zamówienie publiczne
Czy stosować IZM, gdy tylko jedno z kilku postępowań przekracza próg 5 mln euro?
Czy próg 5 mln euro dla zastosowania Instrumentu Zamówień Międzynarodowych (IZM) należy odnosić do pojedynczego postępowania, czy do łącznej wartości podobnych dostaw? W kontekście wyrobów medycznych i nowych regulacji unijnych pojawiają się istotne wątpliwości interpretacyjne, które mogą mieć realny wpływ na obowiązek wykluczania wykonawców z Chińskiej Republiki Ludowej z postępowań o udzielenie zamówienia. Wyjaśniamy, jak prawidłowo określić zakres stosowania IZM w przypadku wielu postępowań zaplanowanych w jednym roku. Sprawdź także omówienie nowych przepisów dotyczących wykluczenia chińskich wyrobów z unijnych zamówień publicznych – LINK: Chińscy wykonawcy wykluczeni z unijnych zamówień na wyroby medyczne.
Zamówienie z wolnej ręki po unieważnieniu postępowania – kiedy i jak można udzielić zamówienia?
Unieważnienie postępowania przetargowego nie oznacza końca procedury zakupowej. W określonych przypadkach ustawa Prawo zamówień publicznych pozwala na udzielenie zamówienia w trybie negocjacyjnym bez ogłoszenia, czyli tzw. trybie z wolnej ręki. Możliwość ta przewidziana została zarówno dla zamówień o wartości powyżej progów unijnych (art. 214 ust. 1 pkt 6 Pzp), jak i dla zamówień krajowych (art. 305 pkt 2 Pzp). Warunkiem jest jednak unieważnienie wcześniejszego postępowania przetargowego z uwagi na m.in. brak ważnych ofert. Inną przesłanką jest brak istotnej zmiany pierwotnych warunków zamówienia. W artykule wyjaśniamy:
- kiedy możliwe jest skorzystanie z trybu z wolnej ręki po unieważnieniu przetargu,
- jakie warunki muszą zostać spełnione,
- na co zwrócić uwagę, by procedura była zgodna z przepisami Pzp i orzecznictwem KIO.
- Tryb udzielenia zamówienia z wolnej ręki po unieważnieniu przetargu/tryb podstawowego można zastosować wyłącznie, gdy spełnione są przesłanki ustawowe. Kluczowe jest, aby wcześniejsze postępowanie zakończyło się brakiem ofert (wniosków) lub odrzuceniem wszystkich, a warunki zamówienia nie zostały istotnie zmienione.
- Brak ofert (wniosków) lub ich odrzucenie musi nastąpić z konkretnych przyczyn przewidzianych ustawą (art. 226 ust. 1 pkt 2 lub 5). Inne podstawy odrzucenia nie wypełniają przesłanki z przepisu.
- Podstawy prawne trybu to art. 214 ust. 1 pkt 6 Pzp dla postępowań unijnych i art. 305 pkt 2 ustawy Pzp dla zamówień krajowych. Oba przepisy wymagają ścisłego powiązania z wcześniejszym postępowaniem w przetargu nieograniczonym lub ograniczonym albo trybem podstawowym.
- Brak istotnych zmian pierwotnych warunków zamówienia oznacza, że zamówienie udzielane w trybie uproszczonym musi odpowiadać zakresem i warunkami wcześniejszej procedurze. Ustawa Pzp nie definiuje, czym jest istotna zmiana warunków zamówienia. W orzecznictwie TSUE przyjmuje się jednak, że zmiana warunków jest istotna, jeśli modyfikuje potencjalny krąg wykonawców zainteresowanych zamówieniem.
- Zamawiający musi sporządzić dokumentację obejmującą m.in. uzasadnienie trybu, protokół z negocjacji i dokumenty z poprzedniego postępowania. Dopełnienie obowiązków publikacyjnych (np. ogłoszenie o udzieleniu zamówienia) jest również niezbędne.
- Zastosowanie trybu może być zaskarżone w ramach środków ochrony prawnej. Wykonawcy mają prawo kwestionować legalność trybu, jeśli uważają, że zamawiający naruszył przepisy Pzp lub pominął ich ofertę bez podstawy.
Zasada jednokrotności wezwania do uzupełnienia dokumentów z art. 128 PZP
Zasada jednokrotnego wezwania do uzupełnienia dokumentów, wynikająca z art. 128 ustawy Pzp, budzi liczne wątpliwości interpretacyjne w praktyce zamówień publicznych. Czy zamawiający może ponownie wezwać wykonawcę do uzupełnienia, jeśli wykryje inną nieprawidłowość w dokumentacji? W opracowaniu analizujemy dopuszczalność ponownego wezwania na konkretnym przykładzie postępowania oraz w świetle aktualnego orzecznictwa KIO.
- Zamawiający może jednokrotnie wezwać wykonawcę do uzupełnienia podmiotowych środków dowodowych na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy Pzp. Wielokrotne wzywanie do uzupełnienia tego samego dokumentu jest, co do zasady, niedopuszczalne.
- Dopuszczalne jest kolejne wezwanie, jeśli dotyczy innej nieprawidłowości lub innego dokumentu niż ten uzupełniany wcześniej. Kluczowe znaczenie ma odróżnienie rodzaju dokumentu oraz zakresu uzupełnienia.
- Jeśli pierwsze wezwanie było nieprecyzyjne lub nie objęło wszystkich braków, zamawiający może wystosować kolejne wezwanie. Takie działanie nie narusza zasady jednokrotności, jeżeli mieści się w granicach równego traktowania wykonawców.
- Referencje złożone w formie skanów podpisanych dokumentów papierowych mogą posiadać moc dowodową, nawet jeśli nie zostały opatrzone podpisem elektronicznym. Brak kwalifikowanego podpisu nie przesądza automatycznie o ich nieskuteczności.
