nienależyte wykonanie zamówienia

Kiedy wykonawca musi złożyć zabezpieczenie, jeśli zamawiający nie określił szczególnego terminu?

Pytanie:

Zamawiający wskazał w dokumentach zamówienia, że wykonawca ma obowiązek przed zawarciem umowy wnieść zabezpieczenie należytego wykonania umowy w wysokości 5% wartości przedmiotu umowy. Zabezpieczenie służy zabezpieczeniu zapłaty roszczeń z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy. W umowie zamawiający przewidział karę „w przypadku odstąpienia od umowy (w całości lub w części) przez którąkolwiek ze stron z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, wykonawca zapłaci zamawiającemu karę umowną w wysokości 10% wartości przedmiotu umowy niewykonanego do dnia odstąpienia, lecz nie mniej niż 2.500 zł”.

Podpisanie umowy planowane jest w połowie grudnia 2022 roku, natomiast realizacja zadania (usług) trwać będzie od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r. Wykonawca przedłożył zamawiającemu draft zabezpieczenia w formie gwarancji ubezpieczeniowej, która określa, iż „gwarancja jest ważna w okresie od 01.01.2023 r. do 31.01.2024 r. (zwanym dalej „okresem ważności gwarancji”). Przez okres ważności gwarancji rozumie się okres czasu, w którym powstały należności z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań, o których mowa w pkt 1”.

Czy zamawiający słusznie nie zgadza się z takim zapisem? Zamawiający wymagał wniesienia zabezpieczenia przed zawarciem umowy i nie skorzystał z prawa określenia innego terminu w dokumentach zamówienia. Ponadto w przypadku wyboru zabezpieczenia w formie pieniężnej musiałoby być ono wniesione przed podpisaniem umowy. W związku z tym zamawiający uznał, iż inne formy zabezpieczenia powinny analogicznie zabezpieczać zamawiającego od momentu podpisania umowy, zabezpieczając go m.in. od sytuacji odstąpienia wykonawcy od umowy (niewykonania umowy), również przed faktycznym przystąpieniem do realizacji zadania.

Zwrot części zabezpieczenia należytego wykonania umowy w związku z COVID-19 – obowiązek czy prawo zamawiającego?

Pytanie:

Wykonawca, który zrealizował część zadań przewidzianych w umowie w sprawie zamówienia publicznego, zwrócił się do zamawiającego z wnioskiem o częściowy zwrot zabezpieczenia należytego wykonania umowy i jednocześnie ustalenie/zmniejszenie zabezpieczenia w odniesieniu do zadań, które jeszcze nie zostały wykonane.

Powołał się we wniosku na art. 15r ust. 4 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (dalej: ustawa o COVID). Wskazuje też na trudną sytuacją finansową w związku z funkcjonowaniem przedsiębiorstwa w warunkach pandemii.

Tymczasem z ustawy o COVID usunięto art. 15vb ust. 6, zgodnie z którym możliwość częściowego zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy istniała, w sytuacji gdy zamawiający przewidział ją w siwz.

Czy możliwość częściowego zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy istnieje nawet wtedy, gdy nie przewidziano jej w specyfikacji? Czy można w opisanej sytuacji, na podstawie aktualnych przepisów, zgodzić się na wniosek wykonawcy na podstawie art. 15r ustawy o COVID? Czy jest to zobowiązanie czy uprawnienie dla zamawiającego?

Jeżeli zamawiający ma możliwość zwrotu części zabezpieczenia, to czy może dowolnie określić warunki tego zwrotu, w tym jego wysokość, biorąc pod uwagę potrzebę należytego zabezpieczenia swoich interesów podczas dalszej realizacji umowy?

Czy można „negocjować” z wykonawcą zwrot zabezpieczenia, czy też może trzeba przyjąć bądź odmówić wykonania wniosku wykonawcy bez możliwości jego modyfikacji?

Wymogi dotyczące złożenia i zwrotu zabezpieczenia należytego wykonania umowy

Pytanie:

Zamawiający, którym jest jednostka administracji samorządowej, planuje wszcząć postępowanie na budowę parku wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, obejmującą dwa etapy:

1)      wykonanie robót budowlanych i nasadzenie roślin (termin wykonania to 10 miesięcy od dnia podpisania umowy);

2)      pięcioletnią usługę pielęgnacji roślin (5 lat od zakończenia etapu 1).

Zamówienie nie jest podzielone na części, a całkowitą wartością umowy będzie kwota za etap 1 i 2. Zamawiający przewiduje ustanowienie 10% zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Czy podane zapisy umowne dotyczące zabezpieczenia będą zgodne z przepisami ustawy Pzp?:

„1. Dla zabezpieczenia należytego wykonania umowy, tytułem kaucji gwarancyjnej Wykonawca wnosi zabezpieczenie w formie ………………… w wysokości 10 % wynagrodzenia umownego Wykonawcy brutto z podziałem na zabezpieczenie dla etapu 1 przedmiotu umowy w wysokości 9% i dla etapu 2 przedmiotu umowy w wysokości 1%.

2. Zmiany formy kaucji gwarancyjnej mogą być dokonywane z zachowaniem ciągłości i bez zmniejszania jej wysokości.

3. Zwrot zabezpieczenia odpowiadający 70% wniesionej części kaucji gwarancyjnej dla etapu 1 nastąpi w terminie 30 dni od dnia wykonania i uznania za należyte wykonania etapu 1 przedmiotu umowy bez zastrzeżeń.

4. Pozostałe 30% zabezpieczenia dla etapu 1 zostanie zwrócone w terminie 15 dni po upływie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub uchybienia w gwarancji jakości oraz dokonaniu odbioru ostatecznego dla etapu 1 przedmiotu umowy.

5. Zwrot zabezpieczenia odpowiadający 100% wniesionej części kaucji gwarancyjnej dla etapu 2 nastąpi w terminie 30 dni od dnia jego wykonania i uznania za należycie wykonany przedmiotu umowy bez zastrzeżeń”.