Andrzela Gawrońska-Baran

Czy w każdej procedurze – zarówno krajowej, jak i unijnej – zamawiający ma obowiązek weryfikować wykonawców pod kątem tzw. sankcyjnych podstaw wykluczenia z art. 7 ust. 1 ustawy „antyrosyjskiej”? W praktyce pojawiają się wątpliwości, czy pełny katalog tych przesłanek rzeczywiście należy stosować zawsze i niezależnie od wartości zamówienia. Aktualne stanowisko Urzędu Zamówień Publicznych oraz analiza przepisów potwierdzają jednak, że przesłanki te mają charakter samoistny i obligatoryjny – a ich badanie jest niezbędne w każdym postępowaniu prowadzonym na podstawie Pzp. W artykule wyjaśniamy, dlaczego tak jest oraz wskazujemy podstawy prawne i praktyczne konsekwencje dla zamawiających.

Wzór analizy potrzeb i wymagań został opracowany w oparciu o: art. 83 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2024 r. poz. 1320), regulujący analizę potrzeb i wymagań dla zamówień klasycznych o wartości równej lub przekraczającej progi unijne, ustawę z 25 lipca 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2025 r. poz. 1173), która: – podniosła próg stosowania ustawy Pzp do 170 000 zł, – zmieniła art. 83 ust. 2 pkt 2 oraz dodała art. 83 ust. 3 pkt 3a, wprowadzając obowiązek silniejszego uwzględniania warunków sprzyjających konkurencyjności postępowania.

Pytanie: W postępowaniu krajowym jeden z wykonawców złożył odwołanie do KIO na wybór oferty konkurenta. Zamawiający zamierza uznać wszystkie zarzuty odwołania, unieważnić wybór i dokonać ponownego badania ofert. Czy w sytuacji wniesienia odwołania pierwotny termin związania ofertą ulega zawieszeniu, czy też zamawiający – z uwagi na obecnie dłuższy termin wyznaczania rozpraw – w przypadku upływu podstawowego terminu związania ofertą powinien zwrócić się do wykonawców o przedłużenie terminu związania ofertą w trybie art. 220 ust. 3 ustawy Pzp? Czy w razie braku odpowiedzi jednego z wykonawców na wezwanie do przedłużenia terminu związania ofertą, można odrzucić ofertę tego wykonawcy w trybie art. 226 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp, nie czekając na rozstrzygnięcie KIO? Wówczas postępowanie odwoławcze stałoby się bezprzedmiotowe, ponieważ wykonawca, którego oferta została niesłusznie wybrana, nie przedłużyłby terminu związania ofertą. Czy też należy czekać z decyzją o unieważnieniu postępowania do czasu zakończenia procedowania odwołania przez KIO? W mojej ocenie wcześniejsze odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp pozwoliłoby wnosić do KIO o uchylenie zakazu zawarcia umowy, gdyż w postępowaniu złożono tylko dwie oferty: ofertę odwołującego i ofertę wykonawcy, który nie odpowiedział na wezwanie do przedłużenia terminu.

W przestrzeni publicznej pojawiają się odmienne interpretacje dotyczące stosowania art. 30 ust. 4 Pzp, zwłaszcza w kontekście planowania zamówień i możliwości wyodrębnienia ich części. Jedne opinie wskazują na wykorzystanie tej regulacji w sytuacjach nagłych i nieprzewidzianych, inne – na konieczność wcześniejszego, łącznego oszacowania wartości wszystkich części zamówienia. Ekspertka – na podstawie konkretnego case study – wyjaśnia, że kluczowe nie jest samo „kiedy”, ale spełnienie warunku uprzedniego ustalenia łącznej wartości całego zamówienia oraz wartości jego części – zgodnie ze stanowiskiem KIO z 7 stycznia 2025 r. (sygn. akt KIO/KD 25/24).

Po wejściu w życie 24 października 2025 r. zmian w art. 5k rozporządzenia 833/2014, część zamawiających aktualizuje SWZ w toczących się postępowaniach unijnych. Powstaje kluczowe pytanie: na jaki najwcześniejszy dzień należy przesunąć termin składania ofert, aby wykonawcy mieli realną możliwość zapoznania się ze zmianami i przygotowania ofert zgodnie z art. 137 ust. 6 Pzp? Ekspertka wyjaśnia nowe regulacje na podstawie konkretnego case study pewnego zamawiającego.

Zamawiający, który uwzględnił odwołanie w całości jeszcze przed nadaniem przez KIO sygnatury w sprawie, może poinformować Izbę o swojej decyzji – przepisy nie zakazują takiego działania. Ważne jednak, by pismo zawierało dane pozwalające na jednoznaczną identyfikację postępowania. Sprawdź case study pewnego zamawiającego, który uwzględnił odwołanie, dokonał modyfikacji SWZ i pyta, jakich formalności powinien dopełnić w kolejnych krokach.

Kryteria oceny ofert to jeden z kluczowych elementów każdego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. To właśnie m.in. one przesądzają o wyborze najkorzystniejszej oferty, a jednocześnie ich konstrukcja w dokumentach zamówienia dość często budzi wątpliwości, jest przedmiotem odwołań i sporów przed KIO.

Po wejściu w życie nowelizacji Pzp z 9 września 2025 r. zamawiający nie mają obowiązku modyfikowania treści SWZ ani projektu umowy, jeżeli nie dopuszczają do udziału w postępowaniu wykonawców z państw trzecich spoza UE i systemu umów międzynarodowych. Brak wskazania takiej informacji w dokumentach zamówienia nie narusza nowych przepisów. Oznacza jednak, że zamawiający nie dopuszcza do swojego postępowania tego rodzaju podmiotów.

Jeżeli wartość zamówienia na usługi przekracza próg 10 mln euro, a zamawiający planuje zawrzeć umowę ramową, obowiązek przekazania dokumentacji do kontroli uprzedniej prezesa UZP powstaje na etapie postępowania o zawarcie umowy ramowej, a nie w postępowaniach wykonawczych. Sprawdź, jakie przepisy mają tu zastosowanie i dlaczego kontrola dotyczy wyłącznie etapu zawierania umowy ramowej.

Od 15 października zaczynają obowiązywać nowe zasady wyposażania szkół w sprzęt komputerowy. Znowelizowane rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej wprowadza minimalne wymagania techniczne dla komputerów i urządzeń cyfrowych wykorzystywanych w procesie nauczania. Co istotne, wymagania te – w tym m.in. obowiązek posiadania certyfikatów ISO – mają charakter obligatoryjny. Czy wobec tego powinny być uwzględniane przez zamawiających w opisie przedmiotu zamówienia? Sprawdź w krótkim omówieniu.