zamówienie z wolnej ręki

Tryb zamówienia z wolnej ręki 2021 – pytania zamawiających, podpowiedzi ekspertów

Tryb zamówienia z wolnej ręki 2021 – pytania zamawiających, podpowiedzi ekspertów

Jakie problemy możesz napotkać przy zamówieniu z wolnej ręki realizowanym w 2021 roku? Na podstawie 3 autentycznych pytań naszych Czytelników omawiamy poniższe zagadnienia związane z tą procedurą:

1. Forma dokumentów i oświadczeń, jakie wykonawca składa w procedurze z wolnej ręki

2. Na jakiej podstawie prawnej skorzystać z trybu z wolnej ręki do zamówienia dostawy ciepła i usługi dystrybucji energii elektrycznej?

3. Czy zamówienia dodatkowe wolni zlecić w trybie z wolnej ręki?

W tym opracowaniu przeczytasz:

  • Wykonawca może zastosować formę pisemną i dokumentową w postępowaniu, jedynie wtedy gdy zamawiający odstąpił od zastosowania w środków komunikacji elektronicznej. Zamawiający nie może jednak w tym zakresie podjąć swobodnej decyzji. Przepisy dotyczące trybu z wolnej ręki, w przypadku postępowań o wartości mniejszej niż progi unijne, nie zawierają żadnych wyłączeń co do postaci/formy dokumentów.
  • Tryb wolnej ręki upraszcza nabycie przedmiotu zamówienia, w przypadkach gdy zamawiający nie może wybrać wykonawcy w trybach konkurencyjnych. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy wykonawca z przyczyn obiektywnych i faktycznych może być tylko jeden. Dlatego procedura ta będzie stosowana najczęściej w celu zawarcia umowy na dostawę energii elektrycznej, wody czy gazu. W tych przypadkach operator jest tylko jeden i nie ma fizycznej i technicznej możliwości, by udzielić zamówienia innemu podmiotowi.
  • Zamawiający, który chce zamówić dystrybucję energii elektrycznej i dostawę ciepła, może zastosować w tym przypadku zastosować art. 214 ust. 1 pkt 1a ustawy Pzp.

Czy w trybie z wolnej ręki stosowanym z przyczyn technicznych można wymagać przedmiotu określonej marki?

Pytanie:

Zamawiający zamierza przeprowadzić postępowanie w trybie zamówienia z wolnej ręki na zakup licencji i wsparcia dla posiadanego oprogramowania rejestrującego, powołując się na przesłankę wynikającą z art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy Pzp (tj. dostawy, mogą być świadczone tylko przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o obiektywnym charakterze). Ze specyfiki uzasadnienia trybu wynika, że kupujemy konkretne licencje (podając nazwy własne), udowadniając, że nie ma produktów alternatywnych w tym równoważnych. Natomiast w ustawa Pzp wskazuje w art. 29, że przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję oraz poprzez wskazanie znaków towarowych, patentów lub pochodzenia, źródła lub szczególnego procesu, który charakteryzuje produkty lub usługi dostarczane przez konkretnego wykonawcę, jeżeli mogłoby to doprowadzić do uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców lub produktów, chyba że jest to uzasadnione specyfiką przedmiotu zamówienia i zamawiający nie może opisać przedmiotu zamówienia za pomocą dostatecznie dokładnych określeń, a wskazaniu takiemu towarzyszą wyrazy „lub równoważny”. Jak w kontekście ww. sytuacji zamawiający ma opisać przedmiot zamówienia? Czy jest tutaj możliwe wskazanie nazw własnych bez określenia równoważności (bo jej nie ma)?

W postępowaniu prowadzonym w trybie z wolnej ręki, gdy zakup ma być konkretny i nie ma opcji równoważności, zamawiający wskazuje nazwy własne. Jednak wybór trybu zamówienia z wolnej ręki musi być poprzedzony rzetelną analizą danego przypadku. Wybór tego trybu nie może być oparty jedynie na subiektywnym odczuciu zamawiającego. Należy zweryfikować wszystkie obiektywne aspekty dotyczące odstąpienia od procedury konkurencyjnej.