wykluczenie z postępowania

Udział wykonawcy w przygotowanie przetargu

Wykluczenie wykonawcy przygotowującego postępowanie – wyroki KIO 

Wykluczenie wykonawcy zaangażowanego w przygotowanie postępowania jest przesłanką obligatoryjną. Nie następuje ono jednak w sytuacji, gdy zaistniałe zakłócenie konkurencji można wyeliminować w inny sposób, niż wyłączając wykonawcę z procedury. Poniżej omawiamy sytuacje związane z tym tematem, które rozpatrywała Krajowa Izba Odwoławcza. Sprawdź stanowiska składów orzekających w kwestii tego, jakiego rodzaju zaangażowanie wykonawcy w przygotowanie przetargu uznaje się za dopuszczalne, a które za zakłócające konkurencję.

W tym artykule
  • Przepis art. 85 ustawy Pzp obejmuje szereg różnych okoliczności. W komentarzu UZP (str. 288) wyjaśniono bowiem, że „(...) zakres przedmiotowy art. 85 Pzp został oznaczony w sposób otwarty, odnoszący się zarówno do bezpośredniego doradztwa w zakresie przygotowania postępowania, ale też do innych sposobów zaangażowania w przygotowanie postępowania. Zaangażowanie może zatem dotyczyć przykładowo przygotowania lub doradztwa w zakresie opisu przedmiotu zamówienia, ustalania wartości zamówienia lub przygotowania SWZ”.
  • Na bazie przytoczonych orzeczeń KIO da się zauważyć, że każdy stan faktyczny wymaga indywidualnego podejścia. Takie samo działalnie zamawiającego może być również inaczej zinterpretowane na etapie postępowania odwoławczego. W omówionych orzeczeniach widać to na przykładzie kosztorysu inwestorskiego. Jeden skład orzekający uznał, że brak przekazania takiego dokumentu nie ma wpływu na naruszenie konkurencji. Z kolei inny upatrywał przewagi konkurencyjnej m.in. właśnie w tym, że tylko ten wykonawca, który był zaangażowany w przygotowanie zamówienia, zna jego wartość szacunkową.
  • Środki, jakie ma podjąć zamawiający w celu wyeliminowania naruszenia konkurencji, są katalogiem otwartym. Ustawodawca wskazuje jednocześnie na dwa elementy, które stanowią minimum działań, jakie powinien wykonać zamawiający.
  • Przede wszystkim ma on udostępnić pozostałym wykonawcom istotne informacje, które przekazał lub uzyskał w związku z zaangażowaniem wykonawcy w przygotowanie postępowania. Celem tego jest, aby wszyscy wykonawcy mieli jednakową wiedzę o zamówieniu.
  • Drugi element jest konsekwencją tego pierwszego i sprowadza się do konieczności wydłużenia czasu na składania ofert. Przepis art. 85 ust. 1 ustawy Pzp nie wskazuje konkretnie, o ile takie wydłużenie ma nastąpić. Ma to być „odpowiedni termin”. Ustalenie dłuższego czasu na przygotowanie oferty ma pozwolić wykonawcom innym niż ten, który był zaangażowany w przygotowanie postępowania, na zapoznanie się ze wszystkimi istotnymi elementami zamówienia.
  • Dla zastosowania przesłanki wykluczenia z art. 108 ust. 1 pkt 6 ustawy Pzp wykonawca (lub podmiot należący z nim do jednej grupy kapitałowej) musi być zaangażowany w przygotowanie tego konkretnego postępowania, w którym złożył ofertę.
Wykluczenie z przetargu w powodu zaległości w ZUS i z podatkiem

Zalegasz z opłacaniem podatków lub składek do ZUS? Sprawdź, kiedy zamawiający wykluczy Cię z przetargu

Zaległości w płatnościach wobec urzędów – skarbowego i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mogą uniemożliwić ubieganie się o zamówienie publiczne. Wykonawca, wobec którego wydano prawomocny wyrok sądu lub ostateczną decyzję administracyjną o zaleganiu w płatnościach składek bądź podatków, podlega obowiązkowemu wykluczeniu. Zamawiający może jednak zdecydować w dokumentach zamówienia, że nawet bez prawomocnego wyroku i decyzji wykluczy wykonawcę, który narusza obowiązki związane z płatnościami podatków lub składek zusowskich. Sprawdź, czym różnią się obydwie podstawy wykluczenia i kiedy nie musisz obawiać się negatywnej decyzji zamawiającego o udziale w przetargu. Dowiedz się, jakie dokumenty złożyć, aby potwierdzić brak podstawy wykluczenia oraz jak obronić się przed wykluczeniem, gdy wprawdzie masz zaległości, ale niewielkie i niepotwierdzone prawomocną decyzją bądź wyrokiem.

W tym artykule
  • Czasem wykonawcy przez niedopatrzenie mają niewielkie zaległości wobec ZUS bądź urzędu skarbowego w wysokości nierzadko kilku złotych. Czy taka sytuacja może zagrozić udziałowi w przetargu i uniemożliwić pozyskanie zamówienia? Ustawodawca przewidział taką sytuacją i wskazał w przepisach, iż zamawiający może odstąpić od wykluczenia, jeśli taka sankcja będzie w sposób oczywisty nieproporcjonalna wobec wysokości zaległości.
  • Zaleganie w opłacie składek ZUS i w podatkach może być obowiązkową podstawą wykluczenia bądź fakultatywną – jeśli zamawiający wskaże taką w dokumentach zamówienia.
  • Jeśli wydano wobec wykonawcy prawomocny wyrok lub decyzję administracyjną o zaległościach, zamawiający ma obowiązek dokonać wykluczenia.
  • Jeśli zamawiający wskazał w SWZ lub ogłoszeniu fakultatywną przesłankę wykluczenia, podając, że wykluczy wykonawcą, który naruszył obowiązek związany z płatnościami, wykonawca potwierdzi brak przesłanki albo własnym zaświadczeniem albo dokumentem urzędowym. Może w tym celu złożyć zaświadczenie z ZUS i US.

Sprawdź artykuły o innych przesłankach wykluczenia wykonawcy z przetargu:

Wykluczenie podmiotów rosyjskich w zamówieniach do 130.000 zł

Wykluczenie podmiotów rosyjskich w zamówieniach do 130.000 zł i innych wyłączonych od Pzp

W przypadku każdego nawet najmniejszego zakupu zamawiający musi sprawdzić nowe przesłanki wykluczenia tzw. podmiotów rosyjskich które opisuje specustawa. Wykluczenie podmiotów rosyjskich dotyczy zamówień do 130.000 zł i innych zakupów wyłączonych spod reżimu ustawy Pzp. Zamawiający pytają, co z tzw. zakupami na fakturę za kilka czy kilkanaście złotych. Tutaj pojawia się wiele wątpliwości i niestety najnowsze wytyczne Urzędu Zamówień Publicznych ich nie rozstrzygają. Sprawdź wskazówki naszej ekspertki, jak podejść do tego problemu.

Wykluczenie rosyjskich wykonawców z przetargów

Wojna Rosja – Ukraina – wykluczenie rosyjskich wykonawców z przetargów i zakaz udzielania im zamówień publicznych

Jak wojna między Rosją a Ukrainą wpływa na rynek zamówień publicznych? Z jednej strony przekłada się znacząco na realizację zawartych kontraktów. Zmusza ich strony do zmian a czasem nawet do zakończenia współpracy. Z drugiej wprowadzane są regulacje, które zawierają zakaz dla obywateli rosyjskich oraz podmiotów wspierających rosyjską agresję pozyskania zamówienia publicznego oraz zakaz udziału w postępowaniach. Zamawiający mają obowiązek wprost stosować regulacje unijnego rozporządzenia w tym zakresie. Muszą też dostosować dokumenty zamówienia i stosować nowe przesłanki wykluczenia zgodnie z ustawą o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę. W artykule piszemy o praktycznych aspektach tych regulacji.

W tym artykule
  • Polscy zamawiający mają obecnie obowiązek stosować przesłanki wykluczenia wykonawców tzw. rosyjskich z postępowań o zamówienia publiczne. Od 16 kwietnia br., obowiązuje specustawa w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji rosyjskiej. Zawiera ona nowe przesłanki wykluczenia, które zamawiający muszą zastosować w prowadzonych procedurach. 
  • Od 9 kwietnia br. z kolei wprost obowiązują polskich zamawiających regulacje unijne a dokładnie art. 5k rozporządzenia (UE) nr 833/2014. Nakazują one wykluczenie rosyjskich wykonawców z postępowań o zamówienia publiczne. Podmiot rosyjski jest zdefiniowany w przepisach rozporządzenia.
  • Nasz ekspert radzi, aby zamawiający weryfikowali brak przesłanek wykluczenia na podstawie oświadczenia wstępnego a potem ponownie przed zawarciem umowy. Można także wykorzystać oświadczenie o aktualności informacji zawartych w oświadczeniu wstępnym.
  • Podmioty, które będą podlegać wykluczeniu zgodnie z opisanymi regulacjami, będą wymienione w wykazach z unijnych rozporządzeń oraz na liście, którą będzie prowadzić MSWiA i która będzie publikowana w BIP.
  • Osoby lub podmioty, które podlegają wykluczeniu z art. 7 ust. 1 specustawy i w okresie tego wykluczenia ubiegają się o zamówienie publiczne lub dopuszczenie do udziału w konkursie bądź biorą udział w postępowaniu lub w konkursie podlegają karze do 20.000.000 zł.
  • Specustawa weszła w życie 16 kwietnia 2022 r. Stosujemy ją zatem do postępowań, które wszczęto (ogłoszono) od tego dnia. Wykluczenie stosuje się również do postępowań i konkursów, które wszczęto i nie zakończono do 16 kwietnia br. 
  • Okres wykluczenia rozumiany jako okres trwania okoliczności, o których mowa w art. 7 ust. 1 specustawy, rozpoczyna się nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia wejścia w życie specustawy. O tym, co to w praktyce oznacza, przeczytasz w artykule.