warunki udziału w postępowaniu

Spełnienie warunków udziału w postępowaniu za pomocą cudzego potencjału – wskazówki

Ustawodawca zezwolił, aby wykonawca korzystał z potencjału podmiotu trzeciego w celu potwierdzenia spełniania warunków udziału w postępowaniu lub kryteriów selekcji. Tym samym wykonawca może potwierdzić spełnienie warunków/kryteriów selekcji samodzielnie lub może w tym celu posłużyć się cudzym potencjałem. Warto dodać, że ustawodawca możliwości opisanej powyżej nie zarezerwował jedynie dla wykonawców biorących samodzielnie udział w postępowaniu. Zarówno zatem wykonawcy „samodzielni”, jak i wspólnie ubiegający się o zamówienie są upoważnieni do posługiwania się potencjałem podmiotu trzeciego.

Nieproporcjonalne wymagania zamawiającego są nieważne z mocy prawa

Powszechnie stosowana jest zasada, że zapisy zawarte w SWZ są obowiązujące, jeśli nie zostały zakwestionowane przez wykonawców. Jedną z takich spraw rozpatrywał ostatnio skład orzekający Krajowej Izby Odwoławczej. Warto wiedzieć, jakie zajął stanowisko, i uniknąć kłopotów na etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Sprawdź, czy zapis SWZ może zostać podważony po upływie terminu składania ofert (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 17 grudnia 2021 r., sygn. akt KIO 3482/21).

Warunki udziału w postępowaniu – czego mogą dotyczyć i jak je sprawdzić

Warunki udziału w postępowaniu to wymogi, jakie zamawiający stawia osobie wykonawcy. Mogą dotyczyć jego sytuacji podmiotowej – np. doświadczenia, wiedzy, zasobów technicznych i zawodowych. Należy je sformułować w SWZ i ogłoszeniu, wskazując tam, jakie dokumenty złożą wykonawcy, aby poświadczyć warunki. Czy zawsze trzeba postawić warunki udziału w postępowaniu? Czego konkretnie mogą dotyczyć warunki? Sprawdź w poniższym artykule.

W tym artykule

Zanim zamawiający rozpocznie przetarg, powinien ustalić, czy do wykonania zamówienia podmiot będzie potrzebować uprawnień. Wówczas należy sformułować taki warunek (art. 112 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp).
Warunek udziału w postępowaniu dotyczący zdolności do występowania w obrocie gospodarczym nie może dyskryminować osób fizycznych, które nie są przedsiębiorcami. Mogą oni bowiem nadal, zgodnie z art. 7 pkt 30 ustawy Pzp, ubiegać się o zamówienie również bez wpisu w odpowiednim rejestrze.
Wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia, spośród których tylko jeden spełnia warunek dotyczący uprawnień, są zobowiązani dołączyć do oferty odpowiednie oświadczenie. Musi z niego wynikać, które roboty, dostawy lub usługi wykonają poszczególni z nich.
Zamawiający w przypadku zdolności finansowej i ekonomicznej może wymagać, aby wykonawca przedstawił informacje na temat rocznego sprawozdania finansowego. W szczególności można żądać od niego informacji na temat stosunku aktywów do zobowiązań.
Stawiając warunek finansowo-ekonomiczny, należy go odnieść do wielkości przedsięwzięcia, nakładu, jaki musi ponieść wykonawca oraz sposobu płatności wynagrodzenia wykonawcy.
Badaniu podlega rzeczywista zdolność wykonawcy do realizacji zamówienia. Dlatego też zamawiający może weryfikować zdolność techniczną lub zawodową podczas całego postępowania.

Kwestie związane z warunkami udziału w postępowaniu omawiamy także w artykułach:

Katarzyna Bełdowska
31 sierpnia 2022 r.
Top tematy

Kiedy zmienić warunek udziału z uwagi na pytania i sugestie wykonawców?

Pytanie:

Warunek udziału, jaki zamawiający sformułował w SWZ brzmi: „O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu dotyczące:

zdolności technicznej lub zawodowej – wykonawca powinien wykazać, że wykonał należycie nie wcześniej niż w okresie ostatnich 5 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie: co najmniej dwie roboty budowlane, z których każda polegała na budowie lub przebudowie drogi o nawierzchni bitumicznej lub betonowej lub mineralno-bitumicznej i długości minimum 2 km. Dodatkowe informacje dotyczące warunków udziału w postępowaniu:

1) wykonawca powinien w wykazie robót wyraźnie określić zakres robót (w tym długość odcinka i rodzaj nawierzchni), aby można było ustalić, czy spełnia warunek udziału w postępowaniu,

2) zgodnie z orzeczeniem TSUE C-387/14 (ESAPROJEKT) – odpowiedź na pytanie czwarte – zamawiający wskazuje, że w przypadku wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia lub w przypadku korzystania z podmiotów udostępniających zasoby na podstawie art. 118 ustawy Pzp wykonawca lub minimum jeden wykonawca wspólnie ubiegający się o zamówienie lub minimum jeden podmiot udostępniający zasoby musi posiadać pełne doświadczenie wskazane w warunku udziału w postępowaniu wskazane w pkt. 6.1.4 SWZ – dotyczy to konieczności wykazania doświadczenia wynikającego z powtarzalności wykonanych robót tj. wykonania minimum 2 robót przez jeden podmiot”.

Wykonawca zadał pytanie: „Czy zamawiający uzna spełnienie warunku udziału w postępowaniu, jeśli wykonawca wykaże, że dysponuje dwiema robotami budowlanymi gdzie każda polegała na budowie kilku dróg o nawierzchni bitumicznej i nawierzchni z betonowych płyt typu JOMB w ramach jednego zadania polegającego na wykonaniu prac związanych z zagospodarowaniem poscaleniowym, których łączna długości wynosiła minimum 2 km”.

Jak odpowiedzieć wykonawcy na takie pytanie? Czy dostosować się do jego zakresu wykonanych robót czy ewentualnie poprawić warunek, zmniejszając zakres (tj. min. 1 robota)?

Nie stawiasz warunków udziału – nie żądaj oświadczeń w tym zakresie

Pytanie:

Zamawiający nie stawia żadnych warunków udziału w postępowaniu. Czy powinien żądać oświadczenia o spełnianiu warunków od wykonawcy?

Ręka młodej osoby trzyma długopis i dokumenty

Warunki udziału w postępowaniu jako element kwalifikacji podmiotowej wykonawców

Ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu, obok badania braku podstaw do wykluczenia z udziału w postępowaniu, to część kwalifikacji podmiotowej wykonawców. W kwestii ich formułowania wielokrotnie wypowiadała się Krajowa Izba Odwoławcza. Przeglądamy jej wyroki wydane w 2021 roku. Warto podkreślić, że na orzeczenia te zwrócił również uwagę Urząd Zamówień Publicznych w Informatorze nr 4/2021. Przywołał prezentację wygłoszoną podczas seminarium „Profesjonalizacja kadr w zamówieniach publicznych”.

Warunki udziału w postępowaniu w nowym Prawie zamówień publicznych

Ze szkolenia dowiesz się m.in.: czy zamawiający zawsze musi sformułować warunki udziału w postępowaniu, czego konkretnie mogą dotyczyć warunki oraz jak określić proporcjonalne wymogi, które nie narażą Cię na zarzuty wykonawców przed Krajową Izbą Odwoławczą. Nasz ekspert przytoczy wiele przykładów z orzecznictwa, które pomogą Ci zaprojektować właściwy katalog warunków zapewniających wysoki standard realizacji zamówienia. Usłyszysz także, jakie konkretne wymogi mogą dotyczyć osób, którymi wykonawca dysponuje na umowę o pracę, o dzieło itp.

Jak wyznaczyć warunki udziału w postępowaniu, aby nie narazić się na zarzuty

Pytanie:

Czy zamawiający w przetargu na odbieranie i zagospodarowanie odpadów komunalnych z nieruchomości zamieszkałych na terenie gminy może postawić warunek dotyczący wykonania przez wykonawcę usługi polegającej na odbiorze, transporcie i zagospodarowaniu odpadów komunalnych o łącznej masie 600 Mg, jeśli ilość odebranych odpadów w 2017 roku wynosiła 560 Mg? Czy wymaganie wykonania usługi łącznie z zagospodarowaniem odpadów, które to zagospodarowanie polega jedynie na przekazaniu ich do odzysku do regionalnej instalacji, nie powoduje ograniczenia konkurencji?

20 listopada 2021 r.
Warunki udziału w postępowaniu

Na jakich zasadach wolno zmienić w SWZ warunki udziału w postępowaniu?

Pytanie:

Czy w świetle nowej ustawy Pzp zamawiający może przed upływem terminu składania ofert zmienić treść SWZ w zakresie warunków udziału w postępowaniu, jakie stawia wykonawcom? W tym konkretnym przypadku chodzi o warunek dotyczący kwalifikacji zawodowych i doświadczenia. Zamawiający chce złagodzić pierwotnie postawione wymogi, tak aby więcej wykonawców mogło uczestniczyć w postępowaniu i złożyć swoje oferty. Czy taka zmiana jest na tym etapie dopuszczalna bez narażenia się na zarzut naruszenia ustawy Pzp?

Marta Mikulska-Nawacka
4 października 2021 r.
SWZ

Czy wolno wymagać, by wykonawca był autoryzowanym serwisantem przedmiotu dostawy?

Pytanie:

Czy w specyfikacji warunków zamówienia na dostawę i szkolenie ze specjalistycznego oprogramowania zamawiający może wymagać, aby wykonawca wykazał, że posiada certyfikaty potwierdzające, że:

1) wykonawca jest autoryzowanym dostawcą i trenerem zamawianego oprogramowania,

2) wykonawca jest autoryzowanym centrum szkoleniowym oprogramowania?

Czy takie dokumenty można potraktować jako przedmiotowe środki dowodowe i wymagać ich złożenia wraz z ofertą? Na jakim etapie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego należy ich żądać?

Czy można zmienić warunki udziału w postępowaniu jeden dzień przed składaniem ofert?

Pytanie:

Wykonawca zgłosił błąd zamawiającego, według którego jeden z warunków powoduje, że żaden wykonawca nie będzie mógł wykazać tego warunku w tym zakresie. Postępowanie wszczęto 31 grudnia 2020 r. Postępowanie krajowe. Jak należy postąpić w tej sytuacji?

Co zrobić, gdy dopiero przy podpisywaniu umowy okazuje się, że wykonawca nie spełnia wymogów z SWZ?

Pytanie:

Przetarg na dostawę paliwa był podzielony na części. Przy zawieraniu umowy okazało się, że wykonawca nie ma kart paliwowych do sprzedaży paliwa z dystrybutorów, o których jest mowa w SWZ tego zamówienia. Drugi wykonawca biorący udział w przetargu również nie prowadzi sprzedaży za pomocą kart flotowych. Proszę o pomoc w rozwiązaniu problemu. Czy w takiej sytuacji można zawrzeć umowę z potencjalnym wykonawcą, który wygrał przetarg na „Zakup paliw płynnych przy użyciu kart i dostawę oleju napędowego z transportem do własnej bazy Zespołu Szkół Rolniczych w mieście X”?

Czy można sprawdzić warunki udziału, a nie badać braku podstaw wykluczenia?

Pytanie:

Czy w postępowaniu realizowanym w trybie podstawowym bez negocjacji zamawiający, stawiając tylko jeden warunek udziału w postępowaniu dotyczący kwalifikacji osób realizujących zamówienie, może żądać jedynie podmiotowego środka dowodowego w postaci wykazu osób? Czy jeśli podejmuje decyzję o żądaniu podmiotowych środków dowodowych, to z automatu musi wymagać również tych na potwierdzenie braku podstaw wykluczenia?

Zamawiający musi precyzyjnie i jednoznacznie sformułować warunki udziału w postępowaniu

Konsekwencją braku potwierdzenia spełnienia warunków udziału w postępowaniu jest wykluczenie wykonawcy z postępowania. Może ono jednak nastąpić wyłącznie w okolicznościach, kiedy niewykazanie spełnienia warunku nie budzi wątpliwości w stosunku do treści danego wymogu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 19 maja 2021 r.; sygn. akt KIO 947/21).

2 lipca 2021 r.
Nowości

Jak liczyć termin, z którego należy uwzględnić doświadczenie wykonawcy?

Pytanie:

Analizuję zapisy nowego rozporządzenia ministra rozwoju, pracy i technologii z 22 grudnia 2020 r. w sprawie podmiotowych środków dowodowych oraz innych dokumentów i oświadczeń, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy. W § 9 ust. 1 pkt 2 tego rozporządzenia jest mowa o wykazie dostaw. W odniesieniu do tego dokumentu – czy termin wykonanych lub również wykonywanych dostaw w okresie ostatnich 3 lat jest liczony od upływu terminu składania ofert?