W tym dziale znajdziesz informacje powiązane bezpośrednio z Prawem zamówień publicznych, a więc teksty aktów prawnych oraz orzeczenia KIO i sądów powszechnych. Wybrane orzeczenia opatrzone zostały omówieniem i eksperckim komentarzem.
Regulacje ustawy Pzp dopuszczają wnoszenie wadium w kilku formach, zależnych od wyboru wykonawcy. Wadium często wnoszone jest w pieniądzu. Jednak przy wyższych wartościach wykonawcy decydują się na tzw. wadium w postaci niepieniężnej. Tego rodzaju dokument podlega ocenie podmiotu zamawiającego. Nie podlega poprawieniu ani uzupełnieniu. Czy gwarancja wadialna powinna być ważna dłużej niż wyznaczony termin związania ofertą? Czy powinna przewidywać dodatkowy termin umożliwiający zamawiającemu dochodzenie roszczeń? Na tym tle trwają spory. W jednej z rozstrzyganych spraw stanowisko zajął Sąd Zamówień Publicznych. Sprawdź, jaki pogląd wyraził skład orzekający.
Fakultatywne przesłanki udzielenia zamówienia mogą być zastosowane w postępowaniu, jeżeli zostało to wyraźnie przewidziane w dokumentach zamówienia. W praktyce zdarzają się przypadki, gdy instytucja zamawiająca wskaże w specyfikacji warunków zamówienia, natomiast postanowienie to nie znajduje odzwierciedlenia w treści ogłoszenia o zamówieniu. Jak postąpić w takiej sytuacji? Czy wówczas fakultatywna przesłanka wykluczenia może zostać zastosowana? Sprawdź wnioski z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 19 maja 2022 r., sygn. akt KIO 1184/22.
Problemem bardzo często rozstrzyganym przez Krajową Izbę Odwoławczą są sprawy dotyczące utajnienia dokumentów składanych przez wykonawcę z powołaniem się na tajemnicę przedsiębiorstwa. W omawianym orzeczeniu Izba spotkała się jednak z innym przypadkiem – utajnieniem przez zamawiającego części dokumentów zamówienia. Stanowisko składu orzekającego wyrażone na kanwie tej sprawy daje zarówno zamawiającym, jak i wykonawcom wskazówki, jakie przesłanki muszą być spełnione, aby zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa przez zamawiającego było dopuszczalne i skuteczne (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 16 marca 2022 r., sygn. akt KIO 516/22).
Zamawiający ma swobodę decyzji, czy w danym postępowaniu określić warunki udziału w postępowaniu, ale jeśli takie warunki zdecyduje się określić, muszą być one proporcjonalne do przedmiotu zamówienia oraz umożliwiające ocenę zdolności Wykonawcy do należytego wykonania zamówienia.
Czy złożenie dwóch odrębnych ofert przez małżeństwo stanowi wystarczającą przesłankę do wykluczenia Wykonawców z udziału w postępowaniu. Czy żona może zawrzeć z mężem porozumienie, ale wyłącznie co do wspólnego składania oferty. Czy wystarczające dla braku podstaw do wykluczenia jest, to że celem takiego porozumienia nie jest zakłócenie konkurencji. Czy Wykonawcy ubiegający o udzielenie zamówienia w różnych częściach ze sobą nie konkurują i mają jakiejkolwiek możliwości manipulowania wynikami np. poprzez wycofywanie ofert. Sprawdź, do jakich wniosków doszła Krajowa Izba Odwoławcza. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 stycznia 2024 r. sygn. akt KIO 3799/23, KIO 3805/23
Niezgodność treści oferty z treścią specyfikacji warunków zamówienia skutkuje jej odrzuceniem. Wynika to z regulacji art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych. Dotyczy to warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia. Sprawdź, w jakich przypadkach możemy mówić o tym, że treść oferty jest niezgodna z warunkami zamówienia i kiedy konieczne jest odrzucenie oferty wykonawcy na tej podstawie.
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 26 stycznia 2024 r. sygn. akt KIO 36/24
Przepisy ustawy Pzp określają sytuacje, w których podmiot zamawiający zobowiązany jest do zatrzymania wadium. Czy czynność ta może być skutecznie zaskarżona przez Wykonawcę do Krajowej Izby Odwoławczej? Czy w takiej sytuacji istnieje szansa na rozpoznanie podniesionych zarzutów? Sprawdź, jakie stanowisko wyrażają w tej sprawie organy orzecznicze.
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 8 lutego 2024 r. sygn. akt KIO 164/24
Podział kosztów postępowania odwoławczego powinien podlegać rozdzieleniu w takiej części, w jakiej odwołanie odniosło skutek. Pomimo że odwołanie zostało uwzględnione, to w sytuacji gdy Krajowa Izba Odwoławcza uwzględniła jeden z trzech zgłoszonych przez odwołującego zarzutów, zasadnie rozdzieliła koszty postępowania, stosunkowo obciążając nimi w 1/3 zamawiającego i w 2/3 odwołującego. Taką optykę potwierdził sąd okręgowy rozstrzygający skargę na orzeczenie. Sprawdź, jaką argumentację zastosował skład orzekający (postanowienie Sądu Okręgowego w Poznaniu z 20 marca 2020 r., sygn. akt X Ga 163/20).
Zarówno w dyrektywach, jak i prawie krajowym konkurs nie jest procedurą zmierzającą do udzielenia zamówienia publicznego. Procedura konkursu została rozróżniona od postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Czym innym jest także oferta, a czym innym praca konkursowa. Analiza art. 180 ust. 2 pkt 6 ustawy Pzp i użycie w nim przez ustawodawcę sformułowania „czynność wyboru najkorzystniejszej oferty” prowadzi do wniosku, że pod tym pojęciem nie kryje się wybór zwycięskiej pracy w konkursie. W katalogu czynności, od których przysługuje odwołanie, umieszczonym w art. 180 ust. 2 ustawy Pzp, brak jest czynności rozstrzygnięcia konkursu (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 29 grudnia 2016 r., sygn. akt KIO 2387/16).
Niezgodność treści oferty z treścią specyfikacji warunków zamówienia skutkuje jej odrzuceniem. Wynika to z regulacji art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Prawo zamówień publicznych. Dotyczy to warunków realizacji i innych elementów istotnych dla wykonania zamówienia. Sprawdź, w jakich przypadkach możemy mówić o tym, że treść oferty jest niezgodna z warunkami zamówienia i kiedy konieczne jest odrzucenie oferty wykonawcy na tej podstawie.
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 26 stycznia 2024 r. sygn. akt KIO 36/24
Opis przedmiotu zamówienia trzeba sporządzić w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wszystkie wymagania i okoliczności. Jednocześnie treść opisu nie może utrudniać uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Opis przedmiotu zamówienia stanowi obligatoryjny element SIWZ. Sporządzony przez zamawiającego opis przedmiotu zamówienia wywiera bardzo istotny wpływ na przebieg całego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz stanowi o najważniejszych postanowieniach umowy. Niepełny i nieprecyzyjny opis przedmiotu zamówienia może skutkować odwołaniem do Krajowej Izby Odwoławczej i następczym unieważnieniem postępowania (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 28 stycznia 2021 r., sygn. akt KIO 8/21).
Tylko świadomy podział zamówienia na części, dokonany przez zamawiającego z zamiarem uniknięcia stosowania przepisów ustawy Pzp, stanowi naruszenie ustawowego zakazu. Przy ocenie, czy doszło do zakazanego podziału zamówienia, należy wziąć pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy takie jak przewidywalność udzielenia zamówienia, jego rodzaj, właściwość świadczeń, jakie mają być treścią umowy oraz inne elementy charakterystyczne dla przedmiotu zamówienia (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z 20 listopada 2019 r., sygn. akt I SA/Op 341/19).
Procedura udzielenia zamówienia publicznego może ulec znacznym wydłużeniom w stosunku do planowanego czasu. Często też wnioski zakupowe są składane z opóźnieniem. Niejednokrotnie generuje to konieczność zapewnienia świadczenia danych usług do czasu wyboru nowego wykonawcy i zawarcia kontraktu. Jedną z takich spraw badała Krajowa Izba Odwoławcza. Zamawiający udzielił zamówienia z wolnej ręki, aby zapewnić ciągłość świadczeń. Sprawdź, czy podstawa, na którą się powoływał, okazała się uzasadniona. Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 2 października 2023 r., sygn. akt KIO 2700/23
Jeśli zamawiający unieważnia postępowanie, to na nim spoczywa ciężar dowodu wykazania zaistnienia istotnej zmiany okoliczności, która powoduje, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, musi też wykazać, że przyczyny unieważnienia postępowania były niemożliwie do przewidzenia w dacie wszczęcia postępowania przy zachowaniu odpowiedniej staranności.
Przepisy Prawa zamówień publicznych pozwalają zamawiającemu z określonych względów (organizacyjnych, ekonomicznych, celowościowych itp.) na dokonanie podziału jednego zamówienia na części, dla których będzie prowadził odrębne postępowania w sprawie udzielenia zamówienia publicznego, przy czym wartością każdej z części zamówienia będzie łączna wartość wszystkich części zamówienia. W konsekwencji przy udzieleniu każdej z części zamówienia zamawiający ma obowiązek stosowania przepisów ustawy, właściwych dla łącznej wartości zamówienia (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 14 października 2021 r., sygn. akt KIO/KD 19/21).
Wykluczenie wykonawcy z powodu nienależytego wykonania poprzedniej umowy na podstawie art. 109 ust. 1 pkt 7 Prawa zamówień publicznych jest dopuszczalne w przypadku zaistnienia wszystkich określonych w tym przepisie czterech przesłanek łącznie.
Ocena spełniania warunków udziału w postępowaniu nie powinna skupiać się jedynie na formalnym potwierdzeniu ich spełniania. Chodzi o ustalenie, czy wykonawca jest zdolny do realizacji zamówienia oraz czy w rzeczywistości dysponuje potencjałem kadrowym i technicznym, który pozwoli mu zrealizować zamówienie. Zamawiający ma praco do sprawdzenia, czy niezbędne zasoby wykonawca będzie miał dostępne na etapie realizacji umowy. Jeżeli uzna, że zaangażowanie zasobów technicznych lub zawodowych wykonawcy w inne przedsięwzięcia gospodarcze wykonawcy może mieć negatywny wpływ na realizację jego zamówienia publicznego, to ma prawo do odrzucenia oferty. Wynika to wprost z regulacji ustawy Pzp. Sprawdź, jakie stanowisko w zakresie jego wykonania zajęła Krajowa Izba Odwoławcza.
W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej nadal istnieje, zapoczątkowana wyrokami z 2020 roku, rozbieżność co do tego, czy gwarancja wadialna, z której wynika, że roszczenie zamawiającego o zapłatę wadium z takiej gwarancji wygasa w ostatnim dniu związania ofertą, stanowi skuteczne zabezpieczenie oferty. W wyrokach wydanych w maju i czerwcu 2022 roku KIO uznała, że gwarancja, która uniemożliwia zaspokojenie roszczenia zamawiającego powstałego w ostatnim dniu terminu związania ofertą, powinna być traktowana jako wniesiona w sposób nieprawidłowy. W konsekwencji oferta wykonawcy, którą zabezpieczała taka gwarancja, powinna być odrzucona na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 14 ustawy Pzp (wyrok KIO z 2 maja 2022 r.; sygn. akt KIO 949/22).
Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!