W tym tygodniu polecam twojej uwadze dział Aktualności, w którym omawiamy m.in. możliwość zamówienia węgla poza procedurami Prawa zamówień publicznych. Zwolnienie dotyczy zakupów opału po preferencyjnej cenie realizowanych przez samorządy. Drugie opracowanie w tym dziale omawia z kolei opinię Urzędu Zamówień Publicznych w sprawie ewentualnej zmiany umów w przedmiocie energii elektrycznej w związku z zamrożeniem jej cen do 31 grudnia 2023 r.

Od 10 listopada br. każda umowa w sprawie zamówienia zawarta na ponad 6 miesięcy musi przewidywać mechanizm waloryzacji bez względu na przedmiot zamówienia. Nowe przepisy to zazwyczaj trudności i wiele niewiadomych na początku ich stosowania. Sprawdź, jakie pytania zadali nasi Czytelnicy w związku z nowelizacją ustawy Pzp i skorzystaj z podpowiedzi ekspertów.

Dnia 4 listopada br. weszły w życie przepisy ustawy z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku (Dz.U. poz. 2243). Reguluje ona m.in. maksymalną cenę sprzedaży energii elektrycznej stosowaną w rozliczeniach z odbiorcami uprawnionymi w okresie od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r. Zamawiający zastanawiają się, co z umowami na energię elektryczną, które zostały już zawarte i przykładowo zawierają wyższe ceny, niż przewidziane ustawą. Urząd Zamówień Publicznych wydał w tym zakresie opinię, w której omawia reguły ewentualnej zmiany umowy o zamówienie publiczne z uwagi na nowe przepisy prawa.

Od 3 listopada br. gminy mogą kupować węgiel od importerów za 1.500 zł za tonę, a następnie sprzedawać go swoim mieszkańcom po nie więcej niż 2.000 zł za tonę. Zamówienia na zakup węgla samorządy mogą organizować poza procedurami Prawa zamówień publicznych. W Dzienniku Ustaw 2 listopada 2022 r. ogłoszono ustawę z 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz.U. poz. 2236). Przepisy weszły w życie 3 listopada br.

Jednym z najistotniejszych elementów umowy w sprawie zamówienia jest termin jej realizacji. Prawo zamówień publicznych zawiera konkretne wytyczne, jak ustalić ten termin, jak go liczyć i w razie potrzeby modyfikować. W tym tygodniu w dziale Top tematy opublikowaliśmy kompleksowy artykuł na ten temat. Nasze opracowanie to nie tylko kilkadziesiąt praktycznych wskazówek, ale też zapisy gotowe do wykorzystania we własnych procedurach.

Nawet dostatecznie sprecyzowane domniemanie faktyczne, że doszło do zawarcia niedozwolonego porozumienia, może zostać obalone. Izba podzieliła w całości stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z 17 marca 2021 r. (sygn. akt I NSKP 4/21). Sąd wskazał, że dopuszczalne jest stosowanie domniemań faktycznych również w sprawach z zakresu ochrony konkurencji i konsumentów. W przypadku braku dowodów bezpośrednich fakt zawarcia zakazanego porozumienia można uznać za udowodniony. Stanie się tak m.in. w sytuacji, gdy analizowanego postępowania przedsiębiorców nie da się racjonalnie wyjaśnić inaczej niż przez uzgodnienie ich zachowań na rynku. Przy tym istnienie porozumienia należy oceniać na podstawie całokształtu okoliczności sprawy, przesłanek i rezultatów, których łączne wystąpienie wskazuje na zawarcie niedozwolonego porozumienia (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 09.08.2006 r., III SK 6/06; z 14.01.2009 r., III SK 26/08) – <a >wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 1 sierpnia 2022 r., sygn. akt KIO 1795/22.

Jeżeli wykonawca uprawdopodobnił, że zamawiający ograniczył konkurencję w postępowaniu, to zamawiający powinien pokazać, że takie ograniczenie nie nastąpiło. To zamawiający ma obowiązek wykazać, że określenie parametrów na przyjętym przez niego poziomie nie ogranicza konkurencji bądź że jest uzasadnione jego konkretnymi, w pełni uzasadnionymi potrzebami (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 27 lipca 2022 r., sygn. akt KIO 1912/22).

W tym tygodniu polecam twojej uwadze dwa artykuły o procedurach krok po kroku. Sprawdź, jak przeprowadzić zamówienie z wolnej ręki – dowiedz się o formie komunikacji w tym trybie, czy w procedurze występuje oferta oraz jak w praktyce przeprowadzić negocjacje. Drugie opracowanie dotyczy przetargu nieograniczonego. W dziale Top tematy publikujemy schemat postępowania w 11 etapach w z pomocnymi linkami do porad, webinariów i wzorów dokumentów.

Sam fakt naliczenia kary umownej nie jest podstawą automatycznego wykluczenia wykonawcy z postępowania zgodnie z art. 109 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp. Do wykluczenia muszą zaistnieć wszystkie przesłanki wskazane w tym przepisie. Tylko jeśli zostały spełnione, należy uwzględnić tę informację w JEDZ. Takie wnioski płyną z opinii prezesa UZP pt. „Kara umowna w kontekście przesłanki wykluczenia wykonawcy z powodu nieprawidłowości w realizacji wcześniejszych umów a sposób wypełnienia JEDZ”.

W świetle art. 97 ust. 5 w zw. z art. 98 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp należy przyjąć, że brak jest podstawy prawnej, która nakazywałaby wykonawcy utrzymywać wadium w okresie przypadającym po upływie terminu związania ofertą. Zamawiający nie może zatem wymagać, aby czas ważności wadium był dłuższy niż termin związania wykonawcy złożoną w postępowaniu ofertą. Żaden przepis ustawy Pzp nie przewiduje możliwości ustanawiania dodatkowego terminu na zgłoszenie przez zamawiającego roszczeń gwarantowi po upływie terminu związania ofertą. Takie wnioski płyną z najnowszej opinii prezesa Urzędu Zamówień Publicznych pt. „Gwarancja wadialna w kontekście terminu związania ofertą i żądania zapłaty w terminie jej obowiązywania”.