Właściwości wykonawcy nie mogą być oceniane na podstawie kryteriów oceny ofert, cena ofertowa powinna zawierać podatek od towarów i usług, jeśli taki jest wymagany, a wybór oferty powinien zapewniać wykonanie zamówienia na jak najkorzystniejszych warunkach – to tylko niektóre z wniosków, jakie pojawiają się po analizie kontroli Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych  przeprowadzonych w latach 2014-2015.

Klauzule społeczne umożliwiają uwzględnianie w zamówieniach publicznych rozwiązań pozytywnie oddziałujących na społeczeństwo. Ich katalog jest otwarty, co oznacza, że to od decyzji zamawiającego zależy jaki rodzaj działania zastosuje. Niestety są niewykorzystanym narzędziem wpływania na warunki pracy osób realizujących zamówienia publiczne. Skala ich stosowania jest drastycznie niska, a przyczyna leży głównie w dobrowolności ich użycia.

Pierwszym dokumentem, który powinien znaleźć się w ofercie lub wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu składanym przez wykonawcę, który korzysta z potencjału podmiotu trzeciego jest pisemne zobowiązanie tego podmiotu do oddania wykonawcy do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby realizacji zamówienia.

Każdy przedsiębiorca, który stara się o uzyskanie zamówień publicznych, powinien dysponować w swoim biurze katalogiem określonych, aktualnych dokumentów. Wśród nich są m.in. odpis z właściwego rejestru czy zaświadczenie z urzędu skarbowego o niezaleganiu z podatkami. Dokumenty te zachowują ważność przez określony przepisami czas a zatem należy dbać o uaktualnianie ich katalogu.

Postanowienia kontraktu, zgodnie z którymi zamawiający ma prawo rozszerzyć zakres prac, nie płacąc za nie wynagrodzenia oraz ograniczające odpowiedzialność zamawiającego w przypadku braku zapłaty w terminie, są dość powszechne. W skrajnych przypadkach tego rodzaju zapisy mogą doprowadzić wykonawcę na skraj bankructwa, a już z pewnością poważnie zachwiać jego kondycją finansową.

Weryfikując ofertę pod względem poprawności, zamawiający zobowiązany jest do poprawienia zaistniałych oczywistych omyłek pisarskich, oczywistych omyłek rachunkowych (uwzględniając konsekwencje rachunkowe dokonanych poprawek), innych omyłek polegających na niezgodności oferty z siwz, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty. Korekta omyłek jest kolejnym elementem dbałości o wybór oferty najkorzystniejszej pod kątem przyjętych kryteriów oceny ofert, a nie najlepiej przygotowanej pod względem formalnym.

Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy Pzp w postępowaniu o udzielenie zamówienia zamawiający może żądać oświadczeń lub dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu oraz innych wymagań określonych przez zamawiającego w ogłoszeniu o zamówieniu, siwz lub zaproszeniu do składania ofert. Jednocześnie, w sytuacji gdy wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub z ofertą wykonawca nie złożył oświadczeń lub dokumentów, pełnomocnictw albo złożył je odpowiednio zawierające błędy, bądź wadliwe.

Zgodnie z art. 26 ust. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: ustawa Pzp) zamawiający wzywa wykonawcę w wyznaczonym przez siebie terminie do złożenia wyjaśnień dotyczących oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust. 1, czyli do oświadczeń lub dokumentów potwierdzających spełnianie: a) warunków udziału w postępowaniu,b) wymagań określonych przez zamawiającego - wskazanych w ogłoszeniu o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub zaproszeniu do składania ofert. Czy jednak może to robić do skutku? Jaki wyznaczyć termin dla wykonawcy. Wszystkie wątpliwości rozwiane są w tym tekście.

Jeśli wykonawca nie wywiązuje się z umowy zawartej w sprawie zamówienia publicznego czy realizuje ją nieprawidłowo (np. nieterminowo), zamawiający może sięgnąć do środków, jakie oferent złożył mu tytułem zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Inwestor nie musi w tym celu występować z żadnym dodatkowym żądaniem do sądu. Jeśli wykonawca uzna jego działania za bezzasadne, to w jego gestii leży, aby je kwestionować. Artykuł omawia zasady wnoszenia zabezpieczenia oraz wskazuje, kiedy można je stracić. 

Popularną wśród oferentów formą wadium są gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe. Ustawa Pzp nie określa sposobu, ani zasad wystawiania gwarancji i nie wskazuje też wprost, jakie zapisy muszą być w nich zawarte. W tym zakresie jednak doktryna i orzecznictwo wypracowały ugruntowaną już praktykę. Warto zapoznać się z tymi zasadami, aby zapobiec wykluczeniu z postępowania. O wszystkich piszemy w poniższym artykule.