odrzucenie oferty

Izba podzieliła w całej rozciągłości stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z 15 lipca 2011 r. XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy (sygn. akt XXIII Ga 416/11), iż „(...) Z punktu widzenia Zamawiającego, oznacza to że nie może on zmienić ani rozszerzać podstawy faktycznej decyzji o wykluczeniu wykonawcy z postępowania po wniesieniu przez tego drugiego odwołania. W świetle związania KIO, Sądu Okręgowego i Odwołującego zarzutami podniesionymi w odwołaniu, sprzeczne z naczelną zasadą postępowania cywilnego, jaką jest zasada równouprawnienia stron, byłoby dopuszczenie do rozszerzenia podstawy faktycznej decyzji o wykluczeniu Odwołującego. Wobec związania swoimi zarzutami, Odwołujący nie mógłby bowiem odnieść się do nowych okoliczności przedstawionych przez Zamawiającego, po wniesieniu odwołania. Z tych względów postępowanie Zamawiającego, polegające na przedstawieniu nowych dowodów w odpowiedzi na odwołanie i skargi, nie można traktować jedynie jako rozszerzenia argumentacji zawartej w decyzji o wykluczeniu. Powyższej wykładni nie podważa zasada ekonomiki procesowej ani zasada dyspozycyjności formalnej czyli rozporządzania przez stronę czynnościami procesowymi. Zasady te aczkolwiek ważne, nie mogą mieć charakteru dominującego. Z punktu widzenia naczelnych zasad postępowania cywilnego z pewnością ważniejszą rolę odgrywa zasada równouprawnienia stron a dokładniej zasada równości środków procesowych” – wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 9 marca 2021 r. sygn. akt  KIO 409/21.

Kwestia rozbieżności w zakresie skutków związania ofertą została przesądzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. TSUE postanowieniem z 13 lipca 2017 r. w sprawie Saferoad Grawil et Saferod Kabex o sygnaturze akt C35/17, wydanym w trybie prejudycjalnym, przesądził, iż zasadę równego traktowania i obowiązek przejrzystości należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie wykluczeniu wykonawcy z postępowania wskutek niespełnienia przez niego obowiązku niewynikającego wyraźnie z dokumentacji przetargowej bądź przepisów prawa (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 lutego 2021 r., sygn. akt KIO 85/21).

Według stanu ustawy Pzp sprzed nowelizacji wykonawca, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, podlegał wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia. Po nowelizacji oferta wykonawcy, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą podlega odrzuceniu. Zmiany kwalifikacji czynności eliminacyjnej z podmiotowej na przedmiotową nie towarzyszyło zatem rozwiązanie dylematu dotyczącego konsekwencji braku przedłużenia terminu związania ofertą z inicjatywy własnej wykonawcy oraz bytu prawnego takiej oferty. Jednak nowa ustawa Prawo zamówień publicznych w art. 252 ust. 2 dopuszcza możliwość wyboru oferty i udzielenia zamówienia wykonawcy, który nie jest już związany złożoną przez siebie ofertą, co de lege lata jest jedynie wyinterpretowane z przepisów ustawy przez część orzecznictwa. Wobec powyższego Izba uznała, że zamawiający niezasadnie odrzucił ofertę odwołującego, który samodzielnie nie przedłużył terminu związania nią. W konsekwencji doprowadziło to do niezgodnego z ustawą wyboru najkorzystniejszej oferty. Zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 7a oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp z 29 stycznia 2004 r. potwierdziły się (wyrok KIO z 6 listopada 2020 r. sygn. akt KIO 2593/20).

Uzasadnienie faktyczne zawiadomienia o odrzuceniu ofert powinno wyczerpująco obrazować, jakie przyczyny legły u podstaw decyzji zamawiającego, tak aby wykonawca mógł się ustosunkować do wskazanych uchybień (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 22 września 2020 r., sygn. akt KIO 1864/20, KIO 1869/20).

Na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp następuje odrzucenie oferty, gdy została ona złożona przez wykonawcę wykluczonego z udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub niezaproszonego do składania ofert, tj. w trybach tzw. dwuetapowych. Nie ma on natomiast zastosowania w przetargu nieograniczonym (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 17 czerwca 2020 r., sygn. akt KIO 578/20).