odpady

Czy zamawiający może zmieniać warunki w zakresie pozwolenia na wytwarzanie odpadów?

O ile warunki udziału w postępowaniu ustala zamawiający i dotyczą one wyłącznie wykonawcy, o tyle sam obowiązek uzyskania pozwoleń w zakresie wytwarzania, transportu, przetwarzania i zbierania odpadów, jak też  i podmiotów, które muszą je posiadać, wynika z przepisów prawnych i zamawiający nie może ich modyfikować postanowieniami specyfikacji istotnych warunków zamówienia czy ogłoszenia o zamówieniu. Ustawodawca dopuścił poleganie na zdolnościach technicznych lub zawodowych lub sytuacji finansowej lub ekonomicznej innych podmiotów, nie jest natomiast możliwe posiłkowanie się cudzymi uprawnieniami (uchwała Krajowej Izby Odwoławczej z 5 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO/KD 26/21).

Zasady zlecania zamówień na odbiór i zagospodarowanie odpadów własnej spółce komunalnej

Pytanie:

Wielobranżowa spółka komunalna (której właścicielem w 100% jest gmina) zajmuje się:

  • wytwarzaniem i zaopatrywaniem w ciepło,
  • wydobyciem oraz dystrybucją wody,
  • odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków,
  • zbieraniem i zagospodarowaniem odpadów.

Działalność dotyczącą zbierania i zagospodarowania odpadów realizuje na podstawie umowy z gminą. Gmina udziela jej zamówień w trybie przetargu nieograniczonego. Spółka wykonuje zamówienie w zakresie zagospodarowania odpadów poprzez przekazywanie ich do instalacji komunalnej (wcześniej Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych RIPOK). Umowa z RIPOK została podpisana na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy Pzp (z uwagi na fakt, że usługa może być świadczona przez jednego wykonawcę z przyczyn związanych z ochroną praw wyłącznych wynikających z odrębnych przepisów).

Zgodnie z art. 20 ust. 8 ustawy o odpadach (przed zmianami): „Zakazuje się przywozu na obszar regionu gospodarki odpadami komunalnymi odpadów, o których mowa w ust. 7 (zmieszane odpady komunalne, pozostałości z sortowania odpadów komunalnych, odpadów zielonych) wytworzonych poza obszarem tego regionu”.

Z uwagi na powyższe spółka mogła przekazywać odpady wyłącznie od instalacji w regionie zagospodarowania odpadów określonym przez Wojewódzki Plan Gospodarki Odpadami. W przedmiotowym rejonie znajdował się tylko jeden RIPOK, więc była spełniona przesłanka z art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy Pzp. Ustawa z 19 lipca 2019 r. (Dz.U. poz. 1579) o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw w art. 6 ust. 5 uchyla ust. 7−11 w art. 20 ustawy o odpadach. Zatem nie ma już obowiązku przekazywania opadów do instalacji w danym rejonie gospodarki opadami. Jednak zgodnie art. 20 ust. 2 tej ustawy odpady, które nie mogą być przetworzone w miejscu ich powstawania, przekazuje się, uwzględniając hierarchię sposobów postępowania z opadami (…) do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być przetworzone. Dotychczasowa instalacja, do której są przekazywane odpady, jest położona najbliżej względem miejsca powstawania odpadów. Czy spółka jest zobowiązana do udzielenia zamówienia na zagospodarowanie odpadów w trybie przetargowym, czy może udzielić zamówienia z wolnej ręki?

Jak zapewnić sobie ciągłość realizacji usługi odbioru odpadów do czasu podpisania nowej umowy?

Pytanie:

Aktualnie utworzyliśmy grupę zakupową, by zamówić usługę odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych, co w konsekwencji spowodowało, że przekroczyliśmy próg unijny. Musimy więc ogłosić postępowanie, ale do czasu wyboru nowego wykonawcy, chcemy przedłużyć obowiązującą umowę o 3 miesiące.

Czy możemy to zrobić na podstawie przytoczonych zapisów obowiązującej nas umowy lub powołując się na art. 144 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp? Oto postanowienia kontraktu:

„1. Zamawiający dopuszcza możliwość zmiany zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, w szczególności w przypadku:

1)         zmian w przepisach prawa mających wpływ na zasady odbierania i zagospodarowywania odpadów komunalnych,

2)         zmian częstotliwości realizacji usługi z powodu:

-        przestojów lub opóźnień spowodowanych przez zamawiającego lub właściciela nieruchomości, z której są odbierane odpady komunalne,

-        przerw w realizacji usługi powstałych z przyczyn niezależnych od wykonawcy, działania siły wyższej (np. klęski żywiołowe, strajki generalne lub lokalne), mających bezpośredni wpływ na terminowość wykonania usługi,

-        zmiany częstotliwości wywozu odpadów komunalnych, uzgodnionej z zamawiającym,

3)         zmiany zakresu czynności, których realizację wykonawca powierzył podwykonawcom, a które zostały określone w złożonej ofercie i umowie,

4)         zwiększenia lub zmniejszenia ilości właścicieli nieruchomości zamieszkałych na terenie gminy, z których będą odbierane odpady komunalne,

5)         wystąpienie rządowej zmiany stawki VAT po dacie zawarcia umowy, tj. obniżenia lub podwyższenia wskutek zmiany przez władze ustawodawczą stawki VAT – odpowiedni do zmiany stawki VAT – względem usług, do których mają zastosowanie zmienione przepisy.

  1. Zmiany w postanowieniach umowy, wymienione w ust. 1, mogą być wprowadzone wyłącznie w formie aneksu do umowy, pod warunkiem złożenia pisemnego wniosku w terminie 7 (siedmiu) dni kalendarzowych, od dnia pozyskania informacji o ich przyczynie”.