W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Katarzyna Bełdowska

Sprawdź na przykładzie, dlaczego warto wskazywać fakultatywne przesłanki wykluczenia za nierzetelność

Pytanie: Wykonawca, z którym była podpisana umowa (w procedurze krajowej, ale z dofinansowaniem) na realizację inwestycji polegającej na wykonaniu termomodernizacji budynku szkoły, odstąpił od umowy. Informację o odstąpieniu wykonawca przekazał zamawiającemu w dniu, w którym zgodnie z umową powinien zakończyć prace. Niezwłocznie po otrzymaniu odstąpienia zamawiający wezwał go do zakończenia robót, ale wezwanie zostało zignorowane. Do wykonania pozostało prac na ok. 10% wartości umowy. Zamawiający złożył do sądu pozew o ustalenie odstąpienia od umowy za bezskuteczne, w grudniu sąd poprosił o uzupełnienie pozwu o kwotę sporu. Współpraca z wykonawcą na etapie realizacji inwestycji była bardzo trudna m.in. od momentu przejęcia placu budowy prace były pozorowane, roboty prowadzone były jednoczasowo przez przeciętnie dwóch pracowników, zwykle obcokrajowców, bez przewidzianego prawem i umową nadzoru. Poszczególne prace rozpoczynano z ogromnym opóźnieniem, więc nie było możliwości dochowania terminów realizacji wynikających z umowy i sporządzonego harmonogramu. W miejscu prowadzenia robót nie było kierownika budowy ani koordynatora robót, konsekwencją czego nie mieliśmy możliwości dokonywania odbioru robót zanikających i ulegających zakryciu. Osoby te nie pojawiały się na inicjowanych przez inwestora kolejnych radach budowy, poprzez brak ich obecności utrudniony był np. wykonany przez podwykonawcę odbiór remontu dachu. W lipcu wykonawca zabrał z terenu budowy dziennik budowy i mimo wielokrotnych wezwań, do chwili obecnej go nie zwrócił. Opóźnienia spowodowały, że wymiana pokrycia dachowego została zakończona dopiero 16 października br. w trakcie trwania roku szkolnego. Opóźnienia w zakresie montażu pieca oraz zamówienie kotła po upływie terminu, w którym miał być zamontowany, spowodowały konieczność uruchomienia ogrzewania zastępczego i poniesienia dodatkowych kosztów zarówno w związku z koniecznością zakupu czynnika grzewczego, jak i kosztów dostosowania pieca. Dokonaliśmy inwentaryzacji niewykonanych robót, przekazaliśmy ją wykonawcy oraz wezwaliśmy do wystawienia faktury za wykonane prace. Dysponując inwentaryzacją, ponownie oszacowaliśmy wartość prac i ogłosiliśmy przetarg nieograniczony na wykonanie zastępcze (wartość brutto to ok. 308.000 zł). W wyznaczonym terminie wniesiono dwie oferty − wykonawca, który nie dokończył głównego zamówienia i odstąpił od umowy, przystąpił do przetargu i złożył najkorzystniejszą ofertę. Nie zastosowano przesłanek fakultatywnych, ponieważ to wykonawca, a nie zamawiający odstąpił od umowy. Zamawiający domyśla się, że wykonawca chce kontynuować przerwane roboty, by w jakimś stopniu zrekompensować sobie koszty niedoszacowania wartości materiałów i urządzeń oraz kar umownych z poprzedniej umowy. Ponadto na terenie budowy wykonawca po odstąpieniu od umowy do tej pory pozostawił materiały budowlane i piec CO, który nie został przez niego zamontowany. Z informacji, jakimi dysponuje zamawiający, wynika, że piec ten nie spełnia wymogów postawionych w dokumentacji przetargowej, mimo że wykonawca w dołączonych kosztorysach podał, że dysponuje odpowiednim piecem (przepisał KNNR 4 0502/01 z przedmiarów). Czy zamawiający może wezwać wykonawcę na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp do złożenia wyjaśnień treści złożonej oferty i poprosić o potwierdzenie parametrów pieca określonych w dokumentacji projektowej? W jaki sposób zamawiający może wykluczyć nierzetelnego wykonawcę lub odrzucić jego ofertę? Czy można zlecić wykonanie zastępcze firmie, z powodu której realizowane jest to wykonanie (dotychczasowemu wykonawcy, który nie wywiązał się z umowy)?

Katarzyna Bełdowska

Sprawdź, kiedy oryginalny dokument elektroniczny a kiedy skan poświadczony kwalifikowanym podpisem

Pytanie: Zamawiający przygotowuje postępowanie unijne. Jaka powinna być forma składanych dokumentów? Czy JEDZ musi być złożony w oryginale z kwalifikowanym podpisem elektronicznym? Czy taka forma dotyczy także JEDZ uzupełnianego na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp czy może to być forma elektronicznej kopii podpisanej kwalifikowanym podpisem elektronicznym? Czy poniższa forma zapisów siwz jest prawidłowa? „Oryginał podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym dotyczy takich dokumentów i oświadczeń jak: formularz ofertowy, specyfikacja asortymentowo-cenowa stanowiąca integralną część oferty, JEDZ, pełnomocnictwo, wadium np. w postaci gwarancji ubezpieczeniowej lub gwarancji bankowej. Elektroniczna kopia dokumentu lub oświadczenia jest to skan lub zdjęcie dokumentu bądź oświadczenia podpisany/e kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Forma ta dotyczy: oświadczenia o przynależności lub braku przynależności do tej samej grupy kapitałowej zgodnie z art. 24 ust. 11 ustawy Pzp, informacji z Krajowego Rejestru Karnego w zakresie określonym w art. 24 ust. 1 pkt 13, 14 i 21 ustawy Pzp wystawionej nie wcześniej niż 6 miesięcy przed upływem terminu składania ofert, zaświadczenia właściwego naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że wykonawca nie zalega z opłacaniem podatków, wystawionego nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert lub innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca zawarł porozumienie z właściwym organem podatkowym w sprawie spłat tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami lub grzywnami, w szczególności uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności bądź wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu, zaświadczenia właściwej terenowej jednostki organizacyjnej ZUS lub KRUS albo innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca nie zalega z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, wystawionego nie wcześniej niż 3 miesiące przed upływem terminu składania ofert bądź innego dokumentu potwierdzającego, że wykonawca zawarł porozumienie z właściwym organem w sprawie spłat tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami lub grzywnami, w szczególności uzyskał przewidziane prawem zwolnienie, odroczenie lub rozłożenie na raty zaległych płatności lub wstrzymanie w całości wykonania decyzji właściwego organu, odpisu z właściwego rejestru lub z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, jeżeli odrębne przepisy wymagają wpisu do rejestru lub ewidencji, w celu potwierdzenia braku podstaw wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 5 pkt 1 ustawy Pzp, oświadczenia wykonawcy o braku wydania wobec niego prawomocnego wyroku sądu lub ostatecznej decyzji administracyjnej o zaleganiu z uiszczaniem podatków, opłat lub składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne albo – w przypadku wydania takiego wyroku lub decyzji – dokumentów potwierdzających dokonanie płatności tych należności wraz z ewentualnymi odsetkami lub grzywnami lub zawarcie wiążącego porozumienia w sprawie spłat tych należności, zgodnie z wzorem stanowiącym załącznik nr 4 do siwz, oświadczenia wykonawcy o braku orzeczenia wobec niego tytułem środka zapobiegawczego zakazu ubiegania się o zamówienia publiczne, oświadczenia wykonawcy o niezaleganiu z opłacaniem podatków i opłat lokalnych, o których mowa w ustawie z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 716), dokumentów dotyczących podmiotu trzeciego, w celu wykazania braku istnienia wobec nich podstaw wykluczenia oraz spełnienia, w zakresie, w jakim wykonawca powołuje się na jego zasoby, warunków udziału w postępowaniu – jeżeli wykonawca polega na zasobach podmiotu trzeciego, wykazu usług wykonanych w okresie ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wraz z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i podmiotów, na rzecz których usługi zostały wykonane należycie wraz z dowodami określającymi, czy usługi wykazane na potwierdzenie spełniania warunku udziału w postępowaniu, zostały wykonane należycie (…), wykazu osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia wraz z oświadczeniem dotyczącym dysponowania osobami – w zakresie niezbędnym do wykazania spełnienia warunku dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, oświadczenia i dokumentów potwierdzających, że oferowane usługi odpowiadają wymaganiom określonym przez zamawiającego: (…) zaświadczenia niezależnego podmiotu zajmującego się poświadczaniem spełniania przez wykonawcę określonych norm zapewnienia jakości (…)”. Które zatem dokumenty lub oświadczenia muszą być składane w formie oryginału podpisanego kwalifikowanym podpisem elektronicznym, a które można przedstawić w formie kopii dokumentu elektronicznego (skanu lub zdjęcia) potwierdzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym?

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!