W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Anna Kaźmierczak

Czy szczegółowe wymogi związane z ubezpieczeniem wykonawcy wolno sprawdzić dopiero przed zawarciem umowy?

Pytanie: W celu potwierdzenia spełniania przez wykonawcę warunków udziału w postępowaniu dotyczących sytuacji ekonomicznej lub finansowej zamawiający może żądać, w szczególności, podmiotowych środków dowodowych – dokumentu potwierdzającego , że wykonawca jest ubezpieczony od OC w zakresie prowadzonej działalności związanej z przedmiotem zamówienia ze wskazaniem sumy gwarancyjnej. Czy takie żądanie wolno potraktować nie jako warunek udziału w postępowaniu, ale wymóg przed podpisaniem umowy? Wówczas do kontraktu wprowadzilibyśmy np. zapis: „Ubezpieczenie wykonawcy: 1)      wykonawca zobowiązuje się zawrzeć na czas obowiązywania umowy nie później niż do dnia poprzedzającego dzień, w którym ma nastąpić przekazanie terenu budowy, umowę lub umowy ubezpieczenia od wszelkiego ryzyka i odpowiedzialności związanej z realizacją umowy, oraz do terminowego opłacania należnych składek ubezpieczeniowych, w zakresie: a)      od ryzyka budowlanych (np. CAR, EAR lub CWAR) z sumą ubezpieczenia nie niższą niż cena ofertowa brutto, b)      od odpowiedzialności cywilnej (OC) wykonawcy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, obejmujące swym zakresem co najmniej szkody poniesione przez osoby trzecie w wyniku śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia (szkoda osobowa) lub w wyniku utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia własnego bądź osób trzecich, a także szkody spowodowane błędami (szkoda rzeczowa), powstałe w związku z wykonywaniem robót budowlanych i innych prac objętych przedmiotem umowy, na kwotę ubezpieczenia nie niższą niż 1.000.000 zł, c)      ubezpieczenia kadry, pracowników wykonawcy oraz każdego podwykonawcy (dalszego podwykonawcy), a także wszelkich innych osób realizujących w imieniu wykonawcy lub podwykonawcy roboty budowlane; 2) umowy ubezpieczenia, o których mowa w pkt 1, muszą zapewniać wypłatę odszkodowania płatnego w złotych polskich, bez ograniczeń; 3) koszt umowy, lub umów, o których mowa w pkt 1, w szczególności składki ubezpieczeniowe, w całości pokrywa wykonawca; 4) wykonawca przedłoży zamawiającemu dokumenty potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia, w tym w szczególności kopię umowy i polisy ubezpieczenia, nie później niż do dnia przekazania terenu budowy. W przypadku uchybienia przedmiotowemu obowiązkowi zamawiający ma prawo wstrzymać się z przekazaniem terenu budowy do czasu ich przedłożenia, co nie wstrzymuje biegu terminów umownych w zakresie realizacji umowy przez wykonawcę; 5) w razie wydłużenia czasu realizacji umowy, wykonawca zobowiązuje się przedłużyć ubezpieczenie na zasadach określonych w pkt 1–4, przedstawiając zamawiającemu dokumenty potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia, w tym w szczególności kopię umowy i polisy ubezpieczenia, na co najmniej miesiąc przed wygaśnięciem poprzedniej umowy ubezpieczenia. W przypadku nieprzedłużenia ubezpieczenia, przedłużenia go niezgodnie z zasadami określonymi w pkt 1–4 lub nieprzedłożenia przez wykonawcę dokumentu ubezpieczenia w terminie, o którym mowa w pkt 4, zamawiający w imieniu i na rzecz wykonawcy na jego koszt dokona stosownego ubezpieczenia w zakresie określonym w pkt 1–4 i poniesiony koszt potrąci z należności wynikających z najbliższej faktury wystawionej przez wykonawcę”.

Andrzela Gawrońska-Baran

Czy czas trwania umowy obejmuje okres gwarancji?

Pytanie: Zgodnie z art. 434 ustawy Pzp umowę zawiera się na czas oznaczony. Zamawiający może zawrzeć umowę, której przedmiotem są świadczenia powtarzające się lub ciągłe, na okres dłuższy niż 4 lata, jeżeli wykonanie zamówienia w dłuższym okresie spowoduje oszczędności kosztów realizacji zamówienia w stosunku do okresu czteroletniego lub jest to uzasadnione zdolnościami płatniczymi zamawiającego bądź zakresem planowanych nakładów oraz okresem niezbędnym do ich spłaty. Stosownie do art. 435 na czas nieoznaczony może być zawierana umowa, której przedmiotem są dostawy: 1)      wody za pomocą sieci wodno-kanalizacyjnej lub odprowadzanie ścieków do takiej sieci; 2)      gazu z sieci gazowej; 3)      ciepła z sieci ciepłowniczej; 4)      licencji na oprogramowanie komputerowe. Na czas nieoznaczony może być również zawierana umowa, której przedmiotem są usługi przesyłowe bądź dystrybucyjne energii elektrycznej lub gazu ziemnego. Zamawiający zawiera umowę na pełnienie usługi nadzoru inwestorskiego na 33 miesiące z możliwością przedłużenia o czas inwestycji budowlanej, a także z terminem gwarancji obejmującym 72 miesiące. Czy termin gwarancji wydłuża czas trwania samej umowy na usługę i będzie ona obowiązywać faktycznie 105 miesięcy tj. prawie 9 lat czy należy wziąć pod uwagę tylko 33 miesiące tj. niespełna 3 lata? Wynagrodzenie wykonawcy obejmuje cały okres świadczenia nadzoru inwestorskiego tj. czas budowy oraz świadczenia nadzoru w okresie rękojmi i gwarancji, za który wykonawcy nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie.

Justyna Andała-Sępkowska

Czy w trakcie realizacji zamówienia można żądać zmniejszenia kary umownej w kontrakcie?

Pytanie: W lutym 2021 roku po przetargu nieograniczonym ogłoszonym na kanwie nieobowiązującej już ustawy Pzp zawarto umowę na roboty budowlane. Umowa jest dwuetapowa: 1 etap – dokumentacja projektowa z uzyskaniem pozwolenia na budowę (termin realizacji do 31 maja 2021 r.), 2 etap – roboty budowlane zgodnie z dokumentacją projektową oraz dokumentacja powykonawcza (termin realizacji do 30 listopada 2021 r.). Już wiemy, że wykonawca nie dochowa terminu 31 maja 2021 r., bo zbyt późno złożył wniosek do urzędu miasta, aby uzyskać decyzję lokalizacji celu publicznego. Umowa przewiduje kary za każdy dzień zwłoki w realizacji etapu 1, o którym mowa w § 1 ust. 3 pkt 1 umowy, w stosunku do terminu określonego w § 2 ust. 2 pkt 1 umowy. Wysokość kary będzie wynosić 0,5% wartości wynagrodzenia ryczałtowego brutto określonego w § 6 ust. 1 umowy. Zamawiający, zarówno w przypadku naliczania kar względem etapu 1 (wartość dokumentacji projektowej 50.000 zł) jak i etapu 2 (wartość robót 449.000 zł) liczy je od wynagrodzenia ryczałtowego brutto (etap 1+2). Wykonawca wiedząc o nieuniknionych karach, poinformował zamawiającego, że kary wynikające z umowy są nieproporcjonalne do wartości etapu 1 i w stosownym czasie będzie wnioskował o naliczanie kar nie od kwoty ryczałtowej brutto (499.000 zł) tylko od wartości etapu 1 (50.000 zł). Według mnie taka zmiana umowy, w drodze porozumienia stron jest niedopuszczalna, gdyż stanowi istotną modyfikację. Mój przełożony, wiedząc, że wykonawca ma już gotową dokumentację projektową, a jedynie nie otrzymał pozwolenia na budowę, jest skłonny aneksować umowę. Będę wdzięczna za przedstawienie opinii w tej sprawie.

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!