W tym dziale znajdziesz porady prawne udzielone przez ekspertów w konkretnych sytuacjach, z jakimi spotkali się inni uczestnicy postępowań o zamówienia publiczne. Wszystkie odpowiedzi zostały udzielone przez doświadczonych prawników i specjalistów ds. Prawa zamówień publicznych.

Andrzela Gawrońska-Baran

Wykonawca nie odebrał elektronicznego wezwania do złożenia dokumentów – czy zatrzymać mu wadium?

Pytanie: Zamawiający prowadzi przetarg nieograniczony na podstawie przepisów ustawy Pzp obowiązującej do końca 2020 roku. Zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp przekazał wykonawcy z pierwszego miejsca w rankingu wezwanie do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu. Wykonawca nie odpowiedział na to wezwanie, uniemożliwiając tym samym wybór jego oferty. Został wykluczony z postępowania na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 12 ustawy Pzp. Do komunikacji w postępowaniu zamawiający używa platformy zakupowej Open Nexus. Obok wiadomości wysłanej do wykonawcy (zawierającej powyższe wezwanie) widnieją następujące komunikaty systemowe: „Wiadomość przyjęta” (informacja o pomyślnym wysłaniu wiadomości do adresata) oraz „Nie odczytano” (przy wcześniejszych wiadomościach wysyłanych do tego lub innych wykonawców widnieje informacja o dacie odczytania wiadomości). Z powyższego wynika, iż wiadomość została pomyślnie wysłana, ale wykonawca z jakichś powodów jej nie przeczytał. W związku z tym, iż w postępowaniu wymagano wadium, proszę o poradę, czy opisany stan faktyczny jest podstawą zatrzymania wykonawcy wadium (art. 46 ust. 4a ustawy Pzp)? Czy fakt nieodczytania przez wykonawcę wiadomości należy uznać za „przyczynę leżącą po stronie wykonawcy”, o której mowa we wskazanym przepisie prawa? Mam wątpliwości, czy należy zatrzymać wykonawcy wadium, w sytuacji gdy nie miał on nawet wiedzy o tym, że wymaga się od niego uzupełnienia dokumentów.

Karol Jaworski

Co zrobić, gdy wykonawca nie podał wymaganych parametrów o ofercie?

Pytanie: Jesteśmy po otwarciu ofert w postępowaniu poniżej progu unijnego na dostawę atlasów, map geograficznych ściennych, globusów, planszy edukacyjnych, przewodników oraz słuchowisk, e-booków i audioboków. Formularz ofertowy zawierał m.in kolumnę, w której wykonawca powinien wskazać "EAN/ISBN/kod kreskowy**". Uwaga znajdująca się przy gwiazdkach jest następującej treści: "wskazane dane winny jednoznacznie identyfikować dany przedmiot zamówienia". Problem stanowi ocena złożonych ofert. Jeden z wykonawców nie podał danych i w większości pozycji wpisał "nie dotyczy" - być może zaproponowany przez niego asortyment nie posiada danych, których żądał zamawiający (EAN/ISBN/kod kreskowy). Pozostali wykonawcy w większości pozycji podali wymagane przez zamawiającego dane. Jednakże w niektórych pozycjach posłużyli się innymi danymi niż wymagane przez zamawiającego. Podali np. nazwę producenta, numer katalogowy, numery modelu czy indeks. Nadmieniam, że podane przez wykonawców dane pozwalają na identyfikację danej pozycji przedmiotu zamówienia. Czy w świetle powyższego, bazując na tak różnych danych, niekoniecznie zgodnych z zapisami w kolumnie formularza ofertowego, można dokonać prawidłowej oceny ofert? Czy może zasadne byłoby unieważnienie postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 7 ustawy Pzp, uznając, że jest obarczone wadą? Wówczas zamawiający mógłby przedmiotową kolumnę opisać w sposób, który pozwalałyby wykonawcom na wpisanie różnych danych (bez zawężania informacji), które pozwoliłyby na identyfikację przedmiotu zamówienia.

Dominika Perkowska

Podwykonawca i podmiot udostępniający zasoby – jakich oświadczeń i dokumentów od nich żądać?

Pytanie: Ogłosiliśmy przetarg nieograniczony zgodnie ze starą ustawą Pzp w procedurze krajowej. Wykonawca w oświadczeniu o braku podstaw wykluczenia z postępowania wpisał, że będzie realizował zamówienie przy udziale podwykonawcy, który nie podlega wykluczeniu z postępowania. W pozycji dotyczącej podmiotu trzeciego udostępniającego zasób nie wskazał tego podwykonawcy, czym potwierdził, że samodzielnie spełnia warunki zamówienia. Po wezwaniu wykonawcy z art. 26 ust. 2 ustawy Pzp do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia z postępowania i spełnianie warunków udziału w postępowaniu z wykazu osób przewidzianych do realizacji zamówienia wynika, że w przypadku dwóch kierowników robót (wymaganych w warunku udziału w postępowaniu) podstawą dysponowania nimi jest umowa o podwykonawstwo. Są tu wymienieni pracownicy firm wskazanych jako podwykonawcy w oświadczeniu, z zastrzeżeniem że jedna z tych firm to osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą, a druga to większy podmiot. Czy w zaistniałej sytuacji zamawiający powinien wezwać wykonawcę: a) w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do złożenia poprawnie wypełnionego oświadczenia o braku podstaw wykluczenia, z którego będzie wynikało, iż podwykonawca jest zarazem pomiotem trzecim udostępniającym zasoby, b) w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do złożenia zobowiązania podmiotu trzeciego do udostępnienia zasobu, c) w trybie art. 26 ust. 2 ustawy Pzp do złożenia dokumentów potwierdzających brak podstaw wykluczenia z postępowania względem podwykonawcy (takie było zastrzeżenie w siwz)? Czy oprócz dokumentów wymienionych w siwz wynikających z rozporządzenia powinniśmy też żądać oświadczenia podwykonawcy o braku podstaw wykluczenia, czy wystarczy, że będzie to zawarte w oświadczeniu wykonawcy?

Renata Dzikowska

Próbki przedmiotu zamówienia – kiedy należy je składać i jak oceniać według nowej ustawy Pzp?

Pytanie: W SWZ jako jedno z kryterium oceny ofert wprowadzono „jakość”. Zamówienie dotyczy igieł, które nie mogą się zbytnio wyginać. Na potwierdzenie spełnienia kryterium i dla oceny jakości ma być przedstawiana próbka, która w ramach badania kryteriów będzie oceniania w skali od 1–20 pod kątem stopnia wyginania. Czy próbka stanowi w takim przypadku element oferty czy przedmiotowy środek dowodowy zgodnie z nową ustawą Pzp? Dotychczas w orzecznictwie wskazywano: „próbka będzie stanowiła część oferty, gdy określa ona przedmiot zobowiązania wykonawcy i podlega badaniu w ramach kryterium oceny oferty, np. w kryterium jakości bądź funkcjonalności”. Potwierdza to również wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 31 października 2012 r., w którym wskazano, że „dokumenty odnoszące się bezpośrednio do przedmiotu przyszłego zobowiązania wykonawcy, dookreślające i uszczegóławiające jego zakres czy sposób wykonania, co do zasady są w znaczeniu zarówno materialnym, jak i formalnym częścią oferty rozumianej jako oświadczenie woli wyrażające zobowiązanie do określonego wykonania zamówienia”. Z drugiej strony według art. 7 pkt 20 ustawy Pzp pod pojęciem przedmiotowych środków dowodowych należy rozumieć środek służący potwierdzeniu zgodności oferowanej dostawy z wymaganiami, cechami lub opisem kryteriów oceny ofert. W tym przypadku próbka ma służyć zarówno do potwierdzenia spełnienia wymagań z opisu przedmiotu zamówienia jak i opisu kryteriów oceny ofert. Stąd pytanie – czy traktować ją jako element oferty czy przedmiotowy środek dowodowy?

Dominika Perkowska

Przedmiotowe środki dowodowe – zasady ich składania i uzupełniania

Pytanie: Postępowanie o udzielenie zamówienia na dostawę jest prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie art. 132 ustawy Pzp. Przedmiot zamówienia obejmuje rozbudowę placu zabaw. Przewidywana forma rozliczenia to wynagrodzenie kosztorysowe. Zamawiający dopuszcza tolerancję wymiarową maksymalnie +/- 5%, pod warunkiem że przedstawione urządzenia wraz z odpowiednimi strefami bezpieczeństwa mieszczą się w wyznaczonym terenie przeznaczonym pod place zabaw i są zgodne z ustawą z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Wykonawca, który zastosuje materiały, urządzenia równoważne, ma obowiązek wskazać w swojej ofercie, jakie materiały i urządzenia zostały zmienione i co proponuje w ich miejsce. Musi też wykazać równoważność z materiałami zastosowanymi w dokumentacji. W związku z tym zamawiający wymaga od wykonawców złożenia kosztorysu ofertowego, sporządzonego zgodnie z przedmiarem zamawiającego oraz wykaz danych technicznych zaoferowanych elementów placu zabaw (formularz wymaganych parametrów techniczno-użytkowych). Zgodnie z projektowanymi postanowieniami umowy zamawiający będzie wymagał świadectwa jakości, certyfikatów, atestów, aprobat technicznych, deklaracji zgodności obowiązujących na terenie UE itp. wraz ze zgłoszeniem gotowości do odbioru, czyli po zakończeniu realizacji zamówienia. Czy ww. dokumenty są przedmiotowymi czy podmiotowymi środkami dowodowymi? Czy należy żądać, aby wykonawcy składali je wraz z ofertą, czy na wezwanie zamawiającego kierowane do wykonawcy, który złożył najkorzystniejszą ofertę? Czy ww. wymagane dokumenty będą podlegały uzupełnieniu bądź wyjaśnieniu?

Zamów dostęp do pełnej wersji portalu!

Zyskaj pewność i bezpieczeństwo prowadząc postępowanie o zamówienie publiczne. Dołącz do specjalistów korzystających z PortaluZP!