Nowelizacja Prawa zamówień publicznych – udział wykonawców z państw trzecich w polskich przetargach
Dnia 9 września 2025 r. weszła w życie nowelizacja Pzp, która odwraca dotychczasową logikę dostępu do polskich przetargów dla wykonawców z państw trzecich. Z modelu „co do zasady otwartego” przechodzimy do modelu „co do zasady zamkniętego” – udział podmiotów spoza UE i państw objętych umowami GPA/UE będzie możliwy tylko wtedy, gdy zamawiający wprost na to zezwoli (art. 16a–16b). Nowe przepisy przewidują m.in. obowiązkowe odrzucenie ofert tych wykonawców oraz wyłączenie środków ochrony prawnej po ich stronie. Sprawdź, jak bezpiecznie ukształtować SWZ i umowy w nowym reżimie.
W tym artykule
- Nowelizacja Pzp z 9 lipca 2025 r. dostosowuje polskie przepisy do orzecznictwa TSUE. Wykonawcy z państw trzecich spoza UE i GPA nie mają zagwarantowanego prawa dostępu do rynku unijnego.
- Do tej pory zamówienia publiczne były otwarte dla wszystkich wykonawców, z wyjątkami wynikającymi z prawa UE. Od 9 września 2025 r. obowiązuje zasada odwrotna – domyślne wykluczenie podmiotów z państw trzecich, chyba że zamawiający dopuści ich udział.
- Art. 16a nakazuje równe traktowanie tylko wobec wykonawców z UE i państw objętych GPA lub innymi umowami międzynarodowymi o równym i wzajemnym dostępie do zamówień publicznych. Nowy art. 16b daje zamawiającemu możliwość określenia, czy i w jakim zakresie dopuści podmioty spoza tych porozumień.
- Zmiany obejmują wszystkie zamówienia publiczne – zarówno powyżej, jak i poniżej progów unijnych. Wyłączone są tylko zamówienia bagatelne oraz zamówienia w obronności i bezpieczeństwie.
- Oferty lub wnioski wykonawców z państw trzecich mają być obligatoryjnie odrzucane, jeśli nie zostali oni dopuszczeni w SWZ. Dotyczy to również konsorcjów mieszanych oraz podmiotów udostępniających potencjał.
- Od 9 września 2025 r. ceny ofert podmiotów z państw trzecich nie będą brane pod uwagę przy wyliczaniu średniej w mechanizmie badania rażąco niskiej ceny. To może wpływać na wynik arytmetyczny i częstotliwość wezwań.
- Wykonawcy z państw trzecich nieobjętych umowami zostali wyłączeni z prawa do odwołań do KIO i innych środków prawnych. Kontrowersje budzi sytuacja konsorcjów, gdzie udział takiego partnera z państwa trzeciego może pozbawić prawa do odwołania całe konsorcjum.
- Nowe przepisy wymagają od zamawiających wprowadzenia jasnych postanowień umownych dotyczących podwykonawców z państw trzecich. Brak takich klauzul może skutkować problemami w kontroli umowy i ryzykiem naruszeń w toku realizacji.
- Zamawiający muszą umieć sprawdzić, czy dane państwo jest objęte GPA/umową międzynarodową w zakresie równego i wzajemnego dostępu do zamówień publicznych. Pomocne są narzędzia Komisji Europejskiej, choć wymagają one ostrożnej interpretacji.
- W postępowaniach wszczętych przed 9 września br. stosuje się dotychczasowe przepisy, ale oferty z państw trzecich mogą być już odrzucane. To tworzy sytuację dwutorową, która może budzić wątpliwości co do pewności prawa.
Nie jesteś jeszcze użytkownikiem Portalu?
Zamów już teraz pełny dostęp do portalu i korzystaj z:
- 4 519 fachowych porad prawnych
- możliwości zadawania 3 własnych pytań w miesiącu
- codziennie aktualizowanej bazy ponad 650 000 przetargów
- nielimitowanej możliwości ustawienia alertów i powiadomień o nowych przetargach
- ponad 200 wzorów dokumentów
- 22 szkoleń wideo na tematy związane z Pzp
- wyroków KIO oraz słownika kodów CPV
Masz dostęp do portalu?
Zaloguj się.
Dostęp jednorazowy
PayU »39.90 zł netto (49.08 zł brutto)
Powiązane treści
