Katalogi nakładów rzeczowych (KNR) warto wykorzystać w kosztorysowaniu zamówień publicznych

Stan prawny na dzień: 08.10.2025
Katalogi Nakładów Rzeczowych tworzą bazę normatywną danych stanowiącą podstawę kalkulacji kosztorysowej w budownictwie.

Katalogi Nakładów Rzeczowych tworzą bazę normatywną danych stanowiącą podstawę kalkulacji kosztorysowej w budownictwie. Są to w szczególności zestawienia robocizny, materiałów i sprzętu, przypisanych do konkretnych czynności wykonywanych w trakcie robót budowlanych. Katalogi te – obok cenników – są jednym z podstawowych narzędzi kosztorysanta, który przygotowuje kosztorys. Ich wykorzystywanie może być niekiedy uwarunkowane przepisami Prawa zamówień publicznych, choć należy od razu wyraźnie zaznaczyć, że ani zamawiający ani wykonawcy nie mają obowiązku korzystania z KNR w procesie udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane.

W tym artykule
  • Katalogi Nakładów Rzeczowych to ujednolicone zbiory norm (R, M, S) służące do kalkulacji kosztorysowej robót budowlanych. Ułatwiają przygotowanie wartości inwestycji, ofert oraz rozliczeń, ale same w sobie nie przesądzają o technologii wykonania.
  • Ani zamawiający, ani wykonawcy nie mają ustawowego obowiązku stosowania KNR w postępowaniach na zamówienia publiczne o roboty budowlane. Katalogi funkcjonują jako prywatne publikacje i narzędzia pomocnicze w kosztorysowaniu.
  • Każdy katalog zawiera tytuł/oznaczenie, tablice elementów, nakłady rzeczowe oraz uwagi i zalecenia. Dane opisują robociznę, materiały i sprzęt przypisane do konkretnych czynności, opierając się na uśrednionych warunkach technologicznych.
  • Ze względu na uśredniony charakter norm konieczna jest weryfikacja warunków konkretnej budowy. Doświadczenie kosztorysanta decyduje o ewentualnych współczynnikach korygujących lub analizach indywidualnych.
  • W przedmiarze można pomocniczo odwołać się do pozycji z katalogów (z podaniem numeru katalogu, wydania, tablicy/kolumny), aby precyzyjnie opisać roboty. Należy jednak unikać narzucania technologii producenta/wykonawcy, co mogłoby naruszać art. 99 ust. 4 Pzp i ograniczać konkurencję.
  • Przy sporządzaniu kosztorysu inwestorskiego pierwszeństwo mają dane rynkowe (w tym ceny z wcześniejszych umów), a dopiero w ich braku – kalkulacja szczegółowa oparta na KNR i cenach RMS. Zamawiający powinien dokładnie identyfikować użyte katalogi (numer, wydanie, tablica, kolumna), aby ułatwić weryfikację.
  • Wykonawcy mogą swobodnie korzystać z wybranych katalogów przy kalkulacji ceny ofertowej. Dobrą praktyką jest wskazywanie w SWZ, że odniesienia do KNR w przedmiarze mają charakter niewiążący.
  • KNR porządkują kalkulację i ułatwiają porównywalność, ale bezrefleksyjne ich kopiowanie może prowadzić do narzucenia technologii lub nieadekwatnych założeń. W każdym przypadku opis przedmiotu zamówienia powinien pozostać neutralny technologicznie, mierzalny i konkurencyjny.

Pozostało jeszcze 86% treści

Aby zobaczyć cały artykuł, zaloguj się lub zamów dostęp.

Nie jesteś jeszcze użytkownikiem Portalu?

Zamów już teraz pełny dostęp do portalu i korzystaj z:

  • 4 519 fachowych porad prawnych
  • możliwości zadawania 3 własnych pytań w miesiącu
  • codziennie aktualizowanej bazy ponad 650 000 przetargów
  • nielimitowanej możliwości ustawienia alertów i powiadomień o nowych przetargach
  • ponad 200 wzorów dokumentów
  • 22 szkoleń wideo na tematy związane z Pzp
  • wyroków KIO oraz słownika kodów CPV

Zamów dostęp

Masz dostęp do portalu?

Zaloguj się.

Adres e-mail:

Hasło

Nie pamiętam hasła