Tryb zamówienia z wolnej ręki – procedura wg Prawa zamówień publicznych

• Wszczęcie postępowania następuje poprzez zaproszenie do negocjacji. Zaproszenie do negocjacji musi zawierać m.in. projektowane postanowienia przyszłej umowy. Zatem negocjacje, jakie potem przeprowadzi zamawiający z wykonawcą zamówienia, nie będą mogły dotyczyć każdego bez wyjątku aspektu realizacji zamówienia. Pewien zarys zamawiający musi określić już w zaproszeniu do negocjacji.
• Po wszczęciu postępowania zamawiający zamieszcza w Biuletynie Zamówień Publicznych lub Dz.Urz. UE ogłoszenie o zamiarze zawarcia umowy po przeprowadzeniu trybu zamówienia wolnej ręki. Jest to działanie dobrowolne i uniemożliwia unieważnienie późniejszej umowy z uwagi na np. błędne zastosowanie przesłanek.
• W procedurze udzielenia zamówienia publicznego z wolnej ręki ustawa Pzp nie wymaga składania oferty. Jeśli wykonawca taką przedstawia, to należy ją potraktować jako punkt wyjścia do dalszych negocjacji.
• Zamawiający w każdej procedurze zamówieniowej musi zweryfikować brak obligatoryjnych podstaw wykluczenia wykonawcy z postępowania. Dotyczy to również procedury z wolnej ręki.
• To zamawiający zdecyduje, czy w przypadku zamówienia unijnego z wolnej ręki, zweryfikuje przesłanki wykluczenia tylko na podstawie podmiotowych środków dowodowych czy zażąda także JEDZ.
• Komunikacja w trybie z wolnej ręki musi się odbywać elektronicznie. Dotyczy to m.in. przekazania zaproszenia do negocjacji oraz przesłania przez wykonawcę dokumentów i oświadczeń w zakresie przesłanek wykluczenia z postępowania. Negocjacje mogą być w ramach wyjątku prowadzone ustnie.
• Przykładowe sytuacje, w których można skorzystać z omawianego trybu to np. okoliczność, gdy przetarg bądź tryb podstawowy zostały unieważnione, bo nie zostały złożone żadne oferty albo wszystkie oferty zostały odrzucone na podstawie konkretnych przepisów (np. z uwagi na niezgodność z opisem przedmiotu zamówienia – art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp). Omawiany tryb jest także dopuszczalny wówczas, gdy na rynku występuje monopol i np. nie istnieje inne rozsądne rozwiązanie alternatywne lub rozwiązanie zastępcze dla przedmiotu, który zamawia zamawiający. Szczegółowo o tym, kiedy zamawiający może udzielić zamówienia wolnej ręki, piszemy w artykule: Zamówienia z wolnej ręki 2025 – przesłanki stosowania trybu

Polecam także schemat postępowania w trybie z wolnej ręki w formie plakatu (plik .pdf): Tryb z wolnej ręki (plakat/schemat do wydruku PDF)