Czy przedmiar robót budowlanych stanowi element OPZ?

Stan prawny na dzień: 06.08.2025
  Czy przedmiar robót budowlanych stanowi element OPZ?

Czy zamawiający, ogłaszając przetarg na roboty budowlane, może wskazać, że przedmiar robót ma charakter wyłącznie pomocniczy i nie stanowi opisu przedmiotu zamówienia (OPZ)? Czy też należy traktować go jako jeden z jego elementów – obok projektów i STWiORB? Odpowiedź zależy od przyjętego w umowie sposobu rozliczenia: kosztorysowego lub ryczałtowego.

Rozliczenie kosztorysowe

W przypadku rozliczenia kosztorysowego:

  • wynagrodzenie należne wykonawcy oblicza się jako iloczyn ilości robót wykazanych w przedmiarze (kosztorysie ofertowym) i podanych w nim cen jednostkowych przypisanych do tych robót;
  • zamawiający powinien przekazać wykonawcom przedmiar jako element opisu przedmiotu zamówienia na roboty budowlane;
  • przedmiar (kosztorys ofertowy) jest elementem oferty i określa zakres zobowiązania wykonawcy składającego ofertę.

Rozliczenie ryczałtowe

Ryczałt:

  • polega na ustaleniu z góry kwoty wynagrodzenia, której nie można zmienić nawet w przypadku nieprzewidzianych trudności lub wzrostu kosztów realizacji robót budowlanych;
  • oznacza, że przedmiar może mieć charakter pomocniczy;
  • skutkuje tym, że ewentualne błędy w treści przedmiaru nie powinny powodować negatywnych konsekwencji dla wykonawcy na etapie badania i oceny ofert.
Orzecznictwo

Sąd Apelacyjny w Warszawie – V Wydział Cywilny w wyroku z 24 listopada 2021 r. (sygn. akt V ACa 473/21) stwierdził, że „(...) zastrzeżenie w umowie, że generalny wykonawca nie będzie mógł się powoływać na pominięcie lub błąd, również co do przedmiaru, czy specyfikacji zawartych w dokumentach umownych może dotyczyć jedynie sytuacji, w których pominięcie lub błąd są wynikiem nienależytej staranności wykonawcy, natomiast nie może dotyczyć sytuacji, w których pominięcie lub błąd są wynikiem zaniżenia powierzchni robót w przedmiarze i kosztorysie inwestorskim, a więc wynikiem nielojalnego postępowania zamawiającego.

Jeżeli błąd wywołany jest przez zamawiającego choćby nieumyślnie, generalny wykonawca jest uprawniony do żądania zapłaty za wykonane roboty na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu przy przyjęciu, że wykonane prace wykraczają poza zakres świadczenia wykonawcy ustalony w umowie”. 

Projekt budowlany i zakres robót

W przypadku robót budowlanych wykonawca ma przede wszystkim obowiązek wykonać zakres prac wynikający z projektu budowlanego. Dokument ten pełni bowiem nadrzędną rolę przy opisie przedmiotu zamówienia na roboty budowlane.

Stanowisko takie prezentował Urząd Zamówień Publicznych już w swoich opiniach z 2009 roku. Stwierdzono w nich, że projekt budowlany ma charakter nadrzędny nad projektem wykonawczym, a przedmiar robót ma umożliwić wycenę robót, nie zaś ich opisanie (pismo z 8 maja 2015 r., znak UZP/DKUE/W2/429/14(2)/15/BK, dot. Inne/14/15/DKUE).

Ponadto trzeba pamiętać, że ryczałtowy charakter wynagrodzenia nie przerzuca całego ryzyka na wykonawcę. Realizacja dodatkowego zakresu zamówienia (szerszego niż wynika z projektu budowlanego) powinna się wiązać z dodatkową zapłatą na rzecz wykonawcy.

Podstawa prawna

Autor:

Krzysztof Hodt

Krzysztof Hodt

Krzysztof Hodt

Praktyk z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu Prawa zamówień publicznych, aktualnie specjalista w wydziale zamówień publicznych jednej z największych instytucji zamawiających w Polsce.