Zamówienie z wolnej ręki po unieważnieniu postępowania – kiedy i jak można udzielić zamówienia?

Stan prawny na dzień: 30.07.2025
  Zamówienie z wolnej ręki po unieważnieniu postępowania – kiedy i jak można udzielić zamówienia?

Unieważnienie postępowania przetargowego nie oznacza końca procedury zakupowej. W określonych przypadkach ustawa Prawo zamówień publicznych pozwala na udzielenie zamówienia w trybie negocjacyjnym bez ogłoszenia, czyli tzw. trybie z wolnej ręki. Możliwość ta przewidziana została zarówno dla zamówień o wartości powyżej progów unijnych (art. 214 ust. 1 pkt 6 Pzp), jak i dla zamówień krajowych (art. 305 pkt 2 Pzp). Warunkiem jest jednak unieważnienie wcześniejszego postępowania przetargowego z uwagi na m.in. brak ważnych ofert. Inną przesłanką jest brak istotnej zmiany pierwotnych warunków zamówienia. W artykule wyjaśniamy:

  • kiedy możliwe jest skorzystanie z trybu z wolnej ręki po unieważnieniu przetargu,
  • jakie warunki muszą zostać spełnione,
  • na co zwrócić uwagę, by procedura była zgodna z przepisami Pzp i orzecznictwem KIO.
W tym artykule
  • Tryb udzielenia zamówienia z wolnej ręki po unieważnieniu przetargu/tryb podstawowego można zastosować wyłącznie, gdy spełnione są przesłanki ustawowe. Kluczowe jest, aby wcześniejsze postępowanie zakończyło się brakiem ofert (wniosków) lub odrzuceniem wszystkich, a warunki zamówienia nie zostały istotnie zmienione.
  • Brak ofert (wniosków) lub ich odrzucenie musi nastąpić z konkretnych przyczyn przewidzianych ustawą (art. 226 ust. 1 pkt 2 lub 5). Inne podstawy odrzucenia nie wypełniają przesłanki z przepisu.
  • Podstawy prawne trybu to art. 214 ust. 1 pkt 6 Pzp dla postępowań unijnych i art. 305 pkt 2 ustawy Pzp dla zamówień krajowych. Oba przepisy wymagają ścisłego powiązania z wcześniejszym postępowaniem w przetargu nieograniczonym lub ograniczonym albo trybem podstawowym.
  • Brak istotnych zmian pierwotnych warunków zamówienia oznacza, że zamówienie udzielane w trybie uproszczonym musi odpowiadać zakresem i warunkami wcześniejszej procedurze. Ustawa Pzp nie definiuje, czym jest istotna zmiana warunków zamówienia. W orzecznictwie TSUE przyjmuje się jednak, że zmiana warunków jest istotna, jeśli modyfikuje potencjalny krąg wykonawców zainteresowanych zamówieniem.
  • Zamawiający musi sporządzić dokumentację obejmującą m.in. uzasadnienie trybu, protokół z negocjacji i dokumenty z poprzedniego postępowania. Dopełnienie obowiązków publikacyjnych (np. ogłoszenie o udzieleniu zamówienia) jest również niezbędne.
  • Zastosowanie trybu może być zaskarżone w ramach środków ochrony prawnej. Wykonawcy mają prawo kwestionować legalność trybu, jeśli uważają, że zamawiający naruszył przepisy Pzp lub pominął ich ofertę bez podstawy.

Pozostało jeszcze 83% treści

Aby zobaczyć cały artykuł, zaloguj się lub zamów dostęp.

Nie jesteś jeszcze użytkownikiem Portalu?

Zamów już teraz pełny dostęp do portalu i korzystaj z:

  • 4 519 fachowych porad prawnych
  • możliwości zadawania 3 własnych pytań w miesiącu
  • codziennie aktualizowanej bazy ponad 650 000 przetargów
  • nielimitowanej możliwości ustawienia alertów i powiadomień o nowych przetargach
  • ponad 200 wzorów dokumentów
  • 22 szkoleń wideo na tematy związane z Pzp
  • wyroków KIO oraz słownika kodów CPV

Zamów dostęp

Masz dostęp do portalu?

Zaloguj się.

Adres e-mail:

Hasło

Nie pamiętam hasła
Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu Prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej na rynku inwestycji infrastrukturalnych reprezentujący...