Kiedy wolno unieważnić postępowanie, gdy jego prowadzenie nie leży w interesie publicznym?
Zamawiający może unieważnić prowadzone postępowanie, jeśli wystąpiła istotna zmiana okoliczności powodująca, że prowadzenie postępowania lub wykonanie zamówienia nie leży w interesie publicznym, czego nie można było wcześniej przewidzieć. KIO daje zamawiającym wyraźną wskazówkę, aby zmiany strategii działalności zamawiającego lub jego organów nadrzędnych czy choćby samego procesu analitycznego w strukturach zamawiającego, który zmierza do takich zmian, uwzględniać w dokumentacji prowadzonego postępowania. W ten sposób można zabezpieczyć zarówno swój interes, jak i wykonawców przed niepotrzebnymi sporami.
W odniesieniu do unieważnienia postępowania na podstawie przesłanki wskazanej w art. 255 pkt 5 nowego Pzp:
- musi być ona interpretowane ściśle, według reguł wskazanych w przepisie jako wyjątek od zasady udzielenia zamówienia;
- wobec faktu, że ciężar udowodnienia spoczywa na zamawiającym, musi być ono poprzedzone precyzyjnym, szczegółowym i popartym dowodami uzasadnieniem podstaw dokonania przez zamawiającego takiej czynności;
- podstawy dokonania tej czynności muszą znaleźć się już w piśmie dotyczącym unieważnienia, tak aby wykonawcy mogli podjąć decyzję w sprawie środków ochrony prawnej oraz aby zamawiający nie był zmuszony uzupełniać argumentacji przed Izbą, ponieważ będzie to uznane za spóźnione i nieskuteczne;
- jego uzasadnienie musi wskazywać na okoliczności zewnętrzne, niezależne od zamawiającego i przez niego niewykreowane, których pojawienie się spowodowało konieczność unieważnienia postępowania. Do takich okoliczności nie należą zmiany otoczenia biznesowego u zamawiającego, decyzje podejmowane w strukturach zamawiającego lub jego organach nadrzędnych czy okoliczności wynikające z opieszałości zamawiającego. Takimi okolicznościami mogą być natomiast akty prawne wiążące zamawiającego i stanowiące źródła prawa (tak np. wyroki o sygn. akt KIO 991/14, 1001/14);
- musi wcześniej wystąpić obiektywna i trwała zmiana stanu faktycznego, w stopniu tak istotnym, że wykonanie zamówienia będzie niecelowe, a nawet będzie wiązać się z wyrządzeniem szkody w mieniu czy interesie publicznym;
- zamawiający musi dowieść, że wykonanie zamówienia lub prowadzenie postępowania straciło w wyniku tych okoliczności na znaczeniu dla interesu publicznego;
- nie można utożsamiać interesu zamawiającego z interesem publicznym czy społecznym, definiowanym jako sytuacje faktyczne doniosłe prawnie, społecznie i gospodarczo.
Szerokie omówienie wyroku Krajowej Izby Odwoławczej o zastosowaniu omawianej podstawy unieważnienia znajdziesz w artykule Czy zmiana strategii działania zamawiającego to uzasadniona podstawa do unieważnienia postępowania?
