Czy zamawiający miał prawo odrzucić ofertę wykonawcy, który sam nie przedłużył terminu związania nią?

Stan prawny na dzień: 09.02.2021
Czy zamawiający miał prawo odrzucić ofertę wykonawcy, który sam nie przedłużył terminu związania nią?

Według stanu ustawy Pzp sprzed nowelizacji wykonawca, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą, podlegał wykluczeniu z postępowania o udzielenie zamówienia. Po nowelizacji oferta wykonawcy, który nie wyraził zgody na przedłużenie terminu związania ofertą podlega odrzuceniu. Zmiany kwalifikacji czynności eliminacyjnej z podmiotowej na przedmiotową nie towarzyszyło zatem rozwiązanie dylematu dotyczącego konsekwencji braku przedłużenia terminu związania ofertą z inicjatywy własnej wykonawcy oraz bytu prawnego takiej oferty. Jednak nowa ustawa Prawo zamówień publicznych w art. 252 ust. 2 dopuszcza możliwość wyboru oferty i udzielenia zamówienia wykonawcy, który nie jest już związany złożoną przez siebie ofertą, co de lege lata jest jedynie wyinterpretowane z przepisów ustawy przez część orzecznictwa. Wobec powyższego Izba uznała, że zamawiający niezasadnie odrzucił ofertę odwołującego, który samodzielnie nie przedłużył terminu związania nią. W konsekwencji doprowadziło to do niezgodnego z ustawą wyboru najkorzystniejszej oferty. Zarzuty naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 7a oraz art. 91 ust. 1 ustawy Pzp z 29 stycznia 2004 r. potwierdziły się (wyrok KIO z 6 listopada 2020 r. sygn. akt KIO 2593/20).

Izba z jednej strony uznała, że stan związania ofertą oraz wybór najkorzystniejszej oferty  w terminie w którym wykonawca ubiegający się o udzielenie zamówienia jest nią związany, ma znaczenie prawne, tak z punktu widzenia przepisów Kodeksu cywilnego, jak i dla zachowania zasad udzielania zamówień publicznych, w szczególności równego traktowania wykonawców.

Z drugiej jednak wskazała, że przepisy ustawy nie są spójne. Z instytucją przedłużenia terminu związania ofertą nie współbrzmi bowiem art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy Pzp (aktualnie art. 226 ust. 1 pkt 12 i 13 nowej ustawy Pzp). Przepis wskazuje, że znajduje zastosowania wyłącznie w sytuacji, gdy wezwany przez zamawiającego wykonawca nie wyrazi zgodny na przedłużenie terminu związania ofertą. Przesłanki odrzucenia oferty, jako eliminacyjne, podlegają wykładni ścisłej i nie mogą być rozszerzane na sytuacje nieobjęte zakresem przedmiotowym normy.

Na możliwość eliminowania z postępowania wykonawców wyłącznie na podstawie wymagań ustawowych lub zawartych w dokumentacji przetargowej zwrócił uwagę w związku z terminem związania ofertą TSUE w uzasadnieniu wyroku sprawie C-35/17 Saferoad Grawil i Saferoad Kabex. Pomimo zmiany stanu prawnego w stosunku do istniejącego w momencie zadania pytania prejudycjalnego stanowisko Trybunału zachowuje aktualność w odniesieniu do wykładni art. 89 ust. 1 pkt 7a ustawy Pzp.

Źródło: Informator UZP nr 4/2020

Opracowanie:

 

Autor:

Justyna Rek-Pawłowska

prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej reprezentujący spółkę przed KIO, sporządzający opinie prawne z zakresu prawa zamówień publicznych i weryfikujący poprawność ofert składanych przez poszczególne działy spółki,

od wielu lat redaktor prowadząca publikacji o tematyce zamówień publicznych skierowanych do zamawiających i wykonawców

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej reprezentujący spółkę przed KIO, sporządzający opinie prawne...