Rażąco niska cena – wyjaśnienia wykonawcy oraz ciężar dowodu

Każda oferta złożona w postępowaniu o zamówienie publiczne zawiera cenę lub koszt. Jest to jej nieodzowny element, ponieważ, jeśli mówimy o zamówieniach publicznych, należy przez to rozumieć umowy odpłatne zawierane między zamawiającym a wykonawcą, których przedmiotem są usługi, dostawy lub roboty budowlane. Ustawa Pzp definiuje cenę, odsyłając do art. 3 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 ustawy z 9 maja 2014 r. o informowaniu o cenach towarów i usług (Dz.U. z 2017 r. poz. 1830 ze zm.).

Zgodnie z definicją cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest zobowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę. Uwzględnia się w niej podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług lub podatkiem akcyzowym. Przez cenę rozumie się również stawkę taryfową.

Ustawa Pzp wprowadza definicję legalną najkorzystniejszej oferty, wskazując, że jest nią oferta, która:

• przedstawia najkorzystniejszy bilans ceny lub kosztu i innych kryteriów odnoszących się do przedmiotu zamówienia publicznego w szczególności w przypadku zamówień w zakresie działalności twórczej lub naukowej, których przedmiotu nie można z góry opisać w sposób jednoznaczny i wyczerpujący lub
• najlepiej spełnia kryteria inne niż cena lub koszt, gdy cena lub koszt jest stała albo oferta z najniższą ceną lub kosztem, gdy jedynym kryterium oceny jest cena lub koszt.

Zaoferowana najniższa cena lub koszt muszą być obiektywnie uzasadnione, a ich nieuprawnione zaniżenie przez wykonawcę może spotkać się z zarzutem zaoferowania rażąco niskiej ceny lub kosztu w stosunku do przedmiotu zamówienia, którego zidentyfikowanie powoduje konieczność odrzucenia tak sformułowanej oferty. Sankcja odrzucenia poprzedzona jest wyjaśnieniami. Aby uchronić się przed nią, wykonawca ma obowiązek udowodnienia rzetelności swoich kalkulacji.