
Czym różnią się obydwa podpisy? Główną różnicą jest to, że podpisem zaufanym opatrzysz jedynie pisma wysyłane do organów administracji publicznej czy prościej – do urzędów – takich jak np. ministerstwo, gmina itp. Kwalifikowany podpis elektroniczny może być natomiast stosowany także w relacjach przedsiębiorców oraz osób fizycznych (np. podpisuje się nim umowy na odległość). Podpis zaufany jest ogólnodostępny i bezpłatny dla każdego obywatela, który ma numer PESEL. Podpis kwalifikowany to narzędzie płatne. Ponadto zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego ma on taką samą moc jak własnoręczny podpis danej osoby.
Profil zaufany to darmowe ogólnodostępne narzędzie, które umożliwia:
Jest on przeznaczony wyłącznie do kontaktów z instytucjami publicznymi – takimi jak urzędy czy ministerstwa.
Może go założyć każda osoba posiadająca numer PESEL oraz pełną bądź ograniczoną zdolność do czynności prawnych.
Dysponując profilem zaufanym, masz dostęp do Platformy ePUAP tj. elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej – narzędzia do komunikacji z urzędami państwowymi.
Profil zaufany pozwala zidentyfikować osobę, która kontaktuje się z urzędem (uwierzytelnić jej dane). Do profilu są przypisane takie dane jak:
Każda osoba może mieć tylko jeden, unikalny profil zaufany.
Profil umożliwia następnie podpisanie każdego dokumentu podpisem zaufanym, np. poprzez stronę https://www.gov.pl/web/gov/podpisz-dokument-elektronicznie-wykorzystaj-podpis-zaufany
Podpis zaufany zawiera:
1) dane identyfikujące osobę, ustalone na podstawie środka identyfikacji elektronicznej wydanego w systemie, o którym mowa w art. 20aa pkt 1 ustawy o informatyzacji, obejmujące imię (imiona), nazwisko, numer PESEL,
2) identyfikator środka identyfikacji elektronicznej, przy użyciu którego został złożony,
3) czas jego złożenia.
Jak czytamy na stronach rządowych: „Podpisanie [podpisem zaufanym – przyp. autora] polega na kliknięciu przycisku »Podpisz podpisem zaufanym« i potwierdzeniu kodem autoryzacyjnym przesyłanym SMS-em. Tak podpisany dokument możesz ściągnąć na swój dysk lub – jeśli został przygotowany na formularzu elektronicznym, w ramach usługi urzędowej online (na przykład składasz wniosek o ograniczenie poboru podatków) – wysłać go do właściwego urzędu”.
Podpis zaufany zastępuje podpis własnoręczny jedynie w kontaktach z podmiotami publicznymi.
Profil zaufany można założyć, wypełniając formularz internetowy a następnie potwierdzając dane:
Profil zaufany pozwala logować się do internetowych serwisów urzędowych. Często trzeba jednak dodatkowo założyć konto w danym serwisie (na przykład Konto przedsiębiorcy na Biznes.gov.pl), które zostanie połączone z profilem.
Podpis zaufany obok podpisu osobistego i kwalifikowanego może być używany do podpisywania oferty oraz oświadczenia o spełnianiu warunków i niepodlegania wykluczeniu w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego o wartości poniżej progów unijnych.
W postępowaniu tzw. krajowym można używać także podpisu osobistego.
Certyfikat podpisu osobistego stanowi elektroniczne poświadczenie, które przypisuje dane służące do weryfikacji podpisu osobistego konkretnemu posiadaczowi dowodu osobistego. Jednocześnie potwierdza autentyczność danych tej osoby, wskazując m.in. jej imię (imiona), nazwisko, obywatelstwo oraz numer PESEL.
Zgodnie z art. 12d ustawy o dowodach osobistych, złożenie podpisu osobistego wywołuje określone skutki prawne. Wskazano, że:
Kwalifikowany podpis elektroniczny zastępuje podpis własnoręczny. Jest poświadczony specjalnym certyfikatem kwalifikowanym, który umożliwia weryfikację osoby składającej podpis. Z tego powodu gwarantuje wyższy stopień uwierzytelnienia i bezpieczeństwa.
Podpis ten:
Kwalifikowanego podpisu elektronicznego można używać nie tylko w kontaktach z administracją, ale także w relacjach między przedsiębiorcami oraz osobami fizycznymi. Można nim podpisać umowę cywilnoprawną, złożyć elektroniczne zeznanie podatkowe czy brać udział w aukcjach elektronicznych na platformach przetargowych.
Podpis kwalifikowany jest poświadczony specjalnym certyfikatem kwalifikowanym umożliwiającym weryfikację osoby składającej podpis. Jest to narzędzie płatne. Podpis można kupić tylko od certyfikowanego dostawcy. Lista takich dostawców jest dostępna na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji.
Zgodnie z regulacjami Kodeksu cywilnego kwalifikowany podpis elektroniczny zastępuje podpis własnoręczny. Innymi słowy oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne oświadczeniu woli złożonemu w formie pisemnej (art. 781 § 2 Kodeksu cywilnego).
Kwalifikowany podpis elektroniczny jest dopuszczony do podpisywania ofert i oświadczeń o spełnianiu warunków i niepodleganiu wykluczeniu w postępowaniach o udzielenie zamówień publicznych o wartościach równych lub przekraczających progi unijne.
Podpis zaufany i kwalifikowany podpis elektroniczny – porównanie
|
Kryterium |
Podpis zaufany |
Podpis kwalifikowany |
|
Podstawa prawna |
Ustawa z 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne |
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 910/2014 (tzw. eIDAS) oraz ustawa z 5 września 2016 r. o usługach zaufania |
|
Sposób uzyskania |
Bezpłatnie – poprzez profil zaufany (wypełnienie wniosku online i potwierdzenie danych np. poprzez bankowość elektroniczną lub osobiście w wyznaczonym punkcie) |
Odpłatnie – tylko od certyfikowanego dostawcy usług zaufania (np. KIR, Asseco, Eurocert) |
|
Koszt |
Bezpłatny |
Odpłatny |
|
Ważność podpisu |
Zazwyczaj 3 lata (wraz z ważnością profilu zaufanego) |
Okres ważności certyfikatu określa dostawca |
|
Tożsamość osoby podpisującej |
Potwierdzana przez system profilu zaufanego (np. bank, ePUAP) |
Potwierdzana przez certyfikowanego dostawcę usług zaufania – ma pełną moc prawną podpisu własnoręcznego |
|
Zastosowanie w zamówieniach publicznych |
Nie może zastąpić podpisu kwalifikowanego w ofertach i oświadczeniach składanych w postępowaniach unijnych |
W pełni dopuszczalny w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego (krajowych i unijnych) |
|
Moc prawna |
Równoważny z podpisem własnoręcznym tylko w kontaktach z administracją publiczną |
Równoważny z podpisem własnoręcznym we wszystkich relacjach prawnych (publicznych i prywatnych) |
|
Zakres użycia |
Wnioski do urzędów, ePUAP, PUE ZUS, CEIDG |
Podpisywanie umów, faktur, ofert, dokumentów urzędowych i komercyjnych |
Sprawdź najważniejsze informacje związane z podpisem zaufanym i kwalifikowanym.
Podpis zaufany służy wyłącznie do kontaktów z administracją publiczną (np. urzędami, ministerstwami, sądami). Kwalifikowany podpis elektroniczny można natomiast stosować także w relacjach prywatnych i biznesowych – ma taką samą moc prawną jak podpis własnoręczny.
Tak. Podpis zaufany, tworzony w ramach profilu zaufanego, jest całkowicie bezpłatnym narzędziem i dostępnym dla każdej osoby posiadającej numer PESEL.
Profil można założyć, wypełniając wniosek i potwierdzając tożsamość:
Profil zaufany jest ważny przez 3 lata i można go przedłużyć online.
Profil zaufany umożliwia:
Podpisanie np. pliku zapisanego na dysku odbywa się przez kliknięcie przycisku „Podpisz podpisem zaufanym” i potwierdzenie kodem SMS. System dodaje do dokumentu dane identyfikujące osobę podpisującą, identyfikator środka uwierzytelnienia i datę podpisania.
Tak, ale tylko w sprawach urzędowych czy inaczej w kontaktach z administracją publiczną. W relacjach cywilnoprawnych (np. między przedsiębiorcami) podpis zaufany nie ma mocy równoważnej podpisowi własnoręcznemu.
To podpis elektroniczny oparty na certyfikacie kwalifikowanym, wydawanym przez certyfikowanego dostawcę usług zaufania. Ma pełną moc prawną podpisu własnoręcznego – zarówno w kontaktach z administracją, jak i w relacjach prywatnych i biznesowych.
Podpis kwalifikowany jest odpłatny. Można go kupić od jednego z certyfikowanych dostawców (np. KIR, Asseco, Eurocert). Lista wszystkich dostawców znajduje się na stronie Narodowego Centrum Certyfikacji (nccert.pl).
Podpisem kwalifikowanym można m.in.:
|
Kryterium |
Podpis zaufany |
Podpis kwalifikowany |
|
Koszt |
Bezpłatny |
Odpłatny |
|
Moc prawna |
Równoważny z podpisem własnoręcznym tylko w kontaktach z administracją publiczną |
Równoważny z podpisem własnoręcznym we wszystkich relacjach |
|
Podstawa prawna |
ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne |
rozporządzenie eIDAS i ustawa o usługach zaufania |
|
Sposób uzyskania |
Poprzez profil zaufany (bankowość, e-dowód) |
Od certyfikowanego dostawcy |
|
Zastosowanie w PZP |
Tylko w postępowaniach krajowych |
Szersze zastosowanie tj. we wszystkich postępowaniach, w tym unijnych |
Podstawa prawna