Zanim zatrzymasz wadium z uwagi na odmowę podpisania umowy, zbadaj przyczyny zaistniałej sytuacji
Panująca pandemia COVID-19 powoduje, że często wykonawca – choćby miał dobrą wolę – nie jest w stanie rozpocząć bądź realizować zamówienia publicznego. Przyczyną może być np. wstrzymanie niezbędnych dostaw, brak płynności finansowej czy trudności kadrowe, które wynikają z aktualnej sytuacji pandemii.
Jeżeli przyczyny powodujące brak możliwości zawarcia umowy leżą po stronie wykonawcy, ale mają charakter obiektywny, tzn. taki, że umowy nie można byłoby zawrzeć, niezależnie od tego jaki wykonawca i jaki zamawiający znalazłby się w podobnej sytuacji i niezależnie od ich woli w tym zakresie, nie jest uzasadnione zatrzymywanie wniesionego wadium.
Za taką obiektywną sytuację można uznać w szczególności panującą pandemię COVID-19 i trudności, jakie ona spowodowała. Wnioski te płyną z komunikatu Urzędu Zamówień Publicznych pt. „Interpretacja i stosowanie przesłanek zatrzymania wadium, o których mowa w art. 46 ust. 5 ustawy Pzp w kontekście okoliczności wywołanych panującą epidemią COVID-19”.
Zgodnie z art. 46 ust. 5 ustawy Pzp zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami w przypadku, gdy:
1) wykonawca, którego oferta została wybrana odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,
2) wykonawca, którego oferta została wybrana nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy lub
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy.
| Zamawiający przed podjęciem decyzji o zatrzymaniu wadium na podstawie art. 46 ust. 5 ustawy Pzp, powinien rzetelnie zbadać przyczyny odmowy podpisania umowy lub niewniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Powinien również przeanalizować i ocenić okoliczności, w których zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy (np. z uwagi na utrudnienia w transporcie, niedobory określonego rodzaju towarów z uwagi na przerwanie łańcucha dostaw lub utrudnienia w przepływie osób związane ze stanem epidemii). |
Należy indywidualnie zbadać każdy przypadek
Wymagane jest w tych przypadkach ustalenie, że zaistniałe nadzwyczajne okoliczności rzeczywiście, w sposób bezpośredni i realny:
- skutkują brakiem możliwości wykonania umowy na pierwotnych warunkach określonych w ofercie wykonawcy,
- uniemożliwiają wniesienie wymaganego zabezpieczenia wykonania umowy lub
- są okolicznościami niewywołanymi przez działanie samego wykonawcy.
Ocena tych okoliczności w każdym przypadku musi być przeprowadzona w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego i nie może być automatyczna.
| Wykonawcy również muszą wykazać aktywność w związku z badaniem przez zamawiającego przesłanek zatrzymania wadium, o których mowa w art. 46 ust. 5 ustawy Pzp, wyjaśniając szczegółowo okoliczności, które są przyczyną niepodpisania umowy. |
Wolno zmienić projekt umowy w sprawie zamówienia
Jeśli zarówno zamawiający jak i wykonawca są zainteresowani zawarciem umowy, ale z uwagi na zmienioną sytuację, nie mogą tego zrobić na warunkach wskazanych w ofercie, wówczas warto rozważyć możliwość zmiany projektu umowy, o ile będą spełnione przesłanki do zmiany umowy w trybie art. 144 ust. 1 ustawy Pzp. Artykuł 144 ust. 1 ustawy Pzp może znaleźć zastosowanie do zmiany umowy o zamówienie publiczne, zarówno w przypadku gdy zdarzenie określone jako przesłanka zmiany umowy zaistniało przed jej zawarciem, jak i po tej dacie.
|
Zdaniem sądu O dopuszczalności zmiany umowy w sprawie zamówienia publicznego przed jej zawarciem wypowiedział się Sąd Okręgowy w Nowym Sączu w wyroku z 2 czerwca 2005 r. (sygn. akt III Ca 262/05). Wskazano w nim, że nie ma przeszkód, aby art. 144 ust. 1 ustawy Pzp zastosować odpowiednio po wyborze oferty, a przed podpisaniem umowy. Skoro ustawodawca dopuszcza – w określonych sytuacjach – dokonywanie zmian postanowień umowy już zawartej, to tym bardziej możliwe są zmiany w przyszłej umowie. |
Źródło: www.uzp.gov.pl
Więcej opracowań aktualnych komunikatów Urzędu Zamówień Publicznych znajdziesz w zakładce Zamówienia publiczne w dobie pandemii.
Opracowanie:
