Odwołanie i skarga w nowej ustawie Pzp – o czym warto pamiętać?

Środki ochrony prawnej, bo o nich mowa, zostały uregulowane w dziale IX i X nowej ustawy Pzp, w tym w:

• art. 506–578 dotyczących postępowania odwoławczego, 
• art. 579–590 dotyczących postępowania skargowego,
• art. 591–595 dotyczących sposobów pozasądowego rozwiązywania sporów.

Objętość regulacji odnoszących się do problematyki środków ochrony prawnej (90 przepisów) nie znajduje odzwierciedlenia w znaczącej liczbie nowych, dotychczas nieznanych regulacji. Istotnych zmian jest kilka, a wskazanie pozostałych możliwe jest wyłącznie na skutek przeprowadzenia analizy porównawczej treści aktualnych i nowych przepisów.

Warto dodać, że uchwalone 11 września 2019 r. zasady procedowania w toku postępowań odwoławczych zostały także zmodyfikowane ustawą z 27 listopada 2020 r. o zmianie ustawy o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi, ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw.

Wraz z wejściem w życie nowej ustawy Pzp:

1. Legitymacja do wniesienia odwołania będzie przysługiwała wykonawcy, uczestnikowi konkursu oraz innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, z tym zastrzeżeniem, że podmiot, który złożył do zamawiającego wniosek o zwrot wniesionego wadium, traci prawo do korzystania ze środków ochrony prawnej.
2. Możliwość ochrony interesów wykonawców zainteresowanych udzieleniem zamówienia o wartości mniejszej niż progi unijne nie będzie limitowana poprzez ograniczanie katalogu czynności/zaniechań zamawiającego, których prawidłowość może być kwestionowana w drodze odwołania. Tym samym dezaktualizacji podlega katalog czynności/zaniechań zamawiającego, które mogą stanowić podstawę do wniesienia odwołania.

• Pisma w postępowaniu odwoławczym wnoszone będą w formie pisemnej albo w formie elektronicznej, albo w postaci elektronicznej. Dowolność wyboru formy dokumentu ograniczona została wyłącznie odnośnie do odwołania i przystąpienia do postępowania odwoławczego, które wniesione w postaci elektronicznej, wymagają opatrzenia ich podpisem zaufanym.
• Izba będzie rozpoznawała odwołanie w składzie trzyosobowym, w przypadku zamówień o wartości równej lub przekraczającej progi unijne, lub jednoosobowym, w przypadku zamówień o wartości mniejszej niż progi unijne. Jeżeli Prezes KIO uzna to za wskazane ze względu na stopień zawiłości sprawy, będzie miał prawo do zwiększenia lub zmniejszenia liczebności składu stosownie, z 1 do 3 oraz z 3 do 1.
• Izba z urzędu sporządzi uzasadnienie orzeczenia w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia orzeczenia, a odpisy orzeczenia wraz z uzasadnieniem doręczane będą stronom oraz uczestnikom postępowania odwoławczego lub ich pełnomocnikom niezwłocznie po sporządzeniu uzasadnienia.
• Skargę na orzeczenie KIO będzie można złożyć w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Do rozpoznania skargi będzie wyłącznie właściwy sąd okręgowy w Warszawie, tzw. sąd zamówień publicznych.
• W przypadku konfliktu w związku z umową w sprawie zamówienia publicznego, w którym zawarcie ugody jest dopuszczalne, wartość „sporu” przekracza 10.000 zł, a szacunkowa wartość zamówienia jest równa lub przekracza równowartość 20 mln euro dla robót budowlanych lub 10 mln euro dla dostaw lub usług, strony powinny dążyć do ugodowego załatwienia sporu.