Jeśli wykonawca podał prawidłową cenę netto i stawkę VAT, lecz błędnie wyliczył cenę brutto, zamawiający nie powinien odrzucać oferty. Taka nieścisłość stanowi oczywistą omyłkę rachunkową, którą – zgodnie z art. 223 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp – należy poprawić, stosując zasady obliczenia ceny określone w SWZ. Odrzucenie oferty będzie zasadne dopiero wtedy, gdy błędna okaże się sama stawka VAT.
W postępowaniu w trybie podstawowym bez negocjacji wykonawca złożył formularz ofertowy, wpisując cenę netto, stawkę VAT 23% i cenę brutto. Cena brutto w przeliczeniu ze stawką VAT, jaką podał wykonawca, jest błędna. Czy należy potraktować to jako błąd rachunkowy i poprawić kwotę brutto, sugerując się podaną kwotą netto i stawką VAT, czy odrzucić ofertę? W SWZ istnieje zapis: „Cena ofertowa ma charakter ryczałtowy. Cena ofertowa brutto musi uwzględniać wszystkie koszty związane z realizacją przedmiotu zamówienia zgodnie z opisem przedmiotu zamówienia oraz istotnymi zapisami umowy określonymi w SWZ. Wykonawca poda łączną cenę oferty brutto w Formularzu Oferty sporządzonym według wzoru stanowiącego załącznik nr 1 do SWZ”.
Zamawiający musi poprawić w ofercie oczywiste omyłki rachunkowe, uwzględniając też konsekwencje rachunkowe poprawek, niezwłocznie zawiadamiając o tym wykonawcę, którego ofertę poprawił (art. 223 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp).
Krajowa Izba Odwoławcza podkreśla w wyrokach, że oczywistą omyłką rachunkową jest omyłka wynikająca z błędnej operacji rachunkowej na liczbach. Stwierdzenie omyłki może wystąpić wówczas, gdy:
Nie stanowi przy tym ograniczenia dla poprawy oczywistej omyłki rachunkowej na podstawie art. 223 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp liczba omyłek rachunkowych występujących w ofercie ani też ich istotność (wyrok KIO z 28 lutego 2023 r., sygn. akt KIO 414/23).
W innym wyroku Krajowa Izba Odwoławcza przesądza, że powinien istnieć jeden sposób poprawienia omyłki. W sytuacji, gdy istnieje więcej niż jeden sposób korekty, co wpływa np. na cenę oferty, zamawiający nie może samodzielnie decydować o tym, jak dokonać poprawy. W szczególności, nieuprawnione jest twierdzenie, że zamawiający powinien wówczas przyjąć możliwość poprawienia dającą korzystniejszy wynik dla wykonawcy. W takiej sytuacji konieczne może okazać się rozważenie, czy nie zaistniała podstawa do odrzucenia oferty (wyrok KIO z 9 stycznia 2023 r., sygn. akt KIO 3400/22).
Zamawiający, zgodnie z art. 281 ust. 1 pkt 16 ustawy Pzp, musi zawrzeć w specyfikacji warunków zamówienia sposób obliczenia ceny. Następnie kierując się swoją własną instrukcją, co do sposobu obliczenia ceny, powinien przeliczyć cenę oferty i poprawić oczywistą omyłkę rachunkową zgodnie z tym obliczeniem.
Jeśli wykonawca miał podać wartość netto, doliczyć do niej kwotę VAT i tak obliczyć cenę oferty a zrobił to wadliwie, to zamawiający powinien poprawić cenę oferty, sumując te dwie wartości. Oferta podlegałaby odrzuceniu, jeśli wykonawca pomyliłby się w stawce podatku. Stanowiłoby to bowiem błąd w obliczeniu ceny dyskwalifikujący ofertę i niemożliwy do poprawienia.