Krzysztof Hodt

Pytanie: Czy dla każdej pozycji asortymentowej zamówienia muszę badać rażąco niską cenę? Postępowanie prowadzę w trybie podstawowym bez negocjacji z podziałem na części (dostawa żywności). W jednej z części mamy 9 pozycji asortymentowych. Dla całości oferty na tę część nie występuje rażąco niska cena. Jednak w jednej z ofert zauważyłem, że w pewnej  pozycji zamówienia wykonawca popełnił błąd. W nazwie tego asortymentu jest wpis  opakowanie 100 g, w opisie przedmiotu zamówienia też tak to opisano. Jednak w formularzu cenowym jako jednostka miary jest 1 kg. Jeden z wykonawców podał cenę nie dla 1 kg (jak kolumna jednostka miary), ale dla opakowania 100 g (taki wniosek wyciągnąłem z tego, że jego oferta jest o wartości ok. 10% innych ofert, a także ceny rynkowej). Zatem niejako z automatu wystąpiłem o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny. Wykonawca w wyznaczonym terminie nie odniósł się do mojego wezwania, jedynie telefonicznie poinformował, że się pomylił i przeliczył wszystko dla 100 g, a ponieważ i tak nie jest pierwszy, nic nie odpisze. Czy powinienem odrzucić jego ofertę? Z drugiej strony ta pozycja, w której wykonawca popełnił błąd, wydaje się być nieistotna i gdyby wygrał, to pewnie opłaciłoby się mu dopłacić do niej, a dla całości i tak miałby zysk (pozycja ma wartość 250 zł, a całe zamówienie jest warte 50.000 zł). W tej chwili nie wiem, czy powinienem jego ofertę odrzucić, bo nie odpowiedział na wezwanie czy też uznać, że moje wezwanie było niezasadne (wówczas np. jakaś notatka w dokumentacji postępowania?). Czy w tej sytuacji słusznie postąpiłem, wzywając do wyjaśnienia rażąco niskiej ceny, a jeśli nie, to jak to teraz naprawić?

Zamawiający, chcąc zapewnić sobie możliwość rozszerzenia bądź powtórzenia realizacji określonego zakresu zamówienia z umowy, może skorzystać z prawa opcji, wznowień bądź udzielić tzw. zamówienia podobnego. Dziś krótko o tym, czym jest każde z  tych narzędzi i jakie są między nimi różnice.

Pytanie: Prowadzę postępowanie w trybie podstawowym bez negocjacji. W terminie wpłynęło 6 ofert. Trzy z nich zawierają błędy w formularzach. Oferta najkorzystniejsza jest poprawna. Błędy w innych ofertach są następujące: 1)     wpisana cena brutto 100.000,36 zł (słownie: sto tysięcy złotych 37/100) – czy jest to omyłka? Jeśli tak, to jaka? Czy jednak oferta podlega odrzuceniu? Jeśli tak, to na jakiej podstawie? Reszta wyliczeń się zgadza zarówno w formularzu cenowym jak i ofertowym; 2)     brak wpisanej w formularzu ofertowym ceny brutto słownie. Pozostałe wyliczenia się zgadzają oraz pozostałe kwoty wpisane słownie. Jak ocenić ten brak? 3)     zarówno w formularzu cenowym jak i ofertowym wpisano błędnie kwoty powiększone o jeden grosz (np. 22.950,23 zł – a powinno być i tak też wynika z wyliczeń 22.950,22 zł – zarówno brutto jak i netto kwoty są powiększone dokładnie o 1 grosz). Czy można to potraktować jako omyłkę? Jaką? Czy oferta podlega odrzuceniu? Jeśli tak to na jakiej podstawie?

Pytanie: Zamawiający, polska instytucja kultury, zawarł z zagraniczną instytucją kultury umowę na koprodukcję wydarzenia artystycznego – przedstawienia teatralnego, które wystawiane będzie w latach 2022–2024 w Warszawie i Tokio. W umowie koprodukcyjnej strony umówiły się, że strona japońska zorganizuje transport (w tym transport drogą morską) na trasie Warszawa – Tokio – Warszawa dla wszystkich elementów fizycznych składających się na produkcję (np. scenografia, rekwizyty, kostiumy itd.). Strona polska zobowiązała się do zwrotu połowy kosztów transportu, które na tę chwilę szacowane są na wartość przekraczającą 130.000 zł netto. W związku z powyższym, czy strona polska (zamawiający) może dokonać zwrotu kosztów na podstawie zawartej umowy (umowa koprodukcyjna, która znajduje się poza obszarem zamówień publicznych) i wystawionego przez stronę japońską wniosku o płatność? Czy niezbędne jest jednak ujęcie powyższego wydatku (zwrotu kosztów) w określoną procedurę? Strona polska nie podpisuje w tym zakresie ani umowy z określonym wykonawcą w zakresie transportu, ani nie prowadzi postępowania w celu wyboru określonego Wykonawcy. Ten obowiązek jest to stronie japońskiej.

Pytanie: Jesteśmy spółką komunalną. W 2023 roku planujemy zakupić 3 pojazdy: ciągnik rolniczy (wartość ok. 250.000 zł netto), samochód ciężarowy (do wożenia np. kruszywa, wartość ok. 150.000 zł netto) oraz samochód dostawczy skrzyniowy z plandeką (kabina na 7 osób + otwarta plandeka do przewożenia sprzętów, ewentualnie małych ilości piasku na roboty, wartość ok. 80.000 zł netto). Czy należy szacować łącznie zakup tych 3 pojazdów i udzielić zamówienia w częściach, z których każda będzie stanowić odrębne postępowanie? Dział techniczny uważa, że skoro pojazdy mają inne przeznaczenie, należy tutaj oszacować je osobno i udzielić zamówienia według wartości każdego z nich (ciągnik rolniczy – przetarg krajowy, samochód ciężarowy – przetarg krajowy, samochód dostawczy – regulamin wewnętrzny). Z kolei dział zamówień publicznych ma wątpliwości. W przypadku ciągnika rolniczego uważamy, że faktycznie należy go oszacować odrębnie od pozostałych pojazdów z uwagi na inną tożsamość przedmiotową i podmiotową. Natomiast 2 pozostałe pojazdy powinny być oszacowane łącznie, w efekcie czego również na samochód dostawczy winien być przeprowadzony przetarg krajowy. Czy mamy rację?

Pytanie: Moje pytanie dotyczy obowiązkowych postanowień umownych, o których mowa w art. 436 i 439 ustawy Pzp. W wyniku przeprowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego, zamawiający 30 sierpnia 2022 r. zawarł z wykonawcą umowę na usługę ewaluacji, której koniec okresu obowiązywania przypadał na 28 lutego 2023 r. Z przyczyn leżących po stronie zamawiającego zaistniała konieczność wydłużenia terminu wykonania zamówienia. Po zawarciu stosownego aneksu koniec okresu obowiązywania umowy przypada na 14 września 2023 r. Czy zamawiający powinien w aneksie uwzględnić klauzule waloryzacyjne, o których mowa w art. 436 pkt 4 oraz art. 439 ustawy Pzp?

Fakultatywne przesłanki udzielenia zamówienia mogą być zastosowane w postępowaniu, jeżeli zostało to wyraźnie przewidziane w dokumentach zamówienia. W praktyce zdarzają się przypadki, gdy instytucja zamawiająca wskaże w specyfikacji warunków zamówienia, natomiast postanowienie to nie znajduje odzwierciedlenia w treści ogłoszenia o zamówieniu. Jak postąpić w takiej sytuacji? Czy wówczas fakultatywna przesłanka wykluczenia może zostać zastosowana? Sprawdź wnioski z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 19 maja 2022 r., sygn. akt KIO 1184/22.

Pytanie: Nasza gmina zleciła przeprowadzenie zamówienia na energię elektryczną podmiotowi zewnętrznemu w ramach większej grupy zakupowej. Powtarzane zamówienia nie doprowadziły do udzielenia zamówienia. W związku z tym, że nie możemy na tym poprzestać i kupować prądu na podstawie tzw. umów rezerwowych, spróbujemy przeprowadzić własne postępowanie w trybie podstawowym bez negocjacji. I tu pojawia się problem, UZP, a także publikatory internetowe wypowiadają się w kwestii postępowania w przypadku już podpisanej umowy, tj. na temat możliwości jej zmiany w związku z nowymi przepisami dotyczącymi tzw. ceny maksymalnej dla podmiotów uprawnionych. Trudność stanowi opracowanie SWZ i wzoru umowy w kontekście nowych przepisów. Przegląd aktualnie ogłaszanych postępowań wskazuje na to, że zamawiający robią wszystko „po staremu”, jakby nowych regulacji nie było. Zastanawiamy się, czy jest to prawidłowe. Nie znaleźliśmy rozwiązania sposobu opracowania zapisów SWZ i umowy, żeby wykonawca od razu wiedział, iż jesteśmy podmiotem uprawnionym i chcemy kupować prąd po cenie określonej w nowej ustawie. Nie jesteśmy przecież uprawnieni, aby wyznaczać wykonawcy cenę, za którą będzie realizował zamówienie. Takie postępowanie będzie bezcelowe, bo każdy wykonawca musiałby zaoferować tę samą cenę. Podpisanie umowy na starych zasadach, a następnie dążenie do jej aneksowania też byłoby dziwne, bo na etapie ogłaszania zamówienia mamy wiedzę o nowej cenie dla podmiotów uprawnionych. UZP mówi o zmianach umowy już istniejącej, a nie zawieranej pod rządami nowych przepisów. Czy w SWZ należy wskazać, że wymagamy obliczenia ceny zgodnie z nowymi przepisami, w przeciwnym przypadku odrzucimy ofertę?

Pytanie: Szpital zlecił zewnętrznemu podmiotowi przeprowadzenie przetargu na dostawy energii elektrycznej na 2023 rok (komórka organizacyjna organu założycielskiego szpitala). Podmiot zewnętrzny przeprowadził przetarg wspólny (szpital był jednym z kilku zamawiających), jednak w przetargu nie złożono żadnej oferty. Przetarg w analogicznej formule powtórzono, ale ponownie nikt do niego nie przystąpił. Wskazany podmiot zewnętrzny podjął próbę udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki, jednak zaproszony do negocjacji wykonawca odmówił wzięcia w nich udziału. Obecnie nie jest już planowane kolejne postępowanie wspólne w jakimkolwiek trybie. Wiele wskazuje na to, że dostawcy energii elektrycznej ze względu na niepewność sytuacji na rynku nie są obecnie zainteresowani wiązaniem się umowami. Jakkolwiek trzeba zauważyć, że w obecnym stanie prawnym dostawy prądu do szpitala nie są zagrożone, ponieważ z mocy prawa po wygaśnięciu obecnej umowy wejdzie w życie tzw. sprzedaż rezerwowa, to jednak pojawia się pytanie o to, w jakim trybie szpital te dostawy może realizować, w przypadku gdyby zaproszony wykonawca (lub kolejny wykonawca) odmówił wzięcia udziału w negocjacjach zamówienia z wolnej ręki.

Zmiana przepisów ustawy Pzp w 2019 roku spowodowała niejasności interpretacyjne w zakresie stosowania fakultatywnych przesłanek wykluczenia z udziału w postępowaniu. Biorąc pod uwagę, że ustawodawca wyraźnie wskazał okresy wykluczenia, to w zależności od zaistniałej w stosunku do danego wykonawcy przesłanki pojawiły się problemy, czy w sytuacji gdy wykluczono wykonawcę z udziału w postępowaniu na mocy poprzedniego stanu prawnego, ma to przełożenie w obecnym stanie prawnym. W tej kwestii dochodziło do wielu sporów pomiędzy stronami postępowania o udzielenie zamówienia. Jednej z takich spraw przyjrzała się Krajowa Izba Odwoławcza. Sprawdź, jakie stanowisko wyraził skład orzekający i dowiedz się, jak postępować prawidłowo (wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 29 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3315/21).