Tryb podstawowy dla zamówień krajowych w nowym Pzp – najważniejsze informacje

• Począwszy od 1 stycznia 2021 r. wszelkie procedury zakupowe realizowane w celu udzielenia zamówienia publicznego o wartości co najmniej 130.000 zł netto muszą być prowadzone zgodnie z wytycznymi zawartymi w ustawie z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (dalej: nowa ustawa Pzp). Na skutek wejścia w życie nowej ustawy Pzp największą metamorfozę w stosunku do aktualnych wytycznych przejdzie sposób udzielania zamówień o wartości powyżej 130.000 zł do progów unijnych, zwany dalej procedurą krajową. Najbardziej wyrazistą jej oznaką jest zmiana dopuszczonych ustawą trybów udzielania takich zamówień.
• Poza partnerstwem innowacyjnym, negocjacjami bez ogłoszenia oraz zamówieniem z wolnej ręki zamawiający będą stosowali do zamówień krajowych tryb podstawowy, który zastąpi najczęściej wybierane dotychczas procedury przetargowe. Tryb podstawowy nie będzie wymagał wykazania spełnienia jakichkolwiek ustawowych przesłanek uzasadniających jego zastosowanie.
• W uzasadnieniu do nowej ustawy Pzp tryb podstawowy został określony jako elastyczna i uproszczona procedura, której wprowadzenie ma gwarantować wykorzystanie narzędzi sprzyjających dialogowi z wykonawcami w celu pozyskania jak najlepszych rozwiązań dotyczących konkretnego zamówienia.
• Przepisy regulujące tryb podstawowy zostały umiejscowione w dziale „Postępowanie o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości mniejszej niż progi unijne” w art. 275–296. Co niezwykle istotne ustawodawca przewidział możliwość udzielenia zamówienia w trybie podstawowym aż w trzech wersjach:

1)     bez negocjacji,

2)     z możliwością przeprowadzenia negocjacji oraz

3)     z negocjacjami,

z tym że wybór stosownego wariantu spoczywa na zamawiającym i należy go dokonać przed wszczęciem postępowania.

• Mając na uwadze to, że zdecydowana większość udzielanych w Polsce zamówień to takie, których wartość kwalifikuje je do procedowania w reżimie krajowym, wydaje się, że wskazany tryb będzie najczęściej stosowanym. Zapewne, większość zamawiających, z obawy przed nieznanym, będzie dokonywała zakupów przy zastosowaniu wariantu trybu podstawowego najbardziej zbliżonego do przetargu nieograniczonego, tj. w wariancie bez negocjacji. Warto jednak już teraz zasygnalizować, że dwa kolejne, dopuszczalne warianty, umownie zwane negocjacyjnymi, mogą okazać się efektywnym instrumentem zakupowym, którego zastosowanie nie jest skomplikowane.
• Niewątpliwą zaletą nowych regulacji jest możliwość dokonania wyboru spośród trzech dostępnych wariantów trybu podstawowego, tego właściwego do udzielenia konkretnego zamówienia publicznego.