Wyjaśnienia które nie dostarczają informacji

Przy realizacji zamówień na roboty budowlane, koszty osobowe stanowią jeden z najistotniejszych elementów kosztotwórczych. Sam ustawodawca zwraca uwagę zamawiających na wymóg dopilnowania, aby wykonawca wykazał w wyjaśnieniach zgodność z przepisami dotyczącymi kosztów pracy, w tym dotyczących minimalnego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej oraz zgodność z przepisami z zakresu prawa pracy i zabezpieczenia społecznego (por. art. 224 ust. 4 w zw. z ust. 3 pkt 4 i 6 ustawy Pzp). W przypadku zamówień na roboty budowlane, zamawiający jest bowiem obowiązany żądać wyjaśnień co najmniej w ww. zakresie.

W odpowiedzi na wezwanie zamawiającego wykonawca podkreślił, że nie ma podstaw do utożsamiana ceny kosztorysowej z minimalnym lub średnim wynagrodzeniem oraz, że wykonawca od wielu lat współpracuje z grupą stałych, sprawdzonych podwykonawców. Pozwalało mu to na zaoferowanie stawek niższych niż stawki katalogowe (SEKOCENBUD, ORGBUD) przy zachowaniu pełnej zgodności z przepisami prawa pracy. Zdaniem składu orzekającego wykonawca zobowiązany był te twierdzenia udowodnić. Mógł wskazać na stawkę lub kwotę wynagrodzenia, jaką wypłaca pracownikom i sposób wyliczenia stawki katalogowej, która te koszty uwzględnia, czy też wskazać jej składowe, które odzwierciedlają poszczególne koszty. Ostatecznie jednak tego nie uczynił.

Wykonawca zaproponował dowody dopiero w toku postępowania odwoławczego . Na rozprawie przedłożył kalkulację dotyczącą wartości robót i ilości roboczogodzin wynikających z jego oferty, opartą na przedmiarze sporządzonym przez inwestora, a także umowy zawarte z podwykonawcami. Ten etap procedury był już jednak za późny. Obowiązek wykazania, że wykonawca zaoferował cenę realną ciąży w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Oznacza to, że tego typu wyliczenia wykonawcy powinien był przedłożyć w odpowiedzi na wezwanie od zamawiającego.

W efekcie, Izba uznała złożone wyjaśnienia  za niewystarczające, niepełne, mające charakter ogólnych oświadczeń i zapewnień, lakoniczne, ustandaryzowane w tym sensie, że mogłyby stanowić treść wyjaśnień innych wykonawców w niniejszym lub podobnym postępowaniu, a przez to nieuzasadniające zaoferowanej przez wykonawcę ceny i kosztów realizacji zamówienia. Wyjaśnienia te nie zawierały żadnych danych liczbowych, które pozwoliłyby zamawiającemu na zweryfikowanie ceny ofertowej i stwierdzenie, że nie jest ona ceną rażąco niską. Nie przekładały się na możliwość zrozumienia metody wyliczenia ceny i przyjętych przez wykonawcę założeń co do kosztów realizacji zamówienia, w tym przede wszystkim kosztów pracy. W konsekwencji KIO uznała, że wykonawca nie wytrzymał ciężaru dowodu w zakresie wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny.

Sygnatura

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 24 października 2025 r. sygn. akt  KIO 3941/25