Wada prowadzącą do unieważnienia postępowania

Art. 255 pkt 6 ustawy Pzp stanowi, że "Zamawiający unieważnia postępowanie o udzielenie zamówienia, jeżeli: (...) postępowanie obarczone jest niemożliwą do usunięcia wadą uniemożliwiającą zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego". Przesłanki do zastosowania tego przepisu zobowiązany jest wykazać zamawiający.

Unieważnienie postępowania na podstawie tego przepisu wymaga więc ustalenia:

• czy w danym stanie faktycznym wystąpiła wada postępowania a więc czy doszło do naruszenia przez zamawiającego przepisów regulujących jego prowadzenie,

• czy stwierdzone naruszenia stanowi wadę niemożliwą do usunięcia,

• czy wada postępowania skutkuje brakiem możliwości zawarcia niepodlegającej unieważnieniu umowy.

Przedmiotowa regulacja dotyczy takich uchybień proceduralnych, które nie mogą być skorygowane przez zamawiającego w toku postępowania poprzez unieważnienie lub powtórzenie nieprawidłowej czynności. Wada taka musi mieć więc nieusuwalny charakter. Wada ta musi jednocześnie uniemożliwiać zawarcie niepodlegającej unieważnieniu umowy w sprawie zamówienia publicznego i tkwić w procedurze postępowania. Oznacza to więc, że kwestię unieważnienia postępowania na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy Pzp należy rozpatrywać łącznie z art. 457 ust. 1 i 5 ustawy Pzp, w których wymienione są wszystkie przypadki naruszenia ustawy powodujące konieczność unieważnienia umowy. Wystąpienie innych wad w postępowaniu nie może być powodem jego unieważnienia na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy Pzp. Taka konstrukcja przepisu prowadzi do wniosku, że nawet wystąpienie wady w sposób oczywisty wypaczającej wynik postępowania nie daje zamawiającemu prawa do unieważnienia postępowania.

W rozpoznawanej spornej sprawie w postępowaniu złożone zostały oferty o różnych stawkach podatku VAT. Wykonawcy kierując się sprzecznymi informacjami zamawiającego, zawartymi w SWZ  i OPZ oraz odpowiedziami na pytania, zastosowali różne stawki podatku VAT. W konsekwencji doszło do złożenia nieporównywalnych ofert, czego na etapie po otwarciu ofert nie dało się usunąć.

Zbadanie czy wykonawcy przyjęli prawidłowe stawki podatku VAT jest jednym z obowiązków zamawiającego wynikających z ustawowej zasady równego traktowania wykonawców, z którego to obowiązku zamawiający niewątpliwie się wywiązał, wyjaśniając tę kwestię. Stawki podatku VAT we wszystkich ofertach powinny być bowiem prawidłowe i jednakowe, po to by oferty były w pełni porównywalne.

Izba, uznała prawidłowość unieważnienia postępowania na podstawie art. 255 pkt 6 ustawy Pzp w zakresie dotyczącym wady postępowania polegającej na przekazaniu wykonawcom sprzecznych informacji co do stawki podatku VAT, która ma być zastosowana.

Sygnatura

Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 czerwca 2025 r. sygn. akt 1891/25