Uchylenie art. 15r1 specustawy covidowej – pierwsze zaległe kary umowne można potrącić wykonawcy już 1.10.2022 r.
![Uchylenie art. 15r[1] specustawy covidowej Pzp](/appFiles/site_9/images/doc/xrnh9LBCXw2Rvju.jpeg)
Od 24 sierpnia 2022 r. nie obowiązuje art. 15r1 specustawy covidowej. Wobec tego zamawiający mogą już zgodnie z prawem potrącać wykonawcom kary umowne i dochodzić ich z zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Nie ma znaczenia okoliczność, iż w Polsce nadal obowiązuje stan zagrożenia epidemicznego. Warto natomiast zaznaczyć, że tzw. zaległe kary umowne będzie można potrącić wykonawcy w określonych przedziałach czasowych w zależności od tego, kiedy wystąpiło zdarzenie związane z karą. Pierwsze potrącenia mogą nastąpić już 1 października br.
Nagła zmiana przepisów i rezygnacja z ochrony płynności finansowej wykonawców, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji z uwagi na pandemię, zaskoczyła przede wszystkim przedsiębiorców. Sytuacja gospodarcza nie napawa optymizmem. Wojna za naszą wschodnią granicą oraz rosnąca inflacja powodują dalsze trudności w realizacji zakontraktowanych zamówień publicznych. Możliwość automatycznego potrącenia kary umownej wykonawcy z pewnością nie pomoże w utrzymaniu dobrej kondycji finansowej.
O czym mówił art. 15r1 specustawy covidowej?
Zgodnie z art. 15r1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 lub innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.) w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego w związku z COVID-19, i przez 90 dni od dnia odwołania stanu, który obowiązywał jako ostatni, zamawiający nie mógł potrącić kary umownej zastrzeżonej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania umowy.
Co z zaległymi i przyszłymi karami umownymi?
Artykuł 10 ustawy z 5 sierpnia 2022 r. o zmianie ustawy o Rządowym Funduszu Rozwoju Dróg oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1768) uchylił tę regulację. Przepis zaczął obowiązywać w dniu następującym po dniu ogłoszenia nowych przepisów a więc 24 sierpnia 2022 r.
Zgodnie jednak z art. 32 wspomnianej ustawy możliwość potrącenia kar umownych rozłożono w czasie w zależności od daty, w której wystąpiło zdarzenie będące przyczyną naliczenia kary.
I tak w przypadku roszczeń, których zgodnie ze specustawą nie można było dochodzić i które dotyczyły zdarzeń powstałych:
1) do 31 grudnia 2020 r. – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1 października 2022 r.;
2) w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1 stycznia 2023 r.;
3) w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 24 sierpnia 2022 r. – zamawiający może dokonać potrącenia z wynagrodzenia wykonawcy lub z innych jego wierzytelności, a także dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak nie wcześniej niż od 1 kwietnia 2023 r.
