Plan postępowań a sumowanie zamówień publicznych

Stan prawny na dzień: 08.02.2023
Plan postępowań a sumowanie zamówień publicznych

Zanim zamawiający przystąpi do stworzenia planu postępowań na dany rok, musi przeprowadzić właściwe pogrupowanie różnego rodzaju zamówień, aby właściwie zaplanować procedury na poszczególne przedmioty. W tym celu musi kierować się zasadą trzech tożsamości – podmiotowej, przedmiotowej i czasowej. Sprawdź na poniższym przykładzie, jak tego dokonać w praktyce.

Ustalmy, czy przygotowując plan postępowań na dany rok, należy przykładowo:

1)     łączyć zamówienia na rezerwację, sprzedaż oraz dostawę biletów lotniczych i kolejowych (zamówienia klasyczne) z zamówieniami na rezerwację i sprzedaż usług noclegowych (usługi hotelarskie, czyli usługi społeczne),

2)     łączyć zamówienia na różnego rodzaju gadżety (np. długopisy, kalendarze, etui, pendrive, kartki świąteczne, koperty, notesy, torebki papierowe, USB, smycze, kubki, T-shirty, torby bawełniane), z których każdy będzie miał logo zamawiającego. Czy jeśli jedynym elementem łączącym te przedmioty jest widniejące na nich logo zamawiającego, to należy je traktować wspólnie jako materiały promocyjne i agregować do jednego zamówienia?

Zamawiający może odrębnie oszacować zamówienia na usługi wymienione w pkt 1, natomiast dostawy wskazane w pkt 2 kwalifikują się co do zasady jako dostawy podobne (tj. dostawa materiałów promocyjnych) co oznaczałoby ich łączne szacowanie. Niemniej jednak co do szacowania dostaw należy uwzględnić poniższe wyjaśnienie.

Usługi i roboty budowlane

Zgodnie z art. 30 ust. 1 ustawy Pzp, jeżeli zamawiający planuje udzielić zamówienia na roboty budowlane lub usługi w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, lub dopuszcza możliwość składania ofert częściowych, wartością zamówienia jest łączna wartość poszczególnych części zamówienia.

Niestety przepisy ustawy Pzp nie określają szczegółowo reguł szacowania w odniesieniu do poszczególnych przedmiotów usług. Niemniej jednak obowiązek łącznego szacowania dotyczy takiej samej usługi (takich samych jednorodnych usług, a zatem tożsamych przedmiotowo) pod warunkiem, że są one możliwe do przewidzenia (zaplanowania). Elementami zazwyczaj przesądzającymi zasadność łącznego ustalenia wartości zamówienia na usługi jest więc ich zaplanowanie (lub obiektywna możliwość ich zaplanowania, którą należy rozumieć jako zdolność zamawiającego do przewidzenia udzielenia zamówienia dotyczącego takiej usługi) oraz tożsamość przedmiotowa usługi – pozostałe aspekty mogą mieć charakter co najwyżej pomocniczy.

Zamówienia na rezerwację, sprzedaż oraz dostawę biletów lotniczych i kolejowych (zamówienia klasyczne) nie wymagają w mojej ocenie łączenia przy ustalaniu wartości zamówienia z zamówieniami na rezerwację i sprzedaż usług noclegowych (usługi hotelarskie, czyli usługi społeczne).

Dostawy

W odniesieniu do dostaw należy stosować art. 30 ust. 2 ustawy Pzp, zgodnie z którym w przypadku gdy zamawiający planuje nabycie podobnych dostaw, wartością zamówienia jest łączna wartość podobnych dostaw, nawet jeżeli zamawiający udziela zamówienia w częściach, z których każda stanowi przedmiot odrębnego postępowania, lub dopuszcza możliwość składania ofert częściowych.

Przez dostawy podobne należy rozumieć dostawy o identycznym lub podobnym przeznaczeniu, z zastrzeżeniem, że mowa jest o podobnym przeznaczeniu różnych przedmiotów dostawy, a nie przeznaczeniu, jakie dla przedmiotu dostawy znajdzie zamawiający. Ponadto w motywie 19 dyrektywy 2014/24/UE wyjaśniono, że „zazwyczaj wykonawca działający w danym sektorze byłby zainteresowany dostawą takich artykułów jako części swojego normalnego asortymentu”.

Intencja ustawodawcy unijnego – jak wskazuje UZP – zdaje się preferować pogląd, że dostawy różnych rodzajów to podobne dostawy, które mogą być udzielane w częściach, ale wartość wszystkich tych części należy szacować łącznie. Nie jest to jednak pogląd kategoryczny. Istotnym kryterium decydującym o tym czy wystąpi jedno zamówienie, czy kilka odrębnych, będzie dostępność produktów u jednego dostawcy. Takiej oceny zamawiający powinien dokonywać z uwzględnieniem podziału, jaki w sposób naturalny istnieje na rynku.

W przedmiotowym przypadku pomocne może być odwołanie się także do ustalenia łącznego występowania trzech czynników:

1)     tożsamości przedmiotowo-funkcjonalnej,

2)     tożsamości podmiotowej i

3)     tożsamości czasowej.

Jeżeli kilka zamówień na dostawy dotyczy tego samego lub zbliżonego rodzaju, jeżeli mogą one być wykonane przez ten sam krąg podmiotów i jeżeli są one lub mogą być udzielone w tym samym czasie, to istnieje wysokie prawdopodobieństwo, że stanowią one w rzeczywistości jedno zamówienie, a jego rozdzielenie na kilka zamówień i postępowań o wartościach uzasadniających niestosowanie ustawy Pzp lub odpowiednich przepisów ustawy Pzp, będzie niedozwolone.

Niezależnie od powyższego, ostateczna decyzja co do sposobu działania w kwestii szacowania wartości zamówienia należy jednak do zamawiającego, który posiada pełną wiedzę m.in. co do opisu przedmiotu zamówienia, okoliczności faktycznych itp.

Polecam Ci praktyczne wskazówki dotyczące planu postępowań:

Teraz o takich newsach możesz dowiadywać się jako pierwszy! Jak? Pobierz darmową aplikację „Twój asystent” i od dziś bądź zawsze na bieżąco! Więcej dowiesz się tutaj >> https://twojasystent.pl/portal-zamowienia-publiczne

Autor:

Andrzela Gawrońska-Baran

Andrzela Gawrońska-Baran

Andrzela Gawrońska-Baran

radca prawny, doktor nauk prawnych. W ramach praktyki zawodowej prowadzi AGB Kancelarię Radcy Prawnego. Absolwentka Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie oraz...