Nowe przesłanki wykluczenia i kary pieniężne – ustawa o przeciwdziałaniu wspieraniu agresji Rosji wobec Ukrainy

Stan prawny na dzień: 21.04.2022
fb420700f107205912661ac575d2e8c3034bc08b-small

Od 16 kwietnia br. obowiązuje ustawa z 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (Dz.U. poz. 835). Ustawa wprowadza m.in. nowe przesłanki wykluczenia do Prawa zamówień publicznych określonych podmiotów wspierających agresję rosyjską oraz kary pieniężne m.in. wobec podmiotów, które w czasie stanu wykluczenia ubiegają się o zamówienia publiczne. W ustawie powierzono także Ministrowi Spraw Wewnętrznych zadanie prowadzenia listy podmiotów, wobec których stosuje się opisane w niej środki sankcyjne (m.in. przesłanki wykluczenia). Ustawa weszła w życie 16 kwietnia 2022 r.

Obszerne opracowania dotyczące przygotowania dokumentacji przetargowej dostosowanej do nowych przesłanek wykluczenia oraz stosowanie przesłanek wykluczenia w praktyce m.in. w odniesieniu do trwających procedur znajdziesz tutaj:

Brzmienie nowych przesłanek wykluczenia z postępowania

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z postępowania o udzielenie zamówienia publicznego lub z konkursu zamawiający wyklucza:

1)     wykonawcę oraz uczestnika konkursu wymienionego w wykazach określonych w rozporządzeniu 765/2006 i rozporządzeniu 269/2014 albo wpisanego na listę na podstawie decyzji w sprawie wpisu na listę rozstrzygającej o zastosowaniu środka, o którym mowa w art. 1 pkt 3;

2)     wykonawcę oraz uczestnika konkursu, którego beneficjentem rzeczywistym w rozumieniu ustawy z 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu jest osoba wymieniona w wykazach określonych w rozporządzeniu 765/2006 i rozporządzeniu 269/2014 albo wpisana na listę lub będąca takim beneficjentem rzeczywistym od 24 lutego 2022 r., o ile została wpisana na listę na podstawie decyzji w sprawie wpisu na listę rozstrzygającej o zastosowaniu środka, o którym mowa w art. 1 pkt 3;

3)     wykonawcę oraz uczestnika konkursu, którego jednostką dominującą w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 37 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości jest podmiot wymieniony w wykazach określonych w rozporządzeniu 765/2006 i rozporządzeniu 269/2014 albo wpisany na listę lub będący taką jednostką dominującą od 24 lutego 2022 r., o ile został wpisany na listę na podstawie decyzji w sprawie wpisu na listę rozstrzygającej o zastosowaniu środka, o którym mowa w art. 1 pkt 3.

Rozporządzenia, o których mowa w powyższych pkt 1–3 to:

  • Rozporządzenie Rady (WE) nr 765/2006 z 18 maja 2006 r. dotyczące środków ograniczających skierowanych przeciwko prezydentowi Aleksandrowi Łukaszence i niektórym urzędnikom z Białorusi;
  • Rozporządzenie Rady (UE) nr 269/2014 z 17 marca 2014 r. w sprawie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających.

Wykluczenie następuje na okres trwania opisanych powyżej okoliczności.

Zamawiający w przypadku wykonawcy wykluczonego zgodnie z powyższymi przesłankami:

  • odrzuca jego wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub jego ofertę,
  • nie zaprasza go do złożenia oferty wstępnej, oferty podlegającej negocjacjom, oferty dodatkowej, oferty lub oferty ostatecznej,
  • nie zaprasza go do negocjacji lub dialogu, a także nie prowadzi z nim negocjacji lub dialogu,
  • odrzuca wniosek o dopuszczenie do udziału w konkursie,
  • nie zaprasza do złożenia pracy konkursowej lub nie przeprowadza oceny pracy konkursowej, odpowiednio do trybu stosowanego do udzielenia zamówienia publicznego oraz etapu prowadzonego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Kary pieniężne do 20.000.000 zł

Osoba lub podmiot, które podlegają wykluczeniu w opisanych powyżej sytuacjach i które w okresie tego wykluczenia ubiegają się o udzielenie zamówienia publicznego lub dopuszczenie do udziału w konkursie lub biorą udział w postępowaniu bądź konkursie, podlegają karze pieniężnej.

Karę nakłada prezes Urzędu Zamówień Publicznych, w drodze decyzji, w wysokości do 20.000.000 zł.

Ustawa wskazuje jednocześnie, jak rozumie się „ubieganie się o udzielenie zamówienia publicznego lub dopuszczenie do udziału w konkursie”. Będzie to sytuacja, w której odpowiednio podmiot złoży wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego lub konkursie, złoży ofertę, przystąpi do negocjacji lub złoży pracę konkursową.

Zamówienia podprogowe

Opisane regulacje zamawiający będzie musiał stosować także w postępowaniach i konkursach, których udziela poza ustawą Pzp, w tym w procedurach, w których wartość zamówienia nie przekracza 130.000 zł.

Od kiedy stosować regulacje?

Sankcję wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia lub konkursu, o którym mowa w art. 1 pkt 3 ustawy, należy stosować również do postępowań i konkursów wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy.

Należy jednak wskazać, że:

1)     okres wykluczenia rozpocznie się nie wcześniej niż po upływie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy (czyli od 1 maja 2022 r.);

2)     zamawiający dostosowuje dokumentację zamówienia lub regulamin konkursu w terminie 14 dni od dnia wejścia w życie ustawy (również od 1 maja br.).

UZP przypomina także, że wszyscy zamawiający mają obowiązek wprost stosować unijny zakaz udziału rosyjskich wykonawców w zamówieniach publicznych. Szczegóły opisujemy tutaj: >> Zakaz udziału rosyjskich wykonawców w przetargach unijnych

Autor:

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej reprezentujący spółkę przed KIO, sporządzający opinie prawne...
Słowa kluczowe:
wojna na Ukrainie

Powiązane treści