Dlaczego warto wybrać tryb podstawowy z negocjacjami (zamiast bez negocjacji), aby udzielić zamówienia publicznego?

Stan prawny na dzień: 18.04.2023
Dlaczego warto wybrać tryb podstawowy z negocjacjami (zamiast bez negocjacji), aby udzielić zamówienia publicznego?

Czy istnieją jakieś zagrożenia dla zamawiającego, który decyduje się skorzystać z trybu podstawowego z możliwością negocjacji zgodnie z art. 275 ust. 2 ustawy Pzp? Dlaczego tak mało zamawiających decyduje się na tę formę procedowania? Tryb podstawowy w wersji II (z możliwością negocjacji) można stosować zamiennie z trybem podstawowym w wersji I (bez negocjacji). Nasz ekspert wyjaśnia, dlaczego warto wybrać procedurę z negocjacjami i jakie wiążą się z nią trudności. 

Przepisy regulujące tryb podstawowy znajdują się w dziale – „Postępowanie o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości mniejszej niż progi unijne” – w art. 275–296 ustawy Pzp.

Ustawodawca przewidział możliwość udzielenia zamówienia w trybie podstawowym aż w trzech wersjach: bez negocjacji, z możliwością przeprowadzenia negocjacji oraz z negocjacjami, z tym, że wybór stosownego wariantu spoczywa na zamawiającym i trzeba go dokonać przed wszczęciem postępowania. Większość zamawiających realizuje zamówienia, stosując wariant I trybu podstawowego najbardziej zbliżony do przetargu nieograniczonego tj. bez negocjacji.

Podstawowym powodem braku zainteresowania trybem podstawowym w wersji II jest prawdopodobnie swego rodzaju strach przed nieznanym i wątpliwości interpretacyjne, jakie mogą pojawić się w następstwie decyzji o żądaniu ofert dodatkowych.

Tymczasem poza obowiązkiem uwzględnienia w SWZ kilku, dodatkowych informacji, trudno jest wskazać jakiekolwiek argumenty przeciw stosowaniu przez zamawiających trybu podstawowego z możliwością negocjacji.

Argumenty przemawiające za trybem podstawowym z możliwością negocjacji:

  1. W trybie podstawowym zamawiający ma możliwość negocjowania treści ofert, głównie ceny. To w sposób oczywisty zmniejsza szansę zaistnienia przesłanki unieważnienia postępowania z art. 255 pkt 3 ustawy Pzp.
  2. Wariant II trybu podstawowego niewiele różni się w zakresie wymogów proceduralnych od wariantu I. Jego stosowanie nie jest skomplikowane, a może okazać się bardziej efektywnym instrumentem zakupowym.
  3. Zastrzeżenie negocjacji należy traktować jako swego rodzaju zabezpieczenie się na wypadek braku możliwości wyboru oferty na podstawie jej pierwotnej treści. Zamawiający podejmuje decyzję o negocjacjach, dopiero po tym jak zbada oferty.
  4. Wykonawcy nie mają prawa żądać przeprowadzenia negocjacji. Decyzja w tej mierze leży w gestii zamawiającego. Postępowanie może być zakończone bez negocjacji i wówczas niczym nie różni się od wariantu I trybu podstawowego.
  5. W obu przypadkach w toku przygotowania postępowania sporządzana jest SWZ, tj. ostateczny dokument zamówienia. Warianty te różnią się między sobą w zasadzie tylko tym, że w wariancie I na pewno nie dojdzie do negocjacji, a w wariancie II – jeżeli zamawiający uzna to za stosowne, będzie mógł negocjować te elementy treści oferty, które podlegają ocenie w ramach kryteriów.

Trudności, które sygnalizują zamawiający stosujący tryb podstawowy z możliwością negocjacji:

  1. Zarówno wariant I jak i II trybu podstawowego wymagają od zamawiającego znajomości przedmiotu zamówienia i możliwości skonstruowania precyzyjnego opisu przedmiotu zamówienia. W obu wariantach trybu podstawowego niedopuszczalne jest negocjowanie warunków zamówienia i ingerencja w opis przedmiotu zamówienia oraz wymogi SWZ. Wariant II nie ma tu przewagi nad wariantem I.
  2. Dopuszczenie negocjacji w wariancie II skutkuje obowiązkiem uwzględnienia tego w SWZ. Musi ona zatem dodatkowo wskazywać:
  • możliwość przeprowadzenia negocjacji,
  • opis sposobu ograniczenia liczby wykonawców (odsyłam do art. 281 ust. 3 oraz art. 288 ustawy Pzp) – ograniczenie nie jest obowiązkowe!,
  • ewentualnie kryteria oceny ofert w ramach których zamawiający może prowadzić negocjacje, niemniej, nie jest to obowiązek zamawiającego. Kryteria te zostaną bowiem wskazane w zaproszeniu do negocjacji i nie mogą być inne niż te, z SWZ służące do oceny ofert.
  1. Jeżeli zamawiający podejmie decyzję o negocjacjach, będzie musiał wykonać w postępowaniu 4 dodatkowe czynności:
  • kwalifikacja wykonawców do negocjacji – tylko jeżeli zastrzegł ograniczenie liczby wykonawców,
  • przekazanie wszystkim wykonawcom, którzy złożyli oferty informacji, o której mowa w art. 287 ust. 3 ustawy Pzp,
  • zaproszenie wykonawców do negocjacji (treść zaproszenia do negocjacji musi spełniać warunki z art. 289 ust. 5 ustawy Pzp), oraz przeprowadzenie negocjacji,
  • zaproszenie wykonawców do złożenia ofert dodatkowych i ich zbadanie zgodnie z  art. 294 i 296 ustawy Pzp.

O trybie podstawowym bez negocjacji i z możliwością negocjacji przeczytasz także tutaj:

Teraz o takich newsach możesz dowiadywać się jako pierwszy! Jak? Pobierz darmową aplikację „Twój asystent” i od dziś bądź zawsze na bieżąco! Więcej przeczytasz tutaj >> https://twojasystent.pl/portal-zamowienia-publiczne

Autor:

Katarzyna Bełdowska

Katarzyna Bełdowska

Katarzyna Bełdowska

ekspert z zakresu zamówień publicznych, wieloletni praktyk działający zarówno po stronie zamawiających jak i wykonawców, autor licznych profesjonalnych publikacji z dziedziny zamówień publicznych, w...
Słowa kluczowe:
tryb podstawowy