Czy wynagrodzenie wykonawcy remontu należy rozliczyć z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności?

Stan prawny na dzień: 02.09.2021
Czy wynagrodzenie wykonawcy remontu należy rozliczyć z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności?

Roboty budowlane związane z remontem istniejących budynków, należy rozliczyć z zastosowaniem mechanizmu podzielonej płatności, o ile wartość transakcji przekracza 15.000 zł.  Brak jest jednak wymogów prawnych, które zobowiązywałyby zamawiającego do informowania o takim sposobie rozliczeń w treści dokumentu zamówienia.

Mechanizm podzielonej płatności (split payment) polega na tym, że zapłata za zobowiązania z faktury dokonywana jest na dwa rachunki bankowe, w tym wartość netto – na rachunek bankowy dostawcy/usługodawcy (lub w inny sposób), a VAT na specjalny rachunek VAT utworzony dla każdego podatnika VAT.

Od 1 listopada 2019 r. zamawiający są zobowiązani zastosować mechanizm podzielonej płatności przy dokonywaniu płatności za niektóre nabyte towary lub usługi udokumentowane fakturą. Chodzi o te, w której kwota należności ogółem (jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności) przekracza 15.000 zł lub równowartość tej kwoty. Transakcje w walutach obcych przelicza się na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Powyższe wynika z art. 108a ust. 1a ustawy o VAT.

O tym, czy istnieje obowiązek zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, decyduje:

1)      wartość transakcji – nie przelewu, a kwota zobowiązania wynikająca z umowy w sprawie zamówienia publicznego – powyżej 15.000 zł, 

2)      rodzaj nabytego towaru lub usługi.

Których zamówień dotyczy split payment?

Towary lub usługi, których nabycie przez zamawiającego wiążą się z obowiązkiem zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, wymienia załącznik nr 15 do ustawy o VAT. Wykaz ten obejmuje m.in. roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków (prace związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków).

Tym samym, w świetle ustawy o VAT, typowe roboty budowlane w rozumieniu ustawy Pzp tj. związane z budową nowych budynków, przebudową lub remontem istniejących budynków, kwalifikowane są jako usługi (budowlane) i mimo nazwy wykazu „wykaz towarów i usług”, mogą być objęte obowiązkiem zastosowania mechanizmu podzielonej płatności.

Zamawiający nie musi opisywać split payment w dokumentach zamówienia

Jeżeli w postępowaniu nabywamy towar lub usługę (też robotę), objętą obowiązkiem zastosowania mechanizmu podzielonej płatności, wszelkie dyspozycje co do stosowania wspomnianego mechanizmu będą wynikały z aktów powszechnie obowiązującego prawa. Tym samym, nie ma wymogu ich wskazania (kopiowania) do dokumentu zamówienia.

W związku z powyższym i mając na uwadze to, że:

  • faktura, w której kwota należności ogółem przekracza 15.000 zł, obejmująca dokonaną na rzecz podatnika dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w załączniku nr 15, powinna zawierać wyrazy „mechanizm podzielonej płatności” – niezbędna jest zatem świadomość przedsiębiorcy wystawiającego fakturę w zakresie obowiązku zastosowania mechanizmu podzielonej płatności,
  • podatnicy, którzy dokonują dostawy towarów lub świadczą usługi, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy, oraz podatnicy nabywający te towary lub usługi są zobowiązani posiadać rachunek rozliczeniowy, otwarty w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, prowadzony w walucie polskiej, a dla rachunku tego bank każdorazowo prowadzi rachunek VAT.

Podstawa prawna

  • art. 108a ust. 1 i 1a, art. 106e ust. 1 pkt 18a, art. 108e ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2020 r. poz. 106).
Autor:

Katarzyna Bełdowska

Katarzyna Bełdowska

Katarzyna Bełdowska

ekspert z zakresu zamówień publicznych, wieloletni praktyk działający zarówno po stronie zamawiających jak i wykonawców, autor licznych profesjonalnych publikacji z dziedziny zamówień publicznych, w...