Zachowanie jawności w postępowaniu
W pierwszej kolejności należy dążyć do zachowania jawności w postępowaniu, zaś dopuszczone przez ustawodawcę wyjątki należy traktować w sposób ścisły. Wyjątkiem od zachowania jawności jest m.in. sytuacja, w której wymagana jest ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa.
Zgodnie z art. 18 ustawy Pzp:
- Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne.
- Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie.
- Nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (uznk), jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
W myśl postanowień art. 11 ust. 2 uznk przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Jednocześnie regulacja art. 16 ustawy Pzp zobowiązuje zamawiającego do przygotowania i przeprowadzenia postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób: 1) zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców;
2) przejrzysty;
3) proporcjonalny.
Zasadą jest prowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia w sposób jawny. W pierwszej kolejności należy dążyć do zachowania jawności, zaś dopuszczone przez ustawodawcę wyjątki należy traktować w sposób ścisły. Wyjątkiem od zachowania
jawności w postępowaniu o udzielenie zamówienia jest m.in. sytuacja, w której wymagana jest ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa. W art. 18 ust. 3 ustawy Pzp ustawodawca uzależnił zaniechanie ujawnienia określonych informacji od tego,
czy wykonawca "wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa", czyli udowodnił, że w stosunku do tych informacji ziściły się przesłanki, o których mowa w art. 11 ust. 2 uznk.
Powyższa zasada wykazania przesłanek znajduje potwierdzenie w wyrokuTrybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 17 listopada 2022r., o sygn. akt C-54-21 (Antea Polska), które jedynie wskazało na możliwość zastrzegania tajemnicy nie tylko w stosunku do informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu uznk, lecz również innych, które mogłoby zaszkodzić uzasadnionym interesom handlowym wykonawcy. Powstaje wówczas potrzeba wykazania możliwości naruszenia interesów handlowych wykonawcy i możliwości zakłócenia konkurencji w wyniku ujawnienia zastrzeganej informacji. Zgodnie z orzecznictwem TSUE zakres informacji podlegających zastrzeżeniu w ramach postępowań o udzielenie zamówienia publicznych może być szerszy od tych, które objęte są definicją tajemnicy przedsiębiorstwa w rozumieniu uznk, jednak okoliczność ta nie zdejmuje z wykonawcy obowiązku złożenia w tym zakresie weryfikowalnego wniosku zamawiającemu wraz z zastrzeganymi informacjami.
Dla oceny za skuteczne zastrzeżenia tajemnicy, jakichkolwiek informacji konieczne jest wykazanie, że informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu uznk lub też są takiego rodzaju, że ich ujawnienie mogłoby zaszkodzić uzasadnionym interesom handlowym wykonawcy.
Izba zwróciła uwagę, że wszystkie dane z kalkulacji były danymi jednorodnymi rodzajowo dla wszystkich wykonawców. Dane te, w zakresie cen innych wykonawców, były jawne nie czyniąc
uszczerbku ich interesom. Jeśli wykonawca ocenił, że przedmiotowe dane posiadają cechy tajemnicy przedsiębiorstwa to winien tę okoliczność wykazać,
czego nie uczynił.W ocenie KIO wykonawca nie sprostał obowiązkowi wykazania spełnienia przesłanek zastrzeżenia informacji w świetle uznk.
Posłużenie się przez ustawodawcę pojęciem "wykazać" zamiast "udowodnić" nie oznacza zdjęcia, ani przesunięcia ciężaru, jaki spoczywa na wykonawcy przy uzasadnianiu zastrzeżenia tajemnicy. Wykonawca zawsze zobowiązany jest
uargumentować żądanie - wykazać jego zasadność tj. wypełnienie przesłanek uznk lub szerzej warunków oceny informacji jako szkodzącej uzasadnionym interesom handlowym wykonawcy na etapie składania wniosku. Co do zasady argumentacja i dowody składane dla wykazania zasadności żądania utajnienia określonych danych na etapie postępowania odwoławczego ocenić należy jako spóźnione.
Sygnatura
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 10 czerwca 2025 r. sygn. akt KIO 1811/25
Powiązane treści
