Uzupełnianie dokumentów w praktyce – przykłady z kontroli UZP

Stan prawny na dzień: 09.06.2020
Uzupełnianie dokumentów w praktyce – przykłady z kontroli UZP

Jeśli wykonawca przedstawi błędny dokument, niepotwierdzający warunku udziału w postępowaniu, bądź w ogóle go nie złoży, zamawiający ma obowiązek wezwać go do jego uzupełnienia zgodnie z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Przepis odnosi się do oświadczenia, o którym mowa w art. 25a ust. 1 ustawy Pzp, oświadczeń lub dokumentów potwierdzających okoliczności, o jakich stanowi art. 25 ust. 1 ustawy Pzp, lub innych dokumentów niezbędnych do przeprowadzenia postępowania. Analogiczna regulacja obowiązuje względem pełnomocnictw. UZP w Informatorze nr 1/2020 przygotował raport z ostatnich kontroli, w którym skupił się na nieprawidłowościach związanych ze stosowaniem tych przepisów. Przygotowaliśmy dla Ciebie omówienie 2 z nich.

Case 1. Wykonawca nie spełnia warunku? Wezwij go do uzupełnienia dokumentów

Zamawiający zaprosił wykonawcę do negocjacji zgodnie z art. 67 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp, aby udzielić zamówienia na „Przewóz uczniów klas II i III szkół podstawowych z opiekunami na zajęcia nauki pływania do Centrum Sportowo-Rekreacyjnego, wraz z odwiezieniem po zajęciach do szkoły, w roku 2019”.

Jednocześnie postawił wymóg, aby wykonawca, który będzie ubiegał się o udzielenie tego zamówienia, spełnił warunek doświadczenia. Miał on wykazać, żew okresie ostatnich 3 lat przed terminem negocjacji, a jeśli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie, wykonał co najmniej 1 usługę o charakterze i złożoności porównywalnej z przedmiotem zamówienia. Zobowiązany był jednocześnie do podania jej wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz do załączenia dowodów jej należytego wykonania.

Przez usługę odpowiadającą przedmiotowi zamówienia, zamawiający rozumiał autokarowy przewóz zorganizowanej grupy (min. 30 osób) dzieci/młodzieży szkolnej.

Wykonawca, z którym zamawiający podpisał finalnie umowę, przedłożył wykaz wykonanych usług, z którego wynikało, że wykonał on w latach 2017–2018 usługę przewozu dzieci dla Fundacji W oraz dla Gminy K. Na potwierdzenie należytego wykonania usług przekazał zamawiającemu referencje wystawione przez Fundację W 6 lipca 2018 r., w których potwierdzono wykonanie zgodnie z umową i według harmonogramu usługi przewozu dzieci w roku szkolnym 2017/2018.

Zamawiający nie wezwał wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentów i złożenia wyjaśnień w zakresie przedłożonych dokumentów. Co stwierdziły organy kontrolujące omawiane postępowanie? Uznano, że z treści dokumentów przedłożonych przez wykonawcę nie wynikało, że spełnił on warunek udziału w postępowaniu określony w zaproszeniu do negocjacji. Co do usługi przewozu dzieci realizowanej dla Gminy K. wykonawca nie przedłożył w ogóle poświadczenia należytego wykonania zamówienia. Z kolei z treści wykazu wykonanych usług i referencji wydanych przez Fundację W nie wynikało, czy świadczona usługa dotyczyła przewozu autokarowego zorganizowanej grupy w liczbie min. 30 osób.

Organ kontrolny miał też wątpliwości, czy wykonawca mógł w ogóle świadczyć usługę w latach 2017/2018, ponieważ zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, jakie przedstawił zostało wydane 4 lipca 2018 r. Wymienione usługi nie potwierdzały więc, że wykonawca spełnił warunek.

 

Ważne

UZP uznało, że zamawiający był zobowiązany wezwać wykonawcy na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do wyjaśnienia sytuacji oraz uzupełnienia dokumentacji o dokumenty potwierdzające spełnienie warunku dotyczącego zdolności zawodowej.

 

Case 2. Wykonawca nie może uzupełnić oferty o rozwiązania równoważne

Przedmiotem zamówienia udzielonego w ramach drugiego kontrolowanego postępowania była rewaloryzacja zabytkowego parku miejskiego. Zamawiający zastrzegł w opisie przedmiotu zamówienia, że wykonawca, który powołuje się na rozwiązania równoważne wymaganym w dokumentacji przetargowej, jest zobowiązany wskazać, że oferowane przez niego dostawy, usługi lub roboty budowlane spełniają wymogi zamawiającego. Miał jednocześnie obowiązek wymienić w ofercie rozwiązania równoważne i załączyć dane techniczne, atesty i dokumenty dopuszczające do stosowania w budownictwie.

W toku postępowania zamawiający na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp wezwał  wykonawcę do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny. Wymagał przy tym przedstawienia szczegółowej kalkulacji ceny, ze szczególnym uwzględnieniem urządzeń zawartych w 21 pozycjach kosztorysu pod nazwą „montaż wyposażenia placu zabaw”. Wykonawca wyjaśnił, że ceny zakupu, dostawy i montażu wyposażenia skalkulował na podstawie oferty producenta C. Podkreślił, że z uwagi na wieloletnią współpracę z tą firmą kupuje u niej produkty z około 20%-owym rabatem.

W dalszej części wyjaśnień oświadczył, że jest w stanie zrealizować przedmiot zamówienia zgodnie z wymaganiami siwz za zaoferowaną cenę. Załączył też ofertę od firmy C na dostawę i montaż wyposażenia placu zabaw zawierającą wycenę 17 elementów wyposażenia wraz z kosztami dostawy.

Zamawiający powziął wówczas wątpliwości, czy zaoferowane przez wykonawcę oraz wycenione w kosztorysie ofertowym urządzenia są tożsame (referencyjne) z urządzeniami przedstawionymi w dokumentacji projektowej czy stanowią rozwiązania równoważne. Zaznaczył też, że „jeśli zaoferowane urządzenia są jednak urządzeniami równoważnymi (…), to działając na podstawie art. 26 ust. 3 Pzp, wzywa wykonawcę do złożenia dokumentów świadczących, że oferowane urządzenia spełniają wymogi określone przez zamawiającego”.

W odpowiedzi wykonawca złożył wyjaśnienia, w których zaznaczył zaoferowane równoważne elementy wyposażenia. Potwierdził jednocześnie wykonanie zamówienia zgodnie z wymaganiami siwz i dokumentacji projektowej. Złożył również stosowne atesty, deklaracje i certyfikaty na potwierdzenie jakości zaoferowanego wyposażenia.

Organ kontrolujący postępowanie uznał takie działanie za sprzeczne z przepisami ustawy Pzp.

W protokole pokontrolnym wskazano, że zamawiający wyraźnie zaznaczył, iż dane te miały zostać wyspecyfikowane już w samej ofercie. Niewłaściwe było, że dopiero wyjaśnienia wykonawcy dowiodły, że jego zamiarem było w istocie zaoferowanie rozwiązań równoważnych.

Niewyrażona w treści oferty hipotetyczna intencja wykonawcy zaoferowania urządzeń równoważnych po upływie terminu składania ofert nie mogła być uwzględniana przy interpretacji treści już złożonej oferty.

 

Ważne

Zamawiający wzywając wykonawcę na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do uzupełnienia dokumentów świadczących o oferowaniu rozwiązań równoważnych niejako przy okazji wezwania do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 87 ust. 1 ustawy Pzp, doprowadził do zmiany treści oferty wykonawcy w zakresie sposobu wykonania zamówienia. Zamawiający wymagał od wykonawcy złożenia oświadczeń i dokumentów, których w pierwotnej ofercie nie złożono i które nie podlegały uzupełnieniu na powyższym etapie postępowania. Jest to zmiana istotna, niedopuszczalna w świetle ustawy Pzp.

 

Należy zwrócić uwagę na charakter dokumentów, które zostały przez wykonawcę uzupełnione na wezwanie zamawiającego z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Dokumenty te w istocie miały na celu wykazanie równoważności, stanowiły element oferty opisujący oferowany przedmiot zamówienia, a zatem nie mogły być przedmiotem uzupełnienia w trybie przewidzianym w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Wezwanie wykonawcy do uzupełnienia dokumentów świadczących o równoważności oferowanych urządzeń po upływie terminu składania ofert jest nieuprawnione.

Źródło: www.uzp.gov.pl

Więcej o uzupełnianiu dokumentów przez wykonawców piszemy tutaj:

Opracowanie:

Autor:

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Justyna Rek-Pawłowska

Prawnik z wieloletnim doświadczeniem w stosowaniu prawa zamówień publicznych, w tym jako pracownik działu prawnego dużej spółki budowlanej reprezentujący spółkę przed KIO, sporządzający opinie prawne...
Słowa kluczowe:
kontrola UZPUZP