
Odrzuceniu jako oferta z rażąco niską ceną lub kosztem, podlega oferta wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień w wyznaczonym terminie lub jeżeli złożone wyjaśnienia wraz z dowodami nie uzasadniają podanej w ofercie ceny lub kosztu.
Zwrócenie się przez zamawiającego do wykonawcy o złożenie wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny oznacza obciążenie wykonawcy ciężarem dowodu w zakresie wykazania, że zaoferowana cena nie jest rażąco niska.
Na powyższe wskazuje wprost treść art. 224 ust. 5 ustawy Pzp. Wyjaśnienia wykonawcy mają wykazać, że możliwe i realne jest wykonanie zamówienia za zaproponowaną cenę. Zatem obowiązkiem wykonawcy jest udzielić wyjaśnień dotyczących okoliczności, które wpłynęły na wysokość zaoferowanej ceny oraz poprzeć wyjaśnienia dowodami tak, aby nie było wątpliwości, że cena oferty nie jest ceną rażąco niską.
W badanym stanie faktycznym  zamawiający wezwał wykonawcę do złożenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, w zakresie  wyliczenia ceny oferty. 
Zamawiający wymagał, aby wyjaśnienia, oprócz dowodów, zawierały także kalkulację wartościową nakładów (lub innych elementów cenotwórczych) w odniesieniu do każdej ceny jednostkowej wskazanej w formularzu cenowym. Wykonawca  w odpowiedzi złożył wyjaśnienia zawierające kalkulację ceny, w której wystąpiły omyłki rachunkowe, i nie złożył dowodów w zakresie wyliczenia ceny. Jednocześnie zastrzegł, że w związku z zawiłością przedstawionych obliczeń oraz krótkim czasem na ich przygotowanie, w przypadku wystąpienia omyłek, skoryguje je na wezwanie zamawiającego. Dowody dotyczące wyliczenia ceny ofertowej złożył na rozprawie przed KIO.
KIO uznała, że wobec jednoznacznej treści wezwania do wyjaśnienia ceny, wykonawca zobowiązany był w odpowiedzi przedstawić składniki ceny, także każdej ceny jednostkowej oraz je udowodnić (przedstawić dowody). Trudno uznać za rzetelne wyjaśnienia w których wykonawca zastrzega możliwość wystąpienia omyłek i domaga się od zamawiającego ponownego wezwania w celu ich poprawienia.
Wprawdzie przepisy ustawy Pzp nie regulują, ile razy zamawiający może zwracać się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień rażąco niskiej ceny, jednak w orzecznictwie utrwalony jest pogląd, że powtórzenie wezwania do udzielenia wyjaśnień musi wynikać zobiektywnych okoliczności, uzasadniających konieczność uszczegółowienia wyjaśnień złożonych przez wykonawcę na pierwsze wezwanie zamawiającego. Zatem ponowne wezwanie wykonawcy, mające na celu umożliwienie mu skorygowania ewentualnych omyłek, uzupełnienia dowodów, byłoby nieuprawnione.
Za nieuprawnione KIO uznała także uzupełnienie złożonych wyjaśnień o dowody zgłoszone na rozprawie w postępowaniu odwoławczym. Podkreśliła, że ontrola Izby w ramach postępowania odwoławczego jest kontrolą w zakresie legalności, tj. zgodności działań zamawiającego z przepisami prawa. Nie służy uzupełnieniu braków wyjaśnień ceny złożonych zamawiającemu. Złożone przez wykonawcę wyjaśnienia ceny zawierały omyłki rachunkowe i nie zostały poparte dowodami. W związku z powyższym zamawiający nie miał podstaw aby ustalić, że są rzetelne, a cena oferty nie jest rażąco niska.
Sygnatura
Wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 3 października 2025 r. sygn. akt KIO 3414/25
 
  
  
  
  
  
  
 