Certyfikaty jako przedmiotowe środki dowodowe – kiedy trzeba je załączyć do oferty?
Wielu wykonawców biorących udział w postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego zastanawia się, czy certyfikaty potwierdzające spełnienie wymagań zamawiającego należy dołączać do oferty, jeśli nie zostały one wskazane w SWZ jako obowiązkowe. Certyfikaty jako przedmiotowe środki dowodowe podlegają szczególnym regulacjom w ustawie Pzp – ich żądanie musi być wyraźnie określone przez zamawiającego na etapie ogłoszenia postępowania. Czy wykonawca może złożyć certyfikaty dobrowolnie, z zastrzeżeniem tajemnicy przedsiębiorstwa? I czy zamawiający ma prawo żądać ich później, już po upływie terminu składania ofert? Odpowiadamy w oparciu o aktualne przepisy i orzecznictwo.
Certyfikaty jako przedmiotowe środki dowodowe
Certyfikaty to niewątpliwie przedmiotowe środki dowodowe. Skoro tak, to ich złożenie odbywa się na zasadach opisanych w art. 104–107 ustawy Pzp.
Czy zamawiający musi żądać certyfikatów w SWZ?
Z art. 106 ust. 1 ustawy Pzp wynika, że zamawiający wskazuje wymagane przedmiotowe środki dowodowe w ogłoszeniu o zamówieniu lub dokumentach zamówienia. W art. 107 ust. 1 ustawy Pzp czytam zaś, że jeżeli zamawiający żąda złożenia przedmiotowych środków dowodowych, wykonawca składa je wraz z ofertą.
Jeżeli zamawiający w opisie przedmiotu zamówienia wskazuje, że wymaga, aby oferowane świadczenie posiadało certyfikat, nie oznacza to, że żąda jego przedłożenia zgodnie z dyspozycją przywołanych regulacji. Wymóg ten powinien bowiem zostać doprecyzowany w taki sposób, aby wykonawcy nie mieli wątpliwości odnośnie do zakresu żądania zamawiającego.
Czy zamawiający może żądać certyfikatów po terminie składania ofert?
Przy braku żądania certyfikatów na etapie składania ofert, zamawiający nie będzie mógł zmienić reguł postępowania po otwarciu ofert. Powyższe wynika z treści art. 137 ust. 1/art. 286 ust. 1 ustawy Pzp, które zakazują zmiany treści SWZ po upływie terminu składania ofert. Tym samym, wykluczone jest skierowanie żądania o przedłożenie certyfikatów w ramach np. wyjaśnień.
Czy wykonawca może dobrowolnie załączyć dokumenty certyfikatów?
Jeżeli brak wymogu złożenia certyfikatów w SWZ, nie zalecam wykonawcom dobrowolnego załączania certyfikatów, szczególnie gdy wykonawca deklaruje, że są one objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Jako załącznik do oferty, certyfikaty mogą podlegać udostępnieniu na standardowych zasadach.
Tajemnica przedsiębiorstwa w przetargu – jak chronić dane w certyfikatach czy innych dokumentach przedmiotowych?
Zgodnie z art. 18 ust. 3 ustawy Pzp, nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli wykonawca, wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Wykonawca nie może zastrzec informacji, o których mowa w art. 222 ust. 5.
Z regulacji wynika wprost, że obowiązkiem wykonawcy jest nie tylko zastrzeżenie informacji ale również wykazanie, że faktycznie stanowią one tajemnicę przedsiębiorstwa. Następnie zamawiający ocenia skuteczność wykazania tajemnicy przedsiębiorstwa i może zadecydować o ujawnieniu informacji (jeżeli owo wykazanie będzie niewystarczające w świetle przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji).
