EUROPEJSKI OBSZAR GOSPODARCZY EOG

Członkami EOG, oprócz wszystkich państwa członkowskie UE. Do porozumienia należą także kraje będące członkami EFTA. Obecnie EFTA obejmuje 4 kraje członkowskie: Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię. Szwajcaria nie przystąpiła jednak do porozumienia EOG. Od 1 stycznia 2021 r. do Europejskiego Obszaru Gospodarczego nie należy już Wielka Brytania.

W skład EOG wchodzą zatem:

1)     Austria,

2)     Belgia,

3)     Bułgaria,

4)     Chorwacja (nie w pełni),

5)     Cypr,

6)     Czechy,

7)     Dania,

8)     Estonia,

9)     Finlandia,

10)  Francja,

11)  Grecja,

12)  Hiszpania,

13)  Holandia,

14)  Irlandia,

15)  Islandia,

16)  Liechtenstein,

17)  Litwa,

18)  Luksemburg,

19)  Łotwa,

20)  Malta,

21)  Niemcy,

22)  Norwegia,

23)  Polska,

24)  Portugalia,

25)  Rumunia,

26)  Słowacja,

27)  Słowenia,

28)  Szwecja,

29)  Węgry,

30)  Włochy.

Funkcjonowanie Europejskiego Obszaru Gospodarczego oparte jest na czterech swobodach (wolnościach) wspólnotowych, którymi są:

1)     swoboda przepływu ludzi,

2)     swoboda przepływu kapitału,

3)     swoboda przepływu towarów oraz

4)     swoboda przepływu usług.

Europejski Obszar Gospodarczy zaczął funkcjonować od 1 stycznia 1994 r. Polska została włączona do EOG 6 grudnia 2005 r.

Istota EOG, jak wyjaśniono na stronie internetowej Parlamentu Europejskiego „(...) wykracza poza postanowienia tradycyjnej umowy o wolnym handlu, ponieważ rozszerza on na państwa EFTA należące do EOG (z wyjątkiem Szwajcarii) wszystkie prawa i obowiązki w ramach rynku wewnętrznego UE.

EOG obejmuje cztery swobody rynku wewnętrznego (swobodny przepływ osób, towarów, usług i kapitału) oraz związane z nimi obszary polityki (konkurencyjność, transport, energetykę oraz współpracę gospodarczą i walutową). Porozumienie to obejmuje horyzontalne strategie polityczne ściśle związane z tymi czterema swobodami: politykę społeczną (w tym bezpieczeństwo i higienę pracy, prawo pracy oraz równe traktowanie kobiet i mężczyzn); politykę dotyczącą ochrony konsumenta, środowisko, statystyki i prawo spółek, a także szereg pobocznych strategii politycznych, takich jak te związane z badaniami i rozwojem technologicznym, które nie są oparte na dorobku prawnym UE ani prawnie wiążących aktach, lecz są wdrażane w ramach współpracy”.

Porozumienie gwarantuje równe prawa i obowiązki w ramach jednolitego rynku UE dla obywateli, pracowników i przedsiębiorców z trzech krajów EFTA. Z kolei obywatele, pracownicy i przedsiębiorstwa z krajów UE mają w trzech krajach EFTA podobne prawa i obowiązki.

Odniesienia do pojęcia Europejskiego Obszaru Gospodarczego można znaleźć w przepisach ustawy Pzp dotyczących:

• aspektów społecznych realizacji zamówienia – zamawiający może określić aspekty społeczne dotyczące realizacji zamówienia związane z zatrudnieniem osób wskazanych między innymi w przepisach państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego, których sytuacja uniemożliwia lub ogranicza uczestnictwo w życiu zawodowym lub społecznym (art. 96 ust. 2 pkt 2 lit. f ustawy Pzp);
• opisu przedmiotu zamówienia – zamawiający może opisać przedmiot zamówienia poprzez odniesienie się do wymaganych cech materiału, produktu lub usługi określonych między innymi w normach innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących normy europejskie (art. 101 ust. 1 pkt 2 lit. b, art. 101 ust. 3 oraz art. 101 ust. 6 ustawy Pzp);
• udzielenia zamówienia z wolnej ręki – zamawiający ma możliwość udzielenia zamówienia z wolnej ręki na dostawy dokonywane na rynku towarowym, na którym regulowana i nadzorowana wielostronna struktura handlowa w sposób naturalny gwarantuje ceny rynkowe, w tym na giełdzie towarowej innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego (art. 214 ust. 1 pkt 10 ustawy Pzp);
• opisu przedmiotu zamówienia w postępowaniach o udzielenie zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa – w tym przypadku zamawiający ma prawo opisać przedmiot zamówienia poprzez odwołanie do norm cywilnych innych państw członkowskich Europejskiego Obszaru Gospodarczego przenoszących normy europejskie lub międzynarodowe (art. 400 ust. 1 pkt 1 lit. b i lit. f oraz art. 400 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp);
• kręgu państw w których mają mieć siedzibą (lub miejsce zamieszkania) wykonawcy ubiegający się o udzielenie zamówienia w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa - przy tego typu zamówieniach mogą się o nie ubiegać wykonawcy mający siedzibę albo miejsce zamieszkania w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub państwie, z którym Unia Europejska lub Rzeczpospolita Polska zawarła umowę międzynarodową dotyczącą tych zamówień (art. 404 ust. 1 ustawy Pzp).

Zobacz także: EUROPEJSKIE UGRUPOWANIA WSPÓŁPRACY TERYTORIALNEJ (EUWT), EURO