ZASADY UDZIELANIA ZAMÓWIEŃ

Stan prawny na dzień: 31.05.2018

Zdefiniowane zostały w art. 18 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE w sprawie zamówień publicznych (dyrektywa klasyczna) oraz w ustawie – Prawo zamówień publicznych, w rozdziale 2 pt. Zasady udzielania zamówień.

Zarówno ustawodawca unijny jaki i krajowy powołują się na nie przy określaniu formy i sposobu prowadzenia postępowań o zamówienie publiczne, wskazując i muszą być bezwzględnie przestrzegane:

  1. Zasada zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Pierwsza z zasad - zachowanie uczciwej konkurencji - powinna być interpretowana w rozumieniu przepisów ustawy z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) w art. 5 -17. Równe traktowanie – (ust. 1a w art. 7 Pzp) obliguje zamawiających do zapewnienia wykonawcom z państw – stron Porozumienia Światowej Organizacji Handlu, których stroną jest UE., zasadę równego traktowania. W ustawie Pzp powyższe zasady unormowane są w art. 7, art. 29 ust.2 i art. 90.
  2. Zasada przejrzystości i proporcjonalności (dodana nowelizacją Pzp z 22 czerwca 2016 r.). Przejrzystość oznacza, że procedura udzielania zamówień publicznych powinna być prowadzona według czytelnych reguł. Proporcjonalność - zakaz nadmiernej ingerencji w sferę swobód wykonawców. Zasada ta znajduje zastosowanie np. przy określaniu warunków udziału w postępowaniu, opisie przedmiotu zamówienia, kształtowaniu postanowień umowy (art. 7 ust. 1 Pzp).
  3. Zasada jawności oznacza - postępowanie o zamówienie publiczne jest jawne (art. 8 ust. 1). Przejawia się w następujących ustawowych uregulowaniach:

1)      obowiązku sporządzania i udostępniania protokołu postępowania o zamówienie publiczne i jego jawności,

2)      obowiązku publikowania ogłoszeń, w zależności od wartości postępowania, w Biuletynie Zamówień Publicznych lub Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej,

3)      jawności otwarcia ofert, obowiązku opublikowania informacji o wartości zamówienia oraz informacji o wykonawcach i ich ofertach,

4)      obowiązku opublikowania informacji o wyborze najkorzystniejszej oferty,

5)      jawności umowy w sprawie zamówienia publicznego (art. 11,86,92,139 Pzp).

Zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie, np. nie ujawnić informacji stanowiących tajemnice przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, jeżeli zastrzegł, że nie mogą być one ujawniane. Może ponadto:

1)      określić w specyfikacji istotnych warunków zamówienia wymogi dotyczące zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych wykonawcy w toku postępowania (art. 8 ust. 2a Pzp);

2)      nie ujawniać wysokości wynagrodzenia w przypadku zamówienia udzielonego na podstawie art. 67 ust. 1 pkt. 1 lit. b ( związanych z ochroną praw wyłącznych).

    1. Zasada pisemności. Obowiązkowy jest wymóg zachowania formy pisemnej w postępowaniu o zamówienie publiczne oraz prowadzenia go w języku polskim. Od tej zasady są dwa wyjątki: zezwolenie dla zamawiającego na wyrażenie zgody na złożenie dokumentów w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym oraz nowy zapis (wprowadzony nowelizacją z 22 czerwca 2016 r.) zezwalający zamawiającemu w szczególnie uzasadnionych przypadkach sporządzać dokumenty oraz dokonywać niektórych czynności , np. prowadzić dialog w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane (art. 9 ust. 1 - 4 Pzp).

W rozdziale 2 pt. Zasady udzielania zamówień znajduje się ponadto, dodany na mocy nowelizacji Pzp z 22 czerwca 2016 r. - art. 9a, dotyczący uwzględnienia złożoności zamówienia i czasu potrzebnego na sporządzenie wniosków lub ofert (art. 9a ust. 1 – 2 Pzp).

Podstawowymi trybami udzielania zamówień są: przetarg nieograniczony i przetarg ograniczony (art. 10 ust. 1 -2 Pzp). Zamawiający może ponadto udzielić zamówienia w trybie negocjacji z ogłoszeniem, dialogu konkurencyjnego, negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki, zapytania o cenę, licytacji elektronicznej oraz nowego trybu – partnerstwa innowacyjnego. Tryby te można zastosować tylko w przypadkach określonych w ustawie.

Podstawa prawna

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/24/UE z 26 lutego 2014 r. w sprawie zamówień publicznych, uchylająca dyrektywę 2004/18/WE (Dz.Urz. UE L 94 z 28 marca 2014 r., str. 65 ze zm.) ─ art. 18.

Ustawa z 29 stycznia 2004 r. ─ Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2164 ze zm.) ─ art. 7–10, art. 11,art. 86,art. 92, art. 139.

Ustawa z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. nr 153, poz. 1503 ze zm.) ─ art. 5–17.

Orzecznictwo: KIO 68/17; 146/17; 321/17; 371/17; 463/17; 466/17; 321/17; 348/17; 371/17; 463/17; 466/17.

Autor:

Elżbieta Cierlica

Słowa kluczowe:
zamówienie