ZABEZPIECZENIE NALEŻYTEGO WYKONANIA UMOWY

Dzięki zabezpieczeniu zamawiający może pokryć przysługujące mu wierzytelności z tytułu nieterminowego lub nienależytego wykonania zamówienia bez konieczności występowania na drogę sądową.

Z zabezpieczenia należytego wykonania umowy mogą być także pokrywane inne należności np. kary umowne i odszkodowanie za zwłokę, gdyż ustawa nie zawęża rodzaju roszczeń, które pokrywane z tej instytucji. 

Zamawiający nie ma obowiązku żądania zabezpieczenia – jest to jego uprawnienie.

Formę, termin złożenia zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jego wysokość a także zasady zwrotu określają przepisy art. 449–art. 453 ustawy Pzp.

Zabezpieczenie wnosi się przed zawarciem umowy, chyba że ustawa stanowi
inaczej lub zamawiający określi inny termin w dokumentach zamówienia. Jeśli zamawiający nie wniesie wymaganego zabezpieczenia, zamawiający zatrzymuje jego wadium.  

Zabezpieczenie może być wnoszone, według wyboru wykonawcy,
w jednej lub w kilku następujących formach:

1)     pieniądzu;

2)     poręczeniach bankowych lub poręczeniach spółdzielczej kasy oszczędnościowo--kredytowej, z tym że zobowiązanie kasy jest zawsze zobowiązaniem pieniężnym;

3)     gwarancjach bankowych;

4)     gwarancjach ubezpieczeniowych;

5)     poręczeniach udzielanych przez podmioty, o których mowa w art. 6b ust. 5 pkt 2 ustawy z 9 listopada 2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości.

Zamawiający może się zgodzić na wniesienie zabezpieczenia również:

1)     w wekslach z poręczeniem wekslowym banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej;

2)     przez ustanowienie zastawu na papierach wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego;

3)     przez ustanowienie zastawu rejestrowego na zasadach określonych w ustaw z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów.

Zabezpieczenie pieniężne wykonawca wpłaca przelewem rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego.

W przypadku wniesienia wadium w pieniądzu wykonawca może wyrazić zgodę na zaliczenie kwoty wadium na poczet zabezpieczenia.

Jeżeli zabezpieczenie wniesiono w pieniądzu, zamawiający przechowuje je
na oprocentowanym rachunku bankowym. Zamawiający zwraca zabezpieczenie wniesione w pieniądzu z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wykonawcy.

Zgodnie z art. 451 ust. 1 ustawy Pzp w trakcie realizacji umowy wykonawca może zmienić  formę zabezpieczenia na jedną lub kilka form, o których mowa w art. 450 ust. 1.
Tego rodzaju zmiana jest uprawnieniem wykonawcy i nie zależy od zgody zamawiającego.  

Za zgodą zamawiającego wykonawca może dokonać zmiany formy zabezpieczenia na jedną lub kilka form, o których mowa w art. 450 ust. 2.

Zmiana formy zabezpieczenia musi być dokonana z zachowaniem ciągłości zabezpieczenia i bez zmniejszenia jego wysokości. Wykonawca może zmieniać formę zabezpieczenia kilkukrotnie w ciągu trwania umowy, przepisy nie wprowadzają w tej mierze żadnych ograniczeń.

Zgodnie z art. 452 ust. 1 ustawy Pzp wysokość zabezpieczenia ustala się w stosunku procentowym do całkowitej ceny ofertowej albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli w ofercie podano cenę jednostkową lub ceny jednostkowe.

Zabezpieczenie ustala się w wysokości nieprzekraczającej 5% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy.

Zabezpieczenie można ustalić w wysokości większej niż 5% nie większej jednak niż 10% ceny całkowitej podanej w ofercie albo maksymalnej wartości nominalnej zobowiązania zamawiającego wynikającego z umowy, jeżeli jest to uzasadnione przedmiotem zamówienia lub wystąpieniem ryzyka związanego z realizacją zamówienia, co zamawiający opisał w SWZ lub innych dokumentach zamówienia.

Jeżeli okres realizacji zamówienia jest dłuższy niż rok, zabezpieczenie, za
zgodą zamawiającego, może być tworzone przez potrącenia z należności za częściowo
wykonane dostawy, usługi lub roboty budowlane.

W przypadku podwyższenia wynagrodzenia z umowy w sprawie zamówienia publicznego zamawiający nie ma prawa żądać podwyżki zabezpieczenia.

Jeżeli okres, na jaki ma zostać wniesione zabezpieczenie, przekracza 5 lat, zabezpieczenie w pieniądzu wnosi się na cały ten okres, a zabezpieczenie w innej formie wnosi się na okres nie krótszy niż 5 lat, z jednoczesnym zobowiązaniem się wykonawcy do przedłużenia zabezpieczenia lub wniesienia nowego zabezpieczenia na kolejne okresy.

W przypadku nieprzedłużenia lub niewniesienia nowego zabezpieczenia najpóźniej na 30 dni przed upływem terminu ważności dotychczasowego zabezpieczenia wniesionego w innej formie niż w pieniądzu, zamawiający zmienia formę na zabezpieczenie w pieniądzu, przez wypłatę kwoty z dotychczasowego zabezpieczenia.

Zamawiający ma obowiązek zwrócić zabezpieczenie w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należycie wykonane.

Może jednocześnie pozostawić na zabezpieczenie roszczeń z tytułu rękojmi za wady lub gwarancji kwotę nieprzekraczającą 30% zabezpieczenia. Kwota ta jest zwracana nie później niż w 15. dniu po upływie okresu rękojmi za wady lub gwarancji.

Zamawiający może dokonać częściowego zwrotu zabezpieczenia po wykonaniu części zamówienia, jeżeli przewidział taką możliwość w dokumentach zamówienia.

Zobacz także: WADIUM, UMOWA O ZAMÓWIENIE PUBLICZNE