Sygn. akt: KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
WYROK
Warszawa, dnia 9
października 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący:
Anna Wojciechowska
Członkowie:
Monika Banaszkiewicz
Marek Bienias
Protokolant:
Wiktoria Ceyrowska
po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 9, 11, 19
września 2024 r. oraz
października 2024 r. odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
- w dniu 14 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę Remondis sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
(KIO 2942/24)
- w dniu 16 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę PreZero Recycling Zachód sp. z o.o.
z
siedzibą w Piotrowie Pierwszym (KIO 2949/24)
- w dniu 16 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę Przedsiębiorstwo Usługowe "HETMAN” sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie (KIO 2953/24)
- w dniu 16 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę Eko-Max Recykling sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie (KIO 2959/24)
- w dniu 16 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę W. B. prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w Warszawie (KIO 2963/24)
- w dniu 16 sierpnia 2024 r. przez
wykonawcę FBSerwis Wrocław sp. z o.o. z siedzibą
w Kobierzycach (KIO 2969/24)
w
postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
przy udziale uczestnika po stronie odwołującego – wykonawcy Eko-Max Recykling sp.
z
o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO
2963/24, KIO 2969/24
przy udziale uczestnika po stronie odwołującego – wykonawcy PreZero Recycling Zachód
sp. z o.o. z
siedzibą w Piotrowie Pierwszym w sprawie KIO 2942/24, KIO 2953/24, KIO
2959/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
przy udziale uczestnika po stronie odwołującego – wykonawcy W. B. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO
2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24
przy udziale uczestnika po stronie odwołującego – wykonawcy FBSerwis Wrocław sp. z o.o.
z siedzibą w Kobierzycach w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2963/24
przy udziale uczestnika po stronie odwołującego – wykonawcy Remondis sp. z o.o.
z
siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24, KIO 2963/24
orzeka:
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutu nr 3, 4 oraz 5 odwołania
wycofanych przez odwołującego w sprawie KIO 2942/24.
Umarza postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów nr 3, 5, 7, 15 oraz 16
odwołania wycofanych przez odwołującego w sprawie KIO 2953/24.
Uwzględnia w części zarzut 1 i w części zarzut 2 odwołania KIO 2942/24 i nakazuje
zamawiającemu:
w zakresie zarzutu 1 odwołania: wykreślenie z warunku udziału w postępowaniu
zawartego w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW żądania od wykonawców wykazania się
doświadczeniem w osiągnięciu poziomów recyklingu odpadów.
w
zakresie zarzutu 2 odwołania: modyfikację pkt 31 OPZ w zakresie obowiązku
osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
w
odniesieniu do frakcji odpadów o kodzie 20 03 01 poprzez obniżenie
wymaganego poziomu do 11,62%.
oraz
nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian w dokumentach
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 1/2
i
odwołującego Remondis sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 1/2 i
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Remondis sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania, kwotę 3600 zł 00 gr
(trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika
odwołującego oraz kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego,
zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st.
Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz wykonawcy Remondis sp.
z o.o. z siedzibą w Warszawie kwotę 7500 zł 00 gr (siedem tysięcy pięćset złotych
zero groszy) stanowiącą uzasadnioną część kosztów strony poniesionych tytułem
wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Uwzględnia zarzut 1 i zarzut 2 w zakresie żądania ewentualnego odwołania KIO
2949/24 i nakazuje zamawiającemu:
w zakresie zarzutu 1 odwołania: wykreślenie z warunku udziału w postępowaniu
zawartego w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW żądania od wykonawców wykazania się
doświadczeniem w osiągnięciu poziomów recyklingu odpadów.
w zakresie zarzutu 2 odwołania: modyfikację pkt 31 OPZ w zakresie obowiązku
osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
w
odniesieniu do frakcji odpadów o kodzie 20 03 01 poprzez obniżenie
wymaganego poziomu do 11,62%.
oraz nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian w dokumentach
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
W pozostałym zakresie co do zarzutu 2 odwołania żądania głównego, zarzutu 3 i 4
oddala odwołanie.
8. Zarzut
1 odwołania w zakresie żądania ewentualnego pozostawia bez rozpoznania.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 2/5
i
odwołującego PreZero Recycling Zachód sp. z o.o. z siedzibą w Piotrowie
Pierwszym w części 3/5 i
z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
PreZero Recycling Zachód sp. z o.o. z siedzibą w Piotrowie Pierwszym tytułem
wpisu od odwołania oraz kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy)
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego,
zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st.
Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz wykonawcy PreZero
Recycling Zachód sp. z o.o. z siedzibą w Piotrowie Pierwszym kwotę 3840 zł 00 gr
(trzy tysi
ące osiemset czterdzieści złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnioną
część kosztów strony poniesionych tytułem wpisu od odwołania.
Uwzględnia w części zarzut 1 odwołania KIO 2953/24 i nakazuje zamawiającemu:
modyfikację pkt 31 OPZ w zakresie obowiązku osiągnięcia poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu w odniesieniu do frakcji odpadów
o kodzie 20 03 01
poprzez obniżenie wymaganego poziomu do 11,62%.
oraz nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian w dokumentach
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 1/12
i
odwołującego Przedsiębiorstwo Usługowe "HETMAN” sp. z o.o. z siedzibą
w
Warszawie w części 11/12 i
12.1. z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Usługowe "HETMAN” sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem
wpisu od odwołania, kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero groszy)
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego, kwotę 1014 zł 00 gr (jeden
tysiąc czternaście złotych zero groszy) tytułem kosztów odwołującego dojazdu na
posiedzenie i rozprawę oraz kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy)
tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego,
zasądza od wykonawcy Przedsiębiorstwo Usługowe "HETMAN” sp. z o.o.
z
siedzibą w Warszawie na rzecz zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie kwotę 1666 zł
00 gr (słownie: jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt sześć złotych zero groszy)
stanowiącą uzasadnioną część kosztów strony poniesionych tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika.
Uwzględnia odwołanie KIO 2959/24 i nakazuje zamawiającemu: wykreślenie
z
warunku udziału w postępowaniu zawartego w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW żądania od
wykonawców wykazania się doświadczeniem w osiągnięciu poziomów recyklingu
odpadów oraz nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian
w
dokumentach zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie i
14.1. z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Eko-Max
Recykling sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie tytułem wpisu od odwołania oraz
kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) tytułem
wynagrodzenia pełnomocnika odwołującego,
zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st.
Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz wykonawcy Eko-Max
Recykling sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie kwotę 18 600 zł 00 gr (osiemnaście
tysięcy sześćset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnione koszty strony
poniesione
tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Uwzględnia zarzut 2 i w części zarzut 1 odwołania KIO 2963/24 i nakazuje
zamawiającemu:
w zakresie zarzutu 2 odwołania: wykreślenie z warunku udziału
w
postępowaniu zawartego w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW żądania od
wykonawców wykazania się doświadczeniem w osiągnięciu poziomów
recyklingu odpadów.
w zakresie zarzutu 1 odwołania: modyfikację pkt 31 OPZ w zakresie obowiązku
osiągnięcia poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
w
odniesieniu do frakcji odpadów o kodzie 20 03 01 poprzez obniżenie
wymaganego poziomu do 11,62%.
oraz nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian w dokumentach
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 2/3
i
odwołującego W. B. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ"
W. B.
z siedzibą w Warszawie w części 1/3 i
17.1. z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę W. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w
Warszawie t
ytułem wpisu od odwołania, kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące
sześćset złotych zero groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika
odwołującego oraz kwotę 3600 zł 00 gr (trzy tysiące sześćset złotych zero
groszy) tytułem wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego,
zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st.
Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz wykonawcy W. B.
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w
Warszawie
kwotę 11 200 zł 00 gr (jedenaście tysięcy dwieście złotych zero
groszy) stanowiącą uzasadnioną część kosztów strony poniesionych tytułem
wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Uwzględnia w części zarzut 2, a także zarzut ewentualny odwołania KIO 2969/24
i
nakazuje zamawiającemu:
modyfikację pkt 26 OPZ poprzez doprecyzowanie, że pojazdy zamawiającego
mają pierwszeństwo przyjęcia i umożliwienia rozładunku dostarczanych odpadów,
a kara umowna z
§ 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy dotyczy wyłącznie sytuacji
oczekiwania na wjazd i rozładunek odpadów spowodowanego przez inne pojazdy
niż pojazdy zamawiającego.
obniżenia kary, o której mowa w § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy w sytuacji
oczekiwania
pojazdu na wjazd i rozładunek odpadów powyżej 90 minut
spowodowanego przez
inne pojazdy niż pojazdy zamawiającego i ustalenie jej
maksymalnego poziomu do wysokości proporcjonalnej do stopnia naruszenia
przez wykonawcę postanowień umownych spełniającej funkcję odszkodowawczą
oraz prewencyjno-
represyjną,
oraz nakazuje uwzględnienie konsekwencji powyższych zmian w dokumentach
zamówienia i ogłoszeniu o zamówieniu.
W pozostałym zakresie oddala odwołanie.
Kosztami postępowania obciąża zamawiającego Miejskie Przedsiębiorstwo
Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w części 1/3
i
odwołującego FBSerwis Wrocław sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach w części 2/3
i
20.1. z
alicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
FBSerwis Wrocław sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach tytułem wpisu od
odwołania, kwotę 3 600 zł 00 gr tytułem wynagrodzenia pełnomocnika
odwołującego oraz kwotę 3 600 zł 00 gr tytułem wynagrodzenia pełnomocnika
zamawiającego,
zasądza od zamawiającego Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania w m.st.
Warszawie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na rzecz wykonawcy FBSerwis
Wrocław sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach kwotę 3 800 zł 00 gr (słownie: trzy
tysi
ące osiemset złotych zero groszy) stanowiącą uzasadnioną część kosztów
strony poniesionych
tytułem wpisu od odwołania oraz wynagrodzenia
pełnomocnika.
Na orzeczenie -
w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………
Sygn. akt: KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
Uzasadnienie
Zamawiający – Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania w m.st. Warszawie sp. z o.o.
z siedzibą w Warszawie - prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego
w trybie przetargu nieograniczonego na podstawie ustawy z dnia 11
września 2019 r. - Prawo
zamówień publicznych (tekst jednolity Dz. U. 2023 r., poz. 1605 z późn. zm. – dalej „ustawa
pzp”), pn. „Zagospodarowanie odpadów komunalnych, pochodzących z terenu m.st.
Warszawy”, numer postępowania: RZP.27.22.2024.KB. Ogłoszenie o zamówieniu
opublikowane zostało w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 5 sierpnia 2024 r.,
numer publikacji ogłoszenia: 468950-2024, numer wydania Dz.U. S: 151/2024.
KIO 2942/24
W dniu 14 sierpnia 2024
r. odwołanie wobec warunków zamówienia ustalonych
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wniósł wykonawca Remondis sp.
z o.o.
z siedzibą w Warszawie – dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 112 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 116 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 2 ustawy
p
zp poprzez ukształtowanie warunku udziału w postępowaniu w zakresie dotyczącym
zdolności technicznej lub zawodowej Wykonawcy w sposób nieproporcjonalny do przedmiotu
zamówienia, wykraczający poza minimalne poziomy zdolności i niezgodny z celem, jakiemu
służyć ma warunek udziału w postępowaniu, a także w sposób niezasadnie ograniczający
konkurencję w postępowaniu, co przejawia się w:
a)
takiej konstrukcji warunku, która uzależnia jego spełnienie od efektu przeprowadzonego
(w ramach referencyjnych
umów) procesu przetwarzania wymaganej ilości odpadów
komunalnych, tj. Zamawiający uzależnia spełnienie warunku od osiągniętego przez
Wykonawcę poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych
odpadów komunalnych, gdy tymczasem uzyskany poziom recyklingu odpadów jest wynikiem
szeregu czynników, z których najważniejszy odnosi się do jakości strumienia odpadów
przekazanego prz
ez Zamawiającego lub podmioty działające na jego rzecz do przetworzenia,
na który Wykonawca nie ma wpływu,
a dodatkowo w:
b)
żądaniu od Wykonawców wykazania się doświadczeniem w osiągnięciu poziomów
recyklingu odpadów poszczególnych frakcji na skrajnie wysokim poziomie, co dotyczy Zadań
o numerze: 1-4 (odpady o kodzie 20 03 01), 5-6 (odpady o kodzie 15 01 06), 7-8 (odpady
o kodzie 15 01 01), 9-10 (odpady o kodzie 15 01 07), 18-19 (odpady o kodzie 20 03 07),
c) ilości odpadów, jakie Wykonawca musi przetworzyć, aby spełnić warunek udziału
w
postępowaniu (Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 Instrukcji dla Wykonawców (dalej jako „IDW”), str. 8
i nast.);
2. art. 99 ust. 1 i 2 ustawy p
zp w zw. z art. 387 § 1 Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964
r. (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 j.t.) w zw. z art. 353(1) k.c. w zw. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1
ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy pzp poprzez opisanie warunków zamówienia
w
zakresie dotyczącym obowiązku osiągnięcia (w odniesieniu do frakcji odpadów o kodzie: 20
– zmieszane odpady komunalne, 15 01 06 – zmieszane odpady opakowaniowe , 15 01
– opakowania z papieru i tektury, 15 01 07 – opakowania ze szkła, 20 03 07 – odpady
wielkogabarytowe) określonych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
od
padów w sposób nieuwzględniający okoliczności mających wpływ na sporządzenie oferty
(w szczególności bardzo słabej jakości selektywnej zbiórki odpadów u źródła m.st. Warszawie,
wchodzącego w życie systemu kaucyjnego, który wpłynie na „jakość” strumienia odpadów,
a
także sposobu wyliczania osiągniętego poziomu), a w konsekwencji nałożenie na
Wykonawcę obowiązku niemożliwego do spełnienia w zakresie ww. frakcji odpadów, co
dodatkowo świadczy o naruszeniu przez Zamawiającego zasad proporcjonalności, równego
tr
aktowania wykonawców w postępowaniu i świadczy o naruszeniu zasad współżycia
społecznego, zwłaszcza że sam Zamawiający (instalacja, która także przetwarza odpady
komunalne odbierane z m.st. Warszawy) narzuconych Wykonawcom w p
ostępowaniu
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów nie osiągała w ostatnich
latach (pkt 31 OPZ, str.13);
3. art. 134 ust. 1 pkt 5 SWZ w zw. z art. 106 ust. 1 ustawy p
zp oraz w związku z art. 112 ust.
1 oraz ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 16 pkt 1 i 2 ustawy p
zp poprzez nałożenie na Wykonawców
obowiązku złożenia wraz z ofertą dokumentów (zezwolenia na przetwarzanie odpadów
objętych przedmiotem zamówienia lub pozwolenia zintegrowanego/ pozwolenia, wydanego na
podstawie ustawy z 27 kwietnia
2001 r. Prawo ochrony środowiska, uwzględniającego warunki
zezwolenia na przetwarzanie odpadów objętych przedmiotem zamówienia), które w ocenie
Zamawiającego stanowić mają przedmiotowe środki dowodowe, gdy tymczasem dokumenty
te mogą co najwyżej stanowić podmiotowe środki dowodowe, bowiem odnoszą się do
właściwości Wykonawcy, zwłaszcza że wiążą się z warunkiem udziału, o którym mowa
w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW (Rozdz. III, pkt 12.6.8. IDW, str. 22 i nast.);
4. art. 353(1) k.c. w zw. z art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 2 i 3
ustawy p
zp poprzez sporządzenie wzoru umowy w sposób naruszający zasady współżycia
społecznego i równowagę stron umowy, a nadto jest sprzeczny z zasadami współżycia
społecznego i przejrzystości w zakresie, w jakim Zamawiający zastrzega na swoją rzecz
możliwość zawieszenia realizacji Umowy bez jednoznacznego sprecyzowania okoliczności,
w
jakich do takiego zawieszenia może dojść, jak również maksymalnego czasu jego trwania,
co uniemożliwia Wykonawcy należytą wycenę ryzyk kontraktowych (§6 ust. 2 Umowy, str. 19);
5. art. 99 ust. 1 ustawy pzp
poprzez niejednoznaczne opisanie sposobu obliczania poziomów:
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, poziomów
ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do
składowania oraz poziomów składowania, co wyraża się w posługiwaniu się przez
Zamawiającego (w załączniku nr 3 do Umowy „Wymagania w zakresie wymiany danych
pomiędzy Wykonawcą a Zamawiającym”, pkt 10.1) odmiennymi zakresowo pojęciami, co
budzi niepewność co do tego, w jaki sposób poziomy recyklingu będą faktycznie wyliczane,
a
niejasność ta uniemożliwia Wykonawcy należyte skalkulowanie ryzyk kontraktowych (pkt 33
OPZ, str. 14).
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu:
1) w
ykreślenia warunku udziału w postępowaniu zawartego w Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW;
2) m
odyfikację pkt 31 OPZ w zakresie obowiązku osiągnięcia poziomów przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu w odniesieniu do następujących frakcji odpadów poprzez
obniżenie wymaganego poziomu w następujący sposób:
a)
w przypadku odpadów o kodzie 20 03 01 – obniżenie do poziomu 1,59%,
b)
w przypadku odpadów o kodzie 15 01 06 – obniżenie do poziomu 29%,
c)
w przypadku odpadów o kodzie 15 01 01 – obniżenie do poziomu 82%,
d)
w przypadku odpadów o kodzie 15 01 07 – obniżenie do poziomu 80%,
e)
w przypadku odpadów o kodzie 20 03 07 – obniżenie do poziomu 4,00%,
3) w
ykreślenia pkt 12.6.8. IDW i wprowadzenia (w miejsce pierwotnie określonego obowiązku
przedłożenia przedmiotowych środków dowodowych) warunku udziału w postępowaniu
odnoszącego się do uprawnień Wykonawcy, którego spełnienie następować będzie
o
właściwe podmiotowe środki dowodowe;
4) zmiany
§ 6 ust. 12 Umowy poprzez doprecyzowanie okoliczności, w jakich Zamawiający
będzie uprawniony do zawieszenia realizacji Umowy i jednoznaczne wskazanie, na jaki
maksymalny okres Umowa może zostać zawieszona przez Zamawiającego (nie dłużej niż 1
miesiąc);
5) zmiany
pkt 10.1. załącznika nr 3 do Umowy „Wymagania w zakresie wymiany danych
pomiędzy Wykonawcą a Zamawiającym” i doprecyzowanie sposobu obliczania poziomów
recyklingu w kontekście objaśnienia nr 4.
Odwołujący wskazał dodatkowo, że powyższe żądania obejmują także konieczność
ewentualnej modyfikacji innych postanowień zawartych w dokumentach zamówienia, które nie
zostały wprost wyartykułowane w żądaniu, ale stanowią konsekwencję lub wynikają wprost
z
żądanych zmian, w związku z czym również powinny zostać wprowadzone.
KIO 2949/24
W dniu 16
sierpnia 2024 r. odwołanie wobec treści ogłoszenia o zamówieniu i wobec
treści dokumentów zamówienia, w szczególności postanowień SWZ oraz niezgodnych
z
wymaganiami wynikającymi z przepisów ustawy projektowanych postanowień umowy
w
sprawie zamówienia publicznego wniósł wykonawca PreZero Recycling Zachód sp. z o.o.
z
siedzibą w Piotrowie Pierwszym – dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 112 ust. 1 i ust. 2 pkt 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt ustawy p
zp poprzez sformułowanie
przez Zamawiającego warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej
lub zawodowej w odniesieniu do Zadań 1, 2, 3 i 4, o którym mowa w Części I -SWZ pkt 6.2.2.4,
w sposób nadmierny i nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia w zakresie w jakim
Zamawiający wymaga wykazania się przez Wykonawcę osiągnięciem poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
(ustalany
względem wskazanych powyżej ilości minimalnych zgodnie z warunkami
określonymi w pkt 33 OPZ), w wysokości nie mniejszej niż: 20,00% dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 1,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych
pod kodem 20 03 01 dla Zadania 2,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03
01 dla Zadania 3,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 4,
co w konsekwencji stanowi naruszenie art. 16 pkt 1) i 3) ustawy pzp tj. naruszenie zasad
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców prowadząc do ograniczenia dostępu
do zamówienia wykonawcom zdolnym do realizacji zamówienia oraz naruszenie zasad
proporcjonalności poprzez zastosowanie środków dyskryminujących oraz nadmiernych
i
wykraczających poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celu jakiemu służyć ma warunek
udziału w postępowaniu.
2. art. 99 ust. 1 oraz ust. 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy pzp i art. 17 ust. 1 pkt 1
i 2 ustawy pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz w zw. z art. 353 (1) k.c. - ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r.
– kodeks cywilny (Dz. U. z 2023 r., poz. 1610 j.t. ze zm.), dalej jako „k.c.”
i w zw. z art. 5 k.c.
poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia w zakresie, w jakim
wykonawca zamówienia został zobowiązany do osiągnięcia określonych poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów poddawanych zagospodarowaniu
w sposób nieprecyzyjny i nieuwzględniający wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ
na sporządzenie oferty z tego względu, że przy podziale przedmiotu zamówienia na Zadania,
które obejmują określone rodzaje odpadów (każde Zadanie jedną frakcję/kod odpadu), dla
Zadań 1,2,3,4 zamówienia nie ma obiektywnie możliwości osiągnięcia wymaganych poziomów
recyklingu i przygotowania odpadów komunalnych do ponownego użycia ze względu na skład
morfologiczny i specyfikę odpadów przypisanych do Zadań 1,2,3,4 (ale także bez
uwzględnienia takich okoliczności jak znany Zamawiającemu problem słabej jakości
selektywnej zbiórki odpadów komunalnych „u źródła” wśród mieszkańców m.st. Warszawy,
najnowszych uwarunkowań prawnych w zakresie tzw. „systemu kaucyjnego”, który może
wpłynąć na morfologię odpadów będących przedmiotem niniejszego postępowania), co
w konsekwencji narusza podstawowe zasady prowadzenia p
ostępowania i skutkuje
przerzuceniem na wykonawcę nadmiernego ryzyka gospodarczego. Taki opis przedmiotu
zamówienia powoduje również naruszenie zasady równości i wzajemności (świadczeń) stron
stosunku zobowiązaniowego i stanowi o sprzeczności tego stosunku z jego właściwościami
i
zasadami współżycia społecznego oraz nie uwzględnia wszystkich okoliczności i wymagań
mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty.
3. art. 353 (1) k.c. w zw. z art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 433 pkt 2 i 3
ustawy pzp w zw. z art. 471 k.c.
poprzez sporządzenie wzoru umowy w sposób naruszający
zasady współżycia społecznego i równowagę stron umowy oraz nadmiernie obciążający
wykonawcę w zakresie w jakim dla Zadań 1,2,3, 4 niewywiązanie się przez wykonawcę
z
wymaganego do osiągnięcia poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych, obwarowane jest sankcją w postaci kar umownych określonych
w
Część IV SWZ- Projektowane Postanowienia Umowy (Zadania 1-19) § 6 ust. 3 pkt 15 ), 16)
i 17) w wysokości rażąco wygórowanej.
4. art. 439 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 439 ust. 2 pkt 1 ustawy pzp w zw. z art. 353 (1) k.c.
w zw. z art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 i art. 17 ust. 1 ustawy
pzp
poprzez ukształtowanie warunków zamówienia w sposób, który narusza równowagę stron
umowy, nie zapewnia ekwiwalentności świadczeń i przerzuca na Wykonawcę ryzyka związane
ze zmianą cen materiałów i kosztów wykonania przedmiotu zamówienia w ten sposób, że
z
godnie z postanowieniami Część IV SWZ- Projektowane Postanowienia Umowy ( Zadania 1-
19), § 10 ust. 2 i 3 stronom przyznane zostało uprawnienie do żądania zmiany wynagrodzenia
Wykonawcy ograniczone do przypadku, gdy z danych Głównego Urzędu Statystycznego
dalej: jako „GUS”), tj. miesięcznego wskaźnika cen produkcji sprzedanej przemysłu dla
przetwórstwa przemysłowego dla sekcji gospodarowania ściekami i odpadami (dalej
„wskaźnik” oraz „Informacja”) będzie wynikać, że z Informacji podanych za kolejne 6 miesięcy
następujące nie wcześniej niż po miesiącu, w którym umowa została zawarta, wynika, że suma
miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na podstawie sześciu kolejno
opublikowanych wskaźników (gdzie: poprzedni miesiąc = 100), z wyłączeniem korekt
w kole
jnych informacjach sygnalnych, jest większa niż 3,0% (spadek wskaźnika o więcej niż
3% lub wzrost wskaźnika o więcej niż 3%), gdy tymczasem poziom ten jest zbyt rygorystyczny,
aby waloryzacja wynagrodzenia w rzeczywistości wystąpiła, była skuteczna i realnie chroniła
Strony przed skutkami zmian cen materiałów i kosztów w sposób zgodny z celem klauzuli
waloryzacyjnej, co powoduje, że postanowienia umowne zastosowane przez Zamawiającego
tylko iluzorycznie realizują obowiązek wynikający z art. 439 ustawy pzp, zatem są użyte przez
Zamawiającego wadliwie i w rzeczywistości nie gwarantują realizacji waloryzacji
wynagrodzenia Wykonawcy.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu dokonania zmiany SWZ i projektowanych postanowień
umowy (oraz odpowiednio pozostałych dokumentów zamówienia) w sposób niżej wskazany:
a)
w zakresie zarzutów 1: wykreślenie z warunku udziału w postępowaniu dotyczącego
zdolności technicznej lub zawodowej w odniesieniu do Zadania 1, 2 , 3 i 4, o którym mowa
w
Części I -SWZ pkt 6.2.2.4., wymogu wykazania się przez Wykonawcę osiągnięciem
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów
komunalnych („poziomy recyklingu”) (ustalany względem wskazanych powyżej ilości
minimalnych zgodnie
z warunkami określonymi w pkt 33 OPZ), w wysokości nie mniejszej niż:
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 1,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 2,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 3,
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 4,
ewentualnie, w razie,
gdyby Izba uznała, że osiągnięcie tzw. poziomów recyklingu odpadów
dla Zadania 1,2,3, jest możliwe o:
dokonanie modyfikacji warunku udziału w postępowaniu dotyczącego zdolności technicznej
lub zawodowej w odniesieniu do Zadania 1, 2, 3 i 4, o którym mowa w Części I - SWZ pkt
6.2.2.4., w zakresie wymogu wykazania się przez Wykonawcę osiągnięciem poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
i
nadania mu następującego brzmienia:
„O udzielenie zamówienia mogą ubiegać się Wykonawcy, którzy spełniają warunki dotyczące:
6.2.2.4. zdolności technicznej lub zawodowej
tj. wykażą, że w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres
prowadzenia działalności jest krótszy – w tym okresie – należycie zrealizowali, co najmniej
jedną usługę, w ramach której w okresie nie dłuższym niż 12 następujących po sobie miesięcy
przetworzyli/przetwarzają odpady określone w przedmiocie danej części zamówienia, której
dotyczy oferta, w łącznej ilości nie mniejszej niż:
17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 1,
17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 2,
17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 3,
17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 4,
(….)
osiągając przy tym poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych
odpadów komunalnych, (ustalany względem wskazanych powyżej ilości minimalnych zgodnie
z warunkami określonymi w pkt 33 OPZ), w wysokości nie mniejszej niż:
2,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 1,
2,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 2,
2,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 3,
2,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 4, (…)”
b) w zakresie zarzutu 2:
wykreślenia z pkt 31 Część II SWZ – OPZ, dla Zadań nr 1, 2 ,3 i 4
zobowiązania Wykonawcy do osiągnięcia poziomu przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów komunalnych w wysokości nie mniejszej niż 26,18 % w każdego z ww.
Zadań oraz informacji, że brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za
brak osiągnięcia tego poziomu przez Wykonawcę. Analogiczny wymóg znajduje się także
w
Część IV SWZ- Projektowane Postanowienia Umowy (Zadania 1-19), w § 2 ust. 16.
W konsekwencji pow
yższych zmian rezygnacji w pkt 32 Część II SWZ – OPZ dla Zadań nr 1,2
,3 i 4 wymogu Wykonawca zobowiązany jest dla odpadów stanowiących daną część
zamówienia w każdym roku kalendarzowym do osiągnięcia:
i.
poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
przekazywanych do składowania;
ii.
poziomu składowania.
w wysokości określonej w obowiązujących przepisach ustawy o utrzymaniu czystości
i
porządku w gminach.
Brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego
poziomu przez Wykonawcę.
ewentualnie, w razie,
gdyby Izba uznała, że osiągnięcie tzw. poziomów recyklingu odpadów
dla Zadania 1,2,3,4, jest możliwe o:
modyfikację pkt 31 Część II SWZ – OPZ, dla Zadań nr 1,2 ,3 i 4 poprzez przyjęcie, że
wymagany minimalny poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych dla Zadania 1,2,3,4, wynosić powinien nie mniej niż 2,5 % w każdym z ww.
Zadań
c) w zakresie zarzutu
3: usunięcie obowiązku osiągnięcia tzw. poziomów recyklingu, o których
mowa pkt 31 Część II SWZ OPZ, dla Zadań nr 1, 2 ,3 i 4 a w konsekwencji wykreślenie z Część
IV SWZ Projektowane Postanowienia Umowy (Zadania 1 19), § 6 ust. 3 pkt 15), 16) i 17)
odnoszącego się do kar umownych za niespełnienie tego obowiązku;
d) w zakresie zarzutu 4:
modyfikację Część IV SWZ- Projektowane Postanowienia Umowy
(Zadania 1-
19), § 10 ust. 2 i 3 poprzez zmianę klauzuli waloryzacyjnej i mechanizmu jej
wprowadzania tak, aby urzeczywistniała ona cel klauzuli, tj. poprzez dopuszczenie możliwości
zmiany wynagrodz
enia, i nadanie tym postanowieniem następującej treści:
„2. Wniosek o zmianę Umowy (dalej jako: „Wniosek”) może zostać złożony przez Stronę
Umowy, po upływie 6 miesięcy od dnia zawarcia Umowy, ale nie wcześniej niż po
opublikowaniu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego szóstego (licząc od daty
zawarcia umowy) miesięcznego wskaźnika cen produkcji sprzedanej przemysłu dla
przetwórstwa przemysłowego dla sekcji gospodarowania ściekami i odpadami (dalej jako
„Prezes GUS” oraz „Informacja”).
3.Wniosek może zostać złożony przez Stronę Umowy w przypadku, gdy z Informacji podanych
za kolejne 6 miesięcy następujące nie wcześniej niż po miesiącu, w którym umowa została
zawarta, wynika, że suma miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na podstawie
sześciu kolejno opublikowanych wskaźników (gdzie: poprzedni miesiąc = 100), z wyłączeniem
korekt w kolejnych informacjach sygnalnych
—zgodnie z ust. 2 powyżej, jest większa niż 1,0%
(spadek wskaźnika o więcej niż 1% lub wzrost wskaźnika o więcej niż 1%)”
Wniosek o dokonanie modyfikacji ogłoszenia o zamówieniu oraz dokumentów zamówienia
obejmuje także zmiany wprost w żądaniu niewskazane, ale konieczne do wprowadzenia
z
uwagi na zakres żądania Wykonawcy – tj. zmiany będące konsekwencją żądanych zmian.
KIO 2953/24
W dniu 16
sierpnia 2024 r. odwołanie wobec czynności Zamawiającego dokonanych
w p
ostępowaniu, polegających na ustaleniu treści dokumentacji postępowania – specyfikacji
warunków zamówienia (dalej jako: „SWZ”) w sposób naruszający przepisy ustawy pzp –
w
zakresie wszystkich zadań wniósł wykonawca Przedsiębiorstwo Usługowe "HETMAN” sp.
z
o.o. z siedzibą w Warszawie – dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 99 ust. 1,2 i 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 ustawy pzp oraz art. 353(1) k.c. oraz art. 487
§ 2 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp poprzez dokonanie opisu przedmiotu zamówienia
w
zakresie, w którym wykonawca zamówienia został zobowiązany do osiągnięcia określonych
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów poddawanych
zagospodarowaniu, w sposób nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności
mających wpływ na sporządzenie i wycenę oferty, a także w sposób naruszający zasadę
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, albowiem przy podziale zamówienia
na zadania, które obejmują tylko określone rodzaje odpadów, dla niektórych z części
zamówienia nie ma obiektywnie możliwości osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu
i
przygotowania odpadów komunalnych do ponownego użycia ze względu na skład
morfologiczny i specyfikę odpadów przypisanych do danego zadania, co w konsekwencji
prowadzi do naruszenia podstawowych zasad prowadzenia postępowania i skutkuje
przerzuceniem na wykonawcę nadmiernego ryzyka gospodarczego; taki opis przedmiotu
zamówienia powoduje również naruszenie zasady równości i wzajemności (świadczeń) stron
stosunku zobowiązaniowego i stanowi o sprzeczności tego stosunku z jego właściwościami
i
zasadami współżycia społecznego;
2. art. 99 ust. 1,2 i 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 ustawy pzp
poprzez sformułowanie wymagań
opisu przedmiotu zamówienia w sposób nieznajdujący uzasadnienia w obiektywnych
potrzebach Zamawiającego oraz nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności
mających wpływ na sporządzenie i wycenę oferty, a także w sposób naruszający zasadę
uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców, w zakresie, w jakim Zamawiający
dopuścił możliwość przetworzenia zmagazynowanych odpadów nie później niż w terminie 30
d
ni po terminie realizacji zamówienia określonym w pkt 2 OPZ, co jest nieuzasadnione biorąc
pod uwagę, że przepisy ustawy o odpadach dopuszczają magazynowanie odpadów przez
okres 3 lat (pkt 5 OPZ),
3. art. 99 ust. 1, 2 i 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 ustawy pzp
poprzez sformułowanie kryteriów
oceny ofert, wskazanych w pkt 20.1.1. 2) oraz pkt 20.1.3. Części I SIWZ „Instrukcja dla
wykonawców” w sposób nie znajdujący uzasadnienia w obiektywnych potrzebach
Zamawiającego oraz nieuwzględniający wszystkich wymagań i okoliczności mających wpływ
na sporządzenie i wycenę oferty, a także w sposób naruszający zasadę uczciwej konkurencji
i równego traktowania wykonawców, w zakresie, w jakim Zamawiający ustalił kryteria oceny
ofert w zakresie dot. „kosztu transportów” odpadów komunalnych ponoszonego przez
Zamawiającego lub Miasto Stołeczne Warszawa za transport odpadów do instalacji lub stacji
przeładunkowej/-ych wskazanej/-ych przez Wykonawcę w ofercie.
4. art. 353(1)
, art. 5 k.c. oraz art. 58 § 2 i 3 k.c. w związku z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art.
99 ust. 1,2,4 ustawy pzp art. 16 ustawy pzp i art. 17 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy pzp poprzez
naruszenie zasad zachowania
uczciwej konkurencji, proporcjonalności oraz równego
traktowania wykonawców, a tym samym zaniechanie przygotowania i prowadzenia
postępowania z należytą starannością, w szczególności poprzez dokonanie opisu przedmiotu
zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, nieprecyzyjny w zakresie
dotyczącym braku określenia procedury reklamacyjnej związanej z jakością przekazywanych
odpadów do zagospodarowania,
wyłącznie w zakresie zadań 18 i 19 - naruszenie art. 106 ust. 2 i 3 ustawy pzp poprzez
sformułowanie w pkt 12.6.8. Części I SWZ – Instrukcji dla wykonawców wymagań w zakresie
zadań 18 i 19 co do przedmiotowych środków dowodowych nieproporcjonalnych do
przedmiotu zamówienia i obiektywnych potrzeb Zamawiającego, a także ograniczających
zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
wyłącznie w zakresie zadań 1-17 – naruszenie art. 433 pkt 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt
1 ustawy pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 353(1)
k.c. przez określenie
minimalnego progu wykonania umowy poprzez wskazanie minimalnej planowanej ilości
odpadów komunalnych do zagospodarowania w ilości 50% dla części zamówienia od nr 1 do
nr 17, co jest wartością rażąco zaniżoną, a w efekcie świadczy o nadużyciu przez
zamawiającego dominującej pozycji organizatora przetargu przez narzucenie wykonawcom
skrajnie niekorzystnych warunków wykonywania zamówienia, w sposób sprzeczny ze
społeczno-gospodarczym przeznaczeniem instytucji minimalnej wartości zamówienia, oraz
bez możliwości uzyskania odszkodowania z tytułu nieuzyskania zamówienia w zakresie
maksymal
nym. Określenie minimalnego progu wykonania umowy w wysokości 50%
spowoduje złożenie przez wykonawców nieporównywalnych ofert.
7. art. 99 ust. 1 i 2 w zw. z art. 16 ustawy pzp, 436 pkt 1 ustawy pzp,
poprzez określenie w pkt
3 OPZ, że „planowany termin rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia to 02.09.2024 r."
8. art. 353(1)
oraz art. 487 § 2 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp z art. 16 ustawy pzp, poprzez
sporządzenie PPU w sposób naruszający zasady współżycia społecznego, zasady uczciwej
konkurencji i uniemożliwiający oszacowanie ceny oferty, a w konsekwencji mogący prowadzić
do nieporównywalności ofert w zakresie, w jakim Zamawiający określił w § 14 ust. 4-13 PPU,
że ma prawo do przeprowadzania kontroli sposobu i prawidłowości wykonania przedmiotu
zamówienia przez wykonawcę i podwykonawcę na zasadach określonych w tych
postanowieniach umowy, które są niejednoznaczne i nieprecyzyjne, a sam wymóg
prowadzenia przez Zamawiającego kontroli w tak szerokim zakresie jest nieuzasadniony,
9. art. 353(1)
k.c. oraz art. 487 § 2 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp, art. 16 ustawy pzp,
poprzez ustalenie w § 3 ust. 5 akapit drugi PPU że jeżeli w trakcie obowiązywania umowy
wystąpią okoliczności mające wpływ na uzgodnioną masę odpadów przyjętych do
zagospodarowania, a tym
samym na wysokość wypłaconego wykonawcy wynagrodzenia,
Zamawiający jest uprawniony do żądania zwrotu nadpłaconej kwoty,
10. art. 353(1) k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 436 pkt 3 ustawy pzp, art. 16 pkt
3 ustawy pzp,
poprzez ustalenie maksymalnej wysokości kar umownych na poziomie 40%
łącznego wynagrodzenia wykonawcy za realizację przedmiotu umowy,
11. art. 353(1) k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 436 pkt 3 ustawy pzp, art. 16 pkt
3 ustawy pzp,
poprzez zastrzeżenie na rzecz Zamawiającego kar umownych rażąco
wygórowanych za nieosiągnięcie przez wykonawcę poziomów recyklingu z pominięciem faktu,
że odpowiedzialność wykonawcy kształtować się winna stosownie do odpowiedzialności tego
wykonawcy, jaka może być mu z tego tytułu rzeczywiście przypisana, w szczególności biorąc
pod uwagę znane Zamawiającemu problemy słabej jakości selektywnej zbiórki odpadów
komunalnych „u źródła” oraz braku właściwej weryfikacji odpadów, ich jakości, przez podmioty
odbierające odpady i dostarczające odpady do zagospodarowania, na co wykonawca nie ma
jakiegokolwiek wpływu, nie będąc podmiotem odbierającym odpady komunalne,
12. art. 353(1) i art. 5 k.c. art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 431 ustawy pzp, art. 439 ust. 2 pkt
4, art.16 pkt 3 ustawy pzp,
poprzez określenie w § 10 ust. 11 PPU zasad waloryzacji
wynagrodzenia wykonawcy, które wprowadzają maksymalną zmianę wysokości
wynagrodzenia wykonawcy w wysokości 5% ceny jednostkowej, o której mowa w formularzu
ofertowym,
13. art. 353(1) i art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 431 ustawy pzp, art. 439
ust. 2, art.16 pkt 3 ustawy pzp,
poprzez określenie przyjęcie klauzul, które czynią waloryzację
fikcyjną, de facto uniemożliwiając Wykonawcy złożenie wniosku waloryzacyjnego, tj. przyjęcie,
że roszczenie o waloryzację przysługuje Wykonawcy wyłącznie w sytuacji, gdy suma
miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na podstawie sześciu kolejno
opublikowanych wskaźników cen produkcji sprzedanej przemysłu dla przetwórstwa
przemysłowego dla sekcji gospodarowania ściekami i odpadami, z wyłączeniem korekt
w
kolejnych informacjach sygnalnych, jest większa niż 3,0%,
14. art. 353(1) i art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp oraz art. 431 ustawy pzp, 439 ust. 2
pkt 2 i 3 ustawy pzp, art.16 pkt 3 ustawy pzp
, poprzez ustalenie w § 10 ust. 8 PPU mechanizmu
ustalania zmiany wynagrodzenia w sposób w sposób nieprecyzyjny i niejednoznaczny, bez
odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika
ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego lub wskazania innej
podstawy,
15. art. 99 ust. 1 i 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 ustawy pzp,
poprzez wskazanie w pkt 26 Części
II SWZ
– OPZ, że „Wykonawca zobowiązany jest do przyjęcia i umożliwienia rozładunku
dostarczanych odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na
wjazd i rozładunek odpadów. Zamawiający nie przewiduje awizacji (w tym informacji
mailowych i informacji telefonicznych) o przewidzianych w danym dniu roboczym
transportach”, co jest wymaganiem nadmiernym i obiektywnie niemożliwym do spełnienia oraz
dyskryminującym wykonawców nierealizujących odbioru odpadów. Wykonawca ten nie jest
w
stanie przewidzieć liczby transportów realizowanych danego dnia godzin ich realizacji,
a
liczba ta i godziny dostaw jest całkowicie niezależna od Wykonawcy, ponieważ decydują
o
niej wykonawcy wykonujący odbiór odpadów z terenu m.st. Warszawy.
16. art. 91 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 16 pkt 1 i 3 ustawy pzp
poprzez zaniechanie podziału
zamówienia w zakresie odpadów 20 03 07 na więcej niż 2 części (Zadania 18 i 19), pomimo
że Zamawiający mógł i powinien dokonać podziału zamówienia na większą liczbę części (co
najmniej 3), co skutkuje ograniczeniem konkurencji w p
ostępowaniu i prowadzi do
uprzywilejowania lub wyeliminowania niektórych wykonawców, których instalacje nie spełniają
wymagania dopuszczenia do przetwarzania w skali roku ilości odpadów objętych przedmiotem
zamówienia na poziomie nie mniejszym niż 7 600 Mg, co jest konsekwencją tego zaniechania.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu:
Zarzut nr 1): zmian
ę treści Części III SWZ -Opis Przedmiotu Zamówienia w zakresie pkt. 31
w
następujący sposób: „31. Wykonawca zobowiązany jest dla odpadów stanowiących daną
część zamówienia w każdym roku realizacji zamówienia do osiągnięcia poziomu
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, w wysokości nie
mniejszej niż:
20 03 01: 20%, 15 01 06: 32%, 15 01 01: 90%, 15 01 07: 85%, ex 20 01 08 i 20
01 08: 90%, 20 02 01: 85%]”.
Zarzut nr 2):
nadanie pkt 5 Części III SWZ -Opis Przedmiotu Zamówienia następującej treści:
„Wykonawca jest zobowiązany do przetworzenia odpadów w Okresie realizacji zamówienia.
Zamawiający dopuszcza możliwość przetworzenia zmagazynowanych (także w procesie R13
i D15) o
dpadów nie dłużej niż wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych,
uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez jeden rok, co
pozostanie bez wpływu na cenę jednostkową określoną w formularzu ofertowym. Informacje
o
sposobie zagospodarowania tych odpadów należy przekazać w sprawozdaniu kwartalnym
w ramach ostatniego kwartału realizacji zamówienia. Za odpady przetworzone po terminach
wskazanych w zdaniach poprzedzających Wykonawca nie otrzyma wynagrodzenia.”
Zarzut nr 3):
usunięcie pkt 20.1.1. 2) oraz pkt 20.1.3. Części I SIWZ „Instrukcja dla
wykonawców” (wykreślenie z kryteriów oceny ofert „Kosztu transportu” odpadów komunalnych
ponoszonego przez Zamawiającego lub Miasto Stołeczne Warszawa za transport odpadów
do instalacj
i lub stacji przeładunkowej/-ych wskazanej/-ych przez Wykonawcę w ofercie),
Zarzut nr 4):
nadanie lit. e) o następującej treści do pkt 34 pkt 2 części III SWZ -Opis
Przedmiotu Zamówienia oraz § 2 ust. 20 pkt 2 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień
Umowy
„e) słabej jakości, nienadających się do recyklingu”
Zarzut nr 5):
sformułowanie wymagań co do przedmiotowych środków dowodowych
w
zakresie zadań 18 i 19, ujętych pkt 12.6.8. Części I SWZ – Instrukcji dla wykonawców,
w
następujący sposób:
„w zakresie Zadania 18 i Zadania 19 -5 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20
03 07”,
Zarzut nr 6):
nadanie następującej treści pkt 29 i 30 Części III SWZ - Opis Przedmiotu
Zamówienia:
„29. Ilość odpadów przekazywanych do zagospodarowania jest zależna od ilości odpadów
odebranych od właścicieli nieruchomości m.st. Warszawy oraz innych czynników określonych
m.in. w pkt 6 OPZ. Wykonawcy nie przysługują żadne roszczenia odszkodowawcze
w
przypadku, gdy ilość przekazanych do zagospodarowania odpadów w Okresie realizacji
zamówienia będzie niższa od planowanej ilości maksymalnej. Zamawiający deklaruje
jednocześnie realizację zamówienia w minimalnym zakresie do ilości: [20 03 01: 52500,00 Mg,
15 01 06: 18750,00 Mg, 15 01 01: 15000,00 Mg, 15 01 07: 12750,00 Mg, ex 20 01 08 i 20 01
08: 6000,00 Mg, 20 02 01: 5250,00 Mg.]
Przewiduje się wznowienie umowy poprzez złożenie stosownego powiadomienia
złożonego Wykonawcy w terminie nie później niż na 14 dni przed upływem Okresu realizacji
zamówienia. Przez wznowienie umowy rozumie się przedłużenie Okresu obowiązywania
umowy oraz O
kresu realizacji zamówienia na kolejne 6 miesięcy oraz zagospodarowanie
w
tym czasie odpadów komunalnych pochodzących z terenu m.st. Warszawy w planowanej
ilości maksymalnej w zależności od Zadania w następujący sposób: [20 03 01: 35000,00 Mg,
15 01 06: 12500,00 Mg, 15 01 01: 10000,00 Mg, 15 01 07: 8500,00 Mg, ex 20 01 08 i 20 01
08: 4000,00 Mg, 20 02 01: 3500,00 Mg.]
Zamawiający deklaruje jednocześnie realizację zamówienia w okresie wznowienia umowy
w
minimalnym zakresie do ilości: [20 03 01: 26250,00 Mg, 15 01 06: 9375,00 Mg, 15 01 01:
7500,00 Mg, 15 01 07: 6375,00 Mg, ex 20 01 08 i 20 01 08: 3000,00 Mg, 20 02 01: 2625,00
Mg.]
W okresie wznowienia umowy, Wykonawca zobowiązany jest zagospodarowywać odpady na
warunkach przewidzianych dla zamówienia podstawowego w okresie przed przedłużeniem
umowy.
określenie w par. 1 ust. 14 PPU oraz pkt 29 OPZ w sposób jednoznaczny, że wykonawcy
przysługuje odszkodowanie, gdy Zamawiający nie dostarczy przewidzianej zamówieniem
maksymalnej ilości odpadów;
określenie w par. 1 ust. 14 PPU oraz pkt 29 OPZ w sposób jednoznaczny, że wykonawcy
przysługuje zawsze odszkodowanie, gdy Zamawiający nie dostarczy przewidzianej
zamówieniem minimalnej ilości odpadów bez względu na przyczynę niedotrzymania
gwarantowanego
minimum. Obecne brzmienie choć posługujące się określeniem
deklarowanej ilości może być przedmiotem sporu czy też próby uniknięcia odpowiedzialności
przez Zamawiającego za niedostarczenie minimalnej gwarantowanej ilości odpadów.
Zarzut nr 7): u
sunięcie pkt 3 akapitu drugiego z Części III SWZ -Opisu Przedmiotu Zamówienia
Zarzut nr 8): z
modyfikowanie § 1 ust. 4-11 Części VI SWZ – PPU poprzez określenie w sposób:
• odpowiednich i proporcjonalnych wymogów po stronie Zamawiającego, co do zasad
przeprowadzenia kontroli, sposobu jej prowadzenia, zakresu informacji, jakich żądać może
Zamawiający od wykonawcy i podwykonawców, sposobu ich przetwarzania, wykorzystania
i
czasu, w jakim Zamawiający będzie informacje przechowywał,
• rozwiązań stanowiących zabezpieczenie, że Zamawiający zachowa w tajemnicy i nie
wykorzysta w celach innych niż realizacja przedmiotu umowy albo nie przekaże dalej,
informacji uzyskanych w wyniku ewentualnie prowadzonych kontroli dotyczących danych
handlowy
ch lub technologicznych, a w przypadku gdyby dane takie zostały ujawnione, a ich
nieuprawnione wykorzystanie wywołało szkodę po stronie wykonawcy lub podwykonawców,
postanowień określających zasady odpowiedzialności Zamawiającego, co pozwoliłoby na
zacho
wanie odpowiednich proporcji pomiędzy uprawnieniami Zamawiającego i jego
obowiązkami oraz uzasadnionym interesem wykonawców i podwykonawców,
• zasady prowadzenia kontroli tj. odpowiedniego sposobu i terminu informowania o niej,
precyzyjnego określania osób uprawnionych do udziału w niej (z dopuszczeniem osób
trzecich), czasu jej prowadzenia oraz uregulowania postępowania i podejścia Zamawiającego
w przypadku prowadzenia w tym samym czasie innych kontroli np. organów administracji
publicznej,
• zasad gwarantujących przestrzeganie przez Zamawiającego zasad bezpieczeństwa podczas
prowadzonych kontroli, jak również zasad odpowiedzialności Zamawiającego i wykonawcy
w
przypadku wypadków lub zdarzeń niepożądanych, gdyby takie zaszły w trakcie kontroli,
• wskazania obszaru i tematu kontroli wraz z zastrzeżeniem Zamawiającego, że kontrola nie
wyjdzie swoim działaniem poza zakres zawartej umowy.
Zarzut nr 9):
wykreślenie § 3 ust. 5 akapit drugi części VI SWZ – Projektowanych Postanowień
Umowy,
Zarzut nr 10):
nadanie § 6 ust. 4 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień Umowy
następującego brzmienia: "Kary umowne, o których mowa w ust. 3 podlegają łączeniu,
z
zastrzeżeniem, że łączna wysokość kar umownych nie może być większa niż 20% łącznego
wynagrodzenia określonego w § 3 ust. 1 umowy powiększonego o podatek od towarów i usług
VAT naliczony zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu naliczenia kary”.
Zarzut nr 11):
wykreślenie § 6 ust. 3 pkt 15-17 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień
Umowy,
Zarzut nr 12):
nadanie § 10 ust. 11 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień Umowy
następującego brzmienia: „Strony dokonają zmiany ceny jednostkowej w formie pisemnego
aneksu do Umowy w sytuacji, gdy wniosek o zmianę umowy został złożony na zasadach
określonych w ust. 2 i 3 po spełnieniu wymogów określonych w ust. 4-10. Zmiana ceny
jednostkowej nie może przekroczyć w okresie obowiązywania umowy łącznie wartości
stanowiącej 15% ceny jednostkowej, o której mowa w formularzu cenowym, stanowiącym
załącznik nr 2 do umowy.”
Zarzut nr 13):
nadanie § 10 ust. 3 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień Umowy
następującego brzmienia: „Wniosek może zostać złożony przez Stronę Umowy w przypadku,
gdy z Informacji podanych za kolejne 6 miesięcy następujące nie wcześniej niż po miesiącu,
w którym umowa została zawarta, wynika, że suma miesięcznych spadków i wzrostów cen
obliczona na podstawie sześciu kolejno opublikowanych wskaźników (gdzie: poprzedni
miesiąc = 100), z wyłączeniem korekt w kolejnych informacjach sygnalnych —zgodnie z ust.
2 powyżej, jest większa niż 1,0% (spadek wskaźnika o więcej niż 1% lub wzrost wskaźnika
o
więcej niż 1%).
Zarzut nr 14):
nadanie § 10 ust. 8 części VI SWZ – Projektowanych Postanowień Umowy
następującego brzmienia: „Wartość zmiany ceny jednostkowej - wartość zmiany (WZ) określa
się na podstawie wzoru:
WZ = W x F%, przy czym:
W
– cena jednostkowa netto, o której mowa w ust. 1;
F%
– suma miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na podstawie sześciu kolejno
opublikowanych wskaźników, tj. wartość spadków lub wzrostu wskaźnika wyliczona zgodnie
z
ust. 3”
Zarzut nr 15):
Odwołujący wnosi o nakazanie Zamawiającemu zmiany pkt 26 Części II OPZ
poprzez wskazanie, że: „Wykonawca zobowiązany jest do przyjęcia i umożliwienia rozładunku
dostarczanych odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na
wjazd i r
ozładunek odpadów dłuższego niż 30 minut, chyba że z uwagi na ilość dostarczanych
odpadów nie jest możliwe dotrzymanie terminu 30 minut. Zamawiający przewiduje awizację
(w tym przekazywanie informacji mailowych i informacji telefonicznych) o przewidzianych
w
danym dniu roboczym transportach”
Zarzut nr 16):
Odwołujący wnosi o nakazanie Zamawiającemu podziału zamówienia
w
zakresie odpadów 20 03 07 co najmniej na 3 części (Zadania 18 i 19), z równoczesnym
obniżeniem wymaganych ilości dopuszczonych do przetwarzania w skali roku odpadów
objętych przedmiotem zamówienia dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07
w
każdej z części (w tym w Zadaniu nr 18 i 19) do poziomu 5000 Mg lub niższego.
KIO 2959/24
W dniu 16
sierpnia 2024 r. odwołanie wobec warunku udziału w postępowaniu
w zakresie Zadania 1-
4, zawartego w specyfikacji warunków zamówienia (dalej: „SWZ”) oraz
ogłoszeniu o zamówieniu wniósł wykonawca Eko-Max Recykling sp. z o.o. z siedzibą
w Warszawie
– dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie art. 112 ust. 1, art. 116 ust. 1 i art. 16
pkt 1 i 2 ustawy p
rawo zamówień publicznych poprzez sformułowanie warunku udziału
w
postępowaniu w zakresie zdolności technicznej lub zawodowej dla Zadania 1-4 zamówienia
ze
wskazaniem, że o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy wykażą, że
w ciągu ostatnich 3 lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia
działalności jest krótszy – w tym okresie – należycie zrealizowali, co najmniej jedną usługę,
w
ramach której w okresie nie dłuższym niż 12 następujących po sobie miesięcy
przetworzyli/przetwarzają odpady określone w przedmiocie danej części zamówienia, której
dotyczy oferta, w łącznej ilości nie mniejszej niż:
‒ 17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 1,
‒ 17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 2,
‒ 17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 3,
‒ 17 500 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, dla Zadania 4,
osiągając przy tym poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych
odpadów komunalnych (ustalany względem wskazanych powyżej ilości minimalnych zgodnie
z warunkami określonymi w pkt 33 OPZ), w wysokości nie mniejszej niż:
‒ 20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 1,
‒ 20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 2,
‒ 20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 3,
‒ 20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 4
który to sposób sformułowania warunku nie umożliwia obiektywnej oceny zdolności
wykonawcy
(instalacji) do należytego wykonania zamówienia oraz jego zdolności do realizacji
zamówienia na odpowiednim poziomie jakości, a przez to nie umożliwia zachowania uczciwej
konkurencji
i równego traktowania wykonawców, co z kolei w konsekwencji narusza
przejrzystość postępowania w zakresie doboru wykonawców mogących złożyć ofertę. Poziom
przygotowania
do ponownego użycia lub recyklingu odpadów komunalnych zależy bowiem nie
tyle od samych
wykonawców i jakości ich instalacji, lecz głównie od jakości odpadów
odebranych z terenu danej
gminy i prawidłowości ich segregacji.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu: modyfikację SWZ i ogłoszenia o zamówieniu dla
Zadania 1-
4 poprzez usunięcie wymogu osiągnięcia poziomu przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych w wysokości nie mniejszej niż
20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01; przy czym wprowadzane
modyfikacje muszą skutkować dostosowaniem wszystkich dokumentów zamówienia, wobec
których jest to niezbędne w celu zapewnienia ich spójności.
KIO 2963/24
W dniu 16
sierpnia 2024 r. odwołanie wobec czynności Zamawiającego polegających
dokonaniu w sposób niezgodnym z przepisami pzp: (1) opisu przedmiotu zamówienia oraz (2)
opisu warunku udziału w postępowaniu odnoszącego się do doświadczenia wykonawcy, tj.
wobec zapisów SWZ wskazanych w treści odwołania (oraz odpowiednio ogłoszenia
o
zamówieniu) wniósł wykonawca W. B. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą
"BYŚ" W. B. z siedzibą w Warszawie – dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 99 ust. 1, 2 i 4 ustawy pzp w zw. z art. 16 pzp w zw. z art. z art. 353(1) k.c. poprzez
dokonanie opisu przedmiotu zamówienia – w zakresie wymaganych do osiągnięcia w każdym
z zadań poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu - w sposób, który nie
uwzględnia wszystkich okoliczności i wymagań mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty,
w tym przede wszystkim w sposób nie uwzgledniający morfologii i specyfiki odpadów objętych
przedmiotem zamówienia, dostępnych technologii ich przetworzenia oraz planowanych zmian
przepisów prawa i ich skutków dla ilości odpadów nadających się do recyklingu, znajdujących
się w strumieniu odpadów objętych zamówieniem. Nadto, taki sposób opisu warunku narusza
zasady uczciwej konkurencji pomiędzy wykonawcami, premiując z góry znanych
Zamawiającemu wykonawców, wykonawców, których oświadczenia o wysokości osiągniętych
poziomów recyklingu budzą uzasadnione wątpliwości, czy wreszcie takich, którzy nie
zamierzają należycie zrealizować przedmiotu zamówienia, zakładając w cenie ofertowej
zapłatę kar umownych. Taki opis przedmiotu zamówienia stanowi także o sprzeczności
stosunku zobowiązaniowego powstałego w wyniku zawarcia umowy o zamówienie publiczne
z jego właściwościami i zasadami współżycia społecznego. Zamawiający oczekuje przyjęcia
przez wykonawców zobowiązania do osiągniecia określonych poziomów przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu pod rygorem zapłaty kar umownych, mimo iż sam zdaje sobie
sprawę, że osiągnięcie tych poziomów przez wykonawców jest – w wielu przypadkach –
w
zasadzie niemożliwe z uwagi na morfologię i specyfikę odpadów, a co najmniej od
wykonawców niezależne. Zamawiający przerzuca na wykonawców więc wszystkie ryzyka
związane z realizacją zamówienia, w tym także te, na które wykonawcy nie mają żadnego
wpływu i nie mogą im przeciwdziałać.
2. art. 112 ust. 1 ustawy pzp w zw. z art. 16 pzp
poprzez dokonanie opisu warunku udziału
w
postępowaniu odnoszącego się do posiadania doświadczeniu w zagospodarowaniu
odpadów pozwalającego na osiągniecie określonych poziomów przygotowania do ponownego
użycia lub recyklingu w sposób, który powoduje, że warunek ten nie stanowi minimalnego
poziomu
zdolności do należytego wykonania zamówienia i nie pozwala na ubieganie się
o
niniejsze zamówienie wykonawcom zdolnym do jego prawidłowej realizacji.
Odwołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu zmiany zapisów SWZ w następujący sposób:
Wskazanie w pkt 31 OPZ, że Wykonawca zobowiązany jest dla odpadów stanowiących
daną część zamówienia w każdym roku realizacji zamówienia do osiągnięcia poziomu
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, w wysokości nie
mniejszej niż: - 20 03 01 – niesegregowane, zmieszane odpady komunalne – 10% - 15 01 06
– zmieszane odpady opakowaniowe, tj. metale i tworzywa sztuczne – 40%, - 15 01 01- papier
– 70% - 15 01 07 – szkło – 80% - Ex 20 01 08 i 20 01 08 – odpady kuchenne ulegające
biodegradacji
– 85% - 20 02 01 – odpady zielone – 90% - 20 03 07 – odpady wielkogabarytowe
– 5%
Określenie w pkt 6.2.2.4 SWZ, że Wykonawca powinien dysponować doświadczeniem
w
zagospodarowaniu odpadów w sposób pozwalający na osiągniecie następujących
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu: - 40 % dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 15 01 01 dla Zadania 7, -
40% dla odpadów sklasyfikowanych
pod kodem 15 01 01 dla Zadania 8, -
45% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01
07 dla Zadania 9, -
45% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 07 dla Zadania 10,
(…) - 3% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07 dla Zadania 18, - 3% dla
odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07 dla Zadania 19
KIO 2969/24
W dniu 16
sierpnia 2024 r. odwołanie wobec warunków zamówienia ustalonych
w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego wniósł wykonawca FBSerwis Wrocław
sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach – dalej Odwołujący.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
1. art. 99 ust. 1, 2 i 4 w zw. z art. 16 pkt 1
– 3 ustawy pzp oraz art. 5, art. 58 i art. 353(1) ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r.
– Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 t. j.) w zw. z art. 8 ust.
1 ustawy pzp
, a także 23 ust. 2 pkt 1, art. 23 ust. 2 pkt 5 w zw. z art. 23 ust. 10, art. 25 ust. 1,
art. 43 ust. 1 pkt 4 lit. b) u
stawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach („Ustawa o odpadach”),
poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób, który może utrudniać uczciwą
konkurencję, jest nieproporcjonalny, a przy tym jest sprzeczny z zasadami współżycia
społecznego, tj. przez wprowadzenie w punkcie 21 akapit 4 OPZ oraz w § 2 ust. 11 akapit 4
Projektu Umowy wymagania, zgodnie z którymi „W przypadku wystąpienia awarii instalacji
przetwarzania odpadów, w przypadku której przekazanie odpadów nie następuje za
pośrednictwem stacji przeładunkowej, Wykonawca nadal ma obowiązek przyjmowania
odpadów do instalacji przetwarzania odpadów wskazanej w ofercie”, podczas gdy:
takie wymaganie wprowadza obowiązek zbierania odpadów w instalacji przetwarzania
odpadów, co nie jest dozwolone przepisami Ustawy o odpadach (gdyż zbieranie odpadów
możliwe jest jedynie w stacji przeładunkowej, którą instalacja do przetwarzania odpadów być
nie może, gdyż dochodzi w niej do przetwarzania odpadów, a nie zbierania odpadów),
obowiązek dalszego przyjmowania odpadów w instalacji jest nieproporcjonalny do
określonych w OPZ oraz w dokumentacji postępowania wymogów w zakresie posiadanych
przez Wykonawcę zezwoleń, gdyż z OPZ ani z dokumentacji postępowania nie wynika
obowiązek posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w innych sytuacjach niż przy
prowadzeniu stacji przeładunkowej,
przyjęcie odpadów w instalacji do przetwarzania odpadów, a następnie dalsze ich
przekazanie do instalacji zastępczej zgodnie z wprowadzonym przez Zamawiającego
obowiązkiem, będzie niezgodne z posiadanym przez prowadzącego instalację zezwoleniem
na przetwar
zanie odpadów (pozwoleniem zintegrowanym), a w konsekwencji naruszać będzie
obowiązek działania zgodnie z zezwoleniem oraz może stwarzać zagrożenie sanitarne,
epidemiologiczne i pożarowe;
2. art. 99 ust. 1, 2 i 4 w zw. z art. 16 pkt 1
– 3 ustawy pzp oraz art. 5, art. 58 i art. 353(1) ustawy
z dnia 23 kwietnia 1964 r.
– Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 t. j.), dalej jako: „k.c.”,
a także art. 25 ust. 1 Ustawy o odpadach poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób,
który może utrudniać uczciwą konkurencję, jest nieproporcjonalny, a przy tym jest sprzeczny
z zasadami współżycia społecznego, tj. przez ustanowienie w punkcie 26 OPZ wymagania,
zgodnie z którym: „Wykonawca zobowiązany jest do przyjęcia i umożliwienia rozładunku
dostarczanych odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na
wjazd i rozładunek odpadów. Zamawiający nie przewiduje awizacji (w tym informacji
mailowych i informacji telefonicznych) o przewidzianych w danym dniu roboczym
transportach”, a także poprzez ustanowienie nieuzasadnionych i niewspółmiernych sankcji za
niezrealizowanie tego obowiązku w postaci kary umownej ustanowionej w § 6 ust. 3 pkt 7
w
zw. z § 6 ust. 3 pkt 3 Projektu Umowy, podczas gdy:
obowiązek określony w punkcie 26 OPZ, z uwagi na brak jakichkolwiek ograniczeń oraz brak
obowiązku awizacji, może być niemożliwy do wykonania, względnie promuje wykonawców
prowadzących instalacje zaprojektowane i skonstruowane w określony sposób, tj. posiadające
miejsce rozładunku odpadów obejmujące wiele stanowisk, co jednak nie jest priorytetem przy
projektowaniu instalacji przetwarzających odpady, w związku z czym wskazany obowiązek
narusza zasadę uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz prowadzi do
ryzyka nieporównywalności ofert,
przyjęcie i umożliwienie rozładunku dostarczanych odpadów bez jakichkolwiek ograniczeń
i
bez awizacji może prowadzić do naruszenia obowiązków wykonawcy w zakresie
magazynowania (zbierania) odpadów przed ich przetworzeniem, a nadto stwarzać zagrożenie
epidemiologiczne, sanitarne i pożarowe,
3. art. 433 pkt 1 ustawy pzp
poprzez wprowadzenie odpowiedzialności wykonawcy za
opóźnienie z uwagi na ustanowienie kar umownych za opóźnienie w przypadkach, o których
mowa w § 6 ust. 3 pkt 7 – 10 Umowy, tj.
7) za każdy stwierdzony przypadek oczekiwania pojazdu powyżej 30 minut na wjazd
i
rozładunek odpadów z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy – w wysokości 500,00 zł za
każde rozpoczęte kolejne 30 minut oczekiwania każdego pojazdu, z zastrzeżeniem, że
oczekiwanie pojazdu na wjazd i rozładunek odpadów powyżej 90 minut z przyczyn leżących
po stronie Wykonawcy traktowane będzie jak odmowa przyjęcia odpadów przez Wykonawcę
i skutkować będzie naliczeniem kary wyłącznie zgodnie z pkt. 3);
8) za niedotrzymanie terminów składania sprawozdań, o których mowa w § 2 ust. 20 pkt 3
umowy zawierających informacje i dokumenty, o których jest mowa w § 2 ust. 21 i 22 umowy
oraz terminów składania korekt sprawozdań miesięcznych określonych w § 2 ust. 25 i § 3 ust.
4 umowy
– w wysokości 250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia;
9) za niedotrzymanie terminów, o których mowa w § 2 ust. 13, 23, 27 i 31 umowy oraz w pkt
46, 47 Opisu Przedmiotu Zamówienia zawartym w załączniku nr 1 do umowy – w wysokości
250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia;
10) za niedotrzymanie terminów, o których mowa w § 2 ust. 28 i 29 umowy – w wysokości
250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia;
podczas gdy na gruncie art. 433 pkt 1 ustawy pzp nie jest dopuszczalne wprowadzenie
odpowiedzialności wykonawcy za opóźnienie a w niniejszej sprawie ustanowienie takich kar
umownych nie jest uzasadnione okolicznościami lub zakresem zamówienia,
ewentualnie, na wypadek nieuwzględnienia zarzutu, o którym mowa w punkcie 2 oraz 3
(w
zakresie dotyczącym § 6 ust. 3 pkt 7 w zw. z § 6 ust. 3 pkt 3 Projektu Umowy) powyżej –
art. 5, art. 58 § 1 i 2 oraz art. 353(1) k.c. oraz art. 483 § 1 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp
poprzez ustanowienie w § 6 ust. 3 pkt 7 w zw. z § 6 ust. 3 pkt 3 Projektu Umowy rażąco
wygórowanej kary umownej w wysokości 0,1 % w przypadku, gdy dojdzie do oczekiwania
pojazdu na wjazd i rozładunek odpadów powyżej 90 minut z przyczyn leżących po stronie
Wykonawcy, co ma być traktowane jak odmowa przyjęcia odpadów przez Wykonawcę i będzie
skutkować naliczeniem kary wyłącznie zgodnie z § 6 ust. 3 pkt 3 Projektu Umowy, która to
kara jako odbiegająca od wysokości potencjalnej szkody, jaka może zostać poniesiona przez
Zamawiającego w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków
umownych, za którego niewykonanie lub nienależyte wykonanie zostały zastrzeżone, musi być
uznana za rażąco wygórowaną, a także odbiegająca od realiów rynkowych, przez to sprzeczną
z zasadami współżycia społecznego i jako taka na mocy art. 58 § 1 oraz 353(1) k.c. jest
nieważna.
Od
wołujący w oparciu o wyżej wskazane zarzuty wniósł o uwzględnienie odwołania,
jak
również nakazanie Zamawiającemu zmiany SWZ oraz ogłoszenia o zamówieniu poprzez:
a.
wykreślenie punktu 21 akapit 4 OPZ, zgodnie z którym: „W przypadku wystąpienia awarii
instalacji przetwarzania odpadów, w przypadku której przekazanie odpadów nie następuje za
pośrednictwem stacji przeładunkowej, Wykonawca nadal ma obowiązek przyjmowania
odpadów do instalacji przetwarzania odpadów wskazanej w ofercie.”,
b.
wykreślenie § 2 ust. 11 akapit 4 Projektu Umowy, zgodnie z którym: „W przypadku
wystąpienia awarii instalacji przetwarzania odpadów, w przypadku której przekazanie
odpadów nie następuje za pośrednictwem stacji przeładunkowej, Wykonawca nadal ma
obowiązek przyjmowania odpadów do instalacji przetwarzania odpadów wskazanej
w
ofercie.”,
c.
wykreślenie punktu 26 OPZ, zgodnie z którym: „Wykonawca zobowiązany jest do przyjęcia
i umożliwienia rozładunku dostarczanych odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez
konieczności oczekiwania na wjazd i rozładunek odpadów. Zamawiający nie przewiduje
awizacji (w tym informacji mailowych i informacji telefonicznych) o przewidzianych w danym
dniu roboczym transportach”,
d.
wykreślenie § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy, zgodnie z którym: „za każdy stwierdzony
przypadek oczekiwania pojazdu powyżej 30 minut na wjazd i rozładunek odpadów z przyczyn
leżących po stronie Wykonawcy – w wysokości 500,00 zł za każde rozpoczęte kolejne 30 minut
oczekiwania każdego pojazdu, z zastrzeżeniem że oczekiwanie pojazdu na wjazd i rozładunek
odpadów powyżej 90 minut z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy traktowane będzie jak
odmowa przyjęcia odpadów przez Wykonawcę i skutkować będzie naliczeniem kary wyłącznie
zgodnie z pkt. 3)”,
e.
wykreślenie § 6 ust. 3 pkt 8 Projektu Umowy, zgodnie z którym: „za niedotrzymanie terminów
składania sprawozdań, o których mowa w § 2 ust. 20 pkt 3 umowy zawierających informacje
i
dokumenty, o których jest mowa w § 2 ust. 21 i 22 umowy oraz terminów składania korekt
sprawozdań miesięcznych określonych w § 2 ust. 25 i § 3 ust. 4 umowy – w wysokości 250,00
zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia”,
f.
wykreślenie § 6 ust. 3 pkt 9 Projektu Umowy, zgodnie z którym: „za niedotrzymanie terminów,
o których mowa w § 2 ust. 13, 23, 27 i 31 umowy oraz w pkt 46, 47 Opisu Przedmiotu
Zamówienia zawartym w załączniku nr 1 do umowy – w wysokości 250,00 zł za każdy
r
ozpoczęty dzień opóźnienia”,
g.
wykreślenie § 6 ust. 3 pkt 10 Projektu Umowy, zgodnie z którym: za niedotrzymanie
terminów, o których mowa w § 2 ust. 28 i 29 umowy – w wysokości 250,00 zł za każdy
rozpoczęty dzień opóźnienia”,
h.
ewentualnie, w przypadku uznania, że realizacja wniosku, o którym mowa w lit. a i b.
powyżej, jest niewystarczająca – wprowadzenie dla przypadku awarii instalacji przetwarzania
odpadów rozwiązań analogicznych do tych, które ustanowione zostały w stosunku do
przewidzianej przez Zamawiającego możliwości zmiany instalacji, przy założeniu
natychmiastowej akceptacji instalacji przez Zamawiającego,
i.
ewentualnie, w przypadku nieuwzględnienia wniosku, o którym mowa w lit. d. powyżej –
wprowadzenie w miejsce obecnego § 6 ust. 3 pkt 3 Projektu Umowy następującej treści: „za
każdy przypadek odmowy przyjęcia odpadów do instalacji lub stacji przeładunkowej,
z
wyłączeniem przypadków, o których mowa w § 2 ust. 20 pkt 2 umowy, z zastrzeżeniem,
o
którym mowa w § 2 ust. 45 – w wysokości 3 000,00 zł za każdy przypadek”,
W dniu 4
września 2024 r. Zamawiający złożył odpowiedź na odwołanie, w której wniósł
o oddalenie wniesionych
odwołań w całości. W złożonej odpowiedzi oraz na rozprawie
przedstawił uzasadnienie faktyczne i prawne swojego stanowiska.
W dniu 4 września pisma procesowe ze stanowiskiem w sprawach złożyli:
- Eko-
Max Recykling sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24,
KIO 2953/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
- PreZero
Recycling Zachód sp. z o.o. z siedzibą w Piotrowie Pierwszym w sprawie KIO
2942/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
- W. B.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w Warszawie
w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24
FBSerwis Wrocław sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach w sprawie KIO 2942/24, KIO
2949/24, KIO 2963/24
Remondis sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO
2959/24, KIO 2963/24
W dniu 9 września 2024 r. pismo procesowe stanowiące replikę Odwołującego na
odpowiedź na odwołanie złożył Odwołujący Remondis w sprawie KIO 2942/24. Odwołujący
wniósł o umorzenie postępowania odwoławczego w zakresie zarzutu nr 5 odwołania na
podstawie art. 568 pkt 2 ustawy pzp.
W dniu 9 września 2024 r. pismo procesowe stanowiące replikę Odwołującego na
odpowiedź na odwołanie złożył Odwołujący BYŚ w sprawie KIO 2963/24.
W dniu 9 oraz 10 września 2024 r. pismo procesowe z wnioskami dowodowymi złożył
Zamawiający.
W
dniu 10 września 2024 r. wnioski dowodowe złożył Odwołujący HETMAN w sprawie
KIO 2953/24,
Odwołujący FB Serwis w sprawie KIO 2969/24 oraz Odwołujący Pre Zero
w sprawie KIO 2949/24
. W dniu 10 września 2024 r. Odwołujący BYŚ w sprawie KIO 2963/24
oraz Odwołujący Remondis w sprawie KIO 2942/24 złożyli pisma procesowe z odniesieniem
się do dowodów Zamawiającego z dnia 9 września 2024 r. oraz złożyli dodatkowe wnioski
dowodowe.
W dniu 17 września 2024 r. pismo procesowe jako Przystępujący w sprawach KIO
2942/24, KIO 2949/24 oraz KIO 2963/24 złożył FB Serwis.
W dniu 18 września 2024 r. pismo procesowe wraz z wnioskami dowodowymi jako
Przystępujący w sprawie KIO 2949/24 złożył Wykonawca Remondis.
W dniu 1
października 2024 r. Zamawiający poinformował o dokonanych zmianach
dokumentacji zamówienia załączając zmodyfikowane dokumenty. Jednocześnie Izba
zaznacza, że pismo z dnia 3 października 2024 r. nie zostało ujęte w stanie faktycznym
sprawy, z uwagi na treść art. 552 ustawy pzp, zgodnie z którym: „Wydając wyrok, Izba bierze
za podstawę stan rzeczy ustalony w toku postępowania odwoławczego.” Zgodnie z protokołem
postępowania Izba zamknęła rozprawę w dniu 3 października 2024 r. o godz. 13:58, natomiast
zmiany dokumentów zamówienia, na jakie powołuje się Zamawiający zostały dokonane już po
zamknięciu rozprawy (daty podpisania modyfikacji odpowiednio: 3 października 2024 r.
o
godz. 15:45 i 4 października 2024 r. o godz. 8:45, data zamieszczenia zmian na stronie
internetowej prowadzonego postępowania, co Izba ustaliła z urzędu: 4 października 2024 r.).
Izba ustaliła, co następuje:
Izba ustaliła, że odwołania czynią zadość wymogom proceduralnym zdefiniowanym w Dziale
IX ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych, tj. odwołania nie
zawiera
ją braków formalnych oraz został uiszczony wpis od każdego z wniesionych odwołań.
Izba ustaliła, że nie zaistniały przesłanki określone w art. 528 ustawy pzp, które skutkowałyby
odrzuceniem
któregokolwiek odwołania.
Izba stwierdziła, że Odwołujący wykazali przesłanki dla wniesienia odwołania określone w art.
505 ust. 1 i 2 ustawy pzp, tj. posiadanie interesu w uzyskaniu danego zamówienia oraz
możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy
pzp.
Do postępowania odwoławczego po stronie Odwołujących, zachowując termin ustawowy oraz
wskazując interes w uzyskaniu rozstrzygnięcia na korzyść Odwołującego zgłosili skuteczne
przystąpienie wykonawcy:
- Eko-
Max Recykling sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24,
KIO 2953/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
- PreZero
Recycling Zachód sp. z o.o. z siedzibą w Piotrowie Pierwszym w sprawie KIO
2942/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24, KIO 2963/24, KIO 2969/24
- W. B.
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą "BYŚ" W. B. z siedzibą w Warszawie
w sprawie KIO 2942/24, KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO 2959/24
FBSerwis Wrocław sp. z o.o. z siedzibą w Kobierzycach w sprawie KIO 2942/24, KIO
2949/24, KIO 2963/24
Remondis sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie w sprawie KIO 2949/24, KIO 2953/24, KIO
2959/24, KIO 2963/24
Izba
postanowiła dopuścić dowody z dokumentacji przedmiotowego postępowania, odwołania
wraz z
załącznikami, odpowiedź na odwołania wraz z załącznikami, zgłoszenia przystąpienia
wraz z załącznikami, pisma procesowe Stron i Przystępujących wraz z dowodami oraz dowody
złożone przez Strony i Przystępujących na rozprawie.
Na
podstawie tych dokumentów, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia,
stanowiska i dowody złożone przez strony i uczestników postępowania w trakcie
posiedzenia i rozprawy, Krajowa Izba
Odwoławcza ustaliła i zważyła:
W zakresie podniesionych zarzutów w odniesieniu do wszystkich złożonych odwołań Izba
ustaliła następujący stan faktyczny (z uwzględnieniem modyfikacji dokumentów zamówienia
z
dnia 1 października 2024 r.):
Izba ustaliła, że Zamawiający nie ustanowił warunku dotyczącego uprawnień do prowadzenia
określonej działalności gospodarczej lub zawodowej.
W punkcie 6.2.2.4 SWZ Zamawiający ustanowił następujący warunek udziału w postępowaniu:
„6.2.2.4. zdolności technicznej lub zawodowej, tj. wykażą, że w ciągu ostatnich 3 lat przed
upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy – w tym
okresie
– należycie zrealizowali, co najmniej jedną usługę, trwającą nie dłużej niż 12
następujących po sobie miesięcy, w ramach której przetworzyli frakcję odpadów komunalnych
właściwą względem danej części zamówienia, której dotyczy oferta w łącznej ilości minimalnej:
17 500 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 18,00% (Zadanie 1),
17 500 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 18,00% (Zadanie 2),
17 500 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 18,00% (Zadanie 3),
17 500 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 18,00% (Zadanie 4),
6 250 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 06 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 22,00% (Zadanie 5),
6 250 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 06 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 22,00% (Zadanie 6),
5 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 65,00% (Zadanie 7),
5 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 65,00% (Zadanie 8),
4 250 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 07 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 93,00% (Zadanie 9),
4 250 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 07 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 93,00% (Zadanie 10),
2 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 74,00% (Zadanie 11),
2 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 74,00% (Zadanie 12),
2 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 74,00% (Zadanie 13),
2 000 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 74,00% (Zadanie 14),
1 750 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 02 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 85,00% (Zadanie 15),
1 750 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 02 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 85,00% (Zadanie 16),
1 750 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 02 01 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 85,00% (Zadanie 17),
1 900 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 9,80% (Zadanie 18),
1 250 Mg odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07 osiągając przy tym poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
w
wysokości nie mniejszej niż: 9,80% (Zadanie 19).
Wskazany powyżej odsetek (%) poziomu recyklingu oblicza się wg. wzoru, o którym mowa
w
pkt 33 Części II SWZ – Opis Przedmiotu Zamówienia, przy czym jako odpady wytworzone
należy traktować odpady przyjęte do przetworzenia co najmniej w ww. ilości minimalnej.
W
przypadku usługi polegającej na przetworzeniu większej ilość odpadów niż ilość minimalna,
odsetek (%) ustala się względem ilości odpadów rzeczywiście przetworzonych w ramach
realizacji usługi.
Wskazując na „co najmniej jedną usługę” Zamawiający dopuszcza wykazanie jednej lub kilku
usług realizowanych na podstawie jednej umowy bądź kilku umów, w ramach których
sumaryczna ilość odpadów będzie nie niższa niż określona przez Zamawiającego.
Celem oceny spełnienia warunku Zamawiający dopuszcza wykazanie się usługami będącymi
w trakcie
realizacji, z zastrzeżeniem, że do oceny brana będzie pod uwagę zrealizowana część
zamówienia o wartościach nie mniejszych niż wskazane powyżej dla danego Zadania.
W przypadku, w którym Wykonawca złoży ofertę na jedną lub więcej części zamówienia,
Zamawiający zweryfikuje, czy Wykonawca zrealizował usługę (lub usługi), w ramach których
zagospodarował ilość odpadów, nie mniejszą niż wymagana, określona dla danej frakcji dla
danego Zadania,
zgodnie z danymi powyżej oraz osiągnął względem nich wymagany odsetek
poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu (przypisany do stosownej frakcji
odpadów).
Przykład: Jeśli Wykonawca złoży ofertę na Zadanie 1, Wykonawca winien wykazać
przetworzenie odpadów w okresie nie dłuższym niż 12 następujących po sobie miesięcy
w
ilości łącznej nie niższej niż 17 500 Mg, przy osiągnięciu poziomu przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu na poziomie nie mniejszym niż 18,00%.
Jeśli Wykonawca złoży ofertę na więcej niż jedno zadanie w ramach danej frakcji odpadów,
np. złoży ofertę na Zadanie 1 i Zadanie 2, Wykonawca winien wykazać przetworzenie odpadów
w okresie nie dłuższym niż 12 następujących po sobie miesięcy w ilości łącznej nie niższej niż
17 500 Mg, przy osiągnięciu poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu na
poziomie nie
mniejszym niż 18,00%.
Zamawiający nie będzie wymagał w przypadku złożenia oferty na więcej niż jedną część
w
ramach tej samej frakcji sumowania wymaganej wartości przetworzonej masy odpadów.
Zamawiający zastrzega, że w sytuacji składania oferty przez Wykonawców wspólnie
ubiegających się o udzielenie zamówienia oraz analogicznie, gdy Wykonawca będzie polegał
na zasobach innego podmiotu, na zasadach określonych w art. 118 Ustawy Pzp, warunek
o
którym mowa powyżej musi zostać spełniony w całości przez Wykonawcę (jednego
z
Wykonawców wspólnie składającego ofertę) lub podmiot, na którego zdolności w tym
zakresie powołuje się Wykonawca – brak możliwości tzw. sumowania zasobów w zakresie
doświadczenia.”
Zgodnie ze wzorem wykazu wykonanych usług -
Załącznik nr 5 do SWZ w kolumnie 4
wykonawcy są zobowiązani wskazać: „Przedmiot usługi: ……….
ww. usługa obejmowała/
obejmuje swoim zakresem przetwarzanie odpadów sklasyfikowanych pod kodem …….……….
(wskazać zgodnie z kodem określonym w danej części zamówienia) w ilości nie mniejszej niż
………………….. w okresie nie dłuższym niż 12 następujących po sobie miesięcy.”
W kolumnie 5 natomiast:
„Osiągnięty przez Wykonawcę usług poziom recyklingu, w ramach
usługi/usług wskazanych w kolumnie 4.”
Izba ustaliła ponadto, że Zamawiający żąda złożenia wraz z ofertą następujących
przedmiotowych środków dowodowych:
„12.6.8. Zamawiający, działając zgodnie z art. 106 ustawy, w celu potwierdzenia zgodności
oferowanych usług, z wymaganiami określonymi w opisie przedmiotu zamówienia, żąda
złożenia wraz z ofertą nw. przedmiotowych środków dowodowych, tj.:
a) zezwolenie na przetwarzanie odpadów objętych przedmiotem zamówienia wydane na
podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1587
ze zmianami)
lub
b) pozwolenie zintegrowane/pozwolenie, wydane na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 54 ze zmianami)
uwzględniające warunki zezwolenia na przetwarzanie odpadów objętych przedmiotem
zamówienia, z dopuszczonymi do przetwarzania w skali roku ilościami odpadów objętych
przedmiotem zamówienia na poziomie nie mniejszym niż: w zakresie Zadania 1, Zadania 2,
Zadania 3 i Zadania 4: -
70 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01,
w zakresie Zadania 5 i Zadania 6: -
25 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15
01 06, w zakresie Zadania 7 i Zadania 8: -
20 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod
kodem 15 01 01, w zakresie Zadania 9 i Zadania 10: -
17 000 Mg dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 15 01 07, w zakresie Zadania 11, Zadania 12, Zadania 13
i Zadania 14: -
8 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08, w zakresie
Zadania 15, Zadania 16 i Zadania 17: -
7 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem
20 02 01, w zakresie Zadania 18: -
7 600 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20
03 07 w zakresie Zadania 19: -
5 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07.
Uwaga:
Wykazując aktualność decyzji Wykonawca winien przedłożyć oświadczenie (własne lub
podwykonawcy
– stosownie do wskazania w ofercie instalacji własnej lub podwykonawcy)
o
spełnieniu wymagania nałożonego art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy
o
odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592 ze zmianami)
sporządzone nie wcześniej niż na miesiąc przed jego złożeniem. (…) W celu potwierdzenia
powyższego Wykonawca zobowiązany jest załączyć do ww. oświadczenia: (…)
Wykonawca musi zapewnić ważność i aktualność decyzji przez cały okres świadczenia przez
siebie usługi.
Uwaga 2: (…) Uwaga 3:
W przypadku złożenia przez Wykonawcę oferty na 2 (lub więcej) części zamówienia,
obejmujące tą samą frakcję i wykazania w treści Formularzy oferty dla poszczególnych zadań
tej samej instalacji przetwarzania, Zamawiający dokonując oceny posiadanych uprawnień
w
zakresie przetwarzania, zweryfikuje możliwość realizacji usługi dla części zamówienia
łącznie tj. zweryfikuje, czy decyzja Wykonawcy potwierdza możliwość przetwarzania odpadów
objętych przedmiotowym zamówieniem w ilości stanowiącej sumę ilości odpadów w ramach
zadań, obejmujących te samą frakcję.
Np. w przypadku złożenia oferty na Zadanie 5 oraz Zadanie 6 i wskazania dla obu części,
przetwarzania odpadów 15 01 06 w tej samej instalacji, Zamawiający, weryfikując możliwość
realizacji usługi sprawdzi, czy decyzja Wykonawcy potwierdza możliwość przetwarzania
odpadów, o których mowa powyżej, w ilości 50 000 Mg, odpowiadającej sumie wartości
wymaganych w zakresie obu części.
Powyższe
oznacza,
że
wymaganie
odnoszące
się
do
posiadania
przez
Wykonawcę/podwykonawcę uprawnienia do przetwarzania w okresie realizacji zamówienia
odpadów określonej frakcji we wskazanej instalacji, dotyczy dysponowania mocami
przerobowymi wskazanej inst
alacji, na poziomie nie mniejszym niż suma ilości danych
odpadów wymaganych przez Zamawiającego dla poszczególnych zadań, na które
Wykonawca złoży ofertę. Ilości te muszą znaleźć pokrycie w posiadanych przez
Wykonawcę/podwykonawcę uprawnieniach.
W przypadku, w którym dopuszczone do przetwarzania w skali roku ilości odpadów wskazane
w decyzji będą mniejsze niż wyliczona przez Zamawiającego suma ilości odpadów dla zadań,
na które Wykonawca złoży ofertę/oferty częściowe, Zamawiający odrzuci ofertę/oferty
częściowe, jako niezgodne z warunkami zamówienia.
W przypadku wskazania w ofercie stacji przeładunkowej Wykonawcy lub podwykonawcy,
Zamawiający, wymaga, aby Wykonawca załączył do oferty, aktualną decyzje własną lub
podwykonawcy na zbieranie odpadów objętych przedmiotem zamówienia w danej stacji, tj.:
a) zezwolenie na zbieranie odpadów wydane na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r.
o odpadach (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1587 ze zmianami)
lub
b) pozwolenie zintegrowane/pozwolenie wydane na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 54 ze zmianami)
uwzględniające warunki zezwolenia na zbieranie odpadów będących przedmiotem
zamówienia, przy czym w przypadku decyzji wydanych zgodnie z art. 43 ustawy o odpadach
w brzmieniu zmienionym ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 1592 ze zm.), decyzją z dopuszczonymi do
zbie
rania w skali roku ilościami odpadów objętych przedmiotem zamówienia na poziomie nie
mniejszym niż: w zakresie Zadania 1, Zadania 2, Zadania 3 i Zadania 4: - 70 000 Mg dla
odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01, w zakresie Zadania 5 i Zadania 6: - 25 000
Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 06, w zakresie Zadania 7 i Zadania 8: -
20 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 01, w zakresie Zadania 9
i Zadania 10: -
17 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 15 01 07, w zakresie
Zadania 11, Zadania 12, Zadania 13 i Zadania 14: -
8 000 Mg dla odpadów sklasyfikowanych
pod kodem 20 01 08, w zakresie Zadania 15, Zadania 16 i Zadania 17: -
7 000 Mg dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 20 02 01, w zakresie Zadania 18: -
7 600 Mg dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07 w zakresie Zadania 19: -
5 000 Mg dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 20 03 07.
Dodatkowo, w przypadku Zadań: 1, 2, 3, 4, 11, 12, 13, 14, 15, 16 i 17 Wykonawca zobowiązany
jest załączyć do oferty aktualną decyzję prowadzącego stację przeładunkową (własną lub
podwykonawcy -
stosownie do wskazania stacji własnej lub podwykonawcy) na przetwarzanie
odpadów (stosownie dla odpadów 20 03 01, 20 01 08 lub 20 02 01), tj.:
a) zezwolenie na przetwarzanie wydane na podstawie ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r.
o odpadach (tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1587 ze zmianami)
lub
b) pozwolenie zintegrowane/pozwolenie, wydane na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. Prawo Ochrony Środowiska (tekst jedn. Dz. U. z 2024 r., poz. 54 ze zmianami)
uwzględniające warunki zezwolenia na przetwarzanie tych odpadów.
Uwaga:
Wykazując aktualność decyzji Wykonawca winien przedłożyć oświadczenie (własne lub
podwykonawcy
– stosownie do wskazania w ofercie stacji własnej lub podwykonawcy)
o
spełnieniu wymagania nałożonego art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy
o
odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592 ze zmianami)
sporządzone nie wcześniej niż na miesiąc przed jego złożeniem. (…)
W celu potwierdzenia powyższego Wykonawca zobowiązany jest załączyć do ww.
oświadczenia: (…)
Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia ważności i aktualności decyzji, o których mowa
powyżej przez cały okres świadczenie przez siebie usługi.
Uwaga 2: dot. decyzji wydanych zgodnie z art. 43 ustawy o odpadach w brzmieniu zmienionym
ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz.
U. z 2018 r., poz. 1592 ze zm.)
W przypadku złożenia przez Wykonawcę oferty na 2 (lub więcej) części zamówienia,
obejmujące tą samą frakcję i wykazania w treści Formularzy oferty dla poszczególnych zadań
tej samej stacji przeładunkowej, Zamawiający dokonując oceny posiadanych uprawnień
w
zakresie zbierania, zweryfikuje możliwość realizacji usługi dla części zamówienia łącznie tj.
zweryfikuje, czy decyzja Wykonawcy potwierdza możliwość zbierania odpadów objętych
przedmiotowym zamówieniem w ilości stanowiącej sumę ilości odpadów w ramach zadań,
obejmujących te samą frakcję.
Np. w przypadku złożenia oferty na Zadanie 5 oraz Zadanie 6 i wskazania dla obu części,
zbierania odpadów 15 01 06 w tej samej stacji przeładunkowej, Zamawiający, weryfikując
możliwość realizacji usługi sprawdzi, czy decyzja Wykonawcy potwierdza możliwość zbierania
odpadów, o których mowa powyżej, w ilości 50 000 Mg, odpowiadającej sumie wartości
wymaganych w zakresie obu części.
Powyższe
oznacza,
że
wymaganie
odnoszące
się
do
posiadania
przez
Wykonawcę/podwykonawcę uprawnienia do zbierania w okresie realizacji zamówienia
odpadów określonej frakcji we wskazanej stacji przeładunkowej, dotyczy dysponowania
uprawnieniami do zbierania
wskazanej stacji przeładunkowej, na poziomie nie mniejszym niż
suma ilości danych odpadów wymaganych przez Zamawiającego dla poszczególnych zadań,
na które Wykonawca złoży ofertę. Ilości te muszą znaleźć pokrycie w posiadanych przez
Wykonawcę/podwykonawcę uprawnieniach.
W przypadku, w którym dopuszczone do zbierania w skali roku ilości odpadów wskazane
w
decyzji będą mniejsze niż wyliczona przez Zamawiającego suma ilości odpadów dla zadań,
na które Wykonawca złoży ofertę/oferty częściowe, Zamawiający odrzuci ofertę/oferty
częściowe, jako niezgodne z warunkami zamówienia.
UWAGA: Zamawiający informuje, że przewiduje wezwanie Wykonawcy do złożenia lub
uzupełnienia przedmiotowych środków dowodowych, o których mowa powyżej w pkt 12.6.8.
w
przypadku, gdy Wykonawca nie złoży ich wraz z ofertą lub złożone przedmiotowe środki
dowodowe będą niekompletne.”
Zgodnie z OPZ:
„1. Przedmiotem zamówienia jest zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących
z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 469 600 Mg
z
podziałem na zadania w następujący sposób:”
Tabela nr 1.
Lp.
Nr zadania
przypisany
przez
Zamawiającego
KOD ODPADU
Maksymalna planowania
ilość odpadów komunalnych
do zagospodarowania [Mg]
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08
ex 20 01 08
SUMA
„3. Przedmiot zamówienia realizowany będzie przez okres 12 miesięcy od dnia rozpoczęcia
realizacji
zamówienia (dalej w OPZ: „Okres realizacji zamówienia”).
Planowany termin rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia to 01.12.2024 r. Termin ten może
ulec przesunięciu, gdy w wyniku przedłużenia się procedury przetargowej umowa zostanie
zawarta po 10.11.2024 r.
W takim przypadku termin rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia
zostanie wskazany w umowie, z tym, że okres pomiędzy dniem zawarcia umowy a terminem
rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia nie może być dłuższy niż 30 dni.
W przypadku, gdy wskazana w ofercie instalacja przetwarzania odpadów objętych
przedmiotem zamówienia będzie znajdowała się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej,
termin rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia będzie możliwy:
‒ nie wcześniej niż po otrzymaniu ostatecznej decyzji Głównego Inspektora Ochrony
Środowiska zezwalającej na wywóz odpadów poza terytorium Rzeczpospolitej Polskiej (o ile
jest wymagana), jednak nie później niż w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy; lub
‒ po przeprowadzeniu skutecznie procedury informowania na podstawie art. 18
rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1013/2006 w sprawie przemieszczania
odpadów, jednak nie później niż w ciągu 2 miesięcy od dnia zawarcia umowy.
Z uwagi na konieczność rozliczenia umowy, będzie ona obowiązywała do upływu okresu 20
miesięcy liczonego od dnia rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia (dalej w OPZ: „Okres
obowiązywania umowy”).”
„5. Wykonawca jest zobowiązany do przetworzenia odpadów w Okresie realizacji
zamówienia. Zamawiający wymaga, aby odpady zmagazynowane (także w procesie R13
i
D15) zostały przetworzone nie później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia kwartału,
w
którym zostały przyjęte (z wyłączeniem ostatniego kwartału w Okresie realizacji zamówienia,
w którym odpady były przyjęte, o czym mowa poniżej). Zamawiający dopuszcza możliwość
przetworzenia zmagazynowanych odpadów nie później niż w terminie 30 dni po zakończeniu
Okresu realizacji zamówienia, co pozostanie bez wpływu na cenę jednostkową określoną
w
ofercie, zawartej w załączniku nr 2 do Umowy. Informacje o sposobie zagospodarowania
tych odpadów należy przekazać w sprawozdaniu kwartalnym w ramach ostatniego kwartału
realizacji zamówienia. Za odpady przetworzone po terminach wskazanych w zdaniach
poprzedzających Wykonawca nie otrzyma wynagrodzenia.”
15. Zamówienie obejmuje zagospodarowanie następujących rodzajów odpadów
komunalnych:
ZADANIE 1, 2, 3 i 4 obejmuje: „odpady zmieszane”, tj. odpady pozostałe po wysegregowaniu
frakcji zbieranych selektywnie, sklasyfikowane pod kodem 20 03 01
– niesegregowane
(zmieszane) odpady komunalne;
ZADANIE 5 i 6 obejmuje: „metale i tworzywa sztuczne”, tj. tworzywa sztuczne, w tym odpady
opakowaniowe z tworzyw sztucznych, metale w tym odpady opakowaniowe z metali,
opakowania wielomateriałowe, sklasyfikowane pod kodem 15 01 06 – zmieszane odpady
opakowaniowe;
ZADANIE 7 i 8 obejmuje: „papier”, tj. papier i tektura, w tym odpady opakowaniowe z papieru
i tektury, sklasyfikowane pod kodem 15 01 01
– odpady opakowaniowe z papieru i tektury;
ZADANIE 9 i 10 obejmuje: „szkło”, tj. szkło, w tym odpady opakowaniowe ze szkła,
sklasyfikowane pod kodem 15 01 07
– opakowania ze szkła,
ZADANIE 11 i 12 obejmuje: odpady „bio”, tj.:
odpady kuchenne z gospodarstw domowych, z wyłączeniem odpadów pochodzenia
zwierzęcego oraz tłuszczy, sklasyfikowane pod kodem ex 20 01 08 - explicite odpady
kuchenne ulegające biodegradacji,
- odpady kuchenne z gastronomi i bioodpady z targowisk, sklasyfikowanych pod kodem 20 01
odpady kuchenne ulegające biodegradacji.
ZADANIE 13 i 14 obejmuje: odpady „bio”, tj.:
odpady kuchenne z gospodarstw domowych, z wyłączeniem odpadów pochodzenia
zwierzęcego oraz tłuszczy, sklasyfikowane pod kodem ex 20 01 08 - explicite odpady
kuchenne ulegające biodegradacji,
ZADANIE 15, 16 i 17 obejmuje: „odpady zielone”, tj. odpady zielone, z wyłączeniem
nierozdrobnionych gałęzi drzew i konarów, sklasyfikowane pod kodem 20 02 01 – odpady
ulegające biodegradacji.
ZADANIE 18 i 19 obejmuje: „odpady wielkogabarytowe”, tj. odpady wielkogabarytowe, w tym
meble i materace, sklasyfikowane pod kodem 20 03 07
– odpady wielkogabarytowe.”
„16. Wykonawca przyjmie odpady objęte przedmiotem zamówienia bezpośrednio do
instalacji wskazanej w ofercie.
Zamawiający zastrzega, że Wykonawca zobowiązany jest wskazać w poszczególnych
częściach (Zadaniach) wyłącznie jedną instalację przetwarzania odpadów dla danej frakcji
objętej przedmiotem zamówienia. W przypadku Zadania 11 i 12 Wykonawca może wskazać
maksymalnie jedną instalację zagospodarowania odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20
01 08 oraz maksymalnie jedną instalację zagospodarowania odpadów sklasyfikowanych pod
kodem ex 20 01 08. W przypadku pozostałych Zadań możliwe jest wskazanie maksymalnie
jednej instalacji zagospodarowania w każdym z Zadań.
W zakresie Zadań: 1, 2, 3 i 4: W przypadku części obejmujących „odpady zmieszane”
wykonawca zobowiązany jest przyjąć odpady bezpośrednio do instalacji komunalnej (o której
mowa w art. 38b ust. 1 pkt 1 ustawy o odpadach) lub instalacji przeznaczonej do termicznego
przekształcania odpadów komunalnych.
Wymogu realizacji zamówienia przy użyciu instalacji komunalnej nie stosuje się dla instalacji
znajdujących się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
Jeżeli po zawarciu umowy lub w toku realizacji zamówienia nastąpią zmiany obowiązujących
regulacji prawnych dotyczących instalacji komunalnych lub instalacji przeznaczonych do
termicznego przekształcania odpadów komunalnych, realizacja zamówienia przy użyciu
wskazanej w ofercie instalacji komunalnej lub instalacji przeznaczonej do termicznego
przekształcania odpadów komunalnych jest możliwa wówczas, gdy będzie zgodna
z
obowiązującymi w tym zakresie przepisami i na warunkach określonych w Istotnych
Postanowieniach Umowy.
W zakresie Zadań: 11 i 12: W przypadku zadań obejmujących zarówno odpady sklasyfikowane
pod kodem 20 01 08 jak i odpady sklasyfikowane pod kodem ex 20 01 08, Wykonawca
zobowiązany jest wskazać jedną instalację dla każdej, wyszczególnionej frakcji – jedną
i
nstalację dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem ex 20 01 08 oraz jedną instalację dla
odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 01 08.
Instalacje zagospodarowania odpadów „bio” w ramach części – Zadania 11 oraz Zadania 12
powinny być zlokalizowane w odległości do 40 km od słupa kilometrowego w m.st. Warszawie,
z dopuszczeniem, o którym mowa w pkt 18.
17. Dążąc do osiągnięcia jak najwyższych poziomów, o których mowa w pkt 31, Zamawiający
nie dopuszcza możliwości kierowania odpadów objętych przedmiotem zamówienia do
przetwarzania w instalacjach do produkcji paliwa alternatywnego.
18. Zamawiający dopuszcza korzystanie ze stacji przeładunkowej dla odpadów objętych
przedmiotem zamówienia (wyłącznie jednej stacji przeładunkowej dla danej frakcji
w
poszczególnych częściach Zamówienia). W przypadku Zadania 11 i 12 Wykonawca może
wskazać maksymalnie jedną stację przeładunkową dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem
20 01 08 oraz maksymalnie jedną stację przeładunkową dla odpadów sklasyfikowanych pod
kod
em ex 20 01 08. W przypadku pozostałych Zadań możliwe jest wskazanie maksymalnie
jednej s
tacji przeładunkowej w każdym z Zadań.
W przypadku korzystania ze stacji przeładunkowej, Wykonawca zobowiązany jest do
zapewnienia możliwości przyjęcia całej ilości odpadów do stacji przeładunkowej.
Koszt transportu odpadów ze stacji przeładunkowej do instalacji będzie pokrywany przez
Wykonawcę.
W sytuacji, gdy wskazana w ofercie instalacja przetwarzania odpadów objętych przedmiotem
zamówienia będzie znajdowała się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej, Wykonawca
zobowiązany jest do posiadania stacji przeładunkowej zlokalizowanej na terenie
Rzeczypospolitej Polskiej.
W zakresie Zadań: 1, 2, 3 i 4: W przypadku odpadów „zmieszanych” stacja przeładunkowa
musi spełniać wymagania określone w art. 23 ust. 10 pkt 2 ustawy o odpadach.
W zakresie Zadań: 11, 12, 13, 14, 15, 16 i 17: W przypadku odpadów „bio” i „odpadów
zielonych” stacja przeładunkowa musi spełniać wymagania art. 23 ust. 10 pkt 3 ustawy
o odpadach.
W zakresie Zadań: 11, 12: W przypadku, gdy instalacja do przetwarzania odpadów „bio”
zlokalizowana będzie w odległości do 40 km od słupa kilometrowego w m.st. Warszawie
Zamawiający dopuszcza możliwość przyjęcia odpadów bio do stacji przeładunkowej, pod
warunkiem, że jest ona położona nie dalej niż instalacja (odległość liczona będzie po
najkrótszej drodze w linii prostej).
Zamawiający dopuszcza wskazanie instalacji do przetwarzania odpadów, zlokalizowanej
w
odległości większej niż 40 km od słupa kilometrowego w m.st. Warszawie, z zastrzeżeniem,
iż w takiej sytuacji Zamawiający wymaga, aby Wykonawca posiadał stację przeładunkową dla
tych odpadów znajdującą się w odległości do 40 km od słupa kilometrowego w m.st.
Warszawie. Odległość do stacji przeładunkowej bądź instalacji liczona będzie po najkrótszej
drodze w linii prostej.
19. W przypadku posiadania i prowadzenia przez Wykonawcę lub podwykonawcę stacji
przeładunkowej, Wykonawca przez cały Okres realizacji zamówienia zobowiązany jest
dysponować aktualną decyzją własną lub podwykonawcy na zbieranie odpadów objętych
przedmiotem
zamówienia w tej stacji, tj.:
1) zezwoleniem na zbieranie odpadów wydanym na podstawie ustawy o odpadach
lub
2) pozwoleniem zintegrowanym/pozwoleniem wydanym na podstawie ustawy Prawo Ochrony
Środowiska uwzględniającym warunki zezwolenia na zbieranie odpadów będących
przedmiotem zamówienia,
przy czym w przypadku decyzji wydanych zgodnie z art. 43 ustawy o odpadach w brzmieniu
zmienionym ustawą z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych
innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 1592 ze zm.), decyzją z dopuszczonymi do zbierania
w
skali roku ilościami odpadów objętych przedmiotem zamówienia na poziomie nie mniejszym
niż: (…)
W zakresie Zadań: 1, 2, 3, 4, 11, 12, 13, 14, 15, 16 i 17: W przypadku prowadzenia stacji
przeładunkowej dla odpadów klasyfikowanych pod kodem 20 03 01, 20 01 08 oraz 20 02 01
Wykonawca zobowiązany jest dysponować aktualną decyzją prowadzącego stację
przeładunkową (Wykonawca lub podwykonawca) dla danej frakcji odpadów na przetwarzanie
tych odpadów, tj.:
- zezwoleniem na przetwarzanie wydanym na podstawie ustawy o odpadach
lub
- pozwoleniem zintegrowanym/pozwoleniem, wydanym na podstawie ustawy Prawo Ochrony
Środowiska uwzględniającym warunki zezwolenia na przetwarzanie tych odpadów.
Uwaga: Wykazując aktualność decyzji, Wykonawca winien przedłożyć oświadczenie własne
lub podwykonawcy (stosownie do wskazania stacji własnej lub podwykonawcy) o spełnieniu
wymagania nałożonego art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592 ze zm.) sporządzone nie wcześniej
niż na miesiąc przed jego złożeniem.
Oświadczenie powinno dodatkowo zawierać informacje, że decyzja zachowuje
ważność/aktualność oraz nie została cofnięta ani zmieniona na dzień składania oświadczenia,
a Wykonawcy lub podwykonawcy nie są znane okoliczności uniemożliwiające uzyskanie
zmienione
j decyzji, w tym okoliczności wynikające z art. 46 ust. 1 lit. e ustawy o odpadach
(tekst jedn. Dz. U. 2023 poz. 1587 ze zm.).
W celu potwierdzenia powyższego Wykonawca zobowiązany jest załączyć do ww.
oświadczenia: (…)
Wykonawca musi zapewnić ważność i aktualność decyzji przez cały Okres realizacji
zamówienia.
Powierzenie wykonania części zamówienia podwykonawcom nie zwalnia Wykonawcy
z
odpowiedzialności za należyte wykonanie zamówienia.
20. Wykonawca, przez cały Okres realizacji zamówienia, zobowiązany jest, z uwzględnieniem
pkt 21, 22 i 22a do gospodarowania odpadami komunalnymi objętymi przedmiotem
zamówienia, w sposób polegający na przetwarzaniu odpadów komunalnych we własnej
instalacj
i lub w instalacji innej niż własna wskazanej w ofercie, dla której dysponuje aktualną
decyzją podwykonawcy na przetwarzanie odpadów objętych przedmiotem zamówienia, tj.:
1) zezwoleniem na przetwarzanie odpadów objętych przedmiotem zamówienia wydanym na
podstawie ustawy o odpadach
lub
2) pozwoleniem zintegrowanym/pozwoleniem, wydanym na podstawie ustawy Prawo Ochrony
Środowiska uwzględniającym warunki zezwolenia na przetwarzanie odpadów objętych
przedmiotem zamówienia, z dopuszczonymi do przetwarzania w skali roku ilościami odpadów
objętych przedmiotem zamówienia na poziomie nie mniejszym niż: (…) Uwaga:
Wykazując aktualność decyzji, Wykonawca winien przedłożyć oświadczenie własne lub
podwykonawcy (stosownie do wskazania instalacji własnej lub podwykonawcy) o spełnieniu
wymagania nałożonego art. 14 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o zmianie ustawy o odpadach
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 1592 ze zm.) sporządzone nie wcześniej
niż na miesiąc przed jego złożeniem.
Oświadczenie powinno dodatkowo zawierać informacje, że decyzja zachowuje
ważność/aktualność oraz nie została cofnięta ani zmieniona na dzień składania oświadczenia,
a Wykonawcy lub podwykonawcy nie są znane okoliczności uniemożliwiające uzyskanie
zmienionej decyzji, w tym okoliczności wynikające z art. 46 ust. 1 lit. e ustawy o odpadach
(tekst jedn. Dz. U. 2023 poz. 1587 ze zm.).
W celu potwierdzenia powyższego Wykonawca zobowiązany jest załączyć do ww.
oświadczenia: (…)
Wykonawca musi zapewnić ważność i aktualność decyzji przez cały Okres realizacji
zamówienia.
Powierzenie wykonania części zamówienia podwykonawcom nie zwalnia Wykonawcy
z
odpowiedzialności za należyte wykonanie zamówienia.
W zakresie Zadań: 1, 2, 3, 4, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17 18 i 19: W przypadku gdy wskazana w
ofercie instalacja przetwarzania odpadów objętych przedmiotem zamówienia (własna lub
podwykonawcy) będzie znajdowała się poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
Z
amawiający informuje, że termin rozpoczęcia Okresu realizacji zamówienia będzie możliwy
nie wcześniej niż po otrzymaniu ostatecznej decyzji Głównego Inspektora Ochrony
Środowiska zezwalającej na wywóz odpadów poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (o ile
jest wymagana).
W zakresie Zadań: 5, 6, 7, 8, 9 i 10: W przypadku gdy wskazana w ofercie instalacja
przetwarzania odpadów (własna lub podwykonawcy) będzie znajdowała się poza granicami
Rzeczypospolitej Polskiej, Wykonawca ma obowiązek przedłożyć następujące dokumenty
w
języku polskim:
uprawnienia podmiotu prowadzącego instalację do przetwarzania odpadów potwierdzające
możliwość przetwarzania odpadu dla którego w ofercie wskazano tą instalację, zgodnie
z
przepisami kraju, w którym instalacja jest prowadzona, oraz
pisemną umowę pomiędzy podmiotem, który organizuje przemieszczanie (wysyłający)
a
odbiorcą odpadów, o której mowa w załączniku nr VII do rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady nr 1013/2006 w sprawie przemieszczania odpadów.”
„21. W przypadku wystąpienia awarii wskazanej w ofercie instalacji przetwarzania odpadów,
Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia przetwarzania odpadów w instalacji zastępczej
do czasu usunięcia awarii instalacji, na koszt własny Wykonawcy.
Przez awarię instalacji rozumie się zdarzenie niezależne od woli Wykonawcy o charakterze
losowym, w następstwie, którego przetwarzanie odpadów w instalacji przetwarzania odpadów
wskazanej w ofercie jest niemożliwe z przyczyn technicznych.
W przypadku wystąpienia awarii Wykonawca zobowiązany jest niezwłocznie do:
1) pisemnego poinformowania Zamawiającego o wystąpieniu awarii,
2) złożenia wyczerpujących wyjaśnień i dowodów awarii,
3) wskazania przewidywanego terminu usunięcia awarii,
4) wskazania instalacji zastępczej do której odpady będą kierowane przez Wykonawcę w celu
jej akceptacji przez Zamawiającego,
5) złożenia oświadczenia, że instalacja zastępcza spełnia wymagania prawa umożliwiające
przyjmowanie przez nią odpadów do przetwarzania w tym oświadczenia potwierdzającego, iż
podmiot prowadzący instalację zastępczą posiada wymagane uprawnienia do przetwarzania
odpadów oraz oświadczenia, że instalacja spełnia wymagania wynikające z treści OPZ,
określone w pkt 20 oraz umożliwia osiąganie poziomów stosownie dla odpadów objętych daną
częścią zamówienia, o których mowa w pkt 31 i 32,
Wykonawca zobowiązany jest umożliwić Zamawiającemu przeprowadzenie kontroli, w tym
odbycia wizji lokalnej instalacji, przeprowadzonej bez uprzedzenia w godzinach pracy
instalacji, w celu potwierdzenia stanu awarii.
W przypadku wystąpienia awarii instalacji przetwarzania odpadów, w przypadku której
przekazanie odpadów nie następuje za pośrednictwem stacji przeładunkowej, Wykonawca
nadal ma obowiązek przyjmowania odpadów do instalacji przetwarzania odpadów wskazanej
w ofercie.
Wykonawca skieruje odpady do instalacji zastępczej w celu ich przetwarzania na własny koszt.
Odpady przekazane do instalacji zastępczej, która nie została zaakceptowana przez
Zamawiającego, uznaje się za zagospodarowane niezgodnie z umową i nie przysługuje za nie
wynagrodzenie.
22. Z zastrzeżeniem wymagań i warunków, o których mowa pkt 16-20, Zamawiający
dopuszcza możliwość zmiany instalacji przetwarzania odpadów wskazanej w ofercie, w drodze
aneksu do umowy, o ile Zamawiający zaakceptuje nową instalację. Akceptacja nowej instalacji
będzie możliwa w sytuacji, gdy:
1) nowa instalacja spełnia wymogi wynikające z OPZ dla instalacji przetwarzania odpadów
danego rodzaju, w szczególności podmiot prowadzący nową instalację posiada odpowiednie
uprawnienia do przetwarzania odpadów zgodnie z wymaganiami prawa oraz umożliwia
o
siąganie poziomów stosownie dla odpadów objętych daną częścią zamówienia, o których
mowa w pkt 31 i 32, SWZ w postępowaniu na „Zagospodarowanie odpadów komunalnych,
pochodzących z terenu m.st. Warszawy”
przekazanie odpadów odbędzie się za pośrednictwem stacji przeładunkowej, wskazanej
w
ofercie zgodnie z warunkami, o których mowa m.in. w pkt 18 i zlokalizowanej w odległości
mniejszej niż zmieniona instalacja do przetwarzania odpadów,
lub
3) w przypadku Zadań od 1 do 10 oraz od 13 do 19: zmiana instalacji nie spowoduje
zwiększenia kosztów transportu odpadów, ponoszonych przez m.st. Warszawa w stosunku do
kosztów wyliczonych dla instalacji wskazanej pierwotnie w ofercie.
Zamawiający dopuszcza również możliwość zmiany lub dodania (w przypadku braku
wskazania w ofercie) stacji przeładunkowej dla danego rodzaju odpadu, na takich samych
warunkach i zasadach jak dla zmiany instalacji do przetwarzania odpadów.
Zmiana instalacji lub stacji przeładunkowej wymaga zawarcia aneksu do Umowy w formie
pisemnej. Zamawiający zastrzega możliwość odmowy wprowadzenia zmiany instalacji
w
sytuacji, w której Wykonawca złoży więcej niż jeden wniosek o zmianę w danym kwartale
oraz w sytuacji złożenia przez Wykonawcę wniosku w okresie pierwszych trzech miesięcy od
dnia zawarcia umowy.
W przypadku akceptacji zmiany instalacji lub stacji (oraz dodania stacji w przypadku braku
wskazania jej w ofercie), odpady będą dostarczane do pierwotnie wskazanej w ofercie lub
obowiązującej w danym okresie (po zmianie) lokalizacji przez okres do 30 dni od dnia zawarcia
aneksu do Umowy. Informacja o dacie wejścia w życie zmiany instalacji zostanie zawarta
w
treści aneksu do Umowy.
22a. W zakresie Zadań od 1 do 10 oraz od 13 do 19: W przypadku braku możliwości wskazania
nowej instalacji, której to wskazanie spowoduje zmniejszenie kosztów transportu odpadów
ponoszonych przez m.st. Warszawa w stosunku do kosztów wyliczonych dla instalacji
wskazanej pierwotnie w ofercie, Zamawiający dopuszcza możliwość zgłoszenia nowej
instalacji w sytuacji, gdy:
1) nowa instalacja spełni wymogi wynikające z OPZ dla instalacji przetwarzania odpadów
zielonych, w szczególności podmiot prowadzący nową instalację posiada odpowiednie
uprawnienia do przetwarzania odpadów zgodnie z wymaganiami prawa oraz umożliwia
osiąganie poziomów stosownie dla odpadów objętych daną częścią zamówienia, o których
mowa w pkt 31 i 32,
2) Wykonawca złoży oświadczenie o pokryciu wszelkich dodatkowych kosztów wynikających
z transportu odpadów do nowej instalacji stanowiących różnicę pomiędzy kosztami transportu
do nowej instalacji oraz kosztami jakie Zamawiający lub m.st. Warszawa poniósłby
w
przypadku skierowania odpadów do instalacji wskazanej w ofercie, oraz wyrazi zgodę na
potrącenie dodatkowych kosztów z wynagrodzenia należnego Wykonawcy.
Pozostałe postanowienia pkt 22 stosuje się odpowiednio.”
„26. Wykonawca zobowiązany jest do przyjęcia i umożliwienia rozładunku dostarczanych
odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na wjazd
i
rozładunek odpadów. Zamawiający nie przewiduje awizacji (w tym informacji mailowych
i
informacji telefonicznych) o przewidzianych w danym dniu roboczym transportach.”
„29. Ilość odpadów przekazywanych do zagospodarowania jest zależna od ilości odpadów
odebranych od właścicieli nieruchomości m.st. Warszawy oraz innych czynników określonych
m.in. w pkt 6 OPZ. Wykonawcy nie przysługują żadne roszczenia odszkodowawcze
w
przypadku, gdy ilość przekazanych do zagospodarowania odpadów w Okresie realizacji
zamówienia będzie niższa od planowanej ilości maksymalnej. Zamawiający deklaruje
jednocześnie realizację zamówienia w minimalnym zakresie do ilości:
Lp.
Nr zadania
przypisany przez
Zamawiającego
KOD ODPADU
Minimalna planowania ilość odpadów
komunalnych do zagospodarowania [Mg]
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08
ex 20 01 08
„30. Przewiduje się wznowienie umowy poprzez złożenie stosownego powiadomienia
złożonego Wykonawcy w terminie nie później niż na 14 dni przed upływem Okresu realizacji
zamówienia. Przez wznowienie umowy rozumie się przedłużenie Okresu obowiązywania
umowy oraz Okresu realizacji zamówienia na kolejne 6 miesięcy oraz zagospodarowanie
w
tym czasie odpadów komunalnych pochodzących z terenu m.st. Warszawy w planowanej
ilości maksymalnej w zależności od Zadania w następujący sposób:
Lp.
Nr zadania
przypisany przez
Zamawiającego
KOD ODPADU
Maksymalna planowania ilość odpadów
komunalnych
do zagospodarowania objęta wznowioną
umową [Mg]
ex 20 01 08 i 20 01
ex 20 01 08 i 20 01
ex 20 01 08
ex 20 01 08
Zamawiający deklaruje jednocześnie realizację zamówienia w okresie wznowienia umowy
w
minimalnym zakresie do ilości:
Lp.
Nr zadania
przypisany przez
Zamawiającego
KOD ODPADU
Minimalna ilość odpadów
komunalnych przekazanych
do zagospodarowania w
ramach wznowienia [Mg]
ex 20 01 08 i 20 01
ex 20 01 08 i 20 01
ex 20 01 08
ex 20 01 08
W okresie wznowienia umowy, Wykonawca zobowiązany jest zagospodarowywać odpady na
warunkach przewidzianych dla zamówienia podstawowego w okresie przed przedłużeniem
umowy.”
„31. Wykonawca zobowiązany jest dla odpadów stanowiących daną część zamówienia
w
każdym roku realizacji zamówienia do osiągnięcia poziomu przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu odpadów komunalnych, w wysokości nie mniejszej niż:
Lp.
Nr zadania
przypisany przez
Zamawiającego
KOD ODPADU
Wymagany poziom przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych [%]
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08 i 20 01 08
ex 20 01 08
ex 20 01 08
Brak
udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego
poziomu przez Wykonawcę.”
„32. Wykonawca zobowiązany jest dla odpadów stanowiących daną część zamówienia
w
każdym roku kalendarzowym do osiągnięcia:
1) poziomu
ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
przekazywanych do składowania;
2) poziomu składowania.
w wysokości określonej w obowiązujących przepisach ustawy o utrzymaniu czystości
i
porządku w gminach.
Brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego
poziomu przez Wykonawcę.”
„33. Obliczenia dotyczące poziomów, o których mowa w pkt 31 i 32, należy wykonać
w
sposób zgodny z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w
gminach, w tym obowiązujących aktów wykonawczych w tym zakresie, przy zastosowaniu
wzorów, o których mowa w załączniku nr 3 do Umowy „Wymagania w zakresie wymiany
danych między Wykonawcą a Zamawiającym” z zastrzeżeniem, że w przypadku poziomów,
o
których mowa w pkt 31 i 32 jako odpady wytworzone należy traktować odpady przyjęte do
przetworzenia.
W przypadku zmiany obowiązujących przepisów, Zamawiający zastrzega wprowadzenie
stosownych zmian w formie oświadczenia Zamawiającego sporządzonego w formie pisemnej
zastrzeżonej pod rygorem nieważności o zmianie załącznika nr 3 do Umowy „Wymagania
w
zakresie wymiany danych między Wykonawcą a Zamawiającym” w tym zakresie. Decyzja
w tym zakresie należy wyłącznie do Zamawiającego, a Wykonawcy nie przysługują żadne
roszczenia z tego tytułu.”
„34. Wykonawca odpowiada za: (…) 2) szczegółowe udokumentowanie przypadków odmowy
przyjęcia odpadów oraz przekazanie informacji do Zamawiającego o odmowie przyjęcia
odpadów:
a) dostarczonych przez pojazd nieuprawniony, w rozumieniu pkt 49,
b) dostarczonych z zadań odbioru niewskazanych przez Zamawiającego (nieobowiązujących
w danym okresie),
c) dostarczonych w sposób niezgodny z wykazem instalacji/stacji przeładunkowych
wskazanym w treści oferty stanowiącej Załącznik nr 2 do umowy,
d) innych niż określone w pkt 15.
sporządzanie sprawozdań:
a)
miesięcznych zgodnie z załącznikiem nr 3 do Umowy „Wymagania w zakresie wymiany
danych między Wykonawcą a Zamawiającym” i przekazywanie ich do Zamawiającego
w
terminie 7 dni licząc od dnia zakończenia miesiąca kalendarzowego świadczenia usługi;
b)
kwartalnych zgodnie z załącznikiem nr 3 do Umowy „Wymagania w zakresie wymiany
danych między Wykonawcą a Zamawiającym” i przekazywanie ich do Zamawiającego
w
terminie 20 dni, licząc od dnia zakończenia kwartału kalendarzowego;”
Zgodnie z par. 1 ust. 4-11, 14 PPU:
„4. Zamawiający ma prawo do przeprowadzania kontroli sposobu i prawidłowości wykonania
przedmiotu zamówienia przez Wykonawcę. Kontroli podlegają w szczególności zgodność
wykonywania przedmiotu zamówienia z postanowieniami umowy oraz z przepisami prawa,
mie
jsce zagospodarowywania odpadów, sposób i prawidłowość utrzymania i eksploatacji
instalacji oraz stacji przeładunkowej. Zamawiający przeprowadza kontrolę, po uprzednim
poinformowaniu Wykonawcy o terminie i przedmiocie kontroli, nie później jednak niż na 24
godziny przed planowaną kontrolą. W ramach czynności kontrolnych Zamawiający może
stosować wszelkie sposoby i metody kontroli realizacji Umowy adekwatne do rodzaju
kontrolowanego obowiązku, w tym ma prawo do wykonywania dokumentacji zdjęciowej,
filmowej l
ub dźwiękowej według własnego uznania. Zamawiający zastrzega sobie prawo
udziału w kontroli podmiotów trzecich upoważnionych przez Zamawiającego.
5. W przypadku,
gdy Wykonawca realizuje umowę przy pomocy podwykonawców,
uprawnienie Zamawiającego do przeprowadzenia kontroli i żądania przedstawienia informacji
lub dokumentów w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego dotyczy również
podwykonawców, z zastrzeżeniem, że kontrola podwykonawcy jest prowadzona przy udziale
Wykonawcy.
6. W przypadku, gdy Zamawiający podczas przeprowadzania kontroli stwierdzi, że
Wykonawca lub podwykonawca nie wykonuje przedmiotu zamówienia zgodnie
z postanowieniami umowy oraz przepisami prawa, w
sporządzanym protokole kontroli,
wyszczególni nieprawidłowości, określi zalecenia pokontrolne i wskaże terminy ich wykonania.
7. Wykonawca jest uprawniony do składania zastrzeżeń do ustaleń kontroli, o której mowa
w
ust. 4 lub 5, protokołu kontroli, oraz zaleceń pokontrolnych i terminów ich wykonania.
8. Zalecenia pokontrolne Zamawiającego przedstawione po przeprowadzonej kontroli są
wiążące dla Wykonawcy, o ile w terminie 21 dni od doręczenia protokołu kontroli nie doręczono
Zamawiającemu pisemnych zastrzeżeń dotyczących ustaleń kontroli.
9. W przypadku wniesienia przez Wykonawcę zastrzeżeń dotyczących ustaleń kontroli,
Zamawiający w terminie 14 dni ustosunkuje się do zgłoszonych zastrzeżeń oraz przedstawi
wnoszącemu zastrzeżenia ostateczny protokół kontroli.
10. Potwierdzeniem przeprowadzenia kontroli będzie sporządzony i podpisany przez Strony
(bez uwag lub z zastrzeżeniami) protokół kontroli.
11. Strony dołożą wszelkich starań, aby wykonanie zaleceń pokontrolnych służyło
zapewnieniu najwyższej jakości realizacji przedmiotu zamówienia i optymalizacji kosztów oraz
aby zalecenia pokontrolne zostały wykonane. (…)
14. Zamawiający deklaruje realizację zamówienia w minimalnym zakresie, tj. ………… Mg
(informacja ta zostanie uzupełniona w momencie przygotowania umowy do podpisu
z
wybranym Wykonawcą, zgodnie z informacją w tym zakresie zawartą w opisie przedmiotu
zamówienia), w Okresie realizacji zamówienia, określonym w § 2 ust. 2 umowy. Ilość odpadów
przekazywanych do zagospodarowania jest zależna od ilości odpadów odebranych od
w
łaścicieli nieruchomości m.st. Warszawy. Wykonawcy nie przysługują żadne roszczenia
odszkodow
awcze w przypadku, gdy ilość przekazanych do zagospodarowania odpadów
w
Okresie realizacji zamówienia będzie niższa od maksymalnej ilości określonej w ust. 1.”
Paragraf 2 ust. 6 PPU:
„6. Miejscem świadczenia usługi są instalacja i stacja przeładunkowa
wskazane przez Wykonawcę w ofercie stanowiącej Załącznik nr 2 do umowy, z zastrzeżeniem
zmian dopuszczonych umową. Wykonawcy przysługuje wynagrodzenie wyłącznie za odpady
przetworzone w i
nstalacji zaakceptowanej przez Zamawiającego zgodnie z postanowieniami
umowy i wskazanej w ofercie.”
Paragraf 3 ust. 1-6 i ust. 9 PPU stanowi:
„1. Łączne wynagrodzenie należne Wykonawcy
z
tytułu realizacji niniejszej umowy nie przekroczy kwoty netto ........................... zł (słownie:
..................................... zł) powiększonej o podatek od towarów i usług VAT naliczony zgodnie
z przepisami obowiązującymi w dniu jego naliczenia.
Cena jednostkowa wskazana w ofercie stanowiącej Załącznik nr 2 do umowy, zawiera
w
sobie koszty realizacji przedmiotu zamówienia w tym koszty ubezpieczeń, opłaty celne
i
podatkowe oraz wszelkie inne koszty Wykonawcy. Cena jednostkowa nie może ulec
zwiększeniu w okresie obowiązywania umowy, z zastrzeżeniem postanowień § 9 ust. 5 i § 10
umowy.
Faktury będą wystawiane przez Wykonawcę w systemie miesięcznym na podstawie
zatwierdzonych przez Zamawiającego sprawozdań miesięcznych, o których mowa w § 2 ust.
20 pkt 3 lit. a umowy oraz w oparciu o cenę jednostkową, o której mowa w ust. 2
z
zastrzeżeniem ust. 4 i 5 poniżej.
Jeżeli w wyniku uzgadniania sprawozdania kwartalnego, o którym mowa w § 2 ust. 20 pkt 3
lit. b umowy nastąpi konieczność korekty sprawozdania miesięcznego skutkująca zmianą
wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu wykonania umowy, Wykonawca
w
terminie 5 dni roboczych zobowiązany jest doręczyć skorygowaną fakturę zgodną ze
zweryfikowanym sprawozdaniem miesięcznym oraz zweryfikowane sprawozdanie
miesięczne. Niedostarczenie skorygowanej faktury wraz ze zweryfikowanym sprawozdaniem
miesięcznym skutkować będzie wstrzymaniem wypłaty wynagrodzenia za kolejny okres.
5. Jeżeli w wyniku procedury zatwierdzenia sprawozdania miesięcznego lub kwartalnego,
o
której mowa w § 2 ust. 23, 23a, 23b, 24 i 25 umowy nastąpi konieczność korekty ilości
odpadów zaakceptowanych w rozliczeniu miesięcznym skutkująca obniżeniem wysokości
wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu wykonania umowy, Zamawiający jest
uprawniony
do żądania zwrotu nadpłaconej kwoty. Zamawiający jest uprawniony, wedle
własnego wyboru, do pomniejszenia kolejnej płatności lub kolejnych płatności należnych
Wykonawcy
o stwierdzoną różnicę wynagrodzenia, lub pokrycia roszczeń z zabezpieczenia
należytego wykonania umowy, czego Wykonawca nie kwestionuje i na co wyraża zgodę.
Jeżeli w Okresie obowiązywania umowy wystąpią okoliczności mające wpływ na uzgodnioną
masę odpadów przyjętych do zagospodarowania, a tym samym na wysokość wypłaconego
Wykonawcy wynagrodzenia, Zamawiający jest uprawniony do żądania zwrotu nadpłaconej
kwoty. Zamawiający jest uprawniony, wedle własnego wyboru, do pomniejszenia kolejnej
płatności lub kolejnych płatności należnych Wykonawcy o stwierdzoną różnicę wynagrodzenia
i/lub pokrycia roszczeń z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, czego Wykonawca
nie kwestionuje i na co wyraża zgodę.
Niedoręczenie Zamawiającemu skorygowanych sprawozdań miesięcznych oraz faktur
korygujących zgodnych ze skorygowanymi sprawozdaniami miesięcznymi pozostaje bez
wpływu ani nie ogranicza realizacji uprawnień Zamawiającego określonych w niniejszym
ustępie, w szczególności do potrącenia nadpłaconego wynagrodzenia z kolejnej lub kolejnych
płatności i/lub pokrycia roszczeń z zabezpieczenia należytego wykonania umowy, czego
Wykonawca nie kwestionuje i na co wyraża zgodę
Jeżeli w wyniku procedury zatwierdzenia sprawozdania miesięcznego lub kwartalnego,
o
której mowa w § 2 ust. 23, 23a, 23b, 24 i 25 umowy nastąpi konieczność korekty ilości
odpadów zaakceptowanych w rozliczeniu miesięcznym skutkującej podwyższeniem
wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu wykonania umowy, Zamawiający
dokona płatności w ciągu 30 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury
korygującej. (…)
Wykonawca otrzyma wynagrodzenie za dany okres rozliczeniowy wyłącznie za odpady
przetworzone, natomiast za odpady zmagazynowane w danym okresie, także w procesach
R13 i D15, rozliczenie nastąpi w momencie udokumentowania przetworzenia tych odpadów,
z zastr
zeżeniem § 2 ust. 7 umowy.”
Zgodnie z par. 6 ust. 3 pkt 3, 7-10 oraz 15
– 17 PPU:
„3. Zamawiający może naliczyć kary umowne:
3) za każdy przypadek odmowy przyjęcia odpadów do instalacji lub stacji przeładunkowej,
z
wyłączeniem przypadków, o których mowa w § 2 ust. 20 pkt 2 umowy, z zastrzeżeniem,
o
którym mowa w § 2 ust. 45 – w wysokości 0,1% łącznego wynagrodzenia określonego w § 3
ust. 1 umowy powiększonego o podatek od towarów i usług VAT naliczony zgodnie
z
przepisami obowiązującymi w dniu naliczenia kary (…)
7) za każdy stwierdzony przypadek oczekiwania pojazdu powyżej 30 minut na wjazd
i
rozładunek odpadów z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy – w wysokości 500,00 zł za
każde rozpoczęte kolejne 30 minut oczekiwania każdego pojazdu, z zastrzeżeniem, że
oczekiwanie pojazdu na wjazd i rozładunek odpadów powyżej 90 minut z przyczyn leżących
po stronie Wykonawcy traktowane będzie jak odmowa przyjęcia odpadów przez Wykonawcę
i skutkować będzie naliczeniem kary wyłącznie zgodnie z pkt. 3);
8) za niedotrzymanie terminów składania sprawozdań, o których mowa w § 2 ust. 20 pkt 3
umowy zawierających informacje i dokumenty, o których jest mowa w § 2 ust. 21 i 22 umowy
oraz terminów składania korekt sprawozdań miesięcznych określonych w § 2 ust. 25 i § 3 ust.
4 umowy
– w wysokości 250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia;
9) za niedotrzymanie terminów, o których mowa w § 2 ust. 13, 23, 27 i 31 umowy oraz w pkt
46, 47 Opisu Przedmiotu Zamówienia zawartym w załączniku nr 1 do umowy – w wysokości
250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia;
10) za niedotrzymanie terminów, o których mowa w § 2 ust. 28 i 29 umowy – w wysokości
250,00 zł za każdy rozpoczęty dzień opóźnienia; (…)
15) za nieosiągnięcie przez Wykonawcę w którymkolwiek roku kalendarzowym, w którym
realizowana jest umowa poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych których zagospodarowanie stanowi wynikający z umowy obowiązek
Wykonawcy, zg
odnie ze zobowiązaniem Wykonawcy określonym w § 2 ust. 16 umowy,
w
wysokości stanowiącej iloczyn brakującej masy odpadów komunalnych wyrażonej w Mg,
wymaganej do osiągnięcia odpowiedniego poziomu przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów komunalnych (zgodnie z § 2 ust. 16 umowy) oraz jednostkowej stawki
opłaty za umieszczenie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na
składowisku, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27
kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska;
16) za nieosiągnięcie przez Wykonawcę w którymkolwiek roku kalendarzowym, w którym
realizowana jest umowa poziomu ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji przekazywanych do składowania zgodnie ze zobowiązaniem Wykonawcy
określonym w § 2 ust. 17 pkt 1 umowy – w wysokości stanowiącej iloczyn jednostkowej stawki
opłaty za umieszczenie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na
składowisku, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27
kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, i brakującej masy odpadów wyrażonej w Mg,
wymaganej do osiągnięcia odpowiedniego poziomu;
17) za nieosiągnięcie przez Wykonawcę w którymkolwiek roku kalendarzowym, w którym
realizowana jest umowa poziomu składowania zgodnie ze zobowiązaniem Wykonawcy
określonym w § 2 ust. 17 pkt 2 umowy – w wysokości stanowiącej iloczyn jednostkowej stawki
opłaty za umieszczenie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na
składowisku, określonej w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27
kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, i brakującej masy odpadów wyrażonej w Mg,
wymaga
nej do osiągnięcia odpowiedniego poziomu;”
Paragraf 6 ust. 4 PPU stanowi:
„4. Kary umowne, o których mowa w ust. 3 podlegają łączeniu,
z zastrzeżeniem, że łączna wysokość kar umownych nie może być większa niż 40% łącznego
wynagrodzenia określonego w § 3 ust. 1 umowy powiększonego o podatek od towarów i usług
VAT naliczony zgodni
e z przepisami obowiązującymi w dniu naliczenia kary.”
Paragraf 6 ust. 5 PPU stanowi:
„5. W celu wyjaśnienia przyczyn mogących skutkować
naliczeniem kar umownych, o których mowa w ust. 3, Zamawiający może wezwać Wykonawcę
w celu złożenia wyjaśnień dotyczących stwierdzonego naruszenia wykonywania umowy.
Wykonawca w terminie 7 dni od otrzyman
ia SWZ w postępowaniu na „Zagospodarowanie
odpadów komunalnych, pochodzących z terenu m.st. Warszawy” wezwania złoży na piśmie
wyjaśnienia. Po zapoznaniu się z wyjaśnieniami albo po bezskutecznym upływie terminu na
złożenie wyjaśnień Zamawiający podejmie decyzję o naliczeniu kary, o której poinformuje
Wykonawcę w formie pisemnej.”
Zgodnie z par. 10 ust. 1-3 PPU (Waloryzacja wynagrodzenia):
„1. Cena jednostkowa, o której mowa w formularzu cenowym, stanowiącym załącznik nr 2 do
umowy, może ulec zmianie w sytuacji zmiany ceny materiałów lub kosztów koniecznych dla
wykonania przedmiotu umowy, które mają wpływ na zmianę kosztów, które ponosi
Wyko
nawca, na zasadach określonych poniżej.
2. Wniosek o zmianę Umowy (dalej jako: „Wniosek”) może zostać złożony przez Stronę
Umowy, po upływie 6 miesięcy od dnia zawarcia Umowy, ale nie wcześniej niż po
opublikowaniu przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego szóstego (licząc od daty
zawarcia um
owy) miesięcznego wskaźnika cen produkcji sprzedanej przemysłu dla
przetwórstwa przemysłowego dla sekcji gospodarowania ściekami i odpadami (dalej jako
„Prezes GUS” oraz „Informacja”).
3. Wniosek może zostać złożony przez Stronę Umowy w przypadku, gdy z Informacji podanych
za kolejne 6 miesięcy następujące nie wcześniej niż po miesiącu, w którym umowa została
zawarta, wynika, że suma miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na podstawie
sześciu kolejno opublikowanych wskaźników (gdzie: poprzedni miesiąc = 100), z wyłączeniem
korekt w kolejnych informacjach sygnalnych
—zgodnie z ust. 2 powyżej, jest większa niż 3,0%
(spadek wskaźnika o więcej niż 3% lub wzrost wskaźnika o więcej niż 3%).
Wykonawca składający Wniosek zobowiązany jest wykazać wpływ zmiany ceny materiałów
lub kosztów, które są konieczne do wykonania przedmiotu Umowy, na koszt wykonania
przedmiotu Umowy, które ponosi Wykonawca przy jej wykonywaniu oraz złożyć stosowne
dowody n
a potwierdzenie powyższego, w szczególności:
szczegółową kalkulację cen materiałów i kosztów przy kalkulacji ceny oferty netto
i
szczegółową kalkulację aktualnie ponoszonych kosztów; oraz
przedstawienie porównania kalkulacji cen netto, która musi w sposób niebudzący
wątpliwości wykazywać aktualne ceny lub koszty związane z realizacją przedmiotu Umowy
oraz wpływ tych zmian na zmianę kosztów wykonania przedmiotu Umowy oraz ich wysokość;
oraz
dowody potwierdzające ponoszenie poszczególnych kosztów w czasie kalkulacji ceny
składanej oferty oraz ponoszonych kosztów wykonywania Umowy np. oryginałów lub
poświadczonych za zgodność z oryginałem kopii faktur wraz z przelewami, zmiany umów
o
pracę w zakresie wynagrodzenia pracowników zatrudnionych do wykonania przedmiotu
Umowy.
”
Paragraf 10 ust. 8 PPU:
„8. Wartość zmiany ceny jednostkowej - wartość zmiany (WZ) określa
się na podstawie wzoru:
WZ = W x F%, przy czym:
W
– cena jednostkowa netto, o której mowa w ust. 1 powyżej;
F%
– wartość procentowa zmian, wynikająca z wyliczeń i dowodów”
Zgodnie z § 10 ust. 11 PPU: „11. Strony dokonają zmiany ceny jednostkowej w formie
pisemnego aneksu do Umowy w sytuacji, gdy wniosek o zmianę umowy został złożony na
zasadach określonych w ust. 2 i 3 po spełnieniu wymogów określonych w ust. 4-10. Zmiana
ceny jednostkowej nie może przekroczyć w okresie obowiązywania umowy łącznie wartości
stanowiącej 5% ceny jednostkowej, o której mowa w formularzu cenowym, stanowiącym
załącznik nr 2 do umowy.”
DOWODY KIO 2942/24:
Dowody z odwołania:
1. Źródło: https://www.gov.pl/web/klimat/od-2025-roku-bedzie-obowiazywal-w-polsce-system-
kaucyjny-rzad-przyjal-nowelizacje-ustawy-o-gospodarce-opakowaniami-i-odpadami-
opakowaniowymi
2. Źródło: https://www.mpo.com.pl/zasady-segregacji-i-odbioru-odpadow
3. ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI DLA M.ST. WARSZAWY
ZA ROK 2023:
„Tab. 7.2. Masa odebranych i zebranych odpadów komunalnych w podziale na
niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne oraz odpady zebrane selektywnie w latach
– 2023 [2023 r.: 20 03 01: 54,21%, odpady zebrane selektywnie: 45,79%] (…) 9.1.
Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. Unia
Europejska wdrażając gospodarkę o obiegu zamkniętym postawiła ambitne cele przed
państwami członkowskimi. Wymagania te zostały transponowane do prawodawstwa
krajowego. Zgodnie z art. 3b ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminie, gminy obowiązane są osiągnąć poziom przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu odpadów komunalnych w poszczególnych latach w wysokości co najmniej:
1) 20% wagowo
– za rok 2021; 2) 25% wagowo – za rok 2022; 3) 35% wagowo – za rok 2023;
4) 45% wagowo
– za rok 2024; 5) 55% wagowo – za rok 2025; (…) Miasto Stołeczne
Warszawa w 2023 r. osiągnęło poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych w wysokości 25,46%. (…) W 2023 r. do ponownego użycia i recyklingu
przekazano łącznie 198 425,3273 Mg odpadów poszczególnych frakcji odpadów komunalnych
wskazanych w tabeli 9.1.1. Do obliczeń wysokości osiągniętego poziomu przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych uwzględniono masę odpadów, które
zostały posegregowane i poddane recyklingowi "u źródła”.
(…)
11. Podsumowanie Miasto
Stołeczne Warszawa osiągnęło: poziom ograniczenia masy odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, który wyniósł 12,83%
(dopuszczalny poziom masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazanych
do składowania w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r., do 16 lipca 2020
r. nie powinien przekroczyć 35%); poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych, który wyniósł 25,46% (wymagany poziom w 2023 r. powinien wynosić,
co najmniej 35%); poziom składowania odpadów komunalnych w wysokości 16,86%.”
4. Broszura informacyjna dedykowana dla mieszkańców m.st. Warszawy dotycząca
selektywnej zbiórki odpadów.: zmieszane: „tak: resztki mięsne oraz kości, mokry i zabrudzony
papier, zużyte artykuły higieniczne, pieluchy jednorazowe, żwirek dla zwierząt, fajans,
potłuczone szyby i lustra, zniszczone tekstylia. (…) WSKAZÓWKA: Do zmieszanych wrzucaj
tylko to, czego nie udało się rozdzielić do pojemników na odpady segregowane lub czego nie
można było oddać do Punktu Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (…).”
Dowody złożone przez Odwołującego Remondis na posiedzeniu:
1. analiza składu morfologicznego odpadów o kodzie 200301 odebrane z Miasta St. Warszawy
wykonaną w sierpniu 2024 r. przez INNEKO sp. z o.o. z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim
na zlecenie GBA to GBA Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Skład w badanej próbie:
papier i tektura: 0,20 kg (0,21%), tworzywa sztuczne: 1,40 kg (1,44%), tekstylia: 6,10 kg
, Szkło: 0,40 kg (0,41%), Odpady organiczne: 8,20 kg (8,45%), Metale: 0,20 kg
(0,21%), Drewno: 2,10 kg (2,16%)
, Odpady wielomateriałowe: 0,40 kg (0,41%), Inertne: 2,10
kg (2,16%), Odpady inne: 10,50 kg (10,82%), Frakcja <80 mm: 55,20 kg (56,91%), Balast:
10,20 kg (10,52%).
Zgodnie z punktem 6 „Przebieg badania” – odpady inne i balast to odpady
mocno zabrudzone i zawilgocone nie nadające się do ponownego wykorzystania (recyklingu).
2. analiza składu morfologicznego odpadów o kodzie 150106 odebrane z Miasta St. Warszawy
wykonaną w sierpniu 2024 r. przez INNEKO sp. z o.o. z siedzibą w Gorzowie Wielkopolskim
na zlecenie GBA to GBA Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Skład w badanej próbie:
papier i tektura: 1,20 kg (1,13%), tworzywa sztuczne: 24,0 kg (22,74%), tekstylia: 1,10 kg
, Szkło: 0,50 kg (0,47%), Odpady organiczne: 12,40 kg (11,65%), Metale: 1,10 kg
(1,03%), Drewno: 0,60 kg (0,56%)
, Odpady wielomateriałowe: 2,10 kg (1,97%), Inertne: 0,20
kg (0,19%), Odpady inne: 6,80 kg (6,39%), Balast: 56,20 kg (52,82%).
Zgodnie z punktem 6 „Przebieg badania” – odpady inne i balast to odpady mocno zabrudzone
i zawilgocone nie nadające się do ponownego wykorzystania (recyklingu).
3. dwie ulotki dot. systemu kaucyjnego
: „Jak będzie działać system kaucyjny?”, „Mniej
odpadów. Opakowania z kaucją i wielokrotnego użytku podwójnie eko – mniej odpadów,
więcej pieniędzy!” – działania promocyjne w skali kraju w celu promocji systemu kaucyjnego.
System obejmie jednorazowe butelki z tworzywa sztucznego o pojemności do 3 litrów, szklane
butelki wielokrotnego użytku do 1,5 litra i metalowe puszki o pojemności do 1 litra.
4. oświadczenie FB Serwis Kamieńsk odnośnie do poziomu recyklingu zmieszanych odpadów
komunalnych z m.st. Warszawy w I
połowie 2023 r. kod 19 12 12 – ostateczny proces
zagospodarowania
R3, D5, składowisko w Ruszczynie
5. oświadczenie FB Serwis Wrocław odnośnie do poziomu recyklingu zmieszanych odpadów
komunalnych z m.st. Warszawy w I
połowie 2023 r.
6. oświadczenie FB Serwis Wrocław odnośnie do poziomu recyklingu zmieszanych odpadów
komunalnych w II
połowie 2023
Dowody do pisma procesowego Odwołującego Remondis z dnia 10 września 2024 r.:
1. ulotka pobrana ze strony internetowej ZGO NOVA:
„popiół jest mało użyteczny jako
surowiec wtórny, stanowi natomiast bardzo duże zanieczyszczenie innych odpadów, z którymi
jest dostarczany do procesu sortowania. Niszczy maszyny i urządzenia do sortowania
odpadów.”
2. artykuł "Jarocin, czyli jak zmienić MBP w centrum recyklingu": „…w pierwszej kolejności [ma
znaczenie]
strumień odpadów trafiających do instalacji. Rozwój recyklingu zależy od tego
w
jaki sposób modyfikować będziemy strumień odpadów. To kwestia szerszego konsensusu,
współpracy w ramach społeczności lokalnej. Gdy ona szwankuje, szwankuje cały system
recyklingu”.
3. wiadomości e-mail FB Serwis z Remondis dot. Informacji za II półrocze 2022: „Chciałabym
jednak dopytać czy wskazane dla kodów 20 01 08, 20 01 08ex, 20 02 01 oraz 15 01 04, 15 01
19 12 04 procesy R3, R4 i R5 są procesami odzysku czy recyklingu?” Odpowiedź
FB Serwis:
„W przypadku odpadów z gr. 15 i 19 są to procesy recyklingu (z informacji
pozyskanych od kontrahentów). Proces R3 wskazany przy odpadach 200108, ex200108,
200201 to procesy odzysku.” oraz wiadomość e-mail FB Serwis do Remondis z dnia 3
września 2024 r. kod 19 12 12: odpady zagospodarowane w procesie odzysku R3.
DOWODY KIO 2949/24
Dowody Odwołującego Pre Zero złożone na posiedzeniu: dwa artykuły:
„MPO Warszawa. Więcej niż połowa odpadów ląduje w czarnym worku.” – „Zdecydowaną
większość, bo nieco ponad 167 tys. ton, stanowią zmieszane odpady komunalne, czyli takie,
których nie można poddać recyklingowi. – czytamy w komunikacie MPO”
„Stolica nie radzi sobie z segregacją nieczystości. Nie osiągnęła wymaganego poziomu
recyklingu.”: „Rzecznik ratusza Monika Beuth (…) Jedną z przyczyn braku osiągnięcia
wymaganego poziomu recyklingu była niewystarczająca ilość i jakość odpadów frakcji papieru,
metali, tworzyw sztucznych i szkła oraz bioodpadów odebranych i zebranych selektywnie,
spowodowana ich niewystarczającą segregacją u „źródła” – oceniła. Według niej „kolejną
przyczyną jest niewystarczająca ilość odpadów, które można było przekazać do recyklingu.
Wysegregowane w instalacjach komunalnych z odpadów zmieszanych poszczególne frakcje
nadające się do recyklingu i przygotowania do ponownego użycia stanowią zaledwie kilka
procent przekazanego do tych instalacji strumienia odpadów.” „Sytuacja ta z przyczyn
niezależnych od Miasta znalazła odzwierciedlenie w wielkościach poziomu recyklingu
osiąganego przez poszczególnych przedsiębiorców, a także przez Miasto w 2022 r. Według
danych sprawozdawczych 9 spośród 24 przedsiębiorców odbierających odpady komunalne
na terenie m.st. Warszawy nie osiągnęło wymaganego poziomu recyklingu” – napisała
rzecznik w podpowiedzi na pytania PAP w tej sprawie.”
Dowody
załączone do pisma procesowego Pre Zero z dnia 10 września 2024 r.:
Zaświadczenie Zarządcy ITPOK w Poznaniu dotyczące osiągniętych poziomów recyklingu
w
odpadów zmieszanych niesegregowanych w latach 2022-2023 – na okoliczność wykazania,
że z frakcji odpadów zmieszanych (niesegregowanych) nie ma możliwości osiągniecia
wymaganych przez Zamawiającego poziomów recyklingu pomimo iż miasto Poznań w roku
2023 osi
ągnęło ustawowy poziom recyklingu liczony od całej masy odpadów odebranych
i
przyjętych do zagospodarowania – „W imieniu PreZero Zielona Energia Sp. z o.o. właściciela:
Instalacji Termicznego Przekształcania Frakcji Resztkowej Zmieszanych Odpadów
Komunalnych (ITPOK) w Poznaniu, ul. Energetyczna 5, 61-
016 Poznań przetwarzającego
termicznie niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne o kodzie 20 03 01 z terenu Miasta
Poznania i gmin ościennych ZAŚWIADCZA SIĘ, że osiągnięty poziom recyklingu odpadów
powstałych z przetworzenia niesegregowanych odpadów komunalnych w 2022 r. wynosił
2,99%, a w 2023 r. wynosił 2,86%. Informacje, o powyżej osiągniętych poziomach recyklingu
przez TOK Poznań otrzymały gminy, z których odpadów dostarczane były do instalacji, jak
i
dostawcy odpadów niesegregowanych.”
Dowody Przystępującego Remondis do pisma procesowego z dnia 18 września 2024 r. do
sprawy KIO 2949/24:
1. Sprawozdanie Zamawiającego (jako podmiotu odbierającego odpady komunalne od
właścicieli nieruchomości) złożonego do Prezydenta m.st. Warszawy za rok 2023: DZIAŁ VI
TABELA A: INFORMACJA O MASIE ODPADÓW PRZEKAZANYCH DO PRZYGOTOWANIA
DO PONOWNEGO UŻYCIA IRECYKLINGU: 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury, 15 01
02 Opakowania z tworzyw sztucznych, 15 01 03 Opakowania z drewna, 15 01 04 Opakowania
z metali,
15 01 05 Opakowania wielomateriałowe, 15 01 07 Opakowania ze szkła, 19 01 02
Złom żelazny usunięty z popiołów paleniskowych, 19 01 07* Odpady stałe z oczyszczania
gazów odlotowych, 19 01 12 Żużle i popioły paleniskowe inne niż wymienione w 19 01 11, 19
01 13* Popioły lotne zawierające substancje niebezpieczne, 19 05 03 Kompost
nieodpowiadający wymaganiom (nienadający się do wykorzystania)
19 12 01 Papier i tektura,
19 12 02 Metale
żelazne, 19 12 03 Metale nieżelazne, 19 12 04 Tworzywa sztuczne i guma,
19 12 05 Szkło, 19 12 07 Drewno inne niż wymienione w 19 12 06, 19 12 09 Minerały (np.
piasek, kamienie),
20 02 01 Odpady ulegające biodegradacji.
2. Listy instalacji komunalnych województwa warmińsko- mazurskiego wraz z dokumentem
obrazującym źródło pobrania tej listy, tj. Biuletyn Informacji Publicznej Urzędu
Marszałkowskiego Województwa Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie – brak instalacji
BIOELEKTRA.
3. Pismo Ministerstwa Środowiska Departament Gospodarki Odpadami z dnia 29 lipca 2024
r.
odnośnie
do
możliwości zaliczania żużli i popiołów powstałych w wyniku procesu
termicznego przekształcania odpadów komunalnych oraz cementowania do odpadów
poddanych recyklingowi.
DOWODY KIO 2953/24
Dowody do pisma procesowego z dnia 10 września 2024 r. Odwołującego Hetman:
sprawozdanie z badań nr 2385/12/2023 – analiza składu morfologicznego odpadów
z
Miasta Stołecznego Warszawy o kodzie 15 01 07: 57,79% szkło, 6,23% tworzywa sztuczne,
0,05% metal, 13,64% Inertne, kamienie, 22,34% inne zanieczyszczenia łącznie.
sprawozdanie z badań nr 2386/12/2023 – analiza składu morfologicznego odpadów
z
Miasta Stołecznego Warszawy o kodzie 15 01 06: ok. 57% zanieczyszczenia i odpady
nienadające się do recyklingu.
sprawozdanie z badań nr 2387/12/2023 – analiza składu morfologicznego odpadów
z
Miasta Stołecznego Warszawy o kodzie 20 03 01, w tym papier nierecyklingowalny: 4,01%,
karton zabrudzony, nierecyklingowalny: 18,78%, drewno przegniłe nienadające się do
recyklingu: 10,46%, Inertne, kamienie: 1,17%, odpady inne (pieluchy): 11,44%, Frakcja < 80
mm: 39,22%.
sprawozdanie z badań nr 2388/12/2023 – analiza składu morfologicznego odpadów
z
Miasta Stołecznego Warszawy o kodzie 20 03 07, w tym karton zabrudzony,
nierecyklingowalny: 10,69%, drewno przegniłe, nierecyklingowalne: 16,04%, Inertne,
kamienie, gruz: 10,50%, inne zanieczyszczenia łącznie: 15,15%.
oświadczenie Sibelco Green Solutions Poland S.A. z 2 stycznia 2024 r.: „Informujemy, że
odpady o kodzie 150107, 191205 oraz 200102 przekazane w 01.01.2023-31.12.2023 r. do
Sibelco Green Solutions Poland S.A. zostały przyjęte do procesu R5 (Recykling lub odzysk
innych materiałów nieorganicznych) w poniższych zakładach Sibelco Green Solutions Poland
S.A.:
* Zakład Uzdatniania Stłuczki Szklanej w Lublińcu (ul. Klonowa 58, 42-700 Lubliniec)
* Zakład Uzdatniania Stłuczki Szklanej w Wyszkowie (ul. Zakolejowa 23, 07-200 Wyszków)
Zakład Uzdatniania Stłuczki Szklanej w Pełkiniach (Pełkinie 136 A, 37-511 Wólka Pełkińska)
* Zakład Uzdatniania Stłuczki Szklanej w Czarnkowie (ul. Józefa Nojego 5, 64-700 Czarnków)
Szczegółowe
informacje
dotyczące
lokalizacji
zakładu
dokonującego przyjęcia
i
przetworzenia, a także informacje o ilościach przyjętych odpadów znajdują się oraz są
potwierdzone na kartach przekazania odpadu, które znajdują się w systemie BDO.
Do procesu recyklingu, w wyniku którego odpady zostały powtórnie przetworzone na produkty,
materiały lub substancje, które nie są odpadami, wprowadzono 80% masy odpadów
dostarczonych do zakładu Sibelco Green Solutions Poland S.A. (według metody obliczeń
z
Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu
obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych).”
6) oświadczenie Miejskiego Zakładu Oczyszczania w Wołominie z 11 lipca 2024 r.: „Miejski
Zakład Oczyszczania w Wołominie Sp. z o. o. przedstawia informacje dotyczące
zagospodarowania odpadów w I półroczu 2024 r.:
• do instalacji do kompostowania odpadów biodegradowalnych przyjęto od Państwa Mg
odpadów o kodzie 20 02 01 (odpady ulegające biodegradacji)
• odpady o kodzie 20 02 01 (odpady ulegające biodegradacji) zostały ostatecznie poddane
procesowi odzysku R3 w instalacji do kompostowania odpadów biodegradowalnych
zlokalizowanej w miejscowości Stare Lipiny gm. Wołomin
• w ostatecznej fazie procesu przetwarzania powstaje produkt: organiczny środek
poprawiający właściwości gleby pn. „Zielony Wołomin” (Decyzja Ministra Rolnictwa i Rozwoju
Wsi z dnia 15.01.2019 Nr G-
801/19) w ilości Mg z uwagi na procesowy ubytek masy
w
wysokości 15 % wsadu.”
DOWODY KIO 2959/24
Dowody złożone na posiedzeniu przez Odwołującego EKO MAX:
1. oświadczenia dwóch instalacji odnośnie do poziomu recyklingu dla odpadów zmieszanych:
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej OPOCZNO: „w wyniku przetwarzania
niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych w Instalacji przetwarzania odpadów
komunalnych spółka może wysortować ze strumienia odpadów 20 03 01 około 2% odpadów,
które mogą zostać przekazane do recyklerów.”
Remondis sp. z o.o.: „w wyniku przetwarzania niesegregowanych (zmieszanych) odpadów
komunalnych w Instalacji do mechaniczno
– biologicznego przetwarzania zmieszanych
odpadów komunalnych, spółka może wysortować ze strumienia odpadów 20 03 01 około 2%
odpadów, które mogą zostać następnie przekazane do recyklerów.”
DOWODY KIO 2963/24
Dowody złożone przez Odwołującego BYŚ na posiedzeniu:
1. warunki przyjęcia stłuczki szklanej do recyklingu (Krynicki Recykling): z dowodu wynika, że
zakwalifikowanie odpadu do klasy B ze względu na wilgotność spowoduje zmniejszenie masy
o 5%, a do klasy C o 10%. W kategorii C wymagania: nieorganiczne do 0,2%, organiczne
(worki foliowe, papier, drewno, plastik, guma, tekstylia) do 2
%, znicze, szyby, szkło do 1%,
metale do 1%, substancje organiczne: do 10%, wilgotność do 10%; w kategorii B: organiczne
(worki foliowe, papier, drewno, plastik, guma, tekstylia) do 1-
2%, znicze, szyby, szkło do 0,2-
1%, substancje organiczne: 3-10%, wilgot
ność 3-10%; w kategorii A: organiczne (worki
foliowe, papier, drewno, plastik, guma, tekstylia) do 1%, znicze, szyby, szkło do 0,2%,
substancje organiczne: 3%, wilgotność 3%;
wymagania jakościowe makulatur (Mondi Świecie S.A.):
II. 1. Niedopuszczalne zanieczyszczenia niepapiernicze.
Np. minerały, zszywki, spinacze, chemikalia, grube połączenia metalowe, ślady tytoniu, resztki
artykułów spożywczych i pasz, mączka rybna, folie aluminiowe, szkło, drewno, płyty pilśniowe,
wiórowe
II. 2. Niedopuszczalne zanieczyszczenia papiernicze np. papiery fotograficzne, okładki
sztuczne, pergamin sztuczny itp.)
Dostawy o zawartości zanieczyszczeń ponad 5% mogą zostać zwrócone. Dopuszczalne
zawilgocenie makulatury wynosi do 10%.
3. specyfikacja
zakupu poużytkowych butelek PET: Indorama Ventures Recykling Poland sp.
z o.o.: zanieczyszczenia: do 3% tworzywo sztuczne, do 1% PVC, do 0,5% metale, do 0,5%
inne zanieczyszczenia
. Z dowody wynika, że niedopuszczane zanieczyszczenia stanowią
etykiety termokurczliwe. Posortowane na kolory. Butelki PET muszą pochodzić z gospodarstw
domowych i charakteryzować się maksymalną 5% zawartością butelek z zastosowań
niespożywczych.
. trzy oświadczenia recyklerów odnośnie do poziomu zanieczyszczeń (szkło):
- REMONDIS Glass Recykling Polska sp. z o.o.: stwierdzono
20% zanieczyszczeń,
dwa oświadczenia SIBELCO Green Solutions Poland S.A.: stwierdzono 20%
zanieczyszczeń.
. rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie szczegółowych warunków
zaliczania masy odpadów opakowaniowych do poddanych recyklingowi: par. 2 ust. 2
„Warunkiem
zaliczenia
odpadów
opakowaniowych
powstałych
z
opakowań
wielomateriałowych lub innych opakowań składających się z więcej niż jednego materiału do
masy odpadów opakowaniowych poddanych recyklingowi według materiału dominującego
w
danym odpadzie jest to, że masa każdego z powstałych materiałów zawartych w tym
opakowaniu nie przekracza 5% całkowitej masy opakowania.”
. dwa zdjęcia przedstawiające frakcję odpadów szklanych odbieraną z nieruchomości
z
Miasta Stołecznego Warszawy (widoczne worki foliowe, papierowe, etykiety, plastik) oraz
przygotowaną do przekazania do recyklingu.
Dowody
załączone do pisma procesowego z dnia 4 września 2024 r. przez Wykonawcę BYŚ
jako Przystępujący:
1. wydruki ze strony internetowej https://warszawa19115.pl/-/zasady-segregacji na
okoliczność wykazania, jakie rodzaje, typy odpadów komunalnych powinny znajdować się
w
odpadach objętych poszczególnymi częściami niniejszego zamówienia, a jakie odpady nie
powinny trafiać do poszczególnych strumieni odpadów komunalnych: instrukcja zbiórki plastik,
instrukcja zbiórki szkło, instrukcja zbiórki zmieszane.
Artykuły prasowe:
„Recykling tworzyw sztucznych” E.M. Siedlecka Wydział Chemii UG, ul. Wita Stwosza 63,
308 Gdańsk: „Do najważniejszych rodzajów tworzyw sztucznych zaliczamy (…) tworzywa
termoplastyczne i tworzywa termoutwardzalne (…) Tworzywa termoplastyczne mogą być
poddawane wielokrotnie obróbce termicznej, podczas której miękną i topnieją, a po
ochłodzeniu ponownie stają się twarde. Ta właściwość powoduje, że ze starych wyrobów,
można otrzymać nowe produkty w wyniku prostych procesów (recykling materiałowy).
Przykładem są produkty wykonane z PE (polietylenu), PS (polistyrenu), PET czy też PCV
(polichlorku winylu). Stanowią one 80% wszystkich wykorzystywanych tworzyw sztucznych.
Z kolei
tworzywa termoutwardzalne (duroplasty) mogą być roztapiane i formowane, ale po
uformowaniu pozostają twarde i nie miękną pod wpływem ogrzewania. Do tych tworzyw
należą: epoksydy, fenoplast, poliuretany, politetrafluoroetylen (PTFE), żywice poliestrowe.
Two
rzywa te stanowią 20% wszystkich stosowanych tworzyw. (…) Przykładem surowca
powszechnie poddawanego recyklingowi materiałowemu są wysortowane z odpadów
komunalnych butelki PET (rys. 2. prezentacja). Odpady te poddaje się procesom
przygotowawczym takim jak
usunięcie naklejek, nakrętek i innych zanieczyszczeń (PCV, PP
papier). Jest to konieczne w celu otrzymania czystego surowca do dalszej przeróbki.”
„Plastik — dlaczego nie każdy nadaje się recyclingu?”: „Co oznaczają poszczególne cyfry?
(…) 1 — PET/PETE — politereftalan etylenu — wykorzystywany do produkcji butelek na
napoje, jednorazowych naczyń czy do produkcji polarów. PET należy do jednych
z najbezpieczniejszych tworzyw sztucznych, o ile nie jest wystawiony na wysokie temperatury.
Nie wolno go podgrzewać ani pozostawiać na słońcu, gdyż zawarty w nim trójtlenek antymonu,
środek zmniejszający palność, może łatwo przeniknąć do napoju. PET nie wolno również
ponownie używać, ponieważ jego porowata struktura ułatwia bakteriom gromadzenie
i
namnażanie się na powierzchni, a to z kolei może być źródłem wydzielania szkodliwych
związków chemicznych, wpływających negatywnie na układ hormonalny. Nadaje się do
recyklingu i produkcji nowych opakowań, o ile jest transparentny (bezbarwny, zielony
i niebieski). 02
— PE-HD — polietylen wysokiej gęstości — używany w produkcji butelek na
mleko, niemowlęcych butelek na mleko, pojemników do przechowywania żywności, zabawek,
opakowań chemii gospodarczej, rur czy kontenerów na śmieci. Jest jednym
z
najbezpieczniejszych tworzyw sztucznych, jego prawidłowe użytkowanie nie wiąże się
z problemami zdrowotnymi, a PE-
HD doskonale nadaje się do wielokrotnego wykorzystywania
i do recyklingu. (…) 03
— PVC, 04 — PE-LD, 05 — PP, 06 — PS, 07 — O (…) Jedynie
plastik 1 i 02 nadają się bez zastrzeżeń do recyklingu. Pozostałe typy odpadów od 03 do 07,
z uwagi na ich znikomą lub ujemną wartość przetwórczą, są przyjmowane do zakładu, ale nie
p
oddaje się ich ponownemu przetworzeniu.”
„Recykling tworzyw sztucznych w Polsce. Jak segregować plastik?” 23 marca 2022:
„Recykling tworzyw sztucznych jest kluczowym warunkiem poprawy jakości środowiska. Dane
statystyczne pokazują, że Polska ma w tym zakresie dużo do zrobienia, gdyż obecnie
recyklingowi podlega niecałe 30% odpadów z tworzyw sztucznych. (…) Odzysk plastiku nie
jest procesem skomplikowanym technicznie, gdyż metody segregacji odpadów i wtórnego
przetwarzania są powszechnie znane. Co więcej, w zasadzie wszystkie rodzaje plastiku
nadają się do recyklingu. (…) Wśród powszechnie znanych rodzajów plastiku nadających się
do recyklingu należy wymienić przede wszystkim tworzywa służące do produkcji m.in.
jednorazowych opakowań, butelek i folii opakowaniowych, czyli PET, HDPE i LDPE. To
właśnie opakowania stanowią 56% wszystkich odpadów z tworzyw sztucznych. Kolejnym
rodzajem popularnego tworzywa podlegającego recyklingowi jest szeroko stosowany
w
budownictwie polichlorek winylu, czyli PVC, z którego produkowane są m.in. okna i drzwi,
izolacje przewodów, a także opakowania. Wszystkie powyższe tworzywa są termoplastami,
dlatego po rozdrobnieniu, zmieleniu i ponownemu stopieniu można je ponownie zgranulować
i użyć w kolejnych procesach produkcyjnych. Bardzo popularnym plastikiem znajdującym
zastosowanie w niemal wszystkich branżach przemysłu (…) jest również polipropylen
oznaczany skrótem PP (…) ŹRÓDŁA ODPADÓW PONOWNE WYKORZYSTANIE PLASTIKU
W POLSCE Według danych GUS za rok 2019 Polska generuje około 1,9 mln odpadów
pokonsumenckich z tworzyw sztucznych rocznie, z czego ponad połowę stanowią
opakowania. Za kolejne 27% odpowiadają inne branże, m.in. meblowa, zabawkarska czy
odzieżowa. W najmniejszym stopniu do powstawania odpadów z tworzyw sztucznych
przyczyniają się branża budowlana (…) i branża automotive (…) z odsetkiem ok. 6% oraz AGD
i RTV (…) na poziomie 5%. Obecnie aż 42% plastikowych opadów jest składowanych na
wysypiskach. Kolejne 30% ulega
na wykorzystanie ich energetycznego potencjału. Natomiast
zaledwie blisko jest wykorzystywana w procesie recyklingu tworzyw sztucznych. Eksperci
wskazują, że główną przyczyną tego problemu jest nadal niewielka ilość odpadów zbieranych
selektywnie.”
3. A
rtykuł prasowy zawierający analizę danych statystycznych GUS za 2023 r. odnoszących
się do odpadów komunalnych: w 2022 r. 26,7%, w 2023 r. 15,8% odpadów komunalnych
realnie trafi
ło do recyklingu.
4. „Stolica nie radzi sobie z segregacją” wypowiedzi prasowe Rzecznika Urzędu m. st.
Warszawy.:
„Miasto na bieżąco prowadzi działania edukacyjno – informacyjne w zakresie
hierarchii postępowania z odpadami, prawidłowej segregacji odpadów komunalnych oraz
korzyści wynikających z wyboru selektywnej zbiórki. Jedną z przyczyn braku osiągnięcia
wymaganego poziomu recyklingu była niewystarczająca ilość i jakość odpadów frakcji papieru,
metali, tworzyw sztucznych i szkła oraz bioodpadów odebranych i zebranych selektywnie,
spowodowana
ich
niewystarczającą
segregacją
u
źródła”
(źródło:
https://portalkomunalny.pl/stolica-nie-radzi-sobie-z-segregacja-nieczystosci-nie-osiagnela-
wymaganego-poziomu-recyklingu-538002/, https://www.tvp.info/69299335/warszawa-stolica-
nie-radzi-sobie-z-segregacja-nieczystosci-nie-osiagnela-wymaganego-poziomu-recyklingu).
5. pismo B
iuro Gospodarki Odpadami Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 13 maja 2024 r.,
znak: GO-
SG.604.3.5.2024.TNA, na okoliczność, że wykazania, że podmiot, na rzecz którego
działa Zamawiający, potwierdza, iż wprowadzenie systemu kaucyjnego spowoduje spadek
ilości odpadów surowcowych nadających się do recyklingu w strumieniu odpadów
komunalnych objętych przedmiotem zamówienia: „W planach wydatków w zakresie usługi
odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych na lata 2023-2024 uwzględniono
możliwość waloryzacji ceny jednostkowej. Wykonawcy nie skorzystali dotychczas
z
przysługującego im prawa do klauzuli waloryzacyjnej. (…) Przed samorządami kolejne
zmiany związane z wejściem w życie od 1 stycznia 2025 r. systemu kaucyjnego, który obejmie
odpady opakowaniowe znajdujące się w odpadach komunalnych odbieranych od właścicieli
nieruchomości. Wiadomo jest, że w obecnie przyjętej formie system kaucyjny negatywnie
wpłynie na gminne systemy gospodarki odpadami, głównie poprzez wyeliminowanie ze
strumienia odpadów wartościowych surowców, co bezpośrednio przełoży się na koszty
jednostkowe zagospodarowania
odpadów. W chwili obecnej nie ma możliwości oszacowania
wpływu wprowadzenia systemu kaucyjnego na koszty gminnych systemów. Szacunki branży
wskazują, że strumień odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości może
zmniejszyć się nawet o 20% ale to zależy od regionu kraju oraz zamożności i nawyków
mieszkańców. Nieprzewidywalne są także z tego powodu koszty zagospodarowania odpadów
pozbawionych wartościowych odpadów.”
Dowody
załączone do pisma procesowego Odwołującego BYŚ z dnia 9 września 2024 r.:
Umowa wykonawcza z dnia 17 grudnia 2017 r. zawarta pomiędzy Zamawiającym a m. st.
Warszawa
: „Świadczenie Usług Publicznych przez MPO odbywa się w granicach powierzenia
dokonanego Uchwałą oraz Aktem Założycielskim, w sposób szczegółowo określony
w
Umowie, i obejmuje: świadczenie Usług Publicznych z zachowaniem należytej staranności
wymaganej od profesjonalisty, mając na względzie zapewnienie najwyższej jakości usług
i
optymalizacji kosztów świadczenia tych usług, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa,
w sposób przyczyniający się do osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu,
przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy
opadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, o których
mowa w art. 3b i 3c Ustawy.” (§ 3 ust. 1 pkt 6 umowy) „przetwarzanie selektywnie zebranych
odpadów komunalnych w Instalacjach w sposób przyczyniający się do osiągania
odpowiednich do unormowań prawnych poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego
użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych
ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania, o których mowa w art. 3b i 3c
Ustawy.” (§ 3 ust. 2 pkt 5 umowy).
2. W
yciąg z SWZ dla postępowania o udzielenie zamówienia publicznego pn.
Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 104 000 Mg, które Zamawiający prowadził pod
numerem: DZA.ZOZ.27.01.2
021.LK. na okoliczność wykazania, że mimo niezmienionych
uwarunkowań realizacji zamówienia w latach ubiegłych wystarczające było przyczynienie się
wykonawców usługi zagospodarowania odpadów do osiągniecia poziomów recyklingu
wymaganych prawem.
3. W
yciągi ze sprawozdań finansowych MPO sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie – dowód na
okoliczność wykazania, że sam Zamawiający nie osiąga wymaganych prawem poziomów
recyklingu, mimo iż wymaga ich osiągniecia od innych podmiotów.
Dowody
załączone do pisma procesowego Odwołującego BYŚ z dnia 10 września 2024 r.:
oświadczenia FBSerwis złożone Zamawiającemu w 2022 r. - wykonawca w latach
wcześniejszych osiągał poziom recyklingu z odpadów o kodzie 20 03 01 mniejszy niż 5%
(łącznie 21,99% i 23,79%).
2. ANALIZA STANU GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI DLA M.ST. WARSZAWY
ZA ROK 2023
Tab. 9.1.2. Informacja o przygotowanych do ponownego użycia i poddanych
recyklingowi odpadach komunalnych, str. 41
– 42, W tabeli tej m. st. Warszawa wskazało
wszystkie odpady, jakie zostały przekazane do recyklingu, a pochodzą z odpadów zebranych
na jej terenie, w tym odpady z przydomowych kompostowników, jednak w zestawieniu tym nie
pojawiają się odpady o kodzie 19 12 12 i ex 19 12 12 i ilościach wynikających z oświadczeń
FBSerwis.
DOWODY KIO 2969/24
Dowody złożone przez Odwołującego FB Serwis na posiedzeniu:
1. wiadomość email na okoliczność stawki za 1h postoju pojazdu w zakresie kar umownych:
Informacja od Spedytora Usługi Transportowe i Handel Zdzisław Dąbrowski: „Stawka za 1
godzinę postoju musi kalkulować się w cenie 70 zł. Licząc możliwość dziennego zarobku auta
i wyciągając koszt kierowcy, opłaty stałe, leasingi itp.”
Dowody złożone przez Odwołującego FB Serwis na rozprawie:
1. Zgodnie z informacją o wyborze najkorzystniejszej oferty z dnia 8 sierpnia 2023 r. w zakresie
zadania 1 i 2 w postępowaniu na „Transport odpadów komunalnych ze stacji przeładunkowej
Zamawiającego do zewnętrznych instalacji lub stacji przeładunkowych” nr postępowania:
RZP.27.18.2023.DW prowadzonego przez Zamawiającego: jako najkorzystniejsza została
wybrana oferta Usługi Transportowe i Handel Zdzisław Dąbrowski, cena oferty dla zadania 1:
563,86 zł, dla zadania 2: 9 050 563,86 zł. Ilość kursów dla zadania 3796.
2. Wyliczenie własne Odwołującego, z którego wynika na podstawie powyższych danych, że
wartość 1 kursu wynosi: 2 384,24 zł
Dowody złożone przez Odwołującego FB Serwis w dniu 10 września 2024 r.:
1. kopia decyzji Głównego Inspektora Ochrony Środowiska z dnia 31 maja 2023 r. znak: DKO-
WOK.401.205.2023.ks (DKO-WOK .420.82.2020) -
na okoliczność, iż przewidziany przez
Zamawiającego nakaz przyjmowania odpadów do instalacji przetwarzającej odpady również
w czasie jej awarii może skutkować naruszeniem prawa: „W rozpatrywanej sprawie Małopolski
WIOŚ słusznie ustalił, że Strona prowadziła zbieranie odpadów niezgodnie z posiadanym
pozwoleniem zintegrowanym, co
dało wyraźną podstawę do wymierzenia Stronie przez
wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska administracyjnej kary pieniężnej. Kara ta jest
obligatoryjna i przepisy ustawy o odpadach nie przewidują odstępstw od jej nałożenia.”
2. korespondencja elektroniczna:
z przedsiębiorcą (Grzegorz Kwiecień) zajmującym się transportem odpadów – na
okoliczność, iż warunki rynkowe usług transportu odpadów przewidują niewielkie koszty
związane z oczekiwaniem pojazdów transportujących odpady na rozładunek: „proszę
o
informację dot. dodatkowych opłat, jakie naliczacie Państwo za dodatkowy czas oczekiwania
na rozładunek w przypadku transportu odpadów. Proszę o wskazanie wysokości opłat za
oczekiwanie na rozładunek w odniesieniu do czasu w kolejce. (…) Dodatkowe opłaty
stosujemy w przypadku notorycznego przetrzymywania aut przez klienta. Proponujemy
klientom takie rozwiązanie. Dwie lub trzy godziny wolne od przestoju a każda następna
godzina 100-
120zł netto. Warunki są zależne od długości trasy jakie pokonuje auto z towarem.”
zestawienie pojazdów transportujących odpady do instalacji FBSerwis Kamieńsk sp. z o.o.
w dniu 22 maja 2024 r.
– na okoliczność wykazania niemożliwości zapewnienia wszystkim
pojazdom transportującym odpady z Warszawy (w ramach zamówień udzielanych przez
Zamawiającego) możliwości rozładunku bez oczekiwania na wjazd) – dowód objęty tajemnicą
przedsiębiorstwa;
z Zamawiającym w sprawie zasygnalizowanej w piśmie procesowym Zamawiającego z dnia
września 2024 r. – na okoliczność wykazania niemożliwości zapewnienia wszystkim
pojazdom transportującym odpady z Warszawy (w ramach zamówień udzielanych przez
Zamawiającego) możliwości rozładunku bez oczekiwania na wjazd.
DOWODY ZAMAWIAJĄCY
Dowody złożone przez Zamawiającego do odpowiedzi na odwołanie:
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla gminy Miasta Gdańsk za 2023 r.: „IV.
Analiza stopnia wywiązania się z wymogów prawnych w zakresie osiąganych poziomów
zagospodarowania odpadów komunalnych. Zgodnie z art. 3b ust. 1 pkt. 1 ucpg gminy są
obowiązane osiągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komu
nalnych 35% wagowo za rok 2023. Poziom przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów komunalnych dla GMG w 2023 r. wyniósł 37,26 %.”
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla Miasta Poznania za 2023 r.:
„4.2.
Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych Za rok 2023
gminy zobowiązane były do osiągnięcia wymaganego poziomu przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu odpadów komunalnych na poziomie 35%. Uzyskany poziom dla miasta
Poznania wyniósł 38,41% wagowo, co oznacza, że osiągnięto wymagany poziom dla roku
2023.”
Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla Miasta Bydgoszczy za 2023 r.:
„5.3
Poziomy recyklingu, odzysku i ograniczenia składowania odpadów komunalnych Podstawa
prawna: Rozporządzenie Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie
sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych. Osiągnięty poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia odpadów
komunalnych za 2023 r. wyniósł 36,52 % przy wymaganych ustawowo 35%.”
Opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska. Państwowy Instytut Badawczy, Gospodarka
odpadami komunalnymi w Polsce, Warszawa 2021 r.:
„Zawartości poszczególnych rodzajów
odpadów z tworzyw sztucznych w odpadach zmieszanych, w oparciu o prowadzone badania
składu odpadów komunalnych w latach 2017-2019, zawarto w tabeli 11. Zawartość odpadów
z tworzyw sztucznych mieści się w zakresie od 14,2% dla terenów wiejskich do 15,4% dla
małych miast (średnio 14,3%).” Tabela 11 dla dużych miast jest to 13,7%.
Dowody złożone przez Zamawiającego w dniu 9 września 2024 r.:
1. zestawienie własne Zamawiającego dotyczące charakterystyki strumienia odpadów
powstającego na terenie m. st. Warszawa wraz z wskazaniem osiągniętych tzw. „poziomów
recyklingu” w okresie od 2014 r. do 2023 r. wraz z dokumentami: Analizy stanu gospodarki
odpadami komunalnymi m.st. Warszawy za lata 2014-2023.
Poziomy recyklingu za rok 2021: 22,46%, za rok 2022: 23,04%, za rok 2023: 25,46%.
2. zestawienie własnego Zamawiającego dotyczące poziomów recyklingu osiągniętych
w latach 2018
– 2023 r. przez Miasto Jarocin wraz z dokumentami: Analizy stanu gospodarki
odpadami komunalnymi na terenie Gminy Jarocin za lata: 2018
– 2023.
Poziomy recyklingu za rok 2021: 26,23%, za rok 2022: 35,1058%, za rok 2023: 49,77%.
3. wydruk artykułu „Poziomy recyklingu: konsekwencja, ale nie tylko” opublikowanego na
stronie internetowej https://portalkomunalny.pl/poziomy-recyklingu-konsekwencja-ale-nie-
tylko-
537108/: „– Osiąganie odpowiednich poziomów recyklingu to wynik konsekwentnego
działania zmierzającego do wypracowania efektywnego systemu zbiórki odpadów
komunalnych w gminach, a także udoskonalania metod przetwarzania w instalacjach
komunalnych. Wielu efektów nie uda się osiągnąć z dnia na dzień czy z roku na rok. Jednak
w dals
zym ciągu, należy podejmować wszelkie możliwe działania, które choćby częściowo
zrekompensują braki w dość krótkim tempie – ocenia Zuzanna Kamińska, ekspert
Wielkopolskiego Centrum Recyklingu w Jarocinie. To szczególnie ważne z dwóch powodów.
Po pierwsze,
wymogi dotyczące poziomów recyklingu krytycznie wzrosną w najbliższym
czasie. Po drugie, polskie instalacje rozwijają się w nierównomiernym tempie. Pośród
prymusów znajdują się ciągle liczne instalacje, które nie zdążyły dostatecznie się przygotować
do spe
łnienia prawnych wymogów. Ekspertów i prymusów zapytaliśmy o rady dla tych, którzy
nie dążyli na czas przygotować się do rosnących wymogów recyklingowych. (…) Utrudnieniem
jest nierównomierny rozwój instalacji komunalnych. Te lepsze, które potrafiły zorganizować
pieniądze na inwestycje, prowadzą recykling dokładniej. – W słabszych i na ogół mniejszych
obiektach duża część odpadów, które mogłyby zostać wykorzystane, trafia na składowiska –
ocenia Piotr Szewczyk, prezes Rady RIPOK. (…) Premia za konsekwencję Do zakładów, które
już dziś mogą cieszyć się z efektów recyklingowych będących efektem konsekwencją
w
działaniu, należy z pewnością Wielkopolskie Centrum Recyklingu w Jarocinie. Zakład już
w
lutym 2020 roku osiągnął samowystarczalność energetyczną, m.in. dzięki stosowaniu
fermentacji metanowej suchej odpadów biodegradowalnych kuchennych. Są to odpady, które
– jeżeli są zbierane w sposób selektywny – nadają się do niemal 100-procentowego
przetw
orzenia. (…) Wielkopolskie Centrum Recyklingu posiada szereg nowoczesnych
rozwiązań w zakresie zarówno technologii przetwarzania odpadów, jak i prowadzenia
świadomego zarządzania środowiskowego, dążącego do poprawy ogólnej efektywności
środowiskowej poprzez postępowanie wg wytyczonych procedur dotyczących postępowania
z odpadami (odbiór, przetworzenie, system zarządzania jakością odpadów i prawidłową
segregacją).Wielkopolskie Centrum Recyklingu już od wielu lat wprowadza unowocześnienia
techniczne, dostosowując stosowane technologie przetwarzania odpadów do obowiązujących
wytycznych BAT. (…) Wielkopolskie Centrum Recyklingu w Jarocinie jest największą
instalacją
mechaniczno-biologicznego
przetwarzania
odpadów
w
Wielkopolsce.
Nowoczesność zakładu polega przede wszystkim na nieszablonowych i innowacyjnych
rozwiązaniach technologicznych. (…) Inwestycja w bio – Gdybym miała w tej chwili ocenić
i
doradzić, co można poprawić, by osiągnąć relatywnie szybko postęp w dziedzinie recyklingu,
powiedziałabym: poprawić recykling frakcji bio – mówi Zuzanna Kamińska z Wielkopolskiego
Centrum Recyklingu. (…) Licząc wagowo, to frakcja osiągająca w różnych instalacja 20-
30%(wagowo) wszystk
ich odpadów. – My stosujemy rozwiązanie, w którym odpady kuchenne
przetwarzane są w biogaz, a inne odpady bio podlegają procesom kompostowania. W obydwu
przypadkach warto zadbać o to, by produkt był jak najlepszej jakości, tzn. bez zawartości
zanieczyszcza
jących frakcji, takich jak np. worki, a dla produktu uzyskanego z odpadów,
należy stworzyć jak najlepsze kanały dystrybucji – mówi Zuzanna Kamińska. W wypadku
Jarocina ten produkt to kompost „Terrawit”, uzyskiwany z odpadów zielonych, starannie
wyselekcjon
owanych i poddawanych kompostowaniu w tunelu, następnie pryzmowany
i
napowietrzany. (…) Troska o strumień Dla poprawienia jakości bio recyklingu niezbędne jest
zadbanie o poprawę jakości strumienia odpadów. Poligonem doświadczalnym tej współpracy
lata temu był wymóg selektywnej zbiórki popiołu. Popiół jest mało użyteczny jako surowiec
wtórny, stanowi natomiast bardzo duże zanieczyszczenie innych odpadów, z którymi jest
dostarczany do procesu sortowania. Niszczy maszyny i urządzenia do sortowania odpadów.
Mi
eszkańcy na ogół łatwo godzą się na obowiązek osobnego zbierania odpadów, co ośmiela
do coraz szerszego wprowadzania obowiązkowej selekcji odpadów bio, w tym osobnej dla
odpadów kuchennych. (…) Siła separatorów W ocenie Instytutu Ochrony Środowiska-
Państwowego Instytutu Badawczego w Polsce większość instalacji MBP ma stosunkowo
proste układy technologiczne w części mechanicznej, oparte zasadniczo na ręcznym
sortowaniu frakcji nad sitowej oraz ręcznym sortowaniu selektywnie zbieranych odpadów
opakowaniowych i surowcowych. „Wymagają one modernizacji dla dostosowania do nowych
wymagań wynikających ze wzrostu ilości odpadów zbieranych selektywnie. Ta modernizacja
powinna obejmować przynajmniej uzupełnienie linii technologicznych o separatory
balistyczne, min. 5-
6 separatorów optopneumatycznych, separator metali nieżelaznych
i
dodatkowe kabiny ręcznego sortowania. Należy ponadto przeanalizować w poszczególnych
przy
padkach celowość wyodrębnienia linii do sortowania selektywnie zbieranych odpadów
opakowaniowych” – ocenia Instytut Ochrony Środowiska-Państwowy Instytut Badawczy. (…)
Zalecenia wzięły sobie do serca władze Gdańska. „Pełna automatyzacja procesu, dzięki 22
separatorom optycznym, umożliwi odzyskiwanie dwa razy więcej surowców ze wszystkich
odpadów trafiających do instalacji” – informuje tamtejszy Urząd Miasta. (…) – Prace przy
modernizacji sortowni trwały ponad rok. Już teraz, po jej rozruchu, wiemy, że nasze miasto ma
unikatową instalację do sortowania odpadów zmieszanych. Nasza sortownia cechuje się
najwyższą przepustowością w Polsce. Dzięki zamontowanym urządzeniom – separatorom
optycznym
– możemy wyprodukować 14 rodzajów surowców wtórnych – mówi Grzegorz
O
rzeszko, prezes gdańskiego Zakładu Utylizacyjnego. (…) Dzięki wdrożonym rozwiązaniom
w sortowni można odzyskiwać 85% surowców ze wszystkich trafiających do sekcji sortowania.
(…) Te 14 rodzajów odzyskiwanych w instalacji surowców to: butelka PET transparentna,
butelka PET niebieska, butelka PET zielona, butelka PET kolorowa, tacka PET, kartony do
płynnej żywności, folia transparentna (LDPE), folia kolorowa (LDPE), makulatura, metale
nieżelazne, metale żelazne oraz opakowania z PEHD, PP i PS.”
4. wydruk dokumentu „Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w gminie miejskiej
Kraków za 2023 rok”: „IX. UZYSKANE POZIOMY PRZYGOTOWANIA DO PONOWNEGO
UŻYCIA I RECYKLINGU ODPADÓW KOMUNALNYCH Gmina Miejska Kraków w 2023 r.
osiągnęła: 1) poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych
wynoszący 46,10 % - zgodnie z art. 3b ust. 1 pkt 1 ustawy gminy są obowiązane osiągnąć
poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości
co najmniej 35% wagowo
– za rok 2023;”
5. wydruku dokumentu „Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy
Miasto Szczecin”: „5.2. Poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych oraz ograniczenia ich składowania Osiągnięty poziom przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu frakcji odpadów komunalnych w roku 2023 wyniósł 43,58%.
Wymaganym poziomem re
cyklingu za rok 2023 było 35%.”
6. wydruk artykułu „Anglia zmienia zasady segregacji: jeden pojemnik do wszystkiego. „Koniec
chaosu” opublikowany w Rzeczpospolita: „Anglia zdecydowała o wprowadzeniu prostych
zasad segregacji odpadów. Już niebawem – niezależnie od miejsca zamieszkania – plastik,
metal, szkło, papier i karton lądować będą w jednym koszu na śmieci. (…)”
7. wydruk artykułu „Jak segregują wrocławianie? Dałoby się odzyskać jeszcze połowę”
opublikowany na stronie internetowej https://www.wroclaw.pl/zielony-wroclaw/jak-segreguja-
wroclawianie-polowe-da-sie-odzyskac:
„(…) Z pomocą przychodzą nam badania
przeprowadzone przez naukowców z Wydziału Inżynierii Środowiska Politechniki
Wrocławskiej. Eksperci badali, ile i jakich odpadów wyrzucamy we Wrocławiu przez cały rok –
od wiosny 2022 do wiosny 2023. W zestawieniu uwzgl
ędniono nieruchomości jednorodzinne
i wieloro
dzinne, a wyniki uśredniono. (…) W analizie przyglądano się temu, co wrzucamy do
czarnego pojemnika, kiedy już oddzielimy poszczególne frakcje nadające się do recyklingu –
papier, tworzywa sztuczne, szkło i bioodpady. Wyniki były zaskakujące. Za dużo zmieszanych
Okazuje się, że w odpadach zmieszanych znalazło się ponad 30 proc. odpadów kuchennych,
ponad 15 proc. odpadów z papieru, 14,5 proc. tworzyw sztucznych oraz 8,5 proc. szkła.
W
wyrzuconych przez nas odpadach ponad 68 proc. powinna zostać posegregowana i trafić
do pojemników na poszczególne frakcje. Tym bardziej że odpady zmieszane to tak naprawdę
odpady, które pozostają po segregacji – powinno ich być w naszych domach jak najmniej. (…)
Segregacja to obowiązek! (…) Odpady, które zamiast zostać posegregowane, trafiają do
czarnego pojemnika, są praktycznie nie do odzyskania. – Nie możemy zakładać, że ktoś
posegreguje nasze śmieci za nas. Odzyskiwanie surowców z odpadów zmieszanych jest
bardzo trudne. To skomplikowany, czasochłonny i kosztowny proces – mówi Aleksandra
Palus, (…).”
8. zestawienie własne Zamawiającego dotyczącego dotychczas stosowanych przez
Zamawiającego warunków kontraktowych w zakresie określenia w tym atomizacji przedmiotu
zamówienia oraz wymogów dotyczących poziomu recyklingu wraz z SWZ lub SIWZ
sporządzonymi i wykorzystanymi na potrzeby postępowań o udzielenie zamówień
publicznych:
a) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu m.st. Warszawy”,
RZP.27.31.2023.LK,
b) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy”, RZP.27.41.2022.LK,
c) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 320 653 Mg” , RZP.27.35.2022.LK,
d) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 261 973 Mg”, RZP.27.12.2022.LK,
e) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 144 000 Mg”, SZP.27.70.2021.LK,
f) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 266 000 Mg” SZP.27.48.2021.LK,
g) „Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 502 500 Mg”, DZA.ZOZ.27.65.2020.LK
„1. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu m.st. Warszawy”, RZP.27.31.2023.LK Przedmiot
zamówienia: [odpady 20 02 01, ex 20 01 08, 20 01 08] Postanowienia ust. 30 i 32 OPZ: 30.
Wykonawca, zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, z wyłączeniem
innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady
komunalne,
w wysokości nie mniejszej niż 87%, obliczonego w sposób zgodny
z
obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
w
szczególności art. 3 b ust. 1a i ust. 3. Brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany
zostanie za brak osiągnięcia tego poziomu przez Wykonawcę. (…)
2. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy”, RZP.27.41.2022.LK
(…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku
realizacji
zamówienia poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych, z wyłączeniem innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych
i
rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne, w wysokości zgodnej z obowiązującymi
przepisami ustawy o utrzy
maniu czystości i porządku w gminach, w szczególności art. 3 b ust.
1 pkt 2, pkt 3 oraz pkt 4, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Brak udokumentowania osiągnięcia
poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego poziomu przez Wykonawcę. (…)
3. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości
maksymalnej 320 653 Mg” , RZP.27.35.2022.LK (…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca,
zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne: -
w
zakresie Zadania 1 (3) w wysokości nie mniejszej niż 28 % w 2023 r. i 33% w 2024 r., -
w
zakresie Zadania 4 (9) w wysokości nie mniejszej niż 29% w 2023 r. i 34% w 2024 r.,
obliczonego w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości
i
porządku w gminach, w szczególności art. 3 b ust. 1a i ust. 3. Brak udokumentowania
osi
ągnięcia ww. poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego poziomu przez
Wykonawcę. (…)
4. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości
maksymalnej 261 973 Mg”, RZP.27.12.2022.LK (…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca,
zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne,
w
wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach, w szczególności art. 3 b ust. 1 pkt 2, pkt 3 oraz pkt 4, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust.
3. Brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego
poziomu przez Wykonawcę. (…)
5. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości
maksymalnej 144 000 Mg”, SZP.27.70.2021.LK (…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca,
zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne,
w
wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach, w szczególności art. 3 b ust. 1 pkt 2, pkt 3 oraz pkt 4, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust.
3. Brak udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego
poziomu przez Wykonawcę. (…)
6. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości
maksymalnej 266 000 Mg” SZP.27.48.2021.LK (…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca,
zobowiązany jest do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne,
w
wysokości zgodnej z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w gminach, w szczególności art. 3 b ust. 1 pkt. 1, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Brak
udokumentowania osiągnięcia poziomu uznany zostanie za brak osiągnięcia tego poziomu
przez Wykonawcę. (…)
7. Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Zagospodarowanie odpadów
komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego Warszawy w planowanej ilości
maksymalnej 502 500 Mg”, DZA.ZOZ.27.65.2020.LK (…) Ust. 30 i 32 OPZ: 30. Wykonawca,
zgodnie
z obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach,
zobowiązany jest do zagospodarowania odpadów w okresie realizacji umowy w sposób
przyczyniający się do osiągnięcia poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia
odpadów komunalnych, z wyłączeniem innych niż niebezpieczne odpadów budowlanych
i
rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne. (…)”
9. odpis pisma FBSerwis Kamieńsk Sp. z o.o. z dnia 26 marca 2024 r.: poziom recyklingu
35,77%, 20 03 01 wyszczególniono 19 12 12 oraz ex 19 12 12.
10. odpis pisma FBSerwis Kamieńsk Sp. z o.o. z dnia 26 marca 2024 r.: poziom recyklingu
35,39%, 20 03 01 wyszczególniono 19 12 12 oraz ex 19 12 12.
11. odpis pisma FBSerwis Kamieńsk Sp. z o.o. z dnia 26 marca 2024 r.: poziom recyklingu
40,58%, 20 03 01 wyszczególniono ex 19 12 12.
12. odpis pisma FBSerwis Kamieńsk Sp. z o.o. z dnia 26 marca 2024 r.: poziom recyklingu
40,58%, 20 03 01 wyszczególniono 19 12 12 oraz ex 19 12 12.
13. odpis pisma PU Hetman z dnia 12 kwietnia 2024 r.: poziomu przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu odpadów komunalnych za rok 2023 dla umowy nr 365/RZPlZDOl022l2022
z dnia 23 listopada 2022 r:15 01 01: 90,53 %, 15 01 06: 60,39 %, 15 01 07: 95,47 %, ex20 01
03 07: 37,91 %, łącznie 37,65 %.
14. odpis pisma BYŚ – W. B. z dnia 11 maja 2024 r.: poziom recyklingu 35,19%
15. odpis pisma BYŚ – W. B. z dnia 11 maja 2024 r.: poziom recyklingu: 32,49%
16. odpis pisma BYŚ – W. B. z dnia 13 maja 2024 r.: poziom recyklingu: 33,64%
17. wydruk projektu z dnia 23 lipca 2024 r. ustawy o zmianie ustawy o gospodarce
opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz niektórych innych ustaw wraz
z uzasadnieniem:
„UZASADNIENIE Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce
opakowaniami i odpadami opakowaniowymi wprowadza zmiany do przepisów dotyczących
systemu kaucyjnego dla opakowań i ma celu doprecyzowanie kwestii dotyczących wydawania,
cofania i zmieniania zezwolenia na prowadzenie systemu kaucyjnego, które wydaje minister
właściwy do spraw klimatu, zwany dalej „ministrem”, na wniosek podmiotu reprezentującego,
który będzie prowadził system kaucyjny. Prace nad projektem zostały zainicjowane w związku
z pojawiającymi się wątpliwościami, czy obecne przepisy są wystarczające do zapewnienia
planowego uruchomienia systemów kaucyjnych oraz rzetelnego ich prowadzenia. Projekt
uwzględnia również postulaty przedstawicieli branż, które będą objęte działaniem systemu
kaucyjnego, zgłaszane w ramach konsultacji organizowanych w I kw. 2024 r. Niezwykle ważne
jest, aby system, który zostanie uruchomiony w 2025 r., działał nie tylko sprawnie, ale też
rzetelnie, przejrzyście i wydajnie. W tym celu niezbędne jest doprecyzowanie przepisów
dotyczących przygotowania i prowadzenia systemu kaucyjnego.”
18. pismo Rządowego Centrum Legislacji z dnia 3 września 2024 r.: „Wymaga zauważenia,
że zgodnie z art. 9 ust. 3 ustawy z dnia 13 lipca 2023 r. o zmianie ustawy o gospodarce
opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (zwanej dalej „ustawą z dnia 13 lipca 2023 r.”),
przedsiębiorcy, którzy przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy utworzyli system
pobierania i zwracania kaucji za opakowania, w tym zbierania opakowań i odpadów
opakowaniowych powstałych z opakowań, o których mowa w załączniku nr 1a do ustawy
zm
ienianej w art. 1, mogą prowadzić ten system do dnia 31 grudnia 2024 r. na zasadach
dotychczasowych przy czym opakowania, o których mowa w załączniku nr 1a do ustawy
zmienianej w art. 1, w których produkty będące napojami zostały wprowadzone do obrotu
prze
z wprowadzających produkty w opakowaniach na napoje lub wprowadzających
bezpośrednio produkty w opakowaniach na napoje przed dniem 1 stycznia 2025 r., mogą być
zbierane. Terminy te omawianą nowelizacją są przedłużane odpowiednio do dnia 31 grudnia
2025 r.
i 1 stycznia 2026 r. (art. 4 projektu). RCL zwraca uwagę, że biorąc pod uwagę obecny
etap prac nad projektem oraz obowiązek notyfikowania przedmiotowego projektu Komisji
Europejskiej.”
19. wydruk artykułu „Strona samorządowa KWRiST negatywnie o projekcie dot. systemu
kaucyjnego w Polsce” opublikowanego dnia 28 sierpnia 2024 r. na stronie internetowej
https://samorzad.pap.pl/kategoria/srodowisko/strona-samorzadowa-kwrist-negatywnie-o-
projekcie-dot-systemu-kaucyjnego-w
20. wydruk artykułu „Lidl i Biedronka mówią jednym głosem. "Pęd rządu do zbyt szybkiego
bycia eko" opublikowanego w Business Insider (https://businessinsider.com.pl/prawo/lidl-i-
biedronka-mowia-jednym-glosem-ped-rzadu-do-zbyt-szybkiego-bycia-eko/yk2zrsh).
Dowody złożone przez Zamawiającego do pisma z dnia 10 września 2024 r.:
1. pismo Odwołującego Remondis z dnia 28 lutego 2024 r.: poziom recyklingu Remondis za
2023 r: 16,4%.
Czystość surowca dla odpadu o kodzie: 15 01 01 wynosiła: 95%, 91%, 92 %,
dla odpadu o kodzie 15 01 07: 80%
(„W wyniku przetworzenia powstało 80% stłuczki szklanej
(produkt) i 15% odpadów o kodzie 19 12 05, które zostały przekazane do kolejnego recyklera,
który oświadczył, że towar posiadał tylko 5% zanieczyszczeń.”)
2. pismo Odwołującego Remondis z dnia 28 lutego 2024 r.: poziom recyklingu Remondis za
2023 r: 17,85%.
Czystość surowca dla odpadu o kodzie: 15 01 01 wynosiła: 95%, 91%, 92 %,
dla odpadu o kodzie 15 01 07: 80%
(„W wyniku przetworzenia powstało 80% stłuczki szklanej
(produkt) i 15% odpadów o kodzie 19 12 05, które zostały przekazane do kolejnego recyklera,
który oświadczył, że towar posiadał tylko 5% zanieczyszczeń.”) podwykonawca PUHP LECH
sp. z o.o.: 15 01 01: 94,899%,15 01 07: 92,438%.
3. pismo Odwołującego FB Serwis z dnia 26 marca 2024 r.: poziom recyklingu 40,58%, 20 03
01 wyszczególniono ex 19 12 12.
4. pismo
Zamawiającego z dnia 3 listopada 2023 r.: „Z oświadczenia o wytworzonych
odpadach z odpadów przyjętych do przetworzenia wynika, że z całości odpadów o kodzie 15
01 07 przetworzonych w procesie R12 w instalacji KoM-Eko ul. Metalurgiczna 9B, 20-234
Lublin, Wytworzono jedynie ten sam odpad tj. 15 01
07. Biorąc pod uwagę, że w ll kwartale
2023 r. Wykonawca oświadczył, że w tej instalacji i w tym procesie z odpadu o kodzie 15 01
07 wytworzył także odpady o kodzie 19 12 10, Zamawiający wzywa do potwierdzenia
prawidłowości wykazanych informacji w oświadczeniu za lll kwartał 2023 r.”
5. pismo KOM-EKO S.A z dnia 8 listopada 2023 r.:
„Wyjaśnienia Ad. B. Niniejszym spółka
KoM-
EKo S.A. oświadcza, że z uwagi na czystość z odpadów przyjętych do przetworzenia w lll
kwartale 2023 r.
, z całości odpadów o kodzie 15 01 07 przetworzonych w procesie R12,
wytworzono ten sam odpad tj. 15 01 07. Potwierdzamy więc prawidłowość wykazanych
informacji w oświadczeniu za lll kwartał 2023r.”
6. pismo Odwołującego HETMAN z dnia 12 kwietnia 2024 r.: 15 01 01: 90,53%, 15 01 06:
60,39%, 15 01 07: 95,47%, ex 20 01 08: 100,00%, 20 02 01: 100,00%, 20 03 01: 24,34%, 20
7. pismo Odwołującego FB Serwis z dnia 26 marca 2023 r.: poziom recyklingu 35,39%.
8. pismo
Odwołującego FB Serwis Kamieńsk z dnia 14 marca 2024 r. wraz z załączonym
pismem Mondi Świecie S.A. z dnia 11 marca 2024 r.: strata procesowa dla odpadu o kodzie
15 01 01 wynosiła 9% masy odpadów.
9. umowa nr UMIA/GO/III/1/8/11/2023
– 2024 z dnia 3 kwietnia 2023 r.: „pomiędzy: Miastem
stołecznym Warszawa a konsorcjum: 1) PARTNER sp. z o.o. sp. k. z siedzibą w Warszawie
(…) 2) D. A. prowadzący działalność gospodarczą pod firmą PARTNER D. A., adres: Al. Jana
Pawła II 80 lok. 158, 00-175 Warszawa (…) Przedmiot Umowy Przedmiotem Umowy jest
realizacja Zadania nr 2, które dotyczy świadczenia usług w dzielnicach Białołęka i Targówek
m.st. Warszawy1, w ramach zamówienia pn. „Odbiór odpadów komunalnych z terenu
nieruchomości, położonych w dzielnicach Białołęka, Targówek, Mokotów, Ochota, Ursus,
Włochy, Śródmieście, Bemowo i Wola m.st. Warszawy (Zadania nr 2, 3, 4, 7 i 9)” (…) par. 8
Odpowiedzialność Wykonawcy, kary umowne (…) ykonawca, z zastrzeżeniem, o którym
mowa w § 2 ust. 4 in fine Umowy, zobowiązany jest do zapłaty Zamawiającemu kary umownej:
(…) 4) za każdy rozpoczęty dzień zwłoki w odbiorze innych niż odpady zielone i odpady
w
ielkogabarytowe odpadów komunalnych z MGO względem terminu wynikającego z Planu
Odbiorów – w wysokości 50 zł za każde MGO, którego to dotyczy; 5) za każdy rozpoczęty
dzień zwłoki w odbiorze odpadów zielonych lub odpadów wielkogabarytowych z MGO
względem terminu wynikającego z Planu Odbiorów lub ustalonego z właścicielem
nieruchomości zgodnie z § 2 ust. 3 pkt 3 lit. b Umowy, lub w podstawieniu pojemnika na te
odpady
– w wysokości 50 zł za każde MGO, którego to dotyczy;”
10. decyzja Marszałka Województwa Łódzkiego z dnia 26 sierpnia 2019 r. (złożony w zakresie
FB Serwis i kwestionowanego kodu odpadów 19 12 12).
Dowody złożone przez Zamawiającego na rozprawie w dniu 19 września 2024 r.:
Korespondencja w sprawie poziomu recyklingu z FB Serwis oraz z Miastem Stołecznym
Warszawa
. Z odpowiedzi Miasta Stołecznego Warszawy wynika, że Miasto uznało
oświadczenia składane przez FB Serwis jako niewystarczające do potwierdzenia możliwości
zaliczenia ilości odpadów o kodach: 19 12 12 i ex 19 12 12 do masy odpadów poddanych
recyklingowi zg
odnie z par. 10 Rozporządzenia i konieczna jest ponowna analiza stanowiska
po przekazaniu dokumentów dających podstawę do uwzględnienia przedmiotowych odpadów
w masie
odpadów poddanych recyklingowi.
KIO 2942/24
Na wstępie, działając na podstawie art. 520 oraz art. 568 pkt 1 ustawy pzp Izba postanowiła
umorzyć postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów nr 3 - 5 odwołania wycofanych przez
Odwołującego na posiedzeniu z udziałem Stron. Oświadczenie o cofnięciu zarzutu odwołania
uznać należy za oświadczenie najdalej idące złożone przez Stronę, która zainicjowała
postępowanie odwoławcze. Złożenie takiego oświadczenia warunkuje zakończenie
postępowania odwoławczego w zakresie wycofanych zarzutów bez konieczności jego
rozpoznawania i merytorycznego stanowiska Izby. Odwołujący podejmuje bowiem decyzję
o
ostatecznym zaniechaniu kontynuowania sporu przed Izbą w zakresie wycofanych zarzutów.
W pozostałym zakresie odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Zarzut 1 odwołania dotyczący warunku udziału w postępowaniu z Rozdz. II, pkt 6.2.2.4 IDW.
Zarzut zasługiwał na częściowe uwzględnienie.
Przedmiot sporu
w zakresie zarzutu 1 odwołania sprowadzał się do odpowiedzi na pytanie czy
ustanowiony w postępowaniu warunek dotyczący doświadczenia wykonawcy został ustalony
zgodnie z art. 112 ustawy pzp na minimalnych poziomach zdolności i w sposób proporcjonalny
do przedmiotu zamówienia. Odwołujący kwestionował treść warunku co do istoty żądając jego
wykreślenia w całości. Izba w części podzieliła stanowisko Odwołującego uznając, że warunek
w zakresie wymagania wykazania się osiągnięciem w ramach wcześniejszej realizacji
określonym poziomem przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych
odpadów komunalnych jest nadmierny, nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia,
nieznajdujący uzasadnienia w celu jaki Zamawiający planuje osiągnąć, a tym samym
niezasadnie
ograniczający konkurencję w postępowaniu.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że nieproporcjonalność warunku dotyczy
uzależnienia jego spełnienia od osiągniętego poziom recyklingu odpadów, który jest wynikiem
szeregu czynników, z których najważniejszy odnosi się do jakości strumienia odpadów
przekazanego przez Zamawiającego lub podmioty działające na jego rzecz do przetworzenia,
na który Wykonawca nie ma wpływu. Ponadto, Odwołujący upatrywał nadmiarowości warunku
w żądaniu od Wykonawców wykazania się doświadczeniem w osiągnięciu poziomów
recyklingu odpadów poszczególnych frakcji na skrajnie wysokim poziomie, co dotyczy Zadań
o numerze: 1-4 (odpady o kodzie 20 03 01), 5-6 (odpady o kodzie 15 01 06), 7-8 (odpady
o kodzie 15 01 01), 9-10 (odpady o kodzie 15 01 07), 18-19 (odpady o kodzie 20 03 07) oraz
w ilości odpadów, jakie Wykonawca musi przetworzyć, aby spełnić warunek udziału
w
postępowaniu. Co do poziomów recyklingu Odwołujący argumentował, że warunek jest
nieadekwatny do celu jakiemu ma służyć, gdyż nieosiągnięcie określonego poziomu recyklingu
w żadnym wypadku nie oznacza, że wykonawca realizował umowę nienależycie, a osiągnięcie
wymaganego poziomu recyklingu w jednym roku lub w ramach jednej umowy nie daje żadnej
gwarancji, że wykonawca już zawsze, w kolejnych latach, będzie osiągał co najmniej takie
poziomy jak te, wynikające z referencyjnej umowy. Podnosił, że tak definiowane
doświadczenie Wykonawców będzie zwyczajnie nieporównywalne i nie będzie ono
obrazowało rzeczywistych możliwości Wykonawcy. Każda z referencyjnych usług świadczona
bowiem była przez Wykonawców w odmiennych warunkach, w odniesieniu do innego
strumienia odpadów, zebranych najpewniej z innych nieruchomości, więc „rozliczanie” w takich
warunkach Wykonawców z uzyskanego poziomu recyklingu nie powinno mieć miejsca.
Odwołujący zauważył także, że poziomy recyklingu, jakich Zamawiający oczekuje w ramach
referencyjnych usług są przy tym rażąco wygórowane i nieprzystające do realiów rynku,
w
szczególności w odniesieniu do odpadów o kodzie 20 03 01, odpadów o kodzie 15 01 06,
odpadów o kodzie 15 01 01, odpadów o kodzie 15 01 07 i odpadów o kodzie 20 03 07.
Dodatkowo Odwołujący podnosił, że Zamawiający stawia dodatkowo bardzo wysokie
oczekiwania
co do ilości odpadów, jakie Wykonawca miał przetworzyć w ramach
referencyjnych usług, choć w rzeczywistości doświadczenie w zagospodarowaniu mniejszej
liczby odpadów nie przekłada się automatycznie na zwiększone ryzyko i trudności
w
przetworzeniu większej ilości odpadów. Z tych powodów Odwołujący wnosił
o
wyeliminowanie z postępowania kwestionowanego warunku dotyczącego doświadczenia
wykonawcy.
Izba uznała stanowisko Odwołującego za zasadne w zakresie wymogu warunku dotyczącego
wykazania się osiągnięciem określonych poziomów recyklingu uznając za Odwołującym, że
warunek w takim brzmieniu wypacza cel badania doświadczenia wykonawcy.
Na wstępie podnieść należy, że zasada proporcjonalności, o której mowa w art. 16 ustawy pzp
nakazuje zachowania adekwatnego do danej sytuacji, tym samym musi być ono odpowiednie
w okolicznościach danej sprawy, a podejmowane działania muszą odpowiadać założonym
celom. W myśl art. 112 ust. 1 ustawy pzp zamawiający jest zobligowany formułować warunki
udziału w postępowaniu oraz wymagane od wykonawców środki dowodowe, w sposób
proporcjonalny do przedmiotu zamówienia, z uwzględnieniem potrzeb danego zamówienia
specyfiki, zakresu) oraz umożliwiający ocenę zdolności wykonawcy do należytego wykonania
zamówienia. W odniesieniu do zasady proporcjonalności Izba podziela stanowisko wyrażone
w wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 4 października 2019 r., sygn. akt: KIO 1859/19,
iż: „zgodnie z tą zasadą nakaz przygotowania i przeprowadzenia postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób proporcjonalny, z uwzględnieniem zachowania konkurencji wśród
wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia, nie jest tożsamy z nakazem
dopuszczenia do zamówienia wszystkich podmiotów, w tym niezdolnych do jego realizacji
w
należyty sposób, lub dopuszczenia wszystkich rozwiązań istniejących na rynku, w tym
nieodpowiadających potrzebom zamawiającego.” W tym kontekście wskazania wymaga, że
ustanowione warunki udziału w postępowaniu muszą spełniać tzw. test proporcjonalności,
którego przeprowadzenie ma wykazać, czy podejmowane działania są niezbędne i adekwatne
do wybranego celu (tak też: wyrok TSUE z dnia 16 września 1999 r. w sprawie C-414/97).
Warunki udziału w postępowaniu zamawiający winien wyrażać jako minimalne poziomy
zdolności co skutkuje tym, iż za zdolnego do wykonania zamówienia uznaje się wykonawcę,
który wykaże spełnienie minimalnych wielkości, określonych przez zamawiającego. Należy
przy tym uwzględniać specyfikę zamówienia, w tym jego rodzaj, przedmiot, zakres, sposób
wykonania, wartość i sposób płatności. Celem stawiania przez zamawiających warunków
udziału w postępowaniu, jest zapewnienie, aby zamówienie zostało powierzone podmiotowi
dającemu rękojmię jego należytej realizacji. Zamawiający zobowiązany jest przy tym
zachować równowagę pomiędzy jego tak rozumianym interesem, a interesem wykonawców.
Chodzi o to, aby poprzez wprowadzenie nadmiernych wymagań, nie nastąpiło wyeliminowanie
z postępowania wykonawców zdolnych do jego należytego wykonania (tak też: wyrok Krajowej
Izby Odwoławczej z dnia 29 września 2017 r., sygn. akt KIO 1922/17).
Podnieść także należy, że to zamawiający jako gospodarz postępowania kształtuje warunki
udziału w postępowaniu mając na względzie charakter i specyfikę przedmiotu zamówienia.
Niemniej jednak uprawnienie zamawiającego w zakresie formułowania warunków udziału
w
postępowaniu nie jest nieograniczone i powinno opierać się jak już wskazano na zasadzie
propor
cjonalności, równości, uczciwej konkurencji oraz posiadać uzasadnienie w potrzebach
zamawiającego.
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy zdaniem Izby Zamawiający naruszył ww.
zasady, a w postępowaniu odwoławczym nie wykazał, aby wymóg dotyczący osiągnięcia
określonych poziomów recyklingu był adekwatny dla celu, jaki Zamawiający planuje osiągnąć.
Zamawiający uzasadniając postawiony warunek powoływał się przede wszystkim na
konieczność powiązania obowiązków wykonawcy w zakresie osiągania określonych
poziomów recyklingu na etapie realizacji przedmiotu umowy – pkt 31 OPZ z badaniem
gotowości wykonawcy do spełnienia tych wymagań jakościowych. Innymi słowy, Zamawiający
dążąc do wyboru wykonawcy, który będzie zdolny osiągnąć wysokie poziomy recyklingu danej
frakcji odpadów postanowił zbadać potencjał wykonawców w tym zakresie przez warunek
dotyczący doświadczenia wykonawcy. Niewątpliwie, tak postawiony warunek, jak podnosił
zresztą Zamawiający, pozostaje w związku z przedmiotem zamówienia, niemniej jednak
kluczowym dla oceny
jego prawidłowości jest ustalenie, czy faktycznie służy celowi, jaki
Zamawiający planuje osiągnąć i w tym znaczeniu jest do przedmiotu zamówienia
proporcjonalny.
Zamawiający wskazywał bowiem, że wymiar jakościowy warunku ma
przełożyć się na możliwości należytego wykonania zamówienia w zakresie osiągania jak
najwyższych poziomów recyklingu. Zdaniem Izby, w świetle dokumentów zamówienia cel
warunku nie koresponduje z
jego treścią i jak słusznie podnosił Odwołujący, co do istoty został
określony z naruszeniem art. 112 ustawy pzp oraz zasadami uczciwej konkurencji oraz
proporcjonalności.
Zauważenia wymaga, co nie było kwestionowane co do zasady w postępowaniu odwoławczym
(poza odwołaniem Wykonawcy Pre Zero), że Miasto Stołeczne Warszawa jest zobowiązane
do osiągnięcia w danym roku określonych poziomów recyklingu, a Zamawiający działający na
jego rzecz,
powierzając wykonawcy usługę zagospodarowania odpadów przekazuje
jednocześnie ten obowiązek, co zostało wyrażone w pkt 31 OPZ. Osiągnięcie jednak tych
poziomów, jak słusznie podnosił Odwołujący, jest zależne od szeregu czynników, które
w
znacznej mierze pozostają niezależne od wykonawcy, poczynając od działań edukacyjnych
dotyczących właściwej segregacji odpadów, jakości strumienia „u źródła”, a kończąc dopiero
na możliwościach danych instalacji. Nie ulega wątpliwości, że nieprawidłowa segregacja
odpadów przez mieszkańców ma determinujący wpływ na ich recykling. Jak podnosił
Zamawiający, w ramach wykazywanej na potrzeby warunku usługi, wykonawca będzie mógł
dokon
ać wyboru
tego spośród strumieni dawnych, który spełni wymóg warunku co do
poziomów recyklingu. Zamawiający nie stawia więc granicy terytorialnej, co miałoby
uzasadniać proporcjonalność warunku i jak zaznaczał w odpowiedzi na odwołanie:
„Z założenia normatywnego określona frakcja odpadów komunalnych (odpady o określonym
kodzie) mają zbieżne cechy fizyczne i chemiczne. Z założenia normatywnego nie występuje
tu zatem różnica. W praktyce mogą występować pewne różnice co do składu odpadu
zaklasy
fikowanego do danej frakcji. Różnice te są jednak minimalne i pomijalne, a nadto
konsekwencje ich występowania są redukowane w ramach kryterium kwalifikacji,
dopuszczalnością wyboru przez Wykonawcę usługi referencyjnej na którą powoła się
wykonawca. Przyjęte przez Zamawiającego w tym zakresie założenia konstrukcyjne mają
zapewnić dochowanie proporcjonalności, otwartości na konkurencję dającą rękojmię
należytego wykonania zamówienia oraz równego traktowania tych wykonawców.” Warunek
ma
więc badać doświadczenie zdobyte w odmiennych warunkach co do źródła pochodzenia
odpadów, polityki w zakresie zagospodarowania odpadów, w tym różnych podejść
mieszkańców do ich segregacji, czyli w tych okolicznościach, na które wykonawca nie ma
wpływu. Trudno więc uznać, że wykonawca realizując dane zamówienie nabiera takiego
doświadczenia w zakresie osiągnięcia z zagospodarowanych odpadów poziomów recyklingu,
które w każdych warunkach, również właściwych dla Miasta Stołecznego Warszawy, przełoży
się na realizację każdego kolejnego zamówienia z takimi samymi rezultatami. A taki właśnie
jest cel warunku udziału w postępowaniu. Wykonawca ma wykazać się zdobyciem
konkretnego doświadczenia, które bezpośrednio przełoży się na należytą realizację kolejnego.
Zdaniem Izby
to w tym znaczeniu warunek jest nieproporcjonalny do przedmiotu zamówienia
i nie przełoży się na zdolność wykonawcy do osiągnięcia odpowiedniego poziomu recyklingu
w trakcie realizacji zamówienia. W ocenie Izby, związek pomiędzy referencyjnymi realizacjami
a przedmiotowym zamówieniem będzie iluzoryczny a nie bezpośredni. Izba dostrzega ideę
jaka przyświecała Zamawiającemu przy formułowaniu tego warunku, niemniej jednak nie
zmierza on do osiągnięcia opisanych celów. Zamawiający nie dopuści zgodnie z założeniem
do udziału w postępowaniu wyłącznie wykonawców doświadczonych w wypracowaniu
wysokich poziomów recyklingu odpadów, co bezpośrednio wpłynie na jakość obecnie
udzielanej usługi, a wyłącznie tych wykonawców, którzy w przeszłości, przy sprzyjających
warunkach
osiągnęli wymóg warunku, co nie przekłada się w żaden sposób na możliwość
osiągnięcia poziomów z pkt 31 OPZ przy wykonywaniu przedmiotowego zamówienia. Co
więcej, o pozorności tego warunku świadczy możliwość powierzenia wykonania części
zamówienia podwykonawcom, także w zakresie instalacji do przetwarzania odpadów.
W
sytuacji zatem, gdy wykonawca wykaże na potrzeby spełnienia warunku usługę wykonaną
samodzielnie, a następnie w ramach przedmiotowego zamówienia wykaże instalację
podwykonawcy to cel warunku zostaje całkowicie wypaczony. Gdyby bowiem za właściwą
uznać argumentację Zamawiającego, zamówienie realizowałby wtedy podmiot, który nie
posiada zbadanego w postępowaniu doświadczenia w osiąganiu wysokich poziomów
recyklingu
, a przecież to właśnie to doświadczenie stało u podstaw konstrukcji postawionego
warunku. Izba w całości podziela stanowisko Odwołującego, że: „tak definiowane
doświadczenie Wykonawców będzie zwyczajnie nieporównywalne i nie będzie ono
obrazowało rzeczywistych możliwości Wykonawcy.” Jak podnosił Odwołujący w piśmie z dnia
9 września 2024 r.: „z uwagi na specyfikę miernika w postaci poziomu recyklingu i jego
uzależnienia od czynników niezależnych od Wykonawcy, to aby nadać temu miernikowi cechy
„miernika obiektywnego” Zamawiający musiałby porównywać doświadczenie Wykonawców
i
osiągnięte przez nich poziomy recyklingu w odniesieniu do dokładnie tego samego strumienia
odpadów, co jest niemożliwe. Nie chodzi przy tym jedynie o to, aby doświadczenie dotyczyło
odpadów o tym samym kodzie, ale też odpadów zebranych w tym samym czasie, w tej samej
ilości i z tego samego miejsca. Tylko wówczas moglibyśmy zachować obiektywizm i móc
faktycznie porównywać ze sobą doświadczenia Wykonawców w kontekście ich zdolności do
należytego wykonania zamówienia. W innym przypadku, ich doświadczenia w postaci
osiągniętych poziomów recyklingu, są całkowicie nieporównywalne, a tym samym nie mogą
być wyznacznikiem dla oceny czy wykonawca jest zdolny do realizacji zamówienia. (…)
Wbrew zatem twierdzeniu Zamawiającego (str. 14 odpowiedzi na odwołanie) miernik w postaci
poziomu recyklingu wykazuje różnice względem miernika ilościowego czy temporalnego,
bowiem nie ma on cech obiektywizmu.” Izba zauważa, że warunek odnosi się do właściwości
instalacji a nie doświadczenia wykonawcy, a przecież wykonawca może rozwijać własne
instalacje i modernizować tak aby osiągały jak najwyższe poziomy recyklingu i pomimo, że na
etapie składania ofert nie mógłby wykazać się wymaganym przez Zamawiającego
doświadczeniem to w trakcie realizacji zamówienia byłby zdolny wykazać wysokie poziomy
recyklingu.
Zdaniem Izby powyższe świadczy o tym, że warunek nie bada potencjału wykonawcy
i
ogranicza w sposób nieuzasadniony uczciwą konkurencję w postępowaniu eliminując
z
udziału wykonawców dających rękojmię jego należytego wykonania. Dlatego też Izba
nakazała wykreślenie z warunku wymogów dotyczących osiągania określonych poziomów
recyklingu.
Dodatkowo wskazania wymaga, że kwestia tego, czy dane zamówienie można uznać za
zrealizowane należycie czy też nie w zakresie poziomów recyklingu jest kwestią irrelewantną
dla oceny przedmiotowego
warunku i zależną od innych czynników, w tym postanowień
umownych danej realizacji,
jak na przykład kary umowne za nieosiągnięcie ustalonych
poziomów w ramach danej usługi. Istotnym jest to, że warunek w tym zakresie nie przekłada
się na faktyczną gotowość wykonawcy do należytego wykonania zamówienia.
Mając na względzie, że warunek jest nieprawidłowy co do istoty zarzuty dotyczące
nadmiernych poziomów recyklingu w warunku stały się w zasadzie bezprzedmiotowe.
Zaznaczenia wymaga
jednak, że Zamawiający w zakresie poziomów recyklingu odmiennie
interpretuje ustalenie ich na minimalnym poziomie zdolności niż w przypadku wolumenu
odpadów, który dla każdej części jest około czterokrotnie niższy niż przewidziany w trakcie
realizacji zamówienia. Co do poziomów recyklingu to w warunku są zbliżone do tych, które
wy
konawca będzie zobowiązany osiągnąć na etapie wykonywania umowy i także z tych
powodów warunek jest nadmierny. Słusznie podnosił Zamawiający, że obniżenie tych
poziomów w sposób proporcjonalny spowodowałoby, że byłby to warunek iluzoryczny,
a
Zamawiający nie osiągnąłby celu, którym jest dopuszczenie wykonawców zdolnych do
osiągania wysokich poziomów recyklingu. Świadczy to jednak wyłącznie o błędnej formule
warunku w tym zakresie, gdyż Zamawiający i tak ww. celu nie osiągnie. Dodać należy, że
jakkolwiek co
do zasady akceptowalne i uzasadnione jest stawianie wykonawcom wymagań
i
ich dyscyplinowanie w zakresie osiągania poziomów recyklingu w trakcie wykonywania
umowy na zagospodarowanie odpadów, co stanowi naturalną konsekwencję powierzenia im
zadań, do których zobowiązany jest zamawiający, pomimo, że tylko w części osiągnięcie
poziomów recyklingu zależne jest od właściwości wykonawców (technologicznych czy też
o
rganizacyjnych), to jednak ustanowienie takich wymagań w warunku dopuszczającym do
udziału w postępowaniu należy ocenić negatywnie, jako naruszające zasady wynikające z art.
16, art. 112 i art. 116 ustawy pzp.
Natomiast co do
ilości odpadów wskazanych w warunku, to zdaniem Izby są one
proporcjonalne do przedmiotu zamówienia. Jak wskazywał Zamawiający jest to wolumen
minimalny i
bezpośrednio referuje do ilości odpadów, których przetworzenie będzie
przedmiotem zamówienia w danej części i odpowiednio wynosi: 17 500 Mg w warunku
względem 70 000 Mg odpadów do zagospodarowania, 6250 Mg w warunku względem 25 000
Mg odpadów do zagospodarowania, 5000 Mg w warunku względem 20 000 Mg odpadów do
zagospodarowania, 4250 Mg
w warunku względem 17 000 Mg odpadów do
zagospodarowania, 2000 Mg
w warunku względem 8000 Mg odpadów do zagospodarowania,
1750 Mg
w warunku względem 7000 Mg odpadów do zagospodarowania, 1900 Mg w warunku
względem 7600 Mg odpadów do zagospodarowania, 1250 Mg w warunku względem 5000 Mg
odpadów do zagospodarowania. Warunek w tym zakresie nie jest nadmierny i pozostaje
w
związku z przedmiotem zamówienia. Zdaniem Izby, chybione są twierdzenia Odwołującego,
że: „w rzeczywistości doświadczenie w zagospodarowaniu mniejszej liczby odpadów nie
przekłada się automatycznie na zwiększone ryzyko i trudności w przetworzeniu większej ilości
odpadów, zwłaszcza że maksymalne moce przerobowe instalacji determinowane są
stosownym
i decyzjami administracyjnymi i każdy z wykonawców i tak dąży do tego, aby
pozyskać do przetworzenia możliwie jak największą liczbę odpadów (w ramach posiadanych
limitów).” Odmiennie niż poziomy recyklingu warunek w zakresie wolumenu odpadów
zagospodarowanych w ramach danej realizacji faktycznie przekłada się na zdolność
wykonawcy do należytego wykonania zamówienia. Wykonawca nabywa bowiem
doświadczenie w takiej organizacji prac, która realnie przekłada się na potencjał pozwalający
uznać, że wykonawca jest w stanie zagospodarować większe ilości odpadów. Odwołujący nie
wykazał przy tym, aby ustanowione wymogi uniemożliwiały mu dostęp do zamówienia. Co
więcej Odwołujący dostrzega, że miernik wolumenu odpadów ma charakter obiektywny, gdyż
w piśmie procesowym z dnia 9 września 2024 r. stwierdza: „Odwołujący kwestionuje
twierdzenie Zamawiającego, że wskazany przez niego miernik w postaci osiągniętych
poziomów recyklingu ma charakter obiektywny. O obiektywnym mierniku możemy mówić
w
przypadku wymogu odnoszącego się do wolumenu odpadów lub czasu realizacji
zamówienia, bowiem spełnienie tych warunków nie jest zależne od czynników niezależnych
od wykonawców. Skoro w ramach zamówienia wykonawca ma w określonym przedziale czasu
przetworzyć określoną ilość odpadów, to można zrozumieć oczekiwania Zamawiającego, żeby
weryfikować, czy Wykonawca ma określone moce przerobowe i zdolności, żeby taki proces
przeprowadzić, co można zbadać właśnie poprzez porównanie doświadczenia Wykonawców
zdobytego w ramach poprzednich umów, co ma wymiar obiektywny i równy względem
wszystkim wykonawców. Tego samego mechanizmu nie można jednak zastosować do
miernika w postac
i poziomów recyklingu, który (choć jest „mierzalny”, bo wyraża się
w
wartościach procentowych), nie powinien podlegać porównaniu, z uwagi na to, że nie został
osiągnięty w analogicznych warunkach. Tym samym nie może on stanowić żadnej
determinanty dla oceny zdolności Wykonawcy do należytego realizowania zamówienia,
bowiem t
a nawet ta sama instalacja, w odmiennych warunkach, osiągnie inne poziomy
recyklingu. Tym bardziej nie sposób porównywać osiąganych przez różne instalacje poziomów
recyklingu, który wypracowany był w innych okolicznościach faktycznych.” Izba w całości to
stanowisko popiera.
Okoliczność, że Zamawiający nie wymaga, aby wykonawca składający ofertę na więcej zadań
wykazał się zmultiplikowanym doświadczeniem nie świadczy o nieproporcjonalności warunku
w odniesieniu do jednego zadania, a jedynie o tym, że Zamawiający uznał za wystarczające
dla zbadania potencjału wykonawcy wykazanie się doświadczeniem o wolumenie wskazanym
dla jednej części z danej frakcji odpadów. Takie doświadczenie pozwala bowiem na uznanie,
że wykonawca jest organizacyjnie przygotowany do realizacji zamówienia, w tym także do
realizacji większej liczby zadań.
W konsekwencji Izba uwzględniła zarzut 1 odwołania w części dotyczącej ustanowieniu
w
warunku wymogu wykazania się w przeszłości określonymi poziomami recyklingu,
nakazując jego wykreślenie w sentencji orzeczenia.
Zarzut 2 odwołania dotyczący wymogu osiągnięcia określonych poziomów recyklingu
w
okresie realizacji zamówienia.
Zarzut zasługiwał na częściowe uwzględnienie.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że poziomy recyklingu ustalone
w
postępowaniu przez Zamawiającego są niemożliwe do spełnienia, a sankcją za
nieosiągnięcie ww. poziomów będzie obowiązek zapłaty przez wykonawcę kary umownej,
którą Zamawiający zastrzegł w § 6 ust. 3 pkt 15 Umowy. Odwołujący podnosił, że przedmiot
zamówienia został opisany przez Zamawiającego w sposób nieuwzględniający wszystkich
wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty, do których należą:
a) jakość selektywnej zbiórki odpadów u źródła, która w m.st. Warszawa jest bardzo słaba,
b) sposób obliczania odpadów poddanych recyklingowi określony rozporządzeniem Ministra
Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych, który nakazuje
wyliczanie tego poziomu w momencie wprowadzenia do procesu recyklingu, co zawsze
w pewnym stopniu pomniejsza uzyskany poziom recyklingu,
c) zmiany powszechnie obowiązujących przepisów prawa w zakresie tzw. „systemu
kaucyjnego”, który wejdzie w życie 1 stycznia 2025 r. i spowoduje „odpływ” części cennych
surowców, które nie będą już przekazywane Wykonawcy celem przetworzenia.
Odwołujący podkreślał przede wszystkim, że skład morfologiczny odpadów odbieranych
z
terenu danej gminy (ich jakości i rodzaju) to podstawowy czynnik, który wpływa na ostateczny
poziom recyklingu odpadów. Wykonawca, którego zadaniem w ramach tego zamówienia jest
wyłącznie zagospodarowanie odpadów, nie ma żadnego wpływu zarówno na sposób
organizacji systemu gospodarki odpadami na terenie m.st Warszawa, jak i na sposób
egzekwowania segregacji odpadów przez mieszkańców. Zgodnie z art. 23 ust.1 ustawy z dnia
grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. z 2023 r., poz. 1587 t. j. z późn. zm.) odpady są zbierane
w sposób selektywny. Tym samym każdy mieszkaniec i właściciel nieruchomości położonej
w
obrębie danej gminy ma obowiązek segregowania odpadów. W przypadku odpadów
odbieranych z m.st. Warszawy ten obowiązek nie jest realizowany w sposób prawidłowy, co
potwierdza przede wszystkim treść dokumentu „Analiza stanu gospodarki odpadami
komunalnymi dla m.st. Warszawy za rok
2023”. O nieprawidłowym wywiązywaniu się
z
obowiązku selektywnej zbiórki odpadów w m.st. Warszawa świadczy przede wszystkim fakt,
że aż 54,21% zebranych w 2023 r. w Warszawie odpadów stanowiły zmieszane odpady
komunalne, które (zgodnie z definicją odpadu komunalnego zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 7
ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach) stanowią odpady niesegregowane, a do tzw.
„czarnych worków” powinny być kierowane wyłącznie odpady resztkowe, tzn. takie, które nie
mogą być kierowane do żadnego innego worka lub pojemnika. Odwołujący podnosił, że
w
2023 r. wszczęto zaledwie 55 postępowań dotyczących nieprawidłowej segregacji odpadów
komunalnych przez mieszkańców i wydano tylko 79 decyzji określających wysokość opłaty
z
uwagi na niedopełnienie przez właściciela nieruchomości obowiązku selektywnego zbierania
odpadów komunalnych (str. 11 Analizy stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla m.st.
Warszawy za rok 2023), co potwierdza niedostateczne działania kontrolne ze strony Miasta st.
Warszawa, przekładające się na jakość selektywnej zbiórki odpadów. Odwołujący wskazywał,
że do wyliczenia poziomów recyklingu nie przyjmuje się masy zanieczyszczeń, tylko masę
powstałego produktu, zgodnie z informacją uzyskaną od recyklera. I tak na przykład
w przypadku papieru, standardowo
recyklerzy papieru wykazują jeszcze 5% zanieczyszczeń
podczas swojego procesu, co oznacza też niższy poziom recyklingu. Ponadto podkreślał, że
wchodzący w życie już 1 stycznia 2025 r. tzw. „system kaucyjny” na jednorazowe butelki
z
tworzyw sztucznych do 3 litrów, szklane butelki wielorazowego użytku do 1,5 litra oraz
metalowe puszki o pojemności do 1 litra, czyli bardzo cenne surowce z punku widzenia
recyklingu powinno zmniejszyć udział tych cennych surowców w tzw. „czarnym worku”
i
najpewniej zwiększy się recykling odpadów opakowaniowych tyle tylko, że to nie spowoduje
zwiększenia poziomu recyklingu, jaki osiągnie Wykonawca w ramach przedmiotowego
zamówienia. Wejście w życie „systemu kaucyjnego” poprawi poziomy osiągane przez samą
gminę, w tym Miasto st. Warszawa, ale poziomy osiągane przez Wykonawcę w ramach
zamówienia będą niższe, bowiem nastąpi „odpływ” ww. surowców ze strumienia odpadów,
które będą mu przykazywane do zagospodarowania. Mimo więc tego, że Wykonawca
najpe
wniej otrzyma gorszy strumień odpadów celem jego przetworzenia, to Zamawiający
oczekuje od niego osiągnięcia bardzo wysokich poziomów recyklingu, co (przynajmniej
w
odniesieniu do 5 frakcji odpadów objętych postępowaniem) jest niemożliwe. Zamawiający
oczek
uje, aby z samych tylko zmieszanych odpadów komunalnych Wykonawca osiągnął aż
26,18%, co jest absolutnie niemożliwe, zwłaszcza jeżeli celem gminy jest dążenie do
maksymalizacji selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Odwołujący argumentował, że
sam Zamawiający (ubiegając się o wydanie pozwolenia zintegrowanego) szacował, że
w
strumieniu zmieszanych odpadów komunalnych może znajdować się ok. 4,5% metali.
Informacja ta jest o tyle istotna, że metale są najcenniejszym odpadem, jaki można wysortować
z odpadów o kodzie 20 03 01, bowiem nie ulegają zabrudzeniu w taki sposób, który
uniemożliwiałby recykling odpadu (co ma miejsce na przykład w odniesieniu do odpadów
z papieru).
Podobnie sytuacja będzie wyglądać w odniesieniu do odpadów
wielkogabarytowych, oznaczonych kodem 20 03 07, gdzie Zamawiający oczekuje od
Wykonawców recyklingu tych odpadów na poziomie 21,57%, choć (według najlepszej wiedzy
Odwołującego) sam jest w stanie osiągnąć ok. 4% recyklingu, co jest typowym wynikiem,
osiąganym przez dużą część wykonawców. Już choćby z tego względu całkowicie
niezrozumiałe i nieproporcjonalne wydaje się być oczekiwanie, aby w ramach przedmiotowego
zamówienia Wykonawcy osiągnęli poziom pięciokrotnie wyższy. Z papieru i tektury (15 01 01)
i opakowań ze szkła (15 01 07) Zamawiający oczekuje z kolei osiągnięcia poziomów recyklingu
powyżej 90%, a w przypadku szkła poziom ten jest już bliski 100%, co również jest niemożliwe
do spełnienia z tego względu, że choć są to co do zasady cenne surowce, które nadają się do
recyklingu, to jednak nadal nie w takim zakresie, jakiego oczekuje Zamawiający z uwagi na
stopień zanieczyszczeń tych odpadów. Co do odpadów o kodzie 15 01 06, czyli zmieszanych
odpadów opakowaniowych, pomimo tego, że Zamawiający oczekuje w tym zakresie niższych
poziomów recyklingu (42,35%) to nadal jest on zbyt wysoki, jeśli weźmie się pod uwagę
stopień zanieczyszczeń tych odpadów, ale przede wszystkim wchodzący w życie system
kaucyjny. System kaucyjny spowoduje „odpływ” ze strumienia odpadów, który przekazany ma
być Wykonawcy do zagospodarowania, najcenniejszych surowców. Nawet obecnie (zanim
oficjalnie w życie wszedł system kaucyjny) oczekiwany poziom recyklingu tej frakcji odpadów
wydaje się być bardzo wysoki, ale wejście w życie systemu kaucyjnego na pewno nie pozwoli
już na osiągnięcie tego poziomu. Oczywistym jest, że na obecnym etapie nie da się wskazać
dokładnie, jakie będą skutki tego systemu, ale w branży szacuje się, że odpływ
najcenniejszych surowców wyniesie ok. 25%. W 2023 r. Miasto st. Warszawa w roku 2023 r.
osiągnęło poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów w wysokości
25,46% w odniesieniu do całego strumienia odpadów jaki został odebrany z Warszawy.
Tymczasem Zamawiający, dla samych tylko zmieszanych odpadów komunalnych, oczekuje
osiągnięcia przeszło 26% poziomu recyklingu, co pokazuje skalę nadmierności oczekiwań
Zamawiającego, których w obecnych warunkach rynkowych Wykonawca nie będzie mógł
spełnić. Z tego względu, mając właśnie na uwadze realia rynku warszawskiego, jakość
selektywnej zbiórki odpadów w Warszawie, możliwości instalacji i wchodzący, a także
wchodzący w życie system kaucyjny, który z pewnością negatywnie wpłynie na sytuację
Wykonawców i osiągane przez nich poziomy recyklingu, Wykonawca domaga się urealnienia
oczekiwanych przez Zamawiającego poziomów przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów komunalnych poprzez ich obniżenie do poziomów wskazanych w pkt IV
odwołania jako realistycznych (co znajduje potwierdzenie w poziomach osiąganych przez
samego Zamawiającego). Dodatkowo wskazał, że wymogi zawarte w pkt 31 OPZ, stanowią
wyraz nadużycia przez Zamawiającego jego prawa podmiotowego do kreowania warunków
zamówienia i pozostaje sprzeczne z zasadami współżycia społecznego – powszechnie
akceptowanymi regułami takimi jak lojalność i uczciwość kupiecka, czego wyrazem jest
nałożenie na wykonawcę obowiązków, którym nie będzie w stanie podołać, dodatkowo
połączonym z sankcją w postaci obowiązku zapłaty kary umownej.
Mając na względzie zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Izba podzieliła stanowisko
Odwołującego oraz Przystępujących po jego stronie, że Zamawiający opisał przedmiot
zamówienia w zakresie poziomu recyklingu odpadów zmieszanych o kodzie 20 03 01
w
sposób nieproporcjonalny, nieuwzględniający realiów rynkowych oraz wchodzącego w życie
od 1 stycznia 2025 r. systemu kaucyjnego
dodatkowo przerzucając na wykonawców w sposób
nieuzasadniony ryzyko realizacji zamówienia związane z koniecznością poniesienia kar
umownych w przypadku niezrealizowania zobowiązania w zakresie poziomu recyklingu tej
frakcji odpadów. W odniesieniu natomiast do pozostałych kwestionowanych przez
Odwołującego poziomów dla innych frakcji odpadów Izba nie stwierdziła naruszenia uznając,
że Zamawiający wykazał, że ustalone przez niego i oczekiwane do wypracowania przez
wyko
nawców poziomy są potencjalnie realne i możliwe do osiągniecia. Izba odnosiła się
w
zakresie tego zarzutu kompleksowo do argumentacji i dowodów powołanych przez
Wykonawców w postępowaniu odwoławczym mając na względzie, że Odwołujący
i
Przystępujący wzajemnie przytaczali i uznawali za własne twierdzenia i dowody
przedstawiane przez innych Odwołujących i Przystępujących w odniesieniu do wszystkich
spraw skierowanych do łącznego rozpoznania.
Na wstępie wskazania wymaga, że jak stanowi art. 99 ust. 1 ustawy pzp: „1. Przedmiot
zamówienia opisuje się w sposób jednoznaczny i wyczerpujący, za pomocą dostatecznie
dokładnych i zrozumiałych określeń, uwzględniając wymagania i okoliczności mogące mieć
wpływ na sporządzenie oferty.” Natomiast w myśl art. 99 ust. 2 ustawy pzp zamawiający
określa w opisie przedmiotu zamówienia wymagane cechy dostaw, usług lub robót
budowlanych. Cechy te mogą odnosić się w szczególności do określonego procesu, metody
produkcji, realizacji wymaganych dostaw, usług lub robót budowlanych, lub do konkretnego
procesu innego etapu ich cyklu życia, nawet jeżeli te czynniki nie są ich istotnym elementem,
pod warunkiem, że są one związane z przedmiotem zamówienia oraz proporcjonalne do jego
wartości i celów. Zamawiający opisuje więc przedmiot zamówienia poprzez wskazanie
parametrów go charakteryzujących, czy też funkcji jakie ma dostarczać. Przy dokonywaniu tej
czynności zamawiający kieruje się celami, które zamierza osiągnąć i własnymi potrzebami.
Potrzeby zamawiającego nie mogą jednak prowadzić do obiektywnie nieuzasadnionego
ograniczenia konkurencji. W sytuacji więc gdy osiągnięcie planowanego przez zamawiającego
celu jest możliwe przy rozszerzeniu parametrów przedmiotu zamówienia co przekłada się na
otwarcie postępowania dla większego kręgu wykonawców to zamawiający nie może opisu
ograniczyć. Jednocześnie Zamawiający zobligowany jest do respektowania zasad
postępowania: proporcjonalności i uczciwej konkurencji oraz udzielenia zamówienia w sposób
zapewniający uzyskanie najlepszych efektów (społecznych, środowiskowych oraz
gospodarczych).
Zamawiający jest także zobowiązany uwzględnić okoliczności istotne dla
sporządzenia oferty, tak aby nadmierne wymagania nie uniemożliwiły oceny ryzyka
i
właściwego jej przygotowania.
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy Izba zauważa w pierwszej kolejności, że
Zamawiający określił poziom recyklingu w pkt 31 OPZ w zakresie frakcji odpadów o kodzie 20
03 01 (odpady zmieszane)
w oderwaniu od powyższych zasad.
Jak wynika z dokumentacji zamówienia Zamawiający dla frakcji odpadów zmieszanych
wymagał osiągnięcia poziomu recyklingu w wysokości nie mniejszej niż 26,18%. Zamawiający
w odpowiedzi na odwołanie wskazał, że poziom ten został ustalony w oparciu
o
dotychczasowe doświadczenie Zamawiającego bazujące na wypracowanych przez
wykonawców poziomach recyklingu w roku 2023 r. Zamawiający podnosił, że do ustalenia
poziomu z pkt 31 OPZ przyjął wartości najwyższe mając na względzie konieczność
uzyskiwania jak najlepszych
rezultatów w tym zakresie. Zamawiający przedstawił, jak
kształtowały się te poziomy w 2023 r.: ZZK Puławy: 0,33%, Remondis: 1,37%, PreZero: 1,79%,
FBSerwis Karpatia: 4,24%, KOM-EKO: 5,67%,
FBSerwis Dolny Śląsk: 6,86%, FBSerwis
Wrocław: 9,87%, ATF: 18,59%, MPO Gwarków: 19,10%, BYŚ: 22,76%, HETMAN:24,34%,
Bioelektra: 24,57%,
FBSerwis Kamieńsk: 33,06%. Niewątpliwie, pierwotnie wyłącznie FB
Serwis Kamieńsk osiągnął poziom recyklingu, który spełniał wymóg OPZ. Na skutek
wprowadzonych zmian dokumentów zamówienia w dniu 1 października 2024 r. Zamawiający
zdecydował się obniżyć kwestionowany wymóg do poziomu 21,87% jako średnią uzyskaną
przez 5 najlepszych instalacji z powyższego wykazu. Zdaniem Izby, ustalony poziom
recyklingu dla odpadów zmieszanych, nawet przy uwzględnieniu wprowadzonej zmiany
stanowi wymóg nadmierny i nieproporcjonalny mając na względzie jakość tego strumienia
odpadów niezależną od wykonawców zagospodarowujących odpady, a także okoliczność, że
Zamawiający nie powierza wykonawcom do zagospodarowania wszystkich odpadów
komunalnych z Miasta Stołecznego Warszawy. Co jednak kluczowe, Zamawiający wbrew
prezentowanym na rozprawie twierdzeniom, nie uwzględnił wpływu systemu kaucyjnego na
możliwe do uzyskania poziomy recyklingu przez wykonawców (ich zmniejszenie)
i
okoliczności, że „odpływ” cennych surowców z odpadów zmieszanych będzie uprawniał
Zamawiającego do zwiększenia poziomu recyklingu dla całego strumienia odpadów z Miasta
S
tołecznego Warszawy. Izba zauważa także, że frakcja odpadów zmieszanych posiadająca
najmniejszy potencjał recyklingowy ma w ocenie Zamawiającego osiągnąć poziom zbliżony
do wartości osiągniętej przez Zamawiającego w 2023 r. (25,46%) dla całego strumienia
odpadów, w tym odpadów selektywnie zbieranych, których potencjał ten jest zdecydowanie
wyższy, co zdaniem Izby nie jest wymogiem realnym.
Wskazania wymaga,
że Zamawiający stanowi jednoosobową spółkę komunalną Miasta
Stołecznego Warszawy i jak wskazywał w odpowiedzi na odwołanie: „Celem utworzenia
i
funkcjonowania Spółki jest wykonywanie zadań własnych m.st. Warszawy w zakresie
utrzymania czystości i porządku, w tym odbioru oraz zagospodarowania odpadów
komunalnych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach, w szczególności poprzez ich odzysk i unieszkodliwianie w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach” (§ 6 ust. 1 Aktu założycielskiego).”
a
„Kluczową przestrzenią działalności Zamawiającego pozostaje zagospodarowanie odpadów
wytworzonych w ramach stołecznego systemu gospodarki odpadami komunalnymi, zgodnie
z
hierarchią sposobów postępowania z odpadami, a więc realizacja zadania publicznego
ciążącego na Mieście Stołecznym Warszawa mocą art. 3 ust. 2 pkt 6b) ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tj. Dz. U. z 2024 r., poz. 399,
dalej: „u.c.p.g.”).” Jak wynika z umowy wykonawczej w sprawie świadczenia usług publicznych
w zakresie zagospodarowania odpadów z dnia 12 grudnia 2017 r. zawartej pomiędzy Miastem
Stołecznym Warszawa a Zamawiającym: „Świadczenie Usług Publicznych przez MPO odbywa
się w granicach powierzenia dokonanego Uchwałą oraz Aktem Założycielskim, w sposób
szczegółowo określony w Umowie, i obejmuje: świadczenie Usług Publicznych z zachowaniem
należytej staranności wymaganej od profesjonalisty, mając na względzie zapewnienie
najwyższej jakości usług i optymalizacji kosztów świadczenia tych usług, zgodnie
z
obowiązującymi przepisami prawa, w sposób przyczyniający się do osiągnięcia wymaganych
poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz
ograniczenia masy opadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do
składowania, o których mowa w art. 3b i 3c Ustawy.”- § 3 ust. 1 pkt 6 umowy i dalej w § 3 ust.
2 pkt 5 umowy:
„przetwarzanie selektywnie zebranych odpadów komunalnych w Instalacjach
w sposób przyczyniający się do osiągania odpowiednich do unormowań prawnych poziomów
recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami oraz ograniczenia
masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji przekazywanych do składowania,
o
których mowa w art. 3b i 3c Ustawy.” (dowód Wykonawcy BYŚ). Zamawiający ma więc
przyczyniać do osiągania poziomów recyklingu, brak zaś ich osiągniecia nie skutkuje
nałożeniem na MPO kar umownych ani administracyjnych co zasadnie podnosił Wykonawca
BYŚ. Co jednak oczywiste, Miasto Stołeczne Warszawa jest zobowiązane zgodnie z art. 3b
ustawy
z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U.
z 2024, poz. 399) o
siągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
komunalnych w wysokości co najmniej: 4) 45% wagowo - za rok 2024; 5) 55% wagowo - za
rok 2025. Zgodnie z art. 9z ust. 2a ww. ustawy:
„Gmina, która nie wykonuje obowiązków,
o
których mowa w art. 3b lub art. 3c – podlega karze pieniężnej obliczonej odrębnie dla
wymaganego poziomu: 1) przygotowania odpadów komunalnych do ponownego użycia
i
recyklingu; 2) ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
przekazywanych do składowania; 3) składowania.” Nie ulega więc wątpliwości, że
w
przypadku nieosiągnięcia ustawowych poziomów recyklingu Miasto Stołeczne Warszawa
zapłaci kary, o których mowa w art. 9x ust. 3 ustawy: „3. Karę pieniężną, o której mowa w ust.
2 pkt 1 i 2, oblicza się jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie
niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na składowisku, określonej
w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.
– Prawo
ochrony środowiska i brakującej masy odpadów komunalnych wyrażonej w Mg, wymaganej
do osiągnięcia odpowiedniego poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych lub ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji przekazywanych do składowania.” Z postanowień umowy wiążącej Miasto
Stołeczne Warszawa z MPO wynika, że oba te podmioty mają świadomość, iż osiągnięcie
poziomów recyklingu jest zależne od wielu czynników, dlatego też MPO ma „przyczyniać” się
do osiągnięcia poziomów recyklingu, jednak niezrealizowanie tego obowiązku nie skutkuje
naliczeniem kar umownych.
Jak wskazywał Wykonawca BYŚ powołując się na postępowanie:
Zagospodarowanie odpadów komunalnych pochodzących z terenu Miasta Stołecznego
Warszawy w planowanej ilości maksymalnej 104 000 Mg, które Zamawiający prowadził pod
numerem:
DZA.ZOZ.27.01.2021.LK
, Zamawiający ustanawiał we wcześniejszych
postępowaniach zobowiązanie wykonawców do przyczyniania się do osiągnięcia poziomów
recyklingu. W przedmiotowym postępowaniu Zamawiający jednak zdecydował powierzając
wykonawcom usługę zagospodarowania odpadów ustanowić obowiązek osiągnięcia
określonych w pkt 31 OPZ poziomów pod sankcją kar umownych analogicznych jakie zostaną
nałożone na Miasto Stołeczne Warszawa, podobnie jak w innych ogłaszanych
postępowaniach (dowody Zamawiający). Zdaniem Izby, mając na względzie, że osiągnięcie
poziomów recyklingu odpadów zostało określone przez Ustawodawcę, to nie stanowi
naruszenia takie rozwiązanie, że w przypadku powierzenia wykonania zadań związanych
z
zagospodarowaniem odpadów wykonawcy przyjmują do realizacji również obowiązki
związane z osiągnięciem poziomów recyklingu. W przeciwnym razie wykonawcy nie
dokładaliby żadnych starań, aby te zadania wykonać, w szczególności w zakresie rozwijania
metod sortowania i doczyszczania odpadów czy inwestowania w najnowsze technologie
w instalacjach.
Wymóg pkt 31 OPZ w tym zakresie nie był co do zasady kwestionowany przez
Odwołującego i większość pozostałych Wykonawców (poza Wykonawcą Pre Zero), którzy
dostrzegają konieczność podejmowania starań o osiągnięcie jak najwyższych poziomów
recyklingu odpadów. Osią sporu w zakresie zarzutu odwołania Remondis, jak i kolejnych
odwołań, było natomiast ustalenie czy wskazane przez Zamawiającego poziomy nie są
oderwane
od realiów związanych ze specyfiką zagospodarowania odpadów. Zamawiający
bowiem, pomimo że ma świadomość, że tylko w części właściwości wykonawcy mają wpływ
na zrealizowanie ww. obowiązku (co wynika z ww. umowy oraz wcześniej ogłaszanych
postępowań, a także dowodów zgromadzonych w sprawie w zakresie jakości strumienia
odpadów), ustalając poziom dla frakcji odpadów zmieszanych nie wziął pod uwagę czynników
zewnętrznych, niezależnych od wykonawców, a mających wpływ na sporządzenie oferty
mając na względzie ryzyko kar umownych.
Izba w całości podziela stanowisko Odwołującego i Przystępujących po jego stronie, że
pierwszym decydującym czynnikiem niezależnym od wykonawców jest jakość strumienia
odpadów u źródła. Okoliczność ta wynika z wielu dowodów przedstawionych zarówno przez
Wykonawców jak i samego Zamawiającego. Zdaniem Izby, w przypadku frakcji odpadów
zmieszanych ta jakość ma determinujące znaczenie dla uzyskiwanych poziomów recyklingu.
Nie ulega wątpliwości, że ilość zanieczyszczeń w odpadach zmieszanych wpływa na
możliwość poddania procesom recyklingu tej części odpadów, które pierwotnie miałyby taki
potencjał. Z przedłożonych w sprawach dowodów wynika, że na skutek zanieczyszczeń
recykling odpadów z frakcji zmieszanych odpadów komunalnych jest w wielu przypadkach
niemożliwy bądź znacznie utrudniony. Nie bez znaczenia jest więc sposób obliczania odpadów
poddanych recyklingowi określony rozporządzeniem Ministra Klimatu i Środowiska z dnia
sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu odpadów komunalnych, który nakazuje wyliczanie tego poziomu
w momencie wprowadzenia do procesu recyklingu, co zawsze w pewnym stopniu pomniejsza
uzyskany poziom recyklingu z uwagi na stwierdzone przez recyklerów zanieczyszczenia.
Dowody przedstawione przez Wykonawców, ale i samego Zamawiającego wskazują na
możliwe uzyskiwane poziomy w granicach ok. 2-7% (dowody EKO – MAX – oświadczenia
dwóch instalacji, Pre Zero w zakresie poziomu z Miasta Poznania, Remondis i Hetman, w tym
składy morfologiczne odpadów, Analiza dla Miasta Gdańska), czasem incydentalnie ok. 11-
13% (wykaz instalacji przedstawiony przez Wykonawcę Remondis w piśmie z dnia 9 września
2024 r.).
Niewątpliwie, nawet najnowsze technologie zastosowane w instalacjach
wykonawców nie wysegregują odpadów nadających się do recyklingu w sytuacji, gdy jakość
odpadów, które zostaną im przekazane będzie niewystarczająca dla osiągnięcia poziomu
określonego przez Zamawiającego, mając na względzie ich zanieczyszczenia.
Potwierdzeniem powyższego są liczne artykuły złożone jako dowody w postępowaniu
odwoławczym, gdzie w pierwszej kolejności kładzie się nacisk na właściwe sortowanie
odpadów przez mieszkańców. Świadczą o tym także wypowiedzi przedstawicieli m. st.
Warszawa wskazujące na przyczyny nieosiągnięcia wymaganych poziomów przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych i upatrujący ich w niewłaściwej
selektywnej zbiórce odpadów komunalnych (dowód Wykonawcy BYŚ i Pre Zero). Jak podnosili
Odwołujący i Przystępujący jakość strumienia odpadów w Mieście Stołecznym Warszawa jest
słaba biorąc pod uwagę, że zgodnie z Analizą stanu gospodarki odpadami komunalnymi dla
M. St. Warszawy za rok 2023 niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne (20 03 01)
stanowi
ły aż 54,21% całej masy odpadów.
Dalej
Izba zauważa, że przedmiotem zamówienia jest zagospodarowanie odpadów
komunalnych, a więc ostatni etap postępowania z odpadami. Na zwiększenie potencjału
strumienia odpadów nadającego się do recyklingu ma więc wpływ sam Zamawiający i Miasto
Stołeczne Warszawa, poprzez edukowanie w zakresie należytej segregacji odpadów przez
mieszkańców oraz kontrolę, weryfikację i karanie niewłaściwych zachowań w tym zakresie.
Jak wynika ze str. 37 ww. Analizy Miasto Stołeczne Warszawa ma świadomość jak istotny jest
to czyn
nik wpływający na poziomy recyklingu, gdyż wskazano w Analizie na potrzebę:
„położenie większego nacisku na prawidłową segregację odpadów „u źródła” przez
mieszkańców oraz ich dalszą edukację (…)”. Wykonawcy zagospodarowujący odpady nie
mają jednak wpływu na skład frakcji zmieszanej odpadów, który zostanie im przekazany.
Zdaniem Izby kluczowym
czynnikiem zewnętrznym niezależnym od wykonawców, a który
będzie z pewnością miał wpływ na możliwość osiągnięcia przez nich poziomów recyklingu
odpadów frakcji zmieszanej jest powoływany w postępowaniu odwoławczym „system
kaucyjny”. W ocenie Izby, Zamawiający ustalając poziom recyklingu odpadów zamieszanych
zbagatelizował ww. okoliczność, o czym świadczy argumentacja Zamawiającego, że poziom
21,87 odnosi się do historycznych danych. Zamawiający przyjął wyniki dla najlepszych
instalacji, jednak
nie pomniejszył ich o żadną procentową wartość, która mogłaby odpowiadać
potencjalnemu wpływowi systemu kaucyjnego na frakcję odpadów zmieszanych. Nie można
tracić z oczu, że wprowadzenie tego systemu spowoduje, iż jakość strumienia odpadów
zmieszanych będzie dużo niższa niż obecnie. Nie będzie tak jak podnosił Zamawiający, że
zmniejszy się wyłącznie masa tych odpadów. Z odpadów „odpłyną” surowce, które wcześniej
wykonawcy mogli poddać recyklingowi zwiększając przekazywane Zamawiającemu dane,
a
jak już wskazano frakcja odpadów zmieszanych i tak wykazywała niski potencjał
recyklingowy.
System kaucyjny spowoduje, że te odpady z frakcji odpadów zmieszanych, które
można było poddać recyklingowi będą w znacznej mierze przekazywane samodzielnie przez
mieszkańców do punktów, za które otrzymają zwrot kaucji. Oczywiście wpływ systemu na
frakcję odpadów zmieszanych z pewnością będzie następował stopniowo co sygnalizował
Zamawiający, niemniej jednak kwestia zwrotu kaucji zmieni nawyki mieszkańców w zakresie
segregacji odpadów. Trudno na obecną chwilę właściwie oszacować jak duży będzie to
wypływ z punktu widzenia potencjału recyklingowego odpadów zmieszanych niemniej jednak
przedstawione w postępowaniu odwoławczym dowody wskazują na szacowany 20% odpływ
odpadów „cennych” z punktu widzenia ich potencjału recyklingowego (pismo Biuro Gospodarki
Odpadami Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 13 maja 2024 r., znak: GO-
SG.604.3.5.20
24.TNA złożone przez Wykonawcę BYŚ). Wbrew twierdzeniom Zamawiającego
wykonawcy składając ofertę w przedmiotowym postępowaniu będą zobowiązani to ryzyko
uwzględnić w ofercie nawet jeśli świadomość mieszkańców w tym zakresie, czy gotowość
całego systemu będzie rozwijała się stopniowo. Jak słusznie wskazano w wyroku KIO 102/24
z dnia 31 stycznia 2024 r.:
„system kaucyjny, który obejmie butelki z tworzyw sztucznych i szkła
odpowiednio o pojemności do 3 litrów i do 1,5 litra oraz metalowe puszki o pojemności do
litra, czyli ten rodzaj opadów, który jest najbardziej wartościowy z punktu widzenia
recyklingu, gdyż w największym stopniu kwalifikuje się do poddania temu procesowi. W myśl
projektowanych reguł funkcjonowania tego systemu ww. butelki i puszki będą mogły być
oddawane m.in. do sklepów wraz ze zwrotem kaucji, co prawdopodobnie przyczyni się do
popularności systemu kaucyjnego, ale jednocześnie zmniejszy dostępność wykonawców do
ww. odpadów. Istotne jest przy tym (pomijając w tym miejscu kwestię obniżonych przychodów
wykonawców), że o ile obecnie projektowane zasady działania systemu kaucyjnego
przewidują możliwość wliczenia przez gminę masy odpadów objętych systemem kaucyjnym
do wymaganego poziomu recyklingu, o tyle możliwość ta nie dotyczy wykonawców
odbierających odpady. Oczywiście ma rację Zamawiający wskazując, że ww. zasady nie mają
jeszcze charakteru ostatecznego, niemniej jednak niniejsze zamówienie jest udzielane teraz
i skoro nie ma informacji o planowanych ewentualnych zmianach tych zasad i ich zakresie, to
nie ma też podstaw do zakładania, że zmiany takie zostaną wprowadzone i będą korzystne
dla wykonawców. Tym samym na obecnym etapie należy przyjąć, że wykonawcy zostaną
w
znacznym stopniu pozbawieni dostępu do strumienia odpadów objętych systemem
kaucyjnym, jak też pozbawieni możliwości zaliczenia tych odpadów do wymaganych
poziomów recyklingu. Niewątpliwie taki stan rzeczy utrudni im osiągnięcie tych poziomów.”
Ustalając zatem poziomy recyklingu w pkt 31 OPZ Zamawiający powinien mieć na względzie
wpływ systemu kaucyjnego na możliwości osiągnięcia poziomów recyklingu przez
wykonawców w tym postępowaniu, a także okoliczność, że Miasto Stołeczne Warszawa
będzie uprawnione wliczyć masy odpadów objętych systemem kaucyjnym do wymaganego
ustawowo poziomu recyklingu.
Zdaniem Izby, co podkreślali Wykonawcy, wpływ ten będzie
dotyczył przede wszystkim frakcji odpadów zmieszanych, gdyż ww. butelki mają duży udział
w strumieniu odpadów 20 03 01. Pozbawienie tej frakcji butelek podlegających recyklingowi
spowoduje, że tylko niewielki procent z pozostałych odpadów będzie nadawał się do
recyklingu.
Wszystkie powyższe okoliczności stanowią czynniki niezależne od wykonawców, które
Zamawiający powinien przeanalizować ustalając poziomy recyklingu w postępowaniu.
Zdaniem Izby jest założeniem nieprawidłowym w świetle specyfiki przedmiotowego
zamówienia przerzucanie na wykonawców obowiązku osiągnięcia poziomów recyklingu dla
frakcji odpadów zmieszanych na tak wysokim poziomie, który nie jest możliwy do
zrealizowania nawet przez najbardziej wyspecjalizowane instalacje. Opisanie przedmiotu
zamówienia w taki sposób byłoby zasadne, gdyby to wyłącznie od właściwości wykonawców
i
technologii wybranych przez nich instalacji zależało czy wskaźniki recyklingu zostaną
wypracowane. Tak jednak nie jest mając na względzie wyżej opisany szereg czynników
niezależnych od wykonawców co determinuje ustalenie nałożonych na nich obowiązków
z
zachowaniem racjonalności. Jak już zostało wskazane, wykonawcy nie kwestionują co do
zasady wymagań w tym zakresie, a zarzuty odwołania zmierzają wyłącznie do tego, by poziom
recyklingu wymagany do osiągniecia względem danej frakcji odpadów komunalnych był
do
stosowany do tego, jaki potencjał recyklingowy ma dana frakcja. Jak wskazywał
Wykonawca BYŚ w piśmie procesowym: „Chodzi więc wyłącznie o to, by dla frakcji odpadów
komunalnych, które nie nadają się do recyklingu ze względu na ich właściwości, skład,
morfologię itd. lub nadają się tylko w niewielkim zakresie, Zamawiający nie żądał rażąco
wygórowanych, wręcz nierealnych poziomów recyklingu.”
Co istotne,
Zamawiający odmiennie niż dotychczas nie podzielił zamówienia na dzielnice
Warszawy, z których mają być zagospodarowywane wszystkie rodzaje odpadów
komunalnych
, ale zdecydował o podziale na zadania według danej frakcji odpadów. Ma to
istotne znaczenie mając na względzie, że poziomy recyklingu osiągane we wcześniejszych
kontraktach przez wykonawców stanowiły składową odpadów wszystkich frakcji przekazanych
do recyklingu, tym samym frakcje odpadów o większym potencjale przekazania do ponownego
użycia i recyklingu zwiększały ogólny wynik ze wszystkich mas odpadów. Skoro Zamawiający
zdecydował w obecnym postępowaniu o podziale zadań na frakcje odpadów, to powinien
w
postępowaniu odwoławczym wykazać, że dana frakcja odpadów posiada potencjał
recyklingowy na poziomie określonym w pkt 31 OPZ, a więc że ten poziom jest realny i możliwy
do uzyskania biorąc pod uwagę wyżej przywołane czynniki niezależne od wykonawców wespół
z właściwościami dotyczącymi możliwości technologicznych. W ocenie Izby w zakresie frakcji
odpadów zmieszanych Zamawiający tych okoliczności nie udowodnił, a wskazane poziomy
zostały oparte o historyczne dane nieuwzględniające zmian w systemie zagospodarowania
odpadami (system kaucyjny).
Odnosząc się do stanowiska Zamawiającego z odpowiedzi na odwołanie podkreślić należy,
że przytoczone przez Zamawiającego orzecznictwo Izby dotyczy postępowań, w których
Zamawiający przekazał wykonawcom obowiązek osiągnięcia ustawowych poziomów
recyklingu co do wszystkich frakcji odpadów. Postanowienia opisu przedmiotu zamówienia
stanowiły więc bezpośrednią pochodną wymogu ustawowego. Co więcej, mając na względzie
daty ogłoszenia powołanych orzeczeń to nie uwzględniają one wpływu systemu kaucyjnego
na możliwość osiągnięcia przez wykonawców poziomów recyklingu, a ponadto nie jest
wiadome czy zamówienie dotyczy całego strumienia odpadów z danej gminy, a także czy
zamówienie obejmowało także odbiór odpadów, co przekłada się na możliwość
sygnalizowania niewłaściwej segregacji odpadów przez wykonawców. Izba orzeka w danym
stanie faktycznym, a co kluczowe w przedmiotowej sprawie, Zamawiający nie określił
poziomów recyklingu z pkt 31 OPZ jako bezpośrednią pochodną wymogu ustawowego.
Obowiązki ustawowe zostały bowiem przeniesione w sposób uznaniowy, bazujący na danych
historycznych
przez Zamawiającego w odniesieniu do danej frakcji odpadów. Chybione są
twierdzenia Zamawiającego, że: „ukształtował postanowienia dokumentów w sposób
adekwatny i nie nadmiarowy, o czym świadczy to, iż nawet osiągniecie przez wszystkich
wykonawców, minimalnych poziomów recyklingu określonych w ust. 31 OPZ, nie wpłynie
determinująco na uzyskanie stosownego, ustawowo określonego poziomu recyklingu przez m.
st. Warszawa.” I dalej: „Zamawiający przyjmuje, iż w przypadku spełnienia wymagań
nałożonych na wykonawców, osiągnięcie przez m. st. Warszawa poziomów recyklingu
wskazanych w art. 3b ust. 1 pkt 4-
6 u.c.p.g. nie będzie możliwe. Zamawiający szacuje, że przy
obecnym udziale procentowym poszczególnych frakcji odpadów, oraz spełnieniu przez
Wykonawców wymogów względem osiąganych poziomów recyklingu dla poszczególnych
frakcji, szacowany poziom recyklingu dla całego strumienia odpadów będzie wynosił 43,16%.
Oznacz
a to, Zamawiający jest świadomy, że nawet przy pełnym zaangażowaniu i spełnieniu
wszystkich wymagań umownych, nie nastąpi uzyskanie minimalnych ustawowych poziomów
recyklingu przez m. st. Warszawa. Kreując postanowienia dokumentów zamówienia zmierza
przy t
ym do osiągniecia możliwie najwyższych wskaźników globalnych (łącznych) przez m. st.
Warszawa, przy uwzględnieniu możliwości realnych i interesu wspólnego wykonawców oraz
Zamawiającego.” Abstrahując od tego czy Zamawiający prawidłowo wyliczył poziom 43,16%
(Wykonawca BYŚ w piśmie procesowym z dnia 6 września 2024 r. wskazuje, że przy
założonym w OPZ strumieniu odpadów i wymaganych poziomach recyklingu dla
poszczególnych frakcji odpadów komunalnych, Zamawiający powinien osiągnąć 45,96 %
poziom recyklingu łącznie, czyli w 2024 r. wymagane ustawowo 45 %) to argumentacja
Zamawiającego mogłaby zostać uznana za właściwą, gdyby przedmiotowe zamówienie
obejmowało całą masę odpadów z Miasta Stołecznego Warszawy. Tymczasem jak słusznie
wskazywał Wykonawca BYŚ w piśmie procesowym z dnia 6 września 2024 r.: „Pamiętać przy
tym należy, że niniejszym zamówieniem nie jest objęty cały strumień odpadów komunalnych
wytwarzanych na terenie m. st. Warszawa. Poza niniejszym zamówieniem pozostaje
zagospodarowan
ie: (1) odpadów komunalnych odbieranych od właścicieli nieruchomości
zamieszkałych i mieszanych, które zagospodarowywane są w instalacjach własnych
Zamawiającego – MPO sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, (2) odpadów komunalnych
odbieranych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych poza gminnym systemem, które
zagospodarowywane są przez podmioty zawierające indywidualne umowy z takimi
właścicielami, (3) odpadów kierowanych do punktów zbiórki odpadów, np. skupów złomu, (4)
odpadów ulegających biodegradacji, które kompostowane są w przydomowych
kompostownikach przez właścicieli nieruchomości, a po 01.01.2025r. również (5) odpadów
komunalnych opakowaniowych, które przekazane zostaną do systemu kaucyjnego. Nie jest
więc tak, że wymagane przez ustawodawcę od m. st. Warszawy poziomy recyklingu muszą
być osiągnięte przez wykonawców niniejszego zamówienia (łącznie). Przykładowo,
w
zasadzie całość odpadów trafiających do przydomowych kompostowników, będzie
uznawana za poddane recyklingowi. Podobnie jest z odpadami t
rafiającymi do skupu złomu,
czy od 2025
r. do systemu kaucyjnego. Do systemu kaucyjnego, co należy wyraźnie
podkreślić, będą trafiały czyste opakowania, a więc odpady surowcowe nie zawierające
zanieczyszczeń, które obecnie trafiają do pojemników na odpady zbierane selektywnie.”
Zamawiający na stronie 34 odpowiedzi na odwołanie przedstawia symulacje jakie musiałyby
być poziomy recyklingu dla poszczególnych frakcji przy aktualnej strukturze strumienia
odpadów, aby osiągnąć poziom ustawowy 55 %, jednak nie uwzględniają one wpływu mas
odpadów z systemu kaucyjnego czy z pozostałych zagospodarowanych odpadów nieobjętych
przedmiotem tego zamówienia. Co więcej, Zamawiający podnosi w odpowiedzi na odwołanie,
że ustalenie takich poziomów jak w pkt 31 OPZ opiera się na założeniu, że zagospodarowywać
daną frakcję odpadów będą najlepsze instalacje. Z wypowiedzi Zamawiającego, że:
„Dopowiedzenia wymaga, że nieustanowienie postanowień 31 – 33 OPZ, skutkowałoby
nieodstąpieniem od aktualnego, negatywnego, stanu istniejącego w ww. obszarze, na który
powołują się Odwołujący.” wynika błędne twierdzenie Zamawiającego, że to jedynie
wykonawcy mają wpływ na osiągnięcie wskaźników recyklingu. Tym samym Zamawiający
upatruje całego sukcesu w osiągnięciu poziomów recyklingu wyłącznie w możliwościach
technologicznych instalacji, pomijając wyżej już opisane czynniki od wykonawców niezależne.
Słusznie zresztą argumentował Wykonawca BYŚ, że instalacja Zamawiającego nie spełnia
ustalonych przez Zamawiającego poziomów OPZ bazując na danych z 2023 r. dla frakcji
odpadów zmieszanych (19,10% przy ustalonym poziomie 21,87%). Dowody dotyczące
naliczanych kar umownych z tytułu nieosiągnięcia przez Zamawiającego poziomów recyklingu
(wyciągi ze sprawozdań finansowych MPO sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie złożone przez
Wykonawcę BYŚ) stanowią tylko okoliczności wspierające tą argumentację. Zamawiający
dąży zatem do polepszenia stanu w zakresie osiągniętych poziomów recyklingu wyłącznie
poprzez ustalenie ich w obecnym postępowaniu na wysokim poziomie, nawet jeśli są one
niemożliwe dla zrealizowania przez wykonawców i samego Zamawiającego mając na
względzie frakcję odpadów zmieszanych. Co więcej, Zamawiający niezasadnie nie uwzględnia
w szacowanych obliczeniach dotyczących możliwych poziomów recyklingu mas odpadów
zagospodarowanych poza przedmiotowym
zamówieniem. Izba nie neguje przy tym jak
wskazywał Zamawiający, że „Zamawiający, w szczególności odpowiednio konfigurując
dokumenty zamówienia, jest uprawniony do nabywania świadczeń nawet o bardzo wysokiej
jakości.” Zamawiający pomija jednak, że w przypadku zamówienia na zagospodarowanie
odpadów i osiągnięcia poziomów recyklingu, a więc na jakość, wpływ ma nie tylko wykonawca.
Zdaniem Izby, poziom recyklingu ustalony przez Zamawiającego dla zmieszanych odpadów
komunalnych odbiega od rzeczywistych możliwości tej frakcji odpadów. Ponadto, mając na
względzie słabą jakość segregacji odpadów w Mieście Stołecznym Warszawa największy
„odpływ” cennych odpadów nadających się do recyklingu będzie dotyczył właśnie frakcji
zmieszanych odpadów komunalnych. Jak sam wskazywał Zamawiający powołując się na
Opracowanie Instytutu Ochrony Środowiska. Państwowy Instytut Badawczy, Gospodarka
odpadami
komunalnymi w Polsce, Warszawa 2021 r., w tej frakcji odpadów zawartość tworzyw
sztucznych (w tym przede wszystkim
butelek objętych systemem kaucyjnym) wynosi około
(średnia w Polsce, przed odjęciem zanieczyszczeń przez recyklera). Na pewno
możliwość zwrotu kaucji za butelki i puszki zadziała motywująco na mieszkańców, którzy
dotychczas wbrew zasadom segregacji takie odpady umieszczali w „czarnym pojemniku”.
W
konsekwencji znacząco zmniejszy się potencjał tego rodzaju odpadów względem lat
poprzednich, w tym co do
roku 2023, na którym Zamawiający bazował ustalając poziomy
recyklingu w tym postępowaniu. Jak wynika z Analizy stanu gospodarki odpadami
komunalnymi dla M. St. Warszawy za rok 2023 łącznie dla wszystkich frakcji poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych wyniósł 25,46%
(wymagany poziom w 2023 r. powinien wynosić, co najmniej 35%). Zamawiający dla frakcji
odpadów zmieszanych ustalił w OPZ poziom wymagany: 21,87%. Mając zatem na względzie
tylko powyższe dane nie sposób uznać, że poziom ten jest adekwatny dla frakcji odpadów
zmieszanych, w sytuacji, gdzie co do zasady odpady zmieszane powinny mieć znikomy
potencjał przygotowania do ponownego użycia i recyklingu.
Odnosząc się do dowodów powołanych przez Zamawiającego to w większości pozostają one
nieprzydatne dla rozstrzygnięcia z tego powodu, że dotyczą poziomów recyklingu osiąganych
w innych miejscowościach i co więcej odnoszą się poziomów łącznych ze wszystkich frakcji
odpadów a nie właściwych poszczególnym rodzajom odpadów. Jak słusznie podnosił
Odwołujący Remondis w piśmie z dnia 9 września 2024 r.: „przykłady te nie przystają do
realiów warszawskich, przede wszystkim z uwagi na różnice w wolumenie odpadów,
har
monogramy obioru odpadów, różnice w zabudowie, czy uwarunkowania infrastrukturalne.
Podstawowa różnica w tym miastach widoczna w zakresie ilości mieszkańców i ilości
odpadów.” I tak dowody do odpowiedzi na odwołanie: Analiza stanu gospodarki odpadami
komunalnymi dla gminy Miasta Gdańsk za 2023 r., Analiza stanu gospodarki odpadami
komunalnymi dla Miasta Poznania za 2023 r., Analiza stanu gospodarki odpadami
komunalnymi dla Miasta Bydgoszczy za 2023 r., jak również do pisma procesowego z dnia
września 2024 r.: „Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi w gminie miejskiej
Kraków za 2023 rok”, „Analiza stanu gospodarki odpadami komunalnymi na terenie Gminy
Miasto Szczecin”, zestawienie własne Zamawiającego dotyczące poziomów recyklingu
osiągniętych w latach 2018 – 2023 r. przez Miasto Jarocin wraz z dokumentami źródłowymi
świadczą wyłącznie o osiągnięciu w tych Miastach wymaganych ustawowo poziomów
recyklingu liczonych dla wszystkich frakcji odpadów. Dowody te nie uzasadniają ustalonych
przez Zamawiającego poziomów w tym postępowaniu liczonych odrębnie dla danego rodzaju
odpadu. Nadto Izba zauważa za Odwołującym Remondis, że różnice występują już w ilości
odpadów wytworzonych na terenie gminy w 2023 r.: Warszawa: 778 765,01, Gdańsk: 205
790,63, Poznań: 233 105,30, Bydgoszcz: 119 544. Jak wynika również z Analizy dla Miasta
Gdańsk za 2023 r. 6,90% (a nie 21,87% jak wymaga Zamawiający) odpadów wysortowanych
z 20 03 01 zostało poddanych recyklingowi (Tabela 6 str. 12 Analizy). Odnośnie Miasta Poznań
to z dowodu
złożonego przez Wykonawcę Pre Zero: Zaświadczenie Zarządcy ITPOK
w
Poznaniu dotyczące osiągniętych poziomów recyklingu w odpadów zmieszanych
niesegregowanych w latach 2022-
2023 wynika, że z frakcji odpadów zmieszanych
(niesegregowanych) nie ma możliwości osiągniecia wymaganych przez Zamawiającego
poziomów recyklingu pomimo iż miasto Poznań w roku 2023 osiągnęło ustawowy poziom
recyklingu liczony od całej masy odpadów odebranych i przyjętych do zagospodarowania –
„ZAŚWIADCZA SIĘ, że osiągnięty poziom recyklingu odpadów powstałych z przetworzenia
niesegregowanych odpadów komunalnych w 2022 r. wynosił 2,99%, a w 2023 r. wynosił
2,86%. Informacje, o powyżej osiągniętych poziomach recyklingu przez TOK Poznań
otrzymały gminy, z których odpadów dostarczane były do instalacji, jak i dostawcy odpadów
niesegregowanych.”
Co do Miasta Jarocin to jak wynika z dowodu złożonego przez
Zamawiającego wraz z pismem z dnia 8 września 2024 r.: wydruk artykułu „Poziomy
recyklingu: konsekwencja, ale nie tylko”, w którym wskazano co prawda na inwestycje w nowe
technologie i rozwój instalacji, niemniej jednak Miasto położyło nacisk na rozwój związany
z
odpadami bio i poprawę tego strumienia odpadów, co w konsekwencji umożliwiło osiągnięcie
ustawowych poziomów recyklingu. W artykule wskazano: „Wielkopolskie Centrum Recyklingu
w Jarocinie jest największą instalacją mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów
w
Wielkopolsce. Nowoczesność zakładu polega przede wszystkim na nieszablonowych
i
innowacyjnych rozwiązaniach technologicznych. (…) Inwestycja w bio – Gdybym miała w tej
chwili ocenić i doradzić, co można poprawić, by osiągnąć relatywnie szybko postęp
w
dziedzinie recyklingu, powiedziałabym: poprawić recykling frakcji bio – mówi Zuzanna
Kamińska z Wielkopolskiego Centrum Recyklingu. (…) Licząc wagowo, to frakcja osiągająca
w różnych instalacja 20-30%(wagowo) wszystkich odpadów (…) Dla poprawienia jakości bio
recyklingu niezbędne jest zadbanie o poprawę jakości strumienia odpadów (…) – Prace przy
modernizacji sortowni trwały ponad rok. Już teraz, po jej rozruchu, wiemy, że nasze miasto ma
unikatową instalację do sortowania odpadów zmieszanych. Nasza sortownia cechuje się
najwyższą przepustowością w Polsce. Dzięki zamontowanym urządzeniom – separatorom
optycznym
– możemy wyprodukować 14 rodzajów surowców wtórnych – mówi Grzegorz
Orzeszko, prezes gdańskiego Zakładu Utylizacyjnego. (…)” Dowód: zestawienie własne
Zamawiającego dotyczące charakterystyki strumienia odpadów powstającego na terenie m.
st. Warszawa wraz z wskazaniem
osiągniętych tzw. „poziomów recyklingu” w okresie od 2014
r. do 2023 r. wraz z dokumentami również nie pokazuje, jakie poziomy recyklingu są
adekwatne dla danej frakcji odpadów. Słusznie zatem podnosił Wykonawca BYŚ w piśmie
z
dnia 10 września 2024 r., że: „Żadna z Analiz przedstawionych przez Zamawiającego nie
wskazuje, by ze zmieszanych odpadów komunalnych gminy osiągały 26,18% poziomu
recyklingu, łączny zaś poziom recyklingu osiągany w gminach zależy od odsetka zbieranych
odpadów bio i sposobu ich zagospodarowania, „jakości” selektywnej zbiórki itd.” Co do
artykułu: „Jak segregują wrocławianie? Dałoby się odzyskać jeszcze połowę” to dowód
wspiera okoliczności powoływane przez Wykonawców, że w sytuacji, gdy odpady, które
powinny zostać wydzielone do innej frakcji odpadów trafiają do odpadów zmieszanych to ich
odzysk jest praktycznie niemożliwy z uwagi na zanieczyszczenia: „Okazuje się, że w odpadach
zmieszanych znalazło się ponad 30 proc. odpadów kuchennych, ponad 15 proc. odpadów
z papieru, 14,5 proc. twor
zyw sztucznych oraz 8,5 proc. szkła. W wyrzuconych przez nas
odpadach ponad 68 proc. powinna zostać posegregowana i trafić do pojemników na
poszczególne frakcje. Tym bardziej że odpady zmieszane to tak naprawdę odpady, które
pozostają po segregacji – powinno ich być w naszych domach jak najmniej (…) Odpady, które
zamiast zostać posegregowane, trafiają do czarnego pojemnika, są praktycznie nie do
odzyskania.” Dowód artykuł: „Anglia zmienia zasady segregacji: jeden pojemnik do
wszystkiego. „Koniec chaosu” opublikowany w Rzeczpospolita Izba uznała za nieprzydatny
dla rozstrzygnięcia jako niedotyczący specyfiki zagospodarowania odpadów w Polsce.
Do
wody dotyczące oświadczeń Wykonawców co do uzyskiwanych poziomów recyklingu
stanowią dokumenty źródłowe dla poziomów wskazanych przez Zamawiającego w odpowiedzi
na odwołanie na str. 23 i 24.
Przechodząc do danych, na podstawie których Zamawiający ustalił poziom recyklingu dla
odpadów zmieszanych wskazania wymaga, że w piśmie z dnia 1 października 2024 r.
Zamawiający wyjaśnił, że ustalony poziom 21,87% nie uwzględnia instalacji FB Serwis, czyli
poziomu z 2023 r. 33,19%.
Odwołujący Remondis i Wykonawca BYŚ podnosili okoliczności
poddające w wątpliwość poziom recyklingu wykazany Zamawiającemu przez FBSerwis
Kamieńsk z uwagi na zaliczenie do tego poziomu odpadów o kodzie ex 19 12 12 i 19 12 12.
Złożone w tym zakresie dowody Izba uznała za nieprzydatne dla rozstrzygnięcia z uwagi na
modyfikację OPZ co do poziomu frakcji odpadów zmieszanych. Nie jest zadaniem Izby
w
obecnym postępowaniu odwoławczym rozstrzygnięcie sporu co do możliwości i zasadności
zaliczania odpadów o ww. kodach do poziomów recyklingu przez FBSerwis Kamieńsk,
a
jedynie ocena czy dane w oparciu, o które Zamawiający ustalił poziomy recyklingu dla
odpadów zmieszanych są rzetelne, właściwie i ukazujące pewną tendencję dla potencjału tej
frakcji odpadów. Skoro Zamawiający oświadczył, że poziom 21,87% nie uwzględnia instalacji
FB Serwis Kamieńsk to argumentacja Wykonawców w tym zakresie stała się
bezprzedmiotowa, a u
stalenie czy faktycznie FBSerwis Kamieńsk złożył Zamawiającemu
prawidłowe oświadczenia odnośnie do poziomów recyklingu wykracza poza ramy tego
postępowania odwoławczego.
Dalej Odwołujący i Przystępujący kwestionowali uwzględnienie instalacji BIOELEKTRA przy
określaniu możliwych poziomów recyklingu dla odpadów zmieszanych. Wykonawca Remondis
podnosił w piśmie procesowym z dnia 18 września 2024 r., że według jego najlepszej wiedzy
BIOELEKTRA utraciła status instalacji komunalnej z końcem 2023 r. co oznacza, że
Zamawiający nie powinien w ogóle brać pod uwagę wyników podmiotu, co do którego
powszechnie wiadomo, że utracił status instalacji komunalnej. Na tą okoliczność Wykonawca
Remondis powołał dowód: „Listy instalacji komunalnych województwa warmińsko-
mazurskiego wraz z dokumentem obrazującym źródło pobrania tej listy, tj. Biuletyn Informacji
Publicznej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Warmińsko- Mazurskiego w Olsztynie”.
Zdaniem Izby powyższe okoliczności nie wpływają na ocenę potencjału frakcji odpadów
zmieszanych w Mieście Stołecznym Warszawa i możliwe do osiągnięcia poziomy recyklingu.
Podobnie Izba oceniła argumentację Wykonawcy Remondis, że z informacji, którymi
dysponuje wynika, iż na Wykonawcę HETMAN zostały nałożone kary administracyjne na
podstawie art. 194 ustawy o odpadach a co za tym idzie w sytuacji,
gdy kary te staną się
ostateczne to podmiot ten nie będzie mógł przetwarzać niesegregowanych zmieszanych
odpadów komunalnych, a co za tym idzie nie będzie mógł brać udziału w postępowaniu.
Zamawiający ustalając określone poziomy recyklingu bazował na danych, które zostały
osiągnięte w przeszłości, a zatem potencjalnie możliwe do wypracowania przez inne
instalacje.
Stąd okoliczność czy Wykonawca HETMAN będzie brał udział w postępowaniu, jak
deklarował zresztą na rozprawie, czy nie, pozostaje irrelewantne w kontekście oceny czy
potencjalnie jest prawdopodobne uzyskanie takich wyników dla odpadów zmieszanych.
W piśmie procesowym z dnia 9 września 2024 r. na stronie 11 Wykonawca Remondis
przedstawił w Tabeli dane odnośnie do faktycznych możliwości instalacji w zakresie odpadów
zmieszanych, z których najwyższe poziomy (również w 2023 r.) to: 11,311%, 11,4%, 12,9%,
Poszczególne poziomy wskazane przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie
na str. 24 dla zmieszanych odpadów komunalnych odpowiednio wynoszą: 0,33% 1,37%
1,79% 4,24% 5,67% 6,86% 9,87% 18,59% 19,10% 22,76% 24,34% 24,57% 33,06%. Jak
wskazywał Wykonawca BYŚ: „Na przykładzie 2023 r. Odwołujący wskazuje, że poziom
recyklingu
większy niż 20% (ale nadal niższy niż wskazany w pkt 31 OPZ) względem odpadów
o kodzie 20 03 01 osiągnął tylko dla jednego z realizowanych przez siebie na rzecz
Zamawiającego zadań. W przypadku pozostałych zadań poziom recyklingu odpadów o kodzie
oscylował, w zależności od zadania, w granicach 16 – 18%. Poziom recyklingu – jak
wyjaśniono - zależy od morfologii odpadów, a ta różna jest nawet dla odpadów o kodzie 20 03
01 pochodzących z rożnych dzielnic m. st. Warszawy. I dalej: „Z kolei wymagany przez
Zamawiającego we wcześniejszych postępowaniach poziom wynosił 15%, co było wartością
ostatecznie akceptowalną, bo mieszczącą się w poziomach faktycznie osiąganych
i
niedyskryminującą większości wykonawców działających na rynku (w odróżnieniu od
wartości wymaganej w niniejszym Postępowaniu), tj. wartością ostatecznie możliwą do
osiągnięcia dla większej liczby wykonawców.” Mając zatem na względzie zgromadzony
w
sprawie materiał dowodowy wskazujący także na poziomy 2-7% Izba uznała, że poziomy
recyklingu określone dla frakcji odpadów zmieszanych zostały ustalone w pkt 31 OPZ na
nierealnie wysokim poziomie,
nie uwzględniającym czynników niezależnych od wykonawców,
w tym wchodzącego w życie systemu kaucyjnego. Izba nie będąc związana żądaniami
odwołania orzekła inaczej niż chciał tego Odwołujący Remondis uznając, że poziom 1,59%,
o
który wnioskował Odwołujący nie jest proporcjonalny w świetle powyższych danych.
Zdaniem Izby potencjał tej frakcji odpadów mimo wszystko jest wyższy, szczególnie biorąc
pod uwagę podnoszone okoliczności o niewłaściwej segregacji odpadów przez mieszkańców
Miasta Stołecznego Warszawy, gdzie ponad 50% odpadów to odpady zmieszane. Mając na
wzg
lędzie, że w ramach umów, na postawie których Zamawiający ustalał poziom recyklingu
odpady były odbierane z różnych dzielnic Warszawy, gdzie potencjał frakcji odpadów
zmieszanych mógł być odmienny to zasadnym zdaniem Izby jest przyjęcie poziomu
uśrednionego :11,62 %. Poziom ten uwzględnia specyfikę tego rodzaju odpadów, czynniki
niezależne od wykonawców związane z niepewnością co do jakości tego strumienia, wpływ
systemu kaucyjnego, który na pewno utrudni recykling odpadów zmieszanych powodując
„odpływ” cennych odpadów i uniemożliwi nawet incydentalne osiągnięcie poziomów
w
okolicach 20% oraz okoliczność, że z uwagi na zanieczyszczenia jeszcze część odpadów
nie będzie nadawała się do recyklingu. Z drugiej strony poziom ten oscyluje w granicach
średniej wynikającej z danych Zamawiającego, jest osiągana przez klika instalacji co wynika
z ww. pisma procesowego Remondis
, a także jest zbliżony do żądania Odwołującego BYŚ,
który deklarował poziom 10%. Taki poziom jednocześnie przekłada się na dążenie
Zamawiającego do osiągnięcia możliwie najwyższych wyników dla danej frakcji odpadów, ale
z uwzględnieniem jej potencjału. Dlatego też Izba nakazała zmianę pkt 31 w zakresie zadań
dotyczących odpadów zmieszanych i obniżenie wymaganego poziomu recyklingu do 11,62 %.
Co do pozostałych odpadów o kodach 15 01 06, 15 01 01, 15 01 07 i kodzie 20 03 07 Izba
uznała za niezasadne ich obniżenie do poziomu wskazanego przez Odwołującego Remondis
w odwołaniu. Zdaniem Izby Odwołujący nie wykazał, że nie są one możliwe do osiągnięcia.
Odmiennie niż w przypadku odpadów zmieszanych, które co do zasady powinny zawierać
odpady szczątkowe (w sytuacji idealnej nieprzystającej do specyfiki zagospodarowania
odpadów w Mieście Stołecznym Warszawa) i w ogóle nie nadawać się do recyklingu to odpady
selektywnie zbierane taki potencjał posiadają. Zdaniem Izby, w przypadku odpadów takich jak
szkło, papier, metale, tworzywa sztuczne poza ich właściwym selektywnym zbieraniem duży
wpływ na ich recykling mają technologie danej instalacji, możliwość ich odpowiedniego
wysortowania tak aby osiągnąć jak najwyższe poziomy recyklingu. Jak wynikało z dowodów
zgromadzonych w postępowaniu odwoławczym przy odpadach zmieszanych nawet
najnowocześniejsze technologie nie pozwalają na osiągnięcie z tych odpadów wysokich
poziomów recyklingu. W odniesieniu natomiast do odpadów selektywnie zbieranych to nawet
jeśli segregacja „u źródła” nie jest idealna to po stronie wykonawcy jest takie ich wyodrębnienie
i doczyszczenie, aby ich recykling był możliwy. Nie jest tak, że zanieczyszczenia na poziomie
wskazywanym przez Wykonawców zawsze wystąpią. Dowody w tym zakresie dotyczą sytuacji
incydentalnych co nie może przekładać się na ogólną tezę, że w każdej frakcji odpadów będzie
około 10-20% zanieczyszczeń. Wykonawcy w złożonych dowodach powołują się na
maksymalne wartości, o które recyklerzy mogą pomniejszyć faktyczną masę odpadu poddaną
recyklingowi. Ponadto, zdaniem Izby
system kaucyjny największy wpływ będzie miał na
potencjał frakcji odpadów zmieszanych, ponieważ mieszkańcy, którzy dotychczas nie
segregowali odpadów w sposób selektywny, a więc umieszczali butelki, puszki w „czarnym
worku” po wprowadzeniu systemu kaucyjnego najpewniej te nawyki zmienią pozbawiając
frakcję odpadów zmieszanych większego potencjału recyklingowego. W przypadku innych
frakcji system kaucyjny spowoduje raczej
zmniejszenie masy tych odpadów.
Przechodząc do poszczególnych rodzajów odpadów to w zakresie frakcji o kodzie 20 03 07
Odwołujący nie wykazał, dlaczego poziom 4% jest poziomem adekwatnym dla potencjału tej
frakcji odpadów. Odwołujący BYŚ sformułował względem tej frakcji odpadów żądanie
obniżenia do 5%. Zamawiający wymaga w tym zakresie osiągnięcia recyklingu w wysokości
21,57% co nie jest oczekiwaniem wygórowanym mając na względzie osiągnięte w 2023 r.
poziomy: 39% HETMAN, 15,92% Clean-World, 9,80% KOM-EKO. Izba nie podziela
argumentacji
Wykonawcy BYŚ odnośnie do Wykonawcy HETMAN, że skoro deklarował
w ofercie
zagospodarowanie odpadów gabarytowych we własnym zakładzie, dla którego
utracił pozwolenie zintegrowane to poziom ustalony przez Zamawiającego należy uznać za
nadmierny. W odniesieniu do tych poziomów, co już zostało podniesione należy oceniać
potencjał danej frakcji odpadów, a więc to czy poziomy te są możliwe do uzyskania.
Wykonawca HETMAN niezależnie od tego, czy będzie mógł realizować zamówienie w tym
zakresie osiągnął wynik dwukrotnie wyższy niż wymaga tego Zamawiający w obecnym
postępowaniu, co wskazuje na realność wymagań Zamawiającego. W piśmie procesowym
z
dnia 9 września 2024 r. na stronie 11 Wykonawca Remondis przedstawił w Tabeli dane
odnośnie do faktycznych możliwości instalacji w zakresie odpadów wielogabarytowych (6
instalacji), z których najwyższy to: 12,9%. Izba uznała także za wiarygodną argumentację
Zamawiającego, że współpraca z wytwórcami mebli pozwala na osiągnięcie wyższych
poziomów recyklingu. Zdaniem Izby Odwołujący i Przystępujący nie wykazali, że poziom dla
odpadów wielogabarytowych 21,57% jest nieproporcjonalny.
W odniesieniu do frakcji odpadów o kodzie 15 01 06 to Odwołujący żądał obniżenia do
poziomu 29%, Wykonawca HETMAN 32%, a
Wykonawca BYŚ 40%, a więc niewiele niżej od
poziomu ustalonego przez Zamawiającego: 42,35%. Jak wynika z danych historycznych
wykonawcy
dla zmieszanych odpadów opakowaniowych uzyskali w 2023 r. odpowiednio:
LEKARO 0,00%, KOM-EKO: 0,00%,
FBSerwis Kamieńsk: 2,26%, ZPO Zawisty: 5,76%,
P.U.H.P. LECH: 16,05%, EKO-TRANS: 18,23%, Remondis: 22,40%, EKOPAK: 22,52%, EKO-
REGION
Gotartów: 30,00%, BYŚ: 37,88%, EKO-REGION Julków: 40,58%, HETMAN:
Nie ulega wątpliwości, że Wykonawcy Remondis i BYŚ wnioskują o poziomy zbliżone
do uzyskanych w przeszłości niemniej jednak dla oceny prawidłowości wskazanego przez
Zamawiającego poziomu istotna jest możliwość ich wypracowania. Z powyższych danych
wynika, że jest to poziom realny, pomimo, że oscyluje względem wartości najwyższych. Izba
zauważa ponadto, że Wykonawca HETMAN w zakresie kodu 15 01 06 żądał obniżenia
poziomu recyklingu do 32%, podczas gdy sam wskazuje
w odwołaniu, że: „Odpady o kodzie
15 01 06 również wymagają dodatkowego sortowania i oczyszczania, a do recyklingu trafia
zaledwie 50-
60% z nich.” Zamawiający wymaga w postępowaniu osiągnięcia poziomu
recyklingu 42,35 %, a więc niższego niż wskazuje jako potencjał recyklingowy Wykonawca
HETMAN. Według informacji podanych przez Zamawiającego w odpowiedzi na odwołanie
Wykonawca HETMAN
w 2023 r. osiągnął poziom recyklingu dla frakcji tworzyw sztucznych
w
wysokości 60,94%, a więc o około 20% wyższy niż wymaga tego Zamawiający
w
postępowaniu. Kolejno EKO-REGION Julków na poziomie 40,58% i BYŚ na poziomie
37,88%, które to wartości są wartościami zbliżonymi do określonego w postępowaniu.
Wykonawca BYŚ natomiast wskazywał, że: „w odpadach poddawanych recyklingowi,
a
pochodzących ze strumienia odpadów o kodzie 15 01 06, dominują tworzywa sztuczne
i
metale opakowaniowe, które zostaną objęte systemem kaucyjnym i od 2025r. w coraz
mniejszej ilości będą trafiały do tego strumienia odpadów.” Zdaniem Izby, powyższe
potwierdza tezę, że co do odpadów selektywnie zbieranych, system kaucyjny spowoduje
zmniejszenie masy tych strumieni, nie powinien jednak obniżyć uzyskiwanych poziomów
recyklingu z pozostałej masy tego rodzaju odpadów. Wykonawca BYŚ żąda zresztą
zmniejszenia wymaganego poziomu nieznacznie o 2,35%, przy czym nie uzasadnia tej
wartości. Zdaniem Izby Odwołujący i Przystępujący nie wykazali żądanej zmiany poziomu
recyklingu dla tego kodu odpadów.
Podobnie Izba oceniła frakcję odpadów papieru i szkła.
Jeśli chodzi o odpady o kodzie 15 01 07 to powołane w odpowiedzi na odwołanie instalacje
oscylują w większości wokół poziomu ustalonego przez Zamawiającego: BYŚ: 71,82%,
Remondis Glass: 94,25%,
SIBELCO Pełkinie: 96,76%, SIBELCO Lubliniec: 96,76%, SIBELCO
Wyszków: 96,76%, KOM-EKO: 98,74%, Sar Recykling: 100%, podczas gdy w przedmiotowym
postępowaniu jest to poziom: 97,80%. Zdaniem Izby nieuzasadnione byłoby obniżanie tych
poziomów do 80% jak wnioskował Odwołujący Remondis i Wykonawca BYŚ, czy 85% jak
wskazywał Wykonawca HETMAN. Jak wynika z dowodów przedłożonych przez
Zamawiającego (pismo KOM-EKO S.A z dnia 8 listopada 2023 r.): „z uwagi na czystość
z
odpadów przyjętych do przetworzenia w lll kwartale 2023 r., z całości odpadów o kodzie 15
01 07 przetworzonych w procesie R12, wytworzono ten sam odpad tj. 15 01 07.” Z pism
Odwołującego Remondis z dnia 28 lutego 2024 r. wynika czystość surowca dla odpadu
o kodzie: 15 01 07: 80%
(„W wyniku przetworzenia powstało 80% stłuczki szklanej (produkt)
i
15% odpadów o kodzie 19 12 05, które zostały przekazane do kolejnego recyklera, który
oświadczył, że towar posiadał tylko 5% zanieczyszczeń.”), a podwykonawca PUHP LECH sp.
z o.o.: osiągnął 92,438%. Nie ulega więc wątpliwości, że nie każdy strumień odpadów będzie
zawierał podnoszone przez Wykonawców poziomy zanieczyszczeń. Dowody Wykonawcy
BYŚ czy Hetman wskazują na wysokie oczekiwania w tym zakresie recyklerów, niemniej
jednak zdaniem Izby kwestia so
rtowania i doczyszczania odpadów selektywnie zbieranych jest
po stronie wykonawców. Przedstawione dane wskazują na duży potencjał recyklingowy frakcji
szkła. Oczywiście system kaucyjny z pewnością doprowadzi do zmniejszenia masy tych
odpadów, ale nie powinno to wpłynąć na wysokość poziomów recyklingu.
Co do frakcji papieru (kod 15 01 01) to Zamawiający wymaga poziomu 90,90%. Wykonawca
Remondis wnioskował o obniżenie tego poziomu na 82%, Wykonawca BYŚ na 70%,
a
Wykonawca HETMAN na 90%, a więc niewiele niżej niż oczekuje Zamawiający. Wnioski
Wykonawców odnoszą się bezpośrednio do uzyskiwanych przez nich historycznie poziomów:
LEKARO: 0,00%,
BYŚ: 67,88%, EKO-TRANS: 69,62%, Ekopak: 77,30%, Remondis: 82,71%,
Mondi: 91,00%, STENA: 98,99% Jak wynika z dowod
ów złożonych przez Zamawiającego
pismo Odwołującego FB Serwis Kamieńsk z dnia 14 marca 2024 r. wraz z załączonym pismem
Mondi Świecie S.A. z dnia 11 marca 2024 r.: strata procesowa dla odpadu o kodzie 15 01 01
wynosiła 9% masy odpadów. Ponadto, z pisma Odwołującego HETMAN z dnia 12 kwietnia
2024 r. wynika, że dla odpadu o kodzie 15 01 01 osiągnął: 90,53% poziomu recyklingu. Z pism
Odwołującego Remondis z dnia 28 lutego 2024 r. wynika czystość surowca dla odpadu
o kodzie: 15 01 01: 95%, 91%, 92 %, przy czym podwykonawca
osiągnął: 94,899%.
Niewątpliwie z powyższych danych wynika, że poziomy ustalone przez Zamawiającego,
pomimo występujących zanieczyszczeń dla tych frakcji odpadów są realne, dlatego też Izba
nie stwierdziła w tym zakresie naruszenia przepisów ustawy pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2942/24 orzeczono na podstawie art.
557, art. 574 i art. 575 ustawy pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz § 7 ust.
2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie
do wyniku postępowania obciążając kosztami postępowania Zamawiającego oraz
Odwołującego.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego
w
wysokości 15 000,00 zł, koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu
wyn
agrodzenia pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł (łącznie 22 200,00 zł).
Zarzuty 1 został uwzględniony w części oraz zarzut 2 został uwzględniony w części.
Odwołujący poniósł koszty w wysokości 18 600,00 zł tytułem wpisu od odwołania i
wynagrodzenia pełnomocnika, natomiast Zamawiający w wysokości 3.600,00 zł tytułem
wynagrodzen
ia pełnomocnika. W zakresie zarzutów uwzględnionych Zamawiający
odpowiadał za koszty do wysokości 11 100,00 zł (22 200,00 zł x 1/2). Natomiast w zakresie
zarzutów oddalonych za koszty odpowiadał Odwołujący do wysokości 11 100,00 zł (22 200,00
zł x 1/2). Odwołujący poniósł dotychczas koszty w wysokości 18 600,00 zł, a odpowiadał za
nie do wysokości 11 100,00 zł. Dlatego też, Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz
Odwołującego kwotę 7500,00 zł stanowiącą różnicę ww. kwot, na podstawie faktur VAT
złożonych przez Odwołującego i Zamawiającego na rozprawie.
KIO 2949/24
Odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Zarzut 1 dotyczący warunku udziału w postępowaniu w zakresie poziomów przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu dla Zadań 1,2,3,4.
Zarzut zasługiwał na uwzględnienie.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że dla Zadań 1,2,3,4 nie ma obiektywnie
możliwości osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu i przygotowania odpadów
komunalnych do ponownego użycia ze względu na skład morfologiczny i specyfikę odpadów
przypis
anych do tych Zadań. W ocenie Odwołującego tak skonstruowany warunek udziału
w
postępowaniu jest niezgodny wprost z treścią art. 3b ustawy z dnia 13 września 1996 r.
o
utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: ucpg) oraz rozporządzeniem Ministra
Kl
imatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r. w sprawie sposobu obliczania poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych. Odwołujący
podnosił, że przyjęty przez Zamawiającego podział wymagań odrębnie dla każdego
wyróżnionego kodu klasyfikacji odpadów ma charakter sztuczny i nadmierny w stosunku do
obowiązujących w tym zakresie uregulowań prawnych. Takie ukształtowanie warunków
udziału w postępowaniu, w ocenie Odwołującego wykracza dalece poza realną potrzebę
dokonania oceny możliwości należytego wykonania zamówienia przez wykonawców
uczestniczących w postępowaniu, ograniczając konkurencję i uniemożliwiając złożenie oferty
niepodlegającej odrzuceniu. Podkreślił, że możliwość osiągnięcia przez danego wykonawcę
poziomów recyklingu uzależniona jest przede wszystkim od składu morfologicznego odpadów
odbieranych z terenu danej gminy (ich jakości i rodzaju), co jest z kolei uzależnione od sposobu
i jakości prowadzonej przez mieszkańców segregacji odpadów i na co wykonawca, który
świadczy usługi zagospodarowywania odpadów komunalnych i który tych odpadów nie
odbiera bezpośrednio od mieszkańców danej gminy, nie ma żadnego wpływu. Zaznaczył, że
niem
ożność osiągnięcia tych poziomów ma charakter obiektywny, w tym sensie, że żaden
wykonawca nie ma możliwości, z przyczyn prawnych i faktycznych, sprostać wymogom, które
stawia wykonawcy Zamawiający. Podkreślał, że recykling, o którym mowa w SWZ, jest rzecz
jasna odzyskiem, ale nie odwrotnie -
nie każdy proces odzysku (a ustawodawca mówi szeroko
o odzysku w odniesieniu do instalacji do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych)
jest recyklingiem, w szczególności nie jest recyklingiem odzysk energii i ponowne
przetwarzanie odpadów na materiały, które mają być wykorzystane jako paliwa. W praktyce
średnio ok. 50% całości odpadów przetwarzanych w instalacjach MBP to odpad o kodzie 19
12 12, a więc odpad nienadający się do recyklingu (ale do odzysku tak – ale to nie wlicza się
do poziomów recyklingu wymaganych przez Zamawiającego. W najbardziej efektywnych
instalacjach MBP ze zmieszanych odpadów komunalnych można wyciągnąć kilka procent
odpadów surowcowych nadających się do odzysku (czyli nie do recyklingu). Zaostrzone
nowymi przepisami wymagania, dodatkowo tylko zaostrzyły możliwości zagospodarowania
surowców pochodzących ze zmieszanych odpadów komunalnych u recyklerów, stąd też
wskaźnik ten maleje. Nawet przy zastosowaniu najnowocześniejszych rozwiązań, możliwy do
osiągnięcia z tych odpadów poziom recyklingu wynosi od 2% do 5 %, w odpadach tych brak
bowiem odpadów „surowcowych”, bądź odpady o takim charakterze trafiające do tego
strumienia odpadów są tak zanieczyszczone, że nie nadają się do recyklingu. Odwołujący
zaznaczył, że co do zasady w odpadach zmieszanych (niesegregowanych), które stanowią
przedmiot zamówienia w Zadaniach 1,2,3,4 nie powinny znajdować się odpady nadające się
do recyklingu lub ponownego użycia. Powyższe oznacza, że najbardziej pełnowartościowe
surowce do p
onownego przetworzenia, które zostaną odebrane przez recyklerów, uzyska się,
jeśli będziemy poprawnie zbierać „u źródła” osobno papier, szkło, tworzywa sztuczne wraz
z
metalem i oddzielimy je od odpadów biodegradowalnych. Innymi słowy, recykling odpadów
opiera się na odpadach z selektywnej zbiórki. Surowce wtórne odzyskane ze zmieszanych
odpadów komunalnych do recyklingu zasadniczo nie nadają się ze względu na stopień ich
zanieczyszczenia.
Specyfika niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych (20 03
01) powoduje, że wprowadzony przez Zamawiającego wymóg osiągnięcia poziomu
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych,
(ustalany względem wskazanych powyżej ilości minimalnych zgodnie z warunkami
określonymi w pkt 33 OPZ), w wysokości nie mniejszej niż 20,00% dla odpadów
sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01 dla Zadania 1, 2, 3
i 4 jest obiektywnie niemożliwy co
zrealizowania i tym samym uniemożliwia wykonawcom, którzy chcieliby wziąć udział
w
przedmiotowym postępowaniu dla Zadań 1,2,3,4 wykazanie się takimi danymi. Dlatego
zdaniem Odwołującego warunek jest nadmierny i nieproporcjonalny oraz stanowi naruszenie
art. 16 pkt 1 i 3 ustawy pzp tj. naruszenie zasad uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców prowadząc do ograniczenia dostępu do zamówienia wykonawcom zdolnym do
realizacji zamówienia oraz naruszenie zasad proporcjonalności poprzez zastosowanie
środków dyskryminujących oraz nadmiernych i wykraczających poza to, co jest konieczne do
osiągnięcia celu jakiemu służyć ma warunek udziału w postępowaniu. Zamawiający nie
uwzględnił wszystkich wymagań i okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie oferty
bowiem nie uwzględnił braku obiektywnych możliwości osiągnięcia przez wykonawców tak
wysokich poziomów recyklingu w odniesieniu do odpadów niesegregowanych (zmieszanych).
Odnosząc się do powyższego podkreślić należy, że pomimo, że powyższy zarzut dotyczył
zadań 1-4 to jest zbieżny z zarzutem 1 odwołania Remondis w sprawie KIO 2942/24 stąd Izba
w całości powołuje się na rozważania poczynione względem zarzutu 1 w sprawie KIO 2942/24
uznając je za kompletne i nie wymagające powtórzenia. W konsekwencji Izba uwzględniła
zarzut 1 odwołania w części dotyczącej ustanowienia w warunku wymogu wykazania się
w
przeszłości określonymi poziomami recyklingu, nakazując jego wykreślenie w sentencji
orzeczenia.
Pomimo, że zarzutem odwołania objęte były zadania 1-4 to Izba nakazała
wykreślenie ww. zakresu warunku co do poziomów recyklingu względem wszystkich zadań,
ponieważ zarzut 1 odwołania Remondis był zarzutem dalej idącym, a odwołania zostały
skierowane do łącznego rozpoznania. Mając na względzie, że Izba uwzględniła zarzut główny
odwołania, zarzut ewentualny zgodnie z wnioskiem Odwołującego pozostawiła bez
rozpoznania.
Zarzuty 2 i 3 dotyczące nieprecyzyjnego i niewłaściwego opisu przedmiotu zamówienia
w
zakresie poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu oraz naliczanych kar
umownych z tego tytułu.
Zarzut 2 odwołania w zakresie żądania głównego wykreślenia z pkt 31 Część II SWZ – OPZ,
dla Zadań nr 1,2 ,3 i 4 zobowiązania Wykonawcy do osiągnięcia poziomu przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości nie mniejszej niż 26,18 %
w każdego z ww. Zadań oraz informacji, że brak udokumentowania osiągnięcia poziomu
uznany zostanie za brak osiągnięcia tego poziomu przez Wykonawcę nie zasługiwał na
uwzględnienie.
Zarzut 2 odwołania w zakresie żądania ewentualnego zasługiwał na uwzględnienie.
Odwołujący co do zarzutu dotyczącego pkt 31 OPZ wskazywał, że zgodnie z art. 3b ust. 1 pkt
1 ustawy ucpg obowiązek osiągania poziomów przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów komunalnych w określonych wysokościach nałożony został
bezpośrednio na gminy i stanowi jej zadanie. To gminy rozliczane są z osiągania poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych i ponoszą
odpowiedzialność za ich nieosiągnięcie. Zamawiający w przytoczonych powyżej
postanowieniach SWZ oraz w
zoru umowy bezpodstawnie deleguje obowiązki w postaci
osiągania poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych
na Wykonawcę, podczas gdy nie ma on realnych narzędzi do ich uzyskania. Odwołujący
wyjaśnił, że jedyną sytuacją, w której odpowiedzialność za osiągnięcie poziomów recyklingu
leży na podmiocie dokonującym odbioru odpadów, zgodnie z art. 9g pkt 1 ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach jest przypadek, w którym podmiot dokonuje odbioru odpadów
z nieruchomości na podstawie umowy z właścicielem nieruchomości (a nie z gminą).
Odwołujący argumentował, że wymagania określone w postępowaniu są nierealne i przeczą
dotychczas wykazywanym poziomom przez m. st. Warszawę. Z uwagi zatem na dokonany
przez Zamawiającego podział zamówienia na 19 Zadań, gdzie w ramach każdego Zadania
odbier
ana jest co do zasady inna frakcja odpadów komunalnych bardzo możliwe jest, że jeden
Wykonawca nie będzie realizował wszystkich 19 Zadań zamówienia, lecz np. jedno Zadanie,
maksymalnie kilka z nich. Natomiast w ramach każdego z Zadań zamówienia, wybrany
Wy
konawca będzie dokonywał zagospodarowania innej frakcji odpadów. W opinii
Odwołującego w przypadku kodów 20 03 01 (odpady komunalne zagospodarowywane
w
ramach zadań 1,2,3,4) bardzo trudne będzie osiągnięcie minimalnych, wymaganych w OPZ
przez Zamawiającego poziomów recyklingu. Przede wszystkim dlatego, że w przypadku kodu
20 03 01, z definicji w tym kodzie odpadów nie powinny znajdować się odpady nadające się
do segregacji, a na pewno nie mogą one stanowić 26,18% odpadów (jest wymagany
minimalny poziom recyklingu dla Zadań 1,2,3,4). Dodatkowo, w dniu 14 kwietnia 2023 roku
została uchwalona ustawa o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami
opakowaniow
ymi, wprowadzająca w Polsce tzw. system kaucyjny polegający na tym, że
butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do trzech litrów,
włącznie z ich zakrętkami i wieczkami z tworzyw sztucznych, z wyłączeniem szklanych lub
metalo
wych butelek na napoje, których zakrętki i wieczka są wykonane z tworzyw sztucznych,
puszki metalowe o pojemności do jednego litra, butelki szklane wielokrotnego użytku
o
pojemności do półtora litra, będą obciążone kaucją, która będzie zwracana w chwili zwrotu
wyżej wskazanych opakowań do sklepów. Wejście w życie. systemu kaucyjnego pozbawi
całkowicie niesegregowane (zmieszane) odpady komunalnych jakichkolwiek odpadów
segre
gowanych które nadawałyby się do recyklingu. Tym samym ustanowienie wymagania,
które nakazuje osiągniecie poziomu recyklingu na poziomie 26,18 % dla Zadań 1,2,3,4 jest
z
oczywistych względów nieuzasadnione, nierealne do osiągnięcia przez wykonawców oraz
niezgodne z obowiązującymi regulacjami prawnymi. Możliwe jest osiągnięcie poziomu
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów w ramach Zadań 1,2,3,4 na
poziomie
około 2 %. Odwołujący podnosił, że przenoszenie na wykonawcę niespełnialnych
obowiązków należy oceniać w kontekście naruszenia regulacji art. 99 ustawy pzp
i w
kontekście zasad prawa zamówień publicznych. Ustanowienie przez Zamawiającego
wymogów osiągnięcia niezwykle wysokich poziomów recyklingu w zakresie Zadań 1,2,3,4
powoduje, że obowiązek wykonawcy dotyczący poziomów recyklingu jest sprzeczny
z
przepisami prawa, niemożliwy do realizacji z uwagi na brak po stronie Wykonawcy narzędzi
pozwalających na jego osiągnięcie, do których zastosowania zgodnie z przepisami prawa
został uprawniony Zamawiający co narusza także zasady opisywania przedmiotu zamówienia,
w tym uniemożliwia zachowanie uczciwej konkurencji oraz zasady proporcjonalności.
W odniesieniu do tego zarzutu Izba przywołuje rozważania poczynione w zakresie zarzutu 2
odwołania Remondis w sprawie KIO 2942/24 uznając je za kompletne i nie wymagające
powtórzenia. Dodatkowo podkreślić należy, że Izba podziela stanowisko Odwołującego, że
osiągnięcie określonych poziomów recyklingu przez wykonawcę zagospodarowującego
odpady jest zależne od wielu czynników, w tym czynników, na które nie ma wpływu. Niemniej
jednak, jak już zostało podniesione w zakresie zarzutu 2 odwołania Remondis, Zamawiający
udzielając zamówienia na zagospodarowanie odpadów działa na rzecz Miasta Stołecznego
Warszawy. Miasto Stołeczne Warszawa jest zobowiązane zgodnie z art. 3b ustawy z dnia 13
września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t. j. Dz. U. z 2024, poz. 399)
osiągnąć poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych
w
wysokości co najmniej: 4) 45% wagowo - za rok 2024; 5) 55% wagowo - za rok 2025. Nie
ulega wątpliwości, że w przypadku nieosiągnięcia ustawowych poziomów recyklingu Miasto
Stołeczne Warszawa zapłaci kary, o których mowa w art. 9x ust. 3 ww. ustawy. W ocenie Izby,
mając na względzie, że wymóg osiągnięcia poziomów recyklingu odpadów został określony
przez Ustawodawcę, to oczywistym jest, że w przypadku powierzenia wykonania zadań
związanych z zagospodarowaniem odpadów wykonawcy przyjmują do realizacji również
obowiązki związane z osiągnięciem poziomów recyklingu, w przeciwnym razie wykonawcy nie
dokładaliby żadnych starań, aby te zadania wykonać. Stąd zdaniem Izby zarzut 2 w zakresie
żądania głównego odwołania dotyczący wykreślenia wymogu osiągnięcia poziomów
recyklingu dla zadań 1-4 pkt 31 OPZ nie zasługiwał na uwzględnienie. Wykonawcy nie mieliby
interesu w podejmowaniu działań zmierzających do wypracowania jak najwyższych wyników
w zakresie recyklingu odpadów, a Zamawiający zostałby pozbawiony jakiegokolwiek wpływu
na zrealizowanie obowiązku ustawowego dla Miasta Stołecznego Warszawy odnośnie do
osiągniętych poziomów recyklingu. Izba zauważa, że wymóg pkt 31 OPZ w tym zakresie nie
był co do zasady kwestionowany przez pozostałych Odwołujących, którzy dostrzegają
konieczność podejmowania starań o osiągnięcie jak najwyższych poziomów recyklingu
odpadów. Izba wzięła jednak pod uwagę okoliczności powoływane przez Odwołującego Pre
Zero, a dotyczące czynników niezależnych od wykonawcy w osiągnięciu poziomów recyklingu
dla frakcji odpadów zamieszanych. Z tych powodów Izba uwzględniła odwołanie w zakresie
żądania ewentualnego zarzutu 2 odwołania. Izba uznała, że Zamawiający ustalił poziomy
recyklingu dla kodu odpadów 20 03 01 na poziomie niemożliwym do spełnienia, w oderwaniu
od specyfiki tej frakcji odpadów, nieuwzględniającym czynników zewnętrznych w tym przede
wszystkim
systemu kaucyjnego, a więc w sposób naruszający zasadę proporcjonalności
i
uczciwej konkurencji, co ma wpływ na sporządzenie oferty. Mając na względzie, że Izba nie
jest związana żądaniami odwołania uznając zasadność samego zarzutu Izba orzekła inaczej
niż wnosił Odwołujący. Izba przywołuje w tym zakresie argumentację dotyczącą zarzutu 1
odwołania Remondis. Zdaniem Izby uwzględnienie zmiany na poziomie 2,5 % prowadziłoby
do marginalizacji wymogu recyklingu
, a jak wskazywał Odwołujący, jakość segregacji
odpadów w Mieście Stołecznym Warszawa jest słaba i wciąż ponad połowa odpadów to
odpady zmieszane. Izba ustaliła w świetle zgromadzonego materiału dowodowego
i
uwzględniając stanowiska Stron w postępowaniu odwoławczym, że wymóg recyklingu dla
odpadów zmieszanych na poziomie 11,62 % uwzględnia specyfikę tego rodzaju odpadów,
czynniki niezależne od wykonawców związane z niepewnością co do jakości tego strumienia,
wpływ systemu kaucyjnego, który na pewno utrudni recykling odpadów zmieszanych
powodując zubożenie tej frakcji odpadów i uniemożliwi nawet incydentalne osiągnięcie
poziomów w okolicach 20% oraz okoliczność, że z uwagi na zanieczyszczenia jeszcze część
odpadów nie będzie nadawała się do recyklingu. Z drugiej strony poziom ten oscyluje
w
granicach średniej wynikającej z danych Zamawiającego, jest osiągana przez klika instalacji
co wynika z pisma procesowego Remondis z dnia 9 września 2024 r. (str. 11) oraz zbliżona
do oświadczeń Wykonawcy BYŚ co do uzyskiwanych przez niego poziomów i możliwych do
osiągnięcia realnie po wprowadzeniu systemu kaucyjnego (10%), co przekłada się na dążenie
Zamawiającego do osiągnięcia możliwie najwyższych wyników dla danej frakcji odpadów, ale
z uwzględnieniem jej potencjału.
Dlatego też Izba nakazała zmianę pkt 31 w zakresie zadań dotyczących odpadów
zmieszanych i obniżenie wymaganego poziomu recyklingu do 11,62 %.
Zarzut 3 odwołania dotyczący kar umownych za nieosiągnięcie poziomów recyklingu Izba
uznała za niezasadny.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że określenie w dokumentacji postępowania
(projekcie umowy)
kar umownych jakie będzie naliczał wykonawcy za nieosiągnięcie
wymaganych minimalnych poziomów recyklingu należy zakwestionować jako sprzecznych
z
ustawą pzp. Odwołujący wskazał, iż nie spełniają one wymogów ustawowych, wynikających
z art. 483 § 1 k.c. co w przyszłości może skutkować stwierdzeniem nieważności stosownie do
art. 58 § 1 k.c. Przepis art. 483 § 1 k.c. odwołuje się do pojęcia kary umownej „w określonej
wysokości”. Oznacza to, że już w dacie zawarcia Umowy powinna być ona znana Wykonawcy
i możliwa do określenia (wyliczenia). Kwestionowany zapis nie odpowiada ww. wymogowi.
Jednostkowa stawka opłaty za umieszczenie odpadów komunalnych na składowisku,
określona w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001
r. - Pra
wo ochrony środowiska („PoŚ”) ustalana jest przy uwzględnieniu regulacji art. 291 ust.
1 PoŚ, z którego wynika, iż ww. stawki z dniem 1 stycznia każdego roku podlegają
podwyższeniu w stopniu odpowiadającym średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług
ko
nsumpcyjnych ogółem, ogłaszanemu przez Prezesa GUS (przykładowo: OBWIESZCZENIE
MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA z dnia 3 listopada 2023 r. zmieniające obwieszczenie
w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024). Wartość ta
(jednos
tkowa stawka opłaty za umieszczenie odpadów komunalnych na składowisku) na dzień
zawarcia umowy z Zamawiającym nie będzie znana. Tym samym zmienność danych
liczbowych (wartość niewiadoma) niezbędnych do wyliczenia kary umownej zastrzeżonej na
rzecz Zamawia
jącego sprawia, że na dzień podpisania umowy nie będzie możliwe wyliczenie
kary obowiązującej w okresie zaplanowanej realizacji umowy (por. np. wyr. SA Kraków I AGa
85/21; wyr. SA w Gdańsku z 29.09.2021 r., V AGa 83/21 czy wyr. SN z 02.06.2016 r. sygn.
akt I CSK 506/15), co determinuje jej sprzeczność z konstrukcją wynikającą z art. 483 §1 k.c.
Niezależnie od powyższego, ustanowiona kara umowna spełnia kryteria rażącego
wygórowania w rozumieniu art. 484 k.c. w dacie zastrzegania. Wykonawca nie może
odpow
iadać w stopniu przewidzianym przez Zamawiającego za brak osiągniętych poziomów
recyklingu, ponieważ ich osiągnięcie zależy od wielu czynników, które w większości
przypadków są całkowicie niezależne od Wykonawcy. Tymczasem odpowiedzialność
Wykonawcy powinn
a kształtować się stosownie do działań wykonawcy, za które można
przypisać mu winę. Jeżeli niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem
okoliczności, za które Wykonawca odpowiedzialności nie ponosi, to nie jest zobligowany do
naprawienia powstałej szkody. instytucja kary umownej oparta jest na ogólnych zasadach
odpowiedzialności odszkodowawczej. Wobec powyższego, nie sposób rozpatrywać winy
Odwołującego a w konsekwencji zasadności naliczenia kary w sytuacji, gdy nieosiągnięcie
poziomów z OPZ będzie wynikiem zaniechań czy to odbierającego odpady czy to
Zamawiającego, czy wreszcie brakiem właściwej segregacji po stronie mieszkańców
(właścicieli nieruchomości). Odwołujący podnosił, że kary umowne przewidziane w Części IV
SWZ- Projektowane Postanowienia Umowy (Zadania 1-
19), § 6 ust. 3 pkt 15), 16) i 17)
całkowicie abstrahują od odpowiedzialności, jaka może być wykonawcy przypisana, a tym
samym zostały określone w sposób nieadekwatny, z naruszeniem zasady proporcjonalności
oraz zasad współżycia społecznego i uczciwości kupieckiej. Powinność Zamawiających do
należytego zabezpieczenia interesu publicznego nie może prowadzić do przerzucenia na
Wykonawców odpowiedzialności za zdarzenia, które pozostają poza ich kontrolą, czyli na
których powstanie nie mają oni wpływu. Kara umowna winna być nałożona wyłącznie za
zawinione działania i zaniechania, co nie wynika z obecnego brzmienia postanowień
umownych. W tych okolicznościach faktycznych Odwołujący wnosił, aby kary umowne za
nieosiągnięcie minimalnych poziomów recyklingu w zakresie Zadań 1,2,3,4 zostały całkowicie
usunięte.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego. Zdaniem Izby chybione są twierdzenia
Odwołującego, że kary umowne ustalone za nieosiągnięcie poziomów recyklingu nie spełniają
wymogu podania w treści postanowienia umownego określonej sumy, a tym samym, że
pozostają niezgodne z treścią art. 483 par. 1 k.c., który stanowi: „Można zastrzec w umowie,
że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania
niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna).” Kary umowne
stanowią przeniesienie kar określonych ustawowo: „1) „Karę pieniężną, o której mowa w ust.
2 pkt 1 i 2, oblicza się jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie
niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych na składowisku, określonej
w przepisach wydanych na podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo
ochrony środowiska, i brakującej masy odpadów komunalnych wyrażonej w Mg, wymaganej
do osiągnięcia odpowiedniego poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
odpadów komunalnych lub ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających
biodegradacji przekazywanych do składowania.” 2) „Karę pieniężną, o której mowa w ust. 2
pkt 3, oblicza się jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty za umieszczenie niesegregowanych
(zmieszanych) odpadów komunalnych na składowisku, określonej w przepisach wydanych na
podstawie art. 290 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. -
Prawo ochrony środowiska, i masy
składowanych odpadów komunalnych przekraczającej poziom składowania wyrażonej w Mg.”
(ar. 9x ust. 3 i 4 u.c.p.g.). Chybione są stwierdzenia Odwołującego, że postanowienia
dotyczące kar umownych muszą jednocześnie określać jej wysokość wyrażoną poprzez
konkretną kwotę. Istotnym jest, aby karę umowną można było w sposób niebudzący
wątpliwości wyliczyć, a zatem kluczowe jest określenie podstaw do jej obliczenia. Kary
zakwestionowane przez Wykonawcę Pre Zero wprost odwołują się do wskaźnika
pozwalającego na jej obliczenie stąd Izba nie znajduje podstaw do stwierdzenia w tym zakresie
naruszenia.
Słusznie podnosił Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, że: „wskazane
czynniki mają charakter obiektywny, weryfikowalny i niezależny od stron przyszłej umowy
w
sprawie zamówienia. Jednocześnie pozwalają one na wyliczenie konkretnej wartości kary
umownej względem poszczególnych naruszeń kontraktowych, występujących w konkretnym
roku kalendarzowym realizacji zamówienia. W rezultacie kara umowna nie jest podatna na
„uznaniowość” co do jej wysokości, która to determinowana jest wyłącznie czynnikami
obiektywnymi, a w konsekwencji nie sposób uznać, że mechanizm jej zastrzeżenia jest
wadliwy, w tym niezgodny z przepisami K.c.”
Odnosząc się do dalszych twierdzeń Odwołującego Izba zauważa, że osiągnięcie poziomów
recyklingu poza działaniami samego wykonawcy jest zależne od czynników zewnętrznych.
Z
tych powodów Izba uwzględniła zarzut nr 2 odwołania w zakresie zarzutu ewentualnego
i
nakazała urealnienie poziomu dla frakcji odpadów zmieszanych, której potencjał
recyklingowy zdaniem Izby jest najbardziej niepewny z uwagi na jakość strumienia odpadów,
które otrzyma wykonawca do zagospodarowania. Mając jednak na względzie cele jakie
pl
anuje osiągnąć Zamawiający udzielając zamówienia m.in. w zakresie osiągnięcia poziomów
recyklingu, które nakłada Ustawodawca na Miasto Stołeczne Warszawa wykreślenie kar
umownych odnoszących się do zobowiązania wykonawców wypracowania wskazanych w pkt
31 O
PZ poziomów nie jest uzasadnione. Nie ulega wątpliwości, że kara umowna poza funkcją
odszkodowawczą, ma również pełnić funkcję dyscyplinującą, a więc mobilizującą do
należytego wykonania umowy oraz gwarancyjno-zabezpieczającą wykonanie umowy
w
uzgodnionych rygorach. Jak wskazywał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie: „pozwala
na zapewnienie pełnej spójności pomiędzy stopniem w jakim uciążliwości finansowe może
ponieść m. st. Warszawa, a stopniem ryzyk finansowych wykonawcy. Wskazany element
zapewnia wstępną proporcjonalność i adekwatność kar umownych, których naliczenie
powiązane jest wyłącznie z niedochowaniem przez wykonawcę stosownych, dostosowanych
do zakresu zamówienia, wymogów jakościowych określonych dokumentami zamówienia.” Co
więcej nie jest tak jak podnosił Odwołujący, że przez ustalone kary umowne Zamawiający
w
całości przerzuca na wykonawców odpowiedzialność za osiągnięcie poziomów recyklingu.
Kary zostały skorelowane z obowiązkiem osiągnięcia przez wykonawcę kontraktowo
określonych poziomów odnoszących się bezpośrednio do danego strumienia i wolumenu
frakcji odpadów, które stanowią przedmiot zamówienia w konsekwencji czego każdy
z
wykonawców ponosi odpowiedzialność wyłącznie za jakość świadczonych przez siebie
usług. Mając na względzie, że przedmiot zamówienia nie obejmuje całego strumienia odpadów
z Miasta Stołecznego Warszawy to nie sposób uznać, że wykonawcy w przypadku
nieosiągnięcia poziomów recyklingu w ramach umowy dotyczącej danej frakcji odpadów
poniosą kary analogiczne jak Miasto Stołeczne Warszawa w sytuacji nieosiągnięcia
ustawowych poziomów recyklingu liczonych dla całego strumienia odpadów wszystkich frakcji.
Jak wskazywał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie: „Wraz z nieosiągnięciem przez
któregokolwiek z wykonawców obowiązków w tym zakresie rosnąć będzie wysokość kar
administracyjnych i w tym zakresie oczekiwana jest partycypacja wykonawcy w pokryciu
szkody finansowej powstałej po stronie m. st. Warszawy. W ujęciu finansowym, kara umowna
będzie pokrywać jedynie tę „dodatkową” wartość kary administracyjnej, co świadczy wprost
o
tym, iż nie przewyższa ona szkody finansowej.” Dodatkowo, Zamawiający w par. 6 ust. 4
ustanowił limit kar umownych na poziomie 40% łącznego wynagrodzenia, co stanowi
gwarancję dla wykonawcy, że kary nie przekroczą tego limitu. Nie sposób zatem uznać, aby
kara umowna kwestionowana przez Odwołującego była rażąco wygórowana. Izba w całości
podziela stanowisko wyrażone w wyroku KIO z dnia 31 stycznia 2024 r., KIO 102/24:
„W konsekwencji nie może też być uznane za zasadne żądanie przez Odwołującego, aby
Zamawiający całkowicie wykreślił z projektu umowy § 20 ust. 1 pkt 16 przewidujący kary
umowne za nieosiągnięcie ww. poziomów recyklingu. Kara umowna powinna mieć między
innymi charakter mot
ywacyjny, zatem usunięcie jej w całości z projektu umowy
doprowadziłoby do sytuacji, w której wykonawca bez ponoszenia żadnych konsekwencji
mógłby nie podejmować wysiłków w celu osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu.
Jednocześnie Zamawiający zostałby pozbawiony jakiegokolwiek instrumentu służącego do
wyegzekwowania od wykonawcy wykonania umowy zgodnie z obowiązującymi przepisami
prawa, w tym w zakresie tychże poziomów recyklingu. Żądanie Odwołującego ma więc
w
istocie na celu zwolnienie go z obowiązku osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu,
co stoi w sprzeczności nie tylko z art. 3b ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku
w
gminach, ale także z art. 353(1) k.c. choćby w takim w zakresie, w jakim przepis ten
wskazuje na ograniczenie zasady swobody umów z uwagi na sprzeczność treści i celu
stosunku prawnego z ustawą.” W orzeczeniu tym Izba oddaliła zarzut dotyczący wykreślenia
kar umownych za nieosiągnięcie poziomów recyklingu i co prawda (jak podnosił Odwołujący
Pre Zero) uwzględniła zarzut dotyczący jej obniżenia niemniej jednak stan faktyczny będący
przedmiotem rozstrzygnięcia Izby w sprawie KIO 102/24 różnił się w tym zakresie, że
wykonawca był zobowiązany do osiągnięcia ustawowego obowiązku osiągnięcia poziomów
recyklingu
„w wysokości 45% - za okres od zawarcia umowy do 30.06.2024 r. i od 01.07.2024
r. do 31.12.2024 r. oraz 55% -
za okres od 01.01.2025 r. do zakończenia umowy”. Ustawowe
obowiązki zostały zatem przekazane wykonawcy w sposób bezpośredni a nie pośredni dla
potencjału danej frakcji odpadów. Poziomy recyklingu w tym postępowaniu nie odzwierciedlają
w sposób bezpośredni ww. wymogów dla całego strumienia odpadów i zostały dostosowane
do potencjału danej frakcji odpadów, a ich osiągnięcie stanowi składową ostatecznego
poziomu recyklingu, który osiągnie Miasto Stołeczne Warszawa.
Izba podzieliła stanowisko
Zamawiającego, że: „postanowienia § 6 ust. 3 pkt 16 i 17 PPU dotyczą wprost i bezpośrednio
realizacji obowiązku umownego zależnego wyłącznie od wykonawcy, ponieważ to on decyduje
o tym, ile odpadów kieruje do składowania (zarówno w odniesieniu do kary związanej
z
obowiązkiem ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
przekazywanych do składowania jak i obowiązku osiągnięcia wymaganego poziomu
składowania). W konsekwencji kary te niewątpliwie są powiązane z okolicznościami
pozostającymi po stronie Wykonawcy.”
Ponadto, paragraf 6 ust. 5 PPU
przewiduje procedurę wyjaśnień co do przyczyn mogących
skutkować naliczeniem kar umownych i dotyczących stwierdzonego naruszenia. Jak
wskazywał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie: „W ramach tej procedury wykonawca
może szczegółowo uzasadnić okoliczności związane z naliczeniem kary umownej, na
podstawie których Zamawiający podejmie decyzję o naliczeniu kary. Tym samym
w
przypadku, gdy dane zdarzenie jest skutkiem okoliczności, które powstały z przyczyn
niezależnych od wykonawcy i zostanie to przez wykonawcę wykazane w ww. wyjaśnieniach,
kara nie zostanie naliczona.”
Dlatego też Izba nie stwierdziła naruszenia powołanych przez Odwołującego przepisów co
skutkowało oddaleniem zarzutu 3 odwołania.
Zarzut 4 dotyczący niewłaściwej klauzuli waloryzacyjnej
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że instytucja uregulowana w art. 439
ustawy pzp ma za zadanie zachowanie równowagi ekonomicznej stron umowy w sprawie
zamówienia publicznego, która może zostać zaburzona w wyniku zmian stosunków
gospodarcz
ych, czyli ceny materiałów lub kosztów związanych z realizacją zamówienia.
Zdaniem Odwołującego postanowienia waloryzacyjne w tym postępowaniu maja na celu
uniknięcie przez Zamawiającego ponoszenia ciężarów ww. wzrostu cen materiałów i kosztów
i stanowi
ą nadużycie przysługującego mu prawa do formułowania postanowień umownych
i w
konsekwencji świadczą o dokonywaniu czynności prawnych, sprzecznych z prawem lub
mających na celu obejście prawa. Dostosowanie cen materiałów i kosztów wykonania
zamówienia na podstawie art. 439 ustawy pzp (§ 10 ust. 1-3 wzoru umowy) do ich
rzeczywistych wartości zmniejsza również ryzyko nienależytej realizacji świadczenia.
Podkreślił, iż wykonanie obowiązku z art. 439 ustawy pzp powinno odbywać się
z
uwzględnieniem specyfiki danego przedmiotu zamówienia, ale również możliwości
finansowych
zamawiającego w sposób nieprowadzący do wypaczeniu celu ww. przepisu.
W
ocenie Odwołującego narzucony przez Zamawiającego poziom cen materiałów i zmiany
kosztów, którego przekroczenie otwiera dopiero stronom możliwość ubiegania się o dokonanie
zmiany wynagrodzenia Wykonawcy, narusza równowagę stron umowy, nie zapewnia
ekwiwale
ntności świadczeń stron umowy i przenosi na Wykonawcę ryzyka związane ze
zmianą cen materiałów i kosztów wykonania przedmiotu zamówienia. Sposób ukształtowania
§ 10 wzoru umowy w zakresie regulującym mechanizm waloryzacji, abstrahujący od
pozostałych postanowień umowy oraz reguł odpowiedzialności obowiązującej na gruncie
kodeksu cywilnego, skutkuje przekroczeniem przez Zamawiającego granicy swobody
kontraktowej, o której mowa w art. 353 (1) k.c. oraz art. 5 k.c. Zamawiający przerzuca na
wykonawcę całą odpowiedzialność za zwiększenie kosztów realizacji umowy bez zapewnienia
mu możliwości skorzystania z waloryzacji – ponieważ ustalona na tak wysokim poziomie jak
w § 10 ust. 1 -3 wartość 3 % w zasadzie wyłącza możliwość ubiegania się przez Wykonawcę
o waloryzację wynagrodzenia, w sytuacji gdy wzrost kosztów realizacji usługi jest zjawiskiem
zupełnie poza wpływem Wykonawcy. Wskazał, że założenia Zamawiającego nie przystają do
aktualnej sytuacji gospodarczej. Na moment składania niniejszego odwołania, zgodnie
z
komunikatami Prezesa GUS w sprawie miesięcznych wskaźników cen produkcji sprzedanej
przemysłu, w sekcji dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja od
stycznia 2024 r.
do czerwca 2024 r. suma miesięcznych spadków i wzrostów cen obliczona na
podstawie sześciu kolejno opublikowanych wskaźników (gdzie: poprzedni miesiąc = 100)
wynosi 1,3 % i przedstawia się następująco:
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – styczeń 2024 r. – 0,7%
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – luty 2024 r. – 0,2 %
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – marzec 2024 r. – (-) 0,1 %
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – kwiecień 2024 r. – 0,1 %
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – maj 2024 r. – 0,3 %
miesięczny wskaźnik cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody;
gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja – czerwiec 2024 r. – 0,1 %
Odwołujący podniósł, że powyższe dane wskazują na to, że gdyby wykonawca chciał ubiegać
się o waloryzację wynagrodzenia obecnie, to suma 6-ciu miesięcznych wskaźników cen
produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody; gospodarowanie ściekami
i
odpadami; rekultywacja od stycznia 2024 r. do czerwca 2024 r., która nie przekroczyła progu
wzrostu 3 % i nie uprawniałaby go do złożenia takiego wniosku do Zamawiającego.
Odwołujący przy tym wskazał, że Zamawiający projektując klauzulę waloryzacyjną powinien
odnosić się nie tylko do danych historycznych, aktualnych, ale również bazą dla
Zamawiającego powinny być prognozy na przyszłość, w odniesieniu do których powinien
projektować postanowienia wzoru umowy. Tymczasem, zapewnienia Narodowego Banku
Polskiego (dalej jako „NBP”) i jego cel inflacyjny to ograniczenie wskaźnika inflacji ogółem.
Zatem, na podstawie tylko aktualnych wskaźników można wnioskować, że miesięczne
wskaźniki cen produkcji sprzedanej przemysłu, w sekcji dostawa wody; gospodarowanie
ściekami i odpadami; rekultywacja (suma 6-ciu wskaźników) nie przekroczą progu wzrostu 3
% w całym okresie, w których będzie realizowana usługa pomimo faktu, że ceny materiałów
i
kosztów związanych z realizacją kontraktu będą rosły. Dlatego też Wykonawca nie będzie
mógł domagać się zmiany wynagrodzenia umownego. Określony przez Zamawiającego
w
PPU poziom wzrostu cen jest bowiem zbyt wysoki, przez co w praktyce nie będzie możliwe
skorzystanie z klauzuli waloryzacyjnej i zrealizowanie celu, jakiemu służyć ma przepis art. 439
ustawy pzp, co świadczy wręcz o pozornym wypełnieniu przez Zamawiającego obowiązku,
o
którym mowa w przepisie art. 439 ust. 1 ustawy pzp. Tymczasem przedmiotowe zamówienie
będzie realizowane przez okres 20 miesięcy, a Wykonawca nie wie i obiektywnie nie ma
możliwości pozyskania wiedzy co do tego, w jaki sposób, przez cały ten okres, kształtować się
będzie poziom cen. Niemniej, dla Wykonawcy, który złoży ofertę w tym postępowaniu, nawet
pomimo utrzymywania się wskaźników inflacji na relatywnie niskim (jednocyfrowym) poziomie,
oznaczać to będzie wciąż wzrost cen każdego roku. W ocenie Odwołującego waloryzacja
powinna odpowiadać faktycznym wahaniom cen, a nie być sztucznie uzależniona od 3%-ego
progu zmiany ceny w zakresie sumy 6-
ciu miesięcznych cen produkcji sprzedanej przemysłu,
w sekcji dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami; rekultywacja (stąd postulat
zmiany wynagrodzenia przy zmianie poziomu cen na poziomie 1 %). W sytuacji, gdy
Zamawiający decyduje o tym, że Wykonawca będzie uprawniony do zmiany wynagrodzenia
dopiero po tym, jak koszty związane z realizacją usługi zwiększą się np. o 5%, to
w
rzeczywistości prowokuje sytuację, w której Wykonawca (w dłuższej perspektywie czasowej
będzie musiał świadczyć usługę poniżej rzeczywistych kosztów, zanim w ogóle będzie
możliwa zmiana wynagrodzenia. Nawet więc jeżeli finalnie zmiana wynagrodzenia nastąpi, to
zbyt późna waloryzacja wynagrodzenia nie przywróci już równowagi stron umowy
i
rentowności całej umowy. To z kolei oznacza, że klauzula waloryzacyjna nie spełnia swojej
funkcji, narusza równowagę stron umowy i nie zapewnia ekwiwalentności świadczeń
Odwołujący argumentował, że publikowane dane wskazują, że aktualnie polska gospodarka
zmaga się z uspokojonym poziomem inflacji, zwłaszcza w odniesieniu do konfliktu zbrojnego
na Ukrainie i sankcji nakładanych na Rosję, a także w związku z możliwą falą zakażeń
koronawirusem. Już samo ryzyko dalszych wzrostów inflacji, połączone z niską marżą
wykonawców świadczących usługi odbioru odpadów komunalnych, wskazuje na to, że
narzucony przez Zamawiającego poziom wzrostu kosztów jest zbyt wysoki i nie pozwala na
odpowiednio szybkie dostosowanie umowy do nowej rzeczywistości, narażając wykonawcę
na stratę. Co więcej, gdyby na rynku zaistniała sytuacja kolejnego wzrostu inflacji np. o ponad
10% mielibyśmy do czynienia z katastrofą ekonomiczną, której skutki mogłyby prowadzić do
załamania rynków światowych. Zatem tworzenie tak abstrakcyjnego poziomu, jak to uczynił
Zamawiający w SWZ, powoduje, że choć postanowienie umowne dot. waloryzacji jest zawarte
w umowie, to jego warunki są tak abstrakcyjne, że wręcz niemożliwe do spełnienia.
O
dwołujący podniósł również, że Zamawiający ma obowiązek prowadzić postępowanie
z
zachowaniem zasady proporcjonalności, efektywności oraz poszanowania uczciwej
konkurencji. W tym kontekście naruszenie zasady proporcjonalności Odwołujący wiąże
z
przerzuceniem na Wykonawcę zbyt dużego ryzyka gospodarczego wzrostu cen materiałów
i kosztów, co nie jest akceptowane na gruncie aktualnej ustawy pzp ani k.c.
Zdaniem Izby zarzut 4 odwołania nie zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z treścią art. 439
ustawy pzp:
„1. Umowa, której przedmiotem są roboty budowlane lub usługi, zawarta na okres
dłuższy niż 12 miesięcy, zawiera postanowienia dotyczące zasad wprowadzania zmian
wysokości wynagrodzenia należnego wykonawcy, w przypadku zmiany ceny materiałów lub
kosztów związanych z realizacją zamówienia. 2. W umowie określa się: 1) poziom zmiany ceny
materiałów lub kosztów, o których mowa w ust. 1, uprawniający strony umowy do żądania
zmiany wynagrodzenia oraz początkowy termin ustalenia zmiany wynagrodzenia; 2) sposób
ustalania zmiany wynagrodzenia: a) z użyciem odesłania do wskaźnika zmiany ceny
materiałów lub kosztów, w szczególności wskaźnika ogłaszanego w komunikacie Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego lub b) przez wskazanie innej podstawy, w szczególności
wykazu rodzajów materiałów lub kosztów, w przypadku których zmiana ceny uprawnia strony
umowy do żądania zmiany wynagrodzenia; 3) sposób określenia wpływu zmiany ceny
materiałów lub kosztów na koszt wykonania zamówienia oraz określenie okresów, w których
może następować zmiana wynagrodzenia wykonawcy; 4) maksymalną wartość zmiany
wynagrodzenia, jaką dopuszcza zamawiający w efekcie zastosowania postanowień
o
zasadach wprowadzania zmian wysokości wynagrodzenia.” Izba zauważa, że ustalona
w par. 10 ust. 1-3 PPU waloryzacja obejmuje wszystkie konieczne postanowienia umowne
determinowane brzmieniem art. 439 ustawy pzp, czego Odwołujący nie kwestionował.
Wskazania także wymaga, że wprowadzenie odpowiednich i adekwatnych klauzul
waloryzacyjnych ma na celu zapewnienie ochrony stronom kontraktu i urealnienie
wynagrodzenia wykonawcy, co w konsekwencji ma również sprzyjać prawidłowej realizacji
umowy.
Niemniej jednak nie oznacza to, że mechanizmy waloryzacyjne mają całkowicie
wyłączać ryzyka stron związane ze zmianą cen materiałów bezpośrednio dotyczących
realizacji
zamówienia. Zdaniem Izby, Odwołujący stawiając przedmiotowy zarzut dąży do
całkowitego wyrównania wynagrodzenia wykonawcy mając na względzie, że Odwołujący
wnioskuje o zmianę postanowień waloryzacyjnych i jej umożliwienia w przypadku spadku
wskaźnika o więcej niż 1% lub wzrostu wskaźnika o więcej niż 1%. Słusznie wskazał
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, że: „Zarzuty formułowane są w sytuacji, w której
zmienność kosztów realizacji świadczeń jest ustabilizowana i możliwa do przewidzenia,
w
szczególności wobec okresu, na który udzielane jest zamówienie. Zasadniczym,
przewidzianym dokumentami zamówienia, okresem realizacji umowy, jest okres 12
następujących po sobie miesięcy. Zawierana umowa ma charakter krótkookresowy, co
w
sposób bezpośredni wpływa na możliwości kalkulowania ryzyk przez strony przyszłej
umowy, w tym przez wykonawców sporządzających oferty w ramach Postępowania.”
Dostrzega to sam
Odwołujący podnosząc w odwołaniu, że „publikowane dane wskazują, że
aktualnie polska gospodarka zmaga się z uspokojonym poziomem inflacji.” Świadczą o tym
także wskaźniki prezentowane w odwołaniu (także w odwołaniu Odwołującego Hetman), które
ukazują aktualną stabilność kosztów na rynku zagospodarowania odpadów. W ocenie Izby,
postanowienia umowy dotyczące waloryzacji spełniają wymogi art. 439 ustawy pzp i wbrew
twierdzeniom Odwołującego zostały dostosowane do sytuacji gospodarczej. Zamawiający
przewidział waloryzację w przypadku zmiany wskaźnika o więcej niż 3%, a więc także
w
sytuacji, gdy wzrost cen może przewyższyć ryzyka wykonawcy wliczone w cenę oferty. Tym
samym w sytuacji
wystąpienia zjawisk dezaktualizujących stan stabilności kosztowej, klauzula
waloryzacyjna, ustalająca minimalny próg zmienności kosztowej na poziomie 3% umożliwi
przeprowadzenie waloryzacji
. Izba podziela stanowisko Zamawiającego, że: „stopień zmiany
wskaźnika na poziomie 3%, w przyjętym przez Zamawiającego okresie (6 miesięcy
następujące nie wcześniej niż po miesiącu, w którym umowa została zawarta) jest w pełni
uzasadniony i adekwatny i nie wykazuje znamion pozorności. Jest on jednocześnie
ustanowiony na adekwatnym poziomie, albowiem waloryzacja kontraktowa, jako wyjątek od
cyw
ilistycznej zasady nominalizmu, nie musi opierać się na każdym, nawet minimalnym,
wzroście czynników kosztowych.”
Zamawiający zgodnie z własnymi uprawnieniami i uwzględniając czynnik rozłożenia ryzyk
pomiędzy stronami określił także maksymalny pułap waloryzacyjny o wartości 5% co również
spełnia wymogi ustawowe. Izba w całości podziela stanowisko wyrażone w orzeczeniu
Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 lutego 2022 r., KIO 219/22, KIO 225/22: „Uprawnieniem
wykonawcy jest kalkulacja określonych ryzyk w cenie oferty, przy założeniu, że waloryzacja
wynagrodzenia może osiągnąć poziom 5%. Jeżeli na podstawie przeprowadzonych analiz
ekonomicznych Wykonawca zakłada, że taka sytuacja będzie utrzymywała się przez cały czas
realizacji kontraktu lub przez większość tego czasu, a prognozy makro i mikroekonomiczne
w
danej branży są niekorzystne, może w cenie oferty skalkulować uzyskanie waloryzacji na
poziomie 5%, natomiast ryzyko wyższych strat także ująć w cenie oferty. Określenie
waloryzacji na poziomie 5% nie
powoduje niemożliwości złożenia oferty przez Odwołującego
2. Jest to sygnał, że wykonawca nie otrzyma wyższej niż zakładany poziom rekompensaty
w
przypadku zmiany cen. W ustalonych granicach nastąpi więc dla Wykonawcy ograniczenie
ryzyka związanego z wzrostem cen towarów i usług, najniższego wynagrodzenia i innych
czynników wpływających na możliwość waloryzacji wynagrodzenia umownego.”
Ponadto, Zamawiający w postanowieniach waloryzacyjnych posłużył się wskaźnikiem „cen
produkcji sprzedanej przemysłu dla przetwórstwa przemysłowego dla sekcji gospodarowania
ściekami i odpadami” i jak słusznie podnosił Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie
wskaźnik ten ma charakter obiektywy, jest publicznie dostępny i niewątpliwie stanowi wskaźnik
związany merytorycznie z przedmiotem zamówienia i pozwala na ustalenie stopnia zmienności
kosztowej realizacji zamówienia. Co więcej wskaźnik ten odpowiada sposobowi waloryzacji
wyrażonemu wprost w art. 439 ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy pzp, jako jednego z dwóch
dopuszczalnych sposobów ustalenia zmiany wynagrodzenia. Zamawiający dokonał wyboru
wskaźnika zgodnie z ustawą pzp dlatego Izba nie stwierdziła w tym zakresie naruszenia.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2949/24 orzeczono na podstawie art.
557, art. 574 i art. 575 ustawy pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz § 7 ust.
2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie
do wyniku postępowania obciążając kosztami postępowania Zamawiającego oraz
Odwołującego.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego
w
wysokości 15 000,00 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł (łącznie 18 600,00 zł).
Zarzuty 1 i 2
(w zakresie żądania ewentualnego) zostały uwzględnione, a zarzut 2 (w zakresie
żądania głównego), 3 i 4 zostały oddalone. Odwołujący poniósł koszty w wysokości 15 000,00
zł tytułem wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika, natomiast Zamawiający
w
wysokości 3.600,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. W zakresie zarzutów
uwzględnionych Zamawiający odpowiadał za koszty do wysokości 7440,00 zł (18 600,00 zł x
2/5). Natomiast w zakresie zarzutów oddalonych za koszty odpowiadał Odwołujący do
wysokości 11 160,00 zł (18 600,00 zł x 3/5). Odwołujący poniósł dotychczas koszty
w
wysokości 15 000,00 zł, a odpowiadał za nie do wysokości 11 160,00 zł. Dlatego też, Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 3840,00 zł stanowiącą różnicę
ww. kwot, na podstawie faktury
VAT złożonej przez Zamawiającego na rozprawie.
KIO 2953/24
Na wstępie, działając na podstawie art. 520 oraz art. 568 pkt 1 ustawy pzp Izba postanowiła
umorzyć postępowanie odwoławcze w zakresie zarzutów nr 3, 5, 7, 15 oraz 16 odwołania
wycofanych przez Odwołującego na posiedzeniu z udziałem Stron. Oświadczenie o cofnięciu
zarzutu odwołania uznać należy za oświadczenie najdalej idące złożone przez Stronę, która
zainicjowała postępowanie odwoławcze. Złożenie takiego oświadczenia warunkuje
zakończenie postępowania odwoławczego w zakresie wycofanych zarzutów bez konieczności
jego rozpoznawania i merytorycznego stanowiska Izby. Odwołujący podejmuje bowiem
decyzję o ostatecznym zaniechaniu kontynuowania sporu przed Izbą w zakresie wycofanych
zarzutów.
W pozostałym zakresie odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Zarzut 1 dotyczący poziomów recyklingu z pkt 31 OPZ.
Zarzut zasługiwał na częściowe uwzględnienie.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że przy podziale zamówienia na zadania,
które obejmują tylko określone rodzaje odpadów, dla niektórych z części zamówienia nie ma
obiektywnie możliwości osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu i przygotowania
odpadów komunalnych do ponownego użycia ze względu na skład morfologiczny i specyfikę
odpadów przypisanych do danego zadania, co w konsekwencji prowadzi do naruszenia
podstawowych zasad prowadzenia postępowania i skutkuje przerzuceniem na wykonawcę
nadmiernego ryzyka gospodarczego; taki opis przedmiotu zamówienia powoduje również
naruszenie zasady równości i wzajemności (świadczeń) stron stosunku zobowiązaniowego
i
stanowi o sprzeczności tego stosunku z jego właściwościami i zasadami współżycia
społecznego. Odwołujący zauważył, że Wykonawca nie ma wpływu na jakość odbieranych
odpadów, które mogą nie spełniać wymagań jakościowych stawianych przez recyklerów, co
powoduje, że rzeczywista ilość odpadów komunalnych poddanych recyklingowi może być
znacznie mniejsza
od ilości odpadów odbieranych od mieszkańców. Różnice w ilości odpadów
komunalnych poddanych recyklingowi będą zależne od jakości materiałów dostarczanych do
instalacji przetwarzających odpady. Jakość surowców na etapie wejściowym decyduje o tym,
jaka ilo
ść odpadów zostanie odrzucona podczas przetwarzania i ostatecznie, jaka masa trafi
do recyklerów, którzy przekształcą odpady w materiały, substancje lub produkty. Ostateczna
masa odpadów komunalnych poddanych recyklingowi jest wynikiem współdziałania wielu
czynników i podmiotów zajmujących się gospodarką odpadami, poczynając od źródła
(mieszkańca generującego odpad) aż do recyklera. Odwołujący podkreślił, że rozporządzenie
Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 3 sierpnia 2021 r., w sprawie sposobu obliczania
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych (Dz. U.
poz. 1530) wprowadziło nowy sposób obliczania wskaźnika recyklingu, który jest mniej
korzystny dla gmin w stosunku do poprzedniego stanu prawnego. Skutkiem tego jest
zmniejszenie masy odpadów komunalnych poddanych recyklingowi o ilość zanieczyszczeń
usuniętych w trakcie przetwarzania w instalacjach, jak również o tzw. ubytki procesowe, które
z uwagi na wymagania jakościowe recyklerów nie mogą być przetworzone. Aktualnie różnice
w ilości odpadów komunalnych poddanych recyklingowi są zatem uzależnione od jakości
materiału wejściowego kierowanego do instalacji. Na poziomy recyklingu wpływa również
sposób odbioru odpadów komunalnych z nieruchomości. Gminy mogą i powinny wpływać na
sposób odbioru i transportu odpadów, zwłaszcza szkła, które ulega stłuczeniu podczas
odbioru, co wpływa na masę odpadów poddanych recyklingowi (vide art. 6d ust. 4 pkt 6 i art.
6f ust. 1a pkt 6 u.c.p.g., zgodnie z którymi gmina określa szczegółowe wymagania wobec
przedsiębiorców odbierających odpady komunalne od właścicieli nieruchomości). To na
podmiotach odbierających odpady komunalne na poziomie źródła spoczywa obowiązek
weryfikacji odbieranych odpadów. Bezpośredni wpływ na ilość odpadów, które muszą zostać
odrzucone w instalacjach przygotowujących odpady do recyklingu ma niski poziom
selektywnej zbiórki odpadów „u źródła”. Odwołujący wskazał, że na rynku odpadów
komunalnych istnieje możliwość przeprowadzenia recyklingu odpadów bio i zielonych, a także
odpadów "surowcowych", takich jak papier, tworzywa sztuczne, szkło i metale. Odwołujący
podkreślił jednak, że nie każde tworzywo sztuczne, szkło czy papier w odpadach komunalnych
nadaje się do recyklingu. W przypadku tworzyw sztucznych mówimy o różnych ich rodzajach,
z których na rynku opłacalny jest recykling głównie butelek PET i HDPE. Inne tworzywa muszą
być przekazane do innych procesów przetwarzania, które nie zaliczają się do recyklingu, ale
mogą być uznane za odzysk. Zaznaczał, że wymagania jakościowe recyklerów w ostatnich
latach znacząco wzrosły, co oznacza, że odpady niespełniające tych norm są kierowane do
innych form zagospodarowania, jak produkcja paliwa alternatywnego RDF. Odpady odbierane
od właścicieli nieruchomości, nawet te selektywnie zbierane, często nie spełniają tych
wymagań. Zanieczyszczenia są częste, np. w pojemnikach na szkło można znaleźć plastikowe
butelki, karton, czy nawet odpady wielkogabarytowe. Wykonawca, który zawrze umowę na
odbiór takich odpadów nie ma wpływu na ich jakość i nie może odmówić ich przyjęcia. Dlatego
też przed przekazaniem do recyklingu odpady muszą być dodatkowo sortowane
i
oczyszczane, co jest konieczne z uwagi na ich niską jakość. Obecne technologie nie zawsze
pozwalają na efektywne wydzielenie surowców z tego strumienia, a nawet jeśli jest to możliwe,
często nie ma to sensu ekonomicznego ani środowiskowego. Proces recyklingu obejmuje
dalsze przygotowanie wstępnie oczyszczonych odpadów, co prowadzi do oddzielenia
materiałów nienadających się do recyklingu. Przykładowo, butelki PET są poddawane
procesom usuwania naklejek, nakrętek i innych zanieczyszczeń, aby uzyskać czysty surowiec
do dalszej obróbki. Podobne procedury dotyczą szkła i papieru. Z powyższego wynika, że tylko
część odpadów odbieranych od właścicieli nieruchomości trafia do recyklingu, co sprawia, że
osiągnięcie ustawowych poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu jest
bardzo trudne.
W przypadku odpadów o kodzie 20 03 01, ich jakość z reguły nie pozwala na
osiągnięcie wymaganego poziomu recyklingu. W praktyce z tych odpadów do recyklingu
nadaje się zaledwie 3-Odpady o kodzie 15 01 06 również wymagają dodatkowego sortowania
i oczyszczania, a do recyklingu trafia zaledwie 50-60% z nich, co jest niewys
tarczające do
osiągnięcia wymaganego przez zamawiającego poziomu recyklingu. Zauważył, że od 1
stycznia 2025 r. zostanie wprowadzony system kaucyjny, który doprowadzi do zmniejszenia
ilości odpadów PET i metali, co w konsekwencji wpłynie na zubożenie strumienia odpadów
obecnie przekazywanych do recyklingu przez instalacje komunalne i mogących być
uwzględnianych w poziomach recyklingu.
W odniesieniu do tego zarzutu Izba przywołuje rozważania poczynione w zakresie zarzutu 2
odwołania Remondis w sprawie KIO 2942/24 uznając je za kompletne i nie wymagające
powtórzenia. Izba uznała, że Zamawiający ustalił poziomy recyklingu dla kodu odpadów 20 03
01 na poziomie niemożliwym do spełnienia, w oderwaniu od specyfiki tej frakcji odpadów,
nieuwzględniającym czynników zewnętrznych w tym systemu kaucyjnego, a więc w sposób
naruszający zasadę proporcjonalności i uczciwej konkurencji, co ma wpływ na sporządzenie
oferty. Mając na względzie, że sprawy zostały skierowane do łącznego rozpoznania a Izba nie
jest związana żądaniami odwołania uznając zasadność samego zarzutu Izba orzekła inaczej
niż wnosił Odwołujący (wniosek dla frakcji odpadów zmieszanych o obniżenie na 20%). Izba
przywołuje w tym zakresie argumentację dotyczącą zarzutu 1 odwołania Remondis. Izba
ustaliła w świetle zgromadzonego materiału dowodowego i uwzględniając stanowiska Stron
w
postępowaniu odwoławczym, że wymóg recyklingu dla odpadów zmieszanych na poziomie
11,62 % uwzględnia specyfikę tego rodzaju odpadów, czynniki niezależne od wykonawców
związane z niepewnością co do jakości tego strumienia, wpływ systemu kaucyjnego, który na
pewno utrudni recykling odpadów zmieszanych powodując „odpływ” cennych odpadów
i
uniemożliwi nawet incydentalne osiągnięcie poziomów w okolicach 20% oraz okoliczność, że
z uwagi na zanieczyszczenia jeszcze część odpadów nie będzie nadawała się do recyklingu.
Z drugiej strony poziom ten oscyluje w granicach średniej wynikającej z danych
Zamawiającego i jest osiągana przez klika instalacji co wynika z pisma procesowego
Remondis z dnia 9 września 2024 r. (str. 11), oświadczeń Wykonawcy BYŚ i żądania obniżenia
na 10%,
co przekłada się na dążenie Zamawiającego do osiągnięcia możliwie najwyższych
wyników dla danej frakcji odpadów, ale z uwzględnieniem jej potencjału.
Dlatego też Izba nakazała zmianę pkt 31 w zakresie zadań dotyczących odpadów
zmieszanych i obniżenie wymaganego poziomu recyklingu do 11,62 %.
Odnosząc się do pozostałych poziomów recyklingu dla innych frakcji odpadów niż odpady
zmieszane
kwestionowanych przez Odwołującego, to zdaniem Izby Odwołujący nie wykazał,
że nie są one możliwe do osiągnięcia. W zakresie frakcji odpadów o kodach 15 01 06, 15 01
Izba w całości powołuje się na argumentację zaprezentowaną względem zarzutu
Odwołującego Remondis uznając ją za kompletną, a więc nie wymagającą powtórzenia.
Co do odpadów o kodzie 20 02 01 to Odwołujący żąda obniżenia poziomu recyklingu do 85%,
Wykonawca BYŚ na 90%, podczas gdy z danych przedstawionych przez Zamawiającego
wynika, że 4 instalacje w 2023 r. osiągnęły wynik 100%. Skoro obecnie Zamawiający określił
poziom recyklingu dla odpadów ulegających biodegradacji na poziomie 97,20 % to nie sposób
uznać tego wymogu za nadmiarowy i niemożliwy do spełnienia. Jak wskazywał Wykonawca
BYŚ: „Odnośnie do odpadów ulegających biodegradacji (odpadów kuchennych, odpadów
zielonych) wskazać należy, że odpady te mają największy potencjał recyklingowy. Znane są
sytuacje, w których odpady te są poddawane recyklingowi nawet w 100%.” Wykonawca
wskazywał na trudności ze znalezieniem odpowiednich instalacji, ale Wykonawcy BYŚ
i
HETMAN nie wykazali, że poziomy recyklingu z pkt 31 OPZ dla tych odpadów są nierealne.
Podobnie, jeśli chodzi o frakcję 20 01 08 - Odpady kuchenne ulegające biodegradacji.
Zamawiający wymaga 91,37% przy osiągniętych w 2023 r. 100 % przez jedną instalację
i
74,11% przez drugą. Izba zauważa zresztą, że w tym zakresie Odwołujący wnosi
o
marginalne obniżenie do 90% (Wykonawca BYŚ do 85%). Jak wynika ze złożonych
dowodów frakcja bio ma największy potencjał recyklingowy. Przykład Miasta Jarocin pokazuje,
że inwestowanie w technologie instalacji przyczynia się do osiągnięcia wysokich poziomów
recyklingu dla tych frakcji odpadów. Niewątpliwie więc na te frakcje odpadów nie oddziałują
tak mocno jak w przypadku odpadów zmieszanych czynniki zewnętrzne, a inwestycje
w technologie sortowania, doc
zyszczania, a więc czynniki leżące po stronie wykonawców
pozwalają na osiągnięcie wysokich poziomów recyklingu. Zdaniem Izby porównanie
osiągniętych poziomów recyklingu dla frakcji odpadów selektywnie zbieranych jest bardziej
miarodajne niż przy odpadach zmieszanych. Skład morfologiczny odpadów selektywnie
zbieranych będzie co do zasady zbliżony, podczas gdy skład frakcji zmieszanej może się
różnić drastycznie mając na względzie, że przy niewłaściwej segregacji odpadów jest to
mieszanka mocno zanieczyszczon
ych kliku frakcji odpadów. Dlatego też zdaniem Izby,
większy wpływ na recykling odpadów selektywnie zbieranych ma wykonawca, a ustalając
poziomy recyklingu dla tych frakcji Zamawiający nie naruszył zasady proporcjonalności.
Zarzut 2 odwołania dotyczący okresu magazynowania odpadów.
Zarzut okazał się niezasadny.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że zgodnie z pkt 5 OPZ, Wykonawca jest
zobowiązany do przetworzenia odpadów w Okresie realizacji zamówienia. Zamawiający
wymaga, aby odpady zmagazynowane (także w procesie R13 i D15) zostały przetworzone nie
później niż w terminie 30 dni od dnia zakończenia kwartału, w którym zostały przyjęte
(z
wyłączeniem ostatniego kwartału w Okresie realizacji zamówienia, w którym odpady były
przyjęte, o czym mowa poniżej). Zamawiający dopuszcza możliwość przetworzenia
zmagazynowanych odpadów nie później niż w terminie 30 dni po zakończeniu Okresu
realizacji zamówienia, co pozostanie bez wpływu na cenę jednostkową określoną w ofercie.
Odwołujący podniósł, że ograniczenie możliwości przetworzenia odpadów komunalnych
jedyne do 30 dni po terminie realizacji zamówienia nie znajduje uzasadnienia, zwłaszcza, jeśli
wziąć pod uwagę, że przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach dopuszczają
magazynowanie odpad
ów zmieszanych przez okres 1 roku. W art. 25 ust. 4 ustawy
o o
dpadach wskazano, że odpady mogą być magazynowane, jeżeli konieczność
magazynowania wynika z procesów technologicznych lub organizacyjnych i nie przekracza
terminów uzasadnionych zastosowaniem tych procesów, nie dłużej jednak niż przez 3 lata.
Z
kolei zgodnie z ust. 5 przywołanego powyżej przepisu, odpady przeznaczone do
składowania mogą być magazynowane wyłącznie w celu zebrania odpowiedniej ilości tych
odpadów do transportu na składowisko odpadów, nie dłużej jednak niż przez rok. Brak jest
zatem uzasadnie
nia dla wprowadzania przez Zamawiającego bardziej restrykcyjnych
rozwiązań niż dopuszczają to przepisy rangi ustawowej. Zobowiązanie to narusza zasady
uczciwej konkurencji, jest nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia i stanowi przejaw
nadużycia przez Zamawiającego pozycji gospodarza postępowania.
Zdaniem Izby Odwołujący nie wykazał, aby kwestionowane postanowienie dotyczące okresu
magazynowania odpadów uniemożliwiało mu prawidłowe złożenie i skalkulowanie oferty.
Zamawiający natomiast uzasadnił postawiony wymóg własnymi potrzebami i celami, a tym
s
amym wykazał, że nie naruszył zasad proporcjonalności i uczciwej konkurencji. Izba
zauważa, że przedmiotem zamówienia jest zagospodarowanie odpadów komunalnych a nie
ich magazynowanie. Z tak określonym przedmiotem zamówienia skorelowane zostały
postanowien
ia umowne, w tym dotyczące sprawozdawczości, oświadczeń w zakresie
osiągniętych poziomów recyklingu, a co więcej warunki rozliczenia z wykonawcą, które będzie
możliwe jedynie po przetworzeniu odpadów, a więc wykonaniu usługi stanowiącej przedmiot
zamówienia: par. 3 ust. 9 PPU: „9. Wykonawca otrzyma wynagrodzenie za dany okres
rozliczeniowy wyłącznie za odpady przetworzone, natomiast za odpady zmagazynowane
w
danym okresie, także w procesach R13 i D15, rozliczenie nastąpi w momencie
udokumentowania przetworzenia tych odpadów, z zastrzeżeniem § 2 ust. 7 umowy.” Słusznie
zatem podnosił Zamawiający, że: „Przyjęcie 30 dniowego okresu maksymalnego, związane
jest z koniecznością nabywania przez Zamawiającego usług w sposób korespondujący
z
warunkami umowy wykonawczej zawartej pomiędzy Zamawiającym a m. st. Warszawa
w
sprawie świadczenia usług publicznych w zakresie zagospodarowania odpadów. Zgodnie
z p
ostanowieniami wskazanej umowy, Zamawiający odpowiada za zagospodarowanie
odpadów w procesach odzysku i/lub unieszkodliwiania. Zagospodarowanie ma być
dokumentowane m.in. sprawozdaniami kwartalnymi, do których Zamawiający zobowiązany
jest załączyć oświadczenie podmiotu posiadającego zezwolenie na zbieranie odpadów lub
przetwarzanie odpadów w procesie R12 o przekazaniu odpadów do ostatecznego
zagospodarowania. Umowa wykonawcza nakłada zatem na Zamawiającego obowiązek
zapewnienia, aby odpady zostały przetworzone oraz monitorowania drogi odpadów aż do ich
ostatecznego zagospodarowania. Wyklucza to możliwość rozliczenia świadczenia usług
publicznych w sytuacji magazynowania odpadów. Zamawiający musi uwzględnić nałożone na
niego obowiązki, które umożliwiają mu wykonanie jego własnych zobowiązań i uprawnień,
w
tym uzyskanie płatności. (…) Wykonawca w terminie do 28 lutego 2025 r. za rok 2024
i w
terminie czterech miesięcy od dnia zakończenia terminu realizacji zamówienia za rok 2025
r. ma przekazać Zamawiającemu pisemną informację o osiągniętym poziomie recyklingu
i
przygotowania do ponownego użycia odpadów komunalnych z wyłączeniem innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i rozbiórkowych stanowiących odpady komunalne oraz
o osiągniętym poziomie ograniczenia masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji
przek
azywanych do składowania. Bez przetworzenia odpadów Odwołujący nie będzie w stanie
zrealizować tych obowiązków, a tym samym Zamawiający ocenić należytego wykonania
umowy. Z kolei Zamawiający nie będzie w stanie podać tych informacji do m. st. Warszawy
w
terminach wynikających z umowy wykonawczej.”
Z tych powodów Izba oddaliła zarzut 2 odwołania.
Zarzut 4 odwołania dotyczący braku określenia procedury reklamacyjnej związanej z jakością
przekazywanych odpadów do zagospodarowania.
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że SWZ nie przewiduje procedury
reklamacyjnej dotyczącej jakości odpadów przekazywanych do zagospodarowania, co
skutkuje tym, że do instalacji Odwołującego mogą trafiać odpady przetworzone,
zanieczyszczone, niez
godne z deklarowanym składem, których pochodzenie jest często
wątpliwe (np. nie ma pewności, czy rzeczywiście pochodzą z miasta stołecznego Warszawy).
Niska jakość odpadów, w tym surowców, będzie wpływać na osiągnięcie bardzo
rygorystycznych poziomów recyklingu, gdyż odpady surowcowe słabej jakości w ogóle nie
nadają się do recyklingu. W konsekwencji, proponowane zapisy odnoszące się do osiągnięcia
poziomów recyklingu przez wykonawcę zagospodarowującego odpady komunalne, przy braku
procedur reklamacyjnych d
otyczących jakości odpadów naruszają zasady dobrej współpracy
pomiędzy zamawiającym i wykonawcą. Zamawiający, który jednocześnie jest podmiotem
konkurencyjnym wobec wykonawców ubiegających się o zamówienie na zagospodarowanie
odpadów i jednocześnie jednym z podmiotów odbierających odpady komunalne z miasta
stołecznego Warszawy, opisuje OPZ i postanowienia PPU w sposób skrajnie niekorzystny dla
tych wykonawców, nie uwzględniając realiów wykonania usługi ani obiektywnych możliwości
wykonawcy do osiągnięcia poziomów recyklingu. W rezultacie narusza to zasady uczciwej
konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz jest nieproporcjonalne do przedmiotu
zamówienia.
Zdaniem Izby
ustalając procedurę reklamacyjną Zamawiający nie naruszył zasad
postępowania. Izba zauważa, że przedmiotem zamówienia będzie zagospodarowanie
w
ramach danego zadania określonej frakcji odpadów. Oznacza to, że wykonawca realizujący
dane zadanie zobowiązuje się do odbioru odpadów określonego rodzaju. Procedura
reklamacyjna określona przez Zamawiającego przewiduje więc przypadki, w których
wykonawca może odmówić odbioru odpadów, przy czym są to sytuacje jednoznacznie
zdefiniowane i możliwe do weryfikacji. Zamawiający określił przypadki, w których przyjęcie
danych odpadów pozostawałoby poza zobowiązaniem wykonawcy zagospodarowania
odpadów komunalnych, czyli gdy odpady zostałyby dostarczone przez pojazd nieuprawniony,
gdyż za przyjęcie takich odpadów zgodnie z pkt 49 OPZ wykonawcy nie przysługuje
wynagrodzenie;
dostarczonych z zadań odbioru niewskazanych przez Zamawiającego
(nieobowiązujących w danym okresie); dostarczonych w sposób niezgodny z wykazem
instalacji/stacji przeładunkowych wskazanym w treści oferty stanowiącej Załącznik nr 2 do
umowy,
odpadów innych niż określone w pkt 15. Niewątpliwie w przypadku gdy wykonawca
zidentyfikuje odpady inne niż określone w pkt 15 OPZ dla danej frakcji to prawo odmowy ich
odbioru się materializuje. Uwzględnienie żądania Odwołującego mogłoby zdaniem Izby
prowadzić do odstąpienia od faktycznego wykonywania umowy, szczególnie że Odwołujący
domagał się przewidzenia możliwości odbioru odpadów „o słabej jakości”, co stanowi
wyrażenie niedookreślone i trudne do jednoznacznego ustalenia. Wprowadzenie do
postanowień umowy takiego przypadku niechybnie prowadziłoby do sporów pomiędzy
Stronami umowy
czy odpady można uznać w świetle danej frakcji odpadów objętej
świadczeniem za odpady „słabej jakości”. Nie do zaaprobowania jest także żądanie
alternatywne Odwołującego wyrażone na rozprawie, aby reklamacja była możliwa w sytuacji
„gdy analiza składu morfologicznego wykonana przez wykonawcę danej partii odpadów
wykaże, że do recyklingu nadaje się np. 10% odpadów.” Procedura prowadzenia takich badań,
ich kosztów, długotrwałości, a także pod względem prawidłowości ich przeprowadzenia jest
zdaniem Izby nie do zaakceptowania w świetle przedmiotu zamówienia jakim jest
zagospodarowanie odpadów w sposób ciągły i sprawny. Taka parametryzacja udaremniałaby
cały proces zagospodarowania odpadów i go opóźniała. Jak słusznie wskazał Zamawiający
w
odpowiedzi na odwołanie: „Każdy podmiot profesjonalnie działający w branży
zagospodarowania odpadów, winien mieć świadomość standardowej jakości tychże odpadów,
która z założenia (w zależności od frakcji) wymaga doczyszczenia, wstępnego przetworzenia,
poddania stosownym procesom,
celem przekazania do recyklerów.” Izba nie stwierdziła więc
naruszenia w zakresie przewidzianej procedury reklamacyjnej.
Zarzut 6
odwołania dotyczący minimalnego progu wykonania umowy w wysokości 50%
planowanych (maksymalnych) ilości odpadów komunalnych do zagospodarowania
Zarzut Izba uznała za niezasadny.
Co do tego zarzutu Odwołujący podnosił, Zamawiający w treści OPZ w zakresie pkt. 29 i 30
zadeklarował realizację zamówienia na minimalnym poziomie (minimalny próg wykonania
umowy w wysokości 50% planowanych(maksymalnych) ilości odpadów komunalnych do
zagospodarowania.)
W ocenie Odwołującego przepis art. 433 pkt 4 ustawy pzp nie daje
Zamawiającemu nieograniczonej swobody w określeniu minimalnego progu wykonania
umowy. Narzucenie tak skrajnie niekorzystnych warunków zamówienia przez Zamawiającego
w postaci ok
reślenia minimalnego progu wykonania umowy w wysokości 50% wartości umowy
i ograniczenie w ten sposób roszczeń wykonawcy wobec Zamawiającego jest przejawem
nadużycia przez niego pozycji gospodarza postępowania. Ogranicza to krąg wykonawców,
którzy mogą wziąć udział w postępowaniu. Jedynie bowiem podmiot gospodarczy o dużych
zasobach finansowych może sobie pozwolić na realizację zamówienia ze stratą. Ponadto,
wykonawca zobowiązany jest ponieść określone koszty stałe, takie jak zatrudnienie
odpowiedniej ilości pracowników, nabycie i utrzymanie określonej ilości sprzętu do wykonania
usługi zagospodarowania odpadów. Jeżeli po zawarciu umowy wielkości przedmiotu
zamówienia zmaleje w stopniu znacznym (bo aż o 50%), okaże się, że wykonawca nie jest
w
stanie osiągnąć efektu skali i otrzymuje wynagrodzenie, które nie pozwala na pokrycie jego
kosztów realizacji usługi zagospodarowania. Należy zdaniem Odwołującego uznać za
niedopuszczalny brak pewności po stronie wykonawcy co do jednego z istotnych elementów
kalkulacji ceny, tj. ilości przekazanych do zagospodarowania odpadów. Jednocześnie
wsk
azał, że każdy z wykonawców szacując koszt/cenę usługi przyjmie inny poziom jej
wykonania, co przełoży się na zaoferowaną cenę. Jeden wykonawca przyjmie, iż minimalny
poziom wykonania usługi wyniesie 60%, a drugi podejmie ryzyko i przyjmie wykonanie na
poz
iomie 85%. Tak szeroki margines realizacji zamówienia prowadzi także do naruszenia
uczciwej konkurencji, ponieważ wykonawcy, w sytuacji braku jednoznacznych danych na
temat ilości odpadów komunalnych do zagospodarowania, zdani są na własne, różne dla
każdego wykonawcy oceny co do prawdopodobnych potrzeb Zamawiającego. Zamawiający
nie jest w stanie w precyzyjny sposób określić swoich potrzeb, dla zaspokojenia których
udziela zamówienia. Wskazał, że wykonawca nie ma żadnej pewności co do wysokości
wynagrodzenia, które otrzyma w ramach realizacji zamówienia. Wykonawca nie jest w stanie
oszacować ryzyka i zysku. Za niedozwoloną praktykę należy uznać uprawnienie
Zamawiającego, które przewiduje możliwość samodzielnego, jednostronnego decydowania
o ograniczeniu zak
resu świadczenia w trakcie realizacji zamówienia, aż do 50% wartości ilości
zagospodarowanych odpadów. Art. 433 ustawy pzp został wprowadzony w celu ograniczenia
praktyk Zamawiających polegających na kształtowaniu postanowień umów w sposób
zabezpieczający wyłącznie interesy zamawiających, bez należytego ich wyważenia
z
interesami wykonawców. Oszacowanie ryzyka przychodowego ma bezpośredni wpływ na
cenę oferty Wykonawcy. Wykonawca przy określonym minimum na poziomie 50% może nigdy
nie uzyskać nawet pokrycia kosztów usługi zagospodarowania odpadów, nie mówiąc już
o zysku.
Odnosząc się do powyższego w pierwszej kolejności wskazania wymaga, że zasada trwałości
umów o zamówienie publiczne jest wyprowadzana z uregulowań ustawowych prawa
zamówień publicznych, które co do zasady nie przewiduje możliwości dowolnego
rozwiązywania takich umów zarówno przez zamawiającego, jak i wykonawcę. Dyspozycja art.
456 ustawy pzp pozwala zamawiającemu na odstąpienie od umowy w ściśle określonych
sytuacjach. Regulacja ta ma charakter wyjątkowy, gdyż stanowi ograniczenie zasady pacta
sunt servanda
. Do umów w sprawie zamówienia publicznego obowiązuje zasada
dotrzymywania umów, gdyż tego wymaga pewność obrotu. Zauważyć należy, że celem
umowy o zamówienie publiczne jest realizacja określonego świadczenia. Wykonawcy
kalkulując ceny ofertowe biorą pod uwagę różne czynniki, uzależniając ceny od długości
trwania świadczenia, jego wielkości, zakładając także czynniki ryzyka na odpowiednim
poziomie, tak aby zapewnić zysk z realizacji zamówienia. Jak wskazuje się w doktrynie
wykonawca, jak każdy podmiot zawierający umowę ze swoim kontrahentem, czyni to
w
przeświadczeniu, iż wzajemne zobowiązania zostaną wykonane (M. Stachowiak, J.
Jerzykowski, W. Dzierżanowski, Prawo zamówień publicznych, kom. do art. 456). Pogląd taki
znajd
uje potwierdzenie w regulacjach ustawowych. Niewątpliwie, realizacji zasady trwałości
umów służy dyspozycja art. 433 pkt 4 ustawy pzp, w której za klauzulę abuzywną uznano
przewidywanie w projektowanych postanowieniach umownych możliwości ograniczenia
zakr
esu zamówienia przez zamawiającego bez wskazania minimalnej wartości lub wielkości
świadczenia stron.
Przenosząc powyższe na kanwę niniejszej sprawy Izba zauważa, że Zamawiający dostosował
postanowienia OPZ do zgodności z art. 433 pkt 4 ustawy pzp podając minimalną wielkość
świadczenia. Wykonawca ma zatem pewność, że usługa zostanie w 50% mu powierzona.
Z
niedozwoloną praktyką mielibyśmy do czynienia w sytuacjach skrajnych, gdyby
Zamawiający nie określił w ogóle wielkości świadczenia, której zamierza udzielić do
wykonania, pozostawiając na przykład jego oszacowanie wykonawcy (tak w wyroku KIO z dnia
26 listopada 2021 r., sygn. akt KIO 3233/21).
Niewątpliwie specyfika udzielanego zamówienia
ma wpływ na możliwości zamawiającego w określaniu wielkości świadczenia. Przedmiotem
tego zamówienia jest zagospodarowanie odpadów komunalnych, a faktyczne ilości odpadów,
które zostaną odebrane i przekazane do zagospodarowania nie są możliwe do przewidzenia
i
zależą wyłącznie od mieszkańców Miasta Stołecznego Warszawa. Zamawiający określając
więc wielkość świadczenia może dokonać wyłącznie szacunków na podstawie danych
his
torycznych i na tej podstawie wyważyć, jaką ilość odpadów można uznać za gwarantowaną.
Należy także mieć na względzie, że rozpoczęcie funkcjonowania od 2025 r. systemu
kaucyjnego z pewnością będzie miało wpływ na ilość odpadów, które zostaną przekazane do
zagospodarowania, a oszacowanie ilości odpadów, które „odpłyną” ze strumienia może
opie
rać się na przypuszczeniach, ale nie będą to szacunki dokładne. Izba w całości podziela
stanowisko wyrażone w wyroku z dnia 18 października 2022 r., KIO 2592/22, że „Przedmiotem
zamówienia nie jest odebranie i zagospodarowanie już wytworzonych i zważonych odpadów,
lecz usługa sukcesywnego odbierania i zagospodarowania odpadów, które dopiero zostaną
wytworzone. Ponadto zauważyć należy, iż wytwórcą odpadów nie jest sam zamawiający. Ilość
wytwarzanych w gospodarstwach domowych odpadów jest poza kontrolą zamawiającego i ma
charakter nieprzewidywal
ny. Celem przepisu jest eliminacja postanowień rażąco
naruszających interesy wykonawców. Biorąc pod uwagę specyfikę zamówienia nie mamy tutaj
do czynienia z naruszaniem interesu wykonawcy, a już tym bardziej rażącym.” Zamawiający
przedstawił w pkt 29 i 30 OPZ planowane do udzielenia ilości odpadów i w takim zakresie
wykonawca powinien szacować swoje ryzyka wykonania zamówienia. Niewątpliwie wskazane
przez Zamawiającego ilości minimalne stanowią gwarancję dla wykonawcy, że Zamawiający
zrealizuje zamówienie w tym zakresie. Jak wynika z OPZ: „Wykonawcy nie przysługują żadne
roszczenia odszkodowawcze w przypadku, gdy ilość przekazanych do zagospodarowania
odpadów w Okresie realizacji zamówienia będzie niższa od planowanej ilości maksymalnej.
Zamawiający deklaruje jednocześnie realizację zamówienia w minimalnym zakresie do ilości:”
W sytuacji zatem, gdy Zamawiający nie powierzy wykonania zamówienia w zadeklarowanej
ilości oczywistym jest, że w zakresie nieudzielonego świadczenia wykonawcy będzie
przysługiwało roszczenie odszkodowawcze i Izba nie widzi podstaw, aby takie dodatkowe
zas
trzeżenie wynikało z umowy. W szczególności brak takich postanowień nie stanowi
naruszenia przywołanych przez Odwołującego przepisów. Zdaniem Izby, określenie wielkości
gwarantowanej świadczenia w wysokości 50 % ilości odpadów planowanych do
zagospodarowania, mając na względzie specyfikę udzielanego zamówienia nie narusza treści
art. 433 pkt 4 ustawy pzp.
Zarzut 8 odwołania dotyczący postanowień w zakresie kontroli.
Zarzut nie potwierdził się.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że Zamawiający uprawniony jest do
prowadzenia kontroli instalacji oraz działalności wykonawcy oraz jego podwykonawców
w
sytuacji, kiedy sam prowadzi działalność gospodarczą w analogicznym zakresie i występuje
na rynku, jako podmiot konkurencyjny, bez jednoczesnego określenia odpowiednich
i
proporcjonalnych wymogów po stronie Zamawiającego, co do zasad przeprowadzenia
kontroli, sposobu jej prowadzenia, zakresu informacji, jakich żądać może Zamawiający od
wykonawcy i podwykonawców, sposobu ich przetwarzania, wykorzystania i czasu, w jakim
Zama
wiający będzie informacje przechowywał. W wyniku realizacji czynności kontrolnych,
Zamawiający może wejść w posiadanie informacji o istotnym znaczeniu dla wykonawców,
których nie byłby w stanie uzyskać w inny sposób (nie są to informacje powszechnie znane
ani łatwo dostępne). Wskazał, że Zamawiający nie wprowadził do wzoru umowy postanowień
odnoszących się do rozwiązań stanowiących zabezpieczenie, że Zamawiający zachowa
w
tajemnicy i nie wykorzysta w celach innych niż związane z realizacją umowy albo nie
przekaże dalej, informacji uzyskanych w wyniku ewentualnie prowadzonych kontroli
dotyczących danych handlowych lub technologicznych, a w przypadku gdyby dane takie
zostały ujawnione, a ich nieuprawnione wykorzystanie wywołało szkodę po stronie wykonawcy
lub podwykonawców, postanowień określających zasady odpowiedzialności Zamawiającego,
co pozwoliłoby na zachowanie odpowiednich proporcji pomiędzy uprawnieniami
Zamawi
ającego i jego obowiązkami, a uzasadnionym interesem wykonawcy
i
podwykonawców. Zamawiający nie wprowadził żadnych postanowień określających zasady
prowadzenia kontroli tj. odpowiedniego sposobu i terminu informowania o niej, precyzyjnego
określania osób uprawnionych do udziału w niej (z dopuszczeniem osób trzecich), czasu jej
prowadzenia oraz uregulowania postępowania i podejścia Zamawiającego w przypadku
prowadzenia w tym samym czasie innych kontroli np. organów administracji publicznej, co
w
świetle precyzyjnego uregulowania zasad kontroli przez to ostatnie podmioty w ustawie
Prawo przedsiębiorców, w przypadku kontroli prowadzonej przez podmiot prywatny, nie
gwarantuje przejrzystości uprawnień i odpowiedzialności Zamawiającego, jak również nie jest
propor
cjonalne do uprawnień organów publicznych w tym zakresie oraz obowiązków
wykonawcy na gruncie prawa publicznego.
Zamawiający nie wprowadził również do wzoru
umowy postanowień regulujących zasady gwarantujące przestrzeganie przez Zamawiającego
zasad bezpieczeństwa podczas prowadzonych kontroli, jak również zasad odpowiedzialności
Zamawiającego i wykonawcy w przypadku wypadków lub zdarzeń niepożądanych, gdyby takie
zaszły w czasie kontroli.
Na wstępie Izba zauważa, że wbrew twierdzeniom Odwołującego Zamawiający zastrzegając
możliwość przeprowadzenia kontroli określił jej zakres, a mianowicie kontrola może dotyczyć
wyłącznie: „sposobu i prawidłowości wykonania przedmiotu zamówienia przez Wykonawcę.”
Zamawiający szczegółowo określił, że: „Kontroli podlegają w szczególności zgodność
wykonywania przedmiotu zamówienia z postanowieniami umowy oraz z przepisami prawa,
miejsce zagospodarowywania odpadów, sposób i prawidłowość utrzymania i eksploatacji
instalacji oraz stacji przeładunkowej.” Nie ulega wątpliwości, że w uprawnieniach kontrolnych
Zamawiający nie wykroczył poza okoliczności objęte zakresem przedmiotu zamówienia.
Zamawiający wskazał również, że wykonawca zostanie uprzedzony: „o terminie i przedmiocie
kontroli, nie później jednak niż na 24 godziny przed planowaną kontrolą.” Zamawiający określił
również, że czynności i metody kontrolne będą: „adekwatne do rodzaju kontrolowanego
obowiązku, w tym ma prawo do wykonywania dokumentacji zdjęciowej, filmowej lub
dźwiękowej według własnego uznania. Zamawiający zastrzega sobie prawo udziału w kontroli
podmiotów trzecich upoważnionych przez Zamawiającego.” Zdaniem Izby Zamawiający nie
wykracza w czynnościach i metodach kontroli poza te, które są niezbędne dla należytego
udokumentowania stanu rzeczy, czy stwierdzonych naruszeń stanowiące zabezpieczenie
interesów Zamawiającego tak, aby umowa była wykonywana należycie w sposób
niezakłócony i nieprzerwany. Jak słusznie wskazał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie:
„Obawy formułowane przez Odwołującego dotyczące możliwości nielegalnego
wykorzystywania informacji pozyskanych w toku kontroli zabezpieczone są przez odpowiednie
regulacje prawa, w tym przepisy dotyczące zwalczania nieuczciwej konkurencji przewidujące
odpo
wiedzialność cywilną i karną.” Co więcej, z przeprowadzonej kontroli zostanie
sporządzony protokół, jeśli Zamawiający stwierdzi naruszenie stosunku obligacyjnego,
z zaleceniami pokontrolnymi i ter
minami ich wykonania. Jeśli wykonawca nie będzie podzielał
wniosków Zamawiającego to Zamawiający przewidział możliwość złożenia przez Wykonawcę
zastrzeżeń do ustaleń kontroli. Niewątpliwie, celem powyższych postanowień jest kontrola
i
piecza nad należytym wykonaniem zamówienia stanowiącego powierzone wykonawcy
zadanie
własne gminy, finansowane ze środków publicznych, stąd zdaniem Izby nie naruszają
one zasad proporcjonalności czy uczciwej konkurencji. Wynika to wprost z § 1 ust. 11 PPU:
„11. Strony dołożą wszelkich starań, aby wykonanie zaleceń pokontrolnych służyło
zapewnieniu najwyższej jakości realizacji przedmiotu zamówienia i optymalizacji kosztów oraz
aby zalecenia pokontrolne zostały wykonane.” Jak wskazał Zamawiający umowa wykonawcza
zawarta z Miastem Stołecznym Warszawa określa, że w ramach świadczenia Usług
Publicznych MPO odpowiada za kontrolowanie sposobu zagospodarowania o
dpadów
w
instalacjach nieprowadzonych przez MPO, a wykorzystywanych do świadczenia Usług
Publicznych
– w tym zapewnienie zgodności działania tych instalacji z zasadami i regulacjami
prawnymi.
Mając na względzie specyfikę przedmiotu zamówienia stanowiącego jedno
z
kluczowych zadań własnych gminy nie sposób uznać uprawnień kontrolnych Zamawiającego
za nadmiarowe i nieuzasadnione. W konsekwencji Izba nie stwierdziła naruszenia wskazanych
przez Odwołującego przepisów i zasad postępowania.
Zarzut 9 odwołania dotyczący uprawnienia do żądania zwrotu nadpłaconej kwoty
wynagrodzenia
Zarzut Izba uznała za niezasadny.
Odwołujący w zakresie tego zarzutu podnosił, że zgodnie z § 3 ust. 5 akapit drugi PPU jeżeli
w trakcie obowiązywania umowy wystąpią okoliczności mające wpływ na uzgodnioną masę
odpadów przyjętych do zagospodarowania, a tym samym na wysokość wypłaconego
wykonawcy wynagrodzenia, Zamawiający jest uprawniony do żądania zwrotu nadpłaconej
kwoty. Postanowienie to
w ocenie Odwołującego jest nieprecyzyjne i niejednoznaczne,
ponieważ Zamawiający nie wyjaśnił o jakie okoliczności chodzi, a nadto uniemożliwia należyte
oszacowanie
kosztów realizacji zamówienia i uwzględnienie ich w cenie oferty, oraz narusza
równowagę stron stosunku zobowiązaniowego, gdyż we wzorze umowy nie przewidziano
odpowiednika tego postanowienia dla wykonawcy (tj. nie przewidziano postanowienia, które
uprawniałoby wykonawcę do żądania podwyższenia wynagrodzenia w przypadku, gdy
uzgodnio
na masa odpadów uległa zmianie na niekorzyść wykonawcy).
Odnosząc się do powyższego podkreślić należy, że postanowienia projektu umowy w zakresie
rozliczeń są jasne i precyzyjne oraz korespondują z postanowieniami dotyczącymi
sprawozdań miesięcznych i kwartalnych, za których sporządzenie odpowiedzialny jest
wykonawca, zgodnie z pkt 34 OPZ.
Niewątpliwie nie stanowi naruszenia uprawnienie
Zamawiającego do rozliczenia kwoty nadpłaconej, gdyż Zamawiający dysponując środkami
publicznymi
może dokonywać płatności wyłącznie za faktycznie zagospodarowane masy
odpadów. Jak podnosił Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie, Zamawiający zgodnie
z
umową wykonawczą z Miastem Stołecznym Warszawa jest zobowiązany przekazywać
Miastu sprawozdania, a na ich podstawie dokonuje się korekty dopłat za świadczenie usług
publicznych.
Jak wynika z par. 3 ust. 3 projektu umowy Zamawiający dokonuje miesięcznych
rozliczeń z wykonawcą na podstawie sprawozdań miesięcznych. Jak wskazywał Zamawiający
w odpowiedzi na odwołanie: „Podawane w sprawozdaniu miesięcznym informacje, stanowią
niejako deklarac
ję o sposobie realizacji usługi stąd płatność ma charakter zaliczkowy.
Dokumenty, na bazie których potwierdzany jest sposób realizacji usługi stanowią załączniki do
sprawozdania kwartalnego
– tj. karty ewidencji odpadów komunalnych/karty ewidencji
odpadów i oświadczenia o odpadach wytworzonych - a zatem pełna weryfikacja sposobu
realizacji usługi w poszczególnych miesiącach kwartału następuje w procesie weryfikacji
sprawozdań kwartalnych.” W sytuacji więc gdy w wyniku uzgodnień, o których mowa w par. 2
ust.
23, 23a, 23b, 24 i 25 PPU nastąpi konieczność korekt sprawozdań miesięcznych czy
kwartalnych to będzie to determinowało zmiany wynagrodzenia celem prawidłowego
rozliczenia stron umowy
, a w konsekwencji także rozliczeń Zamawiającego z Miastem
Stołecznym Warszawa. Zdaniem Izby, kwestionowane postanowienia nie mają wpływu na
oszacowanie kosztów realizacji zamówienia i służą kontroli prawidłowości rozliczenia usługi
zagospodarowania odpadów. Izba zauważa, że wbrew twierdzeniom Odwołującego par. 3 ust.
6 opisuje postępowanie w sytuacji, gdy uzgodniona masa odpadów uległaby zmianie na
niekorzyść wykonawcy: „6. Jeżeli w wyniku procedury zatwierdzenia sprawozdania
miesięcznego lub kwartalnego, o której mowa w § 2 ust. 23, 23a, 23b, 24 i 25 umowy nastąpi
konieczność korekty ilości odpadów zaakceptowanych w rozliczeniu miesięcznym skutkującej
podwyższeniem wysokości wynagrodzenia należnego Wykonawcy z tytułu wykonania umowy,
Zamawiający dokona płatności w ciągu 30 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej
faktury korygującej. (…)”
Dlatego też w ocenie Izby kwestionowane postanowienie nie narusza przepisów powołanych
przez Odwołującego.
Zarzut 10 odwołania dotyczący limitu kar umownych.
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że ustalony przez Zamawiającego w PPU
limit kar umownych na poziomie 40% jest nadmiernie wygórowany, co stanowi naruszenie
przepisu art. 353(1) k.c. oraz art. 436 pkt 3 ustawy pzp w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy pzp, art.16
pkt 3 ustawy pzp, art. 436 pkt 3 ustawy
pzp. Ustalając górny limit kar umownych winien mieć
na uwadze, że wysokość kary umownej nie powinna prowadzić do nieuzasadnionego
wzbogacenia Zamawiającego czy naruszenia zasady proporcjonalności, określonej w art. 16
ustawy pzp.
Wykonawca dostrzega po stronie Zamawiającego słuszny interes prawny
polegający na konieczności zabezpieczenia należytego wykonania umowy, jednak zwrócił
uwagę na okoliczność, że kara umowna nie jest jedynym narzędziem służącym
zabezpieczeniu interesów stron umowy – tytułem przykładu można wskazał na przewidziane
w § 6 ust. 7-9 umowne prawo odstąpienia od umowy, przysługujące Zamawiającemu m.in.
w
przypadku przekroczenia przez naliczone i potrącone kary umowne wartości złożonego
przez Wykonawcę zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Ustalenie maksymalnej
wartości kar umownych na poziomie 40% narzuca wykonawcom skrajnie niekorzystne warunki
umowy, co stanowi przejaw nadużycia przez Zamawiającego dominującej pozycji organizatora
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Zwrócił uwagę na treść uzasadnienia
wyroku KIO z 29 września 2021 r. (KIO 2365/21), w którym Izba orzekła, że ustalenie górnego
limitu kar umownych na poziomie 50% łącznego wynagrodzenia wykonawcy za realizację
przedmiot umowy jest poziomem nadmiernie wygórowanym.
Na wstępie wskazania wymaga, że zgodnie z art. 436 pkt 3 ustawy pzp: „Umowa zawiera
postanowienia określające w szczególności: 3) łączną maksymalną wysokość kar umownych,
których mogą dochodzić strony.” Zamawiający w przedmiotowym postępowaniu ustanowił limit
kar na poziomie 40% łącznego wynagrodzenia wykonawcy, co realizuje obowiązek ustawowy.
Ustalenie takiego limitu jest zabezpieczeniem
zarówno dla zamawiającego w aspekcie
należytego wykonania umowy, ale również stanowi dla wykonawcy gwarancję, że limit ten nie
zostanie przekroczony w sytuacji dalszych naruszeń obowiązków umownych. Zdaniem Izby,
kwestionowane postanowienie nie narusza przepisów prawa. Uzasadnienie zarzutu ma
charakter blankietowy i spro
wadza się do prezentacji subiektywnej oceny Wykonawcy co do
ustalonego poziomu. Odwołujący nie wykazał natomiast dlaczego limit kar na poziomie 40%
w świetle specyfiki przedmiotowego zamówienia należy uznać za rażąco wygórowany tak
dalece, że może skutkować po stronie Zamawiającego bezpodstawnym wzbogaceniem.
Jednocześnie Odwołujący nie wyjaśnił, dlaczego to limit 20% (zgodnie z żądaniami odwołania)
jest odpowiedni i uzasadniony.
Izba zauważa, że katalog kar umownych z par. 6 projektu
umowy zabezpiecza szereg czynników wpływających na należyte wykonanie usług
(upraw
nienia, instalacje, sprawozdawczość itp.). Przedmiotem zamówienia jest
zagospodarowanie odpadów komunalnych, a więc jedna z kluczowych usług publicznych
realizowanych przez Miasto, która powinna być wykonywana w sposób ciągły i niezakłócony.
Jednocześnie z uwagi na zobowiązanie Miasta do osiągnięcia określonych poziomów
recyklingu w każdym roku katalog kar umownych zawiera również kary za nieosiągnięcie tych
poziomów przez wykonawcę pełniąc oprócz funkcji odszkodowawczej funkcję motywacyjną.
W konsekwencji, zdaniem Izby limit kar ustalony przez Zamawiającego jest uzasadniony
charakterem udzielanego zamówienia, a Odwołujący nie wykazał, aby był to limit rażąco
wygórowany, dlatego zarzut należało oddalić.
Zarzut 11 odwołania dotyczący kar umownych za nieosiągnięcie odpowiednich poziomów
recyklingu.
Zarzut okazał się niezasadny.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że zgodnie z pkt 31 OPZ Wykonawca jest
zobowiązany do osiągnięcia w każdym roku realizacji zamówienia poziomu przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości określonej
obowiązującymi przepisami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.
W
przypadku niewykonania tego obowiązku, Zamawiający ma prawo nałożyć na wykonawcę
karę umowną zgodnie z § 6 ust. 3 pkt 15 PPU. Sposób określenia wysokości kary umownej
wskazuje, że Zamawiający przeniósł na wykonawcę, który zajmuje się zagospodarowaniem
odpadów komunalnych, całą odpowiedzialność gminy za osiągnięcie odpowiedniego poziomu
recyklingu odpadów komunalnych. Kara umowna, o której mowa, powiela karę pieniężną,
którą może zostać obciążona gmina za nieosiągnięcie odpowiednich poziomów recyklingu
zgodnie z art. 9z i 9x ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Przeniesienie
odpowiedzialności za osiągnięcie odpowiednich poziomów recyklingu odpadów komunalnych
na wykonawcę nie jest uzasadnione ze względu na fakt, że osiągnięcie odpowiedniego
poziomu recyklingu odpadów komunalnych zależy nie tylko od działań wykonawcy, ale także
od działań gminy, w szczególności dotyczących selektywnej zbiórki odpadów komunalnych od
mieszkańców. Wykonawca nie ma wpływu na jakość odbieranych odpadów, które mogą nie
spełniać wymagań jakościowych stawianych przez recyklerów, co powoduje, że rzeczywista
ilość odpadów komunalnych poddanych recyklingowi może być znacznie mniejsza od ilości
odpadów odbieranych od mieszkańców. Zamawiający narusza w ten sposób przepisy ustawy
pzp w szczególności art. 431 w zw. z art. 433 pkt 3 ustawy pzp i 471 k.c. oraz art. 16 pkt 3
ustawy pzp poprzez wprowadzenie do PPU postanowień, które stoją wbrew obowiązkowi
współdziałania przy wykonaniu umowy w sprawie zamówienia publicznego, w celu należytej
realizacji zamówienia, narzucając wykonawcy odpowiedzialność na zasadzie kar umownych
za nieosiągnięcie poziomów recyklingu w zakresie, w jakim wykonawca nie jest w stanie
wpłynąć na ten poziom. W związku z tym jest to działanie nieproporcjonalne, a Zamawiający
obarcza w ten sposób wykonawcę odpowiedzialnością za nie swoje działania lub zaniechania.
Zdaniem Izby, w świetle wymogu osiągnięcia określonych poziomów recyklingu dla danej
frakcji odpadów, wykreślenie kar umownych za niewypełnienie tych zobowiązań wykonawcy
mogłoby skutkować brakiem realizacji obowiązków przez wykonawcę. Naruszałoby to interesy
Zamawiającego, który zostałby pozbawiony jakichkolwiek narzędzi do ich egzekwowania. Izba
przywołuje argumentację zaprezentowaną względem zarzutu 3 odwołania Odwołującego Pre
Zero uznając ją za adekwatną i kompletną, a tym samym nie wymagającą powtórzenia. Izba
nie stwierdziła naruszenia powołanych przez Odwołującego przepisów.
Zarzuty 12, 13 i 14 dotyczące waloryzacji wynagrodzenia.
Zarzuty nie zasługiwały na uwzględnienie.
W odniesieniu do tych zarzutów Odwołujący podnosił, że wprowadzenie w § 10 ust. 11 PPU
górnej granicy zmiany wynagrodzenia wykonawcy na poziomie 5% ceny jednostkowej, o której
mowa w § 3 ust. 1 PPU, stanowi naruszenie art. 353(1) i art. 5 k.c. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy
pzp oraz art. 431 ustawy pzp, art. 439
ust. 2 pkt 4, art.16 pkt 3 ustawy pzp, ponieważ niweczy
to cel przepisów ustawy dot. waloryzacji, którym jest zapewnienie ekwiwalentności świadczeń
stron umowy w sprawie zamówienia publicznego oraz zniwelowanie ryzyk związanych
z
późniejszą zmianą kosztów wykonania zamówienia publicznego. Ograniczenie to świadczy
o pozorności przestrzegania wymagań ustawowych w tym zakresie. Odwołujący zauważył, że
według danych opublikowanych przez Prezesa GUS w lutym 2023 r., w styczniu 2023 r. ceny
towarów i usług konsumpcyjnych wzrosły o 17,2% w porównaniu z analogicznym miesiącem
w roku 2022 r. W obecnej sytuacji rynkowej i geopolitycznej nie można wykluczyć
analogicznych jak w tamtym okresie dynamicznych i gwałtownych wzrostach kosztów realizacji
usług, które generowałyby istotne zagrożenie dla prawidłowej realizacji zamówienia przez
wykonawcę, z uwagi na konieczność pokrywania z własnej kieszeni wzrostów kosztów
towarów i usług niezbędnych dla realizacji zamówienia. Za przyjęciem górnego limitu
waloryzacji co najmniej na poziomie 10% przemawia wciąż niestabilna sytuacja gospodarcza
i inflacja, którą nadal można określić jako wysoką, jeśli przyjąć za punkt odniesienia lata
poprzedzające epidemię wirusa SARS COV - 2 i pełno skalową inwazję rosyjską na Ukrainę.
Przyjęty w PPU parametr 5% jest zdaniem Odwołującego symboliczny, nie odpowiadający
realiom rynkowym, ale i stosowanym przez innych Zamawiających. Odwołujący wskazał przy
tym, że normą na rynku stało się ustalanie omawianego współczynnika w przedziale pomiędzy
10-15% (vide np. wzorce umowne proponowane przez GDDKIA)
. W ocenie Odwołującego
wprowadzenie odpowiedniego mechanizmu waloryzacyjnego skutkować będzie należytą
realizacją kontraktu, a także brakiem ewentualnych sporów w przedmiocie wzrostu kosztów
przy realizacji zamówienia, który może prowadzić np. do mediacji czy sporu sądowego
w
oparciu o treść art. 357(1) k.c. Nadto zauważył, że ograniczenie w ten sposób roszczeń
wykonawcy wobec Zamawiającego jest przejawem nadużycia przez niego pozycji gospodarza
postępowania. Ogranicza to krąg wykonawców, którzy mogą wziąć udział w postępowaniu,
albowiem jedynie podmiot gospodarczy o dużych zasobach finansowych może sobie pozwolić
na realizację zamówienia ze stratą.
Ponadto podniósł, że wymóg z § 10 ust. 2 PPU sprawia, że zasady waloryzacji zostały
sformułowane w sposób fikcyjny, uniemożliwiający Wykonawcy złożenie wniosku
waloryzacyjnego, a tym samym niweczącym cel przepisów ustawy pzp dot. waloryzacji, którym
jest zapewnienie ekwiwalentności świadczeń stron umowy w sprawie zamówienia publicznego
oraz zniwelowanie
ryzyk związanych z późn. zm. kosztów wykonania zamówienia
publicznego. Zauważył, że według danych opublikowanych przez Prezesa GUS, wskaźnik ten
wzrósł od maja do czerwca o 0,1%, od kwietnia do maja 2024 r. o 0,3%. Według danych
opublikowanych 20 lutego 2024 r., przez okres dwunastu miesięcy liczonych od stycznia 2023
r. do stycznia 2024 r. wskaźnik ten wzrósł zaledwie o 0,7%. Odwołujący wskazał, że nie jest
wystarczające formalne zawarcie w projektach umów postanowień dotyczących waloryzacji,
ale konieczne jest takie określenie zasad, które da stronom umowy szansę na zmianę
wysokości wynagrodzenia, uwzględniającą zmiany cen na rynku i na rozłożenie ryzyka
wzrostu cen na obie strony umowy.
Odwołujący wskazał także, że wprowadzony przez Zamawiającego w § 10 ust. 8 PPU
mechanizm ustalania zmiany wynagrodzenia został sformułowany w sposób w sposób
nieprecyzyjny i niejednoznaczny, a nadto wbrew dyspozycji przepisu art. 439 ust. 2 pkt 2 nie
zawiera on odesłania do wskaźnika zmiany ceny materiałów lub kosztów, w szczególności
wskaźnika ogłaszanego w komunikacie Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego lub
wskazania innej podstawy, zamiast tego uzależniając wartość, o którą wynagrodzenie należne
Wykonawcy winno zostać zwiększone, od „wartości procentowej zmian, wynikającej z wyliczeń
i dowodów”, określanej jako współczynnik „F%”. Z treści przytoczonego przepisu nie wynika
wprost, o jakie „wyliczenia i dowody” miałoby chodzić, jednak należy domniemywać, że chodzi
tu o dowody wymienione w § 10 ust. 4 pkt 1-3 PPU. Tak sformułowane wymagania stanowią
nieuprawnione obciążenie wykonawcy obowiązkiem sformułowania propozycji zmiany
wysokości wynagrodzenia wraz z uzasadnieniem, przedłożenia dokumentów dowodzących
wpływ okoliczności niewymienionych przez Zamawiającego w sposób ścisły, a dowodzących
wzrostu kosztów wykonania umowy, a także obowiązkiem wykazania przez wykonawcę
adekwatności przedstawionej propozycji zmiany wynagrodzenia do zmiany kosztów
wykonania umowy przez wykonawcę. Takie rozwiązanie jest niedopuszczalne w świetle art.
439 ust. 2 który wymaga, aby określenie sposobu ustalenia zmiany wynagrodzenia oraz
sposobu określenia wpływu zmiany ceny materiałów lub kosztów na koszt wykonania
zamówienia
następowało
poprzez
odesłanie
do
obiektywnych
wskaźników
makroekonomicznych lub katalogów nakładów rzeczowych, jednak w każdym przypadku musi
to być wskaźnik obiektywny, jednoznaczny, łatwo dostępny, niezależny od stron umowy, jak
najbliżej związany z przedmiotem zamówienia, albo w przypadku zmiany w oparciu o ceny lub
koszty opierać się na zmianach cen rynkowych, do których ma dostęp ogłaszanych
(publikowanych) prz
ez podmiot niezależny od stron umowy. Z przedmiotowej klauzuli nie
wynika zatem dostatecznie jednoznacznie w jaki sposób będzie przebiegać waloryzacja oraz
tym samym jakie ryzyka inflacyjne wykonawca powinien założyć w ofercie. Tym samym
postanowienia doty
czące waloryzacji nie są zgodne z treścią ustawy pzp i nie zapewniają
osiągnięcia celu, jakiemu służyć ma waloryzacja.
Izba nie podzieliła stanowiska Odwołującego. W zakresie tej grupy zarzutów Izba przywołuje
argumentację zaprezentowaną względem zarzutu 4 odwołania Odwołującego Pre Zero
uznając ją za adekwatną i kompletną, a tym samym nie wymagającą powtórzenia. Dodatkowo
wyłącznie pokreślić należy, że kwestionowane przez Odwołującego postanowienia dotyczące
przedstawienia przez wykonawcę wyliczeń i dowodów, o których mowa w ust. 4 par. 10 PPU
stanowią „sposób określenia wpływu zmiany ceny materiałów lub kosztów na koszt wykonania
zamówienia”, o którym mowa w art. 439 ust. 2 pkt 3 ustawy pzp. Zmianę wynagrodzenia
dokonuję się „z użyciem odesłania” do wskaźnika ogłaszanego w komunikacie GUS, natomiast
konieczne jest określenie sposobu ukazania wpływu zmiany tego wskaźnika na koszty
realizacji danego zamówienia. Stąd Izba nie dopatrzyła się w kwestionowanych
postanowieniach naruszenia powołanych przez Odwołującego przepisów.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2953/24 orzeczono na podstawie art.
557, art. 574 i art. 575 ustawy pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz § 7 ust.
2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie
do wyniku postępowania obciążając kosztami postępowania Zamawiającego oraz
Odwołującego.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego
w
wysokości 15 000,00 zł, koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł, koszty dojazdu Odwołującego na posiedzenie i rozprawę
w wysokości 1014,00 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł (łącznie 23 214,00 zł).
Zarzuty 1 został uwzględniony w części, a pozostałe zarzuty zostały oddalone. Odwołujący
poniósł koszty w wysokości 19 614,00 zł tytułem wpisu od odwołania, wynagrodzenia
pełnomocnika oraz kosztów dojazdu na posiedzenie i rozprawę, natomiast Zamawiający
w
wysokości 3.600,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. W zakresie zarzutów
uwzględnionych Zamawiający odpowiadał za koszty do wysokości 1934,50 zł (23 214,00 zł x
1/12). Natomiast w zakresie zarzutów oddalonych za koszty odpowiadał Odwołujący do
wysokości 21 279,50 zł (23 214,00 zł x 11/12). Zamawiający poniósł dotychczas koszty
w
wysokości 3600,00 zł, a odpowiadał za nie do wysokości 1934,50 zł. Dlatego też, Izba
zasądziła od Odwołującego na rzecz Zamawiającego kwotę 1666,00 zł stanowiącą różnicę
ww. kwot, na podstawie faktur VAT złożonych przez Odwołującego i Zamawiającego na
rozprawie.
KIO 2959/24
Odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.
Zarzut odwołania dotyczył warunku udziału w postępowaniu doświadczenia wykonawcy
w zadaniach 1-
4 w zakresie żądania wykreślenia wymogu osiągnięcia poziomu przygotowania
do ponownego użycia i recyklingu przetworzonych odpadów komunalnych w wysokości nie
mniejszej niż 20,00% dla odpadów sklasyfikowanych pod kodem 20 03 01.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący podnosił, że postawiony przez Zamawiającego
warunek nie umożliwia obiektywnej oceny zdolności wykonawcy do należytego wykonania
zamówienia oraz jego zdolności do realizacji zamówienia na odpowiednim poziomie jakości.
Przez to nie umożliwia zachowania uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców,
a w konsekwencji narusza przejrzystość postępowania w zakresie doboru wykonawców
mogących złożyć ofertę. Zgodnie z art. 3b ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r.
o utrz
ymaniu czystości i porządku w gminach, gminy są obowiązane osiągnąć poziom
przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu odpadów komunalnych w wysokości co
najmniej 45% wagowo
– za rok 2024, 55% wagowo – za rok 2025, 56% wagowo – za rok
2026, i więcej w kolejnych latach. Obowiązek ten gminy starają się przerzucić na wykonawców,
w tym Zamawiającego – MPO, który odbiera i zagospodarowuje odpady z m.st. Warszawy.
Zrozumiałe jest zatem, że również Zamawiający poszukuje wykonawców, którzy
zagospodarują odpady osiągając jak najwyższy poziom ich przygotowania do ponownego
użycia lub recyklingu. Odwołujący wskazał, że ta idea sama w sobie jest zrozumiała i nie jest
negowana odwołaniem. Natomiast nieadekwatny do tej idei jest konkretny, zastosowany przez
Zamawiającego sposób sformułowania warunku udziału w postępowaniu i w stosunku do tego
kodu odpadów, który nie zapewnia obiektywnej oceny zdolności wykonawcy do należytego
wykonania zamówienia i jego możliwości do realizacji zamówienia na odpowiednim poziomie
jakości. Oczywiste jest bowiem, że to, jaki poziom przygotowania do ponownego użycia
i recyklingu o
dpadów komunalnych osiągnie dany wykonawca/dana instalacja zależy nie tyle
od samych wykonawców i jakości ich instalacji, lecz głównie od jakości odpadów odebranych
z terenu danej gminy. Sam wykonawca jedynie w ograniczonym zakresie jest w stanie
wysegrego
wać odpady innych frakcji – nadające się do ponownego użycia lub recykling –
z
odpadów o kodzie 20 03 01. Z założenia ze strumieniu odpadów zmieszanych nie powinno
być można wysegregować takich odpadów. Oczywiste jest, że w praktyce taki stan idealny nie
i
stnieje, jednak w różnych gminach i w różnych rejonach tych gmin, stopień prawidłowej
segregacji jest inny. Ni
e jest też „winą” instalacji, jakie odpady, z jakiej gminy do niej trafią
i
jaka będzie ich segregacja przez mieszkańców czy inne podmioty je oddające. Im zaś
„czystsze” (lepiej posegregowane przez mieszkańców) będą odpady, tym mniejsza jest
możliwość ich segregacji w ramach instalacji. Zatem, w ramach przedmiotowego warunku, im
l
epszy jest stopień segregacji odpadów z danej gminy, tym bardziej dyskryminowani są
wykonawcy, do których przekazywane są odpady z tej gminy. Oznacza to też gorszą sytuację
wykonawców, do których trafiają odpady z gmin okołowarszawskich w stosunku do
wykonawców, którzy w przeszłości obsługiwali m.st. Warszawę. W gminach tych poziom
segregacji jest bowiem co do zasady wyższy niż w samej Warszawie. Warunek ten nie określa
więc jakości instalacji i możliwości technicznych „wysegregowania” przez nią odpadów, ale
miejsce, skąd odpady do danej instalacji trafiają (m.st. Warszawę). Z drugiej strony, nawet jeśli
dany wykonawca jest w stanie technicznie wysegregować odpady, nie oznacza to jeszcze, że
nadają się one do recyklingu lub ponownego użycia. Przykładem takim jest np. papier. Jeśli
dany papier, zamiast zostać selektywnie zebrany, trafi do odpadów zmieszanych, ulegnie on
zabrudzeniu/zatłuszczeniu i nie będzie się nadawał do ponownego przetworzenia. Z tego też
powodu poszczególne instalacje deklarują możliwość wyselekcjonowania do odzysku lub
recyklingu ilości odpadów na poziomie ok. 2%, nie zaś wymaganych przez Zamawiającego
min. 20%. Oznaczałoby to bowiem, że w strumieniu odpadów zmieszanych znajdowałoby się
statystycznie co
najmniej 1/5 odpadów typu metal, szkło lub plastik – i to takich, które nadają
się do ponownego użycia/recyklingu, zatem w rzeczywistości odpadów innych frakcji powinno
być w strumieniu odpadów min. 1/4 ich masy. Przeczy to zasadom segregacji odpadów
narzucanych przez poszczególne gminy.
Odnosząc się do powyższego podkreślić należy, że pomimo, że powyższy zarzut dotyczył
zadań 1-4 to jest zbieżny z zarzutem 1 odwołania Remondis w sprawie KIO 2942/24 stąd Izba
w całości powołuje się na rozważania poczynione względem zarzutu 1 w sprawie KIO 2942/24
uznając je za kompletne i nie wymagające powtórzenia.
W konsekwencji Izba uwzględniła odwołanie w całości i co do ustanowienia w warunku
wymogu wykazania się w przeszłości określonymi poziomami recyklingu, nakazała jego
wykreślenie w sentencji orzeczenia. Pomimo, że zarzutem odwołania objęte były zadania 1-4
to Izba nakazała wykreślenie ww. zakresu warunku co do poziomów recyklingu względem
wszystkich zadań, ponieważ zarzut 1 odwołania Remondis był zarzutem dalej idącym,
a
odwołania zostały skierowane do łącznego rozpoznania.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2959/24 orzeczono stosownie do
jego wyniku na podstawie art. 575 oraz art. 574 ustawy pzp, a także w oparciu o przepisy § 5
pkt 1 i 2 lit. b oraz § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
2020 r. w
sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich
rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz.
2437 ze zm.) zaliczając na poczet niniejszego postępowania odwoławczego koszt wpisu od
odwołania uiszczony przez Odwołującego i wynagrodzenia pełnomocnika Odwołującego oraz
zasądzając od Zamawiającego na rzecz Odwołującego koszty postępowania odwoławczego
poniesione z tytułu wpisu od odwołania w wysokości 15 000,00 zł i wynagrodzenia
pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł na podstawie faktury Vat złożonej przez Odwołującego
na rozprawie.
KIO 2963/24
Odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Zarzuty
1 odwołania dotyczący poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu.
Zarzut zasługiwał na częściowe uwzględnienie.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że określone przez Zamawiającego
i wymagane od Wykonawcy poziomy przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu
odpadów są niemożliwe do osiągnięcia, a Zamawiający dokonując opisu przedmiotu
zamówienia, nie uwzględnił wszystkich okoliczności mogących mieć wpływ na sporządzenie
oferty. Odwołujący podkreślał, że znaczna część odpadów ze względu na swój skład
chemiczny bądź specyfikę, w ogóle nie poddaje się recyklingowi (brak dostępnych technologii,
brak obiektywne
j możliwości ponownego wykorzystania, itd.). Spośród odpadów trafiających
do strumienia odpadów komunalnych do recyklingu mogą być skierowane wyłącznie odpady
„surowcowe” typu szkło, papier, tworzywa sztuczne, metale oraz niektóre odpady ulegające
biodegra
dacji. Znów jednak nie każde tworzywo sztuczne, szkło czy papier znajdujące się
w
odpadach komunalnych nadaje się jednak do recyklingu. Do właściwego recyklingu
kierowane są przy tym odpady surowcowe spełniające określone, wysokie wymagania
„jakościowe”, w szczególności recyklerzy (podmioty zajmujące się właściwym recyklingiem)
przyjmują do przetworzenia odpady o jednorodnym składzie surowcowym, jak najmniejszym
zanieczyszczeniu odpadami innego rodzaju, w tym w szczególności odpadami organicznymi,
a w przyp
adku papieru dodatkowo musi to być surowiec suchy i w miarę czysty. Odpady
„surowcowe” znajdują się w masie niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych
o kodzie 20 03 01 oraz odpowiednio w odpadach o kodach 15 01 06, 15 01 01 oraz 15 01 07
i z tych
strumieni mogą zostać wydzielone w przystosowanych do tego instalacjach. Również
odpady o kodzie 20 03 07, tj. odpady wielkogabarytowe, mogą zostać rozdzielone na odpady
nadające się do recyklingu, np. mogą z tych odpadów zostać wydzielone odpady typu metale
czy drewno. Jednak nie w takich ilościach, jakich oczekuje Zamawiający, tj. nie w takich
ilościach by osiągnąć wymagane przez Zamawiającego poziomy recyklingu. Jakość odpadów
komunalnych odbieranych jako odpady selektywnie zbierane jest niska, tj. w odpadach
odbieranych jako selektywne znajduje się bardzo dużo zanieczyszczeń odpadami, które winny
zostać wydzielone do innych pojemników na odpady selektywne lub trafić do
niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych. Wykonawca, z którym zostanie
zawarta umowa w wyniku niniejszego postępowania, nie tylko nie ma wpływu na „jakość”
odpadów, które są mu przekazywane jako odpady selektywnie zebrane, ale nie ma również
możliwości zgłoszenia w tym zakresie reklamacji i odmowy przyjęcia tych odpadów do
zagospodarowania. Wobec takich sytuacji, przed przekazaniem do właściwego recyklingu
odpady „surowcowe” odbierane od właścicieli nieruchomości selektywnie muszą zostać
poddane dodatkowemu rozsortowaniu i doczyszczeniu. Ilość „zanieczyszczeń” usuwanych
z
takich odpadów w procesie ich wstępnego doczyszczania, z uwagi na niską „jakość”
selektywnej zbiórki, jest bardzo duża. Ilość odpadów „surowcowych” nadających się do
recyklingu, możliwa do pozyskania ze strumienia niesegregowanych (zmieszanych) odpadów
kom
unalnych, jest jeszcze mniejsza, a to z uwagi na dwie okoliczności, tj.: (1) stopniowo coraz
więcej odpadów nadających się do recyklingu trafia do strumienia odpadów zbieranych
selektywnie oraz (2) z uwagi na bardzo duże zanieczyszczenia odpadów typu tworzywa
sztuczne i papier trafiających do tego strumienia odpadów odpadami organicznymi i ich
zawilgocenie, c
zęść odpadów potencjalnie zawierających surowce pochodzących z tego
strumienia w ogóle nie jest przyjmowana do recyklingu. Dostępne technologie nie umożliwiają
przy tym wydzielenia ze strumienia niesegregowanych (zmieszanych) odpadów komunalnych
niektórych rodzajów odpadów „surowcowych” (np. odpadów o niewielkiej wielkości, w tym
potłuczonego szkła), względnie ich wydzielenie nie ma uzasadnienia ekonomicznego
i
środowiskowego z uwagi na brak podmiotów gotowych do przyjęcia ich do recyklingu
(tworzywa sztuczne małych rozmiarów i niskiej jakości, np. tzw. foliówki). Wstępnie
rozsortowane i doczyszczone odpady „surowcowe” kolejno w procesie właściwego recyklingu
są poddawane dalszym procesom przygotowawczych, w wyniku których następuje dalsze
wydzielenie odpadów nie nadających się do recyklingu. Przykładem surowca powszechnie
poddawanego recyklingowi materiałowemu są wysortowane z odpadów komunalnych butelki
PET. Odpady te poddaje się procesom przygotowawczym takim jak usunięcie naklejek,
nakrętek i innych zanieczyszczeń (PCV, PP papier). Jest to konieczne w celu otrzymania
czystego surowca do dalszej przeróbki. Analogiczne sytuacja wygląda za szkłem czy
papierem. W procesach właściwego recyklingu ze strumienia przetwarzanych odpadów bywa
usuwanych nawet 20
– 30% odpadów uznawanych za „zanieczyszczenia” nienadające się do
recyklingu, odpadów, które nie są tym samym wliczane do poziomów recyklingu. W efekcie
powyższego osiągnięcie wskazanych w OPZ poziomów recyklingu jest niemożliwe, względnie
udaje się wyłącznie okazjonalnie, gdy dana partia odpadów komunalnych zbieranych
selektywnie ma trochę „lepszą” jakość niż zazwyczaj. W odpadach objętych przedmiotem
zamówienia, zwłaszcza zaś w odpadach o kodzie 20 03 01, nie ma bowiem odpowiedniej ilości
odpadów nadających się do recyklingu by uzyskać poziomy oczekiwane przez
Zamawiającego, a ilość ta z czasem będzie jeszcze zmniejszać się.
W przypadku m. st. Warszawy obserwowane są dwa zjawiska o charakterze globalnym, które
uniemożliwiają zwiększenie poziomów recyklingu dla m. st. Warszawy. Po pierwsze, ilość
odpadów komunalnych zbieranych jako niesegregowane (zmieszane) odpady komunalne jest
nadal duża, a po drugie „jakość” selektywnej zbiórki odpadów komunalnych jest niska.
Okoliczność, iż odpady komunalne wytwarzane na terenie m. st. Warszawa są
w
niewystarczającej ilości zbierane w sposób selektywny „u źródła”, a nadto jakość odpadów
zbi
eranych jako selektywne jest niewystarczająca potwierdza samo m. st. Warszawa, do
którego zadań własnych należy zagospodarowanie odpadów komunalnych.
Warszawa od
kilku lat osiąga najniższy poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu spośród
wszystkich największych miast Polski i jak sama przyznaje jest to konsekwencją zbyt dużego
odsetka odpadów zbieranych jako zmieszane oraz niskiej „jakości” odpadów komunalnych
zbieranych selektywnie przez mieszkańców miasta. Zamawiający oczekuje, że bez zmiany
struktury odpadów odbieranych od właścicieli nieruchomości, ich morfologii i „jakości”
selektywnej zbiórki wykonawcy niniejszego zamówienia zwiększą poziom recyklingu tych
odpadów z ok. 25 % do prawie 46%.
Dodał, że odpady komunalne odbierane od właścicieli
nieruchomości z m. st. Warszawa w ostatnich latach były przetwarzane (zagospodarowywane)
w różnych instalacjach rozsianych po całej Polsce, a z uwagi na cykliczność przetargów
organizowanych przez Zamawia
jącego i stosowanie podziału zamówień na części, w różnych
okresach były to różne instalacje dla poszczególnych partii odpadów komunalnych. Mimo to
poziom „recyklingu” z lat 2021 – 2023 jest bardzo do siebie podobny, co sugeruje, że tylko
w
niewielkim stopniu poziom ten zależy od tego, do jakiej instalacji trafią odpady, a czynnikiem
decydującym w większym stopniu o ilości odpadów poddawanych recyklingowi pozostaje
morfologia i stan przetwarzanych odpadów, tj. okoliczności od Wykonawcy niezależne.
Odwołujący wskazał, że posiada on jedną z najnowocześniejszych instalacji do przetwarzania
odpadów o kodzie 20 03 01 w kraju. Instalacja ta została skonfigurowana w taki sposób by
zmaksymalizować ilość odpadów nadających się do recyklingu wydzielanych ze strumienia
przetwarzanych odpadów. Każda partia odpadów o kodzie 20 03 01, trafiająca na tą instalację,
jest przetwarzana w taki sam sposób. Na przykładzie 2023 r. Odwołujący wskazał, że poziom
recyklingu większy niż 20% (ale nadal niższy niż wskazany w pkt 31 OPZ) względem odpadów
o kodzie 20 03 01 osiągnął tylko dla jednego z realizowanych przez siebie na rzecz
Zamawiającego zadań. W przypadku pozostałych zadań poziom recyklingu odpadów o kodzie
20 03 01 oscylował, w zależności od zadania, w granicach 16 – 18%. Poziom recyklingu – jak
wyjaśniono - zależy od morfologii odpadów, a ta różna jest nawet dla odpadów o kodzie 20 03
01 pochodzących z rożnych dzielnic m. st. Warszawy. Odwołujący zaznaczył dodatkowo, że
m
ożliwy poziom wysortowania odpadów „surowcowych” jest też różny w zależności od tego,
jak są przywożone do Zakładu Odwołującego i w jakim stanie się znajdują. Same odpady
„surowcowe” znajdujące się w odpadach o kodzie 20 03 01, co potwierdzają oświadczenia
i
sprawozdania składane przez każdego z wykonawców realizujących dotychczas umowy na
zagospodarowanie odpadów o kodzie 20 03 01 na rzecz Zamawiającego, nie pozwalają na
osiągniecie poziomu recyklingu w wysokości 26,18%. Wniosek ten potwierdzają także
postępowania prowadzone przez innych Zamawiających w kraju, którzy dla odpadów o kodzie
20 03 01 wymagają uzyskania poziomu przygotowania do ponownego użycia i recyklingu
w
wysokości 4-15%. Taki poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów
o kodzie 20 03 01 jest też najczęściej wskazywany przez przedsiębiorców składających
sprawozdania do gmin, jako poziom realnie osiągany. Wreszcie, także sam Zamawiający
dotychczas wymagany poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu dla odpadów
o kodzie 20 03 01 określał jako 15%, gdy dzielił przedmiot zamówienia na frakcje, nie zaś na
części obejmujące cały strumień odpadów komunalnych z danej dzielnicy m. st. Warszawa
(np. w roku 2019). Zwiększenie wymaganego poziomu przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu odpadów o kodzie 20 03 01 do wartości 26,18%, względem wymaganego
wcześniej poziomu 15%, jest więc w niniejszym postępowaniu całkowicie nieuzasadnione. Od
2019 r. nie zmieniła się istotnie morfologia odpadów o kodzie 20 03 01, również dostępne na
rynku technologie przetwarzania odpadów nie uległy istotnej zmianie. Wreszcie prawie
wszyscy wykonawcy realizujący dotychczas na rzecz Zamawiającego usługę
zagospodarowania odpadów o kodzie 20 03 01 wskazywali Zamawiającemu zdecydowanie
niższe poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu niż 26% jako poziomy realnie
uzyskiwane z odpadów pochodzących z m. st. Warszawy. Poza nielicznymi sytuacjami realnie
osiągany poziom przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów o kodzie 20 03
01 pochodzących z m. st. Warszawa w ostatnich latach wahał się od kilku do ok. 20%. Obecnie
Odwołujący wnosi o zmniejszenie wymaganego poziomu przygotowania do ponownego użycia
i recyklingu odpadów o kodzie 20 03 01 do poziomu mniejszego niż 15%, a to z uwagi na
zmianę przepisów prawa (system kaucyjny), która zacznie obowiązywać od 1 stycznia 2025r.,
a która wpłynie istotnie na skład morfologiczny odpadów będących przedmiotem zamówienia.
Obecnie, wobec braku danych, nie sposób ustalić, o ile dokładnie spadnie udział odpadów
opakowaniowych w strumieniu odpadów komunalnych odbieranych „u źródła”, jednak to, że
spadek taki nastąpi jest w zasadzie pewne. Z tych względów utrzymanie dotychczasowych
poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu uzyskiwanych z odpadów
komunalnych od 1 stycznia 2025 r. będzie obiektywnie niemożliwe. Z tego też względu
Odwołujący żąda obniżenia poziomu wymaganego w pkt 31 OPZ poniżej poziomów realnie
uzyskiwanych w latach 2021
– 2023.
Zarzuty odwołania dotyczą przy tym nie tylko zmniejszenia wymaganych poziomów
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu odpadów o kodzie 20 03 01, ale wszystkich
odpadów wylistowanych w pkt 31 OPZ. Zamawiający zawyżył bowiem wymogi nie tylko
względem odpadów o kodzie 20 03 01, ale także dla innych odpadów, względnie zmniejszenie
wymogów co do poziomów recyklingu uzasadniają podniesione powyżej argumenty związane
z wejściem w życie systemu kaucyjnego i zmianą morfologii odpadów od 2025r. I tak:
Dla odpadów o kodzie 15 01 06 Zamawiający oczekuje poziomu przygotowania do ponownego
użycia i recyklingu w wysokości 42,35%. Poziom ten oscyluje w górnych granicach poziomów
realnie uzyskiwanych w 2023 r. przez wykonawców wykonujących zamówienie na rzecz
Zamawiającego. Co jednak istotne, poziom ten nie będzie możliwy do uzyskania po 1 stycznia
2025 r., a to z tego względu, że w odpadach poddawanych recyklingowi, a pochodzących ze
strumienia odpadów o kodzie 15 01 06, dominują tworzywa sztuczne i metale opakowaniowe,
które zostaną objęte systemem kaucyjnym i od 2025 r. w coraz mniejszej ilości będą trafiały
do tego strumienia odpadów.
Dla odpadów o kodzie 15 01 01 oraz 15 01 07 wymagany poziom przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu oscyluje w górnych granicach poziomów deklarowanych jako
uzyskane w 2023 r. przez wykonawców wykonujących zamówienie na rzecz Zamawiającego,
przy czy
m duża część dotychczasowych wykonawców zamówienia osiąga poziomy zbliżone
do wymaganych przez Zamawiającego, jednak nieznacznie niższe. Analiza ofert wykonawców
osiągających wymagane poziomy oraz tych, którzy ich nie osiągają wskazuje, że wyższe
poziomy o
siągają ci wykonawcy, które wskazane odpady kierują bezpośrednio do tzw.
recyklerów. Wykonawcy tacy, jak Odwołujący, którzy odebrane od właścicieli nieruchomości
odpady doczyszczają na własnych instalacjach i dopiero „czyste” odpady „surowcowe” oddalą
do r
ecyklingu, mają zdecydowanie niższe poziomy recyklingu. Zaznaczył, że skoro
w
odpadach doczyszczonych recyklerzy nadal znajdują od 20% do 30% zanieczyszczeń,
w
odpadach kierowanych do nich bez wstępnego doczyszczenia odpadów tych powinno być
więcej. Tymczasem poziom zanieczyszczeń w odpadach kierowanych bezpośrednio do
recyklerów jest, w świetle oświadczeń wykonawców, nawet niższy niż tych kierowanych do
recyklerów jako odpady doczyszczone. Wejście w życie systemu kaucyjnego, odnoszącego
się także do odpadów opakowaniowych ze szkła wpłynie na dotychczasowe dane odnośnie
do wysokości możliwego do uzyskania poziomu przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu, a sam poziom wymagany przez Zamawiającego, w tych okolicznościach,
powinien zostać zmniejszony.
Odnośnie do odpadów ulegających biodegradacji (odpadów kuchennych, odpadów zielonych)
wskazał, że odpady te mają największy potencjał recyklingowy. Znane są sytuacje, w których
odpady te są poddawane recyklingowi nawet w 100%. Poziomy takie nie są możliwe do
uzyskania w sytuacji, gdy dana gmina stosuje system workowy zbiórki odpadów, a tak jest
w
m. st. Warszawa. Po pierwsze, trudno znaleźć instalację gotową do przyjmowania odpadów
bio zebranych w workach (worki muszą zostać usunięte w trakcie procesu – nie nadają się do
kompostowania czy fermentacji
– co jest procesem uciążliwym i kosztowym, a i jakość
odpadów przechowywanych w workach jest gorsza z uwagi na szybsze zachodzenie w takich
odpadach procesów gnilnych). Po drugie, worki usuwane w procesie są przez większość
instalacji traktowane jako „zanieczyszczenie”, a więc masa worków jest odliczana od masy
odpadów poddawanych recyklingowi. Nadto, nadal najczęściej takie odpady trafiają do
kompostowania, przy czym z uwagi na zmienny skład morfologiczny odpadów (zwłaszcza
kuchennych) istnieje spore ryzyko, że z tych odpadów, w danym cyklu lub generalnie, nie uda
się wytworzyć materiału możliwego do wprowadzenia do obrotu np. jako polepszacz glebowy.
W takich sytuacjach w procesie kompostowania nadal wytwarzany jest odpady
– tzw. kompost
niespełniający wymagań (19 05 03), który to odpad choć nadaje się do odzysku, to jednak nie
do recyklingu. Wymóg uzyskania dla tych odpadów poziomu recyklingu zbliżonego do wartości
100%, jest więc niemożliwy do zrealizowania.
Dla odpadów o kodzie 20 03 07 – odpady wielkogabarytowe – realnie uzyskiwane poziomy
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu za 2023 r., według oświadczeń składanych
przez wykonawców Zamawiającemu, wynoszą od 1,99% do ok. 10%. Tylko jeden wykonawca
– firma HETMAN wykazała poziom wyższy, przy czym Odwołujący zaznaczył, że ten konkretny
wykonawca w ofercie deklarował zagospodarowanie odpadów gabarytowych we własnym
zakładzie, dla którego utracił pozwolenie zintegrowane. W tej sytuacji: Po pierwsze, to, że
jeden z wykonawców działających na rynku wykazał (swoim oświadczeniem) Zamawiającemu
wyższy poziom recyklingu ww. odpadów, jeszcze nie oznacza, że poziom oczekiwany w pkt
31 OPZ
– 21,57 % - jest możliwy do uzyskania względem wszystkich odpadów objętych
przedmiotem zamówienia. Także w tym przypadku poziom recyklingu zależny jest od wielu
czynników, w tym przede wszystkim składu tych odpadów. Po drugie, nie jest też pewne, czy
sytuacja wykazana przez firmę HETMAN w 2023 r. nie miała charakteru incydentalnego, skoro
wszyscy pozostali wykonawcy deklarują niższe poziomy Zamawiającemu, niższe poziomy są
wykazywane przez innych wykonawców dla innych gmin, czy wymagane przez same gminy
od wykonawców, a wreszcie kontynuowanie przez tego wykonawcę działalności
w
dotychczasowym kształcie jest mocno wątpliwe, wobec orzeczenia wobec niego kar i nie
udzielenia mu zezwoleń wymaganych prawem.
Podsumowując wskazał, że Zamawiający w OPZ w sposób nierealny i całkowicie oderwany
od realiów rynkowych ustalił wymogi co do poziomów przygotowania do ponownego użycia
i
recyklingu, jakie mają osiągnąć wykonawcy względem odpadów objętych przedmiotem
zamówienia. Zamawiający nie uwzględnił przy tym zmieniającej się sytuacji rynkowej, w tym
przede wszystkim skutków wejścia w życie systemu kaucyjnego dla składu odpadów objętych
zamówieniem.
W odniesieniu do tego zarzutu Izba przywołuje rozważania poczynione w zakresie zarzutu 2
odwołania Remondis w sprawie KIO 2942/24 uznając je za kompletne i nie wymagające
powtórzenia. Izba uznała, że Zamawiający ustalił poziomy recyklingu dla kodu odpadów 20 03
01 na poziomie niemożliwym do spełnienia, w oderwaniu od specyfiki tej frakcji odpadów,
nieuwzględniającym czynników zewnętrznych w tym przede wszystkim systemu kaucyjnego,
a więc w sposób naruszający zasadę proporcjonalności i uczciwej konkurencji, co ma wpływ
na sporządzenie oferty. Mając na względzie, że Izba nie jest związana żądaniami odwołania
uznając zasadność samego zarzutu Izba orzekła inaczej niż wnosił Odwołujący, niemniej
jednak w zakresie zbliżonym do wnioskowanego przez Odwołującego poziomu 10%. Izba
przywołuje w tym zakresie argumentację dotyczącą zarzutu 1 odwołania Remondis w zakresie
kwestionowanych poziomów recyklingu z pkt 31 OPZ dla zmieszanych odpadów komunalnych
uznając ją za kompletną i nie wymagającą powtórzenia. Izba ustaliła w świetle zgromadzonego
materiału dowodowego i uwzględniając stanowiska Stron w postępowaniu odwoławczym, że
wymóg recyklingu dla odpadów zmieszanych na poziomie 11,62 % uwzględnia specyfikę tego
rodzaju odpadów, czynniki niezależne od wykonawców związane z niepewnością co do jakości
tego strumienia, wpływ systemu kaucyjnego, który na pewno utrudni recykling odpadów
zmieszanych powodując „odpływ” cennych odpadów i uniemożliwi nawet incydentalne
osiągnięcie poziomów w okolicach 20% oraz okoliczność, że z uwagi na zanieczyszczenia
jeszcze część odpadów nie będzie nadawała się do recyklingu. Z drugiej strony poziom ten
oscyluje w granicach średniej wynikającej z danych Zamawiającego i jest osiągana przez klika
instalacji co wynika z pisma procesowego Remondis z
dnia 9 września 2024 r. (str. 11),
oświadczeń Odwołującego BYŚ co przekłada się na dążenie Zamawiającego do osiągnięcia
możliwie najwyższych wyników dla danej frakcji odpadów, ale z uwzględnieniem jej potencjału.
Dlatego też Izba nakazała zmianę pkt 31 w zakresie zadań dotyczących odpadów
zmieszanych i obniżenie wymaganego poziomu recyklingu do 11,62 %.
Odnosząc się do pozostałych poziomów recyklingu dla innych frakcji odpadów niż odpady
zmieszane kwestionowanych przez Odwołującego BYŚ, to zdaniem Izby Odwołujący nie
wykazał, że nie są one możliwe do osiągnięcia. W zakresie frakcji odpadów o kodach 20 03
Izba w całości powołuje się na
argumentację zaprezentowaną względem zarzutu Odwołującego Remondis oraz
Odwołującego HETMAN uznając ją za kompletną, a więc nie wymagającą powtórzenia.
Zarzut 2 dotyczący warunku udziału w postępowaniu w zakresie poziomów przygotowania do
ponownego użycia i recyklingu dla Zadań 7, 8, 9, 10, 18, 19.
Zarzut zasługiwał na uwzględnienie.
W zakresie tego zarzutu Odwołujący podnosił, że Zamawiający wymagany poziom
przygotowania do ponownego użycia i recyklingu ustalił jako bardzo wysoką wartość,
niemożliwą do uzyskania z uwagi na morfologię i specyfikę odpadów objętych zamówieniem,
względnie dostępną, incydentalnie tylko pojedynczym wykonawcom (w odniesieniu tylko do
niektórych zadań, czy tylko w pojedynczych latach realizacji zamówienia). Wymagania
dotyczące poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu Zamawiający
powtórzył, dokonując opisu warunków udziału w postępowaniu, przy czym wartości, jakie
pojawiły się w opisie warunku są niewiele niższe niż te zawarte w opisie w pkt 31 OPZ i nadal
bardzo wysokie. Odwołujący w pełni podtrzymał więc argumentację, jaka została
zaprezentowana w pkt I powyżej, wskazującą na to, że przyjęte poziomy recyklingu są (i były)
niemożliwe do osiągnięcia w większości przypadków. Dodatkowo wskazał, że Zamawiający,
ustalając je na tak wysokim poziomie, w sposób istotny ograniczył krąg wykonawców, którzy
mogą ubiegać się o niniejsze zamówienie. Odwołujący dotychczas wykonał należycie szereg
umów na zagospodarowanie odpadów komunalnych, w tym także umowy zawarte
z
Zamawiającym. Dysponuje bardzo nowoczesnym zakładem przetwarzania odpadów
komunalnych (jednym z najnowocześniejszych w kraju), ma wszystkie wymagane prawem
zezwolenia, postępuje z odpadami w sposób zgodny z prawem, o czym świadczy brak kar
administracyjnyc
h, oraz współpracuje z największymi recyklerami w kraju i za granicą.
Odwołujący osiąga bardzo wysokie poziomy przygotowania do ponownego użycia i recyklingu,
w tym gwarantuje osiągniecie tych poziomów wielu gminom z regionu warszawskiego (niestety
gminom o mniejszej wielkości, a co za tym idzie i mniejszej ilości odpadów objętych
zamówieniem). W przypadku gmin, a także w przypadku Zamawiającego we wcześniejszych
postępowaniach, Odwołujący gwarantował osiągniecie wymaganego poziomu recyklingu
łącznie względem wszystkich odpadów objętych zamówieniem. Osiągniecie niższych, ale
nadal r
elatywnie wysokich i zdecydowanie jednych z najwyższych w kraju poziomów
recyklingu dla pojedynczych frakcji odpadów komunalnych, nie stoi więc na przeszkodzie
należytemu wypełnieniu obowiązków gmin wynikających z art. 3b ustawy o utrzymaniu
czystości i porządku w gminach. Mimo posiadania zdolności do należytego wykonania także
niniejszego zamówienia, Odwołujący nie spełnia jednak warunków udziału w postępowaniu
dla części zadań. Przykład Odwołującego pokazuje, że w ramach warunku udziału
w
postępowaniu de facto nie jest weryfikowany minimalny poziom zdolności do realizacji
zamówienia. Zamawiający wykluczył od udziału w postępowaniu wykonawców zdolnych do
jego realizacji takich, jak m. in. Odwołujący. Co przy tym istotne, Odwołujący nawet gdyby
chciał na potrzeby niniejszego zamówienia nawiązać współpracę z inną instalacją lub innym
recyklerem niż dotychczas tak, by o kilka procent zwiększyć poziom recyklingu uzyskiwany
z
odpadów, nadal nie może ubiegać się o niniejsze zamówienie. Odwołujący nie może również
ubiegać się o zamówienie, mimo iż od 2025 r. nawet poziomy wskazane w opisie warunku
udziału w postępowaniu będą niemożliwe do uzyskania z uwagi na wejście w życie systemu
kaucyjnego. Wreszcie, nie bez znaczenia jest i to, że Zamawiający, ustalając wskaźniki
procentowe do opisu warunku miał pełną wiedzę co do tego, który z dotychczasowych
wykonawców taki warunek udziału w postępowaniu spełni. Gorsza „jakość” selektywnej zbiórki
przekazanej w danym okresie do danego wykonawcy zamówienia, skutkująca osiągnięciem
niższego, ale wciąż wysokiego poziomu recyklingu, nie może przesądzać o tym, że
wykonawca nie ma wymaganego doświadczenia w realizacji zamówienia. Zamawiający, jeżeli
chciał weryfikować posiadanie przez wykonawcę doświadczenia w „przekazywaniu” odpadów
do recyklingu lub przygotowania do ponownego użycia winien był inaczej opisać warunki
udziału w postępowaniu, tj. albo zmniejszyć procent wymaganego poziomu przygotowania do
ponownego użycia lub recyklingu albo ustalić go jako ilość odpadów przekazanych w danym
okresie do przygotowania do ponownego użycia lub recyklingu (jako wyznacznik zdolności do
zorganizowania recyklingu określonej ilości odpadów w określonym czasie, bo wszak
w
ramach przedmiotu zamówienia właśnie tym będzie zajmował się wykonawca –
w
postępowaniach takich, jak to nie startują tzw. recyklerzy). Powyższe powoduje, że warunek
udziału w postępowaniu nie spełnia wymagań wynikających z art. 112 ust. 1 ustawy pzp.
Odnosząc się do powyższego podkreślić należy, że pomimo, że powyższy zarzut dotyczył
zadań 7, 8, 9, 10, 18, i 19 to jest zbieżny z zarzutem 1 odwołania Remondis w sprawie KIO
2942/24 stąd Izba w całości powołuje się na rozważania poczynione względem zarzutu 1
w
sprawie KIO 2942/24 uznając je za kompletne i nie wymagające powtórzenia.
W
konsekwencji Izba uwzględniła zarzut 2 odwołania co do ustanowienia w warunku wymogu
wykazania się w przeszłości określonymi poziomami recyklingu, nakazując jego wykreślenie
w sentencji orzeczenia. Pomimo, że zarzutem odwołania objęte były zadania 7, 8, 9, 18 i 19,
a Odwołujący żądał obniżenia poziomów recyklingu w warunku to Izba nakazała wykreślenie
ww. zakresu warunku co do poziomów recyklingu względem wszystkich zadań, ponieważ
zarzut 1 odwołania Remondis był zarzutem dalej idącym, a odwołania zostały skierowane do
łącznego rozpoznania.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2963/24 orzeczono na podstawie art.
557, art. 574 i art. 575 ustawy pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz § 7 ust.
2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie
do wyniku postępowania obciążając kosztami postępowania Zamawiającego oraz
Odwołującego.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego
w
wysokości 15 000,00 zł, koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł (łącznie 22 200,00 zł).
Zarzuty 1
został uwzględniony w części, a zarzut 2 w całości. Odwołujący poniósł koszty
w
wysokości 18 600,00 zł tytułem wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika,
natomiast Zamawiający w wysokości 3.600,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika.
W
zakresie zarzutów uwzględnionych Zamawiający odpowiadał za koszty do wysokości 14
,00 zł (22 200,00 zł x 2/3). Natomiast w zakresie zarzutów oddalonych za koszty
odpowiadał Odwołujący do wysokości 7400,00 zł (22 200,00 zł x 1/3). Odwołujący poniósł
dotychczas koszty w wysokości 18 600,00 zł, a odpowiadał za nie do wysokości 7400,00 zł.
Dlatego też, Izba zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 11 200,00 zł
stanowiącą różnicę ww. kwot, na podstawie faktur VAT złożonych przez Odwołującego
i
Zamawiającego na rozprawie.
KIO 2969/24
Odwołanie zasługiwało na częściowe uwzględnienie.
Zarzut 1 odwołania dotyczący wymagania z pkt 21 akapit 4 OPZ oraz z § 2 ust. 11 akapit 4
PPU, że w przypadku wystąpienia awarii instalacji przetwarzania odpadów, w przypadku której
przekazanie odpadów nie następuje za pośrednictwem stacji przeładunkowej, Wykonawca
nadal ma obowiązek przyjmowania odpadów do instalacji przetwarzania odpadów wskazanej
w ofercie.
Zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że ww. wymaganie, którego wykreślenia
domagał się Odwołujący wprowadza obowiązek zbierania odpadów w instalacji przetwarzania
odpadów, co nie jest dozwolone przepisami Ustawy o odpadach (gdyż zbieranie odpadów
możliwe jest jedynie w stacji przeładunkowej, którą instalacja do przetwarzania odpadów być
nie może, gdyż dochodzi w niej do przetwarzania odpadów, a nie zbierania odpadów),
obowiązek dalszego przyjmowania odpadów w instalacji jest nieproporcjonalny do określonych
w OPZ oraz w dokumentacji postępowania wymogów w zakresie posiadanych przez
Wykonawcę zezwoleń, gdyż z OPZ ani z dokumentacji postępowania nie wynika obowiązek
posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w innych sytuacjach niż przy prowadzeniu stacji
przeładunkowej, przyjęcie odpadów w instalacji do przetwarzania odpadów, a następnie
dalsze ich przekazanie do instalacji zastępczej zgodnie z wprowadzonym przez
Zamawiającego obowiązkiem, będzie niezgodne z posiadanym przez prowadzącego
instalac
ję zezwoleniem na przetwarzanie odpadów (pozwoleniem zintegrowanym),
a w
konsekwencji naruszać będzie obowiązek działania zgodnie z zezwoleniem oraz może
stwarzać zagrożenie sanitarne, epidemiologiczne i pożarowe.
Zdaniem Izby, wbrew twierdzeniom Odwołującego kwestionowane postanowienie nie jest
nieproporcjonalne do przedmiotu zamówienia i nie narusza uczciwej konkurencji
w
postępowaniu. Zauważyć należy, że Zamawiający określił jako miejsce świadczenia usługi
instalację i stację przeładunkową wskazaną przez wykonawcę w ofercie (§ 2 ust. 6 PPU).
Jednocześnie, zgodnie z wprowadzonymi zmianami dokumentacji zamówienia z dnia 1
października 2024 r. w pkt 16 OPZ Zamawiający wymaga przyjęcia odpadów objętych
przedmiotem zamówienia bezpośrednio do instalacji wskazanej w ofercie. Wprowadzone
przez Zamawiającego modyfikacje doprecyzowują, że wykonawca dla każdego zadania może
wskazać jedną instalację (z wyłączeniem zadań 11 i 12). Zgodnie ze zmodyfikowanym pkt 18
OPZ
Zamawiający dopuszcza także korzystanie ze stacji przeładunkowej dla odpadów
objętych przedmiotem zamówienia – w jednej stacji dla każdego zadania (z wyłączeniem
zadań 11 i 12). Wykonawca może zatem zdecydować w jaki sposób będzie realizował
zamówienie, czy wyłącznie jedną instalacją czy instalacją i stacją przeładunkową. Po
modyfikacji tego postanowienia nie ma już wątpliwości, że jedna instalacja dotyczy jednego
zadania a nie frakcji odpadów, co podnosił jako barierę w organizacji jednej instalacji dla całej
masy odpadów danej frakcji Odwołujący na rozprawie. Niewątpliwie stałość miejsca
świadczenia usługi skorelowana została z pozostałymi postanowieniami dokumentów
zamówienia oraz ustanowionym kryterium oceny ofert „koszty transportu”, zabezpieczając
sytuację, w której wykonawca pomimo otrzymanej punktacji na etapie oceny ofert realizowałby
następnie zamówienie poprzez dokonywane zmiany przy pomocy innej instalacji czy stacji niż
wskazane w ofercie. Zamawiający dopuścił przy tym procedurę zmiany miejsc świadczenia
usługi opisaną w pkt 22 i 22a OPZ, jak również dodania stacji przeładunkowej w drodze aneksu
do umowy. Dodatkowo Zamawiający opisał procedury w przypadku awarii instalacji wskazanej
w ofercie z możliwością przetworzenia odpadów w instalacji zastępczej (pkt 21 OPZ).
Kwestio
nowany przez Odwołującego wymóg obowiązku w przypadku awarii instalacji
przyjmowania odpadów do instalacji wskazanej w ofercie determinowany jest
zabezpieczeniem prawidłowości procedury udzielenia zamówienia i bezpośredniego
przełożenia punktowanego w ramach kryterium czynnika „kosztów transportu” na etap
realizacji zamówienia. Jak wskazywał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie:
„Zamawiający kierował się m.in. czynnikami determinującymi ustanowienie kryterium oceny
ofert „Kosz transportu” i koniecznością zapewnienia stanu, w którym następczo nie dojdzie do
wypaczenia czynności proceduralnych podejmowanych w toku Postępowania, a także jego
wyniku, ze względu na nadużycie przez wybranego wykonawcę regulacji kontraktowych
stanawiających możliwość przekazywania odpadów, celem ich zagospodarowania, do innych
miejsc niż wskazane w ofercie.” Nie ulega wątpliwości, że wykonawca może według własnego
wyboru oprócz wykonywania zamówienia z wykorzystaniem instalacji wskazać także w ofercie
stację przeładunkową. Odwołujący nie neguje, że przepisy ustawy o odpadach dopuszczają
zbieranie odpadów (w tym zmieszanych i biodegradowalnych) w stacji przeładunkowej
(okoliczność bezsporna). Dodatkowo, Odwołujący nie wskazuje, że nie jest możliwie
uzyskanie zezwolenia na zbieranie odpadów, a jedynie akcentuje, że Zamawiający nie
wymaga w postępowaniu posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów w innych sytuacjach
niż przy prowadzeniu stacji przeładunkowej, co zdaniem Izby nie wyłącza możliwości
uzyskania przez wykonawcę takiego zezwolenia. Brak weryfikacji przez Zamawiającego
posia
dania przez wykonawcę stosownych zezwoleń, które obejmowałyby sytuacje awaryjne
nie wpływa na organizację realizacji zamówienia przez wykonawcę, który w zakresie
postawionych przez Zamawiającego wymagań powinien podjąć stosowne decyzje również
obejmujące sposób działania w przypadku awarii instalacji tak aby nie naruszyć posiadanych
przez siebie zezwoleń. Jak słusznie wskazał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie:
„Zamawiający nie wyklucza, bo wykluczyć tego nie może, że treść indywidualnych aktów
administracyjnych regulujących funkcjonowanie (w zakresie technologii zagospodarowania
odpadów), konkretnej instalacji i w zakresie danej frakcji odpadów, nie umożliwia realizacji
zamówienia w sposób określony w umowie dla sytuacji awaryjnej. Jest to jednak okoliczność
indywidualnie przypisania konkretnemu miejscu świadczenia usługi, a nadto pozostająca
w
zakresie możliwym do zmiany przez operatora instalacji (w tym poprzez adaptację
indywidualnego aktu administracyjnego regulującego wskazaną materię). Reasumując, to po
stronie wykonawcy leży wybór sposobu realizacji zamówienia, z wykorzystaniem stacji
przeładunkowej, zmiany instalacji bądź dodania stacji przeładunkowej w trybie procedury
aneksowania umowy, czy też uzyskanie zezwoleń pozwalających na prawidłowe wykonanie
zamówienia.
W konsekwencji Izba uznała, że sporne postanowienie nie narusza zasad postępowania,
w
tym zasady proporcjonalności, a więc żądanie wykreślenia wymogu z pkt 21 OPZ byłoby
nieuzasadnione.
Izba uznała, że nie zasługuje na uwzględnienie także żądanie ewentualne odwołania
dotyczące wprowadzenia postanowień dotyczących możliwości natychmiastowej akceptacji
i zmiany instalacji w sytuacjach awaryjnych.
Zamawiający jest uprawniony zweryfikować
zgodność proponowanej instalacji z wymogami OPZ. Jednocześnie mając na względzie, że
przedmiot zamówienia obejmuje zagospodarowanie odpadów, Zamawiający w przypadku
zmiany instalacji będzie zobowiązany skorelować te zmiany z kontraktami na odbiór odpadów.
Maj
ąc również na względzie, że miejsce świadczenia usługi zostało powiązane z innymi
wymogami umowy, a „koszt transportu” do instalacji stanowi kryterium oceny ofert to
niewątpliwie zmiana tego miejsca stanowi zmianę istotną, możliwą do wprowadzenia w drodze
aneksu do umowy, a nie na skutek natychmiastowej akceptacji przez Zamawiającego.
Ponadto, jak już wskazano, kwestionowany wymóg w kontekście możliwości realizacji
zamówienia wedle wyboru wykonawcy co do miejsca świadczenia usługi nie narusza
przepisów prawa.
Zarzut 2 odwołania dotyczący obowiązku z pkt 26 OPZ przyjęcia i umożliwienia rozładunku
dostarczanych odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na
wjazd i rozładunek odpadów oraz kar umownych za niedopełnienie tego obowiązku z § 6 ust.
3 pkt 7 PPU.
Zarzut zasługiwał na częściowe uwzględnienie.
W odniesieniu do tego zarzutu Odwołujący podnosił, że w świetle wprowadzonego obowiązku
wykonawca realizujący zamówienie ma zapewnić niejako priorytetową możliwość rozładunku
odpadów Zamawiającemu, bez jakichkolwiek ograniczeń co do wagi przekazywanych
odp
adów lub liczby transportów, które mają zostać przyjęte. Obowiązek taki może okazać się
niemożliwy do wykonania. Dodatkowo w sposób nieuzasadniony promuje wykonawców, którzy
posiadają większe instalacje. Wprowadzenie takiego obowiązku może także prowadzić do
naruszenia przepisów dotyczących warunków magazynowania odpadów. Zamawiający
w
treści przywołanego punktu 26 OPZ wskazuje, że nie musi awizować transportów
przewidzianych w danym dniu roboczym. W rzeczywistości możliwości poszczególnych
instalacji są ograniczone – nie jest możliwe przyjmowanie transportów odpadów
w
nieograniczonych ilościach. Istnieje zatem istotne ryzyko, że obowiązek nie będzie mógł
zostać wykonany. Przy takim kształcie zapisów dokumentacji postępowania nie jest
wykluczone, że transport ze wszystkich dzielnic (łącznie 9 samochodów) pojawi się na
instalacji w tym samym czasie, tj. jednocześnie do instalacji Wykonawcy dotrze 9 pojazdów od
Zamawiającego), co całkowicie uniemożliwi natychmiastowe rozładowanie każdego z tych
transportów. W istocie nawet największe instalacje mają możliwość zapewnienia rozładowania
nie więcej niż 3 samochodów jednocześnie. Zatem w przypadku, gdyby wszystkie możliwe
samochody jednocześnie transportowałyby odpady w ramach realizacji zamówienia, to nie
byłoby instalacji, która byłaby zdolna spełnić obowiązek określony przez Zamawiającego.
Dodatkowo Odwołujący podniósł, że rozładowanie jednego transportu jest procesem
trwającym ok. 30 minut. Instalacje mają natomiast wielu klientów. Powoduje to, że w danym
czasie do instalacji może równolegle docierać wiele pojazdów transportujących odpady –
których jednoczesne rozładowanie w instalacji nie jest możliwe. Z uwagi bowiem na
konieczność zachowania procesów określonych w posiadanych zezwoleniach/pozwoleniu
zintegrowanym) wyładunek odpadów może się odbywać wyłącznie w ściśle oznaczonym
miejscu
– zatem jeśli miejsce to jest w danym przypadku zajęte bądź też w kolejce do
rozładunku oczekują już inne pojazdy (nawet pojazdy pochodzące od tego samego
Zamawiającego), nie jest możliwe zapewnienie, aby każdy pojazd Zamawiającego mógł
zostać rozładowany bez jakiegokolwiek oczekiwania. Biorąc powyższe pod uwagę, przy
ustanowieniu obowiązku natychmiastowego rozładowywania transportów Zamawiającego
i
jednoczesnym nieograniczeniu liczby transportów lub masy odpadów, istnieje istotne ryzyko
stwierdzenia, że nie będzie możliwe wykonanie tego obowiązku. Dodatkowo wskazał, że
przywołany punkt 26 OPZ promuje wykonawców, którzy posiadają instalacje skonstruowane
w określony sposób, tj. posiadające miejsca rozładunku na tyle duże lub liczne, że umożliwią
p
rzyjęcie większej liczby transportów jednocześnie (choć w ocenie Odwołującego nie ma aż
takiej, aby zapewnić możliwość rozładunku wszystkich pojazdów Zamawiającego bez kolejki).
W związku z tym tacy wykonawcy będą ponosili niższe ryzyko naruszenia ww. obowiązku
i w
konsekwencji będą w stanie zaoferować wynagrodzenie na poziomie odpowiednio
niższym, niż wykonawcy prowadzący mniejsze instalacje. Ta druga grupa wykonawców będzie
bowiem musiała skalkulować w cenie oferty także koszty związane z ryzykiem naliczenia
wysoki
ch kar umownych wynikających z niedokonaniem natychmiastowego odbioru odpadów,
które zostały przetransportowane przez Zamawiającego bez jakiejkolwiek zapowiedzi. Takie
rozwiązanie zdaniem Odwołującego narusza zasadę uczciwej konkurencji i równego
traktowana wykonawców, gdyż istotnie promuje wykonawców prowadzących większe
instalacje
, co prowadzi do nieporównywalności ofert. Dodatkowo z uwagi na ryzyko pożarowe,
odorowe i epidemiologiczne mogłoby dojść do naruszenia przepisów dotyczących warunków
magazynowania odpadów, o których mowa w art. 25 ust. 1 Ustawy o odpadach, który to
przepi
s wymaga magazynowania odpadów w sposób zgodny z wymaganiami ochrony
środowiska oraz bezpieczny dla życia i zdrowia ludzi, co również wiąże się z ryzykiem sankcji
z art. 194 ust. 1 pkt 2b) Ustawy o odpadach.
Odwołujący podniósł także, że Zamawiający przewidział przy tym niewspółmiernie wysokie
sankcje z tytułu niespełnienia obowiązku wynikającego z treści punktu 26 OPZ, co zdaniem
Odwołującego nie jest uzasadnione. W przypadku niewypełnienia obowiązku, o którym mowa
w punkcie 26 OPZ, może dojść do naliczenia na wykonawcę kary umownej w wysokości 0,1%
łącznego wynagrodzenia określonego w § 3 ust. 1 umowy powiększonego o podatek od
towarów i usług VAT naliczony zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu naliczenia kary.
Uchylenie obowiązku w zakresie zapewnienia natychmiastowego odbioru odpadów powinno
prowadzić w konsekwencji również do wykreślenia kary umownej, która została przewidziana
w § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy. W takim wypadku bowiem kara umowna stawałaby się
bezprzedmiotowa z uwagi na brak obowiązku, którego wypełnienie kara miałaby
zabezpieczać.
Izba podzieliła stanowisko Odwołującego co do naruszenia zasady proporcjonalności
w
ustaleniu wymogu dotyczącego przyjęcia i umożliwienia rozładunku dostarczanych
odpadów objętych przedmiotem zamówienia bez konieczności oczekiwania na wjazd
i
rozładunek odpadów. Zdaniem Izby rację należało przyznać Odwołującemu, że powyższy
obowiązek w przypadku braku awizacji (w tym informacji mailowych czy informacji
telefonicznych) o przewidzianych w danym dniu roboczym transportach jest oczekiwaniem
nadmiernym i niepozw
alającym na właściwą ocenę ryzyka wykonania zamówienia
w
kontekście przewidzianej kary umownej za naruszenie tego obowiązku. Zgodnie
z
kwestionowanym postanowieniem wykonawca nie otrzymuje bowiem żadnych danych
o
ilościach odpadów i liczbie transportów, a przede wszystkim godzinach ich przyjazdu.
Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie podnosił, że wykonawca może na podstawie
dokumentów zamówienia oszacować ilości odpadów, które mogą zostać skierowane każdego
dnia, miesiąca, czy w innych śród okresach. Niemniej jednak, Zamawiający oczekuje przyjęcia
odpadów bez konieczności oczekiwania na wjazd i rozładunek, a więc przyjęcia
natychmiastowe
go, a w przypadku oczekiwania powyżej 30 minut zastosowanie już znajduje
kara umowna z par. 6 ust. 3 pkt 7 PPU. Nie ma tu więc mowy o dniach, ale minutach
oczekiwania, co oznacza, że wykonawca na podstawie dokumentów zamówienia musiałby
oszacować liczbę transportów ze strony Zamawiającego co do minuty, aby właściwe
zaplanować organizację instalacji i spełnić wymagania Zamawiającego, co oczywiście nie jest
możliwe. Na tą okoliczność Odwołujący złożył dowody, w tym korespondencję elektroniczną
z
Zamawiającym oraz zestawienie pojazdów transportujących odpady w dniu 22 maja 2024 r.
(dowód objęty tajemnicą przedsiębiorstwa), że w przybliżonym czasie do instalacji dotarły 23
pojazdy ze strony Zamawiającego co uniemożliwiło natychmiastowe przyjęcie i wyładunek
odpadów. Jak podnosił Odwołujący na rozprawie, czas wyładunku odpadów z danego pojazdu
również nie jest zależny od wykonawcy, ponieważ to kierowca odbierający odpady dokonuje
wyładunku. Izba zgadza się przy tym z Zamawiającym, że to po stronie wykonawcy leży
zapewnienie instalacji wielostanowiskowej.
Zamawiający złożył jako dowód umowę nr
UMIA/GO/III/1/8/11/2023
– 2024 z dnia 3 kwietnia 2023 r. zawartą pomiędzy Miastem
stołecznym Warszawa, a konsorcjum PARTNER sp. z o.o. sp. k oraz D. A. prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą PARTNER D. A., na fakt warunków kontraktowych
realizacji usługi odbioru odpadów komunalnych w tym wysokości kar umownych
sformułowanych w § 8 ust. 3 i 4 umowy (dotyczących zwłoki w odbiorze odpadów) w
kontekście doniosłego znaczenia terminowości przekazania i przyjęcia odpadów w miejscu ich
zagospodarowania
. Zamawiający wskazywał na konieczność organizacji pracy przez
odbierających odpady, w tym planowanie ilości pojazdów i kierowców, co w przypadku
oczekiwania na wjazd i rozładunek odpadów w instalacji jest utrudnione, na okoliczność czego
przedstawił przykładową korespondencję w sprawie pomiędzy p. Tomaszem Sarnowskim,
a
Zamawiającym dotyczącą problemów z przyjęciem odpadów w instalacji. Złożone dowody
świadczą o tym, że Zamawiający wskazane problemy zamierza rozwiązać poprzez
przerzucenie odpowiedzialności na wykonawcę przyjmującego odpady. Niemniej jednak,
w
przypadku braku danych co do liczby transportów i ilości odpadów w określonym czasie
nawet wykonawcy
prowadzący instalacje wielostanowiskowe mogą nie spełnić tego wymogu.
Izba zauważa przy tym, że Zamawiający nie wskazuje, ile tych stanowisk powinien zapewnić
wykonawca tak aby liczba transportów ze strony Zamawiającego w jednym czasie nie
stanowiła przeszkody w spełnieniu wymagania przyjęcia odpadów bez konieczności
oczekiwana na wjazd i rozładunek. Logistyka transportu odpadów jest więc niezależna od
wykonawców zagospodarowujących odpady i nie jest im znana. Zamawiający byłby
uprawniony oczekiwać od wykonawcy odpowiedniej organizacji pracy instalacji w sposób
niezakłócający sprawnego przebiegu odbioru odpadów i ich przekazania do instalacji
w sytuacji, gdyby Za
mawiający dostarczał danych niezbędnych wykonawcy do właściwego
przygotowania przyjęcia odpadów. W konsekwencji kwestionowany wymóg w kontekście kary
umownej przewidzianej za jego naruszenie jest obowiązkiem nieproporcjonalnym do
przedmiotu zamówienia. Z tego powodu Izba uwzględniła częściowo zarzut niemniej jednak
nie będąc związana żądaniami odwołania orzekła inaczej niż wnosił Odwołujący nakazując
modyfikację pkt 26 OPZ poprzez doprecyzowanie, że pojazdy zamawiającego mają
pierwszeństwo przyjęcia i umożliwienia rozładunku dostarczanych odpadów, a kara umowna
z § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy dotyczy wyłącznie sytuacji oczekiwania na wjazd
i
rozładunek odpadów spowodowanego przez inne pojazdy niż pojazdy zamawiającego. Izba
uznała w świetle argumentacji Zamawiającego, że Zamawiający jest uprawniony wymagać
obsługi priorytetowej, a więc takiej organizacji pracy instalacji, aby pojazdy Zamawiającego
miały pierwszeństwo wjazdu i rozładunku odpadów, stąd kara umowna powinna zostać
powiązana z tym obowiązkiem.
Jednocześnie z uwagi na częściowe uwzględnienie zarzutu (Izba nie nakazała wykreślenia
kary umownej z par. 6 ust. 3 pkt 7 PPU) Izba rozpoznała zarzut ewentualny odwołania
i
nakazała obniżenie kary, o której mowa w § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy w sytuacji
oczekiwania pojazdu na wjazd i rozładunek odpadów powyżej 90 minut spowodowanego przez
inne pojazdy niż pojazdy zamawiającego i ustalenie jej maksymalnego poziomu do wysokości
proporcjonalne
j do stopnia naruszenia przez wykonawcę postanowień umownych spełniającej
funkcję odszkodowawczą oraz prewencyjno-represyjną. Słusznie podnosił Odwołujący, że
w
obecnym kształcie jest to kara nadmiernie wygórowana, która odbiega istotnie od wysokości
potencjalnej szkody, jaka może zostać poniesiona przez Zamawiającego w związku
z
niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków umownych, a także odbiegająca
od realiów rynkowych. Zamawiający w przypadku oczekiwania pojazdu na wjazd i rozładunek
odpadów powyżej 90 minut ustanowił karę w wysokości 0,1% łącznego wynagrodzenia
określonego w § 3 ust. 1 umowy powiększonego o podatek od towarów i usług VAT naliczony
zgodnie z przepisami obowiązującymi w dniu naliczenia kary. Jak podnosił Odwołujący: „Kara
w istocie, z uwagi na znaczną wartość przedmiotu zamówienie, wyniesie kilkadziesiąt tysięcy
złotych za każde drobne przewinienie w postaci przekroczenia 90 minut czasu oczekiwania,
o
którym mowa w § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy. Poniesienie tak wysokiej kary nie jest
uzasadnione w żaden sposób uchybieniem, czy też wysokością szkody, która potencjalnie
może zostać poniesiona przez Zamawiającego. Wysokość tejże szkody z punktu widzenia
Zamawiającego wyznacza koszt, jaki on poniesie w przypadku konieczności oczekiwania
przez podmiot transportujący odpady na rozładunek. Rynkowy koszt takiego oczekiwania,
według najlepszej wiedzy Odwołującego (wynikającej z własnego rozeznania rynku) nie
przekracza 100 złotych. Zatem kara w wysokości najprawdopodobniej kilkudziesięciu tysięcy
złotych za tak drobne przewinienie nie jest uzasadniona i drastycznie odbiega od szkody
Zamawiającego.” Izba zauważa przy tym, że okoliczności opisane w postanowieniu par. 6 ust.
3 pkt 7 PPU
nie oznaczają odmowy odbioru odpadów (choć do takiej kary się odwołują) ale
przyjęcie tych odpadów w określonym czasie determinowanym oczekiwaniem na wjazd
i
rozładunek. Zamawiający wskazał w odpowiedzi na odwołanie: „Zamawiający dokonał
jednocześnie analizy postanowień umowy w odniesieniu do wartości zaskarżonej kary, którą
przewiduje w postaci stosownej zmiany zunifikować, uniezależniając jej wartość od wartości
kontraktu (w związku z faktem, że konsekwencje odmowy przyjęcia odpadów, opisywane
powyżej będą analogiczne i niezależne od wartości kontraktu, a przy zastosowanym podziale
na części w stosunku do ich ilości i rodzajów odpadów, ich przewidywana łączna wartość
będzie znacząco różna) i przypisując stałą kwotę, wynoszącą 15 000 zł za każdy przypadek
odmowy przyjęcia odpadów. Należy wskazać, iż tak oszacowany przez Zamawiającego
poziom kary pozwoli na zachowanie zarówno jej dyscyplinującego jak i odszkodowawczego
charakteru.” Zamawiający dostrzegł więc, że zakwestionowana kara jest nadmierna.
Jednocześnie Zamawiający nie był w stanie wyjaśnić na jakiej podstawie przewidywał zmianę
wysokości kary na 15 000 zł i dlaczego w ocenie Zamawiającego taki poziom kary pozwoli na
zachowanie zarówno jej dyscyplinującego jak i odszkodowawczego charakteru. Jak wynika
z
dowodów złożonych przez Odwołującego: korespondencja elektroniczna z przedsiębiorcą
(Grzegorz Kwiecień) zajmującym się transportem odpadów: „Dodatkowe opłaty stosujemy
w przypadku notorycznego przetrzymywania aut przez klienta. Proponujemy klientom takie
rozwiązanie. Dwie lub trzy godziny wolne od przestoju a każda następna godzina 100-120zł
netto.” Ponadto, mając na względzie argumentację Zamawiającego dotyczącą realizacji
obowiązków umownych przez wykonawców odbierających odpady Odwołujący w oparciu
o
cenę oferty wykonawcy: Usługi Transportowe i Handel Zdzisław Dąbrowski w postępowaniu
na
„Transport odpadów komunalnych ze stacji przeładunkowej Zamawiającego do
zewnętrznych instalacji lub stacji przeładunkowych” wyliczył średnią cenę kursu, która
wynosiła 2 384,24 zł (dowody złożone przez Odwołującego na rozprawie). Nadto, z dowodu
złożonego na posiedzeniu przez Odwołującego: wiadomość email od Spedytora Usługi
Transportowe i Handel Zdzisław Dąbrowski wynika, że: „Stawka za 1 godzinę postoju musi
kalkulować się w cenie 70 zł. Licząc możliwość dziennego zarobku auta i wyciągając koszt
kierowcy, opłaty stałe, leasingi itp.” Z przedstawionych dowodów wynika, że również kara
000,00 zł, którą Zamawiający planował wprowadzić za kwestionowane naruszenie realizacji
umowy nie odpowiada szkodzie, którą ewentualnie Zamawiający czy też odbierający odpady
mógłby ponieść w przypadku zbyt długiego oczekiwania na przyjęcie odpadów.
Mając powyższe na względzie, Izba w myśl art. 554 ust. 3 lit. c) ustawy pzp nakazała zmianę
projektowanego postanowienia umowy
. Zamawiający powinien więc dokonać obniżenia kary
z par. 6 ust. 3 pkt 7 PPU poprzez
ustalenie jej maksymalnego poziomu do wysokości
proporcjonalnej do stopnia naruszenia przez wykonawcę postanowień umownych spełniającej
funkcję odszkodowawczą oraz prewencyjno-represyjną, przy czym wytyczną w tym zakresie
mogą stanowić dowody przedstawione przez Odwołującego.
Zarzut 3 odwołania dotyczący kar umownych za opóźnienie w § 6 ust. 3 pkt 7 – 10 PPU.
Zarzut nie potwierdził się.
Odwołujący względem tego zarzutu wskazał, że przewidziane kary umowne wprowadzają
niedopuszczalną w świetle treści art. 433 pkt 1 ustawy pzp odpowiedzialność wykonawcy za
opóźnienie. W związku z tym zdaniem Odwołującego zapisy powinny zostać uznane za
nieskuteczne i w konsekwencji powinny zostać wykreślone z dokumentacji postępowania. Taki
sam wniosek dotyczy treści § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy – pomimo że przepis ten nie
odnosi się wprost do opóźnienia, to należy uznać, że w istocie dotyczy odpowiedzialności za
opóźnienie, gdyż nie uzależnia przekroczenia terminu rozładunku od winy wykonawcy. Jako
taki przepis § 6 ust. 3 pkt 7 Projektu Umowy jest zatem niedopuszczalny w świetle 433 pkt 1
ustawy pzp i powinien zostać uchylony, tak jak § 6 ust. 3 pkt 8 - 10 Projektu Umowy, które
odnoszą się wprost do opóźnienia. Pojęcie przyczyn leżących po stronie wykonawcy jest
z
pewnością szersze od pojęcia zwłoki, gdyż nie jest uzależnione od winy wykonawcy.
W
obecnym kształcie zapis obejmuje zatem również przypadki opóźnienia, przez co powinien
zostać uchylony.
W niniejszej sprawie ustanowienie odpowiedzialności wykonawcy za
opóźnienie (w postaci kar umownych z tego tytułu) nie jest w żaden sposób uzasadnione
okolicznościami lub zakresem zamówienia. Odwołujący żądał wykreślenia treści § 6 ust. 3 pkt
7 - 10 Projektu Umowy.
Zdaniem Izby uwzględnienie żądania wykreślenia kwestionowanych kar umownych
naruszałoby interes Zamawiającego przejawiający się w dążeniu do należytej realizacji
świadczenia. Wskazania wymaga, że dyspozycja art. 433 pkt 1 ustawy pzp nakazuje
przewidywać w postanowieniach umownych odpowiedzialność wykonawcy za opóźnienie, ale
jednocześnie dopuszcza takie regulacje w sytuacji, gdy jest to uzasadnione okolicznościami
lub zakresem zamówienia. W ocenie Izby, Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie
przedstawił argumentację przemawiającą za zasadnością projektowanych kar umownych za
opóźnienie.
W odniesieniu do kary umownej z par. 6 ust. 3 pkt 7 PPU zaznaczyć należy, że Izba nakazała
modyfikację zakresu tej kary odnosząc ją do obowiązku przyjęcia priorytetowego pojazdów
Zamawiającego. Mając na względzie znaczenie sprawnego przyjęcia odpadów w instalacji
stacji przeładunkowej dla operatorów odbioru odpadów oraz okoliczność, że Zamawiający
dopuszcza wskazanie instalacji (czy stacji przeładunkowej) podwykonawcy, uzależnienie
odpowiedzialności od „przyczyn leżących po stronie Wykonawcy” jest zdaniem Izby
uzasadnione.
Co do kar umownych dotyczących terminowego składania sprawozdań czy
innych dokumentów, które jak wskazywał Zamawiający: „są dostępne wykonawcy na bieżąco
(kwity wagowe, dokument potwierdzający legalizację wagi, KPO, KEOK itd.).” to ich uzyskanie
przez Zamawiającego ma znaczenie dla właściwego rozliczenia przez Zamawiającego usługi
zagospodarowania odpadów, w tym rozliczenia się z m. st. Warszawa z realizowanych zadań
publicznych.
Jak wskazywał Zamawiający w odpowiedzi na odwołanie: „sprawne i szybkie
rozliczenie realizacji zamówienia z wykonawcą, ma doniosłe znaczenie w perspektywie
obciążeń finansowych jakie ponieść musi Zamawiający. Im szybsze i sprawniejsze spełnienie
obowiązków sprawozdawczych, tym większa pewność finansowa po stronie Zamawiającego.
Po trzecie nie można stracić z pola widzenia, iż terminowe dopełnienie obowiązków
sprawozdawczych uzależnione jest od sposobu organizacji Wykonawcy, który realizując
obowiązki ewidencyjne na bieżąco, powinien ze znacznym stopniem sprawności i szybkości
spełnić obowiązki w terminach określonych PPU, a które to nie są terminami bardzo krótkimi.”
Natomiast kary umowne za nieterminowe
składanie informacji o osiągniętych poziomach
recyklingu i składowania są istotne dla spełnienia obowiązków raportowo-sprawozdawczych
przez Zamawiającego w powyższym zakresie i korespondują z karami tytułem niespełnienia
obowiązków właściwych (tj. poziomu recyklingu i składowania).
W ocenie Izby, Zamawiający uzasadnił zastosowanie odpowiedzialności za opóźnienie
w kwestionowanych postanowieniach umownych
stąd Izba nie stwierdziła naruszenia
przepisów powołanych przez Odwołującego.
O kosztach postępowania odwoławczego w sprawie KIO 2969/24 orzeczono na podstawie art.
557, art. 574 i art. 575 ustawy pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 pkt 1 i 2 lit. a i b oraz § 7 ust.
2 pkt 2 i ust. 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie
szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz
wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437), stosownie
do wyniku postępowania obciążając kosztami postępowania Zamawiającego oraz
Odwołującego.
Na koszty postępowania odwoławczego składał się wpis uiszczony przez Odwołującego
w
wysokości 15 000,00 zł, koszty poniesione przez Odwołującego z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł oraz koszty poniesione przez Zamawiającego z tytułu
wynagrodzenia pełnomocnika w kwocie 3600,00 zł (łącznie 22 200,00 zł).
Zarzuty 1 i 3 odwołania zostały oddalone, a zarzut 2 odwołania został uwzględniony w części
oraz w zakresie zarzutu ewentualnego.
Odwołujący poniósł koszty w wysokości 18 600,00 zł
tytułem wpisu od odwołania i wynagrodzenia pełnomocnika, natomiast Zamawiający
w
wysokości 3.600,00 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika. W zakresie zarzutów
uwzględnionych Zamawiający odpowiadał za koszty do wysokości 7400,00 zł (22 200,00 zł x
). Natomiast w zakresie zarzutów oddalonych za koszty odpowiadał Odwołujący do
wysokości 14 800,00 zł (22 200,00 zł x 2/3). Odwołujący poniósł dotychczas koszty
w
wysokości 18 600,00 zł, a odpowiadał za nie do wysokości 14 800,00 zł. Dlatego też, Izba
zasądziła od Zamawiającego na rzecz Odwołującego kwotę 3800,00 zł stanowiącą różnicę
ww. kwot, na podstawie faktur VAT złożonych przez Odwołującego i Zamawiającego na
rozprawie.
Mając na względzie powyższe orzeczono jak w sentencji.
Przewodniczący: ………………………
Członkowie: ………………………
………………………