KIO 2464/20 WYROK dnia 30 października 2020 r.

Sygn. akt: KIO 2464/20 

WYROK 

z dnia 30 

października 2020 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:      Agnieszka Trojanowska 

Protokolant:   

Aldona Karpińska  

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  Warszawie  w  dniu  29 

października  2020  r.  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Kra

jowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  28  września  2020r.  przez 

wykonawcę  Park-M  Poland  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w 

Starym Sączu, ul. Piaski 12 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Miasto 

Stołeczne  Warszawa  –  Zarząd  Zieleni  Miejskiej  m.  st.  Warszawy  z  siedzibą  w 

Warszawie, ul. Hoża 13a 

przy udziale wykonawcy C. 

Ś. prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Ś. C. 

Agro-

Service  Usługi  dla  Rolnictwa  i  Leśnictwa  z  siedzibą  w  Oleszycach,  ul.  Juliusza 

Słowackiego  14  zgłaszającego  swoje  przystąpienie  w  sprawie  sygn.  akt  Kio  2464/20  po 

stronie zamawiającego 

orzeka: 

oddala odwołanie, 

Kosztami  postępowania  obciąża  wykonawcę  Park-M  Poland  spółka  z  ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Starym Sączu, ul. Piaski 12 i: 

zalicza  na  poczet  pos

tępowania  odwoławczego  kwotę  15  000zł.  00  gr  (słownie: 

piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę Park-M Poland spółka 

z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Starym  Sączu,  ul.  Piaski  12  tytułem 

wpisu od odwołania, 

zasądza 

od 

wykonawcy 

Park-

M 

Poland 

spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością  z siedzibą w  Starym  Sączu,  ul.  Piaski  12  na rzecz zamawiającego 

Miasto  Stołeczne  Warszawa  –  Zarząd  Zieleni  Miejskiej  m.  st.  Warszawy  z  siedzibą  w 

Warszawie,  ul.  Hoża  13a kwotę 3 600 zł.00 gr. (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero 

groszy) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego. 

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  - 

Prawo  zamówień 

publicznych  (t.j.  D

z.  U.  z  27  września  2019  r.  poz.  1843)  na  niniejszy  wyrok  -  

w  terminie  7  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa 

Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący: ……………………. 

Sygn. akt KIO 2464/20 

Uzasadnienie 

Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na 

dostawy,  posadzenia  oraz  3-

letnią  pielęgnację  drzew  w  pasach  drogowych dróg krajowych, 

wojewódzkich i powiatowych oraz na terenie bulwarów wiślanych w m.st. Warszawie zostało 

wszczęte ogłoszeniem opublikowanym w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej z dnia za 

numerem 2020/S 121-294568.  

W dniu 16 września 2020r. zamawiający poinformował o odrzuceniu oferty wykonawcy Park-

M Poland spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Starym Sączu, ul. Piaski 12 

(dalej odwołujący) na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy z uwagi na to, że w ocenie za-

mawiającego  złożone  wyjaśnienia  są  ogólne  i  lakoniczne  i  nie  dowodzą,  że  zaoferowana 

cena nie jest rażąco niska.  

W dniu 28 września 2020r. odwołujący wniósł odwołanie. Odwołanie zostało wniesione przez 

pełnomocnika działającego na podstawie pełnomocnictwa z dnia 25 czerwca 2020r. udzielo-

nego przez 

prezesa zarządu ujawnionego w KRS i upoważnionego do reprezentacji, zgodnie 

z odpisem z KRS. Kopia odwołania została przekazana zamawiającemu w dniu 28 września 

2020r.  

Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie: 

art. 90 ust. 1, art. 90 ust 1a art. 90 ust 3 i art. 89 ust 1 pkt 

4 w związku z art. 7 

ust 1 ustawy przez n

ieprzeprowadzenie rzetelnego postępowania wyjaśniającego w zakresie 

podejrzenia rażąco niskiej ceny, błędną ocenę wyjaśnień złożonych przez odwołującego oraz 

przedstawionych przez niego 

okoliczności na brak rażąco niskiej ceny w tym w szczególno-

ści  zaniechał  przedstawienia  odwołującemu  merytorycznego  i  precyzyjnego  wezwania  do 

przedstawienia wyjaśnień i wyliczeń cen jednostkowych, które zamawiający ocenił jako ceny 

rażąco niskie w treści uzasadnienia czynności o odrzuceniu oferty odwołującego, a w konse-

kwencji  pozbawienie  o

dwołującego  możliwości  merytorycznego  złożenia  wyjaśnień  wraz  z 

dowodami potwierdzającymi, że te konkretne ceny jednostkowe nie są cenami rażąco niski-

mi,  co  w  konsekwencji 

doprowadziło  do  odrzucenia  oferty  odwołującego  z  uwagi  na  „lako-

nicz

ne”  wyjaśnienia,  które  sporządzone  zostały  wyłącznie  w  oparciu  o  niewyartykułowane  i 

nieprecyzyjne  sformułowania  zawadę  w  treści  wezwania,  które  uniemożliwiły  odwołującego 

merytoryczne odniesienie się do treści wezwania a przez to do wyjaśnienia wątpliwości co do 

realności tych konkretnych cen jednostkowych. Odwołujący natychmiast po powzięciu infor-

macji o nieprecyzyjnym wskazaniu cen, których dotyczyć mają żądane wyjaśnienia, podjęła 

działania, mające na celu uszczegółowienie ww. informacji kontaktując się z zamawiającym, 

co nie przyniosło jednak spodziewanego rezultatu, ponieważ zamawiający stwierdził, że od-

powiedzi należy udzielić zgodnie z treścią pisma. Działanie to w opinii odwołującego stano-

wić może naruszenie zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz 

zasady przejrzystości postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. 

art.  92  ust.  1  pkt  3  i  art.  89  ust.  1  pk

t 4 w związku z art. 1 ust 1 ustawy  przez 

brak  wyczerpującego  uzasadnienia  oceny  wyjaśnień  złożonych  przez  odwołującego  co  do-

prowadziło  do  uznania,  że  oferta  odwołującego  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia  oraz  samo  sformułowanie  uzasadnienia  faktycznego  i  prawnego 

decyzji o odrzuceniu oferty o

dwołującego w sposób niepełny, lakoniczny i nieodnoszący się 

do okoliczności sprawy. Z samego uzasadnienia również nie wynika, w zakresie których cen 

jednostkowych i w jakim zakresie, cena o

dwołującego zawierała rażąco niską cenę. 

art. 90 ust. 1a ustawy przez niepodanie w postawie prawnej wezwania do wyja-

śnień  z  dnia  21.08.2020  r.  szczegółowej  podstawy  prawnej  tj.  -art.  90  ust.  1a  pkt  1  lub  2 

ustawy,  co 

uniemożliwiło  odwołującemu  ustalenie,  jakimi  przesłankami  wystąpienia  rażąco 

niskiej ceny kieruje się zamawiający, co w korelacji z nieujawnieniem przez zamawiającego 

wart

ości  szacunkowej  zamówienia  uniemożliwiło  (precyzyjne  odniesienie  się  do  zarzutu  ra-

żąco niskiej ceny. 

art. 89 ust 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust 3 ustawy przez odrzucenie oferty o

dwołu-

jącego jako zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, pomimo 

iż  zarówno  cena  całkowita  oferty  odwołującego,  jak  i  ceny  jednostkowe  wymienione  przez 

z

amawiającego w uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu oferty są cenami realnymi, rynkowymi i 

nie noszą znamion ceny rażąco niskiej. 

Wniósł o: 

Meryto

ryczne  rozpatrzenie oraz  uwzględnienie niniejszego  odwołania w  ca-

łości przez nakazanie zamawiającemu: 

a) 

Unieważnienie  czynności  odrzucenia  oferty  odwołującego  przez  zama-

wiającego, 

b) 

Dokonanie ponownej oceny ofert złożonych w postępowaniu 

c) 

Wybór oferty odwołującego jako najkorzystniejszej, 

d) 

ewentualnie o zobowiązanie zamawiającego do dodatkowego wezwania 

odwołującego do złożenia wyjaśnień i dowodów w zakresie precyzyjnie i szczegółowo 

wskaza

nych  części  oferty,  do  których  zamawiający  miał  zastrzeżenia,  a  następnie 

przeprowadzenie czynności oceny ofert i wyborze ofert i wyborze oferty odwołującego 

jako najkorzystniejszej spośród ofert, które nie podlegały odrzuceniu. 

Dopuszczenie i przeprowadzenie dowodów wnioskowanych w niniejszym pi-

śmie, 

Zasądzenie  od  zamawiającego  na  rzecz  odwołującego  zwrotu  kosztów  po-

stępowania według norm prawem przepisanych. 

Odwołujący  wskazał,  że  ma  interes  w  uzyskaniu  przedmiotowego  zamówienia,  bowiem 

prowadzi swoją główną działalność w zakresie obejmującym przedmiot zamówienia, spełnia 

wszystkie  wymagania  stawiane  przez  z

amawiającego  oraz może ponieść  szkodę  w  wyniku 

naruszenia  przez  za

mawiającego  przepisów  ustawy,  a  jak  wynika  z  informacji  z  otwarcia 

ofert oferta odwołującego jest najkorzystniejsza w części 3. 

Przedmiot zamówienia został podzielony na 10 części. Zamawiający dopuścił składanie ofert 

częściowych  w  rozumieniu  art.  2  pkt  6  ustawy  na  maksymalnie  2  części  zamówienia,  przy 

czym  złożenie oferty  na więcej  niż  2 części skutkować miało odrzuceniem  ofert  w  zakresie 

wszystkich  części  zamówienia  na  podstawie  art.  89  ust.  1  pkt  2  ustawy.  Zamawiający  nie 

podał  kwoty  szacunkowej  wartości  zamówienia,  czym  uniemożliwił  odwołującemu 

odniesienie się do zarzutu rażąco niskiej ceny (o czym dalej). Zamawiający wskazał jednak, 

że w ramach realizacji części 3 zamierzał przeznaczyć na realizację tej części zadania kwotę 

319,47 zł, podczas gdy oferta odwołującego opiewała na kwotę 1 081 255,76 zł. Oferta 

o

dwołującego  nie  zawierała  zatem  w  stosunku  do  kwoty,  którą  zamawiający  zamierzał 

przeznaczyć  na  realizację  danego  zadania  rażąco  niskiej  ceny  w  zakresie  wartości 

zamówienia,  powiększonego  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalony  przed 

wszczęciem postępowania, zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2, ponieważ ta zaistniałaby dopiero w 

sytuacji gdyby, ofer

ta została złożona na .kwotę niższa niż 989 323,62 zł.  

Dowód: Informacja z otwarcia ofert z dnia 30 lipca 2020.r. 

Odwołujący  wskazał,  że  w  realiach  reżimu  ustawy  brak  jednoznacznego  i  wyczerpującego 

zdefiniowania  pojęcia  rażąco  niskiej  ceny.  W  świetle  ugruntowanego  i  nadal  aktualnego 

orzecznictwa należy jednak uznać, że ceną rażąco niską jest cena nierealistyczna, za którą 

nie jest możliwe wykonanie zamówienia w sposób należyty, i jest to cena, która wskazuje na 

zamiar  realizacji  zamówienia  poniżej  kosztów,  nie  pozwalając  na  wygenerowanie  przez 

w

ykonawcę  zysku. W  orzecznictwie  wskazuje  się,  że  o  rażąco  niskiej  cenie  można  mówić, 

gdy  oczywiste  jest, 

że  przy  zachowaniu  reguł  obowiązujących  na  rynku  wykonanie  umowy 

przez Wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne lub nierealne. Rażąco niska cena jest więc 

ceną niewiarygodną i oderwaną całkowicie od realiów rynkowych. Przykładem rażąco niskiej 

ceny  może  być  oferowanie  usług  poniżej  kosztów  ich  zakupu  lub  wytworzenia  albo 

oferowanie usług za symboliczną kwotę. 

W  przedmiotowej  sprawie  z

amawiający  zgodnie  z  treścią  pisma  z  dnia  21.08.2020  r. 

(doręczonego Spółce w piątek 21.08.2020 r.) wezwał odwołującego na podstawie art. 90 ust. 

1a ustawy

, (nie wskazując, na który pkt. tj. 1 czy 2 ww. przepisu się powołuje, a dyspozycja 

danego  przepisu  wskazuje  w  pkt.  1  i  w  pkt.  2  różne  przesłanki)  do  udzielenia  wyjaśnień  w 

zakresie  wyliczeń  dotyczących  Części  3  tj.;  ryczałtowej  ceny  za  miesięczną  pielęgnacje 

roślin  oraz  wyjaśnienia  ceny  prawa  opcji,  wyznaczając  jednocześnie  termin  na  złożenie 

przedmiotowych wyjaśnień do dnia 25.09.2020 r. do godz. 14:00. Treść wezwania w praktyce 

ograniczała  się  jedynie  do  wskazania  podstawy  prawnej,  jak  również  mechanicznego 

przytoczenia  treści  art.  90  ust  1a  (bez-podania  pkt.)  przez  co  odwołujący  nie  wiedział,  czy 

rażąco niska cena dotyczy średniej arytmetycznej czy szacunkowej wartości zamówienia. 

Dowód: Wezwanie  zamawiającego  z  dnia  21  września  2020r.  do  przedstawienia  wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny. 

Odwołujący  podał,  że  tego  rodzaju  ogólnikowe  formułowanie  treści  wezwań  przez 

z

amawiającego  nie  stanowi  pod  tym  względem  odosobnionego  wyjątku  i  jest  często 

stosowaną  w  branży  praktyką,  ze  strony  zamawiających  w  sytuacji  gdy  okoliczności 

dotyczące  konkretnej  ceny  wynikają  wprost  z  przedstawionych  danych.  Jednak  w 

przedmiotowej  sprawie  ogólnikowe  i  nieprecyzyjne  wezwanie  do  przedłożenia  wyjaśnień 

rażąco niskiej ceny (nieposiadające również precyzyjnie wskazanej podstawy prawnej) miało 

dla  o

dwołującego  fundamentalne  znaczenie  i  doprowadziło  do  braku  możliwości 

kompleksowego  ustosunkowania  się  do  jego  treści,  przez  co  błędna  przesłanka 

spowodowała błędny skutek. 

Zamawiający zarzucił odwołującemu rażąco niską cenę w zakresie: 

Tabeli  B  Załącznika  nr  3c  do  SIWZ  Nr  sprawy  30/PN/2020  dotyczącej  wykazu  cen 

jednostkow

ych pielęgnacji drzew, nie wskazując, której części dotyczyć mają przedmiotowe 

wyjaśnienia. 

Tabela B jest podzielone na 3 elementy dotyczące : 

B1: Pielęgnacji drzew w okresie 01,01.2021-30.11.2021, 

B2: Pielęgnacji drzew w okresie 01.01.2022-30.11.2022, 

B3 

Pielęgnacji drzew w okresie 01.01.2023-30,11.2023. 

Odwołujący  w  ramach  części  B  -  B1  wyceniła  ryczałt  miesięczny  za  1  drzewo  netto  na 

poziomie  14,00  zł,  natomiast  w  zakresie  B2  i  B3  wyceniła  ryczałt  miesięczny  pielęgnacji 

drzew na poziomie 9,24 zł. 

Zamawia

jący  wezwał  również  odwołującego  do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  w  zakresie 

Tabeli D Prawa Opcji, określonego w Załączniku nr 3C do SIWZ Nr sprawy 30/PN/2020. 

Tabela D zawiera Pozycję: 

D1 - Przesadzanie drzewa z grupy 1-6 w miejsce wskazane przez zamawi

ającego i została 

wyceniona przez 

odwołującego na 420,00 zł netto, 

D2 - Przesadzanie drzewa z grupy 7-14 w miejsce wskazane przez z

amawiającego i została 

wyceniona przez odwołującego na 470,00 zł netto, 

Wskazane  w  treści  zamawiającego  wezwanie,  podobnie  jak  w  treści  wykazu  cen 

jednostkowych, również nie zawierało precyzyjnego wskazania, której pozycji miała dotyczyć 

rażąco  niska  cena.  Wobec  uzasadnionych  wątpliwości  pracownik  odwołującego 

odpowiedzialny za dane postępowanie (pismo zostało dostarczone w piątek), 24.08.2020 r. 

skontakt

ował  się  z  zamawiającym  celem  przedstawienia  swoich  wątpliwości  i  uzyskania 

informacji  dotyczących  treści  wezwania  poprzez  doprecyzowanie  jego  treści,  co  jednak  w 

żadnym  zakresie  nie  rozwiało  żadnych  wątpliwości  odwołującego  co  do  zakresu  wyjaśnień 

rażąco  niskiej  ceny,  ponieważ  uzyskał  jedynie  odpowiedź,  że  na  pismo  należy  odpisać 

zgodnie  z  jego  treścią.  Odwołujący  sporządził  na  tyle  szczegółową  i  merytoryczną 

odpowiedz,  jaka  była  możliwa  na  podstawie  przedstawionych  jej  informacji  zawartych  w 

wezwaniu. Pomimo zakwesti

onowania ww. cen jednostkowych zamawiający w uzasadnieniu 

decyzji  o  odrzuceniu  oferty  o

dwołującego  nie  odniósł  tych  cen  ani  do  cen  wynikających  z 

kosztorysu 

inwestorskiego,  ani  do  cen  przyjętych  w  ofertach  pozostałych  wykonawców,  jak 

również  do  szacunkowej  wartości  zamówienia,  celem  wykazania,  że  cena  zaoferowana 

przez odwołującego jest ceną rażąco niską w rozumieniu ustawy/  

Precyzyjne  określenie,  której  pozycji  dotyczyć  miała  rażąco  niska  cena,  a  przez  to  której 

pozy

cji  miały  dotyczyć  wyjaśnienia  decydowało  o  kształcie  i  treści  złożonych  przez 

o

dwołującego  wyjaśnień,  ponieważ  w  ramach  kalkulacji  Części  3,  Tabela  B  odwołujący 

uwzględnił: 

podlewanie, 

pielenie mis drzew, 

uzupełnienie ściółki, 

kontrolę mocowania osłon na pniach drzew, 

cięcia korygujące, 

usuwanie odrostów na pniach drzew, 

poprawa mocowań, 

jeśli  konieczne  -  wykonywanie  oprysków  w  ramach  ochrony  drzew  przed  szkodnikami  i 

chorobami grzybowymi, 

oraz wszelkie inne czynności - niezbędne do przeprowadzenia prawidłowej pielęgnacji. 

Zwrócił uwagę, że w postępowaniu nr 120/PN/2019 cz. 2, 5, 6 przyjęto kwotę za pielęgnację 

jednego  drzewa  w  okresie  1  miesiąca  8,06  zł  brutto  (48,38  zł/6  mieś.).  Koszt  ten  został 

zaakceptowany, a prace wykonane prawidłowo i odebrane przez zamawiającego. 

Wskaźniki kosztorysowe jakie przyjęto do kosztorysu: 

roboczogodziny przyjęte w pielęgnacji w stawce 21 zł, 

koszty pośrednie 65%, 

materiały pomocnicze 10%, 

zysk 10%, 

Ilość pracy jaką przyjęto dla pielęgnacji w ujęciu rocznym: w 1 roku: 

I  rok  - 

1000  rbg;  wartość  materiałów  niezbędnych  30  000,00  zł;  koszty  transportu  oraz 

sprzętu 5 000,00 zł; pozostałe, to koszty nieprzewidziane i zysk 14 896,00 zł. w 2 roku: 

II rok - 

800 rbg; wartość materiałów niezbędnych 15 000 zł; koszty transportu oraz sprzętu 4 

000,00 zł; pozostałe, to koszty nieprzewidziane i zysk 9 080,36 zł. w 3 roku: 

III rok - 

800 rbg; wartość materiałów niezbędnych 15 000 zł; koszty transportu oraz sprzętu 4 

000,00 zł; pozostałe, to koszty nieprzewidziane i zysk 9 080,36 zł. 

Natomiast, 

co się tyczy Tabeli D: 

D1:  6  rbg;  wartość  materiałów  niezbędnych  80  zł;  koszty  transportu  i  ew.  sprzętu  50,00  zł 

pozostałe, to koszty nieprzewidziane i zysk 82,00 zł. 

D2:  7  rbg;  wartość  materiałów  niezbędnych  80  zł;  koszty  transportu  i  ew.  sprzętu  50,00  zł 

pozostałe, to koszty nieprzewidziane i zysk 97,00 zł. 

Pielęgnacja drzew, przybiera każdorazowo inną formę, w zakresie konieczności poniesienia 

przez  w

ykonawcę  kosztów  z  nią  związanych,  mianowicie  z  doświadczenia  odwołującego, 

popartego 

realizacją szeregu zbliżonych projektów wynika, że największych nakładów pracy 

wymaga  pierwszy  rok 

pielęgnacji  drzew  z  powodu  większej  częstotliwości  zabiegów  w  tym 

m.in.  wzmożonego  podlewania.  Drzewa  w  pierwszym  roku  po  posadzeniu  w  związku  z 

ograniczonym systemem korzenio

wym i aklimatyzowaniem się w nowym miejscu wymagają 

większych  nakładów  pracy,  także  w  pierwszym  roku  pielęgnacji  istnieje  większe 

prawdopodobieństwo nieprzyjęcia się pojedynczych drzew. 

Zamawiający  nie  wskazał,  której  części  Tabeli  B  i  Tabeli  D,  dotyczyć  miały  wyjaśnienia  w 

zakresie rażąco  niskiej  ceny. W  tym  wypadku  odwołujący  mógł  jedynie  przypuszczać,  że  z 

uwagi  na  przedstawione  w  treści  informacji  z  otwarcia  ofert  wątpliwości  zamawiającego 

mogły dotyczyć najpewniej pozycji D1 Tabeli D (ponieważ nie było i do tej pory nie jest jasne 

dla  odwołującego,  czy  przedmiotowe  wyliczenia  dotyczą  średniej  arytmetycznej),  ponieważ 

za

mawiający nie sprecyzował treści podstawy art. 90 ust 1a ustawy. 

Podobnie  jak  wyżej,  specyfika  prac  wskazuje,  że  kluczową  okolicznością  w  zakresie 

przesadzania  drzew  jest  know  - 

how,  związane  bezpośrednio  z  posiadaniem 

wykwalifikowanych  w  tym  zakresie  specjalistów  oraz  posiadaniem  zasobów  sprzętowych  w 

miejscu  realizacji  prac  (w  szczególności  ich  bliskiej  odległości  od  inwestycji).  Odwołujący 

prowadzi obecnie na terenie Warszawy inne inwestycje, przez co posiada zasoby konieczne 

do  sprawnego  i  ekonomicznie  uzasadnionego  zrealizowania  prac  wskazanych  przez 

z

amawiającego,  o  czym  zamawiający  wie,  ponieważ  odwołujący  realizuje  obecnie 

pr

zedsięwzięcia również na rzecz zamawiającego. 

Odwołujący podkreślił, że powyższe dane wynikają z doświadczenia odwołującego, na które 

składa się również wykonanie zadania 120/PN/2019 dla zamawiającego. 

Odwołujący  zwrócił  uwagę,  że  w  treści  wypracowanego  orzecznictwa  na  podstawie  art.  90 

ust. 1 ustawy

, obowiązuje powszechnie akceptowane stanowisko, zgodnie z którym punktem 

wyjścia do  rozważań  o rażąco  niskiej  cenie,  może być  to tylko cena całkowita oferty,  a nie 

poszczególne  ceny  jednostkowe  czy  ceny  poszczególnych  elementów  składających  się  na 

cały  przedmiot  zamówienia  (wyrok  KIO  z  dnia  12  sierpnia  2009  r.,  sygn.  akt:  KIO/UZP 

963/09).  Zatem  w  świetle  powyższego  nie  jest  możliwe  odrzucenie  oferty  na  podstawie 

rażąco  niskiej  ceny  w  sytuacji  zakwestionowania  tylko  niektórych  elementów  wyceny,  czy 

niektórych  pozycji  w  kosztorysie  ofertowym,  jeżeli  cena  całkowita  oferty  nie  odbiega 

znacząco  od  wartości  zamówienia,  cen  innych  ofert  i  od  cen  rynkowych.  Zważając  na 

powyższe  odwołujący  stwierdził,  że  zamawiający  może  ocenić,  czy  zachodzi  podejrzenie 

stosowania  rażąco  niskiej  ceny  tylko  w  kontekście  ceny  całkowitej.  Oferta  nie  może  być 

uznana za rażąco niską, gdy wprawdzie niektóre ceny jednostkowe w ocenie zamawiającego 

mogą być rażąco niskie, ale cała oferta już takiego charakteru nie posiada. Zamawiający ma 

pełne uprawnienia do zbadania oferty w kontekście rażąco niskiej ceny wyłącznie w zakresie 

ceny  łącznej  brutto,  gdyż  tylko  ona  ma  istotne  znaczenie,  dla  udzielenia  zamówienia. 

Działanie  zamawiającego  w  przedmiotowej  sprawie  należy  uznać  za  niezrozumiałe, 

nieusprawiedliwione  i  bezzasadne.  Tym  samym  zamawiaj

ący  nie  miał  prawa  do  wzywania 

odwołującego  do  złożenia  wyjaśnień  w  zakresie  cen  jednostkowych,  a  w  konsekwencji  nie 

miał  też  prawa  do  odrzucenia  oferty  na  podstawie  art.  90  ust.  3  ustawy.  W  ocenie 

Odwołującego,  wskazane  dane  arytmetyczne  nie  dają  podstaw  do  uznania,  że  cena 

zaoferowana  za  Część  3  stanowi  cenę  rażąco  niską.  Zaoferowane  ceny  nie  odbiegają 

znacząco  od  pozostałych  ofert  oraz  co  najważniejsze  nie  odbiegają  od  cen  rynkowych. 

Oferta  została  złożona  przez  odwołującego  przy  uwzględnieniu  wszelkich  obiektywnych 

czynników, ryzyka i marży rynkowej. Celem skorzystania przez zamawiającego z dyspozycji 

art.  90  ust.  3  ustawy

,  którego  konsekwencją  jest  odrzucenie  oferty  odwołującego, 

z

amawiający  winien  zawrzeć  w  wezwaniu  informacje,  które  umożliwiłyby  odwołującemu 

merytoryczne  odniesienie  się  do  treści  konkretnych  cen,  jeżeli  zamawiający  wskazałby  je 

jako rażąco niskie tj.: 

wskazanie okoliczności  wskazanych w  art.  90  ust  2  ustawy,  które  zamawiający  jest 

obowiązany badać w zakresie domniemania rażąco niskiej ceny, 

okoliczności będące podstawą faktyczną do skierowania wezwania, 

części  oferty,  w  stosunku  do  których  oczekuje  dostarczenia  szczegółowych  wyja-

śnień lub kalkulacji. Zdaniem odwołującego - wezwanie skierowane w dniu 21 sierpnia 2020 

r.  przez  z

amawiającego  nie  spełnia  powyższych  przesłanek,  w  szczególności  nie  wskazuje 

ono żadnych okoliczności stanowiących faktyczną podstawę do skierowania wezwania, oko-

liczności przewidzianych w art. 90 ust. 2 ustawy, które zamawiający jest obowiązany badać w 

zakresie  domniemania  rażąco  niskiej  ceny  (tak  aby  wykonawca  wiedział  jakie  okoliczności 

mogą konwalidować jego ofertę). 

Dodatkowo, co z punktu widzenia przedmiotowego odwołania ma istotne znaczenie i dotyczy 

samej treści wezwania z dnia 21.08.2020 r. zamawiający nie wskazał, iż cena zawarta w jego 

ofercie zawiera cenę, która wzbudza jego wątpliwości co do możliwości rentownej realizacji 

zamówienia. Doprowadziło to zatem do sytuacji, w której odwołujący musiał zatem w realiach 

przedmiotowego postępowania domyślić  się,  czego  właściwie oczekuje zamawiający  i  jakie 

będą konsekwencje oświadczeń odwołującego. 

W  dniu  25.08.2020  r.  o

dwołujący  przedstawił  odpowiedź  na  wezwanie  z  dnia  21  sierpnia 

2020 r. w sposób adekwatny do treści informacji przekazanych jej przez zamawiającego. 

Dowód: pismo z dnia 25 sierpnia 2020 r. 

Zamawiający, w treści pisma z dnia 16.09.2020 r. poinformował odwołującego o odrzuceniu 

jej oferty na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy

, z uwagi na rażąco 

niska  cenę.  Zamawiający  uznał  przedstawione  przez  odwołującego  wyjaśnienia  w  tym 

zakresie za ,,lakoniczne" przez co uznał je ,,za potwierdzające rażąco niska cenę w stosunku 

do przedmiotu zamówienia". 

D

owód: pismo z dnia 16 września 2020 r. o odrzuceniu 

W  ocenie  odwołującego  takie  działanie  zamawiającego  stanowi  naruszenie  przepisów 

ustawy,  ponieważ  zawiadomienie  odwołującego  o  odrzuceniu  jego  oferty  na  podstawie  art. 

89 ust. 1 pkt 4 ustawy powinno zawie

rać: 

wskazanie  elementów  istotnych  dla  dokonania  kalkulacji  ceny  oferty,  które  stanowiły 

podstawę wezwania odwołującego do złożenia wyjaśnień 

odniesienie  się  do  wskazanych  okoliczności,  które  przedstawił  odwołujący  w  ramach 

przedłożonych wyjaśnień, 

rzecz

owe odniesienie się do treści wyjaśnień i ocenę ich merytoryczności, 

precyzyjne wskazanie, które z zaoferowanych cen w ramach przedłożonych wyjaśnień 

odwołujący nie uzasadnił jako realne i rynkowe, 

wskazanie  w  treści  podsumowania,  które  wyjaśnienia  nie  dają  podstaw  do  przyjęcia 

nieprawidłowego skalkulowania ceny, w sposób zapewniający należyte wykonanie przedmio-

tu zamówienia, a które elementy wyjaśnień i jakie okoliczności podniesione przez odwołują-

cego 

w wyjaśnieniach zostały przez nią wykazane.  

Zatem  w  ko

ntekście przedstawionego przez zamawiającego w dniu 16 września 2020 r. pi-

sma, można jednoznacznie stwierdzić, iż nie spełnia ono powyższych przesłanek. 

Działanie zamawiającego, w ocenie odwołującego nosi znamiona naruszenia zasad uczciwej 

konkurencji,  po

nieważ  brak  precyzyjnego  wezwania,  a  następnie  szczegółowego 

uzasadnienia  odrzucenia  oferty  należy  kwalifikować  jako  naruszenie  prawa  odwołującej  do 

rzetelnej oceny złożonej oferty. 

W szczególności podsumowanie jednym zdaniem, iż wyjaśnienia odwołującego okazały się 

ogólne  i  lakoniczne,  oraz  że  na  ich  podstawie  zamawiający  doszedł  do  wniosku,  że  oferta 

zawiera rażąco niską cenę, nie są poparte żadnymi dowodami i argumentami, co stanowi w 

istocie  zupełny  brak  uzasadnienia  i  uniemożliwia  odwołującemu  odniesienie  się  do  tak 

postawionych  zarzutów.  Powyższa  argumentacja  znalazła  potwierdzenie  w  treści  Wyroku 

Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 27 września 2018 r. KIO 1835/18. 

Nie

zależnie  od  powyższego  zdaniem  odwołującego,  przedłożone  przez  nią  wyjaśnienia 

spełniają wymogi określone w art. 90 ust. 1 ustawy, tj. pozwalają na uznanie, że wykonawca 

w  sposób  niebudzący  wątpliwości  wykazał,  że  zaoferowana  cena  nie  jest  rażąco  niska  w 

stosunku do ofert złożonych przez innych oferentów. 

Każdorazowa  weryfikacja  czy  zaoferowana  przez  odwołującego  cena  jest  rażąco  niska, 

winna  opierać  się  na  całości  zgromadzonych  w  toku  postępowania  materiałach  i 

informacjach.  Zd

aniem odwołującego - w przedmiotowej sprawie zamawiający powinien był 

przyjąć złożone wyjaśnienia jako wystarczające, bądź ewentualnie wezwać ponownie do ich 

przedłożenia, równocześnie konkretyzując co do których elementów oferty cenowej powziął 

wątpliwości,  odnośnie  ich  realności.  Jak  już  zostało  to  zaznaczone  wyżej  wezwanie  winno 

być  sformułowane w  sposób konkretny,  a  nie ogólnikowy.  Ponieważ  może prowadzić  to do 

sytuacji,  w  której  zamawiający  sam  najpewniej  nie  wiedział,  z  której  podstawy  prawnej 

odrzucił  przedmiotową  ofertę,  w  przeciwnym  razie  zapewne  wskazałby  te  okoliczności  w 

treści pisma o odrzuceniu oferty, czego jednak nie uczynił. 

Warte  podkreślenia,  jest  również  zauważenie,  że  wezwanie  nie  może  być  ogólnikowe 

zwłaszcza  w  sytuacji,  gdy  zamawiający  dysponuje  szczegółowym  formularzem  cenowym, 

.przez 

co z łatwością mógł doprecyzować, o które konkretnie ceny mu chodziło. W sytuacji, 

gdy  zamawiający  wezwaniu  nie  wskaże  precyzyjnie,  o  jakie  konkretnie  elementy  ceny  lub 

kosztu  lub  ich 

istotnych części  składowych mu  chodzi,  jak  również  nie  wskazał  precyzyjnie 

podstawy  prawnej  wezwania 

wykonawca  ma  prawo  dokonać  wyjaśnienia  w  zakresie 

el

ementów  wybranych  przez  siebie,  które  sam  uważa  za  istotne,  lub  tych  które  uznał  za 

najbardziej prawdopodobne jak 

miało to miejsce w przedmiotowym postępowaniu. 

W  takim  przypadku  zarzut,  iż  odwołujący  nie  udzielił  w  sposób  należyty  wyjaśnień,  jest 

całkowicie  niezasadny  i  niedopuszczalny.  Ponoszenie  przez  odwołującego  konsekwencji 

nieprecyzyjnych działań zamawiającego nie powinno mieć miejsca. 

Niez

ależnie  od  powyższego,  zdaniem  odwołującego,  złożone  wyjaśnienia  dawały 

możliwość obiektywnego zbadania, czy cena całkowitej oferty nosi znamiona rażąco niskiej. 

Odwołujący zwrócił uwagę, że ustawa nie zobowiązuje zamawiającego do odrzucenia oferty, 

jeżeli przed jej odrzuceniem uzyskał wiedzę wskazującą, że oferta nie zawiera rażąco niskiej 

ceny,  tak 

jak  to  miało  miejsce  w  przedmiotowej  sprawie,  gdzie  zamawiający  nigdy  nie 

kwestionował  ceny  oferty  jako  rażąco  niskiej,  a  jedynie  wskazywał  możliwość  wystąpienia 

takiej  sytuacji  w  stosunku  do  niedookreślonej  ceny  jednostkowej.  Przedmiotem  oceny  jest 

bowie

m cena samej oferty jako całości, a nie ceny jednostkowe. 

Hipotetyczne  wątpliwości  zamawiającego  powzięte  w  związku  z  analizą  treści 

złożonych  przez  odwołującego  wyjaśnień  elementów  oferty  mających  wpływ  na  wysokość 

ceny nie mogą stanowić podstawy do automatycznego przyjęcia, że cena zaoferowana przez 

o

dwołującego jest ceną rażąco niską w rozumieniu przepisów prawa zamówień publicznych. 

Z  wyjaśnień  odwołującego  nie  wynika,  że  cena  oferty  została  skalkulowana  w  sposób 

nieprawidłowy, czy że jest ceną nieadekwatną do zakresu i kosztów prac składających się na 

dany przedmiot zamówienia, zakładającą wykonanie zamówienia poniżej jego rzeczywistych 

kosztów. Zauważył, że w razie odrzucenia oferty ciężar dowodu spoczywa na zamawiającym 

wywodzącym  skutek  ze  swego  stanowiska  o  zaoferowaniu  ceny  rażąco  niskiej.  O  cenie 

rażąco  niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy  zachowaniu  reguł 

rynkowych wykonanie umowy przez wykonawcę byłoby dla niego nieopłacalne. Przykładem 

może  być  oferowanie  towarów  poniżej  kosztów  zakupu  lub  wytworzenia  albo  oferowanie 

usług za symboliczną kwotę (KIO z dnia 9 stycznia 2012 roku, KIO 2771/11). 

Zamawiający  w  żadnym  zakresie  nie  wykazał,  aby  cena  oferty  odwołującego  była  rażąco 

niską,  niepokrywającą  kosztów  realizacji  zamówienia,,  co  oznacza  to,  że  nie  miał  podstaw 

faktycznych  i  prawnych  do  odrzucenia  oferty  o

dwołującego.  Zauważył,  że  zamawiający 

posiada szereg  innych instrumentów  zabezpieczających jego interesy,  w  tym kary  umowne 

za wadliwą realizację przedmiotu zamówienia. 

Odwołujący  stwierdził,  że  odrzucenie  jego  oferty  na  podstawie  art,  89  ust.  1  pkt  4  ustawy, 

jako zawierającej cenę rażąco niską nie znajduje jakiegokolwiek uzasadnienia faktycznego i 

prawnego  w  realiach  przedmiotowego  postępowania,  a  cena  oferty  Odwołującego  nie  nosi 

znamion rażąco niskiej w rozumieniu przepisów prawa zamówień publicznych.  

Odwołująca  się  działa  na  rynku  od  kilkunastu  lat  i  daje  zatrudnienie  ponad  setce 

pracowników,  opierając  swój  przedmiot  działalności  o  zamówienia  publiczne,  zbliżone  lub 

bliźniacze  do  przedmiotu  danej  sprawy.  W  praktyce  spotyka  się  z  koniecznością 

przedstawienia  wyjaśnień  w  ramach  rażąco  niskiej  ceny,  i  zawsze  dopełnia  ustawowemu 

obowiązkowi przedkładając szczegółowe i merytoryczne wyjaśnienia, nieraz kilkukrotnie, gdy 

z

amawiający  uzna,  że pierwotnie złożone  wyjaśnienia nie odpowiadają treści  wezwania. W 

sytuacji,  jeżeli  zamawiający  zwrócił  się  do  odwołującego  o  wyjaśnienie  konkretnego  kosztu 

jednostkowego,  lub  przynajmniej  poinformował  podczas  rozmowy  telefonicznej 

o

dwołującego,  o  który  konkretnie  element  kosztorysu  jej  chodzi,  odwołujący  z  całą 

pewnością dopełniła by wszelkich obowiązków wymaganych przepisami ustawy, jak miało to 

miejsce w każdej podobnej sytuacji. 

W dniu 29 września 2020r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania.  

W  dniu  1  października  2020r.  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego 

zgłosił  swój  udział  C.  Ś.  prowadzący  działalność  pod  firmą  Ś.  C.  Agro-Service  Usługi  dla 

Rolnictwa i Leśnictwa z siedzibą w Oleszycach wnosząc o oddalenie odwołania. Wyjaśnił, że 

posiada interes w uzyskaniu rozstr

zygnięcia odwołania na korzyść zamawiającego, tj. odda-

lenia  odwołania  odwołującego  w  całości.  Odwołujący  złożył  ofertę  która  została  odrzucona 

na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4) w zw. z art. 90 ust.3 ustawy

. Przystępujący jest wykonaw-

cą niepodlegającym wykluczeniu oraz złożył ofertę niepodlegającą odrzuceniu, która została 

wybrana jako najkorzystniejsza przez z

amawiającego, w ww. postępowaniu o udzielenie za-

mówienia publicznego.  

Odwołanie  zmierza  zaś  do  unieważnienia  czynności  odrzucenia  oferty  odwołującego  przez 

z

amawiającego,  dokonania  ponownej  oceny  ofert  złożonych  w  postępowaniu  oraz  wyboru 

oferty  o

dwołującego jako najkorzystniejszej. W przypadku zatem przyjęcia do rozpoznania i 

uwzględnienia odwołania odwołującego, po stronie przystępującego mogłaby powstać szko-

da  w  postac

i  utraconych  korzyści,  których  przystępujący  nie  mógłby  osiągnąć,  gdyby  jego 

oferta nie została wybrana. W razie uwzględnienia odwołania  wniesionego przez  odwołują-

cego  i  wyk

onania  zawartych  w  nich  żądań,  przystępujący  zostanie  pozbawiony  możliwości 

realizacji  niniejszego  zamówienia. W  interesie  przystępującego jest  zatem  oddalenie odwo-

łania  i  rozstrzygnięcie  na  korzyść  zamawiającego  tj.  utrzymanie  wyboru  oferty  przystępują-

cego. Przystępujący wniósł o oddalenie odwołania w całości. Wniesione odwołanie jest nie-

zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Zamawiający prawidłowo odrzucił ofertę odwołu-

jącej spółki na podstawie art. 89 ust. 1 pkt. 4) w zw. z art. 90 ust.3 ustawy. Zarzuty odwołują-

cego  są  bezpodstawne  i  nieumotywowane.  Przystąpienie  zostało  wniesione  przez  pełno-

mocnika działającego na podstawie pełnomocnictwa z dnia 1 października 2020r. udzielone-

go przez właściciela firmy. Kopia przystąpienia została przekazana zamawiającemu i odwo-

łującemu w dniu 1 października 2020r.  

Zamawiający w dniu 27 października 2020r. wniósł odpowiedź na odwołanie i zawnioskował 

o oddalenie odwołania. 

Wskazał, iż odwołanie wykonawcy jako całkowicie bezzasadne winno być oddalone. 

Odnosząc się do zarzutu, iż wezwanie zamawiającego do złożenia wyjaśnień w przedmiocie 

rażąco niskiej ceny z dnia 21 sierpnia 2020 r. były ogólne i nieprecyzyjne, a w konsekwencji 

pozbawiło  odwołującego  możliwości  merytorycznego  złożenia  wyjaśnień  wraz  z  dowodami 

należy stwierdzić, iż zarzut ten nie znajduje potwierdzenia w treści ww. pisma zamawiające-

go. Zamawiający wskazał błędną podstawę prawną  wezwania  - winien być to art. 90 ust. 1 

ustawy,  zamiast  art.  91  ust.  1a

,  jednak  zdaniem  zamawiającego  błąd  ten  nie  ma  żadnego 

znaczenia d

la skuteczności samego wezwania, jak również dla treści. formy i zakresu wyja-

śnień wykonawcy. Przepisy te bowiem wskazują wyłącznie sytuacje, w których zamawiający 

może (art. 90 ust. 1 ustawy) lub musi (art. 90 ust. 1 ustawy ) wezwać wykonawcę do złożenia 

wyjaśnień  w  przedmiocie  rażąco  niskiej  ceny.  Adresatem  tych  norm  jest  zamawiający.  Po-

wyższe potwierdza wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 29 czerwca 2020 r. (sygn. KIO 

Zgodnie z przywołanym art. art. 90 ust. 1 ustawy jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich 

istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i 

budzą  wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia 

zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych 

przepisów, zamawiający zwraca się o udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, doty-

czących wyliczenia ceny lub kosztu. Zamawiający podkreślił, iż w wyniku nowelizacji ustawy, 

która miała miejsce w 2016 r., a która to nowelizacja najwidoczniej umknęła uwadze odwołu-

jącego (vide jego rozważania zawarte na str. 7 odwołania), w obecnym stanie prawnym za-

mawiający  ma prawo wezwać wykonawcę do  wyjaśnień  w  przedmiocie rażąco  niskiej  ceny 

nie tylko jeśli jego wątpliwości budzi łączna cena brutto oferty, ale również wtedy, kiedy takie 

wątpliwości  budzą  jej  istotne  części  składowe.  Powołał  wyrok  KIO  z  dnia  6  lipca  2020  r. 

(sygn. akt: 820/20). 

Zauważył, iż na zamówienie będące przedmiotem postępowania składa 

się: 

dostawa i posadzenie drzew do dnia 11 grudnia 2020 r. 

pielęgnacja posadzonych drzew w okresie od dnia 01 stycznia 2021 r. do dnia 30 li-

stopada 2023 r., tj. przez okres rękojmi i gwarancji. 

Dodatkowo  w  SIWZ  z

amawiający  przewidział  możliwość  zlecenia  wykonawcom  wykonania 

dodatkowych  prac  za  odrębnym  wynagrodzeniem  w  ramach  prawa  opcji  polegających  na 

przesadzeniu drzew. 

P

odkreślił, iż kompleksowe zamówienie obejmujące posadzenie i 3-letnią pielęgnację posa-

dzonych drzew, pozwala zwiększyć prawdopodobieństwo przeżycia roślin po ich posadzeniu. 

Aby możliwe było zachowanie gwarancji na posadzony materiał roślinny konieczne jest za-

pewnienie 

odpowiedniej pielęgnacji roślin przez firmę, która dokonała posadzenia. Eliminuje 

to wątpliwości  dotyczące  odpowiednio wykonanych prac  pielęgnacyjnych i  przerzucania się 

odpowiedzialnością  i  zarzutami  odnośnie  ewentualnych  wad  materiału  roślinnego  czy  nie-

prawidłowo  wykonywanych  prac  pielęgnacyjnych,  pomiędzy  wykonawcą,  który  rośliny  do-

starczył i posadził , a tym który je następnie pielęgnował. Przedmiotowe zamówienie dotyczy 

posadzenia drzew  w  pasach  drogowych głównych ulic Warszawy.  Są to bardzo trudne  wa-

runki dla bytowania drzew, z uwagi na panującą w tych miejscach podwyższoną temperaturę 

spowodowaną przez powierzchnie betonowe i asfaltowe (szybko nagrzewające się i oddają-

ce  ciepło),  które  są  nieprzepuszczalne  dla  wody  i  powietrza  i  na  których  następuje  szybki 

spływ powierzchniowy (woda nie jest zatrzymywana w miejscu). Dodatkowo gleby w pasach 

drogowych są często mocno zagęszczone i zanieczyszczone (np. solą z zimowego utrzyma-

nia ulic  i  chodników).  Nie ma w  nich optymalnych warunków  dla rozwoju korzeni  -  zagęsz-

czenie usuwa tlen z gleby potrzebny do rozwoju korzeni, trudno zatrzymywana jest woda. W 

zderzeniu z takimi warunkami młode nasadzenia drzew muszą być prawidłowo pielęgnowa-

ne,  inaczej  nie 

mają szans na przeżycie. Zamawiający  wskazał, iż warunki wykonania prac 

zostały  przez  zamawiającego  szczegółowo  opisane  w  załączniku  nr  1  do  SIWZ  -  standar-

dach wykonania prac.  Zamawiający opisał w nich bardzo dokładnie czynności składające się 

na zabiegi pielęgnacyjne i częstotliwości ich wykonania. Podstawowym zabiegiem pielęgna-

cyjnym  jest  podlewanie  drzew  w  okresie  wegetacyjnym.  Na  podstawie  własnego  doświad-

czenia z lat ubiegłych zamawiający przygotował zamówienie na 3-letnią pielęgnację, ponie-

waż tylko tak długi okres pielęgnacji może zapewnić przyjęcie się roślin. 

Powyższe rozważania mają na celu ukazanie, jak istotne jest punktu widzenia zamawiające-

go  jest    właściwe,  tj.,  niezaniżone,  skalkulowanie  przez  wykonawców  wszystkich  kosztów  i 

wydatków  związanych  z  pielęgnacją  drzew.  Nieuzasadnione  oszczędności  w  tym  zakresie 

przekładać się będą bowiem na niższy standard i jakość wykonywanych prac, a tym samym 

na kondycję posadzonych drzew. 

Jeśli zaś chodzi o badanie rażąco niskiej ceny zaoferowanej przez odwołującego za zamó-

wienie objęte prawem opcji, to dopuszczalność, a wręcz konieczność takiego działania jest 

powszechnie  akceptowana  w  orz

ecznictwie  KIO.  Dodatkowo  zamawiający  podkreślił,  iż 

zgodni

e z Rozdziałem XIII pkt 2 SIWZ cena za prawo opcji stanowi w niniejszym postępowa-

niu  podkryterium  oceny  ofert  w  ramach  kryterium  „Cena”,  a  tym  samym  uzasadnione  jest 

badanie rzetelności jej  skalkulowania przez  wykonawców  w  przypadku istnienia uzasadnio-

nego 

podejrzenia rażąco niskiej ceny. Powyższe potwierdza wyrok KIO z dnia 9 października 

2018r. (sygn. akt KIO 1 920/18). 

Zamawiający zauważył, iż na część 3 zamówienia oferty w 

p

ostępowaniu złożyło czterech Wykonawców. Poniżej zamawiający zaprezentował zestawie-

nie złożonych ofert pod kątem ceny za pielęgnację drzew oraz ceny za prawo opcji: 

l. Cena za pielęgnację drzew w okresie od 01.01.2021 r. do 30 listopada 2023 r. 

AG-Complex sp. 

z o.o. pielęgnacja 1 drzewa rok 1 – 21, 95 zł. rok II - 23,96 zł rok III - 23,96 

zł. łączna cena 455 700,53 zł 

MANUFAKTURA PROJEKT 

PRZEMYSŁAW PRZYDATEK pielęgnacja 1 drzewa rok I - 22,00 

zł rok II - 22,00 zł rok III 22,00 zł łączna cena 430 459,92 zł 

Czesław świerk 

„AGRO-SERVICE” Usługi dla rolnictwa i leśnictwa – pielęgnacja 1 drzewa rok I - 25,00 zł rok 

II 

25,00 zł rok III 20,00 zł łączna cena 456 548,40 zł 

Park-

M Poland sp. z o.o. pielęgnacja 1 drzewa rok I - 14,00 zł rok II 9,24 zł rok III - 9,24 zł 

łączna cena 211 838,46 zł 

Z powyższego zestawienia wynika, iż: 

zaoferowane  przez  o

dwołującego  wynagrodzenie  netto  za  pielęgnację  1  drzewa  w 

roku  2021  r.  jest  o blisko  33%  niższe  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  złotych  ofert  w 

tym zakresie, która wynosi 20,73 zł, 

zaoferowane  przez  o

dwołującego  wynagrodzenie  netto  za  pielęgnację  1  drzewa  w 

roku  2022  r.  jest  o  ponad  50%  ni

ższe  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  złotych ofert  w 

tym zakresie, która wynosi 20,05 zł, 

zaoferowane  przez  o

dwołującego  wynagrodzenie  netto  za  pielęgnację  1  drzewa  w 

roku 2023 r. jest  o  ponad 50%  niższe od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  złotych ofert  w 

tym zakresie, która wynosi 18,80 zł, 

-  zaoferowane  przez  o

dwołującego  łączne  wynagrodzenie  brutto  za  pielęgnację  drzew  w 

okresie  2021-2023  jest  o  pr

awie  45%  niższe  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  złotych 

ofert w tym zakresie, która wynosi 388 636,82 zł. 

II, Cena za prawo opcji 

AG-

Complex sp. z o.o. (wykonawca wezwany do wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej w od-

niesieniu do ceny prawa opcji) cena D1 - 

1 119,96 zł cena D2 - 436,32 zł 

MANUFAKTURA  PROJEKT 

PRZEMYSŁAW  PRZYDATEK  cena  D1  -  820,80  zł  cena  D2  - 

604,80 zł 

C. 

Ś. „AGRO-SERVICE” Usługi dla rolnictwa i leśnictwa cena D 1 - 2 592,00 zł cena D2 - 1 

512,00 zł 

Park-M Poland sp. z o.o. cena D 1 - 

453,60 zł cena D2 - 507,60 zł 

Z powyższego zestawienia wynika, iż: 

- zaoferowana przez o

dwołującego cena jednostkowa brutto za prawo opcji D1 jest o prawie 

64% niższa od średniej arytmetycznej wszystkich złotych ofert w tym zakresie, która wynosi 

246,59 zł, - zaoferowana przez odwołującego cena jednostkowa brutto za prawo opcji D2 

jest o prawie 34% 

niższa od średniej arytmetycznej wszystkich złotych ofert w tym zakresie, 

która wynosi 765,18 zł. 

Mając na względzie powyżej zamawiający zwrócił się do wykonawcy o udzielenie wyjaśnień. 

w  tym 

złożenie  dowodów.  dotyczących  wyliczenia  w  zakresie  części  3  ryczałtowej  ceny  za 

miesięczną pielęgnację roślin oraz wyjaśnienie ceny prawą opcji w szczególności w zakresie:  

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

kosztów pracy, których wartość przyjęta do ustalenia ceny nie może być niższa od minimal-

nego wynagrodzenia za pracę albo minimalnej stawki godzinowej, ustalonych na podstawie 

przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. 

U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265); 

pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;  

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy,  

wszystkich 

nakładów robocizny, materiałów oraz sprzętu. 

Zamawiający w wezwaniu w sposób i jednoznaczny określił, jakie części składowe zaofero-

wanej ceny budzą jego wątpliwości - była to ryczałtowa cena za pielęgnację roślin oraz zao-

ferowana cena za prawo opcji. Całkowicie niezrozumiałe są w tej sytuacji rozterki odwołują-

cego 

odnośnie tego, których pozycji z kosztorysu wezwanie dotyczyło. Skoro bowiem zama-

wiający w wezwaniu wskazał, że wymaga wyjaśnień w zakresie miesięcznego wynagrodze-

nia ryczałtowego za pielęgnację drzew, nie zawężających ich do konkretnego roku pielęgna-

cji, to oznaczało to, iż wyjaśnienia wykonawcy mają obejmować wynagrodzenie za każdy rok 

pielęgnacji. Analogiczna sytuacja dotyczyła ceny zaoferowanej za prawo opcji polegające na 

prz

esadzeniu  drzew.  Tutaj  również  zamawiający  wymagał  aby  wyjaśnienia  odnosiły  się  do 

ceny prawa opcji, 

Zamawiający podkreślił, iż inni wykonawcy wezwani przez zamawiającego 

do złożenia wyjaśnień na podstawie art. 90 ustawy, nie mieli podobnych wątpliwości, co do 

zak

resu żądanych przez zamawiającego informacji. 

Jeżeli zaś treść wezwania nie była dla wykonawcy dostatecznie zrozumiała, to mógł się on 

zwrócić  do  zamawiającego  w  formie  przewidzianej  w  SIWZ,  czego  jednak  nie  uczynił.  Jak 

bowiem stanowi informacja zawarta w Rozdziale VII SIWZ: 

„UWAGA:  Jednocześnie  zamawiający  informuje,  że  przepisy  ustawy  PZP  nie  pozwalają  na 

jakikolwiek inny kontakt - 

zarówno z zamawiającym jak i osobami uprawnionymi do porozu-

miewania się z wykonawcami - niż wskazany w niniejszym rozdziale SIWZ. Oznacza to, że 

zamawiający nie będzie reagował na inne formy kontaktowania się z nim, W szczególności 

na kontakt telefoniczny lub/i osobisty w swojej siedzibie.” 

Tym  samym  czynienie  z

amawiającemu  zarzutu  z  tego,  iż  działając  zgodnie  z  postanowie-

niami SIWZ telefonic

znie nie udzielił pracownikowi odwołującemu informacji odnośnie treści 

wezwania do wyjaśnień i traktowanie powyższego działania zamawiającego jako naruszenie 

zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców oraz zasady przejrzystości 

postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, jest całkowicie niezrozumiałe. 

Dodatkowo  zamawiający  podkreślił,  że  treść  wezwania  do  udzielenia  wyjaśnień  nie  musi 

zawierał  precyzyjnych  i  konkretnych  pytań  co  do  zakresu  kalkulacji  ceny  oferty.  Przede 

wszystkim taki obowiązek nie wynika z przepisów ustawy, jak również z przyczyn obiektyw-

nych jest w istocie niemożliwy do zrealizowania. To wykonawca jest podmiotem, który złożył 

ofertę zawierającą określoną cenę, a więc tylko wykonawca jest w stanie precyzyjnie określić 

jakie czynniki, koszty i inne elementy stanowiły podstawę wyceny oferty. Tezę tą potwierdza 

wyrok KIO z dnia 13 lipca 2016 r. (sygn. akt 1 1 53/16). 

Niezależnie od powyższego zama-

wiający wskazał, iż kwestionowanie na obecnym etapie postępowania zasadności wezwania 

do wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej jest działaniem spóźnionym. Wezwanie do wyja-

śnienia ceny oferty zostało do odwołującego skierowane w dniu 21 sierpnia 2020r. Tym sa-

mym termin na kwestionowanie zasadności tego wezwania poprzez wniesienie odwołania do 

KIO upłynął odwołującemu w dniu 21 sierpnia 2020 r. 

Oznacza to, że argumentację co do bezpodstawności  ww. wezwania należy obecnie uznać 

za spóźnioną. 

Il. Odnosząc się zaś do zarzutu samej oceny wyjaśnień złożonych przez odwołującego, za-

mawiający zauważył, iż sam odwołujący w sposób pośredni przyznaje w odwołaniu, iż jego 

wyjaśnienia nie zawierały merytorycznego odniesienia się do treści wezwania. Jednocześnie 

z

amawiający wnosi o pominięcie i nie rozpatrywanie wyjaśnień odwołującego zawartych na 

stronach 6 i 7 odwołania jako spóźnionych na obecnym etapie postępowania. Na tym etapie 

Izba ocenia pod kątem przepisów prawa poprawność działań zamawiającego i powinna brać 

pod uwagę stan faktyczny sprawy, z którym miał okazję zapoznać się (ustalić) zamawiający, 

szczególnie w przypadku wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, kiedy to cała inicjatywa 

dowodowa  spoczywa  na  wzywanym  wykonawcy.  Jak  wskazała  Izba  w  wyroku  z  dnia  2 

kwietnia 2015 r. (sygn.. akt: KIO 547/1 5) postępowanie przed Izbą nie zastępuje zatem dzia-

łania  zamawiającego,  a  tym  samym  proces  dowodowy,  jakkolwiek  przewidziany  w  ustawie 

ograniczony jest do funkcji postępowania odwoławczego, a zatem zbadania objętej zarzuta-

mi aktywności zamawiającego. Nie może więc być tak, że dopiero w toku postępowania od-

woławczego  ujawniają  się  okoliczności,  które  od  początku  były  poza  zakresem  czynności 

zamawiającego i jego oceny i które mogły i powinny być zbadane przez zamawiającego.  

Jeśli  zaś  chodzi  o  wyjaśnienia  złożone  przez  wykonawcę  na  wezwanie  zamawiającego  w 

dniu 25 sierpnia 2020 r. to z

amawiający podtrzymuje swoją opinię wyrażoną w piśmie zawie-

rającym informację o odrzuceniu oferty odwołującego, iż wykonawca ten nie wykazał, iż zło-

żona przez niego oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Analiza ww. wyjaśnień wskazuje, że 

o

dwołujący  uchylił  się od  przedstawienia jakichkolwiek  informacji  dotyczących sposobu kal-

kulacji  ceny  za 

pielęgnację  drzew  oraz  prawo  opcji.  Wyjaśnienia  te  nie  wskazują  żadnego 

elementu cenotwórczego. Brak jest wskazania jakie koszty zostały ujęte, ile osób wykonawca 

przeznaczył  do  realizacji  tego  zamówienia,  ich  zaangażowania  oraz  informacji  o  sposobie 

zatr

udnienia,  czy  też  poziomie  zakładanego  wynagrodzenia  tych  osób.  Wykonawca  nie 

wskazał jakichkolwiek innych kosztów, które są niezbędne do wykonania zamówienia (mate-

riałów,  sprzętu),  jak  również  wysokości  marży.  Wreszcie  nie  powołano  jakichkolwiek  dowo-

dów w celu wykazania, że oferta ta nie zawiera rażąco niskiej ceny. Podkreślił, iż zamawiają-

cy  w  wezwaniu  do  wyjaśnień,  oprócz  przywołania  ustawowych  zapisów,  wymagał  również 

„udzielenie wyjaśnień, w tym złożenie dowodów, dotyczących wyliczenia w zakresie części 3 

ryczałtowej  ceny  za  miesięczną  pielęgnację  roślin  oraz  wyjaśnienie  ceny  prawa  opcji,  w 

szczególności w zakresie robocizny, materiałów oraz sprzętu”. Wykonawca w żadne sposób 

nie odniósł do tego wymogu zamawiającego, ograniczają się do ogólnych, powierzchownych 

stwierdzeń, takich jak:  

„  Wykonawca  swoją  ofertę  konstruował  w  oparciu  o  bogate,  długoletnie  doświadczenie  w 

prowadzeniu  prac  związanych  z  dostawą,  nasadzaniem  oraz  przesadzaniem  roślinności. 

Wykonawca  w  różnych  formach  prawnych  prowadzi  działalność  gospodarczą  związaną  z 

szeroko pojętym ogrodnictwem od niemal 25 lat, dysponuje własnym zapleczem produkcyj-

nym  o  powierzchni  ponad  35  hektarów,  rozbudowaną,  międzynarodową  siecią  dostawców 

roślin, a także wykwalifikowanym personelem ogrodniczym. ” 

„Koszt  ten  uzależniony  jest  od  lokalizacji  realizowanych  nasadzeń,  jak  również  gatunku 

drzewa, niemniej jednak obejmuje wszelkie koszty Wykonawcy (przede wszystkim osobowe, 

pozostałe koszty są marginalne) i zawiera odpowiednią marżę sprzedażową.” 

Co zaś tyczy się wyceny prawa opcji, to Wykonawca wskazuje, iż przyjmuje w ramach pro-

wadzonej  działalności  gospodarczej  cenę  jednostkową  za  posadzenie  drzewa  w  wys.  ok. 

200 zł netto za 1 szt. W cenie tej zawierają się wszelkie koszty Wykonawcy (przede wszyst-

kim  osobowe

,  pozostałe  koszty  są  marginalne).  Jeżeli  zaś  tak,  to  za  przesadzenie  przyjąć 

należy cenę stanowiącą ok. dwukrotność wartości posadzenia albowiem przy tej pracy nale-

ży wpierw drzewo wykopać, następnie przenieść lub przewieźć, finalnie na powrót zasadzić 

w 

innym miejscu. ” 

Zamawiający zauważył też, iż wykonawca wskazał cenę 14 zł netto/szt. za pielęgnację drzew 

w pierwszym roku i 9,24 zł netto w drugim i trzecim roku pielęgnacji argumentując że spadek 

ceny 

jednostkowej za pielęgnację w latach kolejnych związany jest z tym, iż regułą jest, że w 

przypadku  przyjęcia  się  wykonanych  nasadzeń,  nie  wymagają  one  aż  tak  rozbudowanych 

zabiegów pielęgnacyjnych -czego z kolei wykonawca pewien jest bazując na swym wielolet-

nim  doświadczeniu  zawodowym.”  Ze  stwierdzeniem  tym  zamawiający  nie  może  się  jednak 

zgodzić. Zwykle w pierwszym roku po posadzeniu drzew następuje rozwój korzeni i przyjęcie 

się roślin posadzonych w dobrych warunkach (np. parkach). Taki argument jest bezzasadny 

dla nasadzeń w pasach drogowych, ponieważ młode drzewa posadzone w takich miejscach 

wymagają pielęgnacji w okresie dłuższym niż 3 lata, z przyczyn, które zamawiający wskazał 

wcześniej.  Powyższe  potwierdza  równie  porównanie  cen  jednostkowych  za  pielęgnację 

wskazanych przez innych w

ykonawców (vide tabela na stronie 4 niniejszego pisma). W oce-

nie zamawiającego sam odwołujący wskazał więc, że cena za pielęgnację drzew nie została 

prawidłowo oszacowana. 

W myśl  przepisów  ustawy  obowiązek  wykazania,  że oferta nie zawiera  rażąco  niskiej  ceny 

(lub kosztu) - ta

kże co do jej istotnych części składowych - spoczywa na wykonawcy, w sto-

sunku  do którego  zamawiający  zainicjował  procedurę  wyjaśniania  rażąco  niskiej  ceny. Wy-

konawca  w  ramach  składanych  wyjaśnień  powinien  również  przedłożyć  dowody  na  ich  po-

parcie, w szczeg

ólności pod kątem prawidłowości dokonanej kalkulacji cenowej, które w jego 

ocenie uzasadniają przyjętą wycenę całości przedmiotu zamówienia. To bowiem wykonawca, 

który składa wyjaśnienia w zakresie rażąco niskiej ceny powinien wskazać, co spowodowało 

obniżenie ceny, jak również w jakim stopniu wskazany czynnik wpłynął na jej obniżenie. Po-

wołał wyrok z dnia 22 kwietnia 2013 r. (sygn. KIO 716/13). Ponadto zaznaczył, że zamawia-

jący nie ma - w świetle omawianych przepisów obowiązku wzywać wykonawcy do skutku tj. 

aż przedstawi on wszelkie wyjaśnienia i dowody uzasadniające brak podstaw do odrzucenia 

oferty  z  powodu  rażąco  niskiej  ceny.  Jak  wskazuje  się  w  orzecznictwie  Izby,  prowadzona 

procedura wyjaśnień nie może usprawiedliwiać uchylania się przez wykonawcę od złożenia 

rzetelnych wyjaśnień elementów oferty mających wpływ na wysokość ceny. Brak rzetelności 

w składanych wyjaśnieniach nie może uzasadniać kolejnych wezwań kierowanych do wyko-

nawcy a zamawiający nie musi wielokrotnie wzywać do wyjaśnień wykonawcy, który od po-

czątku  składa  wyjaśnienia  ogólnikowe,  wymijające  i  nieprzekonywające  (tak  wyrok  KIO  z 

dnia 21 sierpnia 2020 r. sygn. akt: KIO 1317/20). 

III.  Mając  na  względzie  powyższe  okoliczności  zamawiający  nie  miał  innej  możliwości,  jak 

tylko odrzucić ofertę odwołującego. Zarzut odwołującego, iż zamawiający nie wskazał szcze-

gółowego uzasadnienia oceny wyjaśnień odwołującego należy uznać w opisanej sytuacji za 

całkowicie  chybiony.  Skoro  „wyjaśnienia”  odwołującego  nie  zawierały  w  zasadzie  jakichkol-

wiek treści merytorycznych, ani też żadnych dowodów, to do czego w ocenie odwołującego, 

z

amawiający miał się w uzasadnieniu swojej decyzji odnosić lub z czym miał polemizować? 

Z posiadaniem przez w

ykonawcę „wieloletniego doświadczenia” czy „profesjonalnego perso-

nelu”? Z tym, że odwołujący w ramach ceny skalkulował „odpowiednią marżę sprzedażową” 

czy, że „cena obejmuje wszystkie koszty osobowe”? Zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy, zama-

wiający  jest  zobowiązany  odrzucić  ofertę  wykonawcy,  który  nie  złoży  wyjaśnień,  lub  jeżeli 

dok

onana  ocena  złożonych  przez  wykonawcę  wyjaśnień  oraz  dostarczonych  dowodów  po-

twierdzi,  że oferta  zawiera rażąco  niską cenę  w  stosunku do  przedmiotu  zamówienia.  Przy 

czym  nieudzieleniem  wy

jaśnień, o którym mowa w tym przepisie, jest nie tylko brak reakcji 

w

ykonawcy na wezwanie, ale też przedstawienie pisma typu "wyjaśnienia”. lecz nie zawiera-

j

ące  żadnych  szczególnych  merytorycznych  informacji  i  danych  (tzw.  merytorycznej  treści)- 

przy  czym  w  zależności  od  rozmiaru  braku  owych  informacji  i  danych  konkretną  sytuację 

albo uznaje się za brak złożenia wyjaśnień w ogóle, albo za brak wykazania prawidłowości 

zaoferowanej ceny pozwalającej na pozytywną ocenę przez zamawiającego. czyli niedopeł-

nienie  obow

iązku wykazania. że oferta nie zawiera ceny rażąco niskiej. Z taką też sytuacją 

mamy do czynienia w niniejszej sprawie, co zostało w sposób jednoznaczny i wyczerpujący 

wskazane w uzasadnieniu decyzji o odrzuceniu oferty o

dwołującego. 

W  dniu  28  października  2020r.  przystępujący  złożył  pisemne  stanowisko,  w  którym 

podtrz

ymał  wniosek  o  oddalenie odwołania.  Ponad  stanowisko zamawiającego  wskazał,  że 

odw

ołujący  nie  przedłożył  dowodów  ani  kalkulacji,  nie  wykazał  w  jaki  sposób  kalkulował 

cenę, ani jak powołane przez niego czynniki wpływają na obniżenie ceny. Jego wyjaśnienia 

są  ogólnikowe  i  nieprecyzyjne.  Nie  wykazał  kosztów  jakie  musi  ponieść  w  związku  z 

realizacją przedmiotowego  zamówienia.  Co do  zatrudnienia doświadczonych osób  – to  jest 

to okoliczność nie wyróżniająca go spośród innych wykonawców, a odwołujący nie podał ile 

osób  będzie  kierował  do  realizacji  zamówienia  i  jakie  będą  otrzymywać  wynagrodzenie. 

Zatrudnienie wykwalifikowanych pracowników jest z reguły droższe niż osób początkujących 

i  nie  posiadających  doświadczenia  w  branży.  W  zakresie  posiadania  wieloletniego 

doświadczenia – to także ta okoliczność nie wyróżnia odwołującego od innych wykonawców, 

również  przystępujący  jest  doświadczonym  wykonawcą.  Przystępujący  podniósł  brak 

powiązania  i  porównywalności  z  innymi  projektami,  gdyż  odwołujący  nie  przedstawił  cen  z 

tych  innych  zamówień,  mogły  być  one  rażąco  niskie.  Z  informacji  przystępującego  we 

Wrocławiu  odwołujący  przewidział  kwotę  za  pielęgnację  9,33  netto  miesięcznie,  a  jakość 

pielęgnacji  odbiegała  od  wymogów  inwestora  na  dowód  czego  przystępujący  wniósł  o 

przep

rowadzenie  dowodu  z  dokumentacji  zdjęciowej,  dokumentacji  rejestrującej, 

przesłuchania  D.  Ś.  na  adres  ul.  Juliusza  Słowackiego  …  Oleszyce.  W  ocenie 

przystępującego  również  lokalizacja  konieczności  sadzenia  i  pielęgnacji  w  jednym  miejscu 

nie wyr

óżnia odwołującego spośród innych wykonawców. Co do nieprawidłowego wezwania, 

to przystępujący  wskazał  na  profesjonalny  charakter  działalności  odwołującego,  a także na 

to,  że  sam  odwołujący  wskazał,  że  najistotniejsze  są koszty  osobowe  jednak  tych kosztów 

nie  przedstawił  i  nie  skalkulował.  Przystępujący  podniósł  brak  kalkulacji  kosztów  oraz  brak 

złożenia dowodów. Przystępujący przedstawił minimalne w jego ocenie zestawienie kosztów 

związanych z pielęgnacją roślin: 

zakup 100 szt worków kory po 9zł. za worek – 900 zł./m-c 

- koszt  wody  do  podlewania 

– 709 zł./m-c (20 razy na rok x 27,5 m3 x 4zł.) plus kaucja za 

hydrant 800zł. x 7 m-cy = 7800/1 m-c = 709zł. 

koszty związane z wypadaniem sadzonek i konieczność zastąpienia ich innymi ok./ 1545zł. 

miesięcznie  przy  założeniu  średniego  rocznego    3%  wypadania  drzew,  średniej  wartości 

drzewa 1000zł. z uwzględnieniem kosztów posadzenia i transportu, 

koszty  pracy  związane  z  podlewaniem  1163zł.  miesięcznie  20x  300zł.  =  6000zł.,  przy 

założeniu, że będzie używany ciągnik z beczką 20 x 2 pracowników x 10 godzin x 17zł. netto 

800zł. Daje to kwotę 12 800zł. czyli 1163zł. miesięcznie 

koszty pracy związane z podlewaniem 1261/m-c za pomocą busa, 

1584 zł. koszty pielęgnacji drzew – plewienie, uzupełnianie kory, poprawa wiązań 

320zł.//m-c koszty przycinania oraz opryskiwania drzew.  

Jako  dowód  dla  prawidłowości  powyższej  kalkulacji  zawnioskował  o  przeprowadzenie 

dowodu  z  zeznań  świadka  D.  Ś.  .  Nie  zgodził  się  ze  stanowiskiem  odwołującego,  że 

przedmiotem badani

a może być wyłącznie cena całkowita oferty.  

Izba ustaliła następujący stan faktyczny: 

Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. siwz wraz z załącznikami, informacji 

z  otwarcia  ofert, 

kosztorysów  ofertowych dla części  3,  wezwania z  dnia 21  sierpnia  2020r., 

wyjaśnień  z  dnia  25  sierpnia  2020r.,  informacji  o  odrzuceniu  odwołania  z  dnia  16  września 

2020r.  

Na podstawie tych dowodów Izba ustaliła, co następuje: 

W załączniku nr 1 do siwz zamawiający opisał przedmiot zamówienia w zakresie pielęgnacji 

d

rzew i przesadzeń w następujący sposób: 

II.  PIELĘGNACJA  DRZEW W  (w  okresie  od  1.01.2021  do  dnia  30.11.2023  r.)  –  rozliczana 

ryczałtem 

PIELĘGNACJA DRZEW W OKRESIE SPOCZYNKU (LISTOPAD-MARZEC) standard 

jakościowy wykonania prac:  

W  styczniu  2021  roku  nale

ży  wykonać  bielenie  pni  drzew  preparatem  na  bazie  wapna 

przeznaczonym  do  tego  celu.  Preparat  powinien  być  nietoksyczny  dla  ludzi,  zwierząt  oraz 

drzew,  ulegający  biodegradacji.  Pnie  drzew  należy  pokryć  dokładanie  preparatem  na 

wysokości  od  szyi  korzeniowej  do  podstawy  korony  drzewa.  Malowanie  należy  wykonać 

p

ędzlem w temperaturze powyżej 5*C. 

W czasie spoczynku, należy przeprowadzać przegląd drzew 2 razy w miesiącu (w pierwszy i 

trzeci poniedziałek miesiąca) i wykonywać nw. prace: 

1) naprawę opalikowania wg potrzeb: 

• 

wymianę połamanych palików; 

• 

uzupełnianie wiązań; 

• 

poprawę poluzowanych wiązań; 

• 

uzupełnianie etykiet informacyjnych o drzewie; 

• 

poprawianie bielenia pni 

– na wezwanie Zamawiającego; 

• 

niezbędne cięcia techniczne; 

• 

pionizowanie przechylonych drzew; 

• 

uzupełnianie zerwanych etykiet. 

2) kontrolę wilgotności podłoża – w razie potrzeby podlewać rano, w ilości 50 l/drzewo. 

Efekt  oczekiwany:  Opalikowanie  proste  i  nieuszkodzone,  drzewa  proste,  bez  patogenów, 

wolne od szkodników. 

Po  każdorazowym  wykonaniu  w/w  prac  należy  przesyłać  raporty  za  pomocą  poczty 

elektronicznej.  Raporty  wykonanych  prac  będą  podstawą  do  ich  odbioru.  Jeśli  w  danym 

miesiącu  nie  będzie  potrzeby  wykonania  żadnych  z  ww.  prac  należy  przesłać  raport  z 

wykonania przeglądu. 

Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  do  zmiany  harmonogramu  prac  pielęgnacyjnych  w 

zależności  od  warunków  atmosferycznych  i  bieżących  potrzeb  Zamawiającego.  O 

powyższych  zmianach  Zamawiający  powiadomi  Wykonawcę  za  pośrednictwem  poczty 

elektronicznej. 

W  ostatnim  tygodni

u  listopada  2023  roku,  przed  zgłoszeniem  gotowości  do  ostatecznego 

odbioru prac, należy usunąć opalikowanie drzew. 

PIELĘGNACJA 

DRZEW 

W 

SEZONIE 

WEGETACYJNYM 

(KWIECIEŃ–

PAŹDZIERNIK) standard jakościowy wykonania prac:  

W okresie wegetacyjnym w comiesięcznym okresie prac należy wykonać:  

podlewanie,  rano  lub  wieczorem,  minimum  2  razy  w  tygodniu,  w  ilości  min.  50 

l/drzewo.  Dni  oraz  godziny  podlewania  zostaną  uzgodnione  w  tzw.  harmonogramie 

podlewania,  zaakceptowanym  przez  Zamawiającego.  Dopuszczone  jest  używanie  do 

podlewania  worków  do  podlewania  kropelkowego  (rys.  6).  Jeśli  Wiosną  2021  roku 

Zamawiający  przekaże  do  zamontowania  montaż  worki  do  podlewania  drzew  (worki 

dostarczy  Zamawiający  dla  wszystkich  drzew)  Wykonawca  odbierze  je  ze  wskazanego 

miejsca  na 

terenie  m.st.  Warszawy  i  zamontuje  worki  na  własny  koszt,  we  wskazanych 

lokalizacjach. Przez podlewanie drzew w takim przypadku będzie rozumiało się napełnianie 

worków  wodą.  W  każdym  tygodniu  worek  nawadniający  powinien  być  zamontowany 

(przeniesiony) na in

nym słupku zgodnie z przyjętym oznaczeniem w postaci zielonych kropek 

–  dokładny  harmonogram  do  ustalenia  z  Zamawiającym.  W  przypadku  drzew 

ustabilizowanych bez użycia opalikowania, do montażu worka nawadniającego należy wbić 3 

paliki  toczone,  o średnicy  7  cm,  wysokości  130 cm.  Paliki  powinny  być  nowe,  wykonane  z 

drewna ciśnieniowo impregnowanego, oznakowane jak w pkt. I ust.14. Paliki należy wbić w 

ziemię  w  równej  odległości  od  siebie,  na  głębokość  30  cm,  na  krawędzi  misy.  Nie  należy 

wbijać palików w studnie chłonne. 

W  przypadku  kradzieży  lub  zniszczenia  worków  Wykonawca  niezwłocznie  zgłosi  ten  fakt 

Zamawiającemu.  

Uwaga:  w  ostatnim  tygodniu  października  każdego  roku  pielęgnacji  worki  do  podlewania 

drzew należy zdemontować, oczyścić i przechować do czasu ponownego montażu w marcu 

kolejnego  roku.  W  październiku  2023  roku  worki  zostaną  zdemontowane,  wysuszone, 

złożone i przewiezione w miejsce wskazane przez Zamawiającego.  

pielenie  mis  drzew  minimum  2  razy  w  miesiącu  (w  pierwszy  i  trzeci  poniedziałek 

miesiąca lub w innym terminie uzgodnionym z Zamawiającym w harmonogramie). Nie należy 

dopuścić  do  zachwaszczenia  mis  -  w  przypadku  drzew  posadzonych  w  trawniku  pielenie 

dotyczy  tylko  wykorowanej  misy  wokół  drzewa,  wraz  z  odcięciem  brzegów  od  trawnika.  W 

przypadk

u  drzew  posadzonych  w  misach  chodników  należy  wypielić  całą  nieutwardzoną 

powierzchnię misy; 

uzupełnianie  ściółki  ze  średnio  zmielonej  kory  drzew  iglastych  lub  zrębków  (tak  aby 

zagłębienie w misie zawsze było wypełnione); 

kontrola mocowania osłon na pniach drzew – w razie potrzeb poprawa lub wymiana; 

nawożenie  drzew  wieloskładnikowym  nawozem  rozpuszczalnym  w  wodzie 

zaaplikowanym wraz  

z  podlewaniem  w  ilości  zgodnej  z  zaleceniami  producenta  (w  kwietniu,  w  drugim  i  trzecim 

roku pielęgnacji); 

cięcia korygujące tylko po uzgodnieniu z Zamawiającym. 

przegląd drzew - 2 razy w miesiącu (w pierwszy i trzeci poniedziałek miesiąca) oraz 

wykonanie poniższych prac wg potrzeb: 

• 

usuwanie  odrostów  korzeniowych,  odrostów  na  pniu,  połamanych  lub  obumarłych 

pędów,  gałęzi  krzyżujących  się,  słabych,  chorych,  wyrastających  z  nieprawidłowych 

rozwidleń  i  tzw.  węzłów.  Należy  wykonać  dokumentację  fotograficzną  drzew  przed  i  po 

cięciach; 

• 

monitoring  roślin  pod  kątem  występowania  szkodników  i  patogenów  –  w  razie 

koniecz

ności  wykonywanie  oprysków,  po  uprzednim  uzgodnieniu  z  Zamawiającym  środka 

ochrony  roślin (z  zastrzeżeniem  że nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi,  zwierząt  lub 

środowiska  i  posiadają  zezwolenie  na  dopuszczenie  do  obrotu).  Z  przeprowadzonych 

przeglądów  należy  wysłać  raporty  informujące  o  stanie  fitosanitarnym  drzew.  W  przypadku 

użycia środka ochrony roślin należy postępować zgodnie z § 3 ust. 22 umowy; 

• 

kontrola  stabilizacji  posadzonych  drzew  (bieżąca  naprawa  opalikowania:  wymiana 

połamanych palików /w przypadku zniszczenia lub kradzieży całości opalikowania należy je 

wymienić  na  nowe/,  poprzeczek,  uzupełnienie  wiązań  i  zerwanych  etykiet  informacyjnych, 

pionizowanie  drzew  przechylonych).  Paliki  toczone,  o  średnicy  7  cm,  wysokości  250  cm 

powinny być nowe z drewna ciśnieniowo impregnowanego. W przypadku przechylenia drzew 

stabilizowanych w gruncie 

– odkopanie i poprawienie systemu. 

Efekt oczekiwany: misy drzew stale utrzymywane w stanie bez przerostu chwastów, rośliny 

podlane  w  miarę  potrzeb,  bez  patogenów,  wolne  od  szkodników  i  o  prawidłowym  turgorze, 

opalikowanie proste i nieuszkodzone, drzewa proste. 

W przypadku uszkodzenia drzewa w wyniku kolizji drogowej, wandalizmu lub silnego wiatru 

Wykonawca  usunie  drzewo  wraz  z  karpą.  Usunięcie  odbędzie  się  na  zlecenie 

Zamawiającego, w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego.  

Po  każdorazowym  wykonaniu  w/w  prac  należy  przesyłać  raporty  za  pomocą  poczty 

elektronicznej.  Raporty  wykonanych  prac  będą  podstawą  do  ich  odbioru.  Jeśli  w  danym 

miesiącu  nie  będzie  potrzeby  wykonania  żadnych  z  ww.  prac  należy  przesłać  raport  z 

wykonania przeglądu. 

III. PRZESADZENIE DRZEW (w okresie od 1.01.2021 do dnia 30.11.2023 r.) 

– zgodnie z § 

13 umowy wykonywane w ramach prawa opcji. 

Standard jakościowy wykonania prac: 

obficie podla

ć drzewo; 

okopać roślinę dookoła, tak by wydobyć całą bryłą korzeniową (balot); 

odpowiednio  zabezpieczyć  bryłę  korzeniową  przed  przesuszeniem  i  uszkodzeniami 

podczas transportu, np. poprzez dodatkowe owinięcie tkaniną; 

wyrównać  teren,  usunąć  opalikowanie,  oraz  wszystkie  zanieczyszczenia.  Doły  po 

usuniętych drzewach należy uzupełnić ziemią urodzajną oraz wysiać trawę; 

przetransportowanie w miejsce docelowe; 

wykonanie sadzenie zgodnie z pkt. I. 

Uwaga!  

Bezpośrednio  po  wyjęciu  bryły  korzeniowej  dół  należy  wypełnić  ziemią  a  teren  wyrównać. 

Przesadzanie powinno odbywać się w chłodny i pochmurny dzień. Teren zostanie odebrany 

po równomiernym wzroście trawy.  

Z informacji z otwarcia ofert wynika, że zamawiający na sfinansowanie zamówienia w części 

przeznaczył 1 413 319,47zł. 

Na część 3 oferty złożyli: 

Ag-

Complex z ceną 1 403 424, 14zł., za D1 – 1 119,96zł., za D2 – 436,32 

Manufaktura Projekt P. P. 

z ceną 1 363 284,29zł., za D1 – 820,80zł. za D2- 604,80 

Przystępujący z ceną 1 126 926zł. za D1 – 2 592,00zł., za D2 – 1 512, 00zł. 

Odwołujący z cena 1 081 256,76zł. za D1 – 453,60zł. za D2 – 507,60zł. 

Z kosztorysów ofertowych załączonych do ofert wynika, co następuje: 

Za  posadzenie  drzew  wykonawcy,  którzy  złożyli  oferty  na  część  3  zaoferowali  następujące 

ceny: 

Odwołujący – 869 417, 30zł. brutto 

AG-Complex 

– 947 723,61zł. brutto 

P. P. 

– 932 824, 26zł. brutto 

C. 

Ś. – 670 377, 60zł. brutto 

Za pielęgnację 549 drzew w okresie 11 miesięcy rocznie w kolejnych 3 latach 2021,  2022 i 

2023 wykonawcy w części 3 zaoferowali: 

Odwołujący – 211 838,46zł. brutto, za rok 2021 – 14zł. netto/1 drzewo i 91 309.68 zł. za 11 

miesięcy,  czyli  za  1  miesiąc  8 300,  88zł.,  za  rok  2022  i  odpowiednio  za  rok  2023 

9,24zł.netto/1 drzewo i 60 264,39zł. za 11 miesięcy, czyli za 1 miesiąc 5 478,58zł. 

AG-Complex 

– 455 700, 53zł. brutto, za rok 2021 – 21,95zł. netto/1 drzewo i 143 160,53zł. 

za  11  miesięcy,  czyli  za  1  miesiąc  13 014,59zł.  za  rok  2022  i  odpowiednio  za  rok  2023  – 

23,96zł. netto/1 drzewo i 1 56 270,00zł. za 11 miesięcy czyli za 1 miesiąc 14 206, 36zł. 

P. P. 

– 430 459,92zł. brutto, za każdy rok 22zł. netto/1 drzewo i 143 486,64zł. za 11 miesięcy, 

czyli za 1 miesiąc 13 044,24zł. 

C. 

Ś. – 456 548,40zł. brutto, za rok 2021 i odpowiednio za rok 2022 – 25zł.netto/1 drzewo i 

163 053,00zł. za 11 miesięcy, czyli za 1 miesiąc 14 823zł. i za rok 2023 20zł. netto/1 drzewo i 

442,40zł. za 11 miesięcy, czyli za 1 miesiąc 11 858,40zł. 

Za opcję wykonawcy w części 3 zaoferowali: 

Odwołujący D1- 453,60zł., D2 - 507, 60zł. brutto  

AG-Complex D1- 1119,96, D2- 

436,32zł. brutto, 

P. P. D1- 

820,80zł. D2 – 604,80zł. brutto, 

C. 

Ś. D1- 2 592zł. i D2 – 1 512zł. 

W  dniu  21  sierpnia  2020r.  zamawiający  na  postawie  art.  90  ust  1a  ustawy  wezwał 

odwołującego do udzielenia wyjaśnień, w tym złożenia dowodów, dotyczących wyliczenia w 

zakresie  części  3 ryczałtowej  ceny  za  miesięczną  pielęgnację  roślin  oraz  wyjaśnienie  ceny 

prawa opcji, w szczególności w zakresie: 

1.  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla  wykonawcy, 

kosztów  pracy,  których  wartość  przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na 

podstawie przepisów ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeni za 

pracę (Dz. U. z 2015 r. poz. 2008 oraz z 2016 r. poz. 1265); 

2. pomocy publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów; 

3. wynikającym z przepisów prawa pracy i przepisów o zabezpieczeniu społecznym; 

4. obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

5. wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

6. powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy; 

7. wszystkich nakładów robocizny, materiałów oraz sprzętu. 

Zamawiający  poinformował,  że  zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy  obowiązek  wykazania,  że 

oferta nie zawiera r

ażąco niskiej ceny spoczywa na wykonawcy. Jednocześnie przypomniał, 

że zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił 

wyjaśnień lub jeżeli dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że 

oferta zawiera 

rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

 W  dniu  25  sierpnia  2020r. 

odwołujący  wyjaśnił, że wykonawca swoją ofertę konstruował  w 

oparciu  o  bogate,  długoletnie  doświadczenie  w  prowadzeniu  prac  związanych  z  dostawą, 

nasadzaniem  oraz  przesadzaniem  roślinności.  Wykonawca  w  różnych  formach  prawnych 

prowadzi działalność gospodarczą związaną z szeroko pojętym ogrodnictwem od niemal 25 

lat,  dysponuje  własnym  zapleczem  produkcyjnym  o  powierzchni  ponad  35  hektarów, 

rozbudowaną,  międzynarodową  siecią  dostawców  roślin,  a  także  wykwalifikowanym 

personelem 

ogrodniczym. Wykonawca wskazał, iż zamówienia podobne do przedmiotowego 

realizuje od wielu lat na terenie całego kraju, dla przykładu w ramach 40 przeglądu piosenki 

aktorskiej  we Wrocławiu,  akcji  społecznej  „Wrośnij  we Wro”,  zakupu  i  nasadzenia  krzewów 

na  terenie  Gminy  Miejskiej  Kraków  w  latach  2018-2019,  a  także  wielu  innych,  w  tym  tak 

wymagających  jak  zagospodarowanie  zielonych  dachów  (m.in.  w  Muzeum  Śląskim  w 

Katowicach oraz w Centrum Spotkań Kultur i Galerii Zamek w Lublinie). Mając na względzie 

powyższe wykonawca w swej działalności przyjmuje średnią cenę za pielęgnację 1 drzewa 

na  poziomie  od  60-

80  zł  netto  rocznie.  Koszt  ten  uzależniony  jest  od  lokalizacji 

realizowanych  nasadzeń,  jak  również  gatunku  drzewa,  niemniej  jednak  obejmuje  wszelkie 

koszty  wykonawcy  (przede  wszystkim  osobow

e,  pozostałe koszty  są marginalne)  i  zawiera 

odpowiednią  marżę  sprzedażową.  Wykonawca  nie  zgadza  się  w  tym  zakresie  z 

z

amawiającym,  jakoby  podana  przez  niego  cena  za  pielęgnację  była  rażąco  niska, 

przeciwnie 

– suma jednostkowa zawarta w ofercie wykonawcy, tj. 154 zł netto za 11 miesięcy 

pielęgnacji  skalkulowana  została  wysoko,  albowiem  zamawiający  nałożył  w  treści  SIWZ 

sz

ereg  dodatkowych  obowiązków  na  wykonawcę  co  do  sposobu  prowadzenia  pielęgnacji 

roślin.  Wykonawca  wskazał  również,  iż  spadek  ceny  jednostkowej  za  pielęgnację  w  latach 

kolejnych  związany  jest  z  tym,  iż  regułą  jest,  że  w  przypadku  przyjęcia  się  wykonanych 

nasadzeń,  nie  wymagają  one  aż  tak  rozbudowanych  zabiegów  pielęgnacyjnych  –  czego  z 

kolei w

ykonawca pewien jest bazując na swym wieloletnim doświadczeniu zawodowym. Co 

zaś  tyczy  się  wyceny  prawa  opcji,  to  wykonawca  wskazał,  iż  przyjmuje  w  ramach 

prowadzonej działalności gospodarczej cenę jednostkową za posadzenie drzewa w wys. ok. 

200  zł  netto  za  1  szt.  W  cenie  tej  zawierają  się  wszelkie  koszty  wykonawcy  (przede 

wszystkim  osobowe,  pozostałe  koszty  są  marginalne).  Jeżeli  zaś  tak,  to  za  przesadzenie 

przyjąć  należy  cenę  stanowiącą  ok.  dwukrotność  wartości  posadzenia  –  albowiem  przy  tej 

pracy należy wpierw drzewo wykopać, następnie przenieść lub przewieźć, finalnie na powrót 

zasadzić  w  innym  miejscu.  Ceny  te  mogą  wahać  się  w  zależności  od  lokalizacji  oraz 

gatunków  przesadzanych drzew,  niemniej  jednak  zostały  one na  podstawie takiej kalkulacji 

odzwierciedlone w ofercie wykonawcy.  

Wykonawca  wskazał,  iż  jednostkowe  nasadzenie  lub  przesadzenie  drzewa  nie  jest 

czynnością  czasochłonną  dla  doświadczonego  ogrodnika,  jak  również  nie  jest  czynnością 

skomplikowaną,  zaś  pozostałe  koszty  takich  czynności  mają  charakter  marginalny,  jeśli 

bierze się pod uwagę – tak jak to jest dla celów przedmiotowego zamówienia – sporą ilość 

nasadzeń  w  jednym  miejscu.  Wobec  powyższego  wykonawca  jest  w  stanie  zaoferować 

z

amawiającemu konkurencyjne ceny, za które władny jest całkowicie i prawidłowo wykonać 

w całości przedmiot zamówienia publicznego.  

W dniu 16 września 2020r. zamawiający odrzucił ofertę odwołującego na podstawie art. 89 

ust.  1  pkt  4  w  związku  z  art.  90  ust.  3  ustawy  w  zakresie  części  3  która  zawierała  rażąco 

niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Zgodnie  z  art.  90  ust.  2  ustawy 

obowiązek  wykazania,  że oferta nie zawiera  rażąco  niskiej 

ceny  spoczywa  na  wykonawcy.  W  ocenie  zamawiającego  wyjaśnienia  wykonawcy  są 

niewystarczające:  nie  wskazują  one  na  żadne  zobiektywizowane,  a  równocześnie  poparte 

dowodami  okoliczn

ości,  pozwalające  na  ustalenie,  że  cenę  zaoferowano  na  odpowiednim 

poziomie  pozwalającym  na  wykonanie  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami 

określonymi przez zamawiającego oraz wynikającymi z odrębnych przepisów. Okoliczności, 

na  które  powołuje  się  wykonawca,  powinny  być  udowodnione  za  pomocą  dowolnych 

środków  dowodowych  -  ustawodawca  pozostawił  wykonawcy  wybór  w  tym  zakresie. 

Wykonawca,  wezwany  do  udzielenia  wyjaśnień,  jest  zobowiązany  szczegółowo  wskazać 

konkretne,  dające  się  zweryfikować  czynniki  umożliwiające  mu  skalkulowanie  ceny  lub 

kosztu  na  niskim  poziomie.  Ponadto  wykonawca  winien  przedstawić,  w  jakim  stopniu  dany 

czynnik  wpłynął  na  obniżenie  ceny.  W  ocenie  zamawiającego  wykonawca  powyższemu 

zadaniu  nie  sprostował.  Wyjaśnienia  wykonawcy  są  ogólne,  lakoniczne,  nie  odnoszą  się  w 

konkretach do poszczególnych elementów składowych. 

Ma

jąc na względzie powyższe zamawiający uznał, iż dokonana przez niego ocena wyjaśnień 

w

ykonawcy  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu 

zamówienia i  w  związku z  tym  oferta wykonawcy  podlega odrzuceniu na  podstawie art.  89 

ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy.  

Izba  ustaliła  także  na  podstawie  dowodu  przedłożonego  przez  odwołującego  w  postaci 

formularza  oferty  w  postępowaniu  u  zamawiającego  znak  120/PN/2019,  że  odwołujący 

zaoferował  wówczas  48,38  zł.  ryczałtu  za  1  drzewo  i  7 740,80zł.  brutto  w  okresie  od  1 

grudnia 2019  do  15  czerwca 2020r. co daje około 1 390,  56zł.  zł.  na  1 miesiąc,  przy  czym 

pielęgnacja miała być prowadzona w celu zapewnienia dobrej kondycji zdrowotnej drzew w 

tym m. in: 

wymianę  połamanych  palików,  uzupełnienie,  poprawienie  wiązań  oraz  pionizowanie 

przechylonych drzew,  

konieczne cięcia techniczne,  

- podlewanie w ramach potrzeb,  

- pielenie mis.  

Na podstawie doku

mentacji przystępującego Izba ustaliła, że dotyczy ona postępowania na 

sadzenie i 3 letnią pielęgnację drzew i krzewów na terenie Zieleni Miejskiej wraz z dostawą 

materiału  roślinnego  –  Jesień  2018.  Nasadzenie  w  ramach  akcji  sto  ulic  na  stulecie 

Niepodległości  i  w  tym  postępowaniu  odwołujący  oferował  stawkę  112zł.  lub  152zł.  za 

pielęgnację 1 drzewa rocznie.  

Izba oceniając materiał dowodowy stwierdziła, co następuje : 

Izba  oparła  się  na  dowodach  zawartych  w  dokumentacji  postępowania  o  udzielenie 

przedmiotow

ego postępowania, pominęła natomiast jako zbędne dla rozstrzygnięcia dowody 

z  dokumentacji  postępowania  nr  120/PN/2019  i  dokumentacji  zdjęciowej  postępowania  na 

sadzenie i 3 letnią pielęgnację drzew i krzewów na terenie Zieleni Miejskiej wraz z dostawą 

mat

eriału  roślinnego  –  Jesień  2018.  Nasadzenie  w  ramach  akcji  sto  ulic  na  stulecie 

Niepodległości  oraz  stanu  drzew,  z  następujących  powodów.  Odwołujący  w  wyjaśnieniach 

wskazywał  na  inne  doświadczenie,  tj.  na  doświadczenie  w  ramach  40  przeglądu  piosenki 

aktors

kiej  we Wrocławiu,  akcji  społecznej  „Wrośnij  we Wro”,  zakupu  i  nasadzenia  krzewów 

na terenie Gminy Miejskiej Kraków w latach 2018-2019, a także zagospodarowanie zielonych 

dachów  (m.in.  w  Muzeum  Śląskim  w  Katowicach  oraz  w  Centrum  Spotkań  Kultur  i  Galerii 

Zamek  w  Lublinie

),  tym  samym  dowody  powołane  na  rozprawie  nie  dotyczyły  treści 

złożonych  wyjaśnień,  nadto  jeśli  chodzi  o  postępowanie  120/PN/2019  odwołujący  nie 

wyjaśnił  dlaczego  nie  powołał  tego  dowodu  na  etapie  wyjaśnienia  elementów  oferty 

mających wpływ na cenę.  

Oczywiście  odwołujący  może  w  postępowaniu  odwoławczym  powoływać  dowody  na 

udowodnienie swoich twierdzeń, aż do zamknięcia rozprawy, jednakże odwołujący nie może 

przedstawiać  dowodów  na  wykazanie  okoliczności,  których  nie  zawarł  w  złożonych 

wyjaśnieniach,  gdyż  etap  postępowania  odwoławczego  nie  jest  etapem,  na  którym  badane 

są  wyjaśnienia  wykonawcy,  ale  prawidłowość  czynności  zamawiającego  związana  z  oceną 

tych  wyjaśnień.  Tym  samym  postępowanie  odwoławcze  służy  rozstrzygnięciu  o  tym,  czy 

zamawiający  naruszył  ustawę  przy  badaniu  i  ocenie  wyjaśnień,  natomiast  wnioskowany 

dowód  służy  w  rzeczywistości  wykazaniu  zamawiającemu,  że  zaoferowana  przez 

odwołującego  cena  jest  ceną  rynkową  i  dającą  szansę  na  prawidłowe  wykonanie 

zamówienia, co odwołujący miał zrobić w treści składanych wyjaśnień. Z tego względu Izba 

przedłożone  dowody  uznała  za  zbędne  dla  rozstrzygnięcia.  Oceniając  zatem  materiał 

dowodowy  w  postaci  dokumentacji  postępowania o udzielenie zamówienia Izba  oceniła,  że 

należy  dać  wiarę  zamawiającemu,  że  miał  obowiązek  wystąpienia  do  odwołującego  z 

wezwaniem w trybie art. 90 ust. 1 ustawy na mocy art. 90 ust. 1a pkt. 1 ustawy. Relacja obu 

tych przepisów jest bowiem następująca – przepis art. 90 ust. 1 ustawy stanowi podstawę do 

wezwania  wykonawcy  do  złożenia  wyjaśnień  i  określa  ich  minimalny  zakres.  Przepis  ten 

bowiem stanowi, że tak zaoferowana cena jak i koszt jak i istotne części składowe tej ceny 

lub  kosztu  mogą  budzić  wątpliwości  zamawiającego,  co  do  możliwości  wykonania 

przedmiotu zamówienia zgodnie z wymogami określonymi przez zamawiającego. Przepis ten 

dotyczy  więc  każdego  rodzaju  sytuacji,  gdy  cena,  koszt  lub  ich  istotne  części  składowe  są 

niskie na tyle by wydawać się wątpliwe. Natomiast art. 90 ust. 1a ustawy tak pkt. 1 i 2 ustawy 

stanowią  o  tym,  kiedy  zamawiający  obligatoryjnie  powinien  powziąć  wątpliwości,  co  do 

możliwości wykonania zamówienia za zaoferowaną cenę lub koszt. Jest to zatem wytyczna 

dla zamawiającego, kiedy musi uważać, że cena jest wątpliwa. Izba ustaliła, że zamawiający 

zbadał zaistnienie przesłanki obligatoryjnego wezwania z art. 90 ust. 1 a pkt 1 ustawy, gdyż 

na  podstawie  kosztorysów  wykonawców  składających  oferty  na  część  trzecią  zamówienia 

była  w  stanie  ustalić,  że  rozbieżność  oferty  odwołującego  w  stosunku  do  pozostałych 

z

łożonych ofert wynosi ponad 30% średniej arytmetycznej wszystkich złożonych na część 3 

ofert, nie dotyczy to jedynie ceny  wskazanej w ofercie odwołującego za posadzenie drzew. 

Tym samym Izba ustaliła, że na zamawiającym ciążył obowiązek skierowania w trybie art. 90 

ust.  1  ustawy  wezwania 

–  tym  samym  Izba  nie  ustaliła  zaistnienia  naruszenia  przepisu 

ustawy przez czynność wezwania.  

Izba  zbadała,  czy  wezwanie  zawierało  minimalną  treść  wymaganą  art.  90  ust.  1  ustawy  i 

doszła  do  przekonania,  że  tak,  gdyż  zamawiający  wskazał,  że  jego  wątpliwości  dotyczą  1 

miesięcznego  wynagrodzenia  ryczałtowego  za  pielęgnację  roślin  i  cenę  za  prawo  opcji. W 

ocenie  Izby  takie  sformułowanie  zakresu  wezwania  odpowiadało  istotnej  części  składowej 

ceny,  gdyż  jak  wynika  z  oferty  odwołującego  koszt  pielęgnacji  w  okresie  3  letnim  to 

838,46zł.,  co  stanowi  około  20%  całego  zamówienia  podstawowego  (posadzenia  plus 

pielęgnacja),  a jeśli  chodzi  o  opcję,  to  zgodnie z  par.  13  wzoru  umowy  zamawiający  może 

zlecić przesadzenie do 30% ogólnej ilości drzew. Ogólna ilość drzew w części 3 to 549, co 

powoduje,  że  30%  to  164,  70  drzewa,  co  mnożąc  przez  jednostkowy  koszt  przesadzenia 

wynikający z oferty odwołującego daje odpowiednio w pkt. D1 – 74 707,92zł., a dla pkt. D2 – 

601,72zł.,  co  powoduje,  że  również  tych  cen  nie  można  uznać  za  marginalne.  Tym 

samym wezwanie w zakresie istotnych części składowych ceny było prawidłowe.  

Izba oceniła, czy zamawiający określił minimalny ustawowy zakres wezwania i stwierdziła, że 

wezwanie  określa  przesłanki  z  art.  90  ust.  1  lit.  1  –  5  oraz  dodatkowo  wskazywało  na 

konieczność  odniesienia  się  do  przepisów  obowiązujących  w  miejscu  wykonywania 

zamówienia  i  na  konieczność  przedstawienia  wszystkich  nakładów  robocizny  materiałów  i 

sprzętu.  Wezwanie  także  określało  termin  jego  złożenia  i  pouczało  o  obowiązku 

przestawienia  dowodów.  Izba  ustaliła,  że  zakres  wezwania  był  określony  zgodnie  z  art.  90 

ust. 1 ustawy.  

Izba na podstawie złożonych przez odwołującego wyjaśnień ustaliła, że wykonawca powołał 

się  na  25  letnie  doświadczenie  w  branży,  własne  zaplecze  produkcyjne,  rozbudowaną  sieć 

dostawców roślin w tym zagraniczną i wykwalifikowany personel. Jednak dla żadnego z tych 

czynników  odwołujący  nie  wyjaśnił  w  jaki  sposób  przekładają  się  one  na  wysokość 

zaoferowanych  ceny,  w  szc

zególności  własne  zaplecze  produkcyjne  i  sieć  dostawców 

mógłby mieć znaczenia raczej dla kosztu posadzenia roślin, niż ich pielęgnacji. Odwołujący 

nie  wykazał,  że  wykwalifikowany  personel  uzyskuje  wynagrodzenie  nie  niższe  od 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pr

acę,  zaś  doświadczenie  w  branży  nie  jest  elementem 

charakterystycznym wyłącznie dla odwołującego. Odwołujący wskazał, że według niego jego 

koszty pielęgnacji wynoszą 60-80zł. rocznie, jednak nie przedstawił jakichkolwiek założeń dla 

takiej kalkulacji, a w 

szczególności nie wypełnił wezwania zamawiającego do przedstawienia 

wyliczenia nakładów materiałów robocizny i sprzętu, stąd nie można ocenić czy kwota 154zł,. 

(14zł.  netto  razy  11  miesięcy  świadczenia  usługi)  rzeczywiście  zapewnia  pokrycie  kosztów 

odwołującego związanych z usługą pielęgnacji.  

W zakresie prawa opcji odwołujący podał, że koszt posadzenia drzewa to około 200zł., a w 

przypadku  przesadzenia  trzeba  uwzględnić  podwójny  koszt  przesadzenia,  gdyż  czynność 

obejmuje  wykopanie,  transport  i  wkopanie,  j

ednak  także  w  tym  przypadku  odwołujący  nie 

przedstawił  założeń  do  takiej  kalkulacji,  a  przede  wszystkim  nie  przedstawił  wyliczenia 

nakładów materiałów, robocizny i sprzętu, do czego wzywał go zamawiający.  

Izba oceniła, że złożone wyjaśnienia nie stanowią wykonania wezwania zamawiającego, jak 

również  nie  zostały  przedstawione  jakiekolwiek  kalkulacje,  czy  inne  dowody  wykazujące 

realność ceny.  

W odniesieniu do informacji o odrzuceniu oferty odwołującego Izba ustaliła, że zamawiający 

wskazał podstawę prawną odrzucenia oraz podał uzasadnienie faktyczne, gdyż podał, że: 

wyjaśnienia  nie  wskazują  na  żadne  zobiektywizowane  okoliczności,  pozwalające  na 

ustalenie,  że  cenę  zaoferowano  na  odpowiednim  poziomie  pozwalającym  na  wykonanie 

przedmiotu  zamówienia  zgodnie  z  wymaganiami  określonymi  przez  zamawiającego  oraz 

wyn

ikającymi z odrębnych przepisów,  

Okoliczności, na które powołuje się wykonawca, nie zostały udowodnione 

wykonawca nie wskazał na konkretne, dające się zweryfikować czynniki umożliwiające mu 

skalkulowanie ceny lub kosztu na niskim poziomie.  

wykonawca nie przedstawił, w jakim stopniu dany czynnik wpłynął na obniżenie ceny.  

-  w

yjaśnienia  wykonawcy  są  ogólne,  lakoniczne,  nie  odnoszą  się  w  konkretach  do 

poszczególnych elementów składowych. 

Izba  oceniła,  że  tak  sporządzone  uzasadnienie  stanowi  informację  o  wyniku  oceny  przez 

zamawiającego złożonych wyjaśnień i spełnia wymogi ustawowe określone w art. 92 ust. 1 

pkt 3 ustawy.  

Izba zważyła, co następuje: 

Izba  stwierdziła,  że  zgłoszone  przystąpienie  spełnia  wymogi  formalne  określone  w  art.  185 

ust. 2 ustawy.  

Izba  nie  dopatrzyła  się  okoliczności  mogących  skutkować  odrzuceniem  odwołania  na 

podstawie art. 189 ust. 2 ustawy.  

Izba  oceniła,  że  odwołujący  wykazał  przesłankę  materialnoprawną  dopuszczalności 

odwo

łania wynikającą z art. 179 ust. 1 ustawy.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 90 ust. 1, art. 90 ust 1a art. 90 ust 3 i art. 89 ust 

1 pkt 

4 w związku z art. 7 ust 1 ustawy przez nieprzeprowadzenie rzetelnego postępowania 

wyjaśniającego  w  zakresie  podejrzenia  rażąco  niskiej  ceny,  błędną  ocenę  wyjaśnień  złożo-

nych  przez  o

dwołującego  oraz  przedstawionych  przez  niego  okoliczności  na  brak  rażąco 

niskiej ceny w tym w szczególności zaniechał przedstawienia odwołującemu merytorycznego 

i  precyzyjnego  wezwan

ia do  przedstawienia  wyjaśnień  i  wyliczeń  cen  jednostkowych,  które 

z

amawiający  ocenił  jako  ceny  rażąco  niskie  w  treści  uzasadnienia  czynności  o  odrzuceniu 

oferty  o

dwołującego,  a  w  konsekwencji  pozbawienie  odwołującego  możliwości  merytorycz-

nego złożenia wyjaśnień wraz z dowodami potwierdzającymi, że te konkretne ceny jednost-

kowe nie są cenami rażąco niskimi.  

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Jak ustaliła Izba zamawiający po zbadaniu kosztory-

sów ofertowych w części 3 zamówienia prawidłowo ustalił, że oferta odwołującego odbiegała 

od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  ofert  złożonych  w  części  3  o  ponad  30%  w  zakresie 

istotnych części składowych tj. zryczałtowanego wynagrodzenia za pielęgnację drzew i pra-

wa opcji tak w literze D1 jak i D2. Tym samym zamawia

jący był zobligowany z mocy art. 90 

ust. 1 a pkt. 1 ustawy wezwać odwołującego w trybie art. 90 ust. 1 ustawy do złożenia wyja-

śnień. Zamawiający wskazał jakie składniki cenowe budzą jego wątpliwości, Izba oceniła, że 

te  składniki  cenowe  są  składnikami  istotnymi.  Zamawiający  wskazał  na  konieczność  wyja-

śnienia mu minimum ustawowego tj. art. 90 ust. 1 pkt 1-5 ustawy, a nadto jeszcze nakładów 

robocizny materiałów i sprzętu oraz przepisów obowiązujących w miejscu wykonania usługi, 

tym samym wezwanie spełniało minimalny zakres wynikający z ustawy. Zamawiający zakre-

ślił wykonawcy termin na złożenie wyjaśnień. Wskazał na rozkład ciężaru dowodu. W ocenie 

Izby wezwanie było zgodne z ustawą i umożliwiało odwołującemu złożenie wyjaśnień. Prze-

pis  ustawy  nie  stanowi,  że  elementem  obligatoryjnym  wezwania  jest  wskazanie,  czy  oferta 

wykonawcy  wzbudziła  wątpliwości  zamawiającego,  co  do  zasady,  czy  też  zamawiający  był 

zobligowany  do  wyjaśnienia  jej  treści  z  powodu  rozbieżności  w  stosunku  do  ubruttowionej 

wartości szacunkowej, czy też średniej arytmetycznej wszystkich złożonych ofert. Przepis art. 

90 ust. 1 a ustawy stanowi wytyczną interpretacyjną dla zamawiającego, kiedy musi powziąć 

wątpliwość  co  do  realności  ceny,  natomiast  nie  przytoczenie  w  wezwaniu  średnich  arytme-

tycznych 

wobec  których  zachodzi  rozbieżność  czy  wartości  szacunkowej  powiększonej  o 

należny  podatek  nie  stanowi  o  wadliwości  wezwania.  Odwołujący  powinien  był  się  zatem 

odnieść  do  1  miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia  za  pielęgnację  drzew  i  dla  Izby 

oczywiste j

est, że jeżeli ten ryczałt jest zmienny w czasie, to powinien wyjaśnić także powody 

powstania tej różnicy, oraz wyjaśnić ceny za opcję. Zamawiający wyraźnie wskazał, że ocze-

kuje  wyjaśnień  co  najmniej  na  poziomie  szczegółowości  –  nakłady  robocizny,  materiałów  i 

sprzętu i oczekuje złożenia dowodów. Takich wyjaśnień nie uzyskał. Na podstawie wyjaśnień 

nie  można  ustalić  jakie  rodzaje  kosztów  odwołujący  kalkulował  w  koszcie  60-80zł.  za  rok 

pielęgnacji, ani jakie koszty, choć głównie pracownicze, kalkulował w koszcie opcji. Z ustaleń 

nie wynika, czy wypłaca swojej kadrze co najmniej minimalne wynagrodzenie, ani czy korzy-

sta  z  pomocy  publicznej.  Samo  doświadczenie  i  wykwalifikowana  kadra  nie  są  czynnikami 

tak  różnicującymi  odwołującego  od  innych  wykonawców,  by  uzasadniać  różnice  w  cenie,  a 

pozostałe cechy dotyczą raczej ceny za posadzenie roślin, a odwołujący w wyjaśnieniach nie 

wykazał jak przenoszą się na cenę związaną z pielęgnacją czy opcją.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 92 ust. 1 pkt 3 i art. 89 ust. 1 pkt 4 w związku z 

art.  1  ust  1  ustawy 

przez  brak  wyczerpującego  uzasadnienia  oceny  wyjaśnień  złożonych 

przez  odwołującego  co  doprowadziło  do  uznania,  że  oferta  odwołującego  zawiera  rażąco 

niską  cenę  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  oraz  samo  sformułowanie  uzasadnienia 

faktycznego  i  prawnego decyzji  o  odrzuceniu  oferty  o

dwołującego w sposób niepełny, lako-

niczny i nieodnoszący się do okoliczności sprawy.  

Zarzut nie potwierdził się. W ocenie Izby zamawiający wskazał tak podstawę faktyczną jak i 

prawn

ą odrzucenia oferty odwołującego. Wskazał, że złożone wyjaśnienia są ogólne i lako-

niczne,  podane  okoliczności  nie  zostały  przedstawione  w  taki  sposób,  aby  móc  ustalić  jak 

przekładają  się  na  wysokość  zaoferowanej  ceny,  nadto  wyjaśnienia nie zostały  poparte  do-

wodami. 

Jednocześnie  skoro  zamawiający  wymagał  wyjaśnień  w  zakresie  ceny  za  usługi 

pielęgnacji  i  cen  opcji,  to  oczywistym  jest,  że  w  tym  właśnie  zakresie  oceniał  wyjaśnienia  i 

uznał, że nie wykazują one, że za zaoferowane ceny istnienie możliwość prawidłowego wy-

konania zamówienia. W ocenie Izy taka treść uzasadnienia powodów odrzucenia oferty sta-

nowi zadość wymogom art. 92 ust. 1 pkt 3 ustawy.  

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 90 ust. 1a ustawy przez niepodanie w postawie 

prawnej wezwania do wyj

aśnień z dnia 21.08.2020 r. szczegółowej podstawy prawnej tj. -art. 

90 ust. 1a pkt 1 lub 2 ustawy, co uniemożliwiło odwołującemu ustalenie, jakimi przesłankami 

wystąpienia  rażąco  niskiej  ceny  kieruje  się  zamawiający,  co  w  korelacji  z  nieujawnieniem 

przez z

amawiającego wartości szacunkowej zamówienia uniemożliwiło precyzyjne odniesie-

nie się do zarzutu rażąco niskiej ceny. 

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Jak już wskazywała Izba przepis art. 90 ust. 1a usta-

wy  nie  jest  przepisem  zakreślającym  granice  wezwania,  granice  te  określa  art.  90  ust.  1 

ustawy. Tym samym brak podania przez zamawiającego, czy oferta przystępującego odbiega 

o ponad  30%  od  wartości  szacunkowej  ubruttowionej,  czy  od  średniej  arytmetycznej  złożo-

nych ofert, czy tez po prostu budzi wątpliwości zamawiającego co do możliwości wykonania 

zamówienia nie jest elementem koniecznym wezwania. Nadto nie było przeszkód, aby wyko-

nawca  zażądał  od  zamawiającego  wglądu  do  złożonych  ofert,  które  są  jawne  od  chwili 

otwarcia ofert, jak tez wystąpić do zamawiającego o udostępnienie informacji o wartościach 

szacunkowych  zamówienia,  czy  też  po  prostu  o  udostępnienie  protokołu  postępowania,  z 

którego te wartości powinny wynikać, tym samym nie może skutecznie podnosić, że nie wie-

dział jak odpowiedzieć na wezwanie zamawiającego, bo nie wiedział dlaczego zamawiający 

go  wezwał.  Tę  okoliczność  był  bowiem  zdolny  samodzielnie  zweryfikować  przez  wgląd  w 

dokumentację  postępowania.  Odwołujący  w  wyjaśnieniach  nie  odnosił  się,  ani  do  kwoty 

przeznaczonej na sfinansowanie zam

ówienia, ani do wartości innych złożonych ofert w tym 

postępowaniu i w żaden sposób nie wykazał, że ta wiedza w jakikolwiek sposób wpływała na 

przygotowanie wyjaśnień. Izba nie dopatrzyła się zatem naruszenia art. 90 ust. 1 a ustawy. 

Zarzut naruszenia prz

ez zamawiającego art. 89 ust 1 pkt 4 w zw. z art. 90 ust 3 ustawy przez 

odrzucenie  oferty  o

dwołującego  jako  zawierającej  rażąco  niską  cenę  w  stosunku  do 

przedmiotu zamówienia, pomimo iż zarówno cena całkowita oferty odwołującego, jak i ceny 

jednostkowe  wymienione  przez  z

amawiającego w  uzasadnieniu decyzji  o odrzuceniu oferty 

są cenami realnymi, rynkowymi i nie noszą znamion ceny rażąco niskiej. 

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Izba zwraca uwagę na to, że z art. 90 ust. 2 ustawy 

wynika  obowiązek  wykazania,  że  oferta  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny  lub  kosztu.  Tym 

samym  jeśli  wykonawca  nie  sprosta  temu  wykazaniu,  to  nie  można  uznać,  że  wyjaśnił,  iż 

zaoferował  realną  cenę  rynkową.  W  tym  postępowaniu  wyjaśnienia  odwołującego  nie 

wykazały  realności  ceny,  były  ogólne  i  nie  odnosiły  się  do  płacy  minimalnej,  kosztów 

robocizny,  materiałów  i  sprzętu,  a  nadto  były  nie  udowodnione.  Prawidłowo  zatem 

zamawiający  ocenił,  że nie  potwierdzają  one,  że  za  ceny  wskazane  w  ofercie  możliwa  jest 

prawidłowa realizacja zamówienia. Z tego względu Izba nie dopatrzyła się naruszenia art. 89 

ust. 1 pkt 4 ustawy w związku z art. 90 ust. 3 ustawy.  

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 usta-

wy.  

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy, 

tj.  stosownie  do  wyniku  postępowania,  z  uwzględnieniem  postanowień  rozporządzenia 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania 

wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu  odwoławczym  i  sposobu  ich 

rozliczania  (tekst  jednolity  Dz.  U.  z  2018  r.  poz.  2972)  zmienionego  rozporządzeniem 

Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 stycznia 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie 

wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2017 r., poz. 47) obciążając odwołującego 

kosztami  wpisu  w  kwocie  15 

000zł.,  który  w  całości  zaliczono  na  poczet  kosztów 

postępowania odwoławczego oraz kosztami zastępstwa prawnego zamawiającego w kwocie 

600zł.  (zgodnie  ze  złożoną  fakturą  VAT)  nakazując  odwołującemu  zwrot  zamawiającemu 

tych kosztów. 

Przewodniczący:…………………………..