Sygn. akt: KIO 2096/20
POSTANOWIENIE
z dnia 17
września 2020 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Robert Skrzeszewski
Protokolant: Klaudia Ceyrowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron i uczestników w dniu 17
września 2020 r. w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 27 sierpnia 2020 r. przez wykonawcę SKANSKA Sp. A. z siedzibą w
Warszawie
w postępowaniu prowadzonym przez Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w
Poznaniu
postanawia:
umorzyć postępowanie odwoławcze,
nakazuje zwrot z rachunku bankowego Urzędu Zamówień Publicznych na
rzecz wykonawcy SKANSKA Sp
. A. z siedzibą w Warszawie kwoty 18 000 zł 00 gr (słownie:
osiemnaście tysięcy złotych zero groszy) stanowiącej 90 % uiszczonego wpisu.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. -
Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.) na niniejsze postanowienie -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący……………………
Sygn. akt: KIO 2096/20
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu wszczął postępowanie
o udzielenie zamówienia publicznego pn.: Budowa budynku Domu Studenckiego z częścią
usługową oraz z wewnętrzną komunikacją, parkingami i infrastrukturą techniczną (bez
wyposażenia), nr ref. ZP/73/B/20.
Przedmiotowe zamówienie zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej 17 sierpnia 2020 r. pod numerem 384904-2020-PL. W tej samej dacie
Zamawiający zamieścił na stronie internetowej Specyfikację Istotnych Warunków
Zamówienia, zwana dalej SIWZ.
Nie zgadzając się z niektórymi postanowieniami SIWZ Odwołujący: SKANSKA Sp. A.
z siedzibą w Warszawie w dniu 27 sierpnia 2020 r. wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej zarzucając mu naruszenie:
art. 647 Kodeksu cywilnego (dalej jako kc), art. 654 kc, art. 632 kc, art. 353(1)
kc i art. 58 § 3 kc, 5 kc w związku z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo
zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.), zwanej dalej PZP, art. 14 ust.
1 PZP, art. 29 ust. 1 - 3 PZP, art.-31 ust. 1-3 PZP, art. 36 ust. 1 pkt 16, art. 139 ust. 1 PZP,
poprzez ukształtowanie warunków umowy o zamówienie publiczne w sposób sprzeczny z
zasadą równowagi stron stosunku zobowiązaniowego, zasadami współżycia społecznego,
przepisami kodeksu cywilnego, a tym samym w sposób naruszający naczelną zasadę
prowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w sposób zapewniający
zachowanie uczciwej konkurencji, polegające na:
ukształtowaniu w Umowie zasad odbiorowych i rozliczeniowych, w
sposób uprawniający Zamawiającego do jednostronnego oraz arbitralnego decydowania o
tym kiedy dana cześć robót zostanie odebrana, a w konsekwencji o tym kiedy wykonawca
winien otrzymać zapłatę wynagrodzenia z tytułu wykonania robót.
zobowiązaniu wykonawcy do wykonania w ramach ryczałtowego
wynagrodzenia robót nie objętych dokumentacją przetargową, czyli wykonania robót
pozostających poza opisem przedmiotu zamówienia, objętych niezidentyfikowanymi
ryzykami, co stanowi naruszenie zasad proporcjonalności (racjonalności), przejrzystości,
równomiernego rozłożenia ryzyk, uczciwego kontraktowania (postępowania) i słuszności
kontraktowej oraz narusz
enie zasady jednoznacznego i wyczerpującego opisu przedmiotu
zamówienia
ukształtowaniu w projekcie Umowy postanowień przewidujących bardzo
rygorystyczne zasady oraz terminy dostarczenia dokumentów nieuzasadnione rodzajem tych
dokumentów czy obiektywnymi potrzebami Zamawiającego;
Wymagania od wykonawcy usuwania wad i usterek w terminach
nierealnych, niemożliwych do dotrzymania, sztywno określonych w Umowie, bez
uwzględnienia innych okoliczności, w szczególności charakteru wady, obiektywnej
możliwości jej usunięcia.
przerzuceniu na wykonawcę absolutnej odpowiedzialności za
jakiekolwiek roszczenia wynikające z ewentualnego naruszenia praw autorskich, zarówno
osobistych, jak i majątkowych, oraz praw zależnych do utworów i to nie zależnie od winy
Wykonawcy, {w sz
czególności niezależnie od tego czy za przedmiotowe naruszenie praw
autorskich odpowiedzialność ponosi Wykonawca czy Zamawiający).
Ukształtowanie w Umowie zasad rozliczania z Wykonawcą w sposób
sprzeczny z istotą wynagrodzenia ryczałtowego.
Art. 7 ust. 1 PZP w zw. z art. 14 ust. 1 PZP w zw. z art. 139 ust. 1 PZP w zw. z
art. 471, 472,483 § 1, art. 353(1) kc i art. 58 § 3 kc, art. 5 kc, poprzez ukształtowanie
warunków umowy o zamówienie publiczne w sposób sprzeczny z zasadą równowagi stron
stosunku zobowiązaniowego, zasadami współżycia społecznego, przepisami kodeksu
cywilnego, a tym samym w sposób naruszający naczelną zasadę prowadzenia postępowania
o udzielenie zamówienia publicznego w sposób zapewniający zachowanie uczciwej
konkurencji, polegający na:
uksz
tałtowaniu w postanowień umownych w zakresie kar umownych za
niedotrzymanie terminu wykonania zamówienia, terminów pośrednich, terminów na
usunięcie wad przedmiotu umowy ujawnionych w toku realizacji lub w okresie
obowiązywania gwarancji i rękojmi oraz terminów wykonania innych obowiązków
wynikających z Umowy jako kar za opóźnienie, czyli niezależnie od tego, czy wykonawca
będzie ponosił winę za niedotrzymanie przedmiotowych terminów;
ukształtowaniu w Umowie rażąco wysokiego limitu kar w wysokości 50%
wynag
rodzenia umownego Wykonawcy, tj. wysokości znacząco przekraczającej wysokość
kary za odstąpienie.
Wobec naruszenia przez Zamawiającego wyżej wskazanych przepisów Odwołujący
wnosił o:
uwzględnienie Odwołania w całości oraz nakazanie Zamawiającemu dokonania
zmian w treści:
a)
§ 9 ust. 2 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
„Zamawiający wyznaczy datę odbioru częściowego lub odbioru końcowego w
terminie 10 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.”
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
„Zamawiający wyznaczy datę odbioru częściowego lub odbioru końcowego w
terminie 10 dni od dnia otrzymania zawiadomienia.
Odbiór częściowy lub odbiór końcowy
odbędzie się w terminie 14 dni od dnia otrzymania zgłoszenia o którym mowa w ust 1
powyżej”
b)
§ 16 ust. 6 Umowy poprzez jego wykreślenie, ewentualnie poprzez jego
zmianę w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Roboty konieczne (w tym także zamienne wynikające z przepisów, wiedzy
technicznej), wykonywane na podstawie protokołu konieczności i pisemnego aneksu do
umowy, mieszczące się w przedmiocie zamówienia wskazanego w SIWZ, nie powodują
zwiększenia wynagrodzenia ryczałtowego Wykonawcy wskazanego w § 6 ust 1 niniejszej
umowy (zgodnie z art. 632 kc).
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Roboty konieczne
(w tym także zamienne wynikające z przepisów, wiedzy
technicznej)-, wykonywane na podstawie
protokołu konieczności i pisemnego aneksu do
umowy,
mieszczące się w przedmiocie zamówienia wskazanego w SIWZ, które Wykonawca,
przy dochowaniu należytej staranności wymaganej od podmiotu profesjonalnego, winien był
przewidzieć w dniu złożenia oferty, nie powodują zwiększenia wynagrodzenia ryczałtowego
Wykonawcy wskazanego w §6 ust 1 niniejszej umowy (zgodnie z art 632 kc).
c)
§ 3 ust. 2 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca w terminie 7 dni od daty
zawarcia umowy, jednak nie później niż w dniu przekazania terenu budowy, przedstawi
Zamawiającemu podpisane przez siebie oświadczenie obejmujące wykaz osób, które będą
wykonywać prace objęte przedmiotem zamówienia z zaznaczeniem, że wykonują te prace w
ramach umowy o pracę we wskazanym w oświadczeniu wymiarze etatu oraz poświadczone
za zgodność z oryginałem kopie umów o pracę pracowników objętych wykazem. W
przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna zgodnie z § 13 ust 1 pkt. 12) oraz
może to stanowić podstawę odstąpienia od umowy przez Zamawiającego bez dodatkowego
wezwania.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca w terminie 7 dni od daty
zawarcia umowy, jednak nie później niż w dniu przekazania terenu budowy, przedstawi
Zamawiającemu podpisane przez siebie oświadczenie obejmujące wykaz osób, które będą
wykonywać prace objęte przedmiotem zamówienia z zaznaczeniem, że wykonują te prace w
ramach umowy o pracę we wskazanym w oświadczeniu wymiarze etatu oraz poświadczone
za zgodność z oryginałem kopie umów o pracę pracowników objętych wykazem. W
przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna zgodnie z § 13 ust 1 pkt. 12) oraz
może to stanowić podstawę odstąpienia od-umowy przez Zamawiającego bez- dodatkowego
wezwania.
d)
§ 3 ust. 3 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca na każde wezwanie
Zamawiającego zobowiązuje się w ciągu 48 h po otrzymaniu pisemnego wezwania od
Zamawiającego przedstawić Zamawiającemu bieżące dokumenty o których mowa w ust. 2,
względnie inne dokumenty zawierające informacje, w tym dane osobowe, niezbędne do
weryfikacji
zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, w szczególności imię i nazwisko
zatrudnionego pracownika, datę zawarcia umowy o pracę, rodzaj umowy o pracę oraz
zakres obowiązków pracownika. W przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna
zgodnie z§ 13 ust 1 pkt 13) oraz może to stanowić podstawę odstąpienia od umowy lub jej
części przez Zamawiającego bez dodatkowego wezwania.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca na każde wezwanie
Zamawiającego zobowiązuje się w ciągu 14 dni po otrzymaniu pisemnego wezwania od
Zamawiającego przedstawić Zamawiającemu bieżące dokumenty o których mowa w ust 2,
względnie inne dokumenty zawierające informacje, w tym dane osobowe, niezbędne do
weryfikacji zatrudnienia na podstawie umowy
o pracę, w szczególności imię i nazwisko
zatrudnionego pracownika, datę zawarcia umowy o pracę, rodzaj umowy o pracę oraz
zakres obowiązków pracownika. W przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna
zgodnie z§ 13 ust 1 pkt. 13) oraz może to stanowić podstawę odstąpienia od umowy lub jej
części przez Zamawiającego bez dodatkowego wezwania.
e)
§ 3 ust. 5 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zobowiązuje się do
pisemnego poinformowania Zamawiającego o każdorazowej zmianie osoby wykonującej
prace objęte przedmiotem zamówienia, najpóźniej w momencie podjęcia pracy na terenie
budowy przez tę osobę. Oświadczenie to powinno spełniać wymogi wskazane w ust 2. W
przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna zgodnie z §13 ust 1 pkt 12) oraz
może to stanowić podstawę odstąpienia od umowy lub jej części przez Zamawiającego bez
dodatkowego wezwania.
otrzym
a nowe, następujące brzmienie:
Wykonawca, podwykonawca lub dalszy podwykonawca zobowiązuje się do
pisemnego poinformowania Zamawiającego o każdorazowej zmianie osoby wykonującej
prace objęte przedmiotem zamówienia, najpóźniej w momencie podjęcia pracy na terenie
budowy przez tę osobę. Oświadczenie to powinno spełniać wymogi wskazane w ust. 2. W
przeciwnym wypadku naliczona zostanie kara umowna zgodnie z §13 ust 1 pkt 12) oraz
mo
że to stanowić podstawę odstąpienia od umowy lub jej części przez Zamawiającego bez
dodatkowego wezwania.
f)
§ 10 ust 1 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Jeżeli w trakcie odbioru częściowego bądź końcowego stwierdzone zostaną wady
istotne, to Zamawiającemu przysługuje prawo odmowy odbioru do czasu usunięcia tych wad
w
terminie wyznaczonym przez Zamawiającego. Po usunięciu wad Strony ponownie
przystąpią do odbioru robót.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Jeżeli w trakcie odbioru częściowego bądź końcowego stwierdzone zostaną wady
istotne, to Zamawiającemu przysługuje prawo odmowy odbioru do czasu usunięcia tych wad,
w odpowiednim terminie (uwzględniającym charakter wady, dostępność materiałów oraz
możliwości techniczne usunięcia wady) ustalonym przez Strony wyznaczonym przez
Zamawiającego. Po usunięciu wad Strony ponownie przystąpią do odbioru robót.
g)
§ 10 ust 2 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
Jeżeli w trakcie odbioru częściowego bądź końcowego stwierdzone zostaną wady
istotne, to Zamawiającemu przysługuje prawo odmowy odbioru do czasu usunięcia tych wad,
w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego. Po usunięciu wad Strony ponownie
przystąpią do odbioru robót.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Jeżeli w trakcie odbioru częściowego bądź końcowego stwierdzone wady nieistotne,
Zamawiający dokona odbioru i zażąda usunięcia tych wad, w odpowiednim terminie
(uwzględniającym charakter wady, dostępność materiałów oraz możliwości techniczne
usunięcia wady) ustalonym przez Strony wyznaczając Wykonawcy odpowiedni termin, przy
czym fakt usunięcia wad zostanie stwierdzony protokolarnie. W przypadku odbioru
końcowego Zamawiający może również obniżyć wynagrodzenie Wykonawcy stosownie do
postanowienia § 6 ust. 13 Umowy.
h)
§ 10 ust 3 Umowy, poprzez jego wykreślenie.
i)
§ 6 ust 13 Umowy, poprzez jego wykreślenie.
j)
§ 21 ust 5 Umowy, w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień:
W przypadku wystąpienia przez jakąkolwiek osobę trzecią w stosunku do
Zamawiającego z roszczeniem z tytułu naruszenia praw autorskich, zarówno osobistych, jak
i majątkowych, oraz praw zależnych do utworów, o których mowa w ust.1, Wykonawca:
a.
przyjmie na siebie pełną odpowiedzialność za powstanie oraz wszelkie
skutki powyższych zdarzeń;
b.
w przypadku skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego
wstąpi do procesu po stronie Zamawiającego i pokryje wszelkie koszty związane z udziałem
Zamawiającego w postępowaniu sądowym oraz ewentualnym postępowaniu egzekucyjnym,
w tym koszty obsługi prawnej postępowania;
c.
poniesie wszelkie koszty związane z ewentualnym pokryciem roszczeń
majątkowych i niemajątkowych związanych z naruszeniem praw autorskich majątkowych lub
osobistych osoby lub osób zgłaszających roszczenia.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
W przypadku
gdy z winy Wykonawcy jakakolwiek osoba trzecia wystąpi wystąpienia
przez jakąkolwiek osobę trzecią w stosunku do Zamawiającego z roszczeniem z tytułu
naruszenia praw autorskich, zarówno osobistych, jak majątkowych, oraz praw zależnych do
utworów, o których mowa w ust.1, Wykonawca:
a.
przyjmie na siebie pełną odpowiedzialność za powstanie oraz wszelkie
skutki powyższych zdarzeń;
b.
w przypadku skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego
wstąpi do procesu po stronie Zamawiającego i pokryje wszelkie koszty związane z udziałem
Zamawiającego w postępowaniu sądowym oraz ewentualnym postępowaniu egzekucyjnym,
w tym koszty obsługi prawnej postępowania;
c.
poniesie wszelkie koszty związane z ewentualnym pokryciem roszczeń
majątkowych i niemajątkowych związanych z naruszeniem praw autorskich majątkowych lub
osobistych osoby lub osób zgłaszających roszczenia.
k)
§ 13 ust 1 pkt 1), 3) - 5) oraz 12) - 14) w ten sposób, że dotychczasowa treść
tych postanowień
Zamawiający może żądać od Wykonawcy kar umownych:
w wysokości 0,05 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień opóźnienia w wykonaniu przedmiotu umowy z przyczyn
leżących po stronie Wykonawcy,
w wysokości 500,00 zł za każdy dzień opóźnienia z przyczyn leżących po
stronie Wykonawcy w przypadku nieterminowego przedłożenia harmonogramu rzeczowo-
finansowego lub jego aktualizacji,
w wysokości 0,05 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 za każdy dzień opóźnienia z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w usunięciu
wad stwierdzonych przy odbiorze końcowym, licząc od upływu terminu określonego przez
Zamawiającego lub zgodnie z §10 ust. 3 Umowy,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień opóźnienia z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w
usunięciu wad stwierdzonych w okresie rękojmi lub gwarancji, licząc od upływu terminu
określonego przez Zamawiającego,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień opóźnienia w przedłożeniu dokumentów, o których mowa w § 3
ust. 2 lub ust.5,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień opóźnienia w przedłożeniu dokumentów, o których mowa w § 3
ust. 3,
w wysokości 0,01 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 za każdy dzień opóźnienia z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w usunięciu
wad stwierdzonych przy odbiorze częściowym, licząc od upływu terminu określonego przez
Zamawiającego lub zgodnie z §10 ust. 3 Umowy,
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Zamawiający może żądać od Wykonawcy kar umownych:
1) w wysokości 0,05 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6 ust. 1
umowy za każdy dzień zwłoki Wykonawcy w wykonaniu przedmiotu umowy z przyczyn
l
eżących po stronie Wykonawcy,
w wysokości 500,00 zł za każdy dzień zwłoki Wykonawcy z przyczyn
le
żących po stronie Wykonawcy w przypadku nieterminowego przedłożenia harmonogramu
rzeczowo-finansowego lub jego aktualizacji,
w wysokości 0,05 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 za każdy dzień zwłoki Wykonawcy z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w
usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze końcowym, licząc od upływu terminu
określonego przez Zamawiającego lub zgodnie z §10 ust. 3 Umowy,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień zwłoki Wykonawcy z przyczyn leżących po
stronie Wykonawcy
w usunięciu wad stwierdzonych w okresie rękojmi lub gwarancji, licząc od upływu terminu
określonego przez Zamawiającego,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień zwłoki Wykonawcy w przedłożeniu dokumentów, o których
mowa w § 3 ust. 2 lub ust.5,
w wysokości 0,02 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 umowy za każdy dzień zwłoki Wykonawcy w przedłożeniu dokumentów, o których
mowa w § 3 ust. 3,
w wysokości 0,01 % wynagrodzenia umownego brutto wskazanego w § 6
ust. 1 za każdy dzień zwłoki Wykonawcy z przyczyn leżących po stronie Wykonawcy w
usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze częściowym, licząc od upływu terminu
określonego przez Zamawiającego lub zgodnie z §10 ust. 3 Umowy,
I) § 13 ust 3 w ten sposób, że dotychczasowa treść tych postanowień
Łączna wartość kar umownych naliczonych na podstawie § 13 ust. 1 lit. 5) nie może
przekroczyć 50% wartości umowy brutto określonej w § 6 ust 1, przy czym nie wyłącza to
możliwości dochodzenia przez Zamawiającego odszkodowania przenoszącego wysokość
zastrzeżonych kar umownych.
otrzyma nowe, następujące brzmienie:
Łączna wartość kar umownych naliczonych na podstawie Umowy nie może
przekroczyć 10% wartości umowy brutto określonej w § 6 ust. 1, przy czym nie wyłącza to
możliwości dochodzenia przez Zamawiającego odszkodowania przenoszącego wysokość
zastrzeżonych kar umownych.
m) § 13 ust 4 poprzez jego wykreślenie
2. o
zasądzenie kosztów postępowania odwoławczego.
Izba zważyła, co następuje.
W dniu 16
września 2020r. przed wyznaczoną rozprawą, do siedziby Krajowej Izby
Odwoławczej wpłynęło oświadczenie Odwołującego o cofnięciu odwołania.
Uwzględniając powyższe Izba, działając na podstawie art. 187 ust.8 ustawy z dnia 29
styczni
a 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1843 ze zm.),
postanowiła postępowanie odwoławcze w niniejszej sprawie umorzyć.
Zgodnie z art. 187 ust. 8 zd.2 ustawy Pzp Izba postanowiła zwrócić na rzecz
Odwołującego 90% kwoty uiszczonego wpisu.
Wobec powyższego, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 3 pkt 1 i § 5 ust.1 pkt. 3
lit. a i ust. 4
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie
Przewodniczący…………………….
Otrzymuj raz w tygodniu aktualne informacje
o zmianach w prawie oraz komentarzach ekspertów
Otrzymasz darmowy e-book w prezencie!
„Podpis zaufany i podpis osobisty – najważniejsze informacje o podpisach elektronicznych w PZP"