KIO 1578/18 WYROK dnia 24 sierpnia 2018 r.

Stan prawny na dzień: 15.11.2018

Sygn. akt: KIO 1578/18 

WYROK 

z dnia 24 sierpnia 2018 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie: 

Przewodniczący:   Renata Tubisz 

Protokolant:   

Rafał Komoń 

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 22 sierpnia 2018 r 

odwołania wniesionego 

do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 08.08. 2018 r. przez odwołującego: interprima 

spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  sp.k.  ul.Bukowskiego178/2;  52-418  Wrocław  w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego:  Instytut  Badań  Edukacyjnych  ul. 

Górczewska 8; 01-180 Warszawa uwzględniającego w całości zarzuty odwołania  

przy udziale  wykonawcy ClickAd Interactive sp. z o.o., ul. Wiertnicza 89, 02-952 Warszawa 

zgłaszającego  przystąpienie  do  postępowania  odwoławczego  po  stronie  zamawiającego 

wnoszącego sprzeciw  

orzeka: 

Uwzględnia  odwołanie  i  nakazuje  zamawiającemu  unieważnienie  czynności  wyboru 

najkorzystniejszej oferty oraz nakazuje odrzucenie oferty 

przystępującego po stronie 

zamawiającego  i  dokonanie  ponownego  badania  oraz    oceny  celem  wyboru 

najkorzystniejszej oferty    

kosztami postępowania obciąża ClickAd Interactive sp. z o.o., ul. Wiertnicza 89, 02-

952 Warszawa 

zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  7.500  zł  00  gr 

(słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez interprima 


spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  sp.k.  ul.Bukowskiego178/2;  52-418 

Wrocław tytułem wpisu od odwołania, 

zasądza  od  ClickAd  Interactive  sp.  z  o.o.,  ul.  Wiertnicza  89,  02-952  Warszawa 

kwotę 11.117 zł 00 gr (słownie: jedenaście tysięcy sto siedemnaście  złotych zero 

groszy)  na  rzecz 

interprima  spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  sp.k. 

ul.Bukowskiego178/2;  52-

418  Wrocław  stanowiącą  koszty  postępowania 

odwoławczego  poniesione  z  tytułu  wpisu  od  odwołania,  wynagrodzenia 

pełnomocnika odwołującego i opłaty uiszczonej od pełnomocnictwa.  

Stosownie  do  art.  198a  i  198b  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  -  Pra

wo  zamówień 

publicznych (j.t. Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 ze zm. ) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie. 

Przewodniczący:      …………..………………………… 


Uzasadnienie 

Odwołanie  

W  dniu  8  sierpnia  2018  roku 

do   Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  złożono odwołanie z 

dnia  7 

sierpnia  2018  r.  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego,  którym  jest 

Instytut  Badań  Edukacyjnych  ul.  Górczewska  8,  01-180  Warszawa  zwany  dalej 

„zamawiającym”.  Odwołanie  złożył  odwołujący  którym  jest  odwołujący:  interprima  spółka  z 

ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. ul. Bukowskiego 178/2; 52-418 Wrocław zwany dalej 

„odwołującym”. 

Odwołanie złożono w  postępowaniu prowadzonym  o udzielenie zamówienia publicznego na 

„Przygotowanie i przeprowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnych w sieci reklamowej 

wiodącej  w  Polsce  wyszukiwarki  internetowej  oraz  w  mediach  społecznościowych  na 

profilach Zamawiającego, dotyczących Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji” (znak sprawy: 

IBE/20/2018).  

Postępowanie  prowadzone  jest  w  trybie  przetargu  nieograniczonego,  zwane  dalej 

„postępowaniem”. 

Działając w imieniu odwołującego na podstawie art. 180 ust. 2 pkt 6 w zw. z art. 179 ust. 1 

oraz  art.  182  ust.  1  pkt  2  ustawy  z  dnia  29  stycznia  2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych 

(tekst  jedn.  Dz.  U.  z  2017  r.  poz.  1579  z  późn.  zm.;  zwana  dalej:  „ustawą  PZP”),  złożono 

odwołanie od niezgodnej z przepisami ustawy PZP czynności podjętej w postępowaniu przez 

z

amawiającego  polegającej  na  wyborze  oferty  najkorzystniejszej  wykonawcy  -  ClickAd 

Interactive  Sp.  z  o.o.  zwana  dalej:  „ClickAd"  lub  „przystępującym”,  pomimo  że  oferta  ta 

podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy PZP, jak również od czynności 

utajnienia przez z

amawiającego dokumentów złożonych przez ClickAd w ramach odpowiedzi 

na  wezwanie  z  dnia  16  lipca  2018  r,  (wniosek  o  wyjaśnienie  rażąco  niskiej  ceny)  oraz 

odpowiedzi na pismo firmy interprima Sp. z o.o. sp. k. z dnia 6 lipca 2018 r. 

Zamawiającemu zarzucono naruszenie następujących przepisów ustawy Pzp.: 

art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy - 

przez zaniechanie odrzucenia oferty ClickAd pomimo, że 

jej  złożenie  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu 

nieuczciwej  konkurencji tj.  stanowi  działanie sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami  oraz  narusza 

interes innego przedsiębiorcy to jest odwołującego i klienta to jest zamawiającego; 

art. 91 ust. 1 ustawy - 

przez wybór jako najkorzystniejszej oferty ClickAd pomimo, że 

powinna ona podlegać odrzuceniu w postępowaniu; 


art.  8  ust.  1-2  oraz  3  ustawy  PZP  - 

poprzez  ograniczenie  dostępu  do  informacji 

związanych z postępowaniem zawartych w dokumentach złożonych przez ClickAd w ramach 

odpowiedzi na wezwanie z dnia 16 lipca 2018 r. wniosek o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny 

oraz odpowiedzi na pismo fir

my interprima Sp. z o.o. sp. k. z dnia 6 lipca 2018 r., pomimo, że 

ClickAd nie wykazał, iż zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. 

Wskazując  na  powyższe,  wnoszę  o  uwzględnienie  niniejszego  odwołania  i  nakazanie 

Zamawiającemu: 

odtajni

enia dokumentów złożonych przez ClickAd w ramach odpowiedzi na wezwanie 

z dnia 16 lipca 2018 r. wniosek o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny oraz odpowiedzi na pismo 

firmy interprima Sp. z o.o. sp. k. z dnia 6 lipca 2018 r. 

unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej, 

dokonanie ponownego badania i oceny ofert, 

odrzucenie oferty ClickAd, 

w  konsekwencji  dokonanie  wyboru  jako  najkorzystniejszej  oferty  złożonej  przez 

o

dwołującego. 

Odwołujący  posiada interes w  uzyskaniu przedmiotowego zamówienia,  gdyż  złożył  nie pod 

legającą  odrzuceniu  ofertę  w  postępowaniu,  nie  podlega  wykluczeniu  z  udziału  w 

p

ostępowaniu  oraz  spełnia  warunki  udziału  w  postępowaniu,  a  w  związku  z  niezgodną  z 

przepis

ami  ustawy  czynnością  zamawiającego,  może  ponieść  szkodę  w  postaci 

nieudzielenia  mu  zamówienia  publicznego.  Interes  odwołującego  w  uzyskaniu  zamówienia 

został  naruszony  przez  zamawiającego  w  postępowaniu,  ponieważ  zamawiający  wybrał 

ofertę wykonawcy - ClickAd, która powinna podlegać odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 

pkt  3  ustawy.  W  razie  gdyby  z

amawiający,  zgodnie  z  wyrażonym  w  art.  89  ust.  1  pkt  3 

ustawy  obowiązkiem,  odrzucił  ofertę  wykonawcy  ClickAd,  oferta  odwołującego  zostałaby 

sklasyfikowana na pierwszej pozycji listy rankingowej w ramach oceny ofert. 

W  związku  z  doręczeniem  odwołującemu  drogą  elektroniczną  w  dniu  3  sierpnia  2018  r., 

pisma  z

amawiającego  z  dnia  2  sierpnia  2018  roku,  zawierającego  informację  o  wyborze 

najkorzystniejszej oferty, zacho

wany został termin do wniesienia odwołania wskazany w art. 

182 ust. 1 pkt 2 ustawy PZP. 

Kopia  odwołania  została  przekazana  zamawiającemu  w  dniu  7  sierpnia  2018  r.  na  adres 

podany  przez  z

amawiającego w SIWZ, tj. [email protected]  - potwierdzenie  wysłania 

e-

mail stanowi załącznik do niniejszego odwołania. 

Odwołujący przedstawił następujące uzasadnienie w sprawie. 


W następujący sposób uzasadnił kolejno podniesione w odwołaniu zarzuty. 

1)  Zarzut naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 3 oraz art. 91 ust. 1 ustawy. 

Zamawiający  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie 

przetargu  nieograniczonego  na  „Przygotowanie  i  przeprowadzenie  kampanii  informacyjno-

promocyjnych  w  sieci  reklamowej  wiodącej  w  Polsce  wyszukiwarki  internetowej,  oraz  w 

media

ch  społecznościowych  na  profitach  zamawiającego,  dotyczących  Zintegrowanego 

Systemu Kwalifikacji”. 

Zgodnie  z  §  14  Specyfikacji  Istotnych  Warunków  Zamówienia  przy  wyborze 

najkorzystniejszej  oferty  Zamawiający  będzie  kierować  się  następującymi  kryteriami  oceny 

ofert: 

a) 

Cena, w tym: 

Cena  ogólna  (tj.  maksymalna  łączna  cena  brutto  oferty  -  zgodnie  z  wyjaśnieniami 

Zamawiającego z dnia 28.06.2018 r.) - waga 5 

Miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie - waga 30 

b) 

Prowizja - waga 25 

c) 

Możliwość samodzielnej optymalizacji działań w serwisie Facebook i Linkedin - waga 

d) 

Doświadczenie osób w prowadzeniu działań reklamowych w serwisie Linkedin - waga 

e) 

Doświadczenie osób w projektach społecznych i edukacyjnych - waga 10. 

Zgodnie z § 12 ust. 3 SIWZ (Opis sposobu obliczenia ceny) - Maksymalna wartość umowy 

(maksymalna  łączna  cena  brutto  oferty)  jest  obliczana  jako  suma  iloczynu  podanych  przez 

wykonawcę  ryczałtowych  miesięcznych  stawek  (cen  jednostkowych  wskazanych  w 

formularzu)  i  ilości  miesięcy  realizacji  zamówienia  (29  miesięcy),  Prowizji Wykonawcy  oraz 

szacowanego  przez  Zamawiającego  kosztu  wszystkich  kampanii  tj.  kosztu  wystawionej 

faktury  przez  sieci  reklamowe.  Zgodnie  z  ust.  4  - 

Podana  cena musi  obejmować wszystkie 

koszty  realizacji  prac  z  uwzględnieniem  wszystkich  opłat  i  podatków  (także  od  towarów  i 

usług).  Cena  oferty  obejmuje  wszystkie  koszty  wykonania  usługi,  zysk  Wykonawcy, 

wymagane  przepisami  prawa  obciążenia  fiskalne  oraz  wszystkie  koszty  związane  z 

realizacją zamówienia. 

Zgodnie  z  Załącznikiem  nr  7  do  SIWZ  (Opis  przedmiotu  zamówienia)  -  Na  wynagrodzenie 

Wykonawcy będą składać się następujące elementy (ceny jednostkowe - dop.): 


a) 

Miesięczny  ryczałt  -  Stały  przez  cały  okres  trwania  umowy.  Miesięczna  kwota 

ryczałtowa zawiera wynagrodzenie za comiesięczne opracowywanie, w ścisłej współpracy z 

Zamawiającym, harmonogramu działań i planów kampanii na kolejne miesiące oraz bieżące 

konsultacje  z  z

amawiającym,  jak  również  zapewnienie  dostępu  do  bazy  umożliwiającej 

pobranie obrazu: zdjęcia, grafiki wektorowej, video oraz muzyki. 

Wykonawca powinien uwzględnić tą kwotę w miesięcznym wynagrodzeniu ryczałtowym. 

b) 

Prowizja - 

Wykonawca określi stały % prowizji obowiązujący przez cały okres trwania 

umowy.  Prowizja  będzie  wyliczana  comiesięcznie  na  podstawie  faktury  wystawionej  przez 

sieci reklamowe zgodnie z zaakceptowanym przez Zamawiającego harmonogramem oraz 

zrealizowanym budżetem kampanii na dany miesiąc. 

c) 

Wynagrodzenie  równe  wartości  wystawionej  faktury/rachunku  przez  ww.  sieci 

reklamowe  opisane  w  pkt  b)  powyżej  -  Zamawiający  zastrzegł,  że  płatnikiem 

faktur/rachunków wystawionych przez sieci reklamowe musi być Wykonawca. 

Z punktu widzenia kryteriów oceny ofert istotne jest, że waga kryterium prowizji jest mniejsza 

niż waga kryterium miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie. W konsekwencji tak określonych 

kryteriów  oceny  ofert  wysokość  prowizji  ma  mniejsze  znaczenie  z  punktu  widzenia  oceny 

ofert niż miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie. 

Ofertę na realizację przedmiotu zamówienia złożyły dwa podmioty: 

a) 

Odwołujący - interprima spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. - zaoferował 

cenę  jednostkową  brutto  za  jeden  miesiąc  w  realnej  wysokości  492,00  zł  oraz  prowizję  w 

wysokości 11,00% (37 510,00 zł); łączna maksymalna cena brutto oferty - 392 778,00 zł 

b) 

ClickAd - 

zaoferował cenę jednostkową brutto za jeden miesiąc w wysokości 0,01 zł 

oraz prowizję w wysokości 35% (119 350,00 zł); łączna maksymalna cena brutto oferty - 460 

350,29 zł. 

Dnia  3  sierpnia  2018  r.  z

amawiający  zawiadomił  wykonawców  o  wynikach  oceny  ofert  i 

wyborze  jako  oferty  najkorzystniejszej,  oferty  złożonej  przez  ClickAd.  Oferty  otrzymały 

następującą liczbę punktów w ustalonych kryteriach oceny ofert: 

a) 

Cena ogólna: 

Odwołujący - 5 pkt ClickAd - 4,27 pkt 

b) 

Miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie Odwołujący - 0 pkt 

ClickAd - 30 pkt 


c) 

Prowizja: 

Odwołujący - 25 pkt ClickAd - 7,86 pkt 

d) 

Możliwość  samodzielnej  optymalizacji  działań  w  serwisie  Facebook  i  Linkedin 

Odwołujący- 15 pkt 

Click Ad - 15 pkt 

f) 

Doświadczenie  osób  w  prowadzeniu  działań  reklamowych  w  serwisie  Linkedin 

Odwołujący - 0 pkt 

ClickAd -15 pkt 

g) 

Doświadczenie osób w projektach społecznych i edukacyjnych Odwołujący - 10 pkt 

ClickAd-10 pkt 

Łącznie oferta odwołującego otrzymała 55 pkt., natomiast oferta Clickad - 82,13 pkt. 

Na  podstawie  ww.  informac

ji  stwierdzić  należy,  że  o  wyniku  postępowania  przesądziło  de 

facto  zaoferowanie  przez  ClickAd  ceny  jednostkowej  w  wysokości  1  gr  tytułem 

„miesięcznego,ryczałtowego wynagrodzenia" tj. zgodnie z wymogami SIWZ - wynagrodzenia 

za: 

a) 

comiesięczne opracowywanie, w ścisłej współpracy z zamawiającym, harmonogramu 

działań i planów kampanii na kolejne miesiące, 

b) 

bieżące konsultacje z Zamawiającym, 

c) 

zapewnienie  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie  obrazu:  zdjęcia,  grafiki 

wektorowej, video oraz muzyki. 

Zgodni

e  z  informacją  w  ust.  1b  §  14  SIWZ,  w  kryterium  „Cena.  Miesięczne  ryczałtowe 

wynagrodzenie”  najwyższą  liczbę  punktów  (30  pkt)  otrzyma  oferta  zawierająca  najniższe 

miesięczne  ryczałtowe  wynagrodzenie  (cena  podana  w  PLN  brutto),  a  każda  następna 

odpowiednio zgodnie ze wzorem: 

najniższe miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie x 30 

Liczba punktów =miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie oferty ocenianej 

Zaoferowanie  rażąco  niskiej,  symbolicznej  kwoty  1  gr  tytułem  „miesięcznego  ryczałtowego 

wynagrodzenia”  spowodowało,  że  oferta  odwołującego  nie  mogła  jakkolwiek  konkurować  z 

ofertą  ClickAd  z  punktu  widzenia  kryterium  miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenie,  w 

konsekwencji doprowadziło to do różnicy w punktacji pomiędzy ClickAd a odwołującym rzędu 


aż  30  punktów,  co  stanowi  niemalże  1/3  wszystkich  możliwych  do  zdobycia  punktów  w 

ramach oceny ofert. 

Ww.  działanie  ClickAd  polegające  na  zaoferowaniu  ceny  jednostkowej  w  wysokości  1  gr 

tytułem  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia"  należy  uznać  za  czyn  nieuczciwej 

konkurencji 

w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  tj.  za  działanie 

sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami,  które  zagraża  lub  wręcz  narusza  interes  innego 

przedsiębiorcy  (odwołującego) jak  i klienta  (zamawiającego) -  art.  3 ust.  1 ustaw  z  dnia 16 

kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 419), zwana 

dalej „ustawą ZNK”. 

Działanie  ClickAd  polega  na  tzw.  „manipulowaniu  ceną"  tzn.  na  „określaniu  cen 

jednostkowych  w  taki  sposób,  że  część  cen  określana  jest  na  poziomie  rażąco  niskim,  w 

oderwaniu  od  rzeczywistych  kosztów  i  nakładów  związanych  z  realizacją  zamówienia,  a 

część jest bez uzasadnienia zawyżona, by rekompensować zaniżenie innych cen, przy czym 

celem  dokonywania  takiej  operacji  jest  zamierzona  optymalizacja  dokonanych  wycen"  (M. 

Jaworska  (red.)  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz,  Warszawa  2018).  Manipulacja 

cenowa  sprowadza  się  zatem  do  przerzucania  kosztów  pomiędzy  poszczególnymi 

elementami  cenotwórczymi.  Celem  takiej  „optymalizacji”  jest  nic  innego  jak  uzyskanie 

przewagi nad innymi wykonawcami wedle przyjętych przez zamawiającego kryteriów oceny 

ofert. Wskazać  należy,  że  jest  to  działanie,  które  prowadzi  do  wynaturzeń  pozbawiających 

system  zamówień  publicznych  jego  ekonomicznego  sensu,  jak  również  narusza  to  interes 

innych  przedsiębiorców  (ibidem).  Na  kanwie  walki  z  tym  zjawiskiem  ukształtowała  się 

obszerna  i  jednolita  linia  orzecznicza  Krajowej  Izby  Odwoławczej,  w  ramach  której  KIO 

wskazuje,  że  działanie  wykonawców  w  postaci  manipulowania  cenami  jednostkowymi 

(p

rzerzucanie kosztów) jest: 

a) 

sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami  rozumianymi  jako  normy  moralne  i  obyczajowe  w 

stosunkach  gospodarczych,  a  więc  pozaprawnymi  normami  postępowania,  którymi 

powinni  kierować  się  przedsiębiorcy  (tzw.  uczciwość  kupiecka).  Istotne  znaczenie 

mają  tu  oceny  zorientowane  na  zapewnienie  niezakłóconego  funkcjonowania 

konkurencji  poprzez  rzetelne  i  niezafałszowane współzawodnictwo (tak: wyrok Sądu 

Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2007 V AC 71/07); 

b) 

co  najmniej  zagraża  interesom  innych  przedsiębiorców  (wykonawców),  którzy 

kalkulując  cenę  uczciwie  nie  mogą  w  ten  sposób  realnie  konkurować  z  podmiotem, 

który dopuszcza się manipulowania ceną, a w konsekwencji ich dostęp do rynku jest 

ograniczany  przez  podmiot  popełniający  delikt  uczciwej  konkurencji.  Działanie  takie 

może również zagrażać interesom samego zamawiającego, który w następstwie tego 


typu  manipulacji  cenowej  byłby  zmuszony  niejednokrotnie  dokonać  wyboru  oferty 

sumarycznie droższej (zawierającej wyższą cenę całkowitą). 

Tytułem  przykładu  należy  odesłać  w  tym  zakresie  do  tez  Krajowej  Izby  Odwoławczej, 

zawartych  chociażby  w  następujących  orzeczeniach:  wyrok  z  dnia  5  kwietnia  2011  r.,  KIO 

640/11; wyrok KIO z dnia 26 września 2012 r., KIO 1934/12; wyrok KIO z dnia 18 stycznia 

2013 r., KIO 7/13; wyrok z dnia 19 lutego 2014 r., KIO 216/14; wyrok KIO z dnia z dnia 17 

września 2015 r., KIO 1945/15; wyrok z dnia 14 listopada 2016 r., KIO 2038/16; wyrok KIO z 

dnia 10 sierpnia 2017 r. KIO 1476/17; wyrok z dnia 28 marca 2017 r., KIO 473/17. Stosowny 

wyciąg z tychże orzeczeń zawiera załącznik nr 1 do niniejszego odwołania. 

Nie ulega wątpliwości, że w świetle zapisów SIWZ, w przedmiotowym Postępowaniu intencją 

Zamawiającego było dokonanie przez wykonawców rozbicia wynagrodzenia na 3 elementy, 

których dwa pierwsze brane były pod uwagę jako odrębne kryteria oceny ofert (kryterium nr 

2 oraz kryterium nr 3). Zamiarem Zamawiającego było, aby wykonawcy odrębnie w stosunku 

do  wynagrodzenia  prowizyjnego  wycenili  wynagrodzenie  z  tytułu  świadczenia  konkretnych 

usług  w  ramach  przedmiotu  zamówienia  polegających  na  sporządzaniu  harmonogramu 

działań  i  planów  kampanii,  udzielania  zamawiającemu  konsultacji  oraz  zapewnienia 

z

amawiającemu  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobieranie  zdjęcia,  grafiki  wektorowej, 

vide

o  oraz  muzyki.  W  przeciwnym  razie,  oferowana  cena  całkowita  nie  byłaby  ceną 

trójskładnikową,  lecz  zawierałaby  jedynie  jeden  parametr  w  postaci  prowizji  (co  notabene 

stanowi  rozwiązanie  często  stosowane  przez  zamawiających  udzielających  zamówień  o 

takim  charakterze).  Omawiane  rozbicie  na  ceny  jednostkowe  ma  niebagatelne  znaczenie  z 

punktu  widzenia  kry

teriów  oceny  ofert,  ponieważ  od  zaoferowanych  cen  jednostkowych  - 

zgodnie  z  przyjętymi  wagami  punktowymi  -  zależy  niemal  50%  możliwych  do  zdobycia 

punktów. 

Wyko

nawca  ClickAd  de  facto  nie  zastosował  się  do  narzuconych  przez  Zamawiającego 

wytycznych  w  zakresie sposobu  obliczenia  ceny,  ponieważ  na  potrzeby  wyceny  całkowicie 

pominął  koszty  z  tytułu  usług  sporządzania  harmonogramu,  konsultacji  oraz  zapewnienia 

dostępu  do  baz  multimedialnych  w  ramach  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia" 

oraz siłą rzeczy dokonał przerzucenia tych kosztów do innego elementu cenowego jakim jest 

prowizja.  Ta  zaś  została  przyjęta  przez  ClickAd  na  relatywnie  wysokim  poziomie  35%  od 

zaakc

eptowanego przez Zamawiającego  i  zrealizowanego w  poprzednim miesiącu  budżetu 

na kampanie (tj. kwoty zrealizowanych transakcji w sieciach reklamowych). 

Kwota  1  gr  tytułem  realizacji  ww.  usług  jest  ceną  znikomą,  symboliczną,  nierealną, 

niespotykaną na rynku i nie pozwalającą na pokrycie kosztów związanych ze świadczeniem 

tych usług, nie mówiąc już o możliwości wypracowania jakiegokolwiek zysku w tym zakresie. 


Żaden przedsiębiorca, bez względu na jego sytuację rynkową, nie jest w stanie zaoferować 

takiej  ceny 

tytułem  świadczenia  rzeczonych  usług,  aby  nie  ponieść  z  tego  tytułu  dotkliwej 

straty finansowej. 

Po  pierwsze  wskazać  w  tym  zakresie  należy,  że  w  ramach  miesięcznego  ryczałtowego 

wynagrodzenia  należy  dokonać  wyceny  i  zaoferować  wynagrodzenie  za  comiesięczne 

opracowywanie  harmonogramu  działań  i  planów  kampanii  na  kolejne  miesiące  oraz  za 

bieżące  konsultacje  z  Zamawiającym.  Szacuje  się,  że  tego  typu  działania  wymagają 

poświęcenia  miesięcznie  średnio trzech  roboczogodzin. W  przypadku,  gdy  wykonawcą  jest 

osoba 

prawna,  musi  ona  korzystać  w  tym  zakresie  z  własnych  zasobów  kadrowych,  które 

generują koszty z tytułu zatrudnienia osób. Nieobojętne są w tym zakresie również koszty w 

zakresie  utrzymania  niezbędnej  infrastruktury,  celem  świadczenia  usług  na  rzecz 

kontrah

enta  (m.in.  komputerów,  czy  środków  komunikacji  telefonicznej  oraz  elektronicznej) 

jak  również  koszty  związane  chociażby  z  przejazdem  do  miejsca  określonego  przez 

Zamawiającego  celem  odbycia  spotkań  i  konsultacji  (§  5  ust,  2  pkt  3  wzoru  umowy).  Już 

prima  f

acie,  bez  posiadania  szczegółowej  wiedzy  w  zakresie  wyceny  usług  w  branży, 

stwierdzić należy, że zaoferowana cena w wysokości 1 grosza (najniższy nominał w walucie 

polskiej)  nie  pozwala  na  jakiekolwiek  zrekompensowanie  ww.  kosztów  w  skali  całego 

miesiąca. 

Ponadto  zgodnie  z  regulacją  SIWZ,  na  „miesięczne  ryczałtowe  wynagrodzenie”  składa  się 

również  zapewnienie  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie  obrazu:  zdjęcia,  grafiki 

wektorowej,  video oraz muzyki.  Zgodnie  z  Opisem  Przedmiotu  Zamówienia (Załącznik  nr  7 

do  SIWZ):  Wykonawca  zapewni  dostęp  Zamawiającemu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie 

obrazów  na  licencji  niewyłącznej  z  prawem  modyfikowania  oraz  przetwarzania  treści 

bezterminowo, na całym świecie, bez ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów po stronie 

Zamawi

ającego  -  np.  tantiem  zgodnie  z  licencją  producenta,  która  będzie  spełniać  w 

szczególności poniższe kryteria: 

• 

zapewnia możliwość pobrania 10 obrazów miesięcznie, 

• 

w  przypadku  pobranie  jednego  pliku  zapewni  możliwość  jego  wielokrotnego 

pobierania bez lim

itu czasowego w różnych rozdzielczościach bez dodatkowych opłat, 

• 

umożliwia pobranie obrazu : zdjęcia, grafiki wektorowej, wideo oraz muzyki, 

•         zapewni subskrypcję dla jednego konta. 

Zamawiający  wymaga  zatem,  aby  w  ramach  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia” 

(bez  ponoszenia  przez  Zamawiającego  jakichkolwiek  dodatkowych  kosztów  z  tego  tytułu) 

został  mu  zapewniony  dostęp  do  jednej  bazy,  która  posiadałaby  funkcjonalność  w  postaci 


umożliwienia  pobierania  rozmaitych  treści  multimedialnych  (na  potrzeby  przygotowywania 

materiałów  reklamowych)  w  postaci  zdjęć,  grafik  wektorowych,  plików  filmowych  oraz 

muzycznych. 

Aktualnie na rynku istnieją jedynie 3 bazy danych, które pozwalają na pobieranie wszystkich 

elementów  wymaganych  przez  Zamawiającego  tj.  zdjęć,  grafik  wektorowych,  wideo,  oraz 

muzyki. Są to następujące witryny: 

a) 

istockphoto.com 

najtańszy 

abonament 

umożliwiający 

pobieranie 

obrazów/miesięcznie - 29 euro (https://www.istockphoto.com/pl/plany-i-ceny) 

b) 

shutterstock.com  - 

najtańszy  abonament  umożliwiający  pobieranie  10  obrazów 

miesięcznie - 29 euro (https://www.shutterstock.com/pl/subscribe) 

c) 

123rf.com  - 

najtańszy  abonament  umożliwiający pobieranie co najmniej 10  obrazów 

miesięcznie - 289 zł (https://pl.123rf.com/products/) 

Dowód: zrzut ekranu ze stron internetowych zawierających ofertę z zakresu dostępu do baz 

multimedialnych 

Zapewnienie  Zamawiającemu  wymaganego  dostępu  do  baz  danych  umożliwiających 

pobieranie  ww.  elementów  wymaga  zatem  poniesienia  kosztu  w  wysokości  co  najmniej  29 

euro  mie

sięcznie  (ok.  124  zł). W  obecnych  realiach  rynkowych  brak  jest  zatem  możliwości 

świadczenia usług związanych z dostępem do tego typu baz po cenie 1 gr, gdyż nie pozwala 

to  na  pokrycie  minimalnych  kosztów  takiego  dostępu,  nie  mówiąc  już  o  wypracowaniu 

jakie

gokolwiek zysku związanego z tego typu pośrednictwem. 

Reasumując, żaden z przedsiębiorców działających w branży reklamowej nie byłby w stanie 

bez względu na jego konkretną sytuację świadczyć ww. usług po cenie 1 gr, bez poniesienia 

ujemnego  wyniku  działalności  gospodarczej.  W  związku  z  tym,  zakładać  należy,  że 

motywem  ClickAd  było  tylko  i  wyłącznie  manipulowanie  ceną  oferty,  aby  otrzymać  jak 

najwyższą punktację w ramach kryterium „miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie” ze szkodą 

dla  innych  wykonawców,  którzy  podobnej  operacji  rachunkowej,  jak  ClickAd  nie  dokonali. 

Odwołujący,  który  prawidłowo  -  zgodnie  ze  stawkami  rynkowymi  oraz  zgodnie  z  intencją 

Zamawiającego  -  skalkulował  cenę  za  świadczenie  ww.  usług  znalazł  się  tym  samym  w 

gorszej  sytuacji  podczas  dokonywania  oceny  ofert,  nie  uzyskując  w  ramach  rzeczonego 

kr

yterium  ani  jednego  punktu.  Działanie  ClickAd  nosi  wszelkie  znamiona  celowego  i 

niezgodnego  z  zasadami  uczciwości  kupieckiej  przerzucenia  kosztów  pomiędzy  dwoma 

różnymi  elementami  cenotwórczymi.  Dodatkowo,  jako  że  oferta  ClickAd  jest  o  przeszło  67 

tys. złotych droższa od oferty Odwołującego, działanie ClickAd stanowi również  zagrożenie 

dla interesów Zamawiającego, który kierując się przy wyborze oferty przyjętymi w § 14 SIWZ 


kryteriami,  zmuszony  byłby  do  poniesienia  dodatkowych  kosztów  związanych  z  realizacją 

przedmiotu  zamówienia.  Stwierdzić  należy,  że  cena  całkowita,  miesięczne  ryczałtowe 

wynagrodzenie  oraz  prowizja  mają  na  celu  wybór  oferty  rzeczywiście  dla  Zamawiającego 

ekonomicznie 

najkorzystniejszej,  a  nie  oferty,  która  w  sposób  nieuczciwy  wykorzystuje 

pewne  zależności  pomiędzy  ww.  kryteriami  oceny  ofert,  wypaczając  w  ten  sposób  reguły 

konkurencji  pomiędzy  wykonawcami  współzawodniczącymi  na  rynku.  Takie  działanie  ze 

strony  ClickAd  nie  zasługuje  na  ochronę  prawną  i  powinno  być  sankcjonowane  w  obrębie 

pra

wa  zamówień  publicznych  poprzez  odrzucenie  oferty.  Zamawiający  natomiast  zaniechał 

odrzucenia oferty ClickAd, czym naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy PZP jak również art. 91 

ustawy PZP dokonując wyboru oferty, która powinna podlegać odrzuceniu. 

2) Zarzut naruszenia art. 8 ust. 1-2 oraz 3 ustawy PZP 

Po  zapoznaniu  się  z  zestawieniem  ofert  złożonych  w  Postępowaniu,  dnia  06.07.2018  r. 

Odwołujący  zwrócił  się do  Zamawiającego  z  pismem  informującym,  że w  działanie ClickAd 

nosi znamiona czynu nieuczciwej konkurencji, a co za tym idzie - 

że oferta tego wykonawcy 

powinna podlegać odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy PZP. W następstwie 

złożonego  przez  Odwołującego  pisma,  Zamawiający  zwrócił  się  do  ClickAd  z  wnioskiem  o 

wyjaśnienie  sposobu  wyliczenia  ceny.  W  odpowiedzi  na  wniosek  Zamawiającego,  ClickAd 

złożył  wyjaśnienia,  jednakże  zastrzegł,  że  złożone  dokumenty  rzekomo  stanowią  tajemnicę 

przedsiębiorstwa  oraz,  że  w  związku  z  tym  wyłączona  jest  w  stosunku  do  nich  zasada 

jawności postępowania. Tym samym w wyniku tego typu działania wykonawcy, Odwołujący 

został pozbawiony prawa dostępu do informacji, które pozwalałyby na niczym nieutrudnioną 

weryfikację,  czy  doszło  do  naruszenia  przepisów  ustawy  ZNK  przez  ClickAd,  jak  również 

ustawy PZP przez Zamawiającego. 

ClickAd  wykazując,  że  przedmiotowe  informacje  zawarte  w  wyjaśnieniach  stanowią 

tajemnicę  przedsiębiorstwa  posłużył  się  ogólnikowymi  stwierdzeniami,  jak  również 

praktycznie  nie  przedłożył  żadnego  dowodu  pozwalającego  na  przesądzenie,  że  spełnione 

są  w  tym  zakresie  znamiona  tajemnicy  przedsiębiorstwa.  Argumentując  w  zakresie 

charakteru  informacji  podlegających  ochronie,  ClickAd  wyjaśnił,  że  dokumenty  zawierają 

elementy  w  postaci  „danych  osobowych  oraz  informacji  o  przeprowadzonych  kampaniach  i 

ich  kwotach”  (zdanie  1  „uzasadnienia  zastrzeżenia  tajemnicy  przedsiębiorstwa),  co  nie  ma 

żadnego  związku  z  ustaleniem  sposobu  wyliczenia  ceny  (cen  jednostkowych). 

Zastanawiające  jest  również  jako  to  „prokliencki”  model  wynagradzania  pracowników  i 

dostarczania usług zamawiającym oraz jaki sposób budowy oferty cenowej (nie zakładający 

manipulacji  cenowej)  doprowadził  do  braku  ponoszenia  jakichkolwiek  kosztów  z  tytułu 

świadczenia przez Wykonawcę usług objętych wynagrodzeniem ryczałtowym. 


Stwierdzić  należy,  że  zasadą  w  obrębie  prawa  zamówień  publicznych  jest  jawność 

postępowania. Wszelkie wyjątki od tej zasady należy interpretować ściśle, mając na uwadze, 

że zbyt szerokie interpretowanie pojęcia tajemnicy przedsiębiorstwa uniemożliwi prawidłową 

weryfikację działań Zamawiającego z punktu widzenia zgodności z ustawą PZP. 

Mając  to  na  względzie,  w  orzecznictwie  KIO  akcentuje  się  wysokie  rygory  dowodowe  po 

stronie  wykonawców  celem  wykazania,  że  zastrzeżone  informacje  składane  w  ramach 

postępowania  o  udzielenie  zamówienia  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa.  Przykładowo, 

jak wskazała KIO w wyroku z dnia 16 lutego 2018 r., KIO 200/2018: 

Aby  wykazać  zasadność  zastrzeżenia  danych  informacji  jako  tajemnicy  przedsiębiorstwa, 

Przystępujący  zobowiązany  byt  wykazać  łącznie  wystąpienie  przesłanek  tajemnicy 

przedsiębiorstwa, o których mowa w art. 11 ust. 4 ustawy z 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej 

konkurencji. Dla owego "wykazania" nie wystarczą same deklaracje. Wykonawca winien nie 

tylko  wyjaśnić,  ale  także  udowodnić  ziszczenie  się  poszczególnych  przesłanek 

warunkujących uznanie danej informacji za tajemnicę przedsiębiorstwa Wbrew twierdzeniom 

Przystępującego "wykazanie", o którym mowa w art. 8 ust 3 p.z.p., oznacza udowodnienie. 

Pod pojęciem "wykazania " należy rozumieć nie tylko złożenie oświadczenia, że zastrzeżone 

informacje  stanowią  tajemnicę  przedsiębiorstwa,  ale  również  przedstawienie  stosownych 

dowodów  na  jego  potwierdzenie.  Oczywiście  nie  sposób  wyobrazić  sobie  dowodzenia 

nieujawnienia  do  wiadomości  publicznej  zastrzeżonych  informacji.  W  tym  zakresie  co  do 

zasady  wystarczające  będzie  złożenie  przez  wykonawcę  oświadczenia,  podlegającego 

weryfikacji  przez  zamawiającego,  inna  jest  jednak  sytuacja  w  przypadku  wykazania,  że 

zostały  podjęte  niezbędne  działania  w  celu  zachowania  poufności,  które  przybierają 

zazwyczaj  materialną  postać  (wprowadzanie  polityk  bezpieczeństwa  informacji,  zawieranie 

klauzul o poufności w umowach z pracownikami lub kontrahentami wykonawcy, itp.). 

Mimo  to  ClickAd 

w  przedmiotowym  postępowaniu  nie  przedłożył  żadnych  dowodów 

potwierdzających  chociażby  podjęcie  stosownych  działań  w  celu  zachowania  poufności, 

poprzestając tylko i wyłącznie na  złożeniu oświadczenia w tym zakresie. W związku z tym, 

że  ciężar  wykazania  tajemnicy  przedsiębiorstwa  spoczywa  na  wykonawcy,  który  się  na  nią 

powołuje,  Zamawiający  powinien  był  odtajnić  złożone  przez  ClickAd  wyjaśnienia  oraz 

udostępnić  je  Odwołującemu  na  jego  wniosek.  Odwołujący  złożył  tego  typu  wniosek  dnia 

04.07.2018  r.  (obejmowa

ł  on  wszystkie  dokumenty  składane  przez  wykonawców  w  czasie 

postępowania,  a  zatem  również  wyjaśnienia  wykonawców  złożone  na  wezwanie 

zamawiającego),  a  następnie  dnia  17.07.2018  wysłał  ponaglenie  mailowe,  w  związku  z 

brakiem odpowiedzi ze strony Zamawiającego (dowód w aktach postępowania). 


W świetle powyższej argumentacji, Odwołujący wnosi jak w petitum. Załączył do odwołania 

p

rzywołane w odwołaniu dowody. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła 

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie 

Słusznie  odwołujący  uzasadniając  podniesione  zarzuty  odwołania  podniósł  kwestię  tzw. 

inżynierii cenowej, która jest oceniana w orzecznictwie jak i w piśmiennictwie jako zjawisko 

naganne.  W  przedmiotowym  przypadku  wykonawca  stosując  manipulacje  poszczególnymi 

składnikami  cenowymi  uzyskał  w  ramach  kryteriów  oceny  ofert  najwyższą  punktację  w 

rankingu  ofert  (oferta  odwołującego  i  wykonawcy  wybranego)  pomimo,  że  jego  cena  jest 

wyższa  niż  cena  odwołującego.  Powyższy  efekt  wykonawca  wybrany  uzyskał  w  związku  z 

wyceną  miesięcznej  usługi  konsultacji  na  kwotę  1  grosz.  W  ocenie  Izby  wycena  tak 

sporządzona  stanowi  o  nieodpłatności  za  wykonaną  usługę  i  jest  dowodem  na  to,  że 

wykonawca koszty tej usługi ulokował w innej pozycji lub innych pozycjach wynagrodzenia.  

W  tym  stanie  rzeczy  I

zba  uznaje  stanowisko  odwołującego  za  prawidłowe  i  jego 

najistotniejsze argumenty cytuje poniżej: 

„Ofertę na realizację przedmiotu zamówienia złożyły dwa podmioty: 

a) 

Odwołujący - interprima spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. - zaoferował 

cenę  jednostkową  brutto  za  jeden  miesiąc  w  realnej  wysokości  492,00  zł  oraz  prowizję  w 

wysokości 11,00% (37 510,00 zł); łączna maksymalna cena brutto oferty - 392 778,00 zł 

b) 

ClickAd - 

zaoferował cenę jednostkową brutto za jeden miesiąc w wysokości 0,01 zł 

ora

z prowizję w wysokości 35% (119 350,00 zł); łączna maksymalna cena brutto oferty - 460 

350,29 zł. 

Dnia  3  sierpnia  2018  r.  zamawiający  zawiadomił  wykonawców  o  wynikach  oceny  ofert  i 

wyborze  jako  oferty  najkorzystniejszej,  oferty  złożonej  przez  ClickAd.  Oferty  otrzymały 

następującą liczbę punktów w ustalonych kryteriach oceny ofert: 

a) 

Cena ogólna: 

Odwołujący - 5 pkt ClickAd - 4,27 pkt 

b) 

Miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie Odwołujący - 0 pkt 

ClickAd - 30 pkt 


c) 

Prowizja: 

Odwołujący - 25 pkt ClickAd - 7,86 pkt 

d) 

Możliwość  samodzielnej  optymalizacji  działań  w  serwisie  Facebook  i  Linkedin 

Odwołujący- 15 pkt 

Click Ad - 15 pkt 

f) 

Doświadczenie  osób  w  prowadzeniu  działań  reklamowych  w  serwisie  Linkedin 

Odwołujący - 0 pkt 

ClickAd -15 pkt 

g) 

Doświadczenie osób w projektach społecznych i edukacyjnych Odwołujący - 10 pkt 

ClickAd-10 pkt 

Łącznie oferta odwołującego otrzymała 55 pkt., natomiast oferta Clickad - 82,13 pkt.” 

Powyższe  ustalenia  potwierdzają  wyniki  wyceny  ofert  znajdujące  się  w  przedstawionej 

dokumentacji pos

tępowania przez zamawiającego.  

„Na  podstawie  ww.  informacji  stwierdzić  należy,  że  o  wyniku  postępowania  przesądziło  de 

facto  zaoferowanie  przez  ClickAd  ceny  jednostkowej  w  wysokości  1  gr  tytułem 

„miesięcznego,  ryczałtowego  wynagrodzenia"  tj.  zgodnie  z  wymogami  SIWZ  - 

wynagrodzenia za: 

a) 

comiesięczne opracowywanie, w ścisłej współpracy z zamawiającym, harmonogramu 

działań i planów kampanii na kolejne miesiące, 

b) 

bieżące konsultacje z Zamawiającym, 

c) 

zapewnienie  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie  obrazu:  zdjęcia,  grafiki 

wektorowej, video oraz muzyki.” 

W  ocenie  Izby  żadne  racjonalne  przesłanki  nie  mogą  świadczyć,    że  za  powyżej 

przedstawiony  katalog  usług  można  pobrać  miesięczne  wynagrodzenie  w  wysokości  1 

grosza

,  co  pokryje  koszty  świadczenia  usługi.  Jednoznacznie  należy  stwierdzić,  że 

wykonawca  wybrany  stosuje  tzw.  p

raktykę  przerzucania  kosztów  w  inne  pozycje 

wynagrodzenia.   


„Zaoferowanie  rażąco  niskiej,  symbolicznej  kwoty  1 gr  tytułem  „miesięcznego  ryczałtowego 

wynagrodzenia”  spowodowało,  że  oferta  odwołującego  nie  mogła  jakkolwiek  konkurować  z 

ofertą  ClickAd  z  punktu  widzenia  kryterium  miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenie,  w 

konsekwencji doprowadziło to do różnicy w punktacji pomiędzy ClickAd a odwołującym rzędu 

aż  30  punktów,  co  stanowi  niemalże  1/3  wszystkich  możliwych  do  zdobycia  punktów  w 

ramach oceny ofert. 

Ww.  działanie  ClickAd  polegające  na  zaoferowaniu  ceny  jednostkowej  w  wysokości  1  gr 

tytułem  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia"  należy  uznać  za  czyn  nieuczciwej 

konkurencji  w  rozumieniu  przepisów  o  zwalczaniu  nieuczciwej  konkurencji  tj.  za  działanie 

sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami,  które  zagraża  lub  wręcz  narusza  interes  innego 

przedsiębiorcy  (odwołującego) jak  i klienta  (zamawiającego)  -  art.  3 ust.  1 ustaw  z  dnia 16 

kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 419), zwana 

dalej „ustawą ZNK”. 

Działanie  ClickAd  polega  na  tzw.  „manipulowaniu  ceną"  tzn.  na  „określaniu  cen 

jednostkowych  w  taki  sposób,  że  część  cen  określana  jest  na  poziomie  rażąco  niskim,  w 

oderwaniu  od  rzeczywistych  kosztów  i  nakładów  związanych  z  realizacją  zamówienia,  a 

część jest bez uzasadnienia zawyżona, by rekompensować zaniżenie innych cen, przy czym 

celem  dokonywania  takiej  operacji  jest  zamierzona  optymalizacja  dokonanych  wycen"  (M. 

Jaworska  (red.)  Prawo  zamówień  publicznych.  Komentarz,  Warszawa  2018).  Manipulacja 

cenowa  sprowadza  się  zatem  do  przerzucania  kosztów  pomiędzy  poszczególnymi 

elementami  cenotwórczymi.  Celem  takiej  „optymalizacji”  jest  nic  innego  jak  uzyskanie 

przewagi nad innymi wykonawcami wedle przyjętych przez zamawiającego kryteriów oceny 

ofert. Wskazać  należy,  że  jest  to  działanie,  które  prowadzi  do  wynaturzeń  pozbawiających 

system  zamówień  publicznych  jego  ekonomicznego  sensu,  jak  również  narusza  to  interes 

innych  przedsiębiorców  (ibidem).  Na  kanwie  walki  z  tym  zjawiskiem  ukształtowała  się 

obszerna  i  jednolita  linia  orzecznicza  Krajowej  Iz

by  Odwoławczej,  w  ramach  której  KIO 

wskazuje,  że  działanie  wykonawców  w  postaci  manipulowania  cenami  jednostkowymi 

(przerzucanie kosztów) jest: 

c) 

sprzeczne  z  dobrymi  obyczajami  rozumianymi  jako  normy  moralne  i  obyczajowe  w 

stosunkach  gospodarczych,  a  więc  pozaprawnymi  normami  postępowania,  którymi 

powinni  kierować  się  przedsiębiorcy  (tzw.  uczciwość  kupiecka).  Istotne  znaczenie 

mają  tu  oceny  zorientowane  na  zapewnienie  niezakłóconego  funkcjonowania 

konkurencji  poprzez  rzetelne  i  niezafałszowane współzawodnictwo (tak: wyrok Sądu 

Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 czerwca 2007 V AC 71/07); 


d) 

co  najmniej  zagraża  interesom  innych  przedsiębiorców  (wykonawców),  którzy 

kalkulując  cenę  uczciwie  nie  mogą  w  ten  sposób  realnie  konkurować  z  podmiotem, 

który dopuszcza się manipulowania ceną, a w konsekwencji ich dostęp do rynku jest 

ograniczany  przez  podmiot  popełniający  delikt  uczciwej  konkurencji.  Działanie  takie 

może również zagrażać interesom samego zamawiającego, który w następstwie tego 

typu  manipulacji  cenowej  byłby  zmuszony  niejednokrotnie  dokonać  wyboru  oferty 

sumarycznie droższej (zawierającej wyższą cenę całkowitą). 

Tytułem  przykładu  należy  odesłać  w  tym  zakresie  do  tez  Krajowej  Izby  Odwoławczej, 

zawartych  chociażby  w  następujących  orzeczeniach:  wyrok  z  dnia  5  kwietnia  2011  r.,  KIO 

640/11; wyrok KIO z dnia 26 września 2012 r., KIO 1934/12; wyrok KIO z dnia 18 stycznia 

2013 r., KIO 7/13; wyrok z dnia 19 lutego 2014 r., KIO 216/14; wyrok KIO z dnia z dnia 17 

września 2015 r., KIO 1945/15; wyrok z dnia 14 listopada 2016 r., KIO 2038/16; wyrok KIO z 

dnia 10 sierpnia 2017 r. KIO 1476/17; wyrok z dnia 28 marca 2017 r., KIO 473/17. Stosowny 

wyciąg z tychże orzeczeń zawiera załącznik nr 1 do niniejszego odwołania.” 

Słusznie  odwołujący  zaznaczył,  że  takie  postępowanie  wykonawcy  wybranego  kwalifikuje 

jego zachowanie do naruszenia zasady uczciwej konkurencji zarówno w stosunku do innych 

wykonawców jak i do klienta to jest w tym przypadku zamawiającego. 

„Nie  ulega  wątpliwości,  że  w  świetle  zapisów  SIWZ,  w  przedmiotowym  Postępowaniu 

intencją  Zamawiającego  było  dokonanie  przez  wykonawców  rozbicia  wynagrodzenia  na  3 

elementy,  z których  dwa  pierwsze brane były  pod uwagę jako  odrębne kryteria  oceny  ofert 

(kryterium  nr  2  oraz  kryterium  nr  3).  Zamiarem  Zamawiającego  było,  aby  wykonawcy 

od

rębnie  w  stosunku  do  wynagrodzenia  prowizyjnego  wycenili  wynagrodzenie  z  tytułu 

świadczenia  konkretnych  usług  w  ramach  przedmiotu  zamówienia  polegających  na 

sporządzaniu  harmonogramu  działań  i  planów  kampanii,  udzielania  zamawiającemu 

konsultacji  oraz  zape

wnienia  zamawiającemu  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobieranie 

zdjęcia,  grafiki  wektorowej,  video  oraz  muzyki.  W  przeciwnym  razie,  oferowana  cena 

całkowita  nie  byłaby  ceną  trójskładnikową,  lecz  zawierałaby  jedynie  jeden  parametr  w 

postaci  prowizji  (co  not

abene  stanowi  rozwiązanie  często  stosowane  przez  zamawiających 

udzielających zamówień o takim charakterze). Omawiane rozbicie na ceny jednostkowe ma 

niebagatelne  znaczenie  z  punktu  widzenia  kryteriów  oceny  ofert,  ponieważ  od 

zaoferowanych  cen  jednostkowych  - 

zgodnie  z  przyjętymi  wagami  punktowymi  -  zależy 

niemal 50% możliwych do zdobycia punktów. 

Wykonawca  ClickAd  de  facto  nie  zastosował  się  do  narzuconych  przez  Zamawiającego 

wytycznych  w  zakresie sposobu  obliczenia  ceny,  ponieważ  na  potrzeby  wyceny  całkowicie 

pominął  koszty  z  tytułu  usług  sporządzania  harmonogramu,  konsultacji  oraz  zapewnienia 


dostępu  do  baz  multimedialnych  w  ramach  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia" 

oraz siłą rzeczy dokonał przerzucenia tych kosztów do innego elementu cenowego jakim jest 

prowizja.  Ta  zaś  została  przyjęta  przez  ClickAd  na  relatywnie  wysokim  poziomie  35%  od 

zaakceptowanego przez Zamawiającego  i  zrealizowanego w  poprzednim miesiącu  budżetu 

na kampanie (tj. kwoty zrealizowanych transakcji w sieciach reklamowych). 

Kwota  1 

gr  tytułem  realizacji  ww.  usług  jest  ceną  znikomą,  symboliczną,  nierealną, 

niespotykaną na rynku i nie pozwalającą na pokrycie kosztów związanych ze świadczeniem 

tych usług, nie mówiąc już o możliwości wypracowania jakiegokolwiek zysku w tym zakresie. 

Żaden przedsiębiorca, bez względu na jego sytuację rynkową, nie jest w stanie zaoferować 

takiej  ceny  tytułem  świadczenia  rzeczonych  usług,  aby  nie  ponieść  z  tego  tytułu  dotkliwej 

straty finansowej. 

Po  pierwsze  wskazać  w  tym  zakresie  należy,  że  w  ramach  miesięcznego  ryczałtowego 

wynagrodzenia  należy  dokonać  wyceny  i  zaoferować  wynagrodzenie  za  comiesięczne 

opracowywanie  harmonogramu  działań  i  planów  kampanii  na  kolejne  miesiące  oraz  za 

bieżące  konsultacje  z  Zamawiającym.  Szacuje  się,  że  tego  typu  działania  wymagają 

poświęcenia  miesięcznie  średnio trzech  roboczogodzin. W  przypadku,  gdy  wykonawcą  jest 

osoba  prawna,  musi  ona  korzystać  w  tym  zakresie  z  własnych  zasobów  kadrowych,  które 

generują koszty z tytułu zatrudnienia osób. Nieobojętne są w tym zakresie również koszty w 

zakresie  utrzymania  niezbędnej  infrastruktury,  celem  świadczenia  usług  na  rzecz 

kontrahenta  (m.in.  komputerów,  czy  środków  komunikacji  telefonicznej  oraz  elektronicznej) 

jak  również  koszty  związane  chociażby  z  przejazdem  do  miejsca  określonego  przez 

Zamawiającego  celem  odbycia  spotkań  i  konsultacji  (§  5  ust,  2  pkt  3  wzoru  umowy).  Już 

prima  facie,  bez  posiadania  szczegółowej  wiedzy  w  zakresie  wyceny  usług  w  branży, 

stwierdzić należy, że zaoferowana cena w wysokości 1 grosza (najniższy nominał w walucie 

polskiej)  nie  pozwala  na  jakiekolwiek  zrekompensowanie  ww.  kosztów  w  skali  całego 

miesiąca. 

Ponadto  zgodnie  z  regulacją  SIWZ,  na  „miesięczne  ryczałtowe  wynagrodzenie”  składa  się 

również  zapewnienie  dostępu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie  obrazu:  zdjęcia,  grafiki 

wektorowej,  video oraz muzyki.  Zgodnie  z  Opisem  Przedmiotu  Zamówienia (Załącznik  nr  7 

do  SIWZ):  Wykonawca  zapewni  dostęp  Zamawiającemu  do  bazy  umożliwiającej  pobranie 

obrazów  na  licencji  niewyłącznej  z  prawem  modyfikowania  oraz  przetwarzania  treści 

bezterminowo, na całym świecie, bez ponoszenia żadnych dodatkowych kosztów po stronie 

Zamawiającego  -  np.  tantiem  zgodnie  z  licencją  producenta,  która  będzie  spełniać  w 

szczególności poniższe kryteria: 

• 

zapewnia możliwość pobrania 10 obrazów miesięcznie, 


• 

w  przypadku  pobranie  jednego  pliku  zapewni  możliwość  jego  wielokrotnego 

pobierania bez limitu czasowego w różnych rozdzielczościach bez dodatkowych opłat, 

• 

umożliwia pobranie obrazu : zdjęcia, grafiki wektorowej, wideo oraz muzyki, 

•         zapewni subskrypcję dla jednego konta. 

Zamawiający  wymaga  zatem,  aby  w  ramach  „miesięcznego  ryczałtowego  wynagrodzenia” 

(bez  ponoszenia  przez  Zamawiającego  jakichkolwiek  dodatkowych  kosztów  z  tego  tytułu) 

został  mu  zapewniony  dostęp  do  jednej  bazy,  która  posiadałaby  funkcjonalność  w  postaci 

umożliwienia  pobierania  rozmaitych  treści  multimedialnych  (na  potrzeby  przygotowywania 

materiałów  reklamowych)  w  postaci  zdjęć,  grafik  wektorowych,  plików  filmowych  oraz 

muzycznych. 

Aktualnie na rynku istnieją jedynie 3 bazy danych, które pozwalają na pobieranie wszystkich 

elementów  wymaganych  przez  Zamawiającego  tj.  zdjęć,  grafik  wektorowych,  wideo,  oraz 

muzyki. Są to następujące witryny: 

a) 

istockphoto.com 

najtańszy 

abonament 

umożliwiający 

pobieranie 

obrazów/miesięcznie - 29 euro (https://www.istockphoto.com/pl/plany-i-ceny) 

b) 

shutterstock.com  - 

najtańszy  abonament  umożliwiający  pobieranie  10  obrazów 

miesięcznie - 29 euro (https://www.shutterstock.com/pl/subscribe) 

c) 

123rf.com  - 

najtańszy  abonament  umożliwiający  pobieranie co najmniej 10  obrazów 

miesięcznie - 289 zł (https://pl.123rf.com/products/) 

Dowód: zrzut ekranu ze stron internetowych zawierających ofertę z zakresu dostępu do baz 

multimedialnych 

Zapewnienie  Zamawiającemu  wymaganego  dostępu  do  baz  danych  umożliwiających 

pobieranie  ww.  elementów  wymaga  zatem  poniesienia  kosztu  w  wysokości  co  najmniej  29 

euro  miesięcznie  (ok.  124  zł). W  obecnych  realiach  rynkowych  brak  jest  zatem  możliwości 

świadczenia usług związanych z dostępem do tego typu baz po cenie 1 gr, gdyż nie pozwala 

to  na  pokrycie  minimalnych  kosztów  takiego  dostępu,  nie  mówiąc  już  o  wypracowaniu 

jakiegokolwiek zysku związanego z tego typu pośrednictwem. 

Reasumując, żaden z przedsiębiorców działających w branży reklamowej nie byłby w stanie 

bez względu na jego konkretną sytuację świadczyć ww. usług po cenie 1 gr, bez poniesienia 

ujemnego  wyniku  działalności  gospodarczej.  W  związku  z  tym,  zakładać  należy,  że 

motywem  ClickAd  było  tylko  i  wyłącznie  manipulowanie  ceną  oferty,  aby  otrzymać  jak 

najwyższą punktację w ramach kryterium „miesięczne ryczałtowe wynagrodzenie” ze szkodą 

dla  innych  wykonawców,  którzy  podobnej  operacji  rachunkowej,  jak  ClickAd  nie  dokonali. 


Odwołujący,  który  prawidłowo  -  zgodnie  ze  stawkami  rynkowymi  oraz  zgodnie  z  intencją 

Zamawiającego  -  skalkulował  cenę  za  świadczenie  ww.  usług  znalazł  się  tym  samym  w 

gorszej  sytuacji  podczas  dokonywania  oceny  ofert,  nie  uzyskując  w  ramach  rzeczonego 

kryterium  ani  jednego  punktu.  Działanie  ClickAd  nosi  wszelkie  znamiona  celowego  i 

niezgodnego  z  zasa

dami  uczciwości  kupieckiej  przerzucenia  kosztów  pomiędzy  dwoma 

różnymi  elementami  cenotwórczymi.  Dodatkowo,  jako  że  oferta  ClickAd  jest  o  przeszło  67 

tys. złotych droższa od oferty Odwołującego, działanie ClickAd stanowi również  zagrożenie 

dla interesów Zamawiającego, który kierując się przy wyborze oferty przyjętymi w § 14 SIWZ 

kryteriami,  zmuszony  byłby  do  poniesienia  dodatkowych  kosztów  związanych  z  realizacją 

przedmiotu  zamówienia.  Stwierdzić  należy,  że  cena  całkowita,  miesięczne  ryczałtowe 

wynagrodzeni

e  oraz  prowizja  mają  na  celu  wybór  oferty  rzeczywiście  dla  Zamawiającego 

ekonomicznie  najkorzystniejszej,  a  nie  oferty,  która  w  sposób  nieuczciwy  wykorzystuje 

pewne  zależności  pomiędzy  ww.  kryteriami  oceny  ofert,  wypaczając  w  ten  sposób  reguły 

konkurencji 

pomiędzy  wykonawcami  współzawodniczącymi  na  rynku.  Takie  działanie  ze 

strony  ClickAd  nie  zasługuje  na  ochronę  prawną  i  powinno  być  sankcjonowane  w  obrębie 

prawa  zamówień  publicznych  poprzez  odrzucenie  oferty.  Zamawiający  natomiast  zaniechał 

odrzucenia ofer

ty ClickAd, czym naruszył art. 89 ust. 1 pkt 3 ustawy PZP jak również art. 91 

ustawy PZP dokonując wyboru oferty, która powinna podlegać odrzuceniu.” 

Tak przedstawioną argumentację odwołującego na poparcie zarzutu naruszenia art.89 ust.1 

pkt  3  ustawy  Pzp  n

ależy  uznać  za  słuszną.  W  związku  z  powyższym  wnioskowane 

kwalifikowanie zachowania wykonawcy do czynu nieuczciwej konkurencji w sytuacji 

złożonej 

oferty 

uznać należy za prawidłowe.  

2)  Zarzut naruszenia art. 8 ust. 1-2 oraz 3 ustawy PZP 

Odwołujący  domagał  się  odtajnienia  dokumentów  złożonych  przez  ClickAd  w  ramach 

odpowiedzi na wezwanie z dnia 16 lipca 2018 r. wniosek o wyjaśnienie rażąco niskiej ceny 

oraz odpowiedzi na pismo firmy interprima Sp. z o.o. sp. k. z dnia 6 lipca 2018 r. 

Izba tego zarzutu nie 

uwzględnia pomimo uwzględnienia w całości zarzutów odwołania przez 

zamawiającego.  Niemniej  Izba  ma  na  uwadze  okoliczność,  że  przystępujący  po  stronie 

zamawiającego wniósł sprzeciw a co rozciąga się zwłaszcza na zastrzeżone wyjaśnienia  w 

ki

erunku rażąco niskiej ceny. 

Wbrew twierdzeniom odwołującego Izba uznaje, że dokumenty zawierają elementy w postaci 

„danych  osobowych  oraz  informacji  o  przeprowadzonych  kampaniach  i  ich  kwotach”.  W 

ocenie Izby skoro odwołujący nie postawił zarzutu rażąco niskiej ceny to nie jest uprawniony 

do poznania zastrzeżonych informacji na temat budowania cen u przystępującego stawiając 

zarzut  naruszenia  art.8 ustawy  Pzp.  Ponadto 

żądanie odtajnienia wyjaśnień co do sposobu 


budowania  ceny  nie  jest  konieczne  w  sytuacji  wykazania  czynu  nieuczciwej  konkurencji  w 

związku z wyceną miesięcznej kalkulacji usługi na poziomie 1 grosza. W ocenie Izby żądanie 

odtajnienia złożonych wyjaśnień na temat budowania cen i powiązań biznesowych  nie służy 

wyjaśnieniu zarzutu nieuczciwej konkurencji w związku ze złożeniem oferty z wyceną usługi 

na poziomie 1 grosza a co stanowi samo w sobie naruszenie art.89 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp. 

Zresztą, jak sam odwołujący podnosił cena brutto przystępującego przewyższa jego cenę a 

zaniżenie  ceny  jednostkowej  to  jest  usługi  miesięcznej  miało  na  celu  uzyskanie  wyższej 

oceny punktowej od innych wykonawców i nie służy wykazywaniu rażąco niskiej ceny całego 

zadania  czy  poszczególnych  jego  części.  Reasumując  brak  zarzutu  do  art.89  ust.1  pkt  4 

ustawy  Pzp 

pozbawia  odwołującego  żądania  odtajnienia  wyjaśnienia  w  kierunku  rażąco 

niskiej ceny. 

Niemniej uwzględnienie pierwszego zarzutu co do naruszenia art.89 ust.1 pkt 3 ustawy Pzp. 

skutkuje uwzględnieniem odwołania, ponieważ naruszenie tego przepisu ma wpływ na wynik 

postepowania  z  uwagi  na  nakazanie  zamawiającemu  odrzucenia  oferty  wybranej  to  jest 

przystępującego.   

O kosztach orzeczono stosownie do wyniku sprawy zgodnie z art. 192 ust.9 i 10 ustawy oraz § 

3 pkt 1 w związku z § 5 ust.2 pkt 2) Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 

2010r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów 

w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (j.t. Dz. U. 2018r. poz.972) zaliczając 

uiszczony  wpis  przez  odwołującego  w  kwocie  7.500,00  zł.  w  koszty  postępowania 

odwoławczego i zasądzając od przystępującego wnoszącego sprzeciw na rzecz odwołującego 

kwotę  11.117,00  złotych  jako  koszty  obejmujące  uiszczony  wpis  przez  odwołującego 

zł),  wynagrodzenie  pełnomocnika  odwołującego  na  podstawie  złożonej  faktury  vat 

(3.600,00zł) i koszty pełnomocnictwa (17,00zł.).  

Przewodniczący:      …………………………….