KIO 152/18 WYROK dnia 8 lutego 2018 roku

Sygn. akt: KIO 152/18 

WYROK 

z dnia 8 lutego 2018 roku 

Krajowa Izba Odwoławcza   -   w składzie: 

Przewodniczący:     Katarzyna Poprawa 

 Protokolant:             

Rafał Komoń 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  w  dniu  08  lutego  2018  roku 

w  Warszawie  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  29  stycznia  2018  r.  przez 

W

ykonawcę  RJB-Instalacje  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  

w  Nowym  Sączu,  ul.  Różana  1  w  postępowaniu  prowadzonym  przez  Zamawiającego 

Miasto Nowy Sącz ul. Rynek 1, 33-300 Nowy Sącz  

przy  udziale  W

ykonawców  wspólnie  ubiegających  się  o  zamówienie  (1)  J.  Ż.  prowadzący 

działalność  gospodarczą  pod  nazwą  J.  Ż.  Instalatorstwo  Elektryczne  ul.  Źródlana  13, 

33-380  Krynica-

Zdrój oraz  (2) M. P. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą 

F.H.U.P  Elektra  M.  P.  ul.  Promienna  36A,  33-

300  Nowy  Sącz    zgłaszających  swoje 

przystąpienie 

w 

sprawie  

o sygn. akt KIO 152/18 po stronie Z

amawiającego  

orzeka: 

1.     O

ddala odwołanie 

2.  K

osztami 

postępowania 

obciąża 

RJB-

Instalacje 

Spółka 

z 

ograniczoną 

odpowiedzialnością z siedzibą w Nowym Sączu i 

2.1.  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  odwoławczego  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  Odwołującego 

RJB-

Instalacje  Spółka  z  ograniczoną  odpowiedzialnością  z  siedzibą  w  Nowym 

Sączu tytułem wpisu od odwołania. 

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.  - Prawo zam

ówień 

publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1579 

z późn. zm.), na niniejszy wyrok, w terminie 7 dni od 

dnia  jego  doręczenia,  przysługuje  skarga,  za  pośrednictwem  Prezesa  Krajowej  Izby 

Odwoławczej, do Sądu Okręgowego w Nowym Sączu. 

……………………………… 

Sygn. akt: KIO 152/18 

Uzasadnienie 

Zamawiający  Miasto  Nowy  Sącz  prowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego  w  try

bie  przetargu  nieograniczonego  o  wartości  zamówienia  powyżej  kwot 

określonych w art. 11 ust. 8 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych 

(Dz.  U.  z  2017  r.  poz.  1579  z  późn.  zm.)  zwanej  dalej  „Pzp”  lub  „ustawa”,  na  zadania  pn.: 

„Konserwacja oświetlenia ulicznego miasta Nowego Sącza”. 

Dnia  29  stycznia  2018  roku  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  zostało  wniesione 

odwołanie przez Wykonawcę RJB-Instalacje sp. z o.o. z siedzibą w Nowym Sączu, zwanego 

dalej Odwołującym. 

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu: 

1)  naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  Pzp  ustawy  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia  przez  Zamawiającego  oferty  wykonawców  wspólnie  ubiegających  się  

o  zamówienie:  Konsorcjum  Instalatorstwo  Elektryczne  J.  Ż.  oraz  M.  P.  podczas,  gdy 

dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  ww. 

oferen

tów zawiera rażąco niską cenę, co w rezultacie doprowadziło do wadliwego wyboru 

oferty Konsorcjum Firm: Instalatorstwo Elektryczne 

J. Ż. oraz M. P. jako najkorzystniejszej 

na  podstawie  kryteriów  oceny  ofert  określonych  w  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia, 

2) naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 3 i art. 7 ust. 1 ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania 

uczciwej konkurencji w postępowaniu. 

Odwołujący wniósł  o nakazanie Zamawiającemu: 

unieważnienia czynności wyboru Wykonawcy, 

odrzucenia oferty złożonej przez Konsorcjum firm: Instalatorstwo Elektryczne J. Ż. oraz M. 

P., 

wybór  oferty  złożonej  przez  RJB-Instalacje  sp.  z  o.o.  jako  oferty  najkorzystniejszej  na 

pod

stawie  kryteriów  oceny  ofert  określonych  w  specyfikacji  istotnych  warunków 

zamówienia, 

obciążenie kosztami postępowania odwoławczego Zamawiającego, w tym zasądzenia na 

rzecz  odwołującego kosztów  związanych z  uczestnictwem  w  posiedzeniu przez  Krajową 

Izb

ą Odwoławczą. 

Odwołujący  wskazał,  iż  posiada  interes  prawny  w  rozumieniu  art.  179  ust.  1  ustawy, 

uprawniający  do  złożenia  odwołania.  Podniósł,  iż  Jego  oferta  uplasowała  się  na  drugiej 

pozy

cji  w  rankingu  złożonych  ofert.  W  wypadku  potwierdzenia  się  zarzutów  ma  szanse  na 

uzyskanie  zamówienia,  a  w  przypadku  odrzucenia  oferty  spółki  Konsorcjum  Firm: 

Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.,  oferta  Odwołującego  zostałaby  uznana  za 

najkorzystniejszą. 

W dniu 18 stycznia 2018 roku 

Odwołujący został poinformowany drogą elektroniczną,  

o  wynikach  oceny  i  badania  ofert  oraz  o  wyborze  oferty  naj

korzystniejszej  dla  zamówienia 

pn. 

„Konserwacja oświetlenia ulicznego miasta Nowego Sącza”.  

W  uzasadnieniu  odwołania  Odwołujący  wskazał,  iż  decyzja  Zamawiającego,  o  wyborze 

oferty Konsorcjum Firm: Instalatorstwo Elektryczne 

J. Ż. oraz M. P. jest wadliwa z uwagi na 

następujące okoliczności: 

1)   naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  4  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  poprzez  zaniechanie 

odrzucenia przez Zamawiającego oferty Konsorcjum firm: Instalatorstwo Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  podczas,  gdy  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi 

dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco  niską  cenę,  co  w  rezultacie 

doprowadziło  do  wadliwego  wyboru  oferty  Konsorcjum  Firm:  Instalatorstwo 

Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  jako  najkorzystniejszej  na  podstawie  kryteriów  oceny 

ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, 

2)   naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  3  i  art.  7  ust.  1  ustawy  poprzez  nie  zapewnienie 

zachowania 

uczciwej konkurencji w postępowaniu. 

Wskazać należy, iż Odwołujący po uzyskaniu informacji, iż złożona przez Konsorcjum firm: 

Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  oferta  opiewa  na  kwotę  1.276.999,92  zł  brutto 

dokonał  analizy  oferty,  w  szczególności  sposobu  wyliczenia  ceny  ofertowej,  ustalonej  w 

oparciu  o  pozycje  wskazane  w  załączniku  nr  7  do  SIWZ  odnoszące  się  do  kalkulacji  ceny 

stawki robocizny oraz kalkulacji stawki sprzętu. 

Tytułem wstępu wskazać należy, iż Zamawiający w Rozdziale III pkt XI ppkt 1) SIWZ 

zatytułowanym  „Inne  wymagania”  wskazał,  iż  Zamawiający  wymaga,  aby  faktyczne 

wykonanie  czynności  w  zakresie  realizacji  zamówienia,  tj.  prace  związane  z  konserwacją 

odbywały  się  przy  pomocy  osób  zatrudnionych  przez  Wykonawcę  lub  podwykonawcę  na 

podstawie  umowy  o  pracę,  w  sposób  określony  w  art.  22  §  1*  ustawy  z  dnia  26  czerwca 

1974 roku - Kodeks pracy (Tekst jedn. Dz. U. z 2016. poz. 1666). Kalkulacja ceny ofertowej 

stawki  ofertowej  w  przedmiocie  robocizny  miała  nastąpić  w  oparciu  o  średnioważoną 

godzinową stawkę płacy zasadniczej w układzie przedsiębiorstwa powiększoną o obciążenia 

płacowe: narzut kosztów pośrednich. 

W  ofercie  złożonej  przez  Konsorcjum  Firm:  Instalatorstwo  Elektryczne  J.  Ż.  oraz  M.  P., 

wskazano, 

iż 

średnioważona 

godzinowa 

stawka 

płacy 

zasadniczej  

w  układzie przedsiębiorstwa wynosi  9,20  zł,  natomiast  obciążenia płacowe:  narzut kosztów 

pośrednich  do  R  42%  wynosi  3,86  zł,  co  łącznie  daje  stawkę  roboczogodziny  w  układzie 

przedsiębiorstwa w  kwocie 13,06  zł.  Stawkę  robocizny  miesięcznego  wynagrodzenia usługi 

konserwat

orskiej ustalono według następującego wzoru: 8 pracowników x 30 dni x 8 godzin 

x stawka R 13,06 zł, co dało łącznie kwotę 25.075,20 zł. 

Na  podstawie  ustawy  dnia  10  października  2002  r.  o  minimalnym  wynagrodzeniu  za  pracę 

(Dz.U.  z  2015  r.  poz.  2008  oraz  z  2

016  r.  poz.  1265)  w  dniu  12  września  2017  roku  

w  Dzienniku  Ustaw  ukazało  się  rozporządzenie  Rady  Ministrów  określające  minimalne 

wynagrodzenie  za  pracę  w  2018  r.  oraz  minimalną  stawkę  godzinową  w  przypadku  umów 

zleceń ( Dz.U. z 2017 r. poz. 1747).  Zgodnie z rozporządzeniem minimalne wynagrodzenie 

za pracę wynosić będzie 2.100 złotych brutto miesięcznie. Zgodnie z art. 129 § 1 Kodeksu 

pracy,  czas  pracy  nie  może  przekraczać  8  godzin  na  dobę  i  przeciętnie  40  godzin  

w  przeciętnie  pięciodniowym  tygodniu  pracy  w  przyjętym  okresie  rozliczeniowym 

nieprzekraczającym  4  miesięcy.  Na  tej  podstawie  oblicza  się  wymiar  czasu  pracy.  Wymiar 

czasu pracy w całym 2018 roku wyniesie 2008 godzin. Przy uwzględnieniu wszystkich świąt 

oraz  weekendów  w  2018  roku  wypada  114  dni  wolnych  od  pracy.  Wymiar  czasu  pracy  

w poszczególnych miesiącach roku 2018 przedstawia poniższa tabela: 

Miesiąc 

Liczba godzin 
pracujących 

Liczba dni pracujących 

Liczba dni wolnych od pracy 

Styczeń 

(uwzględniono 1 dzień wolnego za 

święto w sobotę) 

Luty 

Marzec 

Kwiecień 

Maj 
 

Czerwiec 

Lipiec 

Sierpień 

Wrzesień 

Październik 

Listopad 

Grudzień 

Łącznie 

Mając  na  względzie  fakt,  iż  w  całym  roku  przyjmuje  się  wymiar  pracy  w  wysokości  2008 

godzin,  miesięcznie  otrzymujemy  ilość  godzin  pracy  w  wysokości  168.  Skoro  zatem 

miesięczne minimalne wynagrodzenie wynosi 2.100 zł to średnia stawka godzinowa należna 

pracownik

owi,  wynikająca  z  umowy  o  pracę  nie  może  być  niższa,  aniżeli  w  zaokrągleniu 

12,50  zł  (2.100  zł:  168  godzin  =  12,50  zł).  Do  kosztów  pracy  poza  wynagrodzeniem 

pracowników  wlicza  się  m.in.  składki  opłacane  przez  pracodawcę  na  ubezpieczenie 

społeczne  pracowników,  koszty  szkolenia  zawodowego  oraz  inne  wydatki  (np.  wydatki  na 

odzież roboczą - składniki kosztów pracy zostały wskazane w Rozporządzeniu Komisji (WE) 

nr  1737/2005 

z  dnia  21.10,2005  r.,  Dz.Urz.  UE  L  279/11.  Nadto  każdy  pracodawca 

zobowiązany  jest  również  do  zapłaty  tzw.  kosztów  pracodawcy,  tj.  części  składek  na 

ubezpieczenie  społeczne,  zdrowotne,  oraz  fundusz  pracy,  którą  zgodnie  z  art.  16  ust.  1 

ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016 r. 

poz.  963  ze  zm.)  fi

nansuje  płatnik  składek  (pracodawca)  i  związane  z  zatrudnianiem 

pracowników).  W  2018  roku  koszty  pracodawcy  związane  z  zatrudnieniem  pracownika  

z  wynagrodzeniem  minimalnym  wynoszą  minimum  379,26  zł  z  tytułu  ubezpieczenia 

społecznego  oraz  49  zł  z  tytułu  Funduszu  Pracy,  co  daje  łączną  kwotę  428,26  zł.  

Mając  powyższe  na  względzie  koszty  pracodawcy  związane  z  zatrudnieniem  jednego 

pracownika na podstawie umowy o pracę w przeliczeniu na jedną godzinę wynoszą w 2018 

roku 2,56 zł (428,26 zł: 168 godzin = 2,55 zł). Podsumowując minimalny koszt godziny pracy 

pracownika zatrudnionego na podstawie umowy o pracę, uwzględniający wszystkie wydatki  

z  tym  związane  wynosi  15,05  zł.  Podnieść  zatem  należy,  iż  sam  koszt  wynagrodzenia 

miesięcznego  usługi  konserwatorskiej  zawierającego  samą  robociznę  bez  stawek  sprzętu 

winien  wynosić  nie  mniej  niż  28.896,00  zł,  podczas  gdy  cena  ofertowa  Konsorcjum  Firm: 

Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  za jeden  miesiąc  wynagrodzenia  z  tytułu  usługi 

konserwatorskiej  z  uwzględnieniem  stawki  sprzętu  opiewa  na  kwotę  28.839,20  zł  netto,  a 

więc 

jest 

niższa, 

aniżeli 

same 

koszty 

pracownicze, 

nie 

mówiąc  

o  innych  kosztach  czy  też  zysku  wykonawcy,  który  ten  winien  osiągnąć.  Podnieść  również 

należy,  iż  w  rozdziale  V  SIWZ  wskazano,  iż  wymagany  przez  Zamawiającego  termin 

realizacji zamówienia: od dnia podpisania umowy (nie wcześniej niż od 01 stycznia) do dnia 

31.12.2020  r.,  więc  wykonawca  winien  wziąć  pod  uwagę  przy  składaniu  oferty  wzrost 

kosztów  wynagrodzeń  w  latach  2019  i  2020,  czego  w  niniejszym  stanie  faktycznym  nie 

uczynił. 

Wskazać  należy,  iż  stawka  godzinowa  wskazana  w  ofercie  przez  Odwołującego  kształtuje 

się  na  poziomie  15,13  zł,  a  więc  nie  można  przyjąć,  iż  cena  ofertowa  wyliczona  przez 

oferenta jest rażąco niska. 

Odwołujący  przed  wyborem  oferty  najkorzystniejszej  informował  o  swoich  zastrzeżeniach 

Z

amawiającego pismem z dnia 10 stycznia 2018 roku, wskazując, iż cena ofertowa złożona 

przez  Konsorcjum  firm:  Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  jest  rażąco  niska. 

Zamawiający  wezwał  wykonawcę  do  wyjaśnienia  treści  oferty  na  podstawie  art.  87  ust.  1 

ustawy  pismem  z  dnia  10  stycznia  2018  roku.  Zamawiający  wezwał  wykonawcę  do 

wyjaśnienia, czy w wycenionym Załączniku nr 7 do specyfikacji „Kalkulacja ceny ofertowej - 

wynagrodzenia  miesięcznego  usługi  konserwatorskiej”  wyliczone  koszty  pracy  „Kalkulacja 

stawki  robocizny”  spełniają  wymogi  ww.  przepisów,  a  mianowicie  czy  podane  przez 

Wykonawcę składniki w kwotach: 

a) 

Średnioważona godzinowa stawka pracy zasadniczej w układzie przedsiębiorstwa - 9,20 

zl/godz. pracy, 

b) 

obciążenia płacowe: narzut kosztów pośrednich R 42% - 3,86 zł/godzinę pracy 

c) 

Razem [obliczona stawka robocizny (R) w układzie przedsiębiorstwa] - 13,06 zł/godzina 

pracy 

gwarantują  pracownikom  realizującym  przedmiot  zamówienia  miesięczne  wynagrodzenie 

nie mniejsze niż minimalne wynagrodzenie za pracę wynikające z ustawy o minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę. 

W  odpowiedzi  pisemnej  z  dnia  16  stycznia  2018  roku  Wykonawca  wskazał,  iż  obliczenie 

stawki  godzinowej  dla  pracownika  zatrudni

onego  w  pełnym  miesięcznym  wymiarze  czasu 

pracy, gdzie wysokość minimalnego wynagrodzenia ustala się w kwocie proporcjonalnej do 

liczby  godzin  pracy,  biorąc  za  podstawę  wysokość  minimalnego  wynagrodzenia  i  czasy 

pracy zgodnych z ustawami wynosi: 

Min. wynagrodzenie netto - 

1.530,00 zł: 168 godzin = 9,10 zł/godzinę 

Odpowiednio, wynagrodzenie brutto - 

2.100 zł: 168 godzin = 12,50 zł/godzinę 

Podana w ofercie stawka robocizny w układzie przedsiębiorstwa, w wys. 13,06 zł jest zgodna 

z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. 

Wskazać należy również na treść art. 90 ustawy, który stanowi, iż: 

Jeżeli  zaoferowana  cena  lub  koszt,  lub  ich  istotne  części  składowe,  wydają  się  rażąco 

niskie w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia i  budzą wątpliwości  zamawiającego  co do 

możliwości wykonania przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi przez 

zamawiającego  lub  wynikającymi  z  odrębnych  przepisów,  zamawiający  zwraca  się  

o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących  wyliczenia  ceny  lub 

kosztu, w szcze

gólności w zakresie: 

oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wykonawcy,  oryginalności  projektu  wykonawcy,  kosztów  pracy,  których  wartość 

przyjęta  do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  

za  pracę  albo  minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów 

ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 

2017 r. poz. 847); 

2)  pomoc

y publicznej udzielonej na podstawie odrębnych przepisów. 

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym, 

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie; 

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska; 

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

1a.  

W przypadku gdy cena całkowita oferty jest niższa o co najmniej 30% od: 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług,  ustalonej 

przed wszczęciem postępowania zgodnie z art. 35 ust. 1 i 2 lub średniej arytmetycznej 

cen  wszystkich  złożonych  ofert,  zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  

o  których  mowa  w  ust.  1,  chyba  że  rozbieżność  wynika  z  okoliczności  oczywistych, 

które nie wymagają wyjaśnienia; 

wartości  zamówienia  powiększonej  o  należny  podatek  od  towarów  i  usług, 

zaktualizowanej  z  uwzględnieniem  okoliczności,  które  nastąpiły  po  wszczęciu 

postępowania,  w  szczególności  istotnej  zmiany  cen  rynkowych,  zamawiający  może 

zwrócić się o udzielenie wyjaśnień, o których mowa w ust. 1. 

Obowiązek wykazania, że oferta nie zawiera rażąco niskiej ceny lub kosztu spoczywa na 

wykonawcy. 

Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień lub jeżeli dokonana 

ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta  zawiera  rażąco 

niską cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia. 

Jeżeli  wartość  zamówienia  jest  równa  lub  przekracza  kwoty  określone  w  przepisach 

wydanych  na  podstawie  art.  11  ust.  8,  zamawiający  zawiadamia  Prezesa  Urzędu  oraz 

K

omisję  Europejską  o  odrzuceniu  ofert,  które  według  zamawiającego  zawierały  rażąco 

niską cenę lub koszt z powodu udzielenia pomocy publicznej, a wykonawca, w terminie 

wyznaczonym przez zamawiającego, nie udowodnił, że pomoc ta jest zgodna z prawem 

w rozumie

niu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej.  

Mając  powyższe  zapisy  ustawowe  na  względzie  Wykonawca  w  odpowiedzi  na  pismo 

Zamawiającego,  wobec  jego  wątpliwości  co  do  ceny  ofertowej,  nie  wykazał,  iż  w  jego 

przypadku zaistniały okoliczności wskazane w art. 90 ust. 1 pkt 1 do 5, które uzasadniałyby 

zastosowanie  stawki  godzinowej  z  tytułu  umowy  o  pracę  poniżej  minimalnej  stawki 

wynagrodzenia za pracę w kwocie 15,05 zł za godzinę pracy. 

W  dniu  18  stycznia  2018  roku 

Odwołujący  został  poinformowany  drogą  elektroniczną,  

o  wynikach  oceny  i  badania  ofert  oraz  o  wyborze  oferty  najkorzystniejszej.  Oferta 

Konsorcjum  firm:  Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  została  uznana  za 

najkorzystniejszą z uwzględnieniem kryteriów zawartych w SIWZ. 

Zamawiający w piśmie z dnia 18 stycznia 2018 roku uzasadnił wybór najkorzystniejszej ofert 

w ten sposób, iż: 

Zamawiający dokonał wyboru oferty w oparciu o kryterium: 

Cena - 60 % 

Wysokość kar umownych - 20 % 

Skrócenie czasu prac awaryjnych - 20 % 

Jest to o

ferta najkorzystniejsza w rozumieniu art. 2 pkt 5 lit, b) ustawy, spełniająca wszystkie 

wymogi Zamawiającego. 

Zamawiający  wskazał  nazwy  (firmy),  siedziby  i  adresy  wykonawców,  którzy  złożyli  oferty,  

a także punktację przyznaną ofertom w kryterium oceny ofert: 

Nr 

oferty  

Firma (nazwa) lub nazwisko oraz adres 

wykonawcy  

Liczba pkt  

w 

kryterium 

cena - 60%   

Liczba pkt  

w kryterium  

wysokość 

kar  

umownych -  

Liczba pkt  

w kryterium  

Skrócenie 

czasu prac  

awaryjnych  

Razem  

RJB 

– INSTALACJE  Sp. o.o. ul. Różana 1, 

33-300 Nowy 

Sącz  

20 pkt  

20 pkt  

Konsorcjum firm:  
Instalatorstwo Elektryczne 

J. Ż.  

ul. Źródlana 13 33-380 Krynica Zdrój  
FHUP „Elektra” M. P.  
ul. Promienna 36 A 33-

300 Nowy Sącz  

”  

60 pkt  

20 pkt  

20 pkt  

100 pkt  

W  ocenie  Odwołującego,  Zamawiający  otrzymując  tej  treści  wyjaśnienia,  winien  ofertę 

wykonawcy - 

Konsorcjum Firm odrzucić, z uwagi na fakt, iż oferta tego wykonawcy zawiera 

rażąco  niską  cenę,  gdyż  koszt  godziny  pracy  jednego  pracownika  powinien  uwzględniać 

również  koszty  pracownicze,  a  więc  minimalna  stawka  godzinowa  dla  pracownika  z  tytułu 

wynagrodzenia  za  pracę  winna  wynosić,  jak  wskazano  powyżej  około  15,05  zł,  a  więc 

stawka robocizny zawarta w ofercie na poziomie 13,06 zł jest rażąco niska. 

Podsumowując,  sam  koszt  wynagrodzenia  miesięcznego  usługi  konserwatorskiej  przy 

uwzględnieniu  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  zawierającego  samą  robociznę  bez 

stawek  sprzętu  winien  wynosić  nie  mniej  niż  28.896,00  zł  netto,  natomiast  cena  ofertowa 

konsorcjum firm: Instalatorstwo Elektryczne 

J. Ż. oraz M. P. za jeden miesiąc wynagrodzenia 

z  tytułu  usługi  konserwatorskiej  uwzględniająca  również  stawki  sprzętu  opiewa  na  kwotę 

28.839,20  zł  netto,  a  więc  jest  niższa,  aniżeli  same  tylko  koszty  związane  z  zatrudnieniem 

pracowników,  nie  mówiąc  o  innych  kosztach  czy  też  zysku  wykonawcy,  który  ten  winien 

osiągnąć,  a  zatem  bez  wątpienia  cena  zaoferowana  przez  Konsorcjum  firm:  Instalatorstwo 

Elektryczne 

J. Ż. oraz M. P. jest rażąco niska, a więc oferta wyliczona w oparciu o takie ceny 

winna zostać odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 91 ust. 3 ustawy. 

Powyższe  stanowisko  znajduję  odzwierciedlenie  w  orzecznictwie  KIO,  wskazać  należy, 

choćby na treść wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 14 czerwca 2017 r. KIO 1074/17, 

w którym wskazano, iż Interpretacja literalna art. 90 w ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 stycznia 

2004  r.  Prawo  zamówień  publicznych  (t.j.  Dz.U.  z  2015  r.  poz.  2164  ze  zm.)  mogłaby 

wskazywać,  że  wykonawca  obowiązany  jest  przyjąć  do  ustalenia  ceny  tylko  wartość 

minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę.  Zaaprobowanie  takiego  rozumowania  prowadziłoby 

jednak  do  wniosków  nie  do  zaakceptowania  na  gruncie  prawa  pracy,  mogłoby  bowiem 

powodować, iż pracownicy de facto nie otrzymywaliby wynagrodzenia minimalnego (z kwoty 

tej  należałoby  bowiem  uiszczać  również  zobowiązania  pracodawcy).  W  konsekwencji 

uzasadnione  jest  zastosowanie  w  tym  wypadku  wykładni  systemowej  (uwzględniającej 

zobowiązania  pracodawcy  wynikające  z  innych  ustaw  m.in.  w  przypadku  zatrudnienia 

pracowników  na  podstawie  umowy  o  pracę  wykonawca  będzie  dodatkowo  zobowiązany 

również do zapłaty tzw. kosztów pracodawcy, tj. części składek na ubezpieczenie społeczne 

i zdrowotne, którą zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie 

ubezpieczeń  społecznych  (t.j.  Dz.U.  z  2016  r.  poz.  963  ze  zm.)  finansuje  płatnik  składek 

(pracodawca)  i  związane  z  zatrudnianiem  pracowników)  i  w  oparciu  o  dyrektywę  

a 

cohaerentia  i  a  completudine  uwzględnić  koszty  obowiązkowych  składek,  jakie  ponosi 

pracodawca, niezależnie od formy zatrudnienia. 

Zgodnie  z  ugruntowanym  w  orzecznictwie  poglądem  ceną  rażąco  niską  jest  cena 

niewiarygodna,  oderwana  całkowicie  od  realiów  rynkowych,  nieadekwatna  do  przedmiotu 

zamówienia,  za  którą  nie  jest  możliwe  wykonanie  zamówienia  (Wyrok  KIO  sygn.  KIO 

1123/13), odbiegająca od jego wartości, a różnica ta nie będzie uzasadniona obiektywnymi 

względami  pozwalającymi  danemu  wykonawcy  bez  strat  i  finansowania  wykonania 

zamówienia  z  innych  źródeł  niż  wynagrodzenie  umowne,  zamówienie  to  wykonać  (Wyrok 

KIO sygn. KIO 1097/14). W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, iż oferta Konsorcjum 

firm: 

Instalatorstwo 

Elektryczne 

J. 

Ż. 

oraz 

M. 

P. 

złożona  

w  przedmiotowym  przetargu  zawi

era  cenę  oderwaną  całkowicie  od  realiów  rynkowych, 

nieadekwatna do przedmiotu zamówienia, za którą nie jest możliwe wykonanie zamówienia. 

Podnieść również należy, iż koszty wskazane w kalkulacji stawek sprzętu również wydają się 

zaniżone.  W  tym  miejscu  podnieść  należy,  iż  choćby  stawka  2,00  zł  oraz  1,8  zł  z  tytułu 

kosztów  samochodu  dostawczego  oraz  i  kosztów  samochodu  do  przewozu  osób  i  kontroli 

wykonywanych  prac,  odczyty  pomiarów  energii  jest  zaniżona.  Stawka  2,00  zł  za  jedną 

godzinę  pracy  samochodu  do  przewozu  osób  i  kontroli  wykonywanych  prac,  odczyty 

pomiarów  energii  pozwala  na  pokrycie  kosztów  paliwa  powalającego  na  przejechanie 

minimum 

8,5 km (przy założeniu ceny za 1 litr paliwa na poziomie 4,60 zł i średnim spalaniu 

samochodu na 100 

km w wysokości 5 litrów), podczas gdy w mieście Nowy Sącz odległości 

od najdalej od siebie oddalonych punktów wynoszą 12 km, a więc stawki sprzętu wskazane 

w  ofercie  również  są  w  ocenie  odwołującego  się  na  rażąco  niskim  poziomie.  Wskazać 

również należy, w kontekście kosztów robocizny i kosztów sprzętu, iż jeden z konsorcjantów: 

J. Ż. posiada siedzibę w miejscowości Krynica-Zdrój, która to miejscowość oddalona jest od 

miejscowości  Nowy  Sącz  o  35  km,  a  więc  koszt  dojazdu  również  winien  znaleźć 

odzwierciedlenie w stawkach robocizny i sprzętu, będących podstawą ceny ofertowej, a nie 

uwzględnienie tej okoliczności przez oferenta jednoznacznie wskazuje, iż oferta wykonawcy 

zawiera rażąco niską cenę. 

Zdaniem  O

dwołującego,  wykonanie  zamówienia  na  podstawie  ofert  Konsorcjum  firm: 

Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  nie  jest  możliwe  dla  potencjalnego Wykonawcy 

bez poniesienia straty. 

W ocenie odwołującego z uwagi na fakt, iż cena ofertowa zawarta w ofercie Konsorcjum firm: 

Instalatorstwo Elektryczne 

J. Ż. oraz M. P. jest rażąco niska, oferta konsorcjum winna zostać 

odrzucona, natomiast oferta odwołującej winna zostać wybrana jako najkorzystniejsza. 

2) naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 3 i art. 7 ust.l ustawy poprzez nie zapewnienie zachowania 

uczciwej konkurencji w postępowaniu. 

Przytoczone  w  pkt  1)  argumenty  potwierdzają,  że  złożenie  oferty  przez  Konsorcjum  Firm: 

Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  stanowi  naruszenie  zasad  uczciwej  konkurencji 

poprzez  naruszenie  art.  15  ust.  1  pkt  1  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  1993r.  o  zwalczaniu 

nieuczciwej konkurencji. Złożenie oferty przez Konsorcjum Firm jest „sprzedażą towarów lub 

usług  poniżej  kosztów  ich  wytworzenia  lub  świadczenia  (...)  w  celu  eliminacji  innych 

przedsiębiorców”,  co  stanowi  utrudnianie  innym  przedsiębiorcom  dostępu  do  rynku.  Nie 

ulega  zatem  wątpliwości,  że  złożenie  oferty  zawierającej  cenę  rażąco  niską  jest  czynem 

nieuczciwej konkurencji w rozumieniu prz

episów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. 

Biorąc  pod  uwagę  wyżej  przedstawione  okoliczności  faktyczne  oraz  wskazane 

naruszenia przepisów odwołanie winno zostać uwzględnione. 

Dnia  02  lutego  2018  roku 

do  postępowania  odwoławczego  zgłosili  przystąpienie  po 

stronie  Zamawiającego  Wykonawcy  wspólnie  ubiegający  się  o  zamówienie  (1)  J.  Ż. 

prowadzący  działalność  gospodarczą  pod  nazwą  J.  Ż.  Instalatorstwo  Elektryczne  

ul. Źródlana 13, 33-380 Krynica-Zdrój oraz  (2) M. P. prowadzący działalność gospodarczą 

pod naz

wą F.H.U.P Elektra M. P. ul. Promienna 36A, 33-300 Nowy Sącz.   

Podczas  rozprawy  Zamawiający  złożył  pisemną  odpowiedź  na  odwołanie,  wnosząc  

o oddalenie odwołania. 

Po  przeprowadzeniu  rozprawy  z  udziałem  Stron  postępowania  na  podstawie 

zebranego  materiału  w  sprawie  oraz  oświadczeń  i  stanowisk  Stron,  Krajowa  Izba 

Odwoławcza ustaliła i zważyła co następuje: 

Izba  ustaliła,  że  nie  została  wypełniona  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art. 

189  ust.  2  ustawy  Prawo  zamówień  publicznych    (Dz.  U.  z  2017  roku,  poz.  1579  

ze  zmianami;  dalej:  „Pzp”  lub  „ustawa”),  skutkujących  odrzuceniem  odwołania.  Odwołanie 

zostało złożone do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej 29 stycznia 2018 roku oraz została 

przekazana 

w ustawowym terminie kopia odwołania Zamawiającemu, co Strony potwierdziły 

na posiedzeniu z ich udziałem.  

Izba  ustaliła,  że  zostały  wypełnione  łącznie  przesłanki  z  art.  179  ust  1  ustawy  –  Środki 

ochrony  prawnej  określone  w  niniejszym  dziale  przysługują  wykonawcy,  uczestnikowi 

konkursu,  a  także  innemu  podmiotowi  jeżeli  ma  lub  miał  interes  w  uzyskaniu  danego 

zamówienia  oraz  poniósł  lub  może  ponieść  szkodę  w  wyniku  naruszenia  przez 

zamawiającego  przepisów  niniejszej  ustawy  -  to  jest  posiadania  interesu  w  uzyskaniu 

danego zamówienia oraz możliwości poniesienia szkody. 

Prz

y  rozpoznawaniu  przedmiotowej  sprawy  skład  orzekający  Izby  wziął  pod  uwagę 

dokumentację  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  w  przedmiotowej  sprawie,  a  także 

stanowiska i oświadczenia Stron złożone ustnie na rozprawie, do protokołu.  

Izba  uwzględniła  również  stanowisko  pisemne  zawarte  w  piśmie  Zamawiającego  z  dnia  07 

lutego 

2018  roku  Odpowiedź  na  odwołanie  złożonym  w  oryginale  do  akt  sprawy  w  trakcie 

rozprawy.  

Izba ustaliła 

W  przedmiotowym  postępowaniu,  w  terminie  składania  ofert,  do  Zamawiającego 

wpłynęły dwie oferty: 



oferta  nr  1  złożona  przez  Wykonawcę  RJB  –  INSTALACJE    Sp.  o.o.  ul.  Różana  1,  

300 Nowy Sącz, cena oferty z podatkiem VAT wynosi 1 522 793,00 zł, oraz 



oferta nr 2 złożona przez wykonawców wspólnie ubiegających się o zamówienie (1) J. 

Ż.  prowadzący  działalność gospodarczą pod nazwą  J.  Ż. Instalatorstwo Elektryczne 

ul.  Źródlana  13,  33-380  Krynica-Zdrój  oraz    (2)  M.  P.  prowadzący  działalność 

gospodarczą  pod  nazwą  F.H.U.P  Elektra  M.  P.  ul.  Promienna  36A,  33-300  Nowy 

Sącz, 

cena 

oferty 

z 

podatkiem 

VAT  

zł. 

Zamawiający przeznaczył  na realizację zamówienia kwotę 1 620 000,00 zł (z VAT). 

W  trakcie  postępowania  Zamawiający  dokonał  poprawienia  omyłek  rachunkowych 

występujących w obu ofertach. W wyniku poprawienia, ceny ofert wyniosły odpowiednio: 

Cena dla oferty nr 1: 

1 522 792,80 zł z VAT oraz cena dla oferty nr 2: 1 276 999,92 zł z VAT. 

Odwołujący  pismem  z  dnia  10  stycznia  2018  roku  poinformował  Zamawiającego,  iż  oferta 

złożona przez Przystępującego jest nieprawidłowa z uwagi na nieprawidłowości w wyliczeniu 

stawki godzinowej nieodpowiadającej minimalnemu wynagrodzeniu za pracę. 

Zamawiający  wystąpił  do  Przystępującego  pismem  z  dnia  10  stycznia  2018  roku  

z  wezwaniem  do  wyjaśnienia  treści  oferty,  działając  na  podstawie  art.  87  ust.  1  Pzp 

w

zywając  do  wyjaśnienia  czy  wycenione  w  załączniku  nr  7  do  SIWZ  „Kalkulacja  ceny 

ofertowej  - 

wynagrodzenia  miesięcznego  usługi  konserwatorskiej”  wyliczone  koszty  pracy 

„Kalkulacja stawki robocizny” spełniają wymogi przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. 

Kodeks  pracy 

(t.j.  Dz.U.2016.1666  z  późn.  zm.)    oraz  ustawy  z  dnia  10  października  2002  

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz.U.2017.847), a mianowicie czy podane przez 

Wykonawcę składniki stawki w kwotach: 

a)  

Średnioważona  godzinowa  stawka  płacy  zasadniczej  w  układzie  przedsiębiorstwa  –  

9,20 zł/godz. pracy, 

b)    

Obciążenia płacowe: narzut kosztów pośrednich do R 42% - 3,86 zł/godz. pracy, 

c)   

Razem (obliczona stawka robocizny (R) w układzie przedsiębiorstwa – 13,06 zł/godz. 

pracy 

gwarantują  pracownikom  realizującym  przedmiot  zamówienia  miesięczne  wynagrodzenie 

nie  mniejsze  niż  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  wynikające  z  ustawy  o  minimalnym 

wynagrodzeniu za pracę. 

W  terminie  wyznaczonym  przez  Zamawiającego,  Przystępujący  złożył  wyliczenia  stawki 

godzinowej, wyjaśniając iż zaoferowana przez Niego stawka robocizny jest zgodna z ustawą 

o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.   

Izba zważyła 

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie. 

W  zakresie  zarzutu  naruszenie  art.  89  ust.  1  pkt  4  Pzp  w  zw.  z  art.  90  ust.  3  ustawy  Pzp 

poprzez  zaniechanie  odrzucenia  przez  Zamawiającego  oferty  wykonawców  wspólnie 

ubiegających się o zamówienie jako  Konsorcjum firm: Instalatorstwo Elektryczne  J.  Ż.  oraz 

M. P. 

podczas, gdy dokonana ocena wyjaśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że 

oferta 

zawiera 

rażąco 

niską 

cenę, 

co 

w 

rezultacie 

doprowadziło  

do  wadliwego  wyboru  oferty  Konsorcjum  Firm:  Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P. 

jako 

najkorzystniejszej 

na 

podstawie 

kryteriów 

oceny 

ofert 

określonych  

w  specyfika

cji  istotnych  warunków  zamówienia,  Izba  nie  podziela  argumentacji 

Odwołującego, wskazując iż zarzut nie potwierdził się.  

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp „Zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli zawiera rażąco niską 
cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia”.  

Zgodnie  z  art.  90  ust.  3  Pzp 

„Zamawiający  odrzuca  ofertę  wykonawcy,  który  nie  udzielił 

wyjaśnień  lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  

że oferta zawiera rażąco niska cenę lub koszt w stosunku do przedmiotu zamówienia”. 

Izba  zwraca  uwagę,  że  zakaz  formułowania  ceny  rażąco  niskiej  wynika  z  art.  90 

ustawy  i  jest  wynikiem  uzasadnionego  podejrzenia  ustawodawcy,  iż  wykonawca  w  celu 

uzyskania  zamówienia  zaproponuje  cenę  bardzo  niską,  która  nie  będzie  gwarantowała 

wykonania  zamówienia  lub  spowoduje  jego  wykonanie  w  nienależyty  sposób,  np.  kosztem 

jakości  czy  też  terminowości  wykonania  przedmiotu  zamówienia.  W  takim  przypadku 

dyspozycja art. 89 ust. 1 pkt. 4 Pzp zobowiązuje Zamawiającego do odrzucenia oferty, która 

zawiera  rażąco  niską cenę  lub koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Istotnym  jest,  

że ustawodawca nie zdefiniował pojęcia "rażąco niska cena". Sąd Okręgowy w Katowicach  

w  wyroku z dnia 28 kwietnia 2008 r., sygn. akt XIX Ga 128/08 

stwierdził, że: „przepisy Pzp 

nie określają definicji pojęcia rażąco niskiej ceny […]. Punktem odniesienia do określenia jest 

przedmiot  zamówienia  i  przyjąć  można,  że  cena  rażąco  niska  to  taka,  która  jest 

nierealistyczna,  niewiarygodna  w  porównaniu  do  cen  rynkowych  podobnych  zamówień  

i  ewentualnie  innych  ofert  złożonych  w  toku  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego." 

W  związku  z  brakiem  legalnej  definicji,  w  orzecznictwie  sądów  okręgowych  oraz  KIO,  

a  wcześniej  w  orzecznictwie  arbitrażowym,  ustalone  zostały  pewne  cząstkowe  lub  ogólne, 

definicyjne ramy i odniesienia dla tego pojęcia. Zgodnie z orzecznictwem KIO o cenie rażąco 

niskiej  można  mówić  wówczas,  gdy  oczywiste  jest,  że  przy  zachowaniu  reguł  rynkowych 

wykonanie  umowy  przez  wykonawc

ę  byłoby  dla  niego  nieopłacalne,  cena  rażąco  niska  

w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  będzie  ceną  odbiegającą  od  jego  wartości,  

a rzeczona różnica nie będzie uzasadniona obiektywnymi względami pozwalającymi danemu 

wykonawcy  bez  strat  i  finansowania  wykon

ania  zamówienia  z  innych  źródeł  niż 

wynagrodzenie umowne, zamówienie to wykonać. Reasumując, cena rażąco niska jest więc 

ceną  nierealistyczną,  nieadekwatną  do  zakresu  i  kosztów  prac  składających  się  na  dany 

przedmiot  zamówienia,  zakładającą  wykonanie  zamówienia  poniżej  jego  rzeczywistych 

kosztów  i  w  takim  sensie  nie  jest  ceną  rynkową,  tzn.  generalnie  niewystępującą  na  rynku,  

na  którym  ceny  wyznaczane  są  m.in.  poprzez  ogólną  sytuację  gospodarczą  panującą  

w  danej  branży  i  jej  otoczeniu  biznesowym,  postęp  technologiczno-organizacyjny  oraz 

obecność i funkcjonowanie uczciwej konkurencji podmiotów racjonalnie na nim działających.  

Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy Pzp

, jeżeli zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne części 

składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z wymaganiami określonymi przez zamawiającego lub wynikającymi z odrębnych przepisów, 

zamawiający  zwraca  się  o  udzielenie  wyjaśnień,  w  tym  złożenie  dowodów,  dotyczących 

wyliczenia ceny lub koszt

u, w szczególności w zakresie:  

1)  oszczędności  metody  wykonania  zamówienia,  wybranych  rozwiązań  technicznych, 

wyjątkowo  sprzyjających  warunków  wykonywania  zamówienia  dostępnych  dla 

wykonawcy, oryginalności projektu wykonawcy, kosztów pracy, których wartość przyjęta 

do  ustalenia  ceny  nie  może  być  niższa  od  minimalnego  wynagrodzenia  za  pracę  albo 

minimalnej  stawki  godzinowej,  ustalonych  na  podstawie  przepisów  ustawy  z  dnia  10 

października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2017 r. poz. 847);  

2) pomocy publicznej udzielonej na 

podstawie odrębnych przepisów;  

wynikającym  z  przepisów  prawa  pracy  i  przepisów  o  zabezpieczeniu  społecznym,   

obowiązujących w miejscu, w którym realizowane jest zamówienie;  

wynikającym z przepisów prawa ochrony środowiska;  

powierzenia wykonania części zamówienia podwykonawcy. 

Z  treści  przepisu  art.  90  ust.  1  Pzp  wynika  jasno,  że  dyspozycja  tego  przepisu  jest 

skierowana wyłącznie do Zamawiającego, który dokonuje badania ofert, pod kątem różnych 

aspektów  postępowania,  w  tym.  m.  in.  ocenia realność  zaoferowanych  przez  wykonawców 

cen, 

w  kontekście  wymagań,  odnoszących  się  do  przedmiotu  zamówienia.  Zatem 

Zamawiający  jest  zobowiązany  do  przeprowadzenia  procedury  wyjaśniającej,  opisanej  

w  art. 90 ust. 1 Pzp wyłącznie w sytuacji, gdy zaoferowana cena lub koszt, lub ich istotne 

części  składowe,  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia  i  budzą 

wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania  przedmiotu  zamówienia  zgodnie  

z wymaganiami określonymi przez Zamawiającego. Wobec tego stwierdzić należy, iż w celu 

skorzystania  z  możliwości  zastosowania  ww.  przepisu  konieczne  jest  wystąpienie 

uzasadnionych  wątpliwości  po  stronie  Zamawiającego.  Obowiązek  żądania  wyjaśnień  jest  

w  pełni  zależny  od  Zamawiającego  i  występuje  w  przypadku,  gdy  Zamawiający  oceniając 

oferty wykonawców poweźmie wątpliwości co do ceny całej oferty lub kosztu oferty, lub ich 

istotnych części składowych.  

W toku rozprawy zamawiający potwierdził, iż takich wątpliwości nie powziął, bowiem 

zaoferowane  stawka  robocizny 

nie  narusza  wymogów  dotyczących  minimalnego 

wynagrodzenia  za  pracę.  Ponadto  całkowita  wartość  oferty  nie  spełniała  przesłanek 

skutkujących koniecznością wezwania wykonawcy do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco 

niskiej ceny, ponieważ określenie rażąco niska cena ma zastosowanie do ceny ostatecznej  

a nie do jej elementów składowych. 

Zaoferowana 

całkowita cena oferty Przystępującego nie spełnia przesłanek o których mowa  

w  art.  90  ust.  1a 

Pzp,  od  których  uzależniony  jest  obowiązek  Zamawiającego  skutkujący 

koniecznością  zwrócenia  się  do  Wykonawcy  o  udzielenie  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco 

niskiej ceny, ponieważ jest wyższa o co najmniej 30% od wartości zamówienia powiększonej 

o  należny  podatek  od  towarów  i  usług  ustalony  przed  wszczęciem  postępowania  zgodnie  

z  art.  35  ust.  1  i  2  Pzp 

lub  od  średniej  arytmetycznej  wszystkich  złożonych  ofert. W  takim 

przypadku,  kiedy  cena  oferty  nie  kwalifikuje 

się  jako  rażąco  niska  Zamawiający  nie  ma 

obow

iązku występowania do wykonawcy o wyjaśnianie ceny jako rażąco niskiej.  

Odwołujący  podnosi,  iż  wezwanie  Zamawiającego  skierowane  do  Przystępującego  

w  trybie  art.  87  ust.  1  jako  wyjaśnienie  treści  oferty,  należy  czytać  jako  wezwanie  do 

wyjaśnienia rażąco  niskiej  ceny. Izba  nie  podziela stanowiska Odwołującego.  Za wezwanie 

do  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny  nie  można  uznać  wezwania  skierowanego  do 

Przystępującego w trybie art. 87 ust. 1 Pzp. Zamawiający wystąpił do Przystępującego dnia 

10 stycznia 2018 roku

, z wezwaniem do wyjaśnienia treści oferty na podstawie art. 87 ust. 1 

Pzp. 

Wyjaśnienia  dotyczyły  stawek  godzinowych  podanych  w  ofercie  Przystępującego  

w  zakresie  gwarantowania  pracownikom  realizującym  przedmiot  zamówienia  miesięczne 

wynagrodzenie  nie  mni

ejsze  niż  minimalne  wynagrodzenie  za  pracę  wynikające  z  ustawy  

o mini

malnym wynagrodzeniu za pracę. W odpowiedzi Przystępujący przedstawił kalkulację, 

z  której  wynika,  iż  podana  przez  niego  w  ofercie  stawka  roboczogodziny  jest  zgodna  

z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. 

Zdaniem  Izby,  wezwanie  do  złożenia  wyjaśnień  z  art.  87  ust.  1  Pzp,  nastąpiło  

w  wyniku  innych  okoliczności  niż  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  tego,  iż  zaoferowana 

cena  lub  koszt  lub  ich  istotne  części  składowe  wydają  się  rażąco  niskie  w  stosunku  do 

przedmiotu  zamówienia  i  budzą  wątpliwości  Zamawiającego  co  do  możliwości  wykonania 

przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami określonymi w SIWZ. Zamawiający wystąpił 

do  Przystępującego  nie  w  związku  z  własnymi  wątpliwościami,  ale  w  wyniku  pisma  z  dnia  

11 stycznia 2018 roku złożonego przez Odwołującego, w którym to Odwołujący sugeruje (nie 

wskazując  żadnych  wyliczeń  ani  dowodów)  iż  cena  w  ofercie  Przystępującego  jest 

nieprawidłowa. 

Ponadto, Izba wskazuje, iż pomiędzy powyższymi wyjaśnieniami  nie można postawić znaku 

równości. Wyjaśnienia z art. 87 ust. 1 Pzp odnoszą się do innego zakresu, innego problemu 

interpretacyjnego  w  zakresie 

treści  oferty  niż  w  art.  90  ust.  1  Pzp.  Przede  wszystkim 

podkreślenia  wymaga,  że  wezwanie  do  wyjaśnień  w  zakresie  rażąco  niskiej  ceny, 

skierowane do W

ykonawcy nie może stanowić przedmiotu domysłów i domniemań ze strony 

W

ykonawcy.  Treść  wezwania  powinna  być  jasna  i  zawierać  nie  tylko  określenie  trybu 

wezwania ale również konkretnie precyzować, czego ono wprost dotyczy, wskazywać jakich 

informacji i danych Zamawiający oczekuje, np. wskazania dowodów dotyczących wyliczenia 

ceny  lub  kosztu. 

W  odpowiedzi  na  wezwanie  z  art.  90  ust.  1  Pzp  na  Wykonawcy  ciąży 

obowiązek  wykazania,  iż  cena  nie  zawiera  rażąco  niskiej  ceny,  a  brak  wykazania  rażąco 

niskiej  ceny  zagrożony  jest  sankcją  odrzucenia  oferty.  Zastosowanie  art.  87  ust.  1  Pzp  nie 

jest  zagrożone  sankcją  odrzucenia  oferty,  a  jedynie  zakazem  prowadzenia  negocjacji 

pomiędzy  Zamawiającym  a  Wykonawcą  oraz  zakazem  dokonywania  jakichkolwiek  zmian  

w treści oferty. Zatem porównywanie obu instytucji (wyjaśnienia z art. 87 ust 1 Pzp i art. 90 

ust  1  Pzp)

,  których  celem  jest  wyjaśnienie  całkowicie  odmiennych  elementów  oferty  jest 

całkowicie nieuzasadnione. 

W  ocenie  Izby,  w  sytuac

ji  kiedy  Przystępujący  nie  był  wzywany  do  wyjaśnień  

w zakresie rażąco niskiej ceny nie można uznać jako zasadny zarzut naruszenia art. 90 ust. 

3 Pzp, z

godnie z którym Zamawiający odrzuca ofertę wykonawcy, który nie udzielił wyjaśnień 

lub  jeżeli  dokonana  ocena  wyjaśnień  wraz  ze  złożonymi  dowodami  potwierdza,  że  oferta 

zawiera  rażąco  niska  cenę  lub  koszt  w  stosunku  do  przedmiotu  zamówienia.  Jeżeli 

Przystępujący nie był wzywany do złożenia wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny, to jego 

oferta  nie  może  zostać  odrzucona  na  podstawie  art.  90  ust.  3  Pzp,  poprzez  uznanie  

iż  wyjaśnienia  złożone  na  inną  okoliczność  w  trybie  art.  87  ust.  1  Pzp  są  dowodem  

na  wystąpienie  rażąco  niskiej  ceny.  Wyjaśnienia  te  mogą  co  najwyżej  stać  się  podstawą  

do  wszczęcia  procedury  wyjaśnienia  rażąco  niskiej  ceny,  jeśli  w  ich  wyniku  Zamawiający 

powziąłby  wątpliwości  co  do  możliwości  realizacji  przedmiotu  zamówienia  za  zaoferowaną 

cenę, koszt lub cenę istotnych części składowych.  

Z

godnie z utrwaloną linią orzeczniczą nie można odrzucić oferty na podstawie art. 89 

ust.  1  pkt  4  ustawy  Pzp,  gdy  nie  ma  przeprowadzonej  procedury  z  art.  90  ust.  1  ustawy. 

Według  wyroku  KIO  2200/15  z  dnia  z  dnia  21  października    2015  r.  „Podkreślić  bowiem 

należy,  że  każda  czynność  Zamawiającego  związana  z  ewentualnym  odrzuceniem  oferty 

wykonawcy z powodu rażąco niskiej ceny, uwzględniając w tym zakresie zarówno przepisy 

prawa  (art.  89  ust.  1  pkt  4  oraz  art.  90  ust.  1-

3  ustawy  Pzp),  orzecznictwo  KIO,  sądów 

okręgowych,  jak  też  TSUE,  powinna  być  poprzedzona  przeprowadzeniem  przez  niego 

procedury  weryfikacji  ceny  ofertowej  przez  złożenie  wyjaśnień  przez  wykonawcę.  Nadal 

pozostaje  aktualne  stanowisko  przedstawione  w  wyroku  Sądu  Okręgowego  w  Krakowie  

z 8 kwietnia 2009 roku, sygn. akt XII Ga 59/09 w którym czytamy: Skorzystanie z określonej  

w art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp

. sankcji musi zostać poprzedzone żądaniem wyjaśnień od oferenta 

w trybie art. 90 Pzp.” 

Podsumowując, Izba stanęła na stanowisku, że nie potwierdził się zarzut naruszenia 

przez Zamawiającego art. art. 89 ust. 1 pkt 4 Pzp w zw. z art. 90 ust. 3 ustawy Pzp poprzez 

zaniechanie  odrzucenia  przez  Zamawiającego  oferty  wykonawców  wspólnie  ubiegających 

się o zamówienie jako Konsorcjum firm: Instalatorstwo Elektryczne J. Ż. oraz M. P. podczas, 

gdy dokonana ocena wyj

aśnień wraz ze złożonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera 

rażąco  niską  cenę,  co  w  rezultacie  doprowadziło  do  wadliwego  wyboru  oferty  Konsorcjum 

Firm:  Instalatorstwo  Elektryczne 

J.  Ż.  oraz  M.  P.  jako  najkorzystniejszej  na  podstawie 

kryteriów oceny ofert określonych w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. 

Izba  nie  stwierdziła  również  naruszenia  art.  89  ust.1.  pkt  3  poprzez  uznanie,  

że  złożenie  oferty  przez  Przystępującego  stanowi  czyn  nieuczciwej  konkurencji.  Oferta 

Przystępującego  została  złożona  zgodnie  z  wymaganiami  Zamawiającego  a  jej  treść  nie 

narusza  obowiązujących  przepisów.  Tym  samym  za  bezpodstawny  należało  uznać  także 

zarzut  naruszenia  przez  Zamawiającego  art.  7  ust.  1  Pzp  przez  przeprowadzanie 

postępowania  

o udzielenie zamówienia, w sposób niezapewniający zachowania uczciwej konkurencji.  

Biorąc pod uwagę stan rzeczy ustalony w toku postępowania, Izba orzekła, jak  w sentencji. 

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy 

Pzp,  stosownie  do  wy

niku  postępowania,  oraz  w  oparciu  o  przepisy  §  3  pkt  1  i  2  lit.  b), 

rozporządzenia  Prezesa  Rady  Ministrów  z  dnia  15  marca  2010  r.  w  sprawie  wysokości  

i  sposobu  pobierania  wpisu  od  odwołania  oraz  rodzajów  kosztów  w  postępowaniu 

odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238 ze zm.).  

……………………….……