UMOWA O PRACĘ

Wymóg dotyczący umowy o pracę ustawodawca umieścił w kilku przepisach ustawy z 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień publicznych.

Zamawiający określa w opisie przedmiotu zamówienia na usługi lub roboty budowlane wymagania zatrudnienia przez wykonawcę lub podwykonawcę na podstawie umowy o pracę osób wykonujących wskazane przez zamawiającego czynności w zakresie realizacji zamówienia, jeżeli wykonanie tych czynności polega na wykonywaniu pracy w sposób określony w Kodeksie pracy (art. 29 ust. 3a Pzp).

Oznacza to, że zamawiający ma dwa obowiązki wynikające z powyższego przepisu:

1)      zbadanie, czy w trakcie realizacji zamówienia zaistnieje obowiązek świadczenia pracy w rozumieniu Kodeksu pracy, zarówno przez wykonawcę, jak i podwykonawcę – dotyczy wszystkich zamówień;

2)      umieszczenie w opisie przedmiotu zamówienia wymagań dotyczących zatrudnienia (czyli przede wszystkim obowiązku zatrudnienia) – jeżeli zamawiający uzna, że realizacja zamówienia jest związana ze świadczeniem pracy.

Dodatkowo zamawiający – jeżeli stwierdzi konieczność zatrudniania – ma obowiązek określić w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w szczególności (art. 36 ust. 1 pkt 8a Pzp):

1)      sposób dokumentowania zatrudnienia osób;

2)      uprawnienia zamawiającego w zakresie kontroli spełniania przez wykonawcę wymagań, zatrudnienia osób oraz sankcji z tytułu niespełnienia tych wymagań – zamawiający może wymagać np. częściowo zanonimizowanych kopii umów o pracę (bez nr PESEL oraz adresów prywatnych pracowników), co wynika z interpretacji UZP;

3)      rodzaj czynności niezbędnych do realizacji zamówienia, których dotyczą wymagania zatrudnienia na podstawie umowy o pracę przez wykonawcę lub podwykonawcę osób wykonujących czynności w trakcie realizacji zamówienia – zamawiający nie ma obowiązku opisywać każdego etatu, lecz wyłącznie wskazać rodzaje czynności objętych obowiązkiem zatrudnienia.

Zbliżona regulacja zawarta została również w art. 29 ust. 4 Pzp, z tym że przepis ten obejmuje zatrudnienie tzw. osób defaworyzowanych.

Umowa o pracę – rozumiana jako obowiązek zatrudnienia pracowników na podstawie stosunku pracy do realizacji zamówienia – może stanowić kryterium oceny ofert. Wykonawca deklaruje w ofercie ile osób zatrudni do realizacji zamówienia, a zamawiający przyznaje z tego tytułu punkty w ramach kryteriów.

Z kolei w przypadku warunków udziału w postępowaniu zamawiający może zażądać zatrudniania określonej liczby pracowników na podstawie umowy pracę, np. na podstawie art. 22 ust. 2a Pzp – może to wynosić minimum 30%.

Wszystkie powyższe wymogi i oczekiwania stawiane przez wykonawcami noszą zbiorczą nazwę klauzul społecznych.