KIO 3333/24 WYROK Warszawa, dnia 10 października 2024 r.

Sygn. akt: KIO 3333/24 

WYROK 

Warszawa, dnia 10 października 2024 r. 

Krajowa Izba Odwoławcza   -    w składzie: 

Przewodnicząca:  

Katarzyna Odrzywolska 

Członkowie:   

Izabela Niedziałek - Bujak 

Andrzej Niwicki 

Protokolant:   

Adam Skowroński 

po  rozpoznaniu  na  rozprawie  z  udziałem  stron  i  uczestników  postępowania  odwołania 

wniesionego  do  Prezesa  Krajowej  Izby  Odwoławczej  w  dniu  13  września  2024  r.  przez 

wykonawcę Naprzód Catering Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi 

w 

postępowaniu  prowadzonym  przez  zamawiającego,  którym  jest:  Wojewódzki  Szpital 

Dziecięcy im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy 

przy  udziale  uczestnika  wykonawcy  Fudeko  S.A.  z  siedzibą  w  Gdyni  zgłaszającego 

przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego  

orzeka:  

1.  oddala odwołanie; 

2.  kosztami postępowania odwoławczego obciąża wykonawcę Naprzód Catering Sp. z o.o. 

z  siedzibą  w  Łodzi  i  zalicza  w  poczet  kosztów  postępowania  kwotę  15  000  zł  00  gr 

(słownie:  piętnaście  tysięcy  złotych  zero  groszy)  uiszczoną  przez  wykonawcę  

Naprzód Catering Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi tytułem wpisu od odwołania. 

Na  orzeczenie  -  w  terminie  14  dni  od  dnia  jego  doręczenia  -  przysługuje  skarga  

za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie  

- Sądu Zamówień Publicznych. 

Przewodnicząca:   ……...……..................... 

……...……..................... 

……...……..................... 

Sygn. akt: KIO 3333/24 

Uzasadnienie 

Wojewódzki  Szpital  Dziecięcy  im.  J.  Brudzińskiego  w  Bydgoszczy  (dalej: 

„zamawiający”)  przeprowadzi  postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  w  trybie  

z  wolnej  ręki,  w  oparciu  o  przepisy  ustawy  z  dnia  11  września  2019  r.  Prawo  zamówień 

publicznych (Dz. U. z 2024 r., poz. 1320

), dalej jako: „ustawa Pzp”, którego przedmiotem jest: 

„Świadczenie usług całodobowego żywienia pacjentów w oparciu o wynajęte pomieszczenia 

kuchni 

wraz z ich wyposażeniem”; numer referencyjny: 34/2024/WR (dalej „postępowanie” lub 

„zamówienie”).  Umowa  numer  171/2024  została  zawarta  w  wyniku  przeprowadzonego 

postępowania 30 sierpnia 2024 r.  

Wartość zamówienia przekracza kwoty progów unijnych, o których mowa w przepisach 

wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy Pzp. 

Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  w  Suplemencie  do  Dziennika 

Urzędowego Unii Europejskiej w dniu 3 września 2024 r. pod numerem ogłoszenia: 526549-

W 

dniu 13 września 2024 r. do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło odwołanie 

wykonawcy 

Naprzód Catering Sp. z o.o. z siedzibą w Łodzi (dalej: „odwołujący”). Odwołujący 

zarzucił, że zamawiający niezgodnie z przepisami ustawy Pzp udzielił zamówienia wykonawcy 

Fudeko  S.A. 

z  siedzibą  w  Gdyni  (dalej  „Fudeko”  lub  „przystępujący”)  w  trybie  z  wolnej  ręki 

oraz,  że    zaniechał  zawiadomienia  odwołującego,  jako  wykonawcy,  który  ubiegał  się  o 

udzielenie  zmówienia  w  poprzednim  postępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  o  wszczęciu 

kolejnego postępowania, które dotyczy tego samego przedmiotu zamówienia lub obejmuje ten 

sam przedmiot 

zamówienia. 

Odwołujący sformułował zarzuty naruszenia:  

1.  art. 214 ust. 1 pkt 5) ustawy Pzp w zw. z art. 304 w zw. z art. 305 pkt 1) ustawy Pzp w zw. 

z  art.  359  pkt  1)  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  16  pkt  1)  ustawy  Pzp 

udzielenie zamówienia 

publicznego  w  trybie  z  wolnej  ręki,  w  sytuacji  gdy:  (a)  umowa  na  usługi  z  wolnej  ręki 

zostanie zawarta na okres 12 miesięcy, a więc znacznie przekraczający czas potrzebny 

do przeprowadzenia postępowania w trybie konkurencyjnym; (b) nie wystąpiła wyjątkowa 

sytuacja 

niewynikająca z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie mógł on 

przewidzieć, z której wynikałaby konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia 

przy  jednoczesnym  braku  możliwości  zachowania  terminów  określonych  dla  innych 

trybów udzielenia zamówienia; 

2.  art.  262  Pzp  w  zw.  z  art.  359  pkt  1)  ustawy  Pzp  przez  zaniechanie  zawiadomienia 

odwo

łującego, jako wykonawcy, który ubiegał się o udzielenie zamówienia w poprzednim 

post

ępowaniu  o  udzielenie  zamówienia,  o  wszczęciu  kolejnego  postępowania,  które 

dotyczy  tego  samego  przedmiotu  za

mówienia  lub  obejmuje  ten  sam  przedmiot 

za

mówienia. 

Wobec  postawionych  zarzutów  odwołujący  wniósł  o  uwzględnienie  odwołania  oraz 

nakazanie zamawiającemu: (a) unieważnienia umowy z dnia 30 sierpnia 2024 r. nr 171/2024 

zawartej  z  Fudeko  w  zakresie  zobowiązań  niewykonanych  i  nałożenie  kary  finansowej; 

ewentualnie  (b)  skrócenia  okresu  obowiązywania  umowy  z  dnia  30  sierpnia  2024  r.  

nr 171/2024 zawartej z Fudeko w trybie z wolnej ręki. 

Zamawiający  poinformował  wykonawców,  zgodnie  z  art.  185  ust.  1  ustawy  Pzp,                 

o wniesieniu odwołania, wzywając uczestników postępowania do złożenia przystąpienia.  

W terminie określonym w art. 525 ust. 1 ustawy Pzp, do postępowania odwoławczego 

po  stronie  zamawiającego  przystąpił  wykonawca  Fudeko  S.A.  z  siedzibą  w  Gdyni. 

Przystępujący  w  złożonym  do  akt  sprawy  piśmie  procesowym  z  6  października  2024  r. 

zaprezentował swoje stanowisko w sprawie. 

Zamawiający w dniu 30 września 2024 r., działając na podstawie art. 521 ust. 1 ustawy 

Pzp, złożył do akt sprawy pismo procesowe - Odpowiedź na odwołanie, w którym wniósł o jego 

oddalenie w całości jako niezasadnego. 

Wobec  tego,  że  odwołujący  podtrzymał  w  całości  zarzuty  i  żądania  odwołania,  Izba 

skierowała sprawę do rozpoznania na rozprawie. 

Krajowa  Izba  Odwoławcza,  po  przeprowadzeniu  rozprawy  w  przedmiotowej 

sprawie,  na  podstawie  zebranego  materiału  dowodowego,  po  zapoznaniu  

się  z  dokumentacją  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego  przekazaną 

przez  zamawiającego  do  akt  sprawy  w  formie  elektronicznej,  po  zapoznaniu  się  

z  treścią  odwołania  i  odpowiedzią  na  nie,  stanowiskiem  przystępującego,  a  także  po 

wysłuchaniu oświadczeń, jak też stanowisk stron i uczestnika postępowania, złożonych 

ustnie do protokołu w toku rozprawy ustaliła i zważyła, co następuje 

Izba  ustaliła,  że  nie  zaszła  żadna  z  przesłanek,  o  których  stanowi  art.  528  ustawy  

Pzp, skutkujących odrzuceniem odwołania.  

Izba dokonała również badania spełnienia przez odwołującego przesłanek określonych 

w  art.  505  ustawy  Pzp,  to  jest  kwestii  posiadania  przez  niego  legitymacji  do  wniesienia 

odwołania  uznając,  że  jego  interes  we  wniesieniu  odwołania  przejawia  się  w  następujący 

sposób. Odwołujący realizował na rzecz zamawiającego umowę nr 152/2023 zawartą w dniu 

2 października 2023 r. Umowa była pierwotnie zawarta na okres od dnia 1 grudnia 2023 r. do 

dnia  30  listopada  2025  r.  W  dniu  25  kwietnia  2024  r.  odwołujący  złożył  zamawiającemu 

oświadczenie  o  wypowiedzeniu  umowy  nr  152/2023  na  podstawie  §  15  ust.  6  ww.  umowy  

z  4  miesięcznym  okresem  wypowiedzenia.  Umowa  uległa  rozwiązaniu  z  dniem  31  sierpnia 

2024  r.  Zamawiający  w  dniu  26  czerwca  2024  r.  wszczął  postępowanie  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  usługę  całodobowego  żywienia  pacjentów  w  oparciu  o  wynajęte 

pomieszczenia kuchni wraz z ich wyposażeniem na okres 24 miesięcy. W postępowaniu tym 

jedyną ofertę złożył odwołujący. W dniu 25 lipca 2024 r. zamawiający unieważnił postępowanie 

o  udzielenie  zamówienia  z  tego  powodu,  że  cena  zaoferowana  przez  odwołującego 

przekraczała kwotę przeznaczoną na sfinansowanie zamówienia. Odwołujący zarzucał przy 

tym, że pomimo tego zamawiający nie zawiadomił go o wszczęciu kolejnego postępowania  

w  sprawie  tego  samego  przedmiotu  zamówienia  -  w  trybie  z  wolnej  ręki,  czym  naruszył 

dyspozycję  art.  262  Pzp.  Gdyby  zamawiający  takie  zaproszenie  wystosował  to  odwołujący 

mógłby  wziąć  w  nim  udział,  zrealizować  zamówienie  i  osiągnąć  spodziewany  zysk  z  tego 

tytułu. Powyższe jest wystarczające, aby uznać, że wypełniono przesłankę opisaną w art. 505 

ustawy Pzp, dotyczącą posiadania przez odwołującego legitymacji do wniesienia odwołania. 

Izba  dokonała  ustaleń  faktycznych  w  oparciu  o  dokumentację  postępowania  

o udzielenie zamówienia, przekazaną przez zamawiającego w formie elektronicznej. 

Izba  dopuściła  dowody  wnioskowane  przez  odwołującego,  załączone  do  odwołania,  

na okoliczności przez niego wskazane. 

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje 

Na wstępie Izba ustaliła, że przedmiotem postępowania, zgodnie z opisem zawartym 

w  Ogłoszeniu  o  zamówieniu  jest  świadczenie  usług  całodobowego  żywienia  pacjentów  

w oparciu o wynajęte pomieszczenia kuchni wraz z ich wyposażeniem. 

Zgodnie z Protokołem postępowania w trybie zamówienia z wolnej ręki (druk ZP-WR) 

zamawiający  wskazał  jako  podstawę  prawną  udzielenia  zamówienia  art.  214.  ust.1.  pkt  5 

ustawy  Pzp  tj.  zamawiający  może  udzielić  zamówienia  z  wolnej  ręki,  jeżeli  ze  względu  na 

wyjątkową sytuację niewynikającą z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, której nie 

mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie zamówienia, a nie można 

zachować terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia. Jako uzasadnienie 

faktyczne  wskazał  następującą  argumentację.  Obecny  wykonawca,  świadczący  dla 

zamawiającego  -  Wojewódzkiego  Szpitala  Dziecięcego  im.  J.  Brudzińskiego  w  Bydgoszczy 

(dalej  „Szpital”)  usługę  całodobowego  żywienia  pacjentów  w  oparciu  o  wynajęte 

pomieszczenia kuchni wraz z ich wyposażeniem w dniu 25.04.2024 r. wypowiedział umowę nr 

152/2023  zawartą  w  dniu  02.10.2023  r.,  z  zachowaniem  4-miesięcznego  okresu 

wypowiedzenia, ze skutkiem na dzień 31.08.2024 r. Docelowo umowa była zawarta na okres 

24  miesięcy  (od  01.12.2023  r.  do  30.11.2025  r.).  Zamawiający  znalazł  się  w  sytuacji 

wyjątkowej, której nie mógł przewidzieć (umowa trwała dopiero kilka miesięcy), wymagającej 

od  niego  podjęcia  decyzji  w  celu  zapobieżenia  skutkom  nieprzewidzianego  zdarzenia, 

zmuszony był w trybie pilnym przygotować i przeprowadzić nowe postępowanie przetargowe 

powyżej  progów  unijnych.  W  celu  skrócenia  procedury  opublikowane  zostało  wstępne 

ogłoszenie informacyjne pozwalające na skrócenie terminu składania ofert.  

W  dniu  19.06.2024  r.  zamawiający  ogłosił  postępowanie  w  trybie  przetargu 

nieograniczonego  na  usługę  całodobowego  żywienia  pacjentów  w  oparciu  o  wynajęte 

pomieszczenia kuchni wraz z ich wyposażeniem na okres 24 miesięcy, w wyniku którego ofertę 

złożył tylko jeden wykonawca (aktualnie świadczący usługę), której cena przekraczała o 35% 

kwotę jaką zamawiający zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Ponadto cena 

jaką  zaoferował  wykonawca  jest  dwukrotnie  wyższa  w  stosunku  do  ceny,  którą  zaoferował  

w poprzednim postępowaniu. W związku z powyższym dnia 25.07.2024 r. na podstawie art. 

255  pkt.  3)  ustawy  Pzp  zamawiający  unieważnił  postępowanie  z  powodu  braku  środków 

finansowych na pokrycie tej oferty.  

Zamawiający  ponownie  stanął  wobec  konieczności  natychmiastowego  podjęcia 

działań  niezbędnych  do  ograniczenia  bezpośrednich  skutków  wystąpienia  zdarzenia 

nieprzewidzianego jakim jest bezpośrednie zagrożenie dla życia i zdrowia ludzkiego - dzieci, 

które  będąc  pacjentami  Szpitala  są  pod  opieką  zamawiającego.  Wobec  braku  możliwości 

zachowania terminów przewidzianych ustawą Pzp dla jakiegokolwiek innego trybu udzielenia 

przedmiotowego  zamówienia  oraz  braku  potencjalnych  wykonawców,  którzy  w  tak  krótkim 

czasie  podjęliby  się  realizacji  przedmiotowego  zamówienia,  które  wiąże  się  również  

z inwestycją w wyposażenie pomieszczeń wynajmowanych w sprzęt niezbędny do realizacji 

zamówienia, zamawiający zdecydował, że udzieli zamówienia w trybie z wolnej ręki w drodze 

negocjacji  z  wybranym  wykonawcą  i  opublikował  ogłoszenie  o  zamiarze  zawarcia  umowy. 

Niestety  niniejsze  postępowanie  w  trybie  z  wolnej  ręki  zakończyło  się  unieważnieniem  

z powodu rezygnacji wykonawcy z negocjacji z zamawiającym.  

Z uwagi na unieważnienie postępowania z wolnej ręki oraz na pilność zawarcia umowy 

od  01.09.2024  r.,  zamawiający  zmuszony  był  podjąć  kolejną  próbę  wyłonienia  wykonawcy.  

Ze  względu  na  duże  ryzyko  związane  z  brakiem  czasu  na  procedowanie  w  trybie  pilnym 

przeprowadzono kolejne postępowanie w trybie zamówienia z wolnej ręku. Zamawiający jest 

bezwzględnie  zobowiązany  do  zapewnienia  całodobowego  żywienia  pacjentów 

hospitalizowanych w Wojewódzkim Szpitalu Dziecięcym im. J. Brudzińskiego w Bydgoszczy. 

Zachowanie  ciągłości  tej  usługi  stanowi  dla  zamawiającego  priorytet,  którego  naruszenie 

zagrożone  jest  zawieszeniem  działalności  szpitala.  Priorytet  ten  może  doznać  uszczerbku  

w przypadku zbyt długiego oczekiwania na udzielenie zamówienia publicznego. W interesie 

zamawiającego jest więc ochrona zdrowia i ratowanie życia oraz zapewnienie bezpieczeństwa 

swoim pacjentom, musi on podjąć działania mające na celu uniknięcie negatywnych skutków 

braku możliwości zapewnienia wyżywienia przebywającym w szpitalu pacjentom. Wyłączenie 

z  działalności  jedynego  wielospecjalistycznego  szpitala  dziecięcego  w  województwie 

kujawsko-pomorskim spowoduje bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia dla populacji dzieci 

i  młodzieży  w  całym  regionie.  Udzielenie  zamówienia  na  okres  12  miesięcy  pozwoli 

zamawiającemu  zabezpieczyć  najpilniejsze,  bieżące  potrzeby  związane  z  przedmiotem 

zamówienia  oraz  zapewni  czas  niezbędny  do  przygotowania  i  przeprowadzenia  procedury 

udzielania zamówienia publicznego dotyczącego przedmiotowej usługi w warunkach uczciwej 

konkurencji. 

Izba ustaliła ponadto, że w dniu 27 sierpnia 2024 r. zaproszenie do negocjacji, wraz  

z  informacjami  niezbędnymi  do  przeprowadzenia  postępowania  zostało  przekazane 

wykonawcy  Fudeko.  Negocjacje  z  zaproszonym  wykonawcą  przeprowadzono  telefonicznie  

w  dniu  28  sierpnia  2024  r.  Cenę  wykonania  zamówienia  wynegocjowano  na  kwotę  4  502 

864,28 zł. brutto. Inne warunki realizacji zamówienia będące przedmiotem negocjacji: warunki 

realizacji  zamówienia  zostały  ustalone  w  projekcie  umowy,  zaakceptowanym  przez  strony 

postępowania. 

Izba  ustaliła  także,  że  w  wyniku  przeprowadzonej  procedury  zawarta  została  30 

sierpnia 2024 r. umowa z wykonawcą Fudeko nr 171/2024 (dalej „Umowa”). Jako termin jej 

obowiązywania w 

§ 2 podano

 12 miesięcy tj. od dnia 01.09.2024 r. do 31.08.2025 r. 

Zakres przedmiotu umowy opisano w 

§ 1 ust. 6

: 1) Świadczenie usług całodobowego 

żywienia  pacjentów  hospitalizowanych  przez  zamawiającego  realizowanego  w  systemie 

dystrybucji posiłków w oddziałach z dostawą posiłków bezpośrednio do łóżka pacjenta wraz  

z  odbiorem  naczyń  i  odpadów  pokonsumpcyjnych,  w  wynajętej  od  zamawiającego 

infrastrukturze; 2) Świadczenie usług całodobowego żywienia w oparciu o gotowe do spożycia 

przetwory  spożywcze  dla  niemowląt  i  małych  dzieci,  w  opakowaniach  jednorazowych,  

w ilościach stanowiących jedną porcję, przygotowanych przemysłowo oraz przygotowywanie 

mieszanek  mlecznych,  kaszek,  herbatek  itp.;  3)  Prowadzenie  działalności  gastronomicznej  

w wynajętej od zamawiającego restauracji szpitalnej, polegającej na zapewnieniu wyżywienia 

opiekunom  pacjentów,  studentom  oraz  personelowi  szpitala  we  wszystkie  dni  tygodnia  

w godzinach od 8.00. do 15.00. Wyposażenie restauracji szpitalnej leży po stronie wykonawcy; 

4) Łączna powierzchnia użytkowa pomieszczeń przewidziana do wynajęcia wynosi 568,06 m

pomieszczenia nadają się do prowadzenia działalności z chwilą ich przejęcia. Warunki najmu 

pomieszczeń zawarte są w odrębnej umowie. Zgodnie z ust. 7 tego paragrafu czynności objęte 

niniejszą  umową  wykonywane  będą  przez  wykonawcę  w  pomieszczeniach  wynajętych  od 

zamawiającego przy użyciu maszyn, urządzeń oraz innego sprzętu wykonawcy niezbędnego 

do realizacji usługi.  

Dalej,  w  §  4  Umowy  zamawiający  przewidział  obowiązek  zatrudnienia  osób,  które 

przystępujący  skieruje  do  realizacji  zadań  objętych  umową.  Zgodnie  z  ust.  1  wykonawca 

oświadcza, że posiada zasoby, kwalifikacje, uprawnienia, niezbędną wiedzę i doświadczenie 

umożliwiające  prawidłową  realizację  przedmiotu  umowy,  a  pracownicy  zatrudnieni  przy 

realizacji  usługi  -  epidemiologicznych  o  braku  przeciwwskazań  do  wykonywania  prac,  przy 

których  istnieje  możliwość  przeniesienia  zakażenia  na  inne  osoby.  W  ust.  2  wskazano,  że 

zamawiający  wymaga  zatrudnienia  na  podstawie  umowy  o  pracę  przez  wykonawcę  lub 

podwykonawcę osób wykonujących czynności związane bezpośrednio z realizacją przedmiotu 

zamówienia tj. czynności kucharzy, które polegają na wykonywaniu pracy w sposób określony 

w art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. 2023 poz. 1465).  

Ponadto  w 

§  6  Umowy  opisano  obowiązki  wykonawcy.  I  tak  w  ust.  1: 

Zakres 

obowiązków  wykonawcy  obejmuje: 

przygotowywanie posiłków  dla pacjentów  z  własnych 

surowców  zgodnie  z  załącznikiem  nr  3  do  umowy,  dowóz  oraz  ich  wydawanie  pacjentom 

oddziałów  szpitalnych  w  ustalonych  porach  dnia,  ilościach  i  rodzajach  z  uwzględnieniem 

podziału  na  diety,  według  składanych  na  bieżąco  zapotrzebowani  żywnościowych,  

2)  przygotowywanie posiłków  dla niemowląt  i  dzieci  do  3 roku życia zgodnie z  zał.  nr  3  do 

umowy,  dowóz  oraz  ich  wydawanie  pacjentom  oddziałów  szpitalnych  w  ustalonych  porach 

dnia,  ilościach  i  rodzajach,  według  składanych  na  bieżąco  zapotrzebowań,  3)  sukcesywne 

zmywanie i dezynfekowanie naczyń stołowych, sztućców, oraz butelek, a także innego sprzętu 

i  urządzeń,  służących  do  przechowywania,  przewozu  i  podawania  żywności,  zgodnie  

z  obowiązującymi  przepisami  sanitarno-epidemiologicznymi,  4)  mycie  i  dezynfekcja 

pojemników  przeznaczonych  na  odpady  pokonsumpcyjne  i  bytowo-  gospodarcze,  

5)  zaopatrywanie  w  niezbędne  towary  zgodnie  ze  specyfikacją  kuchni  mlecznej,  

zaopatrywanie  się  przez  cały  okres  świadczenia  usług  w  sprzęt  i  naczynia  stołowe, 

niezbędne  do  prawidłowej  realizacji  zamówienia,  w  tym  butelki  do  karmienia  niemowląt, 

jednorazowe  smoczki  itp.,  które  wykonawca  będzie  na  bieżąco  wymieniał  w  przypadku  ich 

zużycia. Zgodnie z ust. 2 w

ykonawca będzie profesjonalnie wykonywał usługę żywieniową na 

rzecz Zamawiającego i zobowiązuje się do: 1) prowadzenia na własne ryzyko zarejestrowanej 

działalności gospodarczej w zakresie zbiorowego żywienia oraz ubezpieczenia się na własny 

koszt od odpowiedzialności cywilnej w zakresie prowadzonej działalności, 2) przestrzegania 

normatywnych  wartości  odżywczych,  gramatury  posiłków,  walorów  smakowych,  estetyki 

dostarczanych  potraw  oraz  do  przygotowywania  ich  zgodnie  z  prawnymi  regulacjami  

o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia, przy równoczesnym zapewnieniu modyfikacji 

opracowanych  jadłospisów  przez  ich  urozmaicenie,  w  szczególności  z  uwzględnieniem 

sezonowości  i  dni  świątecznych,  3)  spełniania  wymagań  zdrowotnych  oraz  higienicznych 

niezbędnych  do  pracy  z  żywnością  przez  wszystkich  zatrudnionych  do  realizacji  usługi 

pracowników,  4)  ponoszenia  odpowiedzialności  za  należyte  wykonanie  usługi  przed 

uprawnionymi  organami  kontroli  zewnętrznej  oraz  przed  zamawiającym,  5)  prowadzenia 

codziennej  ewidencji  ilościowej  i  rodzajowej  posiłków  wydawanych  dla  komórek 

organizacyjnych  zamawiającego  (oddziały),  6)  podjęcia  działań  w  celu  usunięcia 

nieprawidłowości zgłaszanych przez Zamawiającego w formie reklamacji w czasie do 45 minut 

od  chwili  ich  wystąpienia, 

7)  pobierania  i  przechowywania  próbek  żywnościowych  zgodnie  

z obowiązującymi aktami prawnymi, 8) wykonawca w razie braku możliwości wywiązania się 

z  obowiązku  przygotowywania  posiłków  dla  pacjentów  w  wynajętych  od  zamawiającego 

pomieszczeniach  kuchennych  np.  w  okresie  przejściowym  awarii  itp.  będzie  produkował  

i  dostarczał  posiłki  z  wykorzystaniem  zewnętrznej  bazy  produkcyjnej.  Zgodnie  z  ust.  3 

w

ykonawca  zobowiązany  jest  do  sprzątania,  mycia,  dezynfekcji  i  konserwacji  oraz 

utrzymywania  w  odpowiednim  stanie  sanitarno-technicznym  w  czasie  trwania  umowy 

wszystkich  pomieszczeń,  urządzeń,  oraz  innych  sprzętów  potrzebnych  do  realizacji  usługi. 

Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  do  kontrolowania  stanu  technicznego  tychże 

pomieszczeń  i  urządzeń.  Ust.  4:  w  celu  realizacji  usług  wykonawca  zobowiązany  jest 

wyposażyć  na  swój  koszt  wynajęte  pomieszczenia  w  zakresie  niezbędnym,  zgodnym  

z  przepisami  sanitarnymi  do  magazynowania  surowców,  przygotowania  poszczególnych 

składników  posiłków,  ich  serwowania  pacjentom,  dystrybucji  posiłków  i  naczyń,  przewozu  

i  przechowywania  odpadów  pokonsumpcyjnych,  mycia  naczyń  i  sprzętu  używanego  do 

przygotowania i dystrybucji posiłków. Ponadto Wykonawca wyposaży pomieszczenia socjalne 

dla  personelu,  utrzyma  czystość  oraz  obsługę  biurową  prowadzonej  działalności. 

Wyposażeniem  należy  objąć  wszystkie  wynajęte  pomieszczenia.  Ust.  5:  Zamawiający 

wymaga,  aby  wykonawca  ponosił  koszty  eksploatacyjne  związane  z  funkcjonowaniem 

wynajętych i wyposażonych pomieszczeń. Ust. 6: Wykonawca zobowiązany jest skierować, 

do  realizacji  usługi  osoby  posługujące  się  językiem  polskim  w  stopniu  komunikatywnym. 

Pracownicy  wykonawcy są zobowiązani  do  komunikacji  z  zamawiającym  w  języku  polskim.  

W  przypadku,  gdy  ww.  osoby  nie  będą  posiadały  znajomości  języka  polskiego  w  stopniu 

biegłym  bądź  komunikatywnym  na  okres  i  dla  potrzeb  realizacji  przedmiotu  zamówienia, 

Wykonawca  zobowiązany  jest  zapewnić  tłumacza  na  własny  koszt  i  własnym  staraniem.  

Ust. 7: Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania 

obowiązujących przepisów w zakresie 

utylizacji  odpadów  pokonsumpcyjnych  zgodnie  z  obowiązującymi  normami  prawnymi  

i  odpowiedzialny  jest  za  gromadzenie,  przechowywanie  i  przewóz  odpadów 

pokonsumpcyjnych w pojemnikach przeznaczonych do tego celu. Umowa na odbiór odpadów 

wytwarzanych  przez  wykonawcę  musi  być  dostarczona  do  wyznaczonej  osoby  ze  strony 

zamawiającego, wskazanej w § 13 ust. 4, najpóźniej na 2 dni przed rozpoczęciem świadczenia 

usługi żywieniowej przez wykonawcę bądź 7 dni przed kończącą się aktualną umową. Odpady 

pokonsumpcyjne  odbierane  będą  zgodnie  z  umową  między  stronami.  Po  każdorazowym 

odbiorze odpadów pokonsumpcyjnych Wykonawca dostarczy wyznaczonej osobie ze strony 

Zamawiającego kopię potwierdzoną za zgodnością z oryginałem Karty Przekazania Odpadu. 

Taką  samą  dokumentację  przekaże  każdorazowo  dietetykowi  nadzorującemu  umowę  ze 

strony  zamawiającego.  Ust.  8:  Z  uwagi  na  konieczność  dostosowania  i  wyposażenia 

wynajętych  od  zamawiającego  pomieszczeń,  zamawiający  dopuszcza  możliwość 

wykonywania usługi żywienia z wykorzystaniem zewnętrznej bazy produkcyjnej w okresie nie 

przekraczającym  4  tygodni  od  daty  obowiązywania  umowy.  Ust.  9:  Demontaż  urządzeń, 

sprzętu  oraz  innego  wyposażenia  wynajmowanej  kuchni  oraz  pomieszczeń  Wykonawca 

zrealizuje w okresie nie dłuższym niż 3 dni od terminu zakończenia umowy. Prace naprawcze, 

remontowe lub inne ujęte w protokole zdawczo - odbiorczym wykonawca zrealizuje w ciągu  

1  miesiąca  od  dnia zakończenia  umowy  we  wcześniejszym  porozumieniu  z  zamawiającym 

oraz wynajmującym od zamawiającego w tym okresie kuchnię oraz pomieszczenia. Ust. 10: 

Wykonawca  powinien  dysponować  co  najmniej  1  środkiem  transportu  przystosowanym  

do  przewozu  żywności,  posiadającym  pozytywną  opinię  Państwowego  Powiatowego 

Inspektora Sanitarnego. Najpóźniej na 2 dni przed rozpoczęciem realizacji usługi Wykonawca 

dostarczy  do  osoby  nadzorującej  ze  strony  zamawiającego  w/w  dokument.  Ust.  11: 

Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  kontroli  posiłków  o  każdej  porze  dnia  pracy  kuchni

na  każdym  ich  etapie  tzn.  od  momentu  obróbki  surowców,  aż  po  dystrybucję  gotowych 

posiłków  na  oddziałach  szpitalnych.  Ust.  12:  Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  kontroli 

przez  osobę  nadzorującą  ze  strony  zamawiającego,  stanu  sanitarno-epidemiologicznego 

kuchni  i  zaplecza  kuchennego  wykonawcy,  kontrolę  jakości  i  ilości  wydawanych  surowców  

z magazynu oraz obecności przy przygotowywaniu posiłków i przy ich dystrybucji na oddziały 

przy  udziale  pracownika  wykonawcy.  Ust.  13:  Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  

do  przeprowadzania  audytów  wewnętrznych  u  wykonawcy  w  wynajmowanych 

pomieszczeniach w zakresie przestrzegania przez wykonawcę procedur HACCP oraz prawo 

wglądu  w  dokumentację  związaną  z  przestrzeganiem  tych  procedur.  Ust.  14:  Wykonawca 

ponosi pełną odpowiedzialność za wystąpienie zatrucia pokarmowego z winy wykonawcy, jeśli 

wina  zostanie  mu  udowodniona.  Ust.  15:  Zamawiający ma  prawo  skontrolować kwalifikacje 

pracowników zatrudnionych do realizacji umowy. Pracownicy zatrudnieni w procesie realizacji 

umowy  muszą  legitymować  się  wykształceniem  i  doświadczeniem  zgodnym  z  Opisem 

Przedmiotu Zamówienia. Ust. 16: W razie braku możliwości wywiązania się przez wykonawcę 

z  obowiązku  przygotowania  posiłków  dla  pacjentów  we  własnym  zakresie,  wykonawca 

zobowiązany  będzie  do  zapewnienia  we  właściwym  czasie  wyż

ywienia  pacjentów,  zgodnie  

z warunkami Umowy, bez ponoszenia dodatkowych kosztów przez zamawiającego. Ust. 17: 

Zamawiający  zastrzega  sobie  prawo  do  systematycznego  sprawdzania  stanu  wykonania 

Umowy i przedstawiania wykonawcy uwag na piśmie. Ust. 18: Zamawiający zastrzega sobie 

możliwość  złożenia  reklamacji  w  przypadku  stwierdzenia  złej  jakości  posiłku  lub  artykułów 

spożywczych, nieprawidłowego składu jakościowego i ilościowego podanego posiłku, a także 

innych braków powodujących, że dostarczone posiłki lub artykuły spożywcze nie nadają się 

do  spożycia  lub  nie  spełniają  wymagań  określonych  w  OPZ.  Reklamacje  będą  zgłaszane 

wykonawcy  telefonicznie  lub  osobiście  w  momencie  wystąpienia  uchybienia.  Każda 

nieprawidłowość  zakwestionowanych  posiłków  musi  być  usunięta,  na  koszt  wykonawcy  

w czasie do 45 minut od momentu zgłoszenia.  

Jednocześnie, co wynika z treści § 9 - Zakres odpowiedzialności i ubezpieczenie OC, 

ust. 5 w

ykonawca z chwilą rozpoczęcia świadczenia Usług zobowiązany jest do posiadania, 

zawartej  na  własny  koszt,  umowy  ubezpieczenia  w  zakresie  ubezpieczenia  

od  odpowiedzialności  cywilnej  deliktowej  i  kontraktowej  Wykonawcy,  osób  wykonujących 

Umowę  w  jego  imieniu  i  w  przypadku  realizacji  Umowy  przez  Podwykonawców  -  także 

podwykonawców,  za  szkody  wyrządzone  w  związku  z  wykonywaniem  Umowy,  na  sumę 

ubezpieczenia  nie  mniejszą  niż  1  000  000,00  zł.  Jeżeli  suma  ubezpieczenia  wyrażona  jest  

w innej walucie niż złoty, zostanie przeliczona według średniego kursu NBP na dzień zawarcia 

Umowy. Zgodnie z ust. 6: Wykonawca zobowiązany jest przedłożyć zamawiającemu, przed 

zawarciem Umowy polisę ubezpieczeniową potwierdzającą zawarcie umowy ubezpieczenia  

w wymaganym zakresie oraz ogólne warunki ubezpieczenia, na podstawie których zawarto  

tę Umowę. Brak przedstawienia opłaconej polisy ubezpieczeniowej uprawnia zamawiającego 

do odmowy zawarcia Umowy z wykonawcą z winy wykonawcy. 

W § 10 - Zabezpieczenie należytego wykonania Umowy, ust. 1 nałożono na Fudeko 

obowiązek, aby przed dniem zawarcia Umowy wniósł zabezpieczenie należytego wykonania 

Umowy  w  formach  określonych  w  art.  450  ust.  1  pkt  1,  3  i  4  ustawy  Pzp,  zwane  dalej 

„zabezpieczeniem”, w wysokości 1% wartości umowy określonej w §3 ust. 1, tj. 44 257,16 zł. 

brutto - w formie Ubezpieczenia Gwarancji należytego wykonania, które służyć będzie pokryciu 

roszczeń zamawiającego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy. 

Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje 

Biorąc pod uwagę zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, stanowiska stron oraz 

zakres  zarzutów  podnoszonych  w  odwołaniu  Izba  uznała,  że  odwołanie  nie  zasługiwało                     

na uwzględnienie. 

W  pierwszej  kolejności  Izba  przytoczy  przepisy  ustawy  Pzp,  których  naruszenie 

zarzucał odwołujący, a które były podstawą orzekania w niniejszej sprawie. 

I  tak,  zgodnie  z  art.  16  ustawy  Pzp,  zamawiający  przygotowuje  i  przeprowadza 

postępowanie  o  udzielenie  zamówienia  w  sposób  zapewniający  zachowanie  uczciwej 

konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców oraz przejrzysty i proporcjonalny. 

Stosownie do art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp, zamawiający może udzielić zamówienia 

z  wolnej  ręki,  jeżeli  zachodzi  co  najmniej  jedna  z  następujących  okoliczności:  (pkt  5)  

ze  względu  na  wyjątkową  sytuację  niewynikającą  z  przyczyn  leżących  po  stronie 

zamawiającego, której nie mógł on przewidzieć, wymagane jest natychmiastowe wykonanie 

zamówienia,  a  nie  można  zachować  terminów  określonych  dla  innych  trybów  udzielenia 

zamówienia. 

Przepis  art.  262  ustawy  Pzp  stanowi,  że  w  przypadku  unieważnienia  postępowania  

o udzielenie zamówienia zamawiający niezwłocznie zawiadamia wykonawców, którzy ubiegali 

się o udzielenie zamówienia w tym postępowaniu, o wszczęciu kolejnego postępowania, które 

dotyczy tego samego przedmiotu zamówienia lub obejmuje ten sam przedmiot zamówienia. 

Zgodnie  z  przepisem  art.  304  ustawy  Pzp  d

o  udzielenia  zamówienia  w  trybie 

zamówienia z wolnej ręki stosuje się przepisy działu II rozdziału 3 oddziału 8, ze zmianami 

wynikającymi z niniejszego oddziału. 

W art. 305 pkt 1 ustawy Pzp 

przewidziano, że zamawiający może udzielić zamówienia 

w trybie zamówienia z wolnej ręki, jeżeli: zachodzi jedna z okoliczności, o których mowa w art. 

214 ust. 1 pkt 1-5 i 7-14. 

Zgodnie  z  art.  359  pkt  1  przy  udzielaniu  zamówień  na  usługi  społeczne  i  inne 

szczególne  usługi  stosuje się przepisy  ustawy  właściwe dla  (pkt  1)  zamówień  klasycznych,  

o  wartości  równej  lub  przekraczającej  progi  unijne  -  jeżeli  wartość  zamówienia  wyrażona  

w  złotych  jest  równa  lub  przekracza  równowartość  kwoty  750  000  euro,  z  uwzględnieniem 

zmian wynikających z niniejszego rozdziału. 

Izba,  uwzględniając  zgromadzony  w  sprawie  materiał  dowodowy,  w  szczególności 

zakres  zarzutów  podniesionych  w  odwołaniu,  doszła  do  przekonania,  iż  w  niniejszym 

postępowaniu nie doszło do naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy, które miało 

wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, a tym 

samym, na podstawie art. 554 ust. 1 ustawy Pzp, rozpoznawane odwołanie zasługiwało na 

oddalenie. 

Zarzuty odwołania dotyczą w istocie dwóch zagadnień. Pierwsze z nich zostało objęte 

zarzutami opisanymi w pkt 2 a) petitum i dotyczy bezpodstawnego wyboru trybu z wolnej ręki, 

bez  wypełnienia  się  przesłanek  przewidzianych  w  art.  214  ust.  1  pkt  5  ustawy  Pzp  oraz 

zawarcia umowy w tym trybie na okres 12 miesięcy, który jak twierdził odwołujący znacznie 

przekracza  czas  potrzebny  na  przeprowadzenie  postępowania  w  trybie  konkurencyjnym. 

Drugie  z  nich  odnosi  się  natomiast  do  obowiązków  informacyjnych  zamawiającego 

dotyczących  zawiadomienia  wykonawcy,  który  ubiegał  się  o  udzielenie  zamówienia,  

o wszczęciu kolejnego postępowania, które dotyczy tego samego przedmiotu zamówienia lub 

obejmuje ten sam przedmiot zamówienia. 

Odnosząc się do pierwszej kwestii wskazać należy na wstępie zauważyć, że przepis 

art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp stanowi, że zamawiający może udzielić zamówienia z wolnej 

ręki  ze  względu  na  wyjątkową  sytuację  niewynikającą  z  przyczyn  leżących  po  stronie 

zamawiającego,  której  nie  mógł  on  przewidzieć,  gdy  wymagane  jest  natychmiastowe 

wykonanie  zamówienia,  a  nie  można  zachować  terminów  określonych  dla  innych  trybów 

udzielenia zamówienia. Przy tym, co istotne, aby móc skorzystać z tego trybu koniecznym jest 

wypełnienie  się  wszystkich  przesłanek  wymienionych  w  tym  przepisie  co  oznacza,  że  brak 

ziszczenia choćby jednej z nich - wyłącza możliwość udzielenia zamówienia w trybie z wolnej 

ręki. 

 Katalog  przesłanek  wskazanych  w  tym  artykule  tworzą  zatem  łącznie:  wyjątkowość 

sytuacji, brak wpływu zamawiającego na jej zaistnienie (sytuacja nie wynikająca z przyczyn 

leżących  po  stronie  zamawiającego),  niemożność  przewidzenia  tej  sytuacji  przez 

zamawiającego, konieczność natychmiastowego wykonania zamówienia oraz brak możliwości 

zachowania terminów określonych dla innych trybów udzielenia zamówienia.  

Odnosząc  się  kolejno  do  wymienionych  przesłanek  stwierdzić  należy,  że  

w okolicznościach niniejszej sprawy nie budzi wątpliwości, iż mamy do czynienia z sytuacją  

o wyjątkowym charakterze. Izba zważyła, że zamawiający znalazł się w sytuacji wyjątkowej, 

jak  bowiem  ustalono  w  toku  postępowania  odwoławczego  odwołujący  wypowiedział 

poprzednią  umowę  (oświadczenie  o  wypowiedzeniu  umowy  zostało  przez  odwołującego 

złożone w dniu 25 kwietnia 2024 r.) ze skutkiem na dzień 31 sierpnia 2024 r. Z tym też dniem 

zamawiający  znalazł  się  w  sytuacji,  w  której  niemożliwe  było  zapewnienie  usługi  żywienia 

pacjentów szpitala. Istotne znaczenie w niniejszej sprawie ma właśnie przedmiot udzielanego 

zamówienia.  Jak  podkreślał  zamawiający  jest  on  jedynym  wielospecjalistycznym  szpitalem 

dziecięcym  w  województwie  kujawsko-pomorskim.  Usługa  żywienia  z  kolei  jest  usługą 

newralgiczną,  szczególnego  rodzaju,  gdyż  niemożliwa  jest  jakakolwiek  przerwa  w  jej 

świadczeniu. Bez zapewnienia odpowiedniego wyżywienia, w tym również żywienia w oparciu 

o różnorodne diety (przedmiot zamówienia, co wynika z treści OPZ, dotyczy wyżywienia nie 

tylko w oparciu o dietę ogólną, ale też dietę łatwostrawną, przetartą - małego dziecka dla dzieci 

od  1  do  3  roku  życia/  kuchnia  mleczna,  bogatobiałkową,  cukrzycową,  ubogoenergetyczną, 

ketogenną  czy  bezglutenową).  Jak  wskazywał  pełnomocnik  zamawiającego  (dietetyk)  na 

rozprawie  odpowiednie  żywienie  oraz  sposób  jego  przygotowania  jest  niezwykle  istotnym 

elementem  procesu  terapeutycznego  pacjentów,  bez  tego  nie  jest  możliwe  kontynuowanie 

działalności. Jak wskazywał zamawiający w protokole postępowania, uzasadniając wybrany 

przez niego tryb udzielenia zamówienia, w skrajnym przypadku może nawet z tego powodu 

dojść do zawieszenia działalności szpitala. Izba uznała powyższe argumenty za przekonujące. 

Zamawiający, w poczuciu odpowiedzialności za zdrowie oraz chcąc zapewnić bezpieczeństwo 

przebywających  w  szpitalu  pacjentów,  w  tym  szczególnie  małych  dzieci,  znalazł  się  

w wyjątkowej sytuacji.  

Ponadto,  skład  orzekający  uznał  za  wiarygodne  wyjaśnienia  pełnomocnika 

zamawiającego składane na rozprawie, że fakt wypowiedzenia umowy przez podmiot, który 

świadczył  taką  usługę,  jest  zdarzeniem  bez  precedensu  i,  że  z  jego  wiedzy  wynika,  że  

w okresie ostatnich piętnastu lat nie zdarzyła się wcześniej podobna sytuacja. Tym samym 

trudną do przewidzenia była sytuacja, w której świadczący tą usługę na rzecz zamawiającego 

odwołujący,  zdecydował  się  na  skorzystanie  z  przewidzianej  w  zawartej  z  nim  umowie 

możliwości  rozwiązania  umowy  za  4-miesięcznym  wypowiedzeniem.  Oceny  tej  w  żaden 

sposób nie zmienia treść pisma odwołującego z 8 października 2024 r., które wpłynęło do Izby 

już  po  zamknięciu  rozprawy.  Pismo  to  nie  może  zostać  zaliczone  w  poczet  materiału 

dowodowego z tego powodu, że twierdzenia i dowody składane są przez strony i uczestników 

do  zamknięcia  rozprawy.  Jedynie  na  marginesie  należy  dostrzec,  że  odwołujący,  który  

w  piśmie  tym  kwestionuje  twierdzenia  zamawiającego,  że  nigdy  nie  spotkał  się  on  

z  przypadkiem  rozwiązania  umowy  przez  dostawcę,  sam  przedstawia  jedno  wystąpienie 

pokontrolne  Najwyższej  Izby  Kontroli  Delegatura  w  Bydgoszczy  (znak  sprawy: 

LBY.410.018.04.2017) z marca 2018 r., które potwierdza fakt, że umowy z firmą Drager Polska 

Sp.  z  o.o.  na  użyczenie  sprzętu  medycznego  zostały  przez  nią  wypowiedziane  z  dniem  

15 kwietnia 2016 r. Powyższe dowodzi, że sam odwołujący nie był w stanie zidentyfikować 

więcej niż jednego przypadku, kiedy takie wypowiedzenie miało miejsce. Z kolei sprzęt będący 

przedmiotem umowy z firmą Drager Polska Sp. z o.o. został przez tę firmę użyczony, nie zaś 

zakupiony przez zamawiającego, co w istocie potwierdza tezę zamawiającego o wyjątkowym 

charakterze takiego zdarzenia.  

Nie  sposób  też  podzielić  twierdzenia,  że  z  sytuacją  wyjątkową,  niewynikającą  

z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, których nie można było przewidzieć mamy do 

czynienia tylko w przypadku zjawisk losowych i niezależnych od zamawiającego, takich jak 

klęski żywiołowe (powodzie, lawiny, sezonowe pożary itp.), katastrofy, awarie, niespodziewane 

wypadki itp. Izba podziela w całości pogląd, prezentowany w wyroku KIO z dnia 16 listopada 

2023 r., sygn. akt KIO 3202/23, że: Za „wyjątkową sytuację” nie uznaje się wyłącznie zdarzeń 

związanych  ze  zjawiskami  pogodowymi,  awariami  lub  wypadkami,  ale  także  konieczność 

rozwiązania umowy może być okolicznością uznaną za „wyjątkową sytuację” w rozumieniu art. 

214 ust. 1 pkt 5) Prawa zamówień publicznych, wszak żaden Zamawiający nie zawiera umowy 

z  założeniem,  że  będzie  ją  rozwiązywał  przed  terminem  umownym.  Zamawiający,  który 

przeprowadził wcześniej postępowanie konkurencyjne i udzielił zamówienia publicznego nie 

mógł wcześniej przewidywać, że zaistnieją przyczyny, które będą podstawą do odstąpienia od 

umowy.  Żaden  bowiem  zamawiający  nie  prowadzi  postępowania  o  udzielenie  zamówienia 

publicznego i nie zawiera umowy po to, aby od umowy odstąpić. Samo odstąpienie od umowy 

już jest wyjątkowe, odstąpienie od umowy następuje w określonych warunkach, jak również 

związane  są  z  tym  odstąpieniem  konkretne  działania,  skutki,  które  mogą  być  dotkliwe  w 

przypadkach, gdy odstąpienie od umowy nie jest zasadne. 

Po drugie, w ocenie składu orzekającego, przyczyny tego stanu rzeczy nie leżały po 

stronie zamawiającego. Wskazać należy, że zamawiający w żaden sposób nie przyczynił się 

do sytuacji, w której nastąpiło wypowiedzenie umowy przez odwołującego. Sam odwołujący, 

w treści odwołania, nie wskazuje i nie wyjaśnia z jakich przyczyn umowę wypowiedział. Próżno 

też  poszukiwać  w  treści  odwołania  argumentacji,  dla  której  Izba  miałaby  stwierdzić,  

że przyczyny,  że  odwołujący zdecydował  się  na taki  krok  leżały  po stronie zamawiającego.  

W  konsekwencji  Izba  doszła  do  przekonania,  że  to  nie  zamawiający  jest  podmiotem 

odpowiedzialnym za zaistniałą sytuację.  

Co do oceny, czy było możliwe dochowanie terminów określonych dla innych trybów 

udzielenia  zamówienia  w  szczególności  trybów  konkurencyjnych,  zasadne  jest  

w  okolicznościach  tej  sprawy  przeanalizowanie wszystkich  czynności  zamawiającego,  jakie 

poprzedzały  podjęcie przez  niego  decyzji  o  wyborze  trybu  udzielenia zamówienia „z  wolnej 

ręki”.  Odwołujący  prezentując  swoje  stanowisko  na  rozprawie  przedstawiał  pełen 

harmonogram  czynności,  które  podejmował  zamawiający,  zarzucając  w  szczególności 

opieszałość przy podejmowaniu decyzji o wszczęciu postępowania w trybie konkurencyjnym, 

jak  też  wskazując,  że  od  unieważnienia  postępowania  minęło  ponad  półtora  miesiąca,  

a  zamawiający  zamiast  wszcząć  kolejne  postępowanie  zdecydował  się  na  tryb 

niekonkurencyjny. 

Izba stwierdziła, że zarzuty te nie znajdują oparcia w materiale dowodowym. Wbrew 

wywodom  odwołującego,  po  wypowiedzeniu  przez  niego  umowy  tj.  25  kwietnia  2024  r. 

zamawiający  niezwłocznie  przystąpił  do  czynności  zmierzających  do  przeprowadzenia 

nowego  postępowania  o  udzielenie  zamówienia  publicznego.  Wstępne  ogłoszenie  

o planowanym zamówieniu zostało przekazane Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej w dniu 

15 maja 2024 r. i zostało opublikowane w dniu 16 maja 2024 r. pod nr Dz.Urz.UE: 2024/S 95  

-289206. Okres, który upłynął od daty złożenia wypowiedzenia, do czasu publikacji wstępnego 

ogłoszenia, nie był zatem nadmiernie długim, mając na uwadze z jak złożonym zamówieniem 

mamy do czynienia. Izba wzięła pod uwagę argumentację zamawiającego, który na rozprawie 

wskazywał, że po wypowiedzeniu umowy przez dotychczasowego wykonawcę zmuszony był 

ponownie  przeanalizować  zakres  świadczenia,  warunki  dotychczasowej  umowy  tak,  aby 

uniknąć podobnych sytuacji w przyszłości.  

Zamawiający  podjął  również  próbę  udzielenia  zamówienia  w  jednym  z  trybów 

konkurencyjnych,  wszczynając  w  dniu  26  czerwca  2024  r.  postępowanie  o  nr  20/2024/PN  

w  trybie  przetargu  nieograniczonego.  Ogłoszenie  o  zamówieniu  zostało  opublikowane  

w Dz.Urz. UE: 2024/S 124 - 380800. Termin składania ofert upływał w dniu 17 lipca 2024 r.,  

w wyznaczonym terminie ofertę złożył jeden wykonawca - odwołujący. Z uwagi na to, że oferta 

odwołującego  opiewała  na  kwotę  11  067  617,28  zł.,  a  zatem  przewyższała  kwotę,  którą 

zamawiający  zamierzał  przeznaczyć  na  sfinansowanie  zamówienia,  tj.  8  155  556,73  zł. 

zamawiający  25  lipca  2024  r.  unieważnił  postępowanie  w  sprawie  udzielenia  zamówienia 

publicznego na podstawie art. 255 pkt 3 ustawy Pzp.  

Kolejne  postępowanie  również  nie  doprowadziło  do  wyłonienia  wykonawcy  

w postępowaniu. W dniu 20 sierpnia 2024 r. zamawiający przekazał Urzędowi Publikacji Unii 

Europejskiej  ogłoszenie  o  dobrowolnej  przejrzystości  ex  ante  (ogłoszenie  to  zostało 

opublikowane  w  dniu 21  sierpnia 2024r.  pod nr Dz.Urz.  UE:  2024/S  162  -  502046). W  tym 

samym dniu zamawiający przekazał zaproszenie do negocjacji wykonawcy: Irena Dzwonnik 

-Krystman  prowadzącej  działalność  gospodarczą  pod  firmą  Gastro.  Negocjacje  z  tym 

wykonawcą  nie  doprowadziły  do  zawarcia  umowy  w  sprawie  zamówienia  publicznego,  

w związku z czym zamawiający w dniu 26 sierpnia 024 r. unieważnił postępowanie w sprawie, 

powołując się na przesłankę wynikającą z treści art. 255 pkt 8 ustawy Pzp. 

Powyższe  dowodzi,  że  po  wypowiedzeniu  umowy  przez  odwołującego  zamawiający 

niezwłocznie podejmował wszelkie niezbędne czynności, zmierzające do wyłonienia kolejnego 

wykonawcy  w  trybie  konkurencyjnym,  tj.  w  trybie  przetargu  nieograniczonego.  To,  

że  zamawiający  nie  był  w  stanie  sprostać  oczekiwaniom  finansowym  odwołującego  

i zmuszony był unieważnić postępowanie, nie jest okolicznością od niego zależną. Nie sposób 

też oczekiwać, nawet w sytuacji gdy wymaga tego dbałość i troska o dobro pacjentów, aby 

zamawiający  udzielał  zlecenia  wykonawcy,  którego  oczekiwania  finansowe  są  nadmierne  

i niewspółmierne do zakresu i skali świadczonej usługi.  

Nie  można  też  czynić  zarzutów  zamawiającemu,  że  w  sytuacji,  w  której  

po unieważnieniu postępowania tj. w dniu 25 lipca 2024 r., kiedy pozostał nieco ponad miesiąc 

do rozwiązania umowy z odwołującym, zawartej 2 października 2023 r., nie zdecydował się  

na wszczęcie kolejnego postępowania w trybie przetargu nieograniczonego. Ryzyko związane 

z  tym,  że  kolejna  procedura  konkurencyjna  nie  doprowadzi  do  wyłonienia  wykonawcy  było  

w  tym  przypadku  zbyt  duże,  aby  zamawiający  takie  podjął.  Jak  już  wcześniej  wskazano,  

co podkreślał zamawiający uzasadniając wybór trybu udzielenia zamówienia „z wolnej ręki”, 

usługa żywienia pacjentów szpitala jest usługą szczególnego rodzaju, gdzie niemożliwa jest 

jakakolwiek  przerwa  w  jej  świadczeniu.  Zamawiający,  mając  na  uwadze  ochronę  zdrowia  

i  życia  przebywających  w  szpitalu  małoletnich  pacjentów,  oraz  w  związku  z  potrzebą 

zaspokojenia  ich  podstawowych  potrzeb,  do  których  należy  ich  żywienie  w  trakcie 

hospitalizacji znalazł się w wyjątkowej i niezwykle trudnej sytuacji. Decyzja przez niego podjęta 

była  zatem  w  pełni  uzasadniona.  Tym  samym,  zdaniem  Izby  wypełniona  została  także  

w  niniejszej  sprawie  przesłanka  wskazująca  na  konieczność  natychmiastowego  wykonania 

zamówienia,  przy  jednoczesnym  braku  możliwości  zachowania  terminów  określonych  dla 

innych trybów udzielenia zamówienia.  

Izba  nie  podzieliła  również  argumentacji  odwołującego  w  zakresie  terminu 

obowiązywania  umowy.  Zamawiający  wyjaśnił,  że  wskazując  termin  realizacji  zamówienia  

tj. 12 miesięcy uznał, że krótszy termin jego wykonania mógłby zostać uznany za nieopłacalny 

z  punktu  widzenia  przyszłego,  potencjalnego  wykonawcy.  Zachodziła  zatem  obawa,  

że  zaproponowanie  potencjalnemu  wykonawcy  krótszego  czasu  realizacji  zamówienia 

spowoduje,  że  ten  nie  podejmie  negocjacji  jak  też,  że  wraz  ze  skróceniem  okresu 

obowiązywania  umowy  -  cena  zaoferowana  przez  wykonawcę  będzie  wyższa.  Odwołujący 

sam przyznał na rozprawie, że okres, na jaki zlecana jest usługa, ma duże znaczenie przy 

kalkulowaniu  ceny  ofertowej.  Jest  tak  z  tego  powodu,  że  do  obowiązków  wykonawcy, 

wyłonionego w postępowaniu, należy wyposażenie kuchni szpitalnej w niezbędny sprzęt i inne 

urządzenia  służące  jego  realizacji.  O  tym  jak  duża  jest  skala  i  nakłady  potrzebne  do  jego 

wykonywania  świadczy  chociażby  to,  że  na  rozpoczęcie  pracy  w  kuchni  (jej  wyposażenie)  

w pomieszczeniach dzierżawionych od zamawiającego przewidziano aż 4 tygodnie, liczone 

od  dnia  rozpoczęcia  realizacji  usługi.  W  tak  zwanym  okresie  przejściowym  posiłki  dla 

pacjentów dostarczane mają być z kolei z zewnętrznej bazy produkcyjnej wykonawcy. Nie bez 

znaczenia są także w tym przypadku inne obowiązki nałożone na wykonawcę, jak chociażby 

konieczność zatrudnienia niezbędnego personelu o odpowiednich kwalifikacjach (np. dietetyk, 

personel spełniający wymagania zdrowotne oraz higieniczne niezbędne do pracy z żywnością, 

itp.).  Dodatkowo  do  obowiązków  wykonawcy  należało  będzie  zabezpieczenie  wszystkich 

swoich  pracowników,  biorących  udział  w  realizacji  usługi  żywieniowej  w  odzież  ochronną, 

roboczą  oraz  środki  ochrony  indywidualnej  zgodnie  z  zapisami  umowy.  Inne,  niezbędne 

nakłady jakie wykonawca będzie musiał ponieść, co również wynika z treści zawartej umowy, 

związane są z wykupieniem polisy ubezpieczeniowej na sumę nie mniejszą niż 1 mln zł. czy 

też  zabezpieczenia  należytego  wykonania  umowy  w  wysokości  1%  wartości  umowy. 

Wszystkie powyższe wymogi przekładają się na cenę ofertową, która z oczywistych względów 

będzie tym wyższa, im większe nakłady ponieść będzie musiał wykonawca na początkowym 

etapie  świadczenia  usług  dla  zamawiającego.  Im  zatem  okres  ten  będzie  dłuższy,  tym 

ponoszone nakłady rozłożą się na przestrzeni czasu.  

Rację  należało  zatem  przyznać  zamawiającemu,  że  w  tym  konkretnym  przypadku, 

biorąc pod uwagę okoliczności sprawy, konieczność poniesienia znacznych nakładów przez 

wykonawcę,  związanych  z  wymaganiami  zamawiającego  dotyczącymi  realizacji  usług 

objętych przedmiotem zamówienia - zawarcie umowy na okres 12 miesięcy nie wykraczało 

poza  niezbędny  czas,  który  pozwolił  z  jednej  strony  pozyskać  wykonawcę  do  realizacji 

zamówienia na warunkach opisanych w umowie, z drugiej zaś ze względu na wysokie koszty 

stałe,  związane  z  koniecznością  poniesienia  kosztów  początkowych,  pozwolił  na  uzyskanie 

optymalnej ceny ofertowej, która nie przekracza kwot przeznaczonych przez zamawiającego 

na realizację tych zadań.  

Izba podkreśla w tym miejscu, że oceny kwalifikacji prawnej zawsze należy dokonywać  

z  uwzględnieniem  konkretnego  stanu  faktycznego,  z  wszechstronnym  rozważeniem 

okoliczności danej sprawy. Wszelkie powyższe czynniki, na które wskazała Izba powyżej miały 

znaczenie dla  stwierdzenia,  że  w  niniejszej  sprawie zamawiający nie  naruszył  przepisu  art. 

214  ust.  1  pkt  5  ustawy  Pzp  udzielając  zamówienia  w  trybie  „z  wolnej  ręki”,  w  zakresie 

opisanym w umowie. 

Izba  wskazuje  także,  że  w  podobnych  okolicznościach  faktycznych  wydane  zostało 

orzeczenie  Krajowej  Izby  Odwoławczej  z  dnia  15  lipca  2022  r.  w  sprawie  o  sygn.  akt  KIO 

1693/22. Pomimo zaskarżenia powyższego orzeczenia przez odwołującego, Sąd Okręgowy  

w  Warszawie  XXIII  Wydział  Gospodarczy  Odwoławczy  i  Zamówień  Publicznych w  Wyroku  

z dnia 7 listopada 2022 r., sygn. akt XXIII Zs 125/22 podzielił ocenę Izby w zakresie, w jakim 

ta  uznała  zasadność  dokonanego  przez  zamawiającego  -  B. Centrum  Onkologii  im. M.  

S.-C. w B. wyboru trybu udzielenia zamówienia w oparciu o art. 214 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp  

w  przedmiocie  żywienia  pacjentów.  Na  szczególną  uwagę  zasługuje  wywód  zawarty  

w uzasadnieniu orzeczenia SO, który odnosząc się do kwestii natychmiastowości wykonania 

zamówienia  stwierdził:  Natychmiastowość  wykonania  zamówienia  musi  wynikać  z 

konieczności  ochrony  interesu,  którego  naruszenie  zagrożone  jest  wystąpieniem 

nieprzewidywalnych okoliczności, a który może doznać uszczerbku w przypadku zbyt długiego 

oczekiwania na udzielenie zamówienia publicznego. Do takich interesów zalicza się ochronę 

zdrowia i życia, bezpieczeństwo, zapobieganie szkodzie w majątku czy ochronę środowiska. 

(zob.  KIO/KD  115/14).  Trudno  wyobrazić  sobie  sytuację,  w  której  centrum  onkologii  nie 

wydawałoby  posiłków  swoim  pacjentom  z  uwagi  na  nieudzielenie  zamówienia  publicznego. 

Ponadto „wyjątkowa sytuacja niewynikająca z przyczyn leżących po stronie zamawiającego, 

których wcześniej nie można było przewidzieć” jest przesłanką o charakterze obiektywnym i 

bezwzględnym,  przy  tym  oznacza,  że  powinny  one  wynikać  z  przyczyn  niezależnych  od 

zamawiającego,  nie  zaś  z  uchybień  lub  niedołożenia  należytej  staranności  na  etapie 

przygotowania lub przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. (…) 

Sąd Okręgowy podziela przy tym także stanowisko zarówno przeciwnika skargi oraz Izby, że 

w tych konkretnych okolicznościach niniejszej sprawy uwzględniających charakter zamówienia 

a  także  zważając  na  odpowiedzialność  przeciwnika  skargi  za  zdrowie  przebywających  w 

szpitalu  pacjentów  nie  mógł  on  dopuścić  do  sytuacji,  w  której  nie  byłby  w  stanie  zapewnić 

posiłków  przebywającym  w  szpitalu  pacjentom.  Bezsprzecznie  świadczenie  usług 

żywieniowych  dla  pacjentów  onkologicznych  powinno  być  nieprzerwane  ze  względu  na 

zagrożenie  zdrowia  i  życia  a  do  tego  mogłaby  doprowadzić  sytuacja  braku  wykonawcy  na 

świadczenie tychże usług. 

Nie potwierdził się także, w ocenie Izby, zarzut opisany w pkt 2 b) petitum tj. naruszenia 

art.  262  ustawy  Pzp  w  zw.  z  art.  359  pkt  1  ustawy  Pzp,  poprzez  brak  zawiadomienia 

odwołującego o wszczęciu postępowania w trybie zamówienia „z wolnej ręki”.  

W  tym  zakresie  Izba,  w  pierwszej  kolejności,  zwraca  uwagę  na  brak  konsekwencji 

odwołującego  w  formułowaniu  zarzutów  odwołania,  który  to  z  jednej  strony  zarzuca 

zamawiającemu  wybór  trybu  udzielenia  zamówienia  publicznego  w  trybie  postępowania  

z wolnej ręki, w sytuacji gdy nie zaistniały ku temu ustawowe przesłanki, z drugiej natomiast 

domaga się w istocie, aby zamawiający zaprosił go do negocjacji w tym trybie i to z nim zawarł 

umowę. Sprzeczność powyższych zarzutów w sposób jaskrawy pokazuje, że odwołujący nie 

tyle nie zgadza się z dokonanym przez zamawiającego wyborem trybu, w którym udzielane 

jest zamówienie, co z decyzją zamawiającego, który zaprosił do negocjacji innego wykonawcę. 

Niezależnie  od  powyższego,  należy  w  pełni  podzielić  w  tym  zakresie  stanowisko 

prezentowane  przez  zamawiającego  i  przystępującego  po  jego  stronie  wykonawcy,  że  jak 

wskazuje literalne brzmienie art. 262 ustawy Pzp w przypadku unieważnienia postępowania  

o  udzielenie  zamówienia,  zamawiający  niezwłocznie  zawiadamia  wykonawców,  którzy 

ubiegali  się  o  udzielenie  zamówienia  w  tym  postępowaniu,  o  wszczęciu  kolejnego 

postępowania,  które  dotyczy  tego  samego  przedmiotu  zamówienia  lub  obejmuje  ten  sam 

przedmiot zamówienia. Z kolei postępowaniem poprzedzającym obecne postępowanie było 

postępowanie  w  trybie  zamówienia  z  wolnej  ręki  wszczęte  w  dniu  20  sierpnia  2024  r. 

(opublikowanie w dniu 21 sierpnia 2024  r.), które zostało przez zamawiającego unieważnione 

w dniu 26 sierpnia 2024 r.  

Odwołujący  nie  ubiegał  się  o  to  zamówienie,  nie  został  zaproszony  do  negocjacji,  

nie  wniósł  też  skutecznie  środka  zaskarżenia  na  prowadzenie  przez  zamawiającego  tego 

postępowania w trybie z wolnej ręki. Powyższe potwierdzone zostało postanowieniem Prezesa 

KIO  o  zwrocie  odwołania  wniesionego  przez  odwołującego  (sprawie  nadano  sygn.  akt  KIO 

3181/24), w którym ten zarzucał zamawiającemu niezgodny z przepisami ustawy wybór trybu 

zamówienia z wolnej ręki.  

Tym samym nietrafiona jest argumentacja odwołującego, który przywołuje tezy zawarte 

w orzeczeniu Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 20 stycznia 2022 r., sygn. akt KIO 3796/21,  

w którym to Izba zwracała uwagę na obowiązki informacyjne zamawiającego w sytuacji, gdy 

ten  zaprasza  do  negocjacji  wykonawców  w  trybie  niekonkurencyjnym,  po  uprzednim 

unieważnieniu poprzednio prowadzonego postępowania w trybie przetargu nieograniczonego. 

Odwołujący, w sposób sprzeczny z literalnym brzmieniem tej regulacji, wskazuje na obowiązki 

nałożone  na  zamawiającego  w  sytuacji  unieważnienia  przez  niego  wcześniejszego 

postepowania  prowadzonego  na  podstawie  art.  255  ust.  3  ustawy  Pzp,  które  to  następnie 

zostało  unieważnione.  Odwołujący  pomija  całkowicie  okoliczność,  że  poprzedzającym 

niniejsze postępowanie było zamówienie udzielane w trybie zamówienia z wolnej ręki, także 

przez zamawiającego unieważnione. 

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, jak też mając na uwadze literalne brzmienie 

przepisu art.  262 ustawy  Pzp,  należy stwierdzić,  że wobec  braku skutecznego  zaskarżenia 

czynności  zamawiającego  polegającej  na  prowadzeniu  przez  niego  postępowania 

poprzedzającego przedmiotowe postępowanie w trybie z wolnej ręki czynności ta pozostaje  

w  mocy.  Jednocześnie,  z  uwagi  na  brak  ubiegania  się  przez  odwołującego  o  udzielenie 

zamówienia  w  poprzednim  postępowaniu,  zamawiający  nie  miał  obowiązku  zawiadomienia 

odwołującego o wszczęciu przedmiotowego postępowania. 

Biorąc pod uwagę powyższe, orzeczono jak w sentencji. 

O  kosztach  postępowania  odwoławczego  orzeczono  stosownie  do  wyniku 

postępowania - na podstawie art. 557 i art. 575 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 8 ust. 

2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r.  

w  sprawie  szczegółowych  rodzajów  kosztów  postępowania  odwoławczego,  ich  rozliczania 

oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r., poz. 2437). 

Przewodnicząca:   ……...……..................... 

……...……..................... 

……...…….....................