Sygn. akt: KIO 2669/24
WYROK
Warszawa, dnia 21 sierpnia 2024 r.
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Monika Szymanowska
Protokolant:
Mikołaj Kraska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 sierpnia
2024 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 lipca 2024 r. przez odwołującego Mirosława Cieplaka
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Mirosław Cieplak Firma Usługowo-
Handlowo-Produkcyjna TRAK - KOP
w Kostomłotach Pierwszych w postępowaniu
prowadzonym przez zamawiającego Gminę Skarżysko Kościelne przy udziale uczestnika po
stronie zamawiającego wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego HYDROTERM
Sp. z o.o. w Świętych i Inwestycje Liniowe „INVEST-LINE”
Sp. z
o.o. w Żurawicy
orzeka:
oddala odwołanie,
kosztami postępowania odwoławczego obciąża odwołującego Mirosława Cieplaka
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Mirosław Cieplak Firma Usługowo-
Handlowo-Produkcyjna TRAK - KOP w
Kostomłotach Pierwszych i:
zalicza na poczet kosztów postępowania kwotę 17 200,00 zł (siedemnaście
tysięcy dwieście złotych) stanowiącą uiszczony wpis od odwołania
i
uzasadnione koszty stron postępowania odwoławczego,
zasądza od odwołującego Mirosława Cieplaka prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą Mirosław Cieplak Firma Usługowo-Handlowo-
Produkcyjna
TRAK - KOP
w Kostomłotach Pierwszych na rzecz
zamawiającego Gminy Skarżysko Kościelne 3 600,00 zł (trzy tysiące sześćset
złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
Na orzeczenie
– w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za
pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie -
Sądu Zamówień Publicznych.
Przewodniczący:
…………………………
Sygn. akt: KIO 2669/24
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Skarżysko Kościelne ul. Kościelna 2A, 26-115 Skarżysko
Kościelne, prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego pn. „Budowa sieci
kanalizacji sanitarnej w miejscowości Kierz Niedźwiedzi – ETAP II”, o ogłoszeniu
o
zamówieniu opublikowanym w Biuletynie Zamówień Publicznych w dniu 5 czerwca 2024 r.
pod numerem 2024/BZP 00352762/01,
dalej zwane „postępowaniem”.
Postępowanie na roboty budowlane, o wartości poniżej kwoty określonej
w
przepisach wydanych na podstawie art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 11 września 2019. Prawo
zamówień publicznych (Dz.U. 2023 r. poz. 1605 ze zm.), dalej zwanej „p.z.p.”, jest
prowadzone przez
zamawiającego w trybie podstawowym.
W dniu 29 lipca 2024 r.
odwołanie wobec czynności i zaniechań zamawiającego
w
postępowaniu wniósł wykonawca Mirosław Cieplak prowadzący działalność gospodarczą
pod firmą Mirosław Cieplak Firma Usługowo-Handlowo-Produkcyjna TRAK - KOP
Kostomłoty Pierwsze, ul. Podmiejska 105, 26-085 Miedziana Góra (dalej zwany
„odwołującym”). We wniesionym środku zaskarżenia odwołujący postawił zamawiającemu
następujące zarzuty naruszenia (pisownia oryginalna):
art. 223 ust. 1 ustawy pzp poprzez wezwanie w dniu 18 lipca 2024 r. Konsorcjum do
złożenia wyjaśnień w formie oświadczenia, czy w złożonym wraz z ofertą kosztorysie
w poz. 20 d.1.2 Konsorcjum wyceniło 4 przepompownie czy dwie kompletne
przepompownie, podczas gdy z treści poz. 20 d. 1.2 kosztorysu wynika w sposób nie
budzący wątpliwości, że Konsorcjum zaoferowało dwa (a nie jeden, jak Zamawiający
wymagał w przedmiarze robót) komplety przepompowni, co Zamawiający wprost
przyznał w ww. wezwaniu, stwierdzając, że „Wykonawca w załączonym wraz z oferta
kosztorysie podał cenę za dwa komplety.”;
art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy pzp poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum,
podczas gdy przedstawiony przez Konsorcjum kosztorys ofertowy, przewidujący
montaż dwóch kompletów przepompowni sieciowych, jest niezgodny z warunkami
zamówienia, ponieważ w Rozdziale XIV SWZ „Opis sposobu przygotowania oferty”
w
ust. 9 Zamawiający wskazał, że „ilości robót muszą być zgodne z przedmiarem
robót”, który to przedmiar w poz. 2.9 przewidywał montaż tylko jednego kompletu
przepompowni sieciowych.
Wobec powyższego odwołujący wniósł o uwzględnienie odwołania oraz nakazanie
zamawiającemu: unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz dokonanie
ponownego badania i oceny ofert, a tym odrzucenie oferty konsorcjum HYDROTERM
Sp. z
o.o. w Świętych i Inwestycje Liniowe „INVEST-LINE” Sp. z o.o. w Żurawicy (dalej także
jako „Konsorcjum”). Ponadto wniesiono o zamawiającego obciążenie kosztami postępowania
i zasądzenie od zamawiającego na rzecz odwołującego kwoty 10.000 zł stanowiącej koszty
poniesione z tytułu wpisu, a także kwoty wskazanej przez odwołującego na rozprawie
według przedłożonych na niej dokumentów.
W uzasadnieniu środka zaskarżenia odwołujący wskazał co następuje. Zamawiający
w Rozdziale XIV SWZ „Opis sposobu przygotowania oferty” w ust. 9 wskazał m. in., że:
ilości robót muszą być zgodne z przedmiarem robót, a technologia ma odpowiadać
opisom robót w przedmiarze, dokumentacji przetargowej i specyfikacji technicznej wykonania
i odbioru robót. Przedmiar robót, zawarty w pliku pdf o nazwie „przedmiar końcowy”, będący
załącznikiem nr 8 do SWZ, w poz. 2.9 przewidywał montaż przepompowni sieciowych.
Pozycja 2.9 została opisana przez zamawiającego w następujący sposób: „przepompownie
sieciowe wg oferty 2 kpl. P1 Kierz Niedźwiedzi Qp = 5,0 l/s H = 20,2 m cena P2 Kierz
Niedźwiedzi Qp =5,0 l/s H = 28,8 m cena Razem 1”.Co więcej w rubrykach „j.m.”, „Poszcz.”
oraz „Razem” zamawiający wskazał odpowiednio „kpl.”, „1,000” oraz „1,000”. W ocenie
odwołującego ze sposobu opisu pozycji 2.9 przedmiaru jasno wynika, że w tej pozycji zostały
ujęte dwa komplety przepompowni sieciowych, które zamawiający ujął zbiorczo jako jeden
komplet w ramach jednej pozycji kosztorysowej, czemu wyraz dają określenia „Razem 1”,
posłużenie się jednostką miary „kpl.” oraz wartości „1,000” przy rubrykach „Poszcz”
i
„Razem”. Tym samym zamawiający wymagał, aby wykonawcy, wyceniając ww. pozycję
kosztorysową, przedstawili wartość jednego kompletu przepompowni, na którą będą się
składać wartości dwóch przepompowni opisanych przez zamawiającego jako „P1 Kierz
Niedźwiedzi” oraz „P2 Kierz Niedźwiedzi”.
W
ramach postępowania wpłynęło łącznie 7 ofert i w kosztorysach 5 oferentów
pozycja dotycząca przepompowni sieciowych została opisana zgodnie z wymaganiami
z
amawiającego. Oferta wykonawcy ARBUD INVESTMENT Sp. z o.o. została co prawda
odrzucona z powodu niewskazania ceny kompletu przepompowni, ale rubryki dotyczące
opisu pozycji, wskazania jedn. miary oraz „ilości” również zostały wypełnione zgodnie
z wymaganiami z
amawiającego. Konsorcjum natomiast załączyło do swojej oferty kosztorys,
który w poz. 20 d.1.2 zawierał opis pozycji „przepompownie sieciowe wg oferty”, przy czym
w
rubrykach „Jedn. miary”, „ilość”, „cena” i „wartość” Konsorcjum, jako jedyne spośród
wszystkich wykonawców, wskazało odpowiednio „kpl.”, „2.000”, „229900.00” i „459800.00”.
Zatem
Konsorcjum w poz. 20 d.1.2 kosztorysu ofertowego zaoferowało zamawiającemu
w
istocie dwa komplety przepompowni sieciowych przy cenie 229.000,00 zł za jeden
komplet, przy czym jako „komplet” należy rozumieć dwie przepompownie sieciowe, zgodnie
z opisem zawartym w przedmiarze robót. Wynika to z faktu, że Konsorcjum pomnożyło x2
pozycję z przedmiaru, wskazując w rubryce „ilość” wartość „2.000”. Tym samym, mając na
względzie opis pozycji zawarty w przedmiarze robót, Konsorcjum zaoferowało łącznie
komplety przepompowni sieciowych, a więc 4 przepompownie sieciowe.
Odwołujący dalej wskazał, że w piśmie z dnia 16 lipca 2024 r. zwrócił uwagę
z
amawiającemu na opisany powyżej błąd Konsorcjum oraz na fakt, że tym samym oferta
obarczona jest wadą i podlega odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 p.z.p.
Zamawiający w dniu 18 lipca 2024 r. wystosował do Konsorcjum pismo, w którym wskazał,
że powziął wątpliwości co wyceny pozycji 20 d.1.2 „Przepompownie sieciowe wg. oferty”
w
złożonym wraz z ofertą kosztorysie oraz wezwał Konsorcjum do złożenia wyjaśnień
w
formie oświadczenia czy w złożonym wraz z ofertą kosztorysie w poz. 20 d.1.2 wykonawca
wycenił 4 przepompownie czy dwie kompletne przepompownie. Konsorcjum w odpowiedzi
pismem z dnia 19 lipca 2024 r. poinformowało, że w swoim kosztorysie ofertowym wyceniło
2 kompletne przepompownie.
W opinii odwołującego działanie zamawiającego polegające na zwrócenie się do
Konsorcjum z wnioskiem o wyjaśnienie wątpliwości było nieuprawnione i stanowiło
naruszenie art. 223 ust. 1 p.z.p.,
wyjaśnienia mogą dotyczyć wszystkich elementów oferty:
zarówno jej zawartości merytorycznej, jak i warunków wykonania zamówienia.
Ograniczeniem jest jedynie to, że zakres żądanych wyjaśnień nie może prowadzić do
negocjacji między zamawiającym a wykonawcą dotyczących złożonej oferty, a także
dokonywania jakiejkolwiek zmiany w jej treści, poza czynnościami wymienionymi w art.
223 ust. 2 p.z.p.
(poprawianie omyłek) i art. 187 p.z.p. (w dialogu konkurencyjnym).
W
doktrynie podkreśla się również, że wynikająca z art. 223 ust. 1 p.z.p. zasada
niezmienności oferty stanowi gwarancję zachowania podstawowych zasad udzielania
zamówień publicznych, przede wszystkim zasady równego traktowania wykonawców.
Zmiany są dopuszczalne tylko w ściśle określonych przypadkach [A. Gawrońska-Baran [w:]
E. Wiktorowska, A. Wiktorowski, P. Wójcik, A. Gawrońska-Baran, Prawo zamówień
publicznych. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2024, art. 223]. Uzupełnieniem przywołanego
powyżej stanowiska doktryny jest według odwołującego dorobek orzeczniczy Izby w postaci
wyroków: z dnia 15 października 2021 r. (KIO 2874/21), z dnia 4 marca 2022 r. (KIO 387/22),
z dnia 22 października 2021 r. (KIO 2914/21).
Przekładając powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że
opis pozycji 20 d.1.2 w kosztorysie ofertowym Konsorcjum jest jednoznaczny i nie budzi
żadnych wątpliwości, tj. zaoferowane zostały łącznie 2 komplety przepompowni sieciowych
w sytuacji, kiedy z
amawiający w przedmiarze wymagał 1 kompletu. Co więcej zamawiający
w swoim piśmie z dnia 18 lipca 2024 r. jednoznacznie stwierdził, że „zgodnie z przedmiarem
na jeden komplet przepompowni składały się dwie kompletne przepompownie. Natomiast
Wykonawca w załączonym wraz z oferta kosztorysie podał cenę za dwa komplety”. Dlatego
też uzasadnionym jest stwierdzenie, że oferta Konsorcjum w tym zakresie była jednoznaczna
i oczywista dla z
amawiającego.
Zdaniem odwołującego po pierwsze - nie zaistniały przesłanki do tego, aby
z
amawiający zwracał się do Konsorcjum z wnioskiem o wyjaśnienie treści oferty, po drugie -
taki wniosek umożliwił Konsorcjum w istocie zmianę swojej oferty, gdyż, mając świadomość
popełnionego błędu, Konsorcjum otrzymało od zamawiającego szansę na nieuprawnione
dostosowanie treści swojej oferty do wymagań zamawiającego. W tym miejscu należy
nadmienić, że Konsorcjum, w którego skład wchodzą wykonawcy będący profesjonalnymi
uczestnikami obrotu gospodarczego, ma obowiązek sporządzenia oferty w sposób
prawidłowy, jasny, precyzyjny i zrozumiały, w związku z czym ponosi również konsekwencje
wszelkich błędów, jakimi ta oferta jest obarczona. Korespondencja między zamawiającym
i
Konsorcjum w zakresie wyjaśnienia treści oferty w odniesieniu do pozycji 20 d.1.2 stanowiła
w istocie niedozwolone negocjacje treści oferty, a w konsekwencji naruszenie art. 223 ust.
1 p.z.p.
Niezależnie jednak od dokonanego naruszenia art. 223 ust. 1 p.z.p., zamawiający
w
dniu 22 lipca 2024 r. dokonał wyboru najkorzystniejszej oferty, przy czym za
najkorzystniejszą uznana została oferta Konsorcjum. W efekcie zamawiający naruszył
również art. 226 ust. pkt 5 p.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Konsorcjum, której
treść jest niezgodna z warunkami zamówienia. Brzmienie tego przepisu koresponduje z art.
218 ust. 2 p.z.p.
, zgodnie z którym treść oferty musi być zgodna z wymaganiami
zamawiającego określonymi w dokumentach zamówienia. Przez „warunki zamówienia”
należy z kolei rozumieć, zgodnie z dyspozycją art. 7 pkt 29 p.z.p., warunki, które dotyczą
zamówienia lub postępowania o udzielenie zamówienia, wynikające w szczególności z opisu
przedmiotu zamówienia, wymagań związanych z realizacją zamówienia, kryteriów oceny
ofert, wymagań proceduralnych lub projektowanych postanowień umowy w sprawie
zamówienia publicznego. Natomiast zgodnie z orzecznictwem KIO „hipotezą normy zawartej
w przepisie art. 226 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp objęta jest sytuacja, gdy treść oferty złożonej
w
postępowaniu jest niezgodna z treścią SIWZ. Z okolicznością taką mamy w szczególności
do czynienia, gdy oferta w merytorycznym zakresie nie odpowiada wymaganiom
Zamawiającego w odniesieniu do zakresu przedmiotowego świadczenia ujętego w opisie
przedmiotu zamówienia zawartym w SWZ. Treść oferty ma odpowiadać treści SWZ, co
rozumieć należy jako być równoważnym czemuś, spełniać jakieś warunki, oczekiwania lub
być zgodnym z czymś” (wyrok KIO z dnia 9 września 2021 r., KIO 2520/21).
Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy należy stwierdzić, że
Konsorcjum, przewidując w pozycji 20 d.1.2 kosztorysu ofertowego przepompownie sieciowe
wg oferty wg jednostki miary „kpl.” w ilości „2.000”, zobowiązało się do wykonania pod
względem ilościowym dwóch kompletów przepompowni sieciowych, a więc, mając na
względzie treść przedmiaru robót, łącznie 4 przepompowni sieciowych, gdyż zamawiający
jasno i precyzyjnie wskazał, że wymaga wyceny i wykonania 1 kompletu przepompowni, na
który składają się dwie przepompownie określone jako P1 Kierz Niedźwiedzi oraz P2 Kierz
Niedźwiedzi. Tym samym, mając na uwadze istotę przedmiaru robót, jako wyznacznika
wymagań zamawiającego w szczególności co do przedmiotu i ilości robót, jakie ma wykonać
wykonawca, oraz biorąc pod uwagę faktyczną (opisaną powyżej) treść kosztorysu
ofertowego Konsorcjum, należy stwierdzić, że istnieją oczywiste rozbieżności pomiędzy tymi
dokumentami w odniesieniu do ilości przepompowni, jakich wykonania żądał zamawiający,
a
jakie rzeczywiście zaoferowało Konsorcjum. Dlatego też uzasadnione jest stwierdzenie, że
w tym zakresie oferta Konsorcjum jest niezgodna przedmiarem robót, a tym samym
z
warunkami zamówienia i powinna podlegać odrzuceniu na podstawie art. 226 ust. 1 pkt
5 p.z.p.
, której to czynności zamawiający zaniechał i dokonał wyboru tej oferty jako
najkorzystniejszej. W konsekwencji
, według odwołującego, naruszenie to miało istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Działając w imieniu i na rzecz zamawiającego odpowiedź na odwołanie w formie
pisemnej wniósł pełnomocnik strony wskazując, iż zamawiający wnosi o odrzucenie
odwołania postanowieniem w zakresie zarzutu opisanego w ust. 5 pkt 1 odwołania (zarzut
dotyczący czynności polegającej na wezwaniu do wyjaśnień) na podstawie art. 528 ust.
p.z.p., w pozostałym zakresie o oddalenie odwołania – zgodnie z uzasadnieniem
wskazanym w odpowiedzi na odwołanie z dnia 7 sierpnia 2024 r., oraz o zasądzenie na
rzecz zamawiającego kosztów zastępstwa adwokata zgodnie ze złożona na rozprawie
fakturą VAT.
Wobec spełnienia przesłanek art. 525 ust. 1-3 p.z.p. Izba dopuściła do udziału
w
postępowaniu odwoławczym konsorcjum HYDROTERM Sp. z o.o. ul. Kard. S.
Wyszyńskiego 1, 37-555 Święte i Inwestycje Liniowe „INVEST-LINE” Sp. z o.o.
ul. Pruchnicka 36, 37-
710 Żurawica (dalej zwane „przystępującym”), które zgłosiło
przystąpienie po stronie zamawiającego. Przystępujący przedstawił swoje stanowisko
procesowe w formie pisemnej
– pismo z dnia 14 sierpnia 2024 r., wnosząc o oddalenie
odwołania w całości.
Krajowa Izba Odwoławcza – po przeprowadzeniu rozprawy w przedmiotowej
sprawie, po zapoznaniu się ze stanowiskami przedstawionymi w odwołaniu,
odpowiedzi na odwołanie, stanowiskiem przystępującego, konfrontując je z zebranym
w sprawie materiałem procesowym, w tym z dokumentacją postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego oraz po wysłuchaniu oświadczeń i stanowisk złożonych do
protokołu w toku rozprawy – ustaliła i zważyła, co następuje:
Skład orzekający stwierdził, że odwołanie dotyczy materii określonej w art. 513 p.z.p.
i
podlega rozpoznaniu zgodnie z art. 517 p.z.p., a odwołujący wykazał, że posiada
legitymację materialną do wniesienia środka zaskarżenia zgodnie z wymaganiami art.
ust. 1 p.z.p. Izba stwierdziła również, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
określonych w art. 528 p.z.p., których stwierdzenie skutkowałoby odrzuceniem odwołania
i
odstąpieniem od badania meritum sprawy.
Izba nie podzieliła stanowiska zamawiającego, że odwołanie w zakresie zarzutu nr
1 z petitum
odwołania powinno zostać uznane za spóźnione, ponieważ zaskarżona czynność
wezwania
przystępującego do złożenia wyjaśnień treści oferty została wykonana w dniu
18 lipca 2024 r., zatem zdaniem strony
5 dniowy termin na wniesienia odwołania w tym
zakresie upłynął 23 lipca 2024 r. Zamawiający pominął bowiem, że treść rzeczonego
wezwania
udostępnił odwołującemu dopiero po wyborze oferty najkorzystniejszej, wcześniej
o
wezwaniu wiedział jedynie zamawiający i przystępujący, do którego je skierowano. Skoro
odwołujący powziął informację o zaskarżonej czynności zamawiającego po rozstrzygnięciu
postępowania, tj. po 23 lipca 2024 r. (por. wydruk z platformy, na której prowadzone jest
postępowanie, dotyczący udostępnienia odwołującemu protokołu wraz z załącznikami w dniu
25.07.2024 r.)
należało uznać, że odwołanie, które zostało wniesione w dniu 29 lipca 2024 r.,
wniesiono w ustawowym terminie (art. 515 ust. 1 pkt 2 lit. a p.z.p.). Ergo, w sprawie nie
zachodzi
przeszkoda procesowa powodująca konieczność wydania rozstrzygnięcia
formalnego i
częściowego odrzucenia odwołania, zaś właściwy termin na wniesienie środka
zaskarżenia został przez odwołującego dochowany.
Skład rozpoznający spór dokonał oceny stanu faktycznego ustalonego w sprawie
mając na uwadze art. 554 ust. 1 pkt 1 p.z.p., który stanowi, że Izba uwzględnia odwołanie,
jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało wpływ lub może mieć istotny wpływ
na wynik postępowania o udzielenie zamówienia.
Izba
– po dokonaniu ustaleń poczynionych na podstawie dokumentacji postępowania,
w szczególności w oparciu o postanowienia ogłoszenia o zamówieniu, SWZ, złożone oferty,
korespondencję prowadzoną w toku postępowania, zważając na okoliczności podniesione
w
odwołaniu, mając na uwadze stanowisko procesowe zaprezentowane przez
zamawiającego i przystępującego oraz przedłożony materiał dowodowy – stwierdziła, że
sformułowane przez odwołującego zarzuty nie znajdują potwierdzenia w ustalonym stanie
faktycznym i
prawnym, zatem odwołanie nie posiada uzasadnionych podstaw i jako takie
zostało oddalone w całości.
W przedmiocie zarzutu nr 1
– naruszenia przez zamawiającego art. 223 ust. 1 p.z.p.
poprzez wezwanie
przystępującego do złożenia wyjaśnień czy w złożonym wraz z ofertą
kosztorysie w poz. 20 d.1.2 wyceniono cztery przepompownie czy dwie kompletne
przepompownie, podczas gdy z treści poz. 20 d. 1.2 kosztorysu wynika, w sposób
niebudzący wątpliwości, że przystępujący zaoferował dwa (a nie jeden, jak zamawiający
wymagał w przedmiarze robót) komplety przepompowni, co zamawiający wprost przyznał
w
ww. wezwaniu, stwierdzając, że „wykonawca w załączonym wraz z oferta kosztorysie
podał cenę za dwa komplety.” – Izba wskazuje, co następuje.
W ramach uwag ogólnych należy podkreślić, że skorzystanie z uprawnienia
określonego w art. 223 ust. 1 p.z.p., kiedy w toku badania i oceny ofert zamawiający
zauważy, że weryfikowana oferta posiada budzącą wątpliwość treść, jest całkowicie
uzasadnione i racjonalne, ponieważ na zamawiającym ciąży obowiązek w postaci rzetelnego
przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia, w tym prawidłowej oceny
złożonych ofert. Wyjaśnienie treści oferty to ustalenie sposobu widzenia dokumentacji przez
wykonawcę i uszczegółowienie wskazanego przy składaniu oferty stanowiska wynikającego
z załączonych dokumentów i złożonych oświadczeń. Jest to swego rodzaju wykładnia treści
oferty, przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub
oświadczeń. (tak Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 27.09.2023 r. sygn. akt:
XXIII Zs 6/23).
Wezwanie do złożenia wyjaśnień może być także niezbędne dla ustalenia czy doszło
do popełnienia przez wykonawcę w ofercie omyłki, którą zgodnie z ustawą p.z.p.
zamawiający jest zobligowany poprawić, bądź czy doszło do błędu, który powinien
skutkować odrzuceniem wadliwej oferty. Zamawiający powinien zapytać wykonawcę
o
okoliczności dotyczące sporządzenia oferty, co pozwala mu na zweryfikowanie czy oferta
zawiera wadę, a następnie ewentualnie czy zamawiający powinien i w jaki sposób poprawić
zauważony błąd, aby przywrócić treść oferty do brzmienia zgodnego z zamiarem wykonawcy
ją składającego. Trudno zgodzić się z odwołującym, że wezwanie do wyjaśnienia miałoby
automatycznie skutkować prowadzeniem nieuprawnionych negocjacji lub być „szansą na
nieuprawnione dostosowanie do treści oferty do wymagań zamawiającego”, ponieważ o tym
świadczy treść udzielonych wyjaśnień w korelacji z brzmieniem oferty. Ustawodawca zakazał
negocjacji treści oferty, co oznacza sytuację, kiedy udzielone przez wykonawcę wyjaśnienia
nie służą do prawidłowej rekonstrukcji oświadczenia woli zawartego w ofercie, a skutkują
powstaniem nowej treści oferty – poprzez uzupełnienie jej danymi, które z jej brzmienia nie
wynikają. I oczywistym jest, że w wyniku wyjaśnień może okazać się, że budząca wątpliwość
treść oferty wykonawcy odpowiada wymaganiom zawartym w SWZ, jak miało miejsce
w
rozpoznawanym sporze, ponieważ wezwanie w trybie art. 223 ust. 1 p.z.p. jest właśnie
instrumentem służącym do tego, aby zamawiający pochopnie nie eliminowali prawidłowych
ofert, które spełniają wymagania dokumentacji postępowania. Należy także odróżnić
skorzystanie z
udzielonych wyjaśnień od niedopuszczalnej ingerencji wykonawcy w treść
złożonej oferty, co nie miało miejsca w ustalonym stanie rzeczy.
Z
amawiający wezwał przystępującego do złożenia wyjaśnień treści oferty, zgodnie
z
brzmieniem wezwania z dnia 18 lipca 2024 r., gdzie wskazano, że: „W wyniku oceny
złożonej przez Państwa oferty powzięto wątpliwości co do wyceny pozycji 20 d.1.2
„Przepompowanie sieciowe wg oferty” w złożonym z ofertą kosztorysie. Zgodnie
z
załącznikiem nr 1a do SWZ Zamawiający wymagał aby w pozycji 2.9 „przepompownie
sieciowe” wskazać ceną za 1 komplet przepompowni sieciowej. Zgodnie z przedmiarem na
jeden komplet przepompowni składały się dwie kompletne przepompownie. Natomiast
Wykonawca w załączonym wraz z oferta kosztorysie podał cenę za dwa komplety.
W
związku z tym Zamawiający powziął wątpliwości czy Wykonawca prawidłowo wycenił
pozycję kosztorysu dotyczącą przepompowni sieciowej. W związku z powyższym
Zamawiający w trybie art. 223 ust. 1 wzywa do złożenia wyjaśnień w formie oświadczenia
czy w złożonym wraz z ofertą kosztorysie w poz. 20 d.1.2 Wykonawca wycenił
4 przepompownie czy dwie kompletne przepompowni
e?”. Przystępujący, pismem z dnia
lipca 2024 r., udzielił wyjaśnień, że: „(…) w kosztorysie ofertowym założonym wraz
z
ofertą w poz. 20 d.1.2 wycenione zostały dwie kompletne przepompownie.”.
W ocenie składu orzekającego, mając na uwadze treść oferty przystępującego,
brzmienie dokumentacji postępowania oraz pozostałe oferty, które złożono w postępowaniu,
wezwanie do złożenia wyjaśnień mogło być w ocenie zamawiającego uzasadnione.
Zamawiający w pozycji 2.9 przedmiaru (kosztorys ofertowy kanalizacja) wymagał dwóch
przepompowni (
P1 Kierz Niedźwiedzi, P2 Kierz Niedźwiedzi), co nie było sporne, wskazując
w przedmiarze: opis i wyliczenia -
przepompownie wg oferty 2 kpl. (…), j.m. - kpl., poszcz. -
1,000, razem - 1,000.
Innymi słowy, w pozycji kosztorysowej, w której zgodnie z jej opisem
wymagano wyceny dwóch kompletów przepompowni (dwóch kompletnych przepompowni
sieciowych
), w kolumnie dotyczącej jednostki miary wskazano jeden komplet, scalając obie
przepompownie z opisu pozycji w jeden komplet,
jedną jednostkę miary.
W
kosztorysie ofertowym przystępującego wskazano: opis - przepompownie wg
oferty, jedn miary -
kpl, ilość - 2.000, cena zł - 229.900, wartość zł (poz. 6 ilość x poz. 7 cena
zł) - 459.800,00. Treść tą można rozumieć zgodnie z literalnym jej brzmieniem jako:
przepompownie wg oferty, jednostka miary komplet,
ilość dwa komplety (i zaoferowanie ceny
za jeden komplet na poziomie 229.
900,00 zł, za dwa komplety 459.800,00 zł).
Z wezwania
do złożenia wyjaśnień wynika, że zamawiający zauważył, że
przystępujący w kosztorysie podał cenę za dwa komplety i powziął wątpliwość – wobec
brzmienia przedmiaru (
kosztorys ofertowy kanalizacja, załącznik nr 1a do SWZ), gdzie
w poz. 2.9 przepompownie sieciowe
na jeden komplet przepompowni składały się dwie
kompletne przepompowanie
– czy przystępujący prawidłowo wycenił tę pozycję kosztorysu;
czy wyceniono cztery przepompownie czy dwie kompletne przepompownie. Powyższe
w ocenie Izby
mogło być także związane z tym, że pozostali wykonawcy, pomimo że
wyceniali zgodnie z opisem ww. pozycji dwa komplety przepompowni, posługiwali się
jednostką miary „kpl. 1”, a przystępujący wskazał w swojej ofercie jednostkę miary „kpl. 2”.
Skład orzekający stwierdził, że składając wyjaśnienia przystępujący potwierdził, że
zaoferował ilość wymaganą w SWZ, czyli dwa komplety; dwie kompletne przepompownie
sieciowe
, potwierdzając prawidłowość językowej rekonstrukcji jego oświadczenia zawartego
w kosztorysie.
Przy tym mając na uwadze brzmienie oferty i złożone przez przystępującego
wyjaśnienia nie wprowadzono do kosztorysu żadnego elementu, który by się w nim
pierwotnie nie znajdował. Dodatkowo, brak wprowadzenia jakiegokolwiek nowego elementu
do kosztorysu jednoznacznie
udowadniają złożone przez przystępującego oferty dotyczące
wyceny spornych
dwóch przepompowni, tj. oferty: JUST-INŻ w Jarocinie za cenę 180.000,00
zł+188.000,00 zł, Ferrbud Sp. z o.o. w Rzeszowie za cenę 185.000,00+200.000,00 zł,
Neptun Sp. z o.o. w Lublinie
za cenę 187.000,00 zł+191.000,00 zł; średnio wynoszące około
.000,00 zł za dostawę obydwu przepompowni (+koszty robocizny, sprzętu i koszty
bezpośrednie konieczne do wbudowania przepompowni oraz zysk). Wyceny obrazują
okoliczności w jakich oferta została złożona, pokazują warunki rynkowe spójne z cenami
podanymi za dwie przepompownie w kosztorysie
przystępującego. A contrario nie jest
możliwe uznanie, że za zaoferowaną przez przystępującego cenę można nabyć cztery
przepompownie sieciowe
. Obarczony ciężarem dowodu odwołujący nic takiego także nie
udowodnił, ani nie wynika to z pozostałych ofert złożonych w postępowaniu.
D
okonując odtworzenia rozumienia oświadczenia przystępującego zawartego
w ofercie
należy mieć na uwadze okoliczności, w których oświadczenie zostało złożone (art.
§ 1 k.c.), przyjęcie w ustalonym stanie rzeczy, że wolą przystępującego – który
uczestniczy w profesjonalnym obrocie na tym rynku
, miałoby być zaoferowanie czterech
przepompowni sieciowych
za cenę podaną w kosztorysie jest absurdalne, więc jest to
stanowisko nie do przyjęcia. Gołosłowne spekulacje odwołującego, które nie mają nic
wspólnego z treścią oferty przystępującego i ze sposobem dokonywania wyceny tego
zamówienia, są niemożliwe do podzielenia. Natomiast uzyskane przez zamawiającego
wyjaśnienia dotyczą odtworzenia treści oferty przystępującego i nie są nieuprawnionymi
negocjacjami. Przystępujący odnosił się do sposobu rozumienia treści, jakie zawiera złożona
przez niego oferta, nie wychodząc poza jej zakres, wskazując jak rozumieć treść kosztorysu
w korelacji z rzeczywistym zamiarem wykonawcy, zgodnym z literalnym brzmieniem wyceny
zawartej w kosztorysie, co
dodatkowo wykazano przedłożonymi dowodami.
Konkludując, niewykazany zarzut nr 1 odwołania został przez Izbę oddalony jako
zarzut bezpodstawny.
I jedynie na marginesie można dodać, że nie doszłoby do
rozpoznawanego sporu, gdyby zamawiający bardziej klarownie sporządził przedmiar, nie
scalając w jedną jednostkę miary (jeden komplet) pozycji kosztorysu w której zawarto dwie
przepompownie sieciowe (dwa komplety).
W zakresie zarzutu nr 2 z petitum
odwołania – naruszenia przez zamawiającego art.
226 ust. 1 pkt 5 p.z.p. poprzez zaniechanie odrzucenia oferty
przystępującego, podczas gdy
przedstawiony przez niego
kosztorys ofertowy, przewidujący montaż dwóch kompletów
przepompowni sieciowych, jest niezgodny z warunkami zamówienia, ponieważ w rozdziale
XIV SWZ „Opis sposobu przygotowania oferty” w ust. 9 zamawiający wskazał, że „ilości
robót muszą być zgodne z przedmiarem robót”, który to przedmiar w poz. 2.9 przewidywał
montaż tylko jednego kompletu przepompowni sieciowych, skład orzekający wskazuje jak
niżej.
Odrzucenie oferty na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 5 p.z.p. wymaga wskazania przez
odwołującego z jakimi elementami dokumentacji postępowania oferta przystępującego jest
niezgodna. Zastosowanie tej normy stanowi bowiem
szczególny przypadek dysonansu
pomiędzy merytoryczną treścią oferty i brzmieniem dokumentacji postępowania. Odwołujący
podnosił, że mając na względzie treść przedmiaru, przystępujący zaoferował łącznie cztery
przepompownie sieciowe. Takie stanowisko
nie znalazło odzwierciedlenia w ustalonym
stanie rzeczy, co
zostało szczegółowo omówione w uzasadnieniu oddalenia przez Izbę
zarzutu nr 1.
Złożone wyjaśnienia potwierdzają literalne brzmienie kosztorysu ofertowego,
wskazując na materialną zgodność oferowanego przez przystępującego świadczenia
z
wymaganiami zamawiającego, zatem zamawiający prawidłowo nie odrzucił oferty
przystępującego jako oferty niezgodnej z warunkami zamówienia.
Natomiast, gdyby nawet hipotetycznie przyjąć, że złożone przez przystępującego
wyjaśnienia treści oferty są niewystarczające i należałoby dostosować kosztorys stricte do
brzmienia przedmiaru (gdzie mamy
dwie przepompownie sieciowe scalone w jednostkę
miary w postaci jednego kompletu, a nie dwie przepompownie sieciowe w jednostce miary
dwa komplety, jak w kosztorysie przystępującego) – pomimo, że merytorycznie oferta
przystępującego jest zgodna z SWZ, a byłaby to wada w sposobie wyrażenia/opisania
zobowiązania ofertowego, wada co do formy, z czym skład orzekający się nie zgadza – to
zamawiający powinien zastosować art. 223 ust. 2 p.z.p., ponieważ odrzuceniu podlega
wyłącznie oferta, której niezgodna treść ma charakter zasadniczy i nieusuwalny.
Powyższe oznacza, że zamawiający dla dopełnienia formalnej zgodności kosztorysu
przystępującego z przedmiarem miałby obowiązek poprawienia omyłki w jego ofercie, której
jakakolwiek poprawa
musiałaby uwzględniać pozostawienie ceny za dwie kompletne
przepompownie sieciowe na poziomie 459.
800,00 zł. Wiąże się to z pozostawieniem
całościowej ceny oferty brutto przystępującego na obecnym poziomie, co jest jedynym
obiektywnym i racjonalnie
uzasadnionym sposobem rozumienia treści tej oferty, który
dodatkowo wynika
ze złożonych dowodów. Ergo oferta przystępującego, której zaoferowana
cena za całość zamówienia jest niezmienna, w dalszym ciągu pozostawałaby
najkorzystniejsza, a ewentualne sanowanie omyłki (pisarskiej albo innej omyłki) nie miałoby
żadnego wpływu na wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego, a tylko takie
zarzuty podlegają uwzględnieniu w związku z brzmieniem art. 554 ust. 1 pkt 1 p.z.p., co
stanowi dodatkowy argument za oddaleniem odwołania w tym zakresie.
Ponadto Izba zalicz
yła na poczet materiału dowodowego złożone przez odwołującego
oświadczenie mgr. inż. D. Śliza, autora przedmiaru, dotyczące sposobu rozumienia przez
niego treści poz. 2.9 w zakresie ujęcia w tej pozycji zbiorczo dwóch przepompowni
sieciowych (jednego kompletu przepompowni),
które niewiele wnosi do sporu. Relewantnym
dla rozstrzygnięcia pozostawało bowiem czy mając na uwadze zgromadzony materiał
procesowy w
kosztorysie przystępującego zawarto cztery czy dwie przepompownie sieciowe.
Brak potwierdzenia zarzutów podniesionych w odwołaniu powoduje, iż
w
przedmiotowym stanie faktycznym nie została wypełniona hipoteza art. 554 ust. 1 pkt
1 p.z.p.,
więc odwołanie zostało przez Krajową Izbę Odwoławczą oddalone.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania wydano na podstawie art. 575 p.z.p.
obciążając strony kosztami zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania
odwoławczego z uwzględnieniem § 8 ust. 2 pkt 1 w zw. z § 5 pkt 1 i 2 lit. b rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów
kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania (Dz. U. z 2020 r. poz. 2437). Izba obciążyła odwołującego jako stronę
przegrywającą kosztami postępowania odwoławczego, na które złożył się uiszczony przez
stronę wpis od odwołania (10.000,00 zł), koszty wynagrodzenia jego pełnomocnika
(w
ramach limitu wynikającego z § 5 pkt 2 lit. b ww. rozporządzenia) oraz uzasadnione
koszty zamawiającego w postaci zastępstwa procesowego, zasądzone na rzecz
zamawiającego zgodnie ze złożoną fakturą VAT (3.600,00 zł).
Przewodniczący:
…………………………